Het Duitsche Kerstfeest 1936
DE LIBERALE
BOKSPOOT
Een opzienbarend schrijven van het
Amerikaansche Episcopaat
OFFICIEEL ZONDER
CHRISTUS
De stakingen in
Frankrijk
MODERN DESPOTISME
WOENSDAG 23 DECEMBER 1936
BUITENLANDSCH OVERZICHT
De Führer als redder
Blum ontvangt delegaties van
beide partijen
Geen markbiljetten
naar Duitschland
Nieuwe deviezenbepalingen
verbieden den invoer
Pauselijke delegatie
Naar het Internationaal Eucharis
tisch Congres van Manilla
Verhitte gemoederen
in Cuba
Een „volksfront" in
Engeland?
SCHEEPSBOUW
Be verschillende vormen van dic
tatuur hebben een heerschappij
van vrees en geweld
ontketend
Geen plaats meer voor
onverschilligheid
De roofmoord by
Calmpthout
Confrontatie bij de N ederlandsch-
Belgische grens
HET PRINSELIJK HUWELIJK
Geschenken van Marken
Geschenk der burgemeesters
DE FEESTEN IN DEN HAAG
Historische tafereelen opgevoerd
Gala-avond
EEN F AROKA-F ABRI EK TE
DEN HAAG
Nederlandsch-J apansche
vereeniging
Jongen onder een motorbakfiets
DIESEL-GEMAAL TE SPAARN
DAM
Na verbouwing opnieuw in
gebruik gesteld
Een door winkeliers te Tokio georganiseerde actie heeft tot resultaat gehad, dat
het leger drie lichte tanks, twee vrachtauto's en 'vijfhonderd helmen konden
worden geschonken
Rijksminister Dr. Joseph Goebbels verza
melde alle Duitsche kinderen om de ra
dio en in duizenden zalen van Duitsch
land speciaal drie millioen arme kinderen, wel
ke uit middelen der Winterhulp ter gelegen
heid van het Kerstfeest een geschenk kregen.
Ter gelegenheid van het Kerstfeest beter is
te spreken misschien van Weihnachten, want
..Kerst" beteekent Christelijk en in de rede van
Goebbels voor de kinderen en kindertjes van
Duitschland kwam niet eenmaal de naam
Christus voor en werd de poëzie van de Kerst
kribbe, die zoo innig spreekt tot de verbeelding
der kinderen, met opzet verwaarloosd. Goeb
bels begon met den kinderen een geheel schee-
Ve voorstelling van den toestand in de wereld
in te hameren door letterlijk te verklaren:
«Overal in de wereld buiten Duitschland heer-
schen haat, wanorde en oproer, terwijl Duitsch
land alléén een stil, gelukkig eiland van vre
de is." Zulk een uitlating gaat toch ver boven
de schreef van het toelaatbare en is onge
meen krenkend voor de allermeeste Europee-
sche en buiten-Europeesche landen en rijken.
Eenmaal sprak de minister van den „almach-
tigen Heer", maar alleen om er op te wijzen,
dat Deze ook voor de kinderen den Führer had
gezonden, dien alle kinderen beminnen en ver
eeren moeten.
In dit verband haalde hij ook het „vrede
den menschen die van goeden wille zijn" er bij,
dien „goeden wil" alleen betrekkende op hen,
die vóór den Führer en het vaderland zijn.
Dan riep de minister den kinderen „Sieg Heil"
toe en kregen ze het Duitsche volkslied en het
Horst Wessellied te hooren. Officieel was dus
alles weggelaten, wat de inhoud uitmaakt van
de zoo innige en diep-Christelijke Duitsche
kerstliederen van vele eeuwen. Door de „stil
le, heilige Nacht" dreunde „Sieg Heil" en de
..Führer trad in de plaats van het „traute
hochheilige Paar", dat aan de kribbe van
Christus waakte.
De minister voor Kerkelijke Zaken Kerrl
is pas hersteld van een zeer zware ziek
te en greep de gelegenheid van Weih
nachten aan, om als kerkelijk minister een
heidenschen uitleg aan het Kerstfeest te ge
ven. „Onze Germaansche voorvaderen vierden
de twaalf heilige nachten gedurende welke het
goddelijke tot de menschen doordrong. Deze
beteekenis heeft ook in Christelijken tijd het
Kerstfeest gehad tijdens de winter-zonnewen-
de." Goebbels verzweeg Christus geheel, Kerrl
noemt Christus, maar om Hem direct op één
lijn te stellen met den Führer: „In de oude
wereld vertwijfelden de menschen aan hun le
ven tot Christus kwam, die hun weer rich
ting en ruggegraat gaf, zoo werd Christus met
recht de Heiland der wereld.
Heden vertwijfelen de menschen weer aan
hun leven. Maar onder ons Duitschers is een
man opgestaan, welke ons weer richting en
ruggegraat gaf, door ons wederom deelachtig
te maken aan de goddelijke orde.
De Duitschers zijn leden van een door God
gewilde, door het bloed bepaalde gemeenschap
der natie. Voor wien dit voelt en begrijpt zijn
de lichten van den Kerstboom wegwijzers voor
het nieuwe leven. De gemeenschap dienen, dat
is de eigenlijke godsdienst, dat is de inhoud
van onze wereldbeschouwing. Daarom is het
Kerstfeest geen familiefeest meer, maar een
feest van de Duitsche volksgemeenschap, dat
boven de godsdiensten uitgaat, na de gemeen
schap, welke vastaaneengesloten achter haar
Führer marcheert, die voor ons en onze kin
deren de Duitsche toekomst redt."
Het oude Duitsche Kerstlied met het refrein:
„Christ, der Retter ist da...." is verstomd. De
Führer „ist da" en neemt het reddingswerk van
de natie op zijn eigen schouders. Deze gedach-
tengang in de redevoeringen van Goebbels
voor de kinderen en van Kerrl voor alle Duit
schers komt ook tot uiting in de rede, die de
leider der buitenlandsche organisatie der
N.S.D.A.P., gouwleider Bohle, hield voor de
Duitschers, die buiten het Rijk wonen: „Bij dit
Kerstfeest beschouwen de Duitschers buiten
het Rijk in grenzenlooze dankbaarheid de ge
weldige daden van Adolf Hitler. Zij hebben de
Wonderbare zekerheid, dat de Almacht van hun
oude vaderland niet alleen den redder uit nood
en smaad heeft gezonden, maar hun ook den
Führer naar de Duitsche toekomst heeft ge
schonken." Ook in deze rede geen woord over
Christus. De ring is met deze rede gesloten.
Officieel is er in Duitschland geen sprake méér
van Christus op het Kerstfeest, noch voor de
kinderen, noch voor de volwassen Duitschers
binnen en buiten het Rijk.
Het is te begrijpen, dat deze drie officieele
redevoeringen in kerkelijke kringen ont
steltenis en diepe teleurstelling hebben ver
wekt. De Duitsche Christenheid en deze om
vat nog het allergrootste gedeelte der Duit
sche natie viert bedrukt feest. Het officieele
Duitschland kent Christus niet meer. Het neo-
Heidendom verguist Hem. De bekende predi
kant der Belijdeniskerk, Dr. Niemöller, zeide
Zondag 1.1. ïn de Jezus Christus-kerk te Ber
lijn zelfs: „In een tijd dat Christus verachte
lijk wordt gemaakt en gelasterd, heeft de Kerk
geen rede om met blijheid Kerstmis te vieren."
Dit geldt voor alle Christenen. Maar ook voor
de Duitschers in het algemeen is er geen reden
om opgewekt Kerstmis te vieren. Zij gaan een
zeer zwaren tijd tegemoet, waarin hopeloos
weinig perspectief zit. De eerste dag van het
nieuwe jaar maakt weer een begin met de zoo
gehate distributie. Voorloopig alleen van boter
en vet. Maar zij zijn er van overtuigd, dat
evenals in den wereldoorlog, de distributie zich
snel zal uitbreiden over alle noodzakelijke
levensmiddelen. Het nationaal-socialisme stelt
alle middelen in het werk, om de millioenen
noodlijdenden te helpen, maar of al deze mon
stercollecten, militaire concerten, uitdeelingen
en nog zooveel meer geschikt zullen zijn om
de stemming buiten de één» partij, de stem
ming dus van hen, die men in Duitschland het
passieve gedeelte van het volk, het „maar mee
doende" gedeelte noemt, duurzaam te verbete
ren, is zeer twijfelachtig, want deze lijdelijke
mass», kijkt scherp over Kerstmis en Nieuw'jaar
heen.
Mogen de Duitsche Christenen, gesteund
door de Christenen van heel de wereld, den
Hemel geweld aandoen door hun gebed om
den waarachtigen Kerstvrede voor hun vader
land, die alleen van de Kribbe van Bethlehem
uitgaat. Daar en daar alléén was en is de Red
der der menschheid. Twintig eeuwen getuigden
en getuigen het onveranderlijk: „Christ, der
Retter ist daChristus is door geen mensch
te vervangen.
PARIJS, 23 Dec (Havas). De voorzitter van
dten ministerraad heeft een delegatie van de
werkgevers in de metaalindustrie ontvangen. Na
afloop dezer bijeenkomst heeft deze laatste een
uiteenzetting gegeven van de omstandigheden,
waaronder de arbeid in de metaalindustrie werd
gestaakt.
De delegatie verklaarde de door den voorzitter
van den ministerraad voorgestelde arbitrage te
hebben aanvaard, daar zjj voor zijn argumenten
met betrekking tot de nationale verdediging
moest zwichten.
Het gaat er in dit geval om, in de fabrieken
een onmisbaar minimum aan orde en tucht te
handhaven of afstand te doen. van de exploita
tie. Daarom kunnen de patroons geen arbitrage
toestaan met betrekking tot ontslagkwesties.
De secretaris van het vakverbond van het
Noorden, Dumoulin, heeft verklaard, dat de
werklieden den arbeid wilden hervatten, doch
geen enkel ontslag zullen aanvaarden. Wel' stem
men zij er in toe de dossiers van enkele stakers
aan arbitrage van den president van het Hof
van cassatie te onderwerpen.
Te middernacht is de delegatie der arbeiders
in de metaalindustrie uit het kabinet van den
minister-president Blum vertrokken.
De secretaris van de algemeene unie van
vakvereenigingen heeft verklaard, dat de
door de vertegenwoordigers der patroons aan
Blum overhandigde brief alle mogelijkheden
tot besprekingen met de werknemersdelega
tie heeft weggenomen.
Hij voegde daaraan toe, dat de delegatie zich
waarschijnlijk naar het ministerie van Oorlog
zou begeven, „om Daladier de maatregelen voor
te stellen, die de regeering nog niet onder oogen
kan zien".
Leon Blum verklaarde: ,,de arbeiders hand
haafden hun algeheele goedkeuring aan arbi
trage".
De prefect van het Departement du Nord is
uitgenoodigd de kamer der vakvereenigingen
spoediger bijeen te roepen, om, met het oog op
den ernst der omstandigheden zeer binnenkort
het antwoord op de voorstellen der regeering
kenbaar te maken
BERLIJN, 22 Dec. In het „Reichsgesetz-
blatt" worden, naar de Telegraaf bericht, de
richtlijnen voor de Duitsche deviezenpdltiek,
samengevoegd tot een allesomvattend geheel, ge
publiceerd.
Zij zullen op 1 Januari 1937 in werking
treden.
O.m. wordt bepaald, dat zonder uitzondering
het meebrengen van Rijksmarkbiljetten. ook in
het reisverkeer naar Duitschland verboden is.
Toegestaan is in het reisverkeer alleen het
medebrengen van zilvergeld, doch ook daar
van zijn de bedragen verder verlaagd.
Voortaan mag zilvergeld nog slechts tot een
bedrag van 30 mark meegebracht worden uit
het buitenland door buitenlanders, terwijl z.g.
„deviezenbinnenlanders" slechts 10 mark mee
terug mogen brengen.
De Pauselijke Delegatie die Kardinaal Denis
Dougherty, Aartsbisschop van Philadelphia bij
zijn officieele Missie naar het Eucharistisch
Congres van Manilla zal vergezellen bestaat
uit de navolgende personen: Mgr. Joseph Car-
rell, Mac. Cormick, Mgr. Mario Boem, Mgr.
Carlo Grano, Ceremoniemeester; Mr. Lewis
Fitzpatrick, Kamerheer met Cappa en degen,
Mr. Joseph Lo Pa Hong, eveneens Kamerheer
met Cappa en degen, tevens voorzitter van de
Katholieke Actie in China.
Hoe gespannen de toestand op Cuba is, blijkt
wel uit het volgend gedeelte van het senaats-
verslag, dat United Press aan de Telegraaf
seint:
De aanhangers van Gomez en Batista zijn tot
het uiterste verhit. Dit is wel duidelijk geble
ken uit het verloop van de senaatszitting van
gisteravond. Zelfs werden op een gegeven
oogenblik de revolvers getrokken om aan de
argumenten meer kracht bij te zetten.
Een der senatoren voegde Gomez toe, dat
hij niet was gekozen door den vrijen wil van
het volk, maar dat politieke machinaties hem
op den presidentszetel hadden geholpen. Hier
over ontstak een van Gomez' aanhangers der
mate in woede, dat hij zijn revolver trok en
dreigde zijn tegenstander neer te schieten, ten
zij deze zijn woorden introk. Andere aanhan
gers van den president volgden het voorbeeld
van hun politieken medestander.
De voorzitter van den senaat wist daar
op niet beter te doen dan zijn wapen even
eens te voorschijn te halen. Met luider stem
verklaarde hij, iederen afgevaardigde, die
zijn revolver niet onmiddellijk opborg, een
oor te zullen afschieten. Na dit krachtige
woord keerde de rust in de vergaderzaal
weer.
LONDEN, 23 Dec. (Havas) De vertegen
woordigers van de „Socialistische Liga", de on
afhankelijke Labourpartij en van de Commu
nistische partij hebben gisteravond in het ge
heim te Londen vergaderd, om te spreken over
een „eenheids-front" van hun partijen.
Men vermoedt, dat geen beslissing zal worden
genomen voor de nationale conferentie van de
Socialistische Liga, welke op 16 Januari is
bijeengeroepen, haar meening over de houding
van de leiders der partij zal hebben te kennen
gegeven.
Zooals men weet, heeft de Labour-party,
waarbij de Socialistische Loga is aangesloten,
herhaaldelijk haar afkeer van een bondgenoot
schap met de communisten of de onafhanke
lijke Labour uitgesproken.
Op 28 December a.s. zal de eerwaarde
Moeder Maria Gerulpha van het Gezel
schap van de zusters van Liefde te Til
burg in het Moederhuis Oude Dijk 1
aldaar haar tachtigsten verjaardag vie
ren. Moeