De ring om Sianfoe wordt
nauwer toegehaald
Na hevig luchtgevecht rust
bij Madrid
Het nieuws van heden
vereenigde katholieke pers
TSJANG KAI SJEK IS
ONGEDEERD
Ras Imroe geeft
zich over
UITWISSELING VAN
GIJZELAARS
DE BAROMETER
VRIJDAG 18 DECEMBER 1936 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
ipost. per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20314
Zijn tegenstander verzocht de
militaire operaties te staken
en Sianfoe niet te bom
bardeeren
Compromis mogelijk?
Een compromis?
De persoon van Tsjang
Soe Liang
Gezondheidstoestand
van den H. Vader
Het Weer
De laatsten der Abessijnen leggen
de wapens neer
De Sand jak-kwestie
Nederlander onder de waarnemers
Von Ossietzky nog in
een ziekenhuis
De regeering van Valencia stemt
in principe met het Britsche
controle-plan in
Catalonië's raad is
gevormd
Uitwisseling van gijzelaars
De Raad te Barcelona
Financieel schandaal in
Japan
Verschillende vooraanstaande
personen gearresteerd
Knoeierij te Tokio
De hervorming van den
Volkenbond
Engeland handhaaft
vijf oude kruisers
Vervolg en slot
De legersterkte van
Frankrijk
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et, 1ng«
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 55 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
PEIPING, 1 7 Dec. (Havas) De
telegrafische verbindingen tusschen
Sianfoe en Peiping zijn wederom ver
broken.
Uit Chineesche bron komen berich
ten over een snellen opmarsch van de
Nankingtroepen in de richting van
Sianfoe. Zeer omvangrijke af deelin
gen Nankingtroepen hebben de streek
Toeng Kwan bezet aan de grens van
Sjensi en Sjansi.
Tegenover den correspondent van Havas heeft
Kn Chineesche militaire persoonlijkheid ver
klaard, dat de troepen van Tsjang Soe Liang
toinder sterk zijn, naar uitrusting en materiaal
gemeten, dan de centrale troepen, maar dat het
tooneel der operaties ver af ligt van Nanking
en het gebied van Sianfoe bergachtig is en ge
makkelijk te verdedigen, terwijl voorts de sa
menwerking van de roode legers een onbekend
element vormt ten gunste van Tsjang Soe
Liang. De roode troepen, die gestationneerd
Waren in het Westen van Sjensi, zouden opruk
ken in de richting van Sianfoe met het doel
deel te nemen aan den strijd.
De politieke raad van Hopei en Tsjahar heeft
tijdens een buitengewone zitting de volgende
besluiten genomen: de Chineesch-Japansche
samenwerking op economisch gebied voort te
zetten. Voor het oogenblik de neutraliteit te
handhaven in het conflict tusschen Nanking
en Tsjang Soe Liang; het communisme te on
derdrukken.
Maarschalk Tsjang Soe Liang heeft bekend
gemaakt, dat hij generaal Tsjang Tin Wen,
wiens benoeming in het Noordwesten een der
oorzaken is geweest van den opstand, in vrij
heid zou stellen en naar Nanking zou sturen.
De generaal is daar echter nog niet aangeko
men..
De Australische raadsman, Donald, is niet
Uit Loyang teruggekeerd maar weer naar Sian
foe vertrokken.
Verder wordt te Sjanghai bericht ont
vangen, dat talrijke escadrilles vluchten
zouden maken boven Sianfoe, terwijl de om
singeling door de legers van Nanking nau
wer zou worden aangehaald rondom de stad.
Waarnemers hier hebben den indruk, dat
Tsjang Soe Liang bereid is tot een compro
mis.
De chef van den inlichtingendienst Wai
Tsjiau Pofe heeft aan het agentschap Domei
Verklaard, dat Donald in Sianfoe bleef om
Tsjang Kai Sjek gezelschap te houden.
Te Nanking is eenige opwinding ontstaan
bij het ontvangen van het bericht, dat het
particuliere vliegtuig van Tsjang Soe
Liang uit Sianfoe vertrokken is naar Tai
Joean Poe, waar het inmiddels is geland.
