Geen Kerst-vrede in Spanje
m
Stadt Schanke
De beschuldiging
van Gomez
Ontspanning in
China
V
De credieten van
het Derde Rijk
Het nieuws van heden
Zelfs geen sprake van
wapenstilstand
DE VRIJE VRIJE STAD
DANZIG
De gezondheid van
Z.H. den Paus
„PROTECTOR
Persvrijheid in
Duitschland
DE BAROMETER
I INBRAAK-VERZEKERING I
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS WOENSDAG 23 DECEMBER 1936 OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR' DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARCANC No. 20322
De verdedigingsraad van Madrid
meldt hevige gevechten en
zwaren strijd
Boadilla heroverd door
r egeeringstroepen
De Estrade te Berlijn
De strijd in het Noorden
rr
Voortzetting der actie tegen de
R.K. partij Het Centrum"
De onwillige Hagens met
pensioen gezonden
Het Weer
De president van Cuba verdenkt
Batista van fascistische
neigingen
Het conflict in den
Senaat gebracht
Italië krijgt een eigen
Nieuwjaarsdatum
Het fascistische politieke jaar
begint op 28 October
Mevr. Tsjang Kai Sjek en Soeng
te Sianfoe aangekomen
In Krakau is een nieuw groot waterwerk in gebruik genomen,
energie van 37. millioen kilowatt wordt opgewekt.
waardoor een
Wang Tsjing Wei keert
terug naar China
Britsche maatschappijen voor
transacties op ruil basis
Duitsche goederen tegen
Koloniale grondstoffen
Onze Kerstdiners zijn dit jaar
weer buitengewoon goed verzorgd
Trotsky op reis
Berliner Tageblatt en Frankfurter
Zeitung onder nazi-leiding
Uit Vaticaanstad
Moordaanslag in een
vliegtuig
Irene Schmeder stelt zich ter
beschikking der Justitie
Pater Peter Lippert S. J. f
SLWWW
S
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et, Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
LONDEN, 22 Dec. (Reuter). De
Britsche regeering heeft, naar Reuter
meldt, alle hoop laten varen, dat met
de Kerstdagen in Spanje de vijande
lijkheden zullen worden gestaakt.
De „Times'-correspondent deelt eveneens me
de, dat er geen sprake is van een wapenstil
stand voor de Kerstdagen. Er is wel een op-
Zoep gepubliceerd, om het den mannen aan het
front wat geriefelijker te maken, doch de
Waakzaamheid moet onverzwakt blijven.
De syndicalisten keuren het zelfs af, dat
de minister van Onderwijs, de communist
Hernandez, uit Valencia speelgoed naar de
Madrileensche kinderen wil zenden. Zij
meenen, dat het beter is, dat er wat meer
spoed wordt gemaakt met het lossen der
wagons met levensmiddelen. De kinderen
hebben voedsel noodig en geen treintjes en
houten paarden, aldus hun antwoord aan
den minister.
Er is vooral gebrek aan olijfolie, een artikel,
Waaraan dfe Spaansche vrouw voor haar keuken
in de eerste plaats behoefte heeft. Urenlang
staande de vrouwen voor de winkels, om de olie
te verkrijgen en het ontbreken daarvan baart
meer zorg dan de oorlog.
De nationalisten verwachten blijkbaar dat de
Kerstdagen kalm zullen verloopen. Al weken
lang worden pakketten naar de mannen aan
het front gezonden, zoodat zij ten minste wat
afwisseling gedurende deze dagen hebben.
De gedelegeerde raad ter verdediging van
de hoofdstad heeft vanmiddag om twaalf
Uur om. medegedeeld:
Na een doelmatigen tegenstand te hebben
geboden aan de hevige aanvallen der recht-
schen, die sedert 5 dagen ontketend werden,
zijn de regeeringstroepen sinds 24 uur over
gegaan tot krachtige tegenaanvallen in ver
schillende sectoren van het Madrileensche
front en ten Noord-Westen van de hoofdstad.
Het succes der tegenaanvallen is overal vol
ledig geweest. In den sector Usera zijn de laat
ste huizen van deze voorstad in handen der
regeeringstroepen gevallen. In Carabanchel was
de strijd zeer zwaar, de phalanxisten moesten
echter het terrein van den strijd ontruimen na
zware verliezen te hebben geleden.
In den sector Humera-Pozuelo her
overden de regeeringstroepen Boa
dilla del Monte, waarbij zij hun stel
lingen wisten te brengen voorbij de
posities, die zij bezetten op het oogen-
blik, waarop de rechtschen met hun
aanvallen in dit gebied begonnen.
