niet naar de
Nachtmis
w
f
U KIJKT MEER
nMR DEN vloek
WASSENAAR
„T raviata"
KERSTMIS- EN
NIEUWJAARSKAARTEN
ANTON BOSSE barteljorisstr. 12
VOOR DE
BABY
I ALIDA HEINEN
KERST-
MUZIEK
KERSTFEEST
HOTEL POLEN
VRAAGT UW WINKELIER
AANBEVOLEN
KERST CADEAUX
LANGE VEERSTR. 15
JAC. v. WEERT
VOOR EEN KERSTGESCHENK
DE POPPENDOKTER
W. Alphenaar
J. WENSING
kerstnummer
Hoe geheel Europa
Kerstfeest viert
ss medicinale: k
LEVERTRAAN
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
IN DE FOLKLORE
KERSTHOORN IN OVERIJSEL
JANSWEG 17 en KRUISSTRAAT 22
'AJ.van oer PIGQ E
GIERSTRAAT 3.
JOULUKUUP IN FINLAND
OEROUD GEBRUIK
DAN NAAR 'T PLAFOND
KIEST DAAROM
tusschen PHILIPS
en TELEFUNKEN
HAARLEM - ANEGANG 44 - TELEFOON 14828
Speciale Kerstdiners - Verrassingen
Door vakkundige
samenstelling en
prima kwaliteit
het adres van ver
trouwen sinds 1792
Koffieprijzen van 18 tot 50 cents
per Vz ponds pakje
Theeprijzen van 22 tot 40 cents
per 1 ons pakje
netto
gewicht
IN VERSCHILLENDE TALEN
EN GROTE VERSCHEIDENHEID
N.V. Kantoorboekhandel
BgffSSf
ELECTRISCHE p
NAAIMACHINELAMP 1.15
prima 0.59
Slobpakjes - Pakjes
Mutsjes - Wantjes
Slobbroeken, enz.
GIERSTRAAT 20 en 23
Het adres voor
ZIJLSTRAAT BIJ DE MARKT
SPEELGOED
Het merk dat hierneven staat
Waarborgt Neerlands Fabrikaat
VOOR
NAAR
KRUISWEG 49-HAARLEM
£en Jaremje" h&ard
iis§ezelH$
'en HQOPdeelt$
Alléónverkotp
P. KIESSTR. 22
Telefoon 10408
&IANKE.NOORSCHE
PER FLACON 30 CENT
Ginds, aan het andere eincte der straat,
klinkt uit den toren, van een der Parij-
sche kerken vroolijk klokkengebeier, ter,
"duiding van het Kerstfeest.
't Is tien uur in den avond.
In een zolderkamertje op de vijfde verdie-
Plng zit een vrouw van omstreeks vijf en der-
"g jaar aan een wit-houten tafel bij het ver
foeiend licht eener kleine petroleumlamp;
öiep buigt ze over haar werk en hanteert de
naald met zenuwachtige haast. Op haar ver
welkt gelaat hebben nachtwaken en ontbering
leeds menigen rimpel gegrift.
Van tijd tot tijd ontsnapt een lange zucht
naar boezem, en deze stille, door niemand ge
hoorde klacht spreekt luide van een leven, over
roeiend van beproevingen, nooit door een zon
nestraaltje van de dingen dezer wereld ver
licht.
Martha staat hier beneden alleen. Tot haar
dertigste jaar heeft zij voor haar oude moeder
gezorgd, aan niets anders denkend, dan om het
eenigste wezen, dat zij op aarde beminde, met
de teederste zorgen te omringen, zich gelukkig
achtend, wanneer zij ten koste van menige ont
bering een glimlach op moeders gelaat wist te
tooveren.
Toen zij twintig jaar was, hadden religieuzen
haar opname in het klooster aangeboden, doch
ha haar biechtvader geraadpleegd te hebben,
hieende zij het aanbod te moeten afslaan. Kon
£ij haar arme, oude moeder verlaten? Stond
haar plicht niet regelrecht voor haar afgeba
kend?
Maar er kwam een dag, waarop het moedige
kind weenend een geneesheer ging roepen. Hij
kwam, constateerde een aanval van beroerte en
kei hoofdschuddend:
Mijn kind, ik geloof dat ge wel zult doen
fet een priester te ontbieden.
Martha bedwong haar smart en liet clen
Pastoor roepen. Eer de morgenstond grauwde
stond zij alleen op de wereld.
De beslommeringen, die ook den dood van
hen arme vergezellen, hielden de afgematte
Werkster enkele dagen bezig; ctoch toen alles
Was afgeloopen, en zij zich zelve terugvond in
haar armoedig vertrekje, alleen, zonder ver-
Wanten, zonder vrienden, zonder hoop, te oud
°m nog in een klooster te worden opgenomen,
toen kromp haar 't hart ineen. Het leven scheen
haar ledig, als de afgrond, waarin men neder-
stort, en met bittere droefheid, met volslagen
ontmoediging vroeg zij zich af; „Wat doe ik nu
hog op de wereld?"