Tai Joean Poe is de hoofdstad van Sjansi,
dat naast Sjensi ligt. In het vliegtuig zaten
vijf personen, wier identiteit niet bekend
is. Men spreekt echter druk over de moge
lijkheid, dat Tsjang Kai Sjek een der in
zittenden zou kunnen zijn.
Voorts wordt bekend, dat Tsjang Sjoe
Liang uit Loyang getelefoneerd heeft, dat
Tsjang Kai Sjek nog steeds ongedeerd is.
De Gouverneur van Sjansi, Yen Si Sjan,
is trouw aan Nanking.
Uit zeer betrouwbare particuliere bron wordt
Vernomen, dat generaal TSjen Sji Tong, de
Vroegere leider van de Kantonneesche rebellie,
Uit Londen is vertrokken naar Duitschland.
Generaal Tsjen Sji Tong is anti-Japansch ge
zind, en het is bekend, dat hij gezworen heeft
de Japanners uit China te verdrijven, de com
munisten te verjagen en de nationale regee
ring omver te werpen. Tegelijkertijd noodigde
hij Tsjang Kai Sjek uit de leiding over deze
beweging te nemen.
Chineesche kringen te Londen blijven de ge
beurtenissen van Sianfoe rustig beoordeelen.
De oorzaken van de revolutie van Tsjang Sjoe
Liang zijn nog niet nauwkeurig bekend, maar
zij meenen, dat hij een einde heeft willen ma
ken aan de pogingen om oneenigheid te bren
gen in zijn leger, welke pogingen onder leiding
van Tsjang Kai Sjek gedaan werden. Berich
ten uit Nanking doen hopen op een vreed
zame oplossing van het conflict.
Van bevoegde Chineesche zijde geworden ons
de volgende uiteenzettingen omtrent de opinie,
die men in verantwoordelijke Chineesche krin
gen heeft aangaande de rebellie van Tsjang
Soe Liang:
Door met zijn troepen in verzet te komen
tegen de Nanking-regeering jaagt Tsjang Soe
Liang slechts persoonlijke en egoïstische doel-
Handelde Tsjang Soe Liang, de zoon
van een bandieten-generaal uit per
soonlijke motieven?
VATICAANSTAD, 17 Dec. (Havas). De
gezondheidstoestand van Z. H. den Paus blijft
steeds gerustellend. De H. Vader onderhoudt
zich dagelijks met Z. Em. den Kardinaal-Staats
secretaris Pacelli over den loop der gebeurtenis
sen betreffende de H. Kerk.
einden na. Zijn eischen tot oorlog tegen Japan
en staking van den strijd tegen de communisten
zijn slechts voorwendsels.
De „communisten" in China zijn niet te ver
gelijken met communisten in Europa, waar zij
nog kunnen doorgaan als aanhangers van een
bepaalde politieke opvatting. De communisten,
tegen welke de Chineesche regeering hardnek
kig blijft strijden, moeten veel meer beschouwd
worden als bandieten. In dit verband is het niet
zonder beteekenis, dat Tsjang Soe Liang een
zoon is van Tsjang Tso Lin, die zijn loopbaan
als bandiet begonnen is en daarom is het ook
niet onbegrijpelijk, dat Tsjang Soe Liang sym
pathiseert met de zich „communisten" noe
mende bandieten.
Het zou absurd zijn, te meenen, dat Tsjang
Soe Liang een oorlog tegen Japan zou kun
nen ondernemen, timeer, waar juist hij de
man is, aan wien het verlies van Mand-
sjoerije te wijten is.
Dat Tsjang Soe Liang een gevoel van wrok
tegen maarschalk Tsjang Kai Sjek is gaan
koesteren, komt vermoedelijk voor rekening van
het feit, dat men geweigerd heeft, hem een
plaats aan te bieden in de Centrale Regeering.
