Sociale Zaken sluit de rij der begrootingen NIEUUJE-LEDEN RK.STAATIPARTU DE DRIE ZIGEUNER- ZUSTERS DE BESPREKING GAA T MAANDAG VOORT fiafads en, Kox>kto&cJz mmr snm m^mor m ZATERDAG 19 DECEMBER 1936 TWEEDE KAMER Beperking van vrouwenarbeid in fabrieken en die van kinder arbeid worden in machti gingswet vastgelegd Tegen kinderarbeid in den landbouw Invaliditeitsverzekering Wetsontwerpen toegevoegd Nederlanders te Madrid VOLENDAMMER GARNALEN- VISSCHERS Uitvaarvergunning bepleit WIJZIGING ZEGELWET Oordeel der bijzondere commissie Het Prinselijk huwelijk Prins Bernhard's afscheid van de Ned .Handel-Mij. Gedenkboek aangeboden Muzikaal gedeelte van de huwelijksplechtigheid Herinneringspenning Een aandenken aan 7 Januari Geschenk van Den Haag Handelsverdragen Overeenstemming met Italië over een te sluitpn handelsaccoord? Nederland-Duitschland NOTEERINGSEMBARGO Op nieuwe leeningen der gemeente Rotterdam WETSONTWERP NOPENS GOUDCLAUSULES VET ENZ. ALS KERSTGAVE Gewijzigde regeling vastgesteld EERSTE KAMER VOLGENDE WEEK BIJEEN De griep-epidemie In Zwolle en Wehl zijn de scholen gesloten Uit een les-toestel gesprongen Leerling redt zich met parachute «UC. I I CLEARING MET DUITSCH- LAND Stand per 15 December 1936 Hoog bezoeik bij concert Verlenging contingenteeringen Beeldtelegrammen De dijkval bij Kapelle Nieuwe afbrokkeling op twee plaatsen WEGENS PERSDELICT VEROORDEELD Artikel met beleedigenden inhoud geplaatst PAMFLETTEN VERSPREID Koopman uit Winterswijk veroordeeld Duitsch vliegtuig op Schelling- woude Door rangeertrein gegrepen en gedood Hoog bezoek Aan zijn verwondingen overleden Gevaar van rook en stoom van tramlocomotieven UIT DE STAATSCOURANT Onderscheiding DOOR ANNY 'VON PANHUIJS DEN HAAG, 18 December 1936 Sociale Zaken is dit jaar het hoofdstuk, dat öe behandeling der Rijksbegrooting sluit. Er aJn weer heel wat sprekers ingeschreven en er 2Ün dan ook nog vergaderingen op Maandag middag en -avond en vermoedelijk ook op Dins dagmiddag te wachten. Er is bij de beschou wingen over afdeeling II (Arbeid) nogal wat Waardeering uitgesproken over verschillende toezeggingen en aankondigingen in minister Slingenberg's Memorie van Antwoord, hetgeen iiatuurlijk allerminst beteekent, dat er geen Wenschen overblijven. De afgevaardigden hebben zich aan het uiten Wan die wenschen dan ook met animo gewijd. Eh het is verheugend, dat in den katholieken hoek terzake van de verschillende desiderata °P sociaal terrein besliste eenstemmigheid heerscht bij afgevaardigden, die stammen uit totaal verschillend sociaal milieu. "Want zoowel de arbeidersafgevaardigden hoerakker en Kuiper als de werkgever Van der ïhitt bepleitten met evenveel aandrang uitbrei ding van aantal en bevoegdheden der bedrijfs raden en maatregelen, om den beschikbaren ar beid beter te verdeelen, zooals verkorting van de werkweek tot 40 uur en het tegengaan van Vrouwenarbeid. Degenen, die altijd den mond Vol hebben over de „tegenstellingen" in het katholieke kamp, moesten eens bij zoo'n be- ërooting van Sociale Zaken komen luisteren. De Werkgever VAN DER PUTT dringt haast nog krachtiger op allerlei verbeteringen op sociaal gebied aan dan zijn collega's uit de andere »klasse". Terzake van de 40-urige werkweek bijv. verklaarde hij zich volkomen accoord met betgeen de sociaal-democraat Kupers daarom trent gezegd had, al matigt hij vanwege den internationalen kant van dit probleem (waar op ook Minister Slingenberg met nadruk pleegt te wijzen) zijne verwachtingen. Ook is de heer Van der Putt een warm voor stander van de beperking van den vrouwenar beid. Fabriekswerk van de gehuwde vrouw is hem met name een gruwel. En een ander mid del, om voor jongeren meer werkgelegenheid te scheppen, is het pensionneeren van 