China nog in
het onzekere
Hevige gevechten
in Aragon
Het nieuws van heden
Vreeselijk drama
SMIT'S
FIRMA C. J. GUDE
BESPREKINGEN D UREN
VOORT
Vliegtuigen in
nood
INGRIJPEN VAN BLUM
Het vierjarenplan
DE BAROMETER
Brandende mijn
afgesloten
W.e&£ wot li Qjdt!
KERSTTAARTEN
MO SC.
TULBANDEN
w/firm
f ynjten:
txm-fjSO
FRAN KEN'S KERSTBROOD
EEN ROOMBOTERGEBAK
Intusschen wordt de opmarsch
naar Sianfoe voortgezet,
terwijl de luchtmacht
bombardeert
Wil Tsjang Soe Liang
geld hebben?
Een telegram van Ciano
Opsporingswerk in de Ver. Staten
Crediet-inflatie in de
V.S. bestreden
Gevaar van toevloed van buiten-
landsch kapitaal
De uitvoer van wapenen
Spoorwegongeluk in
Zuid-Afrika
Betere verstandhouding
met Japan?
Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini^
tJ7abrieken moeten ontruimd
en de arbeid hervat?'
Protest van de stakers
De verovering van
Abessinië
DINSDAG 22 DECEMBER 1936 - AVONDBLAD
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM - TELEFOON 13866
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20321
Sovjet-Rusland zendt geen kruisers
naar Spanje, maar zal wel
represaille-maatregelen
nemen
Madrids Bisschop weer
in functie
208 personen worden als
omgekomen beschouwd
Het Vredescongres te
Buenos Aires
Mededeeling aan Z. H. den Paus
en den Volkenbond
Moord en zelfmoord te
Buitenzorg?
Gezanten in Berlijn
onderscheiden
Alleen de Sovjet-gezant uitgesloten
Het conflict Gomez-
Batista
Wordt Cuba's president in staat
van beschuldiging gesteld?
De aardbeving in San
Salvador
Schade te San Vicente ruim
10 millioen dollar
Niemöller verzet zich
Hij weigert samenwerking met het
Rijkscomité
Nummer 18715 kreeg
de f 25.000
UITSLUITEND MET
ROOMBOTER BEREID
LUXE-BAKKERIJEN
TELEFOON 10876
13714 - 11643 - 12193
De feestelijke verlichting van de Groote Kerk te Den Haag in den bruidstijd
van Prinses Juliana en Prins Bern hard komt op deze foto bijzonder goed uit
74 JORDENSSTRAAT Tel. 13132
HAARLEM
Bestel met de Feestdagen een
goed verzorgden maaltijd bij GUDE
KIP - EEND - HAAS - KONIJN
GANS - KALKOEN - REERUG
HORS D'OEUVRE 1.— P. P-
LONDEN, 22 Dec. (Reuter). Mevrouw
Tsjang Kai Sjek, T. V. Soeng en Donald
hebben zich per vliegtuig naar Sianfoe be
geven. Intusschen zetten de troepen der
centrale regeering hun opmarsch naar Si
anfoe voort. De luchtmacht bombardeert
de opstandelingen.
Gistermiddag is te Tai Joean Foe een de
legatie uit Nanking aangekomen, om met
maarschalk Jen Sji Sjan de mogelijkheid van
een bemiddeling in Sianfoe te bespreken.
Na een onderhoud van twee uur werd maar
schalk Tsjang Soe Liang telegrafisch verzocht
een vliegtuig naar Tai Joean Foe te zenden,
om vijf onderhandelaars af te halen, n.l. drie
vertegenwoordigers van de Nanking-regeering
en twee afgevaardigden van Jen Sji Sjan, om
te spreken over de vrijlating van Tsjang Kai
Sjek.
De Divisie-commandant Feng Tsjen Tsjai,
die ondergeschikt is aan den pacificatie-com
missaris van Sjensi, heeft de zijde der op
standelingen verlaten en contact gezocht met
de troepen der Nanking-regeering, die zich
ten Noordwesten van Sianfoe bevinden.