De rebel vergeet daarbij, dat de generalissimus
hem het leven gered heeft, toen hij in 1931 door
zijn wangedrag met een onmeedoogend vonnis
bedreigd werd. Een van zijn voornaamste eischen
is een reorganisatie van de Centrale Regeering,
waarmede hij slechts bedoelde, dat hij zelf in
het kabinet wordt opgenomen, hetgeen weder
bewijst, dat zijn motieven zuiver egoïstisch zijn.
De openbare meening van geheel China be
schouwt Tsjang Soe Liang als een verrader en
men heeft hem buiten de wet gesteld.
Uit goede bron verluidt, dat Tsjang Soe
Liang den minister van oorlog Ho Ying
Tsjin een telegram gezonden heeft, waarin
hij hem verzoekt de militaire operaties te
staken, en Sianfoe niet te bombardeeren.
Intusschen worden de troepenbewegingen
ten behoeve van de omsingeling van Sianfoe
voortgezet.
De directe belangstelling is geconcentreerd
op de missie van generaal Tsjang Ting Wen,
die morgen te Nanking verwacht wordt voor on
derhandelingen. Talrijken zijn van meening, dat
Yen Tsji Tsjan, de pacificatiecommissaris voor
Sjansi en Soei Joean, die zich op het oogenblik
te Tai Jouen Poe bevindt, de meest aangewezen
persoon is om een verzoening tot stand te
brengen.
300 Japansche mariniers zijn uit Tsing Tau
vertrokken, in overeenstemming met een voor
de revolte van Sain Poe getroffen overeenkomst.
Men verneemt uit Nanking, dat de consul-
generaal van Japan, Soema, met een functio
naris van het Chineesche departement van
Buitenlandsche Zaken een onderhoud heeft
gehad naar aanleiding van de incidenten van
Pak Hoi.
VERWACHTING: Krachtige tot storm- j|
achtigen Zuidwestelijke tot Westelijken Ej
wind, betrokken tot zwaar bewolkt met j|
H tijdelijke opklaring, enkele regenbuien,
later iets kouder.
1 VERDERE VOORUITZICHTEN: Weinig |j
H verandering.
1 STORMWAARSCHUWINGSDIENST
Geseind van De Bilt te 19.50 uur aan
alle posten: Wordt verwacht storm uit
jË het Zuidwesten.
ADDIS ABEBA, 17 Dec. (Stefani). Uit het
Westen van Abessinië wordt gemeld, dat
Ras Imroe zich met al zijn krijgers aan de
Italiaansche colonne van Malta heeft over
gegeven, na twee veldslagen van korten
duur.
De overgave van Ras Imroe wordt in Ita
liaansche kringen als zeer belangrijk beschouwd,
omdat de troepen van dezen aanvoerder de
laatste overblijfselen van het Abessijnsch leger
in het Westen waren, naar men zegt. De troe
pen van Ras Imroe waren op militairen leest
geschoeid, en voorzien van moderne wapens.
Verscheidene duizenden geweren en ettelijke
machinegeweren zijn ingeleverd.
Intusschen heeft de colonne van Cubeddu
Sjoeloel bij Harrar bezet.
GENEVE, 17 Dec. (Havas). Morgen zullen
de drie onpartijdige waarnemers, die een be
zoek zullen brengen aan Sandjak en Alexan-
drette, benoemd worden. Men verwacht das
Noorwegen en Zwitserland een diplomaat zullen
leveren, Nederland een oud-koloniaal ambte
naar en Zwitserland een officier. De missie zal
begeleid worden door eenige Volkenbondsamb
tenaren en nog vóór Kerstmis vertrekken.
BERLIJN, 17 Dec. (Reuter). Von Ossietzky
bevindt zich in een ziekenhuis in een voorstad
van Berlijn, waarheen hij Maandag is over
gebracht uit het Westend-ziekenhuis. Een vriend
van Von Ossietzky deelde den correspondent
van Reuter mede, dat hij niet in gevaar verkeert,
en ook niet gedwongen is het bed te houden,
maar dat hij toch waarschijnlijk niet in staat
zal zijn naar Oslo te komen om den Nobelprijs
in ontvangst te nemen.