60-jari- gen, waartoe hij door middel van een over- heidstoeslag bedrijfspensioenfondsen in staat Wil stellen. Ook stemt deze katholieke afge vaardigde van harte in met 's Ministers plan hen, om langdurig werkloozen opnieuw in hun Vak te scholen. De heer LOERAKKER heeft zijn voldoening hitgesproken over de indiening van het ont werp tot algemeen verbindendverklaring van collectieve contracten. Zijn wenschen waren een uitbreiding van de taak der bedrijfsraden (wensch, die door zijn fractiegenoot Kuiper Uiteraard werd gedeeld), verbod van kinderar beid in den landbouw en toepassing van de Ar beidswet op de landarbeiders. Dat deze wet zal Worden toegepast op het kantoorpersoneel en dat de minister ook denkt over invoering voor het personeel in café's en restaurants heeft den heer Kuiper van zijn erkentelijkheid doen ge tuigen. Ook verschillende afgevaardigden uit andere fracties de sociaal-democraten Kupers, Drop en mevrouw De Vries—Bruins, de vrijzinnig-de- hiocrate mevrouw BakkerNort, de liberaal dr. Vos, de christelijk-historische afgevaardig den Bakker en mejuffrouw Katz alsmede de communist De Visser en mr. Westerman hebben de genoemde onderwerpen in 10-minu- ten-speeches aangeroerd. Minister SLINGENBERG heeft natuurlijk na zijn verdienstelijke Memorie van Antwoord niet Veel nieuws meer kunnen vertellen. De beperking van den arbeid van vrouwen en meisjes in fabrieken, waartegen de da mes BakkerNort en De VriesBruins al opponeerden, doch die door mejuffrouw Katz kan worden aanvaard, als de maat regel alleen ten doel heeft een betere ver deeling van den besohikbaren arbeid, zal te zamen met de beperking van den kinder arbeid in een machtigingswet worden be lichaamd, krachtens welke de minister voor bepaalde bedrijven bepaalde verhoudingen in de personeelsformatie zal kunnen voor schrijven. Ook zal spoedig een ontwerp wor den ingediend tegen den kinderarbeid in den landbouw, terwijl de minister hoopt, dat hij de verbindendverklaring van de collectieve contracten nog met de Kamer zal kunnen afwerken. Terzake van de 40-urige werkweek een hioeiljjk probleem vanwege de internationale Minister Slingenberg concurrentie geeft de minister den moed niet op. Gaarne zal hij bij overleg tusschen werk gevers en arbeiders zijn bemiddeling verleenen. Wat de bedrijfsraden betreft, wijst hij het verleenen van verordenende bevoegdheid voor- loopig af. Eerst moet het instituut meer zijn ingeburgerd, want er bestaan pas 12 be drijfsraden en de mees te bestaan nog niet één jaar. Liever breidt de minister dan ook hun aantal uit en zal hij ook de bedrijfs raden meer in allerlei advieswerk tot hun recht doen komen dan dat hij hun de macht wil geven, om veror deningen te maken, die dan immers door straf te handhaven zouden zijn. Trouwens, wat den socialen kant van het bedrijf betreft, zal de algemeen verbindendver klaring van collectieve contracten, die slechts privaatrechtelijke werking heeft, voorloopig het zelfde doel kunnen dienen. Bü de afdeeling Arbeidsverzekering heeft de heer VAN DER PUTT vervolgens nog 'n vraag besproken of niet voor de financiering van de invaliditeitsverzekering een omslagstelsel, gelijk bij de Ziektewet geldt, de voorkeur verdient bo ven het vigeerende stelsel van de fondsvorming. Hij wenschte dit vraagstuk nog eens te doen bezien door een nieuwe commissie. Minister SLINGENBERG evenwel antwoord de, dat een beslissing over de vraag, hoe de in validiteitsverzekering gefinancierd dient te wor den, thans niet actueel is, aangezien bij het ont werp tot verlaging van de openbare uitgaven voor de stortingen in het invaliditeitsfonds een regeling is getroffen, die bestemd is vijf jaar te gelden. Maandag a.s. zet de Kamer de begrooting van Sociale Zaken voort met de afdeeling Volks gezondheid. Aan de lijst der aan de orde zijnde wetsontwer pen zijn o.m. toegevoegd de wetsontwerpen: rege ling van de heffing van opcenten op de invoer rechten in Ned.