Zes gevechtswagens vielen in han
den der loyalen.
Uit Madrid wordt eveneens nog gemeld:
De nationalisten hebben gisteravond in den
sector van Villa Verde een aanval ontke
tend. Het gevecht duurde twee uren. De
rechtschen leden aanzienlijke verliezen.
De regeeringstroepen hebben in dezen sector
een loopgraaf veroverd, welke 500 meter voor
hun stellingen was aangelegd. De rechtschen
bevinden zich daardoor onder het kruisvuur der
mitrailleurs van de militie. Te Villa Nueva de la
Canada werd een aanval der Moorsche ruiterij
door de regeeringstroepen afgeslagen. De recht
schen trokken zich met hevige verliezen terug.
Aan het front in Andaluzie is gisteren een
belangrijk gevecht geleverd, dat vijf uren heeft
geduurd. Bjjna alle in dezen sector gelegerde
troepen hebben aan den strijd deelgenomen.
De regeeringstroepen slaagden er in 200
Mooren te dooden, die een door 25 miliciens
Verdedigde stelling wilden aanvallen, doch wer
den omsingeld. Vervolgens slaagde de bevel
hebber der regeeringstroepen er in de recht
schen, die de Mooren te hulp snelden, door een
aanval op den rechtervleugel, in te sluiten. Door
deze actie verrast, sloegen de nationalisten op
de vlucht.
Onder de gesneuvelden heeft men Duitsche
officieren en soldaten geïdentificeerd.
Alvarez de Estrada, de zaakgelastigde van
Franco te Berlijn, heeft tegenover vertegen
woordigers van de pers verklaard, dat, na de
overhandiging van zijn geloofsbrieven en na
ZWn ontvangst door Hitier, de diplomatieke be
trekkingen wederkeerig gevestigd zijn tusschen
de regeering van Franco en Duitschland. De
Estrada stelt zich in deze verklaring aan het
EhiitBche publiek voor en brengt in herinnering,
dat hij tijdens den oorlog attaché geweest is
•an de Spaansche ambassade.
Tenslotte hoopt hij door zijn werk bij te dra
gen tot de versterking der betrekkingen tusschen
de beide landen en beschavingen, die in het
bolsjewisme een gemeenschappelijken vijand be
strijden.
BILBAO, 22 Dec. (Havas). De Baskische
raad van defensie deelt o.m. mede, dat gisteren
de rechtschen de regeeringsstellingen hebben
aangevallen in den sector Erlbe met hulp van
talrijke afdeelingen troepen. De rechtschen wer
den afgeslagen, zonder dat zij hun doel, het
verbreken der regeeringslinies, konden bereiken.
Uit Madrid wordt gemeld, dat de eerste
secretaris der Belgische ambassade op geheim
zinnige wijze verdwenen zou zijn. Hij verliet
Zondag de ambassade om zich naar de wijk
Tetoean te begeven. Sindsdien heeft men hem
niet meer gezien.
WARSCHAU, 22 Dec. (Havas) -De te
Danzig ingezette actie tegen de R.K. partij
„Het Centrum" wordt voortgezet.
Gisteren zijn huiszoekingen verricht bij de
voornaamste leden der partij. De nationaal-
socialisten zouden de leiders gesommeerd heb
ben de partij te ontbinden.
De politie heeft den leider der Roomsch-
Katholieke gemeenteraadsfractie, Berman, ge
arresteerd.
Voorts kan gemeld worden, dat dr. H. von
Hagens, de voorzitter van het Danzigsche
gerechtshof, per 31 December met pensioen
is gezonden.
Waarschijnlijk zal hij worden vervangen door
dr. Wohler, intiem medewerker van den presi
dent van den Senaat en opsteller van de korte
lings uitgevaardigde decreten van den Dan-
zigschen gouverneur. Von Hagens had gewei
gerd zichzelf gelijk te schakelen met de
Danzigsche magistratuur.
Ook dr. Walter, medewerker aan de Danziger
Vorposten, het officieele orgaan der nationaal-
socialistische partij, is in hechtenis genomen.
VATICAAN-STAD, 22 Dec. (Havas) De alge-
meene gezondheidstoestand van Z. H. den Paus
is stationnair. Hoewel het rechterbeen Hem pijn
blijft veroorzaken, heeft de H. Vader vandaag
Kardinaal Pacelli, den Kardinaal-staatssecreta
ris en Mgr. Guiseppe Pizzardo, zijn secretaris
voor kerkelijke zaken, ontvangen.
j=j VERWACHTING: Matige tot krachtigen, s
later afnemende Zuidwestelijke tot Wes- Ei
E telijken wind, zwaar bewolkt met tijde- j=
lijke opklaring, weinig of geen regen, iets E
zachter overdag.