De leider van de Lappo-
beweging in Finland,
Kosola, is dezer da
gen overleden
Bij zijn vertrek uit Addis Abeba had de Negus niet verzuimd zijn zilverschat mee
te nemen,Onze foto. geeft een gedeelte v an de zilveren voorwerpen, die binnenkort
te Londen zullen worden verkocht
In de buitenwijken van Madrid woedt de strijd nog onverminderd voort. De
regeeringstroepen, uitgerust met de modernste tanks, ondernemen een aanval
MADRID 17 Dec. (Havas.) De gedelegeerde
raad ter verdediging van de hoofdstad publi
ceerde hedenmiddag om 12 uur een communi
qué, waarin het volgende vermeld wordt:
Een zeer krachtige druk wordt sinds 24 uur
door de rechtschen uitgeoefend op alle sectoren
van het Madrileensche front, met het doel een
zoo groot mogelijk aantal regeerings-strijd-
krachten tot werkeloosheid te doemenj terwijl de
rechtschen voortgaan met hun aanval in den
sector Boadilla del Monte, waar het linksche
leger een ondoordringbaren muur stelt tegen
over de herhaalde aanvallen der infanterie en
der gemotoriseerde eenheden.
Het laatste luchtgevecht, dat geleverd is,
was, gezien het aantal deelnemende vlieg
tuigen, het belangrijkste, dat nog is voorge
komen sedert den aanvang van den slag om
Madrid. De rechtschen vielen aan met 20
öriemotoiïge bombardementstoestellen, Jun-
kers-vliegtuigcn, waarbij zij gesteund wer
den door 28 Heinkel-jachttoestellen.
Tijdens het bombardement van Cuatro
Caminos dwongen 25 regeeringsvlicgtuigen
hen den strijd aan te binden. 5 toestellen
der nationalisten werden vernield; de re-
geeringsluchtstrijdkrachten leden geen en-
kei verlies.
Aan het Asturisch front is een aanval der
nationalisten op de stelling Olivares, die de ver
binding met Oviedo afsnijdt, afgeslagen.
Aan het Baskische front heerscht rust.
Verder heerschte vandaag aan het Madrileen
sche front een volmaakte rust. De sterke druk,
dien de witten de laatste dagen hadden uit
geoefend in de sectoren Boadilla del Monte,
Pozuela en Humera, heeft opgehouden.
Naar Reuter uit Londen meldt, heeft Gene
raal Franco zijn instemming betuigd met een
uitwisselingsaccoord van gijzelaars met de Bas-
ken. Het wachten is thans op de definitieve
goedkeuring van de Baskische regeering.
Het antwoord komt hierop neer, dat alle Bas
kische gevangenen onder den leeftijd van acht
tien en boven de zestig jaar, benevens alle
vrouwelijke gevangenen, tegen nationalisten, die
aan dezelfde voorwaarden voldoen, zullen wor
den uitgewisseld. De onderhandelingen werden
geleid door dr. Junod van het Internationale
Roode Kruis. Het totale aantal gevangenen be
draagt ongeveer vier duizend.
250 gijzelaars, komende uit de door de recht
schen bezette provincies, zijn reeds te Bilbao
gearriveerd.
Sinds gisteren werkt de z.g. „Radio-Reguetes"
op golflengte 40 M. Het station Is opgesteld in
het deel van de universiteitswljk te Madrid, dat
in handen der rechtschen is.
President Companys heeft definitief de nieu
we lijst van den generaliteitsraad van Catalo-
nieë opgesteld. De lijst zou de namen van 11
ministers bevatten, drie leden van de C.N. T„
drie van de U.G.T., twee links-republikeinen,
een lid (voorzitter) van den Pachtersbond en
twee leden die tot geen enkele vaste groep be-
hooren.
Minister van Defensie zou Prangois Esgleas
zijn (C.N.T.), terwijl Tarradellas de portefeuil
le van financiën heeft.
