Strijd in een dichten mist bij het Casa del Campo De strafexpeditie tegen de muiters in Sjens* A 1 A M Het nieuws van heden Duitschland blijft koloniën eischen HEVIGE GEVECHTEN BIJ SIANFOE DE BAROMETER Eén van de hevigste gevechten voor Madrid r VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DONDERDAG 17 DECEMBER 1936 - AVONDBLAD BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: yoor Haarlem en Agentschappen per yeek 25 centper kwartaal f 3.25per Post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20313 De operaties in den sector van Boadilla blijven onvermin derd voortduren De rooden ontkennen beslist te verliezen Bemiddeling van Z.H. den Paus? Het Weer Tweetaligheid in het Belgische leger Een wetsontwerp ingediend Ossietzky verliet het ziekenhuis vrijwillig China, het Spanje van Azië? Een Sovjet-Russische zet op het Chineesche schaakbord Heftige debatten in de Belgische Kamer Een rexistische interpellatie Mishandelingen in de Roemeensche Kamer In de Japansche pers wordt de hoop op Tsjang Kai Sjek's veiligheid opgegeven De vrees voor nieuwe burgeroorlogen Een zeer speciale en typische zijde van de voorbereidingen tot het Kerstfeest toont deze foto in de werkplaats van den man, die allerlei kerstartikelen een laatste verzorging en afwerking doet ondergaan DOMANIALE ANTHRACIET NEDERL. PRODUCT Groote Houtstraat 1 8 7 DIT NUMMER BESTAAT UIT TIEN BLADZIJDEN Greta Garbo ernstig ongesteld De slanke lijn kost haar de gezondheid Het concordaat met Joego-Slavië Souvereiniteitskwestie secondair gesteld WAPENZENDING ONTDEKT NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., fngei mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. TALAVERA DE EA REINA, 17 Dec. De speciale correspondent van Havas meldt, dat hedenochtend acht uur de regeerings- troepen overgingen tot een tegenaanval op de stellingen der rechtschen, welke dezen gisteren en eergisteren in den sector Casa del Campo bezet hebben. Aan dezen tegen aanval namen ongeveer 5000 man, waaron der een bataljon van de internationale bri gade, gesteund door tanks, deel. De strijd werd in dichten mist ge voerd. Te één uur in den middag moesten de aanvallers naar hun punt van uit gang terugkeeren. De strijd was een van de hevigste, welke de nationa listen voor Madrid hebben gevoerd. Nadat de aanval was afgeslagen bombardeer den een zestigtal vliegtuigen van de rechtschen de stellingen der regeeringstroepen bij Boa dilla. In een officieel communiqué van het hoofdkwartier der rechtsche troepen over den toestand wordt medegedeeld, dat de operaties aan het front van Madrid in den sector van Boadilla voortduren. De rechtsche troepen hebben stellingen bezet, Welke door den vijand waren verlaten, nadat zij krachtig door 8 compagnieën der internatio nale troepen waren verdedigd. De vijand liet 82 dooden, 2 kanonnen van 75 m.m. en 3 ge pantserde auto's achter. Tijdens een tegenaanval der regeeringstroe pen op Boadilla hebben de rechtsche troepen vier tanks en eenige auto's buit gemaakt. In de avonduren trokken de militietroepen terug. De rechtsche troepen schoven vervolgens hun stel lingen wat vooruit. Generaal Orbaz, de bevelhebber van alle ten Westen van Madrid opereerende troepen, heeft zijn voldoening uitgesproken over den loop der krijgsverrichtingen. De verdedigingsraad te Madrid ontkent pertinent eenig succes der na tionalisten. Officieele kringen te Madrid geven de volgen de lezing van den strijd in den sector van Boa dilla del Monte, bewerend, dat de aanval der rechtschen werd afgeslagen. In den vroegen ochtend had de artillerie der rechtschen een bombardement geopend, dat door de artillerie