mmmÈmmwmm.
i)
mm $i'0
DROSTE
luidt den
feest-tijd
in!
„Hiemand
ztutdee
vtOQ
51REINOLDUSHU1S
J. P. MAAS Zn-
FLEISSIG
EEN KERSTKRIBBE
111
ROND HET FEEST VAN CHRISTUS' GEBOORTE
LITURGIE DER KERK
AAN UW KERSTMISDISCH
V
we©@®®ee®®<>®@®«e<»eeeee
J VOOR DE A.S. FEESTDAGEN 1
EERST EVEN
KIJKEN BIJ:
ANGORA
B. H. STEFFENS
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT - VRIJDAG 18 DECEMBER 1936
kW""'
(W\\ï<SSX^
ÊsWM&MlË! §§sfê
iai«
loop der eeuwen
D R OSTE VE RPLEEG S TER CACAO
EEN KERSTGROEP
HOTEL - Amsterdam - RESTAURANT
KERSTDINERS 1.55 - 2.50 - 3.J0
ONZE PRACHTIGE COLLECTIE KERSTKAARTEN
VOOR UW KERSTGESCHENKEN TOCH
J. M. WILS-
BOTTELIER
PAARLAARSTEEC
v\VNVVs^\V
1
!p*#V
Zooals het Kerstfeest nog alleen in verhalen en boeken voorkomt en zooals het
ook inderdaad het sterkst tot de verbeelding spreekt.
Spaart plaatjes voor onze albums.
HAARLEM
HOTELXENTRAAL
LEI DSCHElJjf BOSCHJE
HET MOOISTE PUNT IN HET CENTRUM
EMMASTRAAT 16
BEELDHOUWERS
OESTERS, KREEFT, CAVIAAR OF VISCH
BIEDT U KEUS BEZORGING OVERAL
ooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooooo
HET WOLMAGAZIJN
VESTIGEN WIJ UW AANDACHT OP ONS
EN ALLE FIJN GEBAK
Hoogachtend, Fa. J. H. DE HEUS
G. SCHAVEMAKER
KONINGSTRAAT 37 - TELEFOON 11179
nnnnnnnnnr ZONDAGS geopend van 10—2 uur QsnDDnnDDQ
van bijzonderen smaak, zoowel in hout,
ceramiek en plastiek, vindt U bij
ZIJLSTR. 65, HAARLEM - TEL. 14340
Tevens maak ik U opmerkzaam op
KERSTLAKENS EN
DEKSERVETTEN
O0C0O0OOOOOO0OO0CX5000OOO0O00OOOOOOOOO0OOOO0O0
I
-TM IS,,r
v.d.Boogaard
Een engel verkondigde Christus' geboorte aan de herders.
Het Teest der geboorte van Christus is voor
de Katholieke Kerk een der meest plech
tige herdehkingen. Zij bereidt de géloo-
vigen daartoe voor in den Adventstijd, een pe
riode van afzondering en overdenking, welke
daarom vroeger ook met strenge vasten gepaard
ging. De Kerk viert in het Kerstfeest de blijde
verwachting van de Moeder Maagd, die om
haar vlekkelooze zuiverheid werd uitverkoren de
Moeder Gods te worden.
In de allereerste eeuwen der Kerk werd het
feest der geboorte van Christus niet op den
25en December gevierd; dit feest was niet aan
een bepaalden dag verbonden. De Grieken vier
den het aanvankelijk op den 6en Januari en
noemden het „Epiphania" ofwel „Theophania",
hetgeen zeggen wil openbarings- of verschij-
ningsfeest.
De Latljnsche Kerk stelde evenwel de vie
ring van het Kerstfeest vast op 25 December,
welk voorbeeld in het jaar 376 door de Grieken
werd opgevolgd.
Ofschoon de Kerk bij andere Vigiliën de
nachtelijke samenkomsten heeft afgeschaft,
houdt zij die op Kerstnacht gehandhaafd, waar
om de priesterlijke getijden „Kerstmetten" wor
den genoemd. Deze Kerstmetten worden des
nachts gezongen en op vele plaatsen wordt de
eerste H. Mis te middernacht gehouden. Op den
Eersten Kerstdag heeft de Kerk den geloovigen
toegestaan vleesch te. eten, ook al valt deze
Kerstdag op Vrijdag en zelfs den kloosterlingen
der strengste orde is het op dien dag vergund
vleeschhoudende spijzen te nuttigen. Het kerke
lijk gebruik om op den Eersten Kerstdag drie
H. H. Missen te lezen stamt reeds uit de vijfde
eeuw. Het is vanaf dien tijd, dat de Pausen
drie Missen opdragen: de nachtmis in de kerk
van de H. Maria de Meerdere ofwel Ter Kribbe,
de tweede in de kerk van de H. Anastatia, die.
in het jaar 300 voor haar geloof stierf, en de
derde in het Vaticaan. Dit heilig gebruik werd
al spoedig nagevolgd door alle Katholieke ker
ken, evenwel met uitzondering van Spanje, al
waar men in de 14e eeuw en de kerk van Milaan,
waar men in de 15e eeuw eerst hiertoe overging.