-Indië voor het jaar 1937 en be krachtiging van een door den G.-G. van Ned.- Indië vastgestelde ordonnantie tot verlaging van invoerrechten; tijdelijke korting der pen sioenen, onderstanden en gagementen van ge wezen Indische landsdienaren, locale ambtena ren en bijzondere leerkrachten; eenige contin- genteerings-ontwerpen. Blijkens een op het ministerie van Buiten- landsche Zaken ontvangen telegram van den tijdelijken zaakgelastigde te Madrid maakten alle Nederlanders aldaar het op 16 December goed. Bij de behandeling van de begrooting Land- bouw-crisisfonds afdeeling Visscherij bepleitte in de Tweede Kamer de afgevaardigde v. d. BILT, dat aan de Volendamsche garnalenvis- schers, die dit bedrijf reeds uitoefenden vóór de afsluiting der Zuiderzee, een uitvoervergunning zal worden verleend. Minister DECKERS zegde overweging van dezen wensch toe. Huwelijk Prinses. Ontleend is aan het voorloopig verslag der bijzondere commissie, in wier handen het wets ontwerp tot wijziging der Zegelwet 1917 is ge steld: De indiening van dit wetsontwerp vindt bij de commissie groote instemming, omdat door deze technische herziening der zegelwet op tal rijke punten een aan de practijk zorgvuldig ge toetste verbetering wordt aangebracht. Eenige leden zullen gaarne vernemen of het stuk, opgemaakt naar aanleiding van een in formatie naar den stand van een rekening courant, ook aan zegelrecht onderworpen is. Enkele leden vestigen er de aandacht op, dat stukken, welke worden opgemaakt ter uitvoering van de arbeidsovereenkomst tusschen de ree- derij en den schipper en die tusschen den schipper en de scheepsofficieren en scheeps gezellen, aan zegelrecht zijn onderworpen. Hierdoor wordt op de Nederlandsche koop vaardij een zware last gelegd. Ten einde aan dit bezwaar tegemoet te komen achten de hier aan het woord zijnde leden het gewenscht art. 37 aan te vullen met een vrijstelling van zegel recht voor de hierbedoelde stukken. O.m. zijn van zegelrecht vrijgesteld de stukken, vermeldende den inleg in spaarbanken en de betalingen door spaarbanken aan in leggers. Hoewel de commissie zich met het doel dezer bepaling het sparen te bevorderen vol komen kan vereenigen, meent zij er niettemin de aandacht op te moeten vestigen, dat tal van spaarbanken werkzaamheden op het gebied van het betalingsverkeer verrichten, welke met het sparen in eigenlijken zin veelal slechts in ver wijderd verband staan, terwijl de spaarbanken ter zake van dergelijke verrichtingen een be roep doen op vrijstelling, zoodat geen zegelrecht behoeft te worden betaald. Worden echter de zelfde werkzaamheden door een gewone bank verricht, dan kan deze niet profiteeren van de vrijstelling en is derhalve zegelrecht verschul digd. Zulk een verschil in behandeling acht de commissie onbillijk. Zij geeft in overweging de vrijstelling te beperken tot die inlagen in en betalingen door spaarbanken, welke vijftig gulden voor inlagen of honderd gulden voor uitbetalingen niet te boven gaan. In aansluiting aan het bericht inzake het afscheid van Prins Bernhard van de Ned. Han del-Mij. kan nog het volgende worden gemeld: In een vergadering van de directie der maat schappij werd de Prins toegesproken door den President, den heer Mr. D. Crena de Jongh. Na deze toespraak heeft de Prins zijn dank be tuigd voor hetgeen de Ned. Handel-Mij. te zij nen aanzien heeft gedaan om in den kortst mogelijken tijd het gestelde doel te verwezen lijken. Na vervolgens met de directie de lunch te hebben gebruikt, heeft Z. D. H. afscheid geno men van het