der regeeringstroepen beantwoord werd. Vervolgens werd de strijd voortgezet met loopgraafkanonnen en handgranaten, terwijl ge tracht werd met vuurpijlen den mist te door boren. Kort na het middaguur vond de eerste aanval plaats. Groepen aanvallers kropen na derbij, doch de militietroepen openden het vuur, terwijl dynamiteros zich over het slagveld ver deelden en hun ontplofbare stoffen in de loop graven der rechtschen deden losbarsten. De regeeringstroepen trachtten dè troepen van Franco te omsingelen, doch werden een oogen- blik tot staan gebracht door tanks, die den terug tocht dekten. Toen kwamen opnieuw de dyna miteros en granaatwerpers der regeeringstroe pen in actie en de tegenstander moest vluchten. Te zeven uur in den avond was de strijd ge ëindigd. Deze aanval was veel heviger dan de voorgaande. De tegenstander had zijn beste troepen en zeer veel materiaal in den strijd gebracht. Generaal Queipo de Llano heeft verklaard, dat te Santander, Bilbao, Barcelona en Madrid niet voldoende voedsel meer is. Hij voegde daar aan toe, dat Prieto opnieuw een onderhoud heeft gehad met Azana over de overgave van Madrid ter voorkoming van grooter verliezen. Generaal Franco heeft de reserve-officieren van de lichting 1931 onder de wapenen geroe pen. Zij moeten over 5 dagen in hun mobili satie-centra aanwezig zijn en zich gereed hou den den manschappen van hun lichting instruc tie te geven. Tengevolge van het bombardement van Port- bou werd de spoorlijn vernield, waarlangs groote hoeveelheden sinaasappelen naar Zwitserland en Nederland worden verzonden. De Britsche geste van het verbod van uitvoer van wapenen uit Engeland naar Spanje heeft, volgens Havas, niet het gewenschte succes gehad. Uit Valencia en Burgos zijn nog geen offi cieele antwoorden ontvangen op de bemidde lingsvoorstellen. De Spaansche minister van buitenlandsche zaken, del Vayo, toonde zich in een onderhoud met lord Cranborne te Genève niet tegen het voorstel, doch wel toonde hij tegenzin om met Franco op voet van gelijkheid te onderhandelen. Te Londen heeft lord Cecil aangekondigd, dat een comité is opgericht, dat fondsen bijeen moet brengen teneinde den burgeroorlog in Spanje te humaniseeren. Dit comité ondervindt veel steun in de City, het vertegenwoordigt geen enkele partij en staat onder bescherming van den katholieken Aartsbisschop van Westminster, den aartsbisschop van Canterbury, den mode rator van de presbyteriaansche kerk en den opperrabbijn. Uit Londen meldt men aan de Matin: „Vol gens een uit Bilbao ontvangen telegram zou den Baskische nationalisten een beroep heb ben gedaan op Z. H. den Paus zich met Franco in verbinding te stellen om hem een wapen stilstand voor te stellen." Hoogste barometerstand: 770.4 te Genève. Laagste barometerstand: 729.7 te Janmayen. =j VERWACHTING: Krachtige, wellicht stormachtige, Zuidelijke tot Zuid-Weste- lijken wind, betrokken tot zwaar bewolkt, later opklarend, tijdelijk regen, aanvan- kelijk zacht, later iets kouder. Zon op v.m. 8.07 onder n.m. 3.46 uur. rr Licht op n.m. 4.16. Maan op v.m. 10.11 onder n.m. 7.43. Eerste kwartier 21 Dec. BRUSSEL, 17 Dec. (D.N.B.) De minister van landsverdediging, luitenant-generaal Denis heeft Woensdag in de Kamer het wetsontwerp inge diend in zake het taalgebruik in het leger. Het wetsontwerp bepaalt, dat de officieren, die doorgaans slechts Fransch spreken, voortaan beide landstalen machtig moeten zijn. De cur sussen op de militaire scholen zullen eveneens tweetalig zijn. Er zullen Vlaamsche en Waal- sche regimenten worden gevormd. Deze indee ling zal voor 1938 moeten worden tot stand ge bracht. BERLIJN, 16 