1 VERDERE VOORUITZICHTEN: Krim- §j
jE pende, later wellicht toenemende wind. =E
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiir iiiiiiiiiriiiiiiM
ONDERL. VERZEKERING MIJ.
DAMRAK 60 AMSTERDAM-C. i
Tel. 45014 en 45016 i
Directie: H. F. HEERKENS THIJSSEN
Uitsluitend voor: Kerken, Pastorieën, i
Kloosters en Kerkelijke Instellingen
i inn mil until minimi miiiiiiiiiiiiiiinii minimi iiiiiiiifiiiiiiiiiH mi iiïï
Vergezeld van de Prinsessen Ingeborg en Axel bracht Koning Leopold van
België te Brussel een bezoek aan een bioscoop om de film „Port Arthur"
te zien
HAVANA, 22 Dec. (Reuter) Het wetsont
werp inzake de beschuldigingen van verraad,
welke tegen president Gomez waren inge
bracht, is door de Kamer van afgevaardig
den aangenomen met 111 tegen 46 stemmen.
De president wordt er van beschuldigd de
stabiliteit van de natie in gevaar te hebben
gebracht, de grondwet te hebben geschonden en
tegen de Kamer te hebben samengespannen.
Deze wetsvoorstellen zyn het resultaat
van de spanning tusschen den president en
kolonel Batista, den chef van den generalen
staf, dien de president er van verdenkt
fascistische neigingen te hebben.
De president heeft, zooals bekend, zijn veto
uitgesproken tegen het wetsontwerp dat een
accijns iftstelt op suiker. De opbrengst moet
worden besteed voor de stichting van scholen,
welke onder civiele en militaire controle zullen
staan. De president acht dezen maatregel anti
democratisch en de mogelijkheid openend fas
cistische opvattingen ingang te doen vinden bij
de jeugd. Batista zou, naar men meent, voor
nemens zijn 3000 dezer scholen te laten inrich
ten.
De Kamer zal een commissie benoemen om
voor de senaatsrechtbank de beschuldigingen
staande te houden.
De senaat is tegen vanmiddag In buitenge
wone vergadering bijeengeroepen ter behande
ling van de tegen president Gomez ingebrachte
beschuldiging.
De senaat heeft een resolutie aangenomen,
waarbij onbeperkte spreektijd wordt toegestaan
ten behoeve van de verdediging van Gomez.
De minister van volksopvoeding, Martinez,
heeft verklaard, dat de tot de partijen der lin
kerzijde behoorende leden van het kabinet hun
portefeuilles ter beschikking van den president
hebben gesteld.
ROME, 22 Dec. (Havas). Officieel wordt ge
meld, dat de gebruikelijke receptie voor de
aanbieding van nieuwjaarswenschen aan den
Koning door autoriteiten en corps diplomatique
dit jaar niet gehouden zal worden. Men zal zich
herinneren, dat zij ook verleden jaar in ver
band met de sancties niet is gehouden.
Men verwacht, dat de nieuwjaarsplechtig
heden definitief zullen worden afgeschaft. Het
fascistische politieke jaar begint op 28 October.
Alleen deze datum zal in het vervolg gevierd
worden.
De bekende filmster Olga Tsjechowa is te
Berlijn in het huwelijk getreden met
den Belg Marcel Robijns
SJANGHAI, 22 Dec. (Havas). Mevrouw
Tsjang Kai Sjek, Soeng, de zwager van
Tsjang Kai Sjek en hun reisgenooten zjjn
te Sianfoe aangekomen.
Generaal Tsjang Tin Wen, de eerste gijzelaar
van Tsjang Soe Liang, die in vrijheid werd ge
steld, heeft Soeng, Donald en mevrouw Tsjang
Kai Sjek naar Sianfoe vergezeld.
In welingelichte kringen is men van
meening, dat het feit dat Tsjang Tin Wen,
die had moeten deelnemen aan de onder
drukking van de revolte, naar Sianfoe terug
keert, moet worden uitgelegd als een teeken
van ontspanning in den toestand.
Naar vernomen wordt is Wang Tsjing Wei
uit Genua scheep gegaan naar China.
Voor zijn vertrek heeft Wang Tsjing Wei
machtiging gegeven tot publicatie van de vol
gende verklaring:
Gedurende de laatste jaren heeft China ge
streden tegen moeilijkheden van binnenland-
schen aard en van buitenlandsche agressie, ten
einde eigen huis in orde te brengen en eenheid
van doelstelling tot stand te brengen ter voor
bereiding van de uiterste opoffering in de ver
dediging van de nationale onafhankelijkheid.