personeel, dat zich daartoe in de koffiekamer had verzameld. Als geschenk werd den Prins een van een fraaie houtsoort vervaardigde tabaksdoos met zilveren versiering aangeboden. Vrijdagmiddag heeft Prins Bernhard ont vangen den heer W. G. de Bas, redacteur en de heeren A. B. van Holkema en M. E. H. Warendorf, uitgevers te Amsterdam van het gedenkboek Oranje-Nassau-MecklenburgLip- pe Biesterfeld, dat ter gelegenheid van het a.s. huwelijk zal verschijnen. Den Prins werden voor zichzelve en voor de Prinses exemplaren van het eerste stuk van dit gedenkboek aangeboden, welke hij onder dankzegging aanvaardde. Bij de huwelijksplechtigheid in de Groote Kerk te Den Haag zal het orgel bespeeld wor den door den heer Adriaan Engels. De algemeene leiding van het muzikaal ge deelte bij de huwelijksplechtigheid berust bij dr. Johan Wagenaar. Aan ieder lid van het Haagsche politiecorps is uitgereikt de draagpenning, die ter herinne ring aan de verlovingsfeesten, gehouden ter eere van Prinses Juliana en Prins Bernhard, door de Haagsche burgerij aan de politie werd aange boden. De N.V. Melkinrichting Holland heeft als aan denken aan den 7den Januari 1937 een aantal flesschen, waarin zij haar producten verkoopt, versierd met de in zwart en oranje ingebrande portretten van het bruidspaar. Om deze gebrandschilderde portretten op een rond of ovaal voorwerp goed te doen uitkomen, moesten buitengewone technische moeilijkheden overwonnen worden. Het gold hier een procédé, dat in Nederland nog niet werd toegepast. Een drietal van deze flesschen werd aan de Koninklijke Familie aangeboden, welke schrif telijk Haar waardeering over het initiatief liet blijken en de flesschen met erkentelijkheid heeft aanvaard. B. en W. van 's Gravenhage stellen den raad voor, aan het Prinselijk Paar namens de ge meente 's Gravenhage bij gelegenheid van zijn huwelijk een geschenk aan te bieden en dit te doen bestaan in de artistieke aankleeding van de eetkamer van het paleis Soestdijk. 4 Er zou principieele overeenstemming zijn be- ïeikt over een te sluiten handelsaccoord tus schen Nederland en Italië. Ten aanzien van de uitwerking daarvan om de laatste hand te leggen daaraan, worden, aldus het Handelsblad, te Rome verwacht prof. Bruins, president-directeur van het Nederlandsche Clea ring Instituut en clr. Van Essen, referendaris aan het Departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart. Prof. Bruins inzonderheid voor de kwesties samenhangende met de verrekening van wederzijdsche vorderingen, de heer Van Essen voor de kwesties van contigenteering, etc. Het ministerie van Buitenlandsche Zaken maakt bekend, dat 16 December te 's Gravenhage de uitwisseling heeft plaats gehad van de akten van bekrachtiging van het 23 December 1935 te Berlijn gesloten Nederlandsch-Duitsch verdrag nopens de regeling van het goederenverkeer voor het jaar 1936, met bijlage en bijbehoorend slot- protocol, goedgekeurd bij de wet van 9 Decem ber 1936. Het verdrag, clat sinds 1 Januari 1.1. voorloopig is toegepast, zal 31 December 1936 in werking treo'en- De minister van financiën heeft een ant woord gezonden op de schriftelijke vragen van het Tweede Kamerlid Donker in verband met het door de vereeniging van den effectenhandel gelegde embargo op de noteering van nieuwe leeningen der gemeente Rotterdam. De minister merkt op, dat het z.g. embargo op nieuwe leeningen van de gemeente Rot terdam is voorafgegaan aan de tegen deze ge meente gevoerde procedure en dat, aangezien door de gemeente Rotterdam, na het met de vereeniging voor den effectenhandel ontstane geschil, nimmer een aanvrage om noteering van nieuwe leeningen is ingediend, in formeelen zin weigering van noteering ten opzichte van deze gemeente niet is geschied. Bij