Dec. (Havas) Nader wordt vernomen, dat Carl von Ossietzky Maandag het Westend-ziekenhuis te Berlijn vrijwillig en te gen het advies in heeft verlaten. De geneesheeren. die hem behandelden, zou den hem namelijk dringend hebben aangeraden in het sanatorium te blijven, in verband met het slechte weer, doch hij zou er de voorkeur aan hebben gegeven naar zijn familie terug te keeren. Verder verluidt, dat zijn vrouw en doch ter zich op het oogenblik in Hamburg zouden bevinden. De Fuehrer heeft heden dr. Sahm, den Duit- schen gezaüt te Oslo, ontvangen in verband met het toekennen van den nobelprijs aan von Os sietzky. gaan. Niets is natuurlijker dan dat Moskou van de roode Chineesche benden heeft gebruik ge maakt om Tsjang Kai Tsjek en dus Nanking in een zeer moeilijke positie te plaatsen. M<>skou heeft daarbij, méér dan China, Japan op het oog. In feite behoeft er slechts weinig meer te veranderen of China wordt het Spanje van Azië. In dit laatste land zijn het niet alleen Spanjaarden, die elkaar bestrijden, maar twee internationale legers, die ieder een bepaalde doctrine verdedigen. Wil men pessimistisch zijn dan kan men voor de stelling dat de interna tionale oorlog op Spaansch grondgebied een aanvang genomen heeft goede redenen aanvoe ren. China nu kan denzelfden weg opgaan. U. R. S. S. en Nippon verklaren elkaar niet den oorlog, maar zij ontmoeten elkaar niette min als verbitterde tegenstanders op vreemd grondgebied. China betaalt het gelag van den strijd om invloedssferen van twee levensbe schouwingen, die onverzoenlijk blijken. En de Chineesche tragiek schuilt in de omstandigheid dat het dit groote, door in nerlijke verdeeldheid verscheurde land niet mogelijk is een welbewuste onzijdigheids- politiek te voeren. Zoo kan de oplossing van den Chineeschen re bus tot uitkomsten leiden, die op 't zeer labiele internationale evenwicht in het Verre Oosten van grooten invloed zijn. Alle rijken, die in dit deel van de wereld belangen hebben waartoe ook Nederland behoort kunnen de ontwikke ling van het politiek gebeuren niet dan met groote zorg beschouwen. Want voor geen enkel Westersch land is hier iets te winnen. Maar wel veel te verliezen. Men schrijft ons: Generaal Tsjang Soe Liang, 'n zeer eerzuch tige jonge man, heeft altijd een houding aange nomen, die er aan deed twijfelen of hij de po litiek van Nanking, dat wil zeggen die van Tsjang Kai Tsjek, wel met hart en ziel toege daan was. Hij beschouwde die politiek als veel te „Nip- pon-freundlich" en meende sinds lang dat de Chineesche onderhandelaars tegenover de Ja- pansche een veel te verzoenende houding aan namen. Van deze omstandigheden hebben de Chineesche communisten, wellicht op last van te Moskou geïnstrueerde agenten, handig gebruik gemaakt. Zij hebben zich, óf op last óf in elk geval met instemming van Tsjang Soe Liang, van den persoon van den generalissimus weten meester te maken en bezitten zoo een gijzelaar, dien zij niet zullen loslaten voor de regeering van Nanking zekere beloften ontwrongen zijn, die misschien nimmer zullen worden ingelost, maar die de propaganda-diensten van Nankings vij anden zich in ieder geval ten nutte kunnen maken. Zou Nanking de gedane beloften houden dan zouden de Japanners opnieuw de grootste moeilijkheden ondervinden; zou Nanking ze breken dan hadden de Chineesche communisten en zij, die met hen sympathiseeren, gemakke lijk spel om de bewindvoerders te Nanking van dubbelhartigheid en verraad te betichten. Maar het is zeer de vraag en ziehier de ernstigste mogelijkheid of Japan dezen nieu wen schaakzet van het communisme in China niet op zeer korten termijn door een tegenzet