Alleen het gezicht van het groote kruisbeeld
aan den verweerden muur vermocht haar op
hieuw kalmte en overgeving te brengen. Vijf
lange jaren werkte zij dag en nacht met onver
droten ijver, zonder ander doen, dan in haar be
scheiden onderhoud te voorzien en bij gelegen
heid een weinig hulp te brengen aan arme lie
den, die, naar zij gevoelde, nog ellendiger waren
dan zij.
Op de gang van diezelfde vijfde verdieping
sag zij dikwijls een arme vrouw voorbijgaan,
hog jong, maar bleek en ziekelijk. Kort geleden
Was zij moeder geworden, terwijl reeds een
knaap van zes jaren haar met zijn liefkoozingen
omringde. De man was een stoere werker, een
brave kerel, die steeds zijn volle loon thuisbracht
en Martha dacht:
Zij mogen clan al arm zijn, ten minste
helpen zij elkander het leven dragen!
Dan in haar nederig kamertje terugkeerend,
vond zfj het kouder, meer verlaten dan ooit,
en zij zou het allertreurigst gevonden hebben,
zoo het niet geprijkt had met twee beelden: den
innig beminden Christus en de zoete Maagd
Maria, de ziel van elke eenzaamheid, het licht
de vreugde van eiken haard.
Gelukkig was Martha christinne. Haar ge
zondheid veroorloofde haar niet, zich met wer
ken van barmhartigheid bezig te houden, maar
zij bad; dat was, buiten den arbeid, haar groote
bezigheid en wanneer zij zich afvroeg: „Wat
ben ik toch eigenlijk op deze wereld? Wat doe ik
er? Waartoe ben ik nuttig?" dan antwoordde zij:
>,Ik bid."
Wij zijn dan aan den avond voor Kerstmis.
Helaas, op de vijfde verdieping hebben treu
rige dingen plaats gegrepen. Door een ongeval
bij clen arbeid is de arme werkman gedood. En
gelijk het meermalen gebeurt, dat in een huis
gezin de dooden elkander schijnen te roepen,
weinige dagen daarna is het pasgeboren kindje
heengegaan.
Thans verkwijnt ook de jeugdige buurvrouw
zelve, dag aan dag gaat ze zichtbaar achteruit.
Er moeten versterkende middelen zijn, heeft
t»e dokter gezegd.
Maar die zijn zoo duur, en Martha mag de
zen avond, alvorens naar de nachtmis te gaan,
zoo handig en zoo vlug de naald op en neder
laten gaan als ze wil, ze ziet zelve wel, dat het
nog wel eenige dagen zal duren, voor ze haar
werk afleveren en iets goeds voor de zieke kan
koopen.
En dan, cteze buurvrouw is niet als de ande
ren; zij lijkt wel trotsch en schijnt er onder te
lijden, als men haar wat geeft. Liever dan geld
De geboorte van Christus, naar de schilderij van den Tiroolschen
schilder Michael Pacbler (1435-1498)
van Martha aan te nemen, brengt ze haar klee-
ren naar de bank van leening.
Martha heeft gezorgd dat een priester de zieke
bezoekt, maar zelf durft zij er niet zoo dikwijls
komen. Morgen echter, op den hoogheiligen
Kerstdag, wil zij er heengaan.
Zoo voortwerkend, overweegt Martha dat al
les, en onwillekeurig ontrolt gansch haar vroe
ger leven zich nog eens voor haar geest; zij
meent haar oucte moeder weer aan de tafel te
zien zitten. Zij herinnert zich de rustige winter
avonden te zamen doorgebracht, en tranen
vloeien langs haar vermagerde wangen. Lang
zamerhand overmeestert haar de vermoeienis
en het werk valt op den grond. Zij is ingesla
pen, en droomt, dat zij weer klein, heel klein is.
Op den vooravond van Kerstmis nadert zij heel
stilletjes den haard en plaatst daarop een blank
gepoetsten schoen. Zij wacht en wacht en kijkt
nieuwsgierig uit of de kleine Jezus nog niet
komt
Daar roept moeder haar om naar bed te
gaanMaar zij slaapt niet en ziet eindelijk
den kleinen Jezus komen
Wat is Hij schoon in zijn rooskleurig kleed
met gouden gordel. Uit zijn zachte pogen, door
blonde lokken omlijst, schittert een onuitspre
kelijke teederheid.
Een jongetje van Zijn leeftijd, schamel ge
kleed, houdt Hij bij de hand; Hij omhelst het
en geeft het dan aan Martha met de woorden:
Hier is Mijn Kerstgeschenk. Bemin het
als Mij
Met volle tonen kondigden de klokken aan,
dat het tijd wordt voor de nachtmis en wekken
Martha uit haar sluimering.