In de Middeleeuwen werd het Kerstfeest te
vens een familiefeest. In die dagen, als de win
ter zijn kouden adem over de aarde blies, ver
zamelde men zich rond de vroolijk brandende
vuurblokken en vertelde men elkaar legenden
omtrent het Kerstfeest. In vele landen maak
te men er een traditie van om in elk dorpje
een z.g. Kerstflambouw te hebben. Bij deze
Kerstflambouwen werden door de jongemeisjes
uit het plaatsje eenvoudige liederen gezongen
en in den Kerstnacht verzamelden zich groot
en klein rond de flambouw en vierde men de
komst' van dén ZSligmakér onder het zingen
van blijde Kerkgezangen en het bidden van
den rozenkrans.
De viering vali het Kerstfeest werd tijdens
de Middeleeuwen steeds grootscher en uitge
breider. Ieder plaatsje had weer zijn aparte
manier van Kerstviering.
De indrukwekkendste en belangrijkste was
wel die, waarbij op den dag vóór Kerstmis, dus
op Vigilie, alle onderhoorigen en vazallen van
den kasteelheer zich uitdosten in hun beste ge
waden met versierde paarden en gevolgd door
een groote groep z.g. Advent-blazers, welke mu
zikanten zoo werden genoemd, omdat zij tus-
schen negen uur des avonds en twaalf uur
middernacht er met doedelzak of hobo op uit
trokken door de straten van stad of dorp.
Meestal liep de kasteelheer aan den kop van
den indrukwekkenden stoet, welke vanaf het
plein van het slot tot de z.g. misdadigersplaats
trok. Nabij deze plaats bevond zich gewoonlijk
een omheind stuk grond, waarin het vee, dat
in de uitgestrektheid van het landgoed eenige
schade had veroorzaakt, was opgesloten. Na een
kort gebed gaf de schout onder het uitspreken
van een driemaal herhaald „De Vrede zij onder
U" de dieren aan de eigenaars terug, zulks met
vrijstelling van boete of straffen, welke anders
werden toegepast.
Ossen en ezels, welke in deze afscheiding ver
bleven, genoten in het bijzonder een goede be
handeling, dit ter eerbiediging aan de gedachte,
dat de menschgeworden Zoon Gods door deze
dieren in den stal van Bethlehem werd ver
warmd. Na afloop van de plechtigheid van de
teruggave der dieren aan de eigenaars en na
een gezamenlijk dankgebed, doofden alle inwo
ners het vuur van den huiselijken haard en
begaven zich in een eindelooze rij met fakkels
en flambouwen naar de kerk, alwaar een groote
lamp ter eere van de Moeder Gods werd ont
stoken. De priester zegende hierop het z.g.
nieuwe vuur en vervolgens ging men processie-
gewijs door de akkers, nog immer vergezeld van
duizenden twinkelende lichtjes, welke uit de
flambouwen sprongen. Met dit door den priester
gezegend vuur stak men bij thuiskomst de haar
den aan.
Wanneer het hoofd van het gezin met zijn
familieleden in de woning was teruggekeerd,
ging men naar de plaats, waar men het vorig
jaar op hetzelfde tijdstip het uitgedoofd over
schot van het Kerstblok had geborgen. Dit blok
werd met veel plechtigheid opnieuw in den
haard gelegd, waarna allen neerknielden, ter
wijl twee bedienden het nieuwe Kerstblok bin
nen brachten. Dit Kerstblok moest van het
zwaarste hout zijn, dat men in de bosschen kon
m
vinden en teveng moest... het het dik^t, .,ged.eeltg
van den stam èijn.
Na de plechtigheden volgde meestal een kin
derfeestje, hetwelk bestond uit het geven van
geschenken en lekkernijen, welke tijdens afwe
zigheid van de kleinen op het blok werden ge
legd.
In dezen indrukwekkenden nacht bleven velen
waken en bidden om tegen den morgen naar de
kerk te gaan, na beëindiging waarvan bij de
gegoede families een rijke maaltijd volgde. Tij
dens, dezen maaltijd moesten twee waskaarsen
op tafel branden.
Gedurende de Reformatie hebben deze vrome
gebruiken ter viering van het Kerstfeest veel
aan populariteit moeten inboeten, hetgeen
nog verergerde, toen men later op alle moge
lijke manieren van de Kerstviering een feest
wilde maken zonder eenigen godsdienstzin.
25 December: Kerstmis
Hij is gekomen: laat ons Hem aanbidden!