zal doen volgen. Japan is zeker niet van zins de prooi die het zich met zoo veel moeite heeft verzekerd los te laten. En zóó geconsolideerd is de toestand in het Hemelsche rijk nog steeds niet, dat de gebeurtenissen voor Tokio een zeer ongunsti- gen keer zouden kunnen nemen. De kwestie van de zelfregeering der vijf Noordelijke provincies is nog steeds niet opgelost. Alleen Tsjahar en Ho Pei hebben een min of meer autonoom be wind. Maar in Soei Yan hebben de Japanners door middel van de Mandsjoes, hun heerschappij nog niet kunnen vestigen en de strijd in Bin- nen-Mongolië is zeker niet geëindigd. Een dub bele campagne tegen de communistische strijd krachten wordt door de Mandsjoe-Mongoolsche strijdkrachten en door de regeeringsgetrouwe Tsjan Si-troepen gevoerd, wat er duidelijk op wijst dat de pogingen van de Japanners en die van Tsjang Kai Tsjek in een zelfde richting Benijdenswaardige zorgeloosheid van de jeugd! Lachend, guitig ziet het 1-jarig prinsje Edward, de zoon van den hertog en hertogin van Kent, den fotograaf aan, onbewust, dat hij reeds de vijfde plaats inneemt van de candidaten voor den troon van het Britsche rijk BRUSSEL, 16 Dec. (Havas) Een der rexisti sche leden van de Kamer heeft een interpel latie ingediend inzake de arrestatie van de rexistische journalisten in verband met het ver dwijnen van documenten uit de griffie der rechtbank. Deze interpellatie gaf aanleiding tot heftige debatten in de Kamer. De interpellant beschuldigde de regeering haar plicht niet te hebben gedaan en den se cretaris-generaal der socialistische partij Del- vigne niet te hebben gearresteerd, die, naar uit de gestolen documenten bleek, schuldig was aan het smokkelen van wapenen en het recruteeren van vrijwilligers voor de Spaansche regeering. De minister van justitie antwoordde, dat Del- vigne tot nu toe volgens geen enkele wet straf baar is. Hij wees er verder op, dat een wets ontwerp door de regeering is ingediend om in deze lacune te voorzien. BOEKAREST, 16 Dec. (Stefani) Bij een in terpellatie van het Kamerlid Pop over een in vasie van Roemenen in Transsylvanië hebben zich ernstige ongeregeldheden voorgedaan. Twee christen-nationalistische afgevaardigden vielen Pop aan en mishandelden hem zoodanig, dat hij met bloedende wonden naar het ziekenhuis ver voerd moest worden. Gevangen genomen roode militairen worden in de omgeving van Madrid door de nationalisten op wapens gefouilleerd TOKIO, 17 Dec. Naar uit Nanking wordt gemeld, heeft generaal Ho Ying Tsjin, die tot commandant is aangesteld van de strafexpeditie tegen Tsjang Soe Liang, zeventien legerdivisies gemobiliseerd en tien legervliegtuigen naar Sianfoe ge dirigeerd. De loyale troepen zouden vroeg in den ochtend, na zware gevechten, het op 1 5 mijl ten Noord-Westen van Sianfoe gelegen Sien Yang bezet heb ben. Tevens zouden de loyale troe pen in gevechten met de troepen van Tsjang Soe Liang gewikkeld zijn te Huah Sien, op ongeveer zeventig mijl ten Noord-Oosten van Sianfoe. De strafexpeditie tegen Tsjang Soe Liang, waartoe de regeering van Nanking gisteren heeft besloten, wordt door de Japansche dag bladen opgevat als een aanwijzing, dat de cen trale regeering de hoop op de veiligheid van haar generalissimus heeft opgegeven of tot het inzicht is gekomen, dat het niet mogelijk zal zijn hem te redden, indien hij nog in leven is. De Yomiuri Shimbun zegt, dat het be sluit van Nanking het gevoig is van het be richt van den Britschen adviseur Donald, waarin de dood van Tsjang Kai Sjek wordt bevestigd, de omstandigheid, dat een compromis met Tsjang Soe Liang onmogelijk was, de voltooiing van de omsingelende bewe