Het centraal comité der communistische par
tij te Valencia heeft een manifest uitgegeven,
waarin voor allen de meest absolute gehoor
zaamheid bepleit wordt aan de beslissingen der
regeering en van alle autoriteiten.
Het comité beschouwt den militairen dienst
plicht als het eenige middel snel een groot
\Volksleger in het leven te roepen, dat onder
worpen zou zijn aan een opperbevel, gekozen
onder de bekwaamste militairen, die geholpen
zouden worden door vertegenwoordigers der po
litieke partijen en vakvereenigingsorganisaties.
Het manifest wijst op de noodzakelijkheid van
een ijzeren discipline achter de strijdlinie.
Voorts vraagt de communistische partij in
stelling van een organisme ten behoeve van het
leiden der productie.
In officieele kringen te Londen wordt be
kend gemaakt, dat de te Valencia gevestig
de Spaansche regeering in principe het con
troleplan heeft aanvaard, dat haar door de
Britsche regeering uit naam van de niet-
inmengingscommissie is voorgelegd.
De Spaansche regeering behoudt zich overi
gens het recht voor dit plan te bespreken ol
zelfs te verwerpen na het te hebben bestu
deerd. Voor het oogenblik gaat het slechts om
een eenvoudige goedkeuring van het beginsel.
Generaal Franco heeft nog niet geantwoord.
TOKIO, 17 Dec. (D.N.B.). Extra-bladen ma
ken melding van de ontdekking van een groot
financieel schandaal in de provincie Saigama,
waarbij de leider der financieele administratie
van Saigama de hoofdpersoon zou zijn.
Hij zou door geraffineerde valsche boekingen
in de laatste zeven jaar meer dan een millioen
yen hebben verduisterd.
Als mede-dader is gearresteerd de burge
meester van Kosjigaya, wien voorts wordt ten
laste gelegd de stedelijke bankcredieten ten
bedrage van 120.000 yen te eigen bate te heb
ben aangewend.
De politie te Tokio heeft den 68-jarigen
bankdirecteur Minobe wegens beursbedrog ge
arresteerd. Minobe is president van de Bank
van Korea geweest en heeft later de Oost-
Aziatische Kolonisatiemaatschappij te Tokio
gesticht, met welker aandeelen hij thans het
bedrog heeft gepleegd.
Verder trachtte hij bewijzen van aandeel in
goudmijnen, die volgens zijn zeggen bestonden
in Korea en in Noord-China, op de markt te
brengen. Met hem zijn vier andere directeuren
gearresteerd. Vele zakenlieden en banken zijn
voor meer dan een millioen yen opgelicht.
Minobe is een broer van den bekenden staats
rechtsgeleerde.
GENEVE, 17 Dec. (Havas). De commissie
voor de Volkenbondshervorming heeft het eer
ste deel van haar werkzaamheden verdeeld over
11 rapporteurs, die onderling contact houden.
De rapporteurs hebben het Volkenbondssecreta
riaat verzocht de kwestie van afscheiding van
het handvest van de vredesverdragen te bestu-
deeren. Voorts bevestigde de commissie het be
ginsel van collectieve veiligheid.
In het lagerhuis heeft minister Hoare mede
gedeeld, dat Groot-Brittannië voornemens is
vijf kruisers, die de leeftijdsgrens gepasseerd
zijn volgens artikel 21 van het Londensche
vlootverdrag, in dienst te houden.
Deze vijf kruisers hebben een gezamenlijke
tonnage van ruim 20.000 ton.
Hoare deelde nog mede, dat de V. S. geen
enkel bezwaar hiertegen hadden, indien Enge
land dezen maatregel om zijn veiligheid noodig
acht. Een even gunstig antwoord wordt uit Tokio
verwacht,
De gezondheidstoestand van Z. H. den Pans
blijft geruststellend.
Na een hevig luchtgevecht boven Madrid is
de rust aan de Spaansche fronten weergekeerd.