de beoordeeling van de wenschelijkheid van een noteerings-embargo gelden niet uit sluitend rechtsoverwegingen. Onderscheid tusschen publiekrechtelijke licha men en private personen acht de minister niet juist. Door eenigerlei vrees, dat de debiteur de uit spraak van den rechter niet zou nakomen, is het embargo niet ingegeven. Waar tot dusver niet is gebleken, dat de vereeniging voor den effectenhandel van haar bevoegdheden een onjuist gebruik heeft gemaakt, bestaat er. geen aanleiding tot het treffen van wettelijke maatregelen te dezer zake. De centrale afdeeling der Tweede Kamer heeft besloten in de afdeelingen te doen on derzoeken op Dinsdag 22 December a.s. om 12 uur het wetsontwerp, houdende maatregelen tot nietigverklaring van goudclausules in be paalde overeenkomsten. Omstreeks 6 November werd bekend gemaakt, dat vereenigingen en instellingen van welda digheid tot uiterlijk 23 November bü de Ned. Zuivelcentrale aanvragen konden indienen ter verkrüging van gesmolten rundvet, gesmolten reuzel, bak- en braadvet en-of onvermengde margarine, vrü van heffing, bestemd voor gra tis uitreiking als Kerstgave, aan behoeftigen. De minister van Landbouw en Visscherij heeft echter alsnog besloten deze beperkende bepa lingen in te trekken en dus de uitreiking der Kerstgaven geheel op dezelfde wijze te doen ge schieden als in het vorig jaar. Door deze wijziging in de betreffende bepa lingen wordt de termijn voor het indienen van aanvragen bü de Ned. Zuivelcentrale weer opengesteld tot 1 Januari 1937. Vereenigingen en instellingen, die reeds een aanvraag hebben ingediend, doch thans een grooter kwantum spüsvet en-of margarine zou den willen distribueeren, kunnen nog tot uiter- lük 1 Januari een aanvullende aanvraag in zenden. De datum, waarop de uitreiking der producten aan de behoeftigen ulterlük moet zün geschied, is nader vastgesteld op 1 Februari 1937. De Eerste Kamer is bijeengeroepen tegen Dinsdagavond 22 December half 9. Aan de or de is een mededeeling van het besluit der Cen trale Afdeeling. De voorzitter is voornemens aan de Centrale Afdeeling voor te stellen, een aan tal wetsontwerpen in de afdeelingen te doen onderzoeken onmiddellük na de openbare ver gadering. Woensdag 23 December, 1 uur, komt de Ka mer opnieuw in het openbaar büeen. Een aan tal kleine wetsontwerpen staat op de agenda. GEEFT U ME EE-M BOOSJE Sigaretten VAn 10 PF neemt U DIT ALS BETALING WAMT GÉLO HEP, iK NIET GELEERDEN WEBBEN UITGEREKEND DAT UETGEEN DE DUIT5Q4E HUIS VROUW AL5 VUILNIS QUITEVj DE DEUR 2ET ,NGG 20 PFENNIG V/AARD 15 In verband met de heerschende griepepidemie, die in verschillende garnizoenen in meerdere of mindere mate woedt, zijn thans in enkele ge meenten de scholen gesloten. In Zwolle zijn de scholen tot na de Kerstvacantie gesloten. Ook het gemeentebestuur van Wehl heeft het beter geoordeeld, dat de onderwijsinrichtingen aldaar gesloten zullen worden. BANDOENG, 18 Dec. (Aneta) De leerling- kort-verband-vlieger bü de luchtvaartafdeeling te Bandoeng, De Lyon, die reeds los vliegt, meende, toen hü zich heden met een Avro-les- toestel in de lucht bevond, dat het toestel onbe stuurbaar was geworden. Hij sprong hierop met een parachute uit het toestel op een hoogte van 50G Meter. Het toestel werd vernield. #W(P sWs a 1 lus 1. Stortingen in Nederland 210.250.800, waar van bestemd voor: a. Achterstallige vorderingen 28.493.800, b. Rentedienst Dawes- en Youngleening en Stillhalte, rentetransfer 10.547.100, c. Vrije rekening Reichsbank 8.142.400, d. Nieuwe onder de clearing vallende vor deringen 163.067.500. 2. Stortingen in Duitschland (nieuwe onder de clearing vallende vorderingen), (incl. saldo 1935 ad 35.655.500) 198.543.300. 