ging der loyale troepen tegen die van Tsjang Soe Liang. Verder uitstel der actie zou de samenwer king van Tsjang Soe Liang met de communis ten bevorderen. Reeds zijn doeltreffende maatregelen geno men om een financieele ontwrichting te voor komen. Het optreden van sommige autoriteiten van Nanking, die met de Sovjets sympathiseeren, is de kop ingedrukt. Soeng, de zwager van Tjsang Kai Sjek, heeft medegedeeld, dat hij morgen via Nanking naar Sianfoe zal vertrekken op uitnoodiging van Tsjang Soe Liang. Men meent hieruit te moeten opmaken, dat Koeng en mevr. Tsjang Kai Sjek de onderhan delingen willen hervatten, ondanks de beslissing van den centralen politieken raad. Men gelooft, dat deze beslissing voor 'n groot deel is bewerkt door de generaals Ho Ying Tsjing en Feng Yoeh Siang. De laatste, de be kende christen-generaal, is president van het hcoge militaire comité bij ontstentenis van Tsjang Kai Sjek. Koeng, de eerste minister ad interim en zwager van mevrouw Tsjang Kai Sjek, verzette zich heftig tegen het besluit. Algemeen wordt voorspeld, dat Feng of Ho Ying Tsjing, Tsjang Kai Sjek zal opvol gen indien deze zou verdwijnen. Men vreest echter, dat in dat geval de zich verzetten de militaire leiders niet tot rede kunnen worden gebracht, zoodat een nieuw tijdperk van burgeroorlogen zou aanbreken. Japan sche kringen zijn beducht voor een nieuwe golf van nationalistisch terrorisme in China. Vermoedelijk zal Japan maatregelen nemen in verband met een mogelijke verlenging van de Chineesche crisis. In welingelichte kringen ver wacht" men niet, dat Tokio spoedig zal ingrij pen, daar hieruit een ongebreidelde oorlog ln China zou kunnen voortvloeien. Het gevaar bestaat evenwel, dat het Japan sche Kwantbenleger op eigen gelegenheid in grijpt. Men deelt officieel mede, dat Tsjiang Ting Wen, een der autoriteiten, die tegelijk met Tsjang Kai Sjek werd gearresteerd, uit Sianfoe heeft getelegrafeerd, dat hij in vrijheid is ge steld en per vliegtuig naar Nanking zou komen met een persoonlijke boodschap van Tsjang Kai Sjek. De Chineesche legatie te 's-Gravenhage ver zoekt het volgende mede te deelen: Blijkens de laatste mededeelingen van het ministerie van buitenlandsche zaken te Nanking, ontvangen bij de Chineesche legatie te 's-Gra venhage, heeft de heer Donald, adviseur van de regeering, volgens een telegrafisch bericht uit Loyang, aan de Nanking-regeering een verslag uitgebracht van zijn laatste onderhoud met generaal Tsjang Kai Sjek. De heer Donald heeft bevestigd, dat de maarschalk ongedeerd is en dat zijn houding rustig blijft. Tsjang Kai Sjek heeft als zijn meening te kennen gege ven, dat er geen reden is om de belachelijke voorstellen van Tsjang Soe Liang te onderzoe ken. De regeering van Nanking heeft op 16 De cember besloten een strafexpeditie uit te zen den tegen den rebelleerenden Tsjang Soe Liang. Generaal Ho Ying Tsjing is benoemd tot hoofdcommandant van deze militaire expedi tie, die reeds hare operaties heeft aangevangen. Geruchten over een nieuwe encycliek over het moderne leven, welke een bekroning zou vor men van den arbeid van Z. H. den Paus. Bij het Casa del Campo wordt in dichten mist hevig gevochten; de operaties bij Boadilla du ren voort; de rooden ontkennen pertinent te verliezen. Hevige gevechten in Sjensi als gevolg van de strafexpeditie tegen Tsjang Soe Liang; vrees in de Japansche pers voor Tsjang Kai Sjek's veiligheid en nieuwe burgeroorlogen. De Duitsche eisch tot het /erkrijgen van kolo niën door dr. Schacht nader behandeld. Dr. R. Post, secretaris van het Ned. Historisch Instituut te Rome, benoemd tot gewoon hoog leeraar in de geschiedenis