De „Matin" meldt, dat volgens de Duitsche
Allgemeine Zeitung Ciano,' de Italiaansche
minister van Buitenlandsche Zaken, die als
oud-consul-generaal in Sjanghai Tsjang Soe
Liang persoonlijk kent, dezen het volgende te
legram heeft gezonden: „Ge zijt mijn vriend,
NEW YORK, 22 Dec. (D.N.B.) Volgens een
radiotelegram uit Salt-Lake City (Utah) heeft
luitenant Cooper Maandag de overblijfselen van
het sedert enkele dagen verdwenen postvliegtuig
in een ontoegankelijk berggebied in de nabijheid
van Calder in Idaho teruggevonden. De beide
inzittenden waren gedood.
De bekende vliegster Emilia Earhart is te Salt-
Lake City aangekomen, waar zij zal deelnemen
aan de nasporingen naar een sedert een week
verdwenen passagiersvliegtuig, dat zeven per
sonen aan boord had, en in het onherbergzame
gebied van Utah waarschijnlijk verongelukt is.
Vele vliegtuigen en honderden personen nemen
aan het opsporingswerk deel.
Naar uit Fort Jervis in den staat New York
wordt gemeld, is aldaar tijdens een zwaren storm
een passagiersvliegtuig met elf personen aan
boord tijdens een gevaarlijke noodlanding zwaar
beschadigd.
Vier passagiers werden daarbij ernstig ge
wond. Slechts aan de bekwaamheid en moed der
bemanning is het te danken, dat het ongeluk
geen grooteren omvang heeft genomen.
WASHINGTON, 22 Dec. (Reuter) Het ministe
rie van Financiën heeft medegedeeld, dat maat
regelen zullen worden genomen, waardoor de
groote toevloeiing van buitenlandsch kapitaal
de binnenlandsche economie niet zal kunnen
ontwrichten.
Minister Morgenthau heeft verklaard, dat door
den verkoop van schatkistwissels aan de geld
markt een gelijk bedrag zal worden onttrokken,
als er aan goud binnenkomt, terwijl wanneer het
goud het land verlaat, deze wissels zullen wor
den afgelost, waardoor het betrokken bedrag we
der voor de geldmarkt beschikbaar somt. Op
deze wijze zullen de surplus-reserves, welke
thans 2050 millioen dollars bedragen, niet dooi
den goudinvoer kunnen toenemen, en aldus het
gevaar van crediet-inflatie vermeden worden.
Het opperste gerechtshof heeft de wet van
1934, waarbij Roosevelt den uitvoer van wape
nen naar de strijdenden in den Chaco-oorlog
verbood, overeenkomstig de grondwet verklaard
LONDEN, 21 Dec. (DNB) Naar uit Pretoria
gemeld wordt, is hedenmorgen een trein op de
lijn van Port Elizabeth naar Kaapstad gede
railleerd. Acht personen vonden hierbij den
dood, 35 werden gewond.
maar indien ge gaat samenwerken met de
communisten, zult ge mijn vijand worden. Zon
der Tsjang Kai Sjek is China niets."
Volgens een telegram uit Sianfoe zijn alle
buitenlanders, die daar ten getale van 50
aanwezig zijn, ongedeerd. Eveneens werden ge
ruststellende telegrammen ontvangen van
missionarissen in Oostelijk Kansoe.
Het grootste losgeld uit de geschiedenis zal
volgens de Telegraaf vermoedelijk voor de vrij
lating van Tsjang Kai Sjek, den premier van
China, aan maarschalk Tsjang Soe Liang uit
betaald moeten worden.
Tsjang Soe Liang zou hiervan zelf vele mil-
lioenen Chineesche dollars toucheeren.
De rest zal hij dan afdragen aan generaal
Jen Sji Sjan, den zoogenaamden model-gou
verneur der provincie Sjansi. Jen zal hiervoor
10.000 man onder zijn bevelen nemen van het
leger van Tsjang Soe Liang, waarna laatstge
noemde naar het buitenland zal vertrekken. De
aan Jen Sji Sjan uit te keeren som moet die
nen voor het in stand houden dezer leger
macht van 10.000 man en de uitbetaling van
soldij.
Het agentschap Domei meldt, dat de Japan-
sche ambassadeur in een onderhoud met den
Chineeschen minister van Buitenlandsche Zaken
uiting gegeven heeft aan de sympathie van
Japan ten aanzien van de huidige crisis.
Tsjangtjoen bevestigde, dat zijn regeering
vastbesloten was de rebellie te onderdrukken.
De operaties, zoo zeide hij verder, zijn reeds
begonnen, maar het is moeilijk het incident
snel te regelen. De toestand brengt geen wijzi
ging in de houding van China jegens Japan.
Tegenover de pers verklaarde Kawagoe, dat
hij voldaan was over de houding van Nanking
en dat het noodig was, dat Japan nieuwe op
vattingen ten opzichte van China kreeg.
Uit Peiping echter wordt gemeld: Tsjang Soe
Liang heeft in een antwoord aan de rectores
magnifici der hoogescholen verklaard, dat aan
Japan geen verdere concessies gedaan mogen
worden. Overigens is men hier niet bijzonder
optimistisch gestemd. Ook te Nanking zou men
den toestand weer donkerder zijn gaan inzien,
toen bekend werd, dat Tsjang Soe Liang maar
schalk Tsjang Kai Sjek voorloopig niet wil vrij
laten.
Verwachting: zwakke tot matigen, Zui- H
delijke tot Westelijken wind, nevelig tot
zwaar bewolkt, weinig of geen regen,
zelfde temperatuur.
Hoogste barometerstand 777.0
te Boedapest.
Laagste barometerstand 737.8 te Ingoe.
Zon op 8.10 - onder 3.47 - Licht op 4.17
Maan op v.m. 11.49 onder v.m. 0.53
Volle Maan 28 December
llllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllll
PARIJS, 22 Dec. (Havas) Minister-presi
dent Leon Blum heeft gisteravond den pre
fect van het Departement du Nord een tele
gram gezonden, waarin hij verklaart zijn
telegram van 18 dezer volledig te handhaven.
Het aanvaarden van arbitrage moet tot ge
volg hebben, dat de fabrieken worden ont
ruimd en de arbeid hervat. Alle geschillen
moeten aan arbitrage worden onderworpen,
en in verband met den ernst der omstandig
heden voelt de minister-president zich ver
plicht aan te dringen bij werkgevers en
werknemers om hun goedkeuring te hechten
aan de voorstellen, welke hij 18 dezer heeft
gedaan.
Blum verzoekt den prefect de beide partijen
uit te noodigen hun afgevaardigden hedenavond
of Woensdagmiddag naar hotel Matignon te zen
den. De prefect mag zelf beslissen of hij hen
zal vergezellen.
Een algemeene vergadering van de afgevaar
digden van de stakende metaalarbeiders te Rijs-
sel heeft een dagorder aangenomen, waarin
wordt medegedeeld, dat de werkgevers een vijan
dige houding aannemen tegen de werknemers, in
verband met de verklaring van den minister
president.
De stakers verwerpen de beschuldiging de ver
vaardiging van voor het leger bestemde artikelen
te hinderen en besluiten de overige afdeelingen
van de arbeidersklasse te hulp te roepen.
Verder wordt gezegd, dat de stakers bereid zijn
in beslagname van de fabrieken te verzoeken,
om een einde te maken aan de manoeuvres van
de werkgevers, die weigeren het verplichte loon
te betalen.
WASHINGTON, 21 Dec. (Havas) Van gezag
hebbende zijde wordt vernomen, dat de regee
ring der Ver. Staten binnenkort een consul naar
Addis Abeba zal zenden. Dit houdt niet in, dat
Abessinië wordt erkend als een Italiaansche ko
lonie. De nieuwe consul zal slechts een gewoon
visum ontvangen en zal niet voorzien zijn van
de noodige patentbrieven om de exequatur te
verkrijgen.
EN GR05. D. BLAZER 5 METZ N.V R'DAM
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
BERLIJN, 22 Dec. (Havas) De regee
ring heeft belangrijke maatregelen geno
men, om, in geval van nood, de mobilisatie
van de burgerbevolking te verzekeren.
Volgens dit plan zullen gespecialiseerde ar
beiders, die ontheven zijn van den militairen
dienstplicht, zich op den tweeden dag der mo
bilisatie naar een bepaalde plek begeven, om
daar hun instructies te krijgen en bij een vas
ten dienst te worden ingedeeld. Waarschijnlijk
zullen de vrouwen in dat geval den werkkring
van haar echtgenooten overnemen.
De eerste stap naar de gebruikmaking van
alle krachten des lands werd gezet door de in
stelling van een enormen dienst van beveili
ging tegen aanvallen uit de lucht, met een
uitgebreiden staf verplegers en technici uit alle
lagen der bevolking.
Het is aan geen twijfel onderhevig, dat
het nieuwe vierjarenplan in de eerste plaats
ten doel heeft de volkomen mobilisatie van
het land te organiseeren.
Stand op Dinsdag 1 uur n.m.: 769.0
Vorige stand: 768.5
TENERIFFE, 22 Dec. (Havas.) De radio
club deelt mede, dat de verliezen der regee-
ringstroepen aan het front van Aragon in
de laatste dagen zeer hevig zijn geweest,
met name bij de bezetting van de hoogten
van La Corona door de rechtsche troepen.
Bij Burgos, dat zij willen aanvallen, wer
den zij op de vlucht gedreven. In den
Guadarama hebben de rechtsche troepen
den terugtocht afgesneden van een groep
militietroepen, die zij decimeerden.
Aan het front van Madrid is een geringe
activiteit te bespeuren bij Villa Verde.
Volgens mededeelingen van regeeringszijde
hebben de regeeringstroepen zich weer meester
gemaakt van de stellingen bij Pozuelo en Boa-
dilla, welke de vorige week verloren gingen.
Tot controle op het gereorganiseerde leger heeft
generaal Franco een „opperste junta" benoemd.
Deze junta zal op geregelde tijden te Salaman
ca onder voorzitterschap van Franco bijeenko
men, en bestaat verder uit de generaals Queipo
de Llano, Mola, Yusta, Orgaz en Arrondo.
Het Spaansche schip „Cabisillerio" heeft een
toevlucht gezocht in de haven van Plymouth,
nadat het schip ontsnapt was aan het vuur van
de kruisers en een vliegtuig der nationalisten
aan de Spaansche kust. Het schip was op weg
naar Bilbao met 10 passagiers en een beman
ning van 38 personen, benevens een aanzien
lijke lading.
Tass ontkent formeel, dat Sovjet-Russi
sche oorlogsschepen order zouden 'hebben
gekregen naar de Spaansche wateren te va
ren. Wel meldt de Moskousche correspon
dent van de „Daily Telegraph", dat repre
saille-maatregelen genomen zullen worden
na het incident met de „Komsomol".
De Bisschop van Madrid, Z. H. Exc. Mgr. Eijo
Garay heeft de werkzaamheden in zijn diocees
thans heiwat.
Nu de omgeving van Madrid in handen der
nationalisten is, heeft de Bisschop zijn residen
tie gevestigd in Navalcarnero, van waaruit hij
het bisdom Madrid bestuurt.
NEW DELHI, 2i Dec. (Reuter.) De mijn-
autoriteiten zijn van meening, dat niemand
van de 208 personen, die zich in de branden
de mijn bevinden, meer in leven kan zijn. Zij
hebben derhalve opdracht gegeven de mijn
dicht te metselen, totdat vast zal staan dat
de brand, welke aan het einde van de vorige
week is ontstaan door een ontploffing, is ge
doofd.
BUENOS AIRES, 22 Dec. (Havas) Nadat ver
scheidene sprekers op de Pan-Amerikaansche
conferentie het woord hadden gevoerd en gewe
zen hadden op het succes van de conferentie,
dankte de voorzitter, Saavedra Lamas, alle aan
wezigen. Hij zeide verder te hopen, dat het
Chaco-geschil binnenkort definitief zal worden
opgelost.
De conferentie nam een motie van den Chi-
leenschen kanselier Oruchaga aan, waarin wera
voorgesteld Z. H, den Paus en den Volkenoond
in kennis te stellen met de beslissingen van de
conferentie tot bevordering van het ideaal van
den vrede.
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct.( ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
BUITENZORG, 22 Dec. (Aneta).
In den afgeloopen nacht heeft zich
een drama afgespeeld ten huize van
den oud-gezagvoerder ter koopvaar
dij, G. R. I.
Toen de baboe hedenochtend op
den gewonen tijd aan haar werk
zaamheden wilde begijinen, vond zij
het huis van de familie I. in te
genstelling met de gewoonte nog
gesloten. De baboe waarschuwde een
buurman, die op zijn kloppen geen
gehoor kreeg en daarna de politie in
kennis stelde, die de woning binnen
drong.
In de slaapkamer vond men het
lijk van mevrouw I., het hoofd geheel
onder bloed, terwijl I. zichzelf bleek
te hebben opgehangen. Ook de twee
honden bleken gedood te zijn.