3. Uitbetalingen in Nederland op nieuwe vor deringen (in mindering komend van het be drag onder 1. d) 162.266.500. Laatst uitbetaald nummer van storting: 320858. 4. Speciale verrekening. Stortingen in Nederland tegen afgegeven reischèques (incl. saldo 1935 ad 367.800) 4.380.900; Uitbetalingen in Nederland 3.391.300; Overgebracht naar algemeene rekening (1.) 500.000; Nog beschikbaar 489.600. Z. H. Prins Mangkoe Negoro VII zal met züne Gemalin, dochter en gevolg vanavond het concert van het Concertgebouw-orkest onder leiding van Prof. Dr. Willem Mengelberg te 's-Gravenhage büwonen. De volgende contingenteeringen zullen per 1 Januari 1937 worden verlengd, waarbü de on derstaande bepalingen betreffende de autonome percentages en de perioden zullen worden vast gesteld electriciteitsgeleidingen 40 bruto-gew. 6 maan den; overleder, enz. 40 bruto-gew. 12 maanden; verpakkingsglas 20 bruto-gew. 12 maanden; benzol 100 netto-gew. 6 maanden. In de tot dusver geldende basistüdrakken is geen wüziging gebracht. De aandacht wordt er op gevestigd, dat bo vengenoemde percentages alleen oetrekking hebben op de autonome landencontingenten, derhalve niet op de bij handelsverdrag verleen de contingenten, welke in vele gevallen hooger zün. BANDOENG, 17 Dec. (Aneta) Met ingang van 1 Januari a.s. zullen beeldtelegrammen, welke uitsluitend tekst bevatten, niet meer worden toegelaten, tenzü dringende redenen hiervan afwüking vereischen. De dük van den calamiteuzen Willem-Anna- polder langs de Westerschelde is Vrijdagmor gen?1 toen het hoogwater afnam, op twee plaat sen afgebrokkeld tot het midden van de kruin. Zoodra deze nieuwe val geconstateerd was, heeft men een honderdtal arbeiders gerequi- reerd om de werkende ploeg te versterken. Met tweehonderd man in het totaal heeft men Vrijdag het werk aan het herstel van den dijk zelf voortgezet. De onbeschadigde steenglooiing aan weers zijden van den dükval heeft men opgenomen, teneinde dit materiaal te gebruiken voor nood- storting in de bedreigde gedeelten. Men is tot dezen maatregel overgegaan, omdat wegens het zeer slechte weer een schip met stortstee- nen niet was gearriveerd. De kistdam voor het ernstig bedreigde ge deelte is versterkt. Men heeft er zakken zand tegen en op gestapeld. Nog steeds is het ge vaar van dijkdoorbraak niet geweken. De rechtbank te Assen heeft J. ter H., secre taris van den Nationalen Bond Landbouw en Maatschappü, wegens eenvoudige beleediging van P. H. ter Meulen, uit Arnhem, tot een geldboete van 25 subs. 10 dagen hechtenis veroordeeld. Verdachte was ten laste gelegd, dat hij in het nummer van 30 Juli j.l. een artikel in „Land bouw en Maatschappü" had doen plaatsen met beleedigenden inhoud. De Zutfensche Rechtbank heeft uitspraak ge daan in de zaak tegen den Winterswükschen koopman B. W. T., die aldaar voor de Joden beleedigende pamfletten had verspreid. Het vonnis luidde 50 gulden boete of 50 da gen hechtenis. De eisch was één maand ge vangenisstraf. Vrijdagmiddag is in het marine-vliegkamp Schellingwoude een Duitsch Dornier-vliegtuig gedaald, dat op weg was van Travemünde naar Southampton. Wegens het vallen van den avond heeft het een tusschenlanding gemaakt. Hedenochtend vroeg zal het vliegtuig' zün vlucht vervolgen. BELAWAN, 18 Dec. (Aneta) De kapitein var. een sleepboot van de Ned.