Dit is ten zeerste afhankelijk van de leiding van
Tsjang Kai Sjek. Daarom moeten wij ons best
doen om zijn invrijheidstelling te verzekeren.
Bij mijn terugkeer naar mijn land zal ik mjjn
pogingen vereenigen met die van mijn collega's
en kameraden om China heen te leiden door de
tegenwoordige crisis.
Het schijnt, dat het uitbreken der muiterij
te Sianfoe niet zoo onbloedig geweest is als
aanvankelijk werd aangenomen. Volgens be
richten uit Loyang zouden nog slechts zes man
van de uit 52 soldaten bestaande lijfwacht van
Tsjang Kai Sjek in leven zijn.
Een Duitsch tandarts zou door een verdwaal
den kogel gedood zijn.
LONDEN, 22 Dec. (Havas). In bank-
kringen van de city stelt men steeds meer
de mogelijkheid ter zijde van het verleenen
van nieuwe credieten aan Duitschland.
Men slaat geen enkelf geloof aan de geruchten,
die met min of meer tusschenpoozen de ronde
doen over het uitschrijven van een leening voor
Duitschland.
Wanneer dergelijke mogelijkheden van nu
af aan naar het schijnt verworpen worden,
lijkt men daarentegen wel met een zekere
belangstelling het door verschillende bank
instellingen te Londen naar voren gebrachte
plan te bestudeeren.
Deze firma's zouden hun pogingen tot dus
verre beperkt hebben tot het in het leven roepen
van twee maatschappijen, die ten doel zouden
hebben den verkoop te begunstigen van Duit
sche producten der zware industrie, waaraan de
koloniën en dominions behoefte kunnen hebben
en die zij zich niet in' Engeland kunnen ver
schaffen, tengevolge van het herbewapenings
plan.
In ruil voor deze verkoopen in Britsche ge
bieden zou Duitschland, dat gebrek heeft aan
buitenlandsche deviezen, dank zij de tusschen-
komst van deze beide maatschappijen, in de
zelfde gebieden de grondstoffen kunnen krijgen,
waaraan het behoefte heeft.
Het betreft hier uitsluitend dus transacties op
ruilbasis, zoodat alleen de landen, die met
Duitschland geen compensatie-verdrag hebben,
zich er voor kunnen interesseeren.
Belanghebbende financieele kringen ver
klaren nader, dat de Duitsche en Engelsche
regeeringen op de hoogte gehouden zijn van
de onderhandelingen, die tot resultaat zullen
hebben het in het leven roepen van twee
maatschappijen voor den ruilhandel tus
schen Duitschland en de Britsche dominions
en koloniën.
Duitschland heeft te Berlijn een speciaal de
partement ingericht voor de centralisatie van
deze zaken. Van Engelschen kant doet men ver
staan, dat de Bank of England en de autoriteiten
zich hebben uitgesproken ten gunste van dezen
maatregel.
De maatschappijen vergenoegen zich er mede
de koopers en verkoopers met elkaar in contact
te brengen, hetgeen in staat stelt tal van tus'
schenpersonen uit te schakelen.
De door Duitschland te koopen grondstoffen
omvatten o.m. katoen, wol, oliën. Wat de katoen
betreft, wijst men er op, dat de te verhandelen
kwaliteiten goed zijn, hetgeen het gebruik voor
munitiefabricatie schijnt uit te sluiten. De be>
langhebbende maatschappijen hebben Havas te
kennen gegeven, dat zij zich voorstellen haar
activiteit later uit te breiden, teneinde ook met
andere landen, en met name met Italië, handel
te drijven.
LEIDSCHEPLEIN 5—9, AMSTERDAM, TEL. 33072
Geen Kerst-vrede in Spanje, zelfs geen wapen
stilstand; de rooden berichten de herovering
van Boadilla.
Het conflict tusschen president Gomez en kolo
nel Batista in den Senaat van Cuba.
Plannen tot oprichting van Britsche maat
schappijen voor transacties op railbasis met
Duitschland, daar men twijfelt aan de mogelijk
heid van het verleenen van nieuwe credieten
aan het Derde Rijk.
Mevr. Tsjang Kai Sjek en Soeng te Sianfoe
aangekomen.
Voortzetting der actie tegen de R.K. partij „Het
Centrum" te Danzig.
Generaal Franco's antwoord op het Fransch
Britsche bemiddelingsvoorstel.
Berliner Tageblatt en Frankfurter Zeitung ge
heel onder nazi-contröle.