Hij, Wiens komst de Kerk gedurende den
Advent afbad met steeds grooter wor
dende vurigheid. Hij, de Heer en Verlosser, is
ten laatste gekomen. In woorden van heilige
ontroering geeft de „Nachtmis" ons het eerste
verhaal van het blijde gebeuren de geschiede
nis van de geboorte van Christus. „En zij
baarde haren eerstgeboren Zoon, en Wikkelde
Hem in doeken en legde Hem neder in een
kribbe, omdat er voor hen geen plaats was in
de herberg" en ook door de Engelenboodschap
„Zie, ik verkondig u een groote vreugde, die
voor geheel het volk zijn zal: dat u een Zalig
maker is geboren, die Christus de Heer is in de
stad van David".
„De Dageraadsmis" verhaalt ons de aanbid
ding van het Goddelijk Kindje door de herders
en verklaart dat ditzelfde Kindje is: De Vader
der toekomende Eeuwen, aan Wiens Rijk geen
einde zal wezen (Introitus). In de Collecte
wordt aangegeven wat het practisch resultaat
moet zijn van de kennis van het ontzaglijk feit
der Menschwording. Het gebed is kort maar
zeer beteekenisvol: „Almachtige God, wij smee-
ken het U, geef ons, die overstroomd worden
van het nieuwe licht van het Menschgeworden
Wloord, dat in onze werken verschijne, wat
in onzen geest door het geloof schittert".
In de 3e Mis van den Kerstdag treden even
eens de eigen gebeden en gedachten naar vo
ren. In het Eerste Evangelie houdt de Kerk
ons de beroemde passage: „In het begin was
het Woord" enz. van den H. Johannes voor,
niets anders dan het Evangelie, dat bijna ge
heel het jaar door op het einde der verschil
lende Missen gebeden wordt. In de 3e Mis van
den Kerstdag is dit Evangelie uiterst geschikt
om ons te doen inzien, de Waardigheid, de
eeuwige geboorte van den pas geboren Zalig
maker. De Kerk verheugt zich met al haai'
leden in Zijn Komst en aanbidt Hem in den
jubelzang: U behooren de hemelen en U be
hoort de aarde: het wereldrond en zijne vol
heid, Gij hebt ze gegrondvest (Offertorium).
Deze juichende klank wordt gehoord door den
geheelen Kersttijd. De feesten, die onmiddellijk
het Kerstfeest volgen, vestigen steeds weer op
nieuw onze aandacht op Bethlehem en het
Kindje, daar geboren. Het feest van den H.
Stephanus, den eersten martelaar, die voor Chris
tus zijn leven liet, herinnert er ons aan, dat
het Goddelijk Kindje op aarde kwam om voor
onze verlossing een wreeden dood te sterven.
Het feest van den H. Johannes, den Apostel
der Liefde, vestigt er onze aandacht op, dat
Christus niet mensch werd, omdat Hij daartoe
verplicht werd, maar dat Hij dit slechts deed
uit liefde voor ons. Op het feest van de H.H.
Onnoozele Kinderen legt de Kerk er den na
druk op, dat wij in Christus leven en sterven
moeten. IZij dwingt ons te treden in de ware
Kerststemming en wel zoodanig dat „ons leven
uw geloof, dat onze tong belijdt, ook door da
den verkondige."
DOM AMBROSIUS WITTMANN
Maak het gezellig met de feestdagen.
Laat Droste's tractatie-mannetje voor
wat lekkers zorgen!
Kerstklokjes en Kerstkransjes, Hulst
blaadjes en de bekende Pastilles.
Wat Droste maakt is heerlijk en
ALTIJD WELKOM!
met de a.s
Feestda ger
Standaardvlag
100x150 c.m. com
pleet met stok en
houder
Zuiver Woilei
Standaard vf at
100x150 c.m. com
pleet met stok ei
houder
Verder alie maten
Vlaggen en Stokken
VOORRADIG
Lange Veerstraa
en Gr. Houtstraa
Raadbs-r. .H'stede
BRENGT UW KERSTVACANTIE DOOR IN
AMSTERDAM
LOGIES MET ONTBIJT 3.3?. BIJZONDER VERZORGDE KERSTMENU'S
afkomstig uit het ST. REINOLDUSHUIS,
kan niet anders dan een MOOIE GROEP
zijn, welken prijs of U ook besteed hebt.
1^, 8LOEMENDAAL
VQi TELEF 23280
(3 LVNEN) (V
achter Effectenbeurs
3 Dagen volledig pension 13.50
nnnnnnnnnnaBnannamaciaBC]CiElEIDCiai3GI3ElhiLllbLlKliuzEIEiaEII3a
KERSTBROOD a ƒ0.60 ƒ0.90 ƒ1.20
FIJN KRENTENBROOD ƒ0.40 ƒ0.80 ƒ1.20
DUITSCH KRENTENBROOD 0.40 0.80
KERSTKRANSJES per 5 ons 1.00
KERSTKRANSJESper half pond 0.35
SCHUIMKRANSJES per ons ƒ0.20
II
heeft 'n groote sorteering
SCHAGCHELSTRAAT 20
bij de Anegang