-Indische Steenkole: en Handel-Mij., de heer W. Goods, is gister middag op het haventerrein door een rangeer trein gegrepen en gedood. De delegatie van den sultan van Jogjakaii heeft Vrijdag een bezoek gebracht aan de Ken Ned. Edelmetaal-bedrijven te Voorschoten. De in verband met het aanstaande vorste- lük huwelijk in bewerking zünde voorwerpen trokken uiteraard in het büzonder de aandacht der hooge gasten. De 15-jarige G. Penders, die Donderdag, toen hij een bal van het dak van de R.K. School aan de Paradüslaan te Alphen aan den Rün wilde halen, omlaag stortte, is in het St. Elisabeth - ziekenhuis te Leiden aan de bekomen verwon dingen overleden. Aangezien de verkeersveiligheid op de wegen meermalen in gevaar wordt gebracht door het neerslaan van rook en stoom van tramlocomo tieven langs de wegen en als gevolg daarvan reeds ongevallen zijn voorgekomen, heeft de K. N. A. C. aan den inspecteur-generaal van de rijksverkeersinspectie verzocht te bevorderen, dat dit euvel zooveel mogelük wordt tegengegaan door een bepaling, dat rook en stoom niet worde uitgelaten, wanneer zich verkeer ter züde op den weg bevindt dan wel nadert. Toegekend de aan de orde van Oranje-Nas- sau verbonden eere-medaille, in brons, aan: mej. H. Stoffelsen, dienstbode bü mej. de wed. G. Janssen te Putten. 13 Tormalen maakte een lichte buiging. „Dat is ook maar büzaak, in ieder geval zend ik u leeds morgen uw eigendom terug. Het is wer- kelük een keurig en zorgvuldig uitgevoerd Werk, deze vos." Hij zweeg even en voegde er toen nog bij: „Nu wil ik u echter niet langer storen, ik moet gaan." Hü maakte nog eens een buiging. „Vaarwel, juffrouw von Salnow." Constance glimlachte. „Ik dank u al bij voor baat voor de teruggave van het beeld te meer, omdat het waarschünlük toch op heel recht matige wüze zün weg naar Schillnau gevonden heeft. Maar ik vind het erg aardig, den vos Weer bij den ingang te plaatsen, om zoo te zeg gen als bewaker van den Vossengrond." Ze zei dat alleen, om Herbert Tormalen nog een beetje aan den praat te houden, en wist eigenlijk zelf niet goed wat ze zei. Herbert Tormalen was al aan de deur en wil de deze openen, om te gaan. In Constance stre den de meest verschillende gevoelens; één ge voel echter drong boven alle andere naar vo ren, het somber, en onverbiddelük gevoel, ja, de zekerheid, dat, als Herbert Tormalen nu de deur achter zich gesloten had, hij nooit meer zou terugkomen. Nooit of nimmer! Het was was haar, als moest ze hem een hartelijk woord meegeven op den weg, die hem voortaan voor altijd van haar gescheiden zou houden, en als moest ze hem smeeken, ook haar iets hartelijks, iets troostends te zeggen, dat altijd als een stralende ster boven haar jachtend zwervend leven zou staan. Nu opende hij de deur, nu trad hü over den drempel, en reeds stond hü op het punt de deur achter zich dicht te doen, toen schreeuwde ze opeens, gemarteld en gekweld: „Herbert!" en toen nog eens hulpeloos en klagend: „Her- bert!" Hü keerde zich bliksemsnel om en zag Con stance steun-zoekend naar de leuning van een stoel grijpen. Met twee stappen was hü bü haar, en toen hield hü haar in zün armen, zooals hü reeds eenmaal in overgelukkige oogenblikken gedaan had. Meer dan twee jaren waren sindsdien ver- loopen, maar het was hem plotseling, als was dit ailes slechts een voortzetting van dat ééne gelukkige uur. Het was dezelfde kamer van toen en het was toen ook precies zoo'n stra lende herfstdag als nu. Telkens en telkens weer kuste hij den tril lenden meisjesmond, en z'n blikken boorden diep in haar donkere cogen, die zoo dicht, zoo wonderlijk dicht bü de züne waren. „Constance, mün trotsche, mooie meisje, nu hebben we elkaar toch nog gevonden, en dezen keer laat ik je niet meer gaan, al verzet er zich ook de heele wereld tegen," riep hij, terwül hij haar vast tegen zich aandrukte, als moest hü haar nu reeds tegen heel een wereld verdedi gen, die gereed stond om haar aan zijn armen te ontrukken. Constance keek met stralende oogen tot hem op. „Wat heb ik naar je verlangd, mün Herbert, en wat eenzaam ben ik daarbuiten ge weest midden in het bonte leven." Haar stem was vol jubel. Opeens veranderde haar gezicht, haar wenk brauwen