Nadat de vestigingswet en de tijdelijke verlen
ging van de korting op de Indische pensioenen
aanvaard waren, is de Tweede Kamer tot 26
Januari op Kerstreces gegaan.
Prins Bernhard bezocht het hoofdkantoor van
den A. N. W. B. in Den Haag.
De treinramp bij Woerden; tegen den machi
nist drie maanden gevangenisstraf geëischt.
New-Yorksche Beurs: Stemming vaster.
OSLO, 22 Dec. (Reuter). Officieel wordt be
vestigd, dat Trotsky zich thans op reis bevindt
naar Mexico, jvaar hem, onder bepaalde voor
waarden, een verblijfsvergunning is toegestaan.
BERLIJN, 22 Dec. (Havas.) De hoofdre
dacteur van het Berliner Tageblatt, Paul
Scheffer, zal binnenkort uit de leiding van
dit blad vertrekken en de functie van cor
respondent, waarschijnlijk te Washington,
aanvaarden.
Zijn opvolger is nog niet bekend, doch men
meent, dat dit een journalist van de firma
Scherl zal zijn. In de directie van de uitgeverij
van het Berliner Tageblatt bevindt zich reeds
een belangrijk lid van de nat.-soc. party, dr.
Ludwig Jahnke, voormalig adjunct-perschef van
de ryksregeering.
Het blad zelf wordt gecontroleerd door de
Dresdener bank, die tegenstander is van staats
ondernemingen. Ook de reorganisatie van de
Frankfurter Zeitung zal binnenkort haar be
slag krygen. De hoofdredacteur, Rudolf Kir-
cher, zal gehandhaafd blyven, tenminste als
chef voor de buitenlandsche politiek van het
blad. Daarentegen is het ministerie van propa
ganda vast besloten, dit blad te doen contro
leeren door een nat.-soc. persooniykheid.
Onze Romeinsche correspondent seint ons:
Tot leden van de Pauseiyke missie, die den
Kardinaal-legaat, Kard. Dougherty, naar het
Euch. Congres te Manilla zal begeleiden, zyn
door Z. H. den Paus benoemd de huisprelaten
Mgr. Joseph Carroll Mc. Cormick en Mgr. Mario
Boehm, redactie-chef van de „Osservatore Ro
mano'de ceremoniemeester Mgr. Carlo Grano
en de geheime kamerheeren Lewis Fitz Patrick
en Joseph Lo Pa Hong.
Kardinaal Dougherty zal op 2 Januari as. te
Rome aankomen en op den lOen te Napels
scheep gaan.
Geen donkere dagen
De donkere dagen vóór Kerstmis
zijn in deze week geen donkere dagen
meer. Ze zijn doorglansd van de ko
mende feestvreugde. Ze stralen licht
uit naar alle kanten, het roode licht,
waaraan wij zoo gewend, waarmee wij
zoo vertrouwd zijn geraakt en dat een
atmosfeer schept van hoopvolle ver
wachting en bl\j vooruitzien.
Het hoogfeest der Geboorte is het
liefelijkste, dat wij kennen, het feest
der meest verheven, der goddelijke
poëzie, die de schoonste werkelijkheid
omstraalt. Slechts een verdord hart
kan in deze dagen onbewogen blij
ven. Elk ander jubelt zijn verrukking
uit in het geestelijk opgaan naar den
stal, waar het Heil der wereld werd
géboren.
VERSAILLES, 22 Dec. (Havas.) Irene Schme
der, die getracht heeft haar vriend, den piloot
Lallemand in een vliegtuig te dooden en die
naar Engeland gevlucht is, heeft den door haar
gekozen advocaat doen weten, dat zy het voor
nemen heeft zich morgen of Donderdag ter
beschikking van de justitie te Versailles te
stellen.
De vorige week Vrydag is na een korte
ziekte in een ziekenhuis te Locarno overleden
de geleerde Duitsche Jezuïet pater Peter Lip
pert.
Pater Lippert was zoowel in Duitschland als
in het buitenland bekend door de artikelen, die
in het tydschrift „Stimmen der Zeit" geregeld
van zyn hand verschenen.
Een van zyn eerste werken was het boek
„Psychologie des Jesuietenordiens." Van zyn
in de laatste jaren verschenen boeken is voor
al de verzameling geesteiyke brieven „Von Seele
zu Seele" bekend.
Pater Lippert telde een groot aantal vrien
den onder Katholieken en niet-Katholieken.
f\ tVWUVUUIIIIIIIIIHl l 111 f r r
Stand op Woensdag 1 uur van,: 765.#
Vorige stand: 769.0