Op het oogenblik dat zij de deur opent om
zich kerkwaarts te begeven, werpt een kleine
jongen zich verschrikt in haar armen, 't Is het
kind van de buurvrouw, ternauwernood gekleed.
Juffrouw, de klokken hebben mij wakker
gemaakt! Moeder, die naast mij sliep, is zoo
koud en geeft geen antwoord. Ik ben zoo bang.
Martha heeft het begrepen: dit kind is haar
Kerstgeschenk, en zij zal het niet verstooten,
het zal geen weesje zijn!
Nu zal Martha kunnen gelooven, dat zij toch
nog tot iets nuttig is. Zij zal cte tweede moeder
worden van dit wezentje, dat Jezus voor haar
heeft gekozen, en voortaan zal zij al cte krach
ten van haar lichaam geven voor het arme wees
je van den Kerstnacht.
Dien nacht ontbrak Martha voor de eerste
maal sedert haar prille jeugd in de midder-
nachtmis.
De houtsnijder aan het werk bij het vervaardigep. van
bedden. VAOjr Kerstgroepena
Den 25en December begon het groote Mid
winterfeest bij de oude Germanen, het
welk zij vierden ter eere van de Godheden
der Aarde. Dit feest heette ook wel het Joel
feest en had als eigenlijken datum den 16en
December. Het feest opende een periode van
twaalf nachten en muntte uit door vroolijkheid
en rumoer. Daar door de kerstening van de
Germanen deze gebruiken zooveel mogelijk zijn
aangepast aan het Christendom, zijn zij voor
een groot deel behouden kunnen blijven. De
Germanen geloofden, dat de geesten met drom
men door het luchtruim joegen, aangevoerd
door hun befaamden rijder God Wodan. Daar
om ook deden de Germanen in dien tijd veel
aan voorspellingen, aan droomverklaring en
tooverij; men dronk de minne, d.w.z. de nage
dachtenis der afgestorvenen en stelde zich de
zwevende geesten onder allerlei gedaanten voor.
Daar het feest duurde van half December tot
midden Januari is het gemakkelijk te begrijpen,
hoe de ceremoniën, welke als het ware een cir
kel vormen rond het Kerstfeest, een reeks van
verkerstende Germaansche gebruiken zijn. Van
daar, dat het schieten in de lucht en in de
boomen, het luiden van de klok en de bel niets
anders beteekenden dan de reiniging van de
lucht van booze geesten en andere schadelijke
invloeden. Gerucht, in welken vorm dan ook,
was een zeker middel om de geesten te verdrij
ven, waarom dan in Twente de bewuste hoorn
werd geblazen.
In Duitschland loopen op den avond vóór
Kerstmis de knapen nog vaak rond met riemen
vol koebellen, welke zij doen rinkelen.
In Finland is het gebruikelijk om Kerstmis
niet alleen te vieren op 25 December, maar ge
heel de maand lang wordt de z.g. Kleine Kerst
mis gehouden. In het begin van de Joulukuup
(zoo noemt men de Kerstmaand) gaan duizen
den menschen uit het land der zeven provin
ciën te voet of op de ski's ofwel in kleine typi
sche sleden een grooten tocht maken om den
velen vrienden en kennissen, die over het land
der duizend meren verspreid wonen, een bezoek
te brengen. Men weet dan den tocht zóó te re
gelen, dat men in ieder geval met Kerstmis bij
zijn ouders thuis is om daar onder den stra
lend-verlichten Kerstboom Kerstmis te vieren.
Want het is in Finland een oude ongeschreven
familiewet, dat met Kerstmis geheel de familie
thuis bijeen is.
Kerstnacht is het hoogtepunt van de Joulu
kuup. Gedurende de kleine Kerstdagen heeft
men dus-reeds voldoende gelegenheid gehad om
geschenken uit te deelen aan vrienden en ver
wanten en ook is men in staat geweest om
werken van barmhartigheid te verrichten aan
de armen en ongelukkigen, die men onderweg
tegenkomt. In Finland geeft men kleine prac-
tische geschenken, zonder eenige berekening of
zonder eenig ophef. Er wordt met Kerstmis zoo
goed als niet gewerkt. Overal heerscht een
geest van verhoogde hulpvaardigheid en weder-
zijdsche hoogachting.
H5t blazen van den Midwinterhoorn in
Twente is een van die gebruiken, welke
reeds ten tijde van de Germanen beston
den en door de geloofsverkondigers van latere
eeuwen aan het Christendom zijn aangepast.
Bij de Germanen immers blies men dien hoorn
gedurende de Joelfeesten, welke omstreeks
Nieuwjaar werden gevierd. Daar vandaan dat
men dezen hoorn heden ten dage nog steeds
hoort van vier weken vóór Kerstmis tot en met
de eerste week van Januari. De hoorn, welke
eigenhandig wordt vervaardigd, is ongeveer 1.25
meter lang en bestaat uit twee of meer stukken
geknipt wilgenhout, welke worden aaneenge
voegd door middel van biezen banden. De vorm
is 'n weinig gekromd, hetgeen alleen kan worden
verkregen door de verschillende losse stukken
zoo aan elkaar te maken, dat zij een kleine
ronding vormen. Daar het weinig in de macht
van den maker ligt, de sterkte van een te ver
vaardigen hoorn te regelen, gebeurt het maar
al te vaak, dat het overigens toch reeds moei
lijk te blazen instrument, maar zeer weinig
geluid voortbrengt. Daar het echter van ouds
reeds de bedoeling was veel lawaai te maken
(om n.l. de booze geesten uit de lucht te ver
drijven!) legt men den hoorn over den rand
van een of anderen put, waardoor het jodelen
op uren afstand nog te hooren is. Het is jam
mer, dat dit gebruik gaat verdwijnen, ofschoon
toch den geheelen Kerstnacht door het geluid
niet van de lucht is.
en iedereen die bij U binnen komt, doet dat.
Daarom is het een genot zoo'n prachtig KAR
PET, LINOLEUM, TAPIJT, TWISTEDMAT en
LOOPERS van WASSENAAR op den vloer te
hebben. Of U bouclé kiest, haarvelours, Wilton
of Axminster; als U het bij WASSENAAR
koopt, hebt U iets moois, iets aparts en U
slaagt voordeelig!
Als Uw interieur veroudert, moderniseer het
dan. Het houdt U jong, het houdt U frisch
en.het behoeft niet veel te kosten! U koopt
bij WASSENAAR zoo'n uiterst gezellig Divan-,
Tafel-, Schoorsteen-, en Kapstokkleed. Het
effect daarmee is zóó mooi, zoo apart, dat het
is of ïa een geheel nieuwe kamer hebt.
KOMT U EENS KIJKEN? U SLAAGT ZEKER!
c&cbcfccfccb&cbcfctfcckcbcbcbcfccfccfccbcbtfccbtfccbcfccfccb&cfcttjcfcifeckcbcfeckcbikcbcbcbckckcbcbc^cfe
DA^T KUNT U BELUISTEREN
mits U een GOED en SELECTIEF
radio-toestel heeft.
de TWEE wereldmerken
Wij demonstree
regelen de bet
ren beide en
aling met U
GEN. CRONJéSTRAAT 122 - TELEF. 16642
Onze GRAMOFOON-AFD. biedt voor „Elck wat wils",
grootste sorteering KOFFERGRAMOFOONS en
KERSTPLATEN op alle merken.
C"
Clr C|3 C{D c£) CjD c£> C£> C£> CjD C|3 CjD C£> C|3 C|D Cp C£>Cj3 C|5 Cj3 Cj3 CjD C|3 CjD Cj3 CjD Cj3 CjD CjD CjD CjD CjD CjD CjD CjD CjD CjD CjD CjD CjD CjD CjD CjD CjD
De
Telefoon 33346 - Amsterdam
Tijdig reserveeren aanbevolen
KERSTBOOMVERLICH-
TING, gekleurd J."»)
KERSTBOOMVERLICH- r 9 e
TING, kaarsmodel 5.Z5
LOSSE AIO
KERSTBOOMLAMPJES U. 1 O
PRACHTIGE WANDVER- n
LICHTING U.J9
ELECTR. STRIJKBOUT -
met snoer 1.5U
ELECTR. THEELICHTJE - 1
compleet 1.00
ELECTR. WATERKETEL
prima 3.95
FRAAIE HAARDKETEL - -
nikkel en brons 1.45
PERKAMENT - -
HUISKAMERKAP 1.00
PRACHT HOUTEN p
SALONKROON. 3 14.95
SOLIDE GASCOMFOOR - - on
1-vlams 1.30
VERGASSER - de aller- oc
beste en zeer zuinig 3.95
FRAAIE GANGLANTAARN
pracht kleuren 0.98
PERKAMENT
SLAAPKAMERSCHAAL 0.29
ELECTR. SOLDEERBOUT -
ELECTR. HAARDROGER -
koud en warm 7.95
ELECTR. BEDKRUIK - -
blijft 12 uur warm 5.95
cbcfccbcbcbcbckcbcbcfecfccbcbcfccbcbcbctjcbcFcbctjcbcbcfccbckcbcbcbcbcbctjclxitfccfccfciijckctijjcbcbcb
fÉ
COMT*ÖLE MCftK
Grootste muzlekvoorraad
hier ter stede
voor HAARLEM en
OMSTREKEN
Electr. Smederij
Repar. Inrichting