Generaal Franco zou met de Baskische regee
ring uitwisseling van gijzelaars willen toepas
sen. De nieuwe raad van Catalonië is thans ge
vormd. Valencia stemt met het Britsche con-
tróle-plan in.
De ring om Sianfoe wordt nauwer toegehaald.
Tsjang Soe Liang zon voor een compromis te
vinden zijn. Geruchten gaan omtrent Tsjang
Kai Sjek's vrijheid; in elk geval is hij onge
deerd.
Ras Imroe, de laatste generaal van de Abessij
nen, heeft zich met zijn leger aan de Italianen
overgegeven.
Groote financieele schandalen in Japan.
Comité in Nederland opgericht tot steunverlee-
ning aan inheemsche behoeftigen.
Thans heerscht ook in het garnizoen te Har
derwijk de griep in hevige mate.
Donderdagmiddag heeft de Tweede Kamer ver
schillende kleine wetsontwerpen afgedaan.
Na het spoorwegongeluk bij Woerden: machi
nist moet Dinsdag voor de Utrechtsche recht
bank terecht staan.
New-Yorksche beurs: Iets zwakker stemming
bij geringen omzet.
We schreven over het genie. De
hoogste wereldlijke autoriteit maakte
bij St. Thomas een buiging voor de
macht van het genie. We willen er
een „vervolg en slot" op geven.
En dat het zóó, en niet anders,
moet zijn, daarvan gaf een vermaard
dirigent op even gedurfde, als onge
wone wijze getuigenis in de eerste
jaren van het anno 1871 gestichte
Duitsche keizerrijk.
Hij dirigeerde een gala-concert,
waarbij, te midden van veel ge
schitter en geflonker, ook het hof te
genwoordig was.
Uitgevoerd werd de negende Sym-
phonie.
Midden in het adagio tikt de diri
gent plotseling af. Ontzetting bij het
orkest en bij het publiek. Een adju
dant uit de keizerlijke loge komt toe
gesneld en vraagt, wat dat te betee-
icenen heeft.
„Er werd hardop gepraat in de
zaal", is de gramstorige verklaring
van den kunstenaar.
„Het was de keizer," zegt met een
stem vol ontzag de adjudant.
Maar de dirigent bleek geen last
van byzantinisme te hebben.
„Wanneer Beethoven spreekt, be
hoort de keizer te zwijgen," luidt zijn
kort en koel bescheid.
Hoe het hein daarna verging, ver
meldt de historie niet. Zijn opzienba
rende daad en nóg opzienbarender
motiveering zullen wel geen onver
deelden bijval hebben gevonden.
Maar in elk geval was aan het audi
torium duidelijk gemaakt, dat, op
welk tijdstip van de geschiedenis ook,
de voorbijgaande macht van aard-
sche grootheid te eerbiedigen heeft,
wat onvergankelijk is in hare uitin
gen: de goddelijke gave van het Genie.
PARIJS, 17 Dec. In een rede op de vergade
ring van het uitvoerend comité der radicaal-
socialistische partij heeft Daladier o.a. ver
klaard, dat de Fransche dienstplichtwetten het
land een leger van 600.000 man verzekeren,
waarvan 150.000 man zich in Noord-Afrika be
vinden en 50.000 man in de overige koloniën.
Hiertegenover staat, dat Duitschland een le
ger heeft van 800.000 'man, waarbij nog komen
200.000 man van den arbeidsdienst en 50.000
schupo's. Ook Italië heeft een sterk leger.
Frankrijk moet dus de integriteit van zijn ge
bied kunnen verdedigen en offers moeten wor
den gebracht om te voorkomen, dat de oorlog
niet binnen de Fransche grenzen wordt ge
voerd. Ook bestaan eischen van collectieve vei
ligheid en men moet rekening houden met de
mogelijkheid van een plotselingen overval van
gemotoriseerde troepen.
Overigens heeft de regeering er nooit over
gedacht den duur van den militairen dienst
plicht te verkorten, zoolang de internationale
omstandigheden niet gewijzigd waren.
Stand op Vrijdag 1 uur v.m.: 747.6
Vorige stand: 758.6