aan de R.K. Uni versiteit te Nijmegen. Dader van de steekpartij te Heezc krijgt vier jaar gevangenisstraf wegens doodslag. De verdachten in de moordzaak te Opende tot zware straffen veroordeeld. Recidivist te Boertange wegens uitlokking tot brandstichting twaalf jaar gevangenisstraf op gelegd. Deken S. de Wit, pastoor te Steenbergen, plot seling overleden. Wetsontwerp ingediend, houdende maatregelen tot nietigverklaring van goudclausules in be paalde overeenkomsten. Begrooting van Landbouw en Visscherij door de Tweede Kamer z.h.st. aangenomen. Benoemingen in het bisdom Breda. O HOLLYWOOD. 16 Dec. (Stefani) Greta Garbo is sedert eenigen tijd ziek. Haar onge steldheid baarde vooralsnog weinig zorg, doch het is thans gebleken, dat- zij haar slanke figuur slechts heeft kunnen behouden ten koste van haar gezondheid. Er is 'n verslechtering in haar toestand ingetreden, die ernstige ongerustheid verwekte. Door haar magerte neemt haar weer standsvermogen dagelijks af. BELGRADO, 17 Dec. (D.N.B.) In kringen der Grieksch-orthodoxe kerk is een sterk verzet merkbaar tegen het concordaat tusschen de Joego-Slavische regeering en den H. Stoel, dat reeds een jaar geleden gesloten werd, maar eerst thans aan het parlement ter goedkeuring is voorgelegd. Het hoogste orgaan der Grieksch- orthodoxe kerk heeft in verband daarmede een buitengewone vergadering gehouden. In een officieele mededeeling daarover, wordt gezegd, dat de kerk zich benadeeld voelt „door zekere wetten, die zich in het stadium van voorberei ding bevinden." De Grieksch-orthodoxe kerk heeft vooral be zwaar tegen de bepalingen betreffende vrijheid van Roomsch-Katholieke actie, een Roomsch- Katholiek recht van toezicht op de scholen, de opvoeding van kinderen uit gemengde huwelij ken en de schadeloosstelling voor vroeger ont eigende Roomsche kerkgoederen. NEW YORK, 17 Dec. (Havas) - Dr. Schacht publiceert in het nieuwe nummer van het Amerikaansche tijdschrift Foreign affairs een artikel, dat bedoeld schijnt te zijn als antwoord op de verleden jaar door sir Samuel Hoare in den Volkenbond ge dane voorstellen inzake een bestudeering van een betere verdeeling der grondstoffen. Dr. Schacht geeft een opsomming van de eischen, welke hij in 1929 ter toen te Parijs ge houden Young-conferentie stelde, in verband waarmede hij verklaart: 1. Duitschland moet grondstoffen producee- ren op een gebied, dat onder zijn bestuur is geplaatst. 2. Dit koloniale gebied moet deel uitmaken var. zijn eigen muntstelsel. Hij verklaart voorts, dat andere mogelijke kwesties, zooals souvereiniteit, leger, politie, wet geving en kerk besproken en geregeld zouden kunnen worden bij internationale samenwer king, indien aan de eer van Duitschland niets zou worden tekort gedaan. Hij voegt daaraan toe, dat het koloniale vraagstuk noch een imperialistisch probleem, noch een prestigekwestie is, doch slechts een vitaal economisch probleem, waar de Euro- peesche vrede van afhangt. De suggestie van dr. Schacht, dat Duitschland het bestuur krijgt over zekere koloniën zonder er de noodzakelijke souvereiniteit over te ver werven, schijnt werkelijk geschreven te zijn om een beraadslaging over de voorstellen van sir Samuel Hoare mogelijk te maken. Werklieden, die met de lading belast waren van het Duitsche stoomschip „Norburg" in de Antwerpsche haven, hebben het werk neerge legd, omdat zich munitie aan boord bleek te bevinden, welke, naar het schijnt, bestemd was voor Roemenië. De bevoegde autoriteiten zijn op de hoogte gesteld. Stand op Donderdag 1 uur n.m.: 758.6 Vorige stand: 759.6

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1936 | | pagina 1