Mevrouw I. was in den laatsten
tijd zwaar ziek. Beiden, zoowel me
vrouw als de heer J., waren reeds
over de zeventig jaar. De heer I. was
reeds in 1900 eervol als gezagvoer
der ter koopvaardij ontslagen.
BERLIJN, 21 Dec. De Führer en rijkskanse
lier heeft, naar de Telegraaf meldt, aan alle te
Berlijn geaccrediteerde ambassadeurs en gezan
ten, waaronder ook graaf J. P. van Limburg
Stirum, die heden Berlijn verliet, de Duitsche
Olympia-orde 1ste klasse verleend. Slechts de
Sovjet-gezant kreeg deze onderscheiding niet.
HAVANNA, 21 Dec. (Havas) President Gomez
heeft zijn veto uitgesproken tegen het suiker
wetsontwerp, dat de basis van het conflict
tusschen hem en kolonel Batista Is.
De Kamer is begonnen met de bespreking van
een ontwerp, waarbij President Gomez in staat
van beschuldiging wordt gesteld.
De Kamer heeft met 111 tegen 41 stemmen
.besloten den Senaat te vragen de tegen pre-
sident Gomez ingebrachte beschuldiging te be
spreken.
Waarschijnlijk zal de Senaat morgen onder
voorzitterschap van een rechter van het op
perste gerechtshof bijeen komen om de argu
menten te bestudeeren.
De senaat heeft met 26 tegen zes stemmen
het door president Gomez uitgesproken veto
tegen de wet op de suikerbelasting verwor
pen.
SAN SALVADOR, 22 Dec. (Havas) Het epi
centrum van de aardbeving is de vulkaan Chi-
chonpenpec, op welks hellingen San Vicente is
gebouwd.
Uit het puin heeft men bijna 100 dooden ge
borgen, terwijl meer dan 220 gewonden naar
het ziekenhuis van San Salvador zijn overge
bracht. De schade te San Vicente wordt op 10
millioen dollars geschat.
In de afgeloopen 24 uur zijn meer dan 100
aardschokken geregistreerd; men verwacht nog
meer schokken. De bij den vulkaan gelegen dor
pen worden nog steeds bedreigd.
San Vicente is geheel ontruimd. Het Roode
Kruis werkt zonder onderbreking.
Het aantal slachtoffers in San Vicente is
tot 1300 gestegen. 400 lijken werden herkend.
15 dorpen in den omtrek werden gedeeltelijk
verwoest.
BERLIJN, 22 Dec. (Reuter) Niemöller weiger
de categorisch samen te werken met het door
de nazi's ingestelde rijkscomité voor de Evan
gelische kerk, aldus deelde hij gisteravond
mede op een vergadering in zijn parochie
Dahlem in West-Berlijn.
In deze overvolle vergadering zeide Niemöller
betreffende de synode te Breslau, dat verschei
dene dominee's der confessioneele kerk de be
reidheid toonden om vrede te sluiten met het
kerkelijk rijkscomité en zijn president Zöllner;
doch hij weigerde met dit comité samen te
werken, daar hij niet wilde afwijken van de be
sluiten, die hieromtrent reeds eerder genomen
zijn.
In kringen der confessioneele kerk werd he
den de meening uitgedrukt, dat door Niemöllers
ngenomen standpunt verscheidene zijner
vrienden onder de leiders van zijn kerk thans
zich van hem zouden afscheiden om contact te
zoeken met het rijkscomité.
In de derde klasse der Staatsloterij is de prijs
van f 25.000 gevallen op nummer 18715.
Niemöller weigert samenwerking met het
Rijkscomité voor de Evangelische kerk in
Huitschland.
Blum grijpt in bij de stakingen in Noord-
Frankrijk.
De mijn bij New Delhi, waarin brand ontstond,
wordt dichtgemetseld. 208 Personen worden als
omgekomen beschouwd.
Uit Aragon worden ernstige verliezen der re
geeringstroepen gemeld. Geen Sovjet-kruisers
naar Spanje.
Vreeselijk drama te Buitenzorg.
De prauwroovers in Indië gearresteerd.
Amsterdamsehe agenten in hooger beroep tot
zwaarder straffen veroordeeld.
By de verdere behandeling van de begrooting
van Sociale Zaken in de Tweede Kamer is de
werkverschaffing en steunverleening bespro
ken.
De prüs van 25.000 in de 3e klasse der Staats
loterij is gevallen op nummer 18715.