trokken samen, als moest ze met ge weld een hevige pün onderdrukken. Woorden, die Ina eens gesproken had, drongen in haar op, rukten haar weg uit de wonder teere stem ming van dit gezegend uur. Zacht maakte zü zich los uit zü'n armen. „Wat heb je Constance, wat beteekent .die droeve trek op je gezicht, waarom zoo'n ang stige trilling om je mond?" Hij legde teer en beschermend zijn arm om haar heen. Groote bezorgdheid klonk in zün warme stem. Ze keek hem ernstig en verdrietig aan. „Ach Herbert, ik had geheel vergeten, dat ik toch nooit je vrouw worden kan, ik ben im mers maar een circusartiste, en je moeder zal nimmer dulden, dat Van opwinding kon ze niet verder spreken. Geen seconde liet hü haar op antwoord wachten. „Is dat alles, mijn lief meisje, is het alleen maar dat? Goddank, dat het anders niets is! Moeder is een verstandige vrouw en in zekeren zin heeft ze tegenover jou wel iets goed te maken. Want zij was het toch, die indertüd zoo nuchter uitrekende, of wij met elkaar konden trouwen. Moeder zal niet kleingeestig zün." Hü aarzelde en ging toen verder: „En al was zü er ook tegen, dan mag dat voor ons nog geen aan leiding zün, ons geluk op het spel te zetten; jü en ik, wij behooren van nu af aan voor tüd en eeuwigheid aan elkaar." Toen sloeg ze juichend haar armen om zün hals: „Herbert, ik houd zoo van je!" Toen vroeg hü': „Maar zal het jou niet zwaar vallen van het circus te moeten scheiden? Je bent zoo gevierd en je bent zoo aan de luid ruchtige bewondering der massa gewend? Zal mün bewondering voor jouw schoonheid, zal mijn liefde kunnen vergoeden, wat je daarvoor laat varen?" Duizend plotseling opgekomen angsten kwel den hem, zün blik verried de vrees voor haar antwoord. Met gelukkige, van verrukking stralende oogen keek ze hem aan. „Mün lieve Herbert, de büval der menigte heeft in mü tot nu toe nooit meer dan een kort gevoel van voldaanheid, een voorbügaande ijdelheid gewekt, nooit méér. Mün natuur heeft zich nog geen dag thuis gevoeld op de plaats, waar toeval en harde noodzaak mü gebracht hadden." Hü schudde ernstig het hoofd. „Constance, wees nu op het oogenblik eens heel eerlük, ik smeek 't je. Dat 't toeval jou en je zusters ertoe gebracht heeft om als kunst- rüdster je brood te verdienen, dat lükt me heel begrüpelük. Jullie reden alle drie schitterend, maar dat jü na het huwelük van je zusters het circus nog twee jaar trouw gebleven bent. wüst er toch wel op, dat het beroep je wel vol doening heeft gegeven." „Voldoening niet, geld heeft het me gege ven, veel geld, meer dan ieder ander beroep.", Verschrikt vroeg hü: „Ben je dan zoo geld zuchtig, Constance ik ben geen rük man, je weet het." Haar gezicht bleef ernstig. Ze mocht voor Herbert niets verborgen houden, ze moest alles eerlijk zeggen. Hü zou en moest haar juist be- oordeelen. Zacht en aarzelend zei ze toen: „Vader liet schulden, vrij veel schulden na, het was de eereplicht van zijn dochter deze te betalen; als gezelschapsdames hadden we zoo oud als Methusalem kunnen worden, zonder dat het ons gelukt zou zün." Hü knikte. „Nu begin ik je te begrüpen, maar zeg me eens, waarom je later, na het huwelük van je zusters Zü liet hem niet uitspreken, want ze wist wat hü vragen wou. „Mün zusters trouwden al na korten tüd; ze vonden 't pünlü'k, haar zeer welgestelden, zelfs rüken mannen, geld voor de schuldeischers te vragen, daar ze zelf ook al zooveel geld noo- dig hadden; ze lieten het daarom aan mü over, door de wereld te reizen, van het eene circus naar het andere te trekken en alle schulden te betalen." Ze ademde diep. „Maar alles is nu in orde en ik ben nu vrij." Hü omarmde haar vaster, inniger. iWordt vervolgd)

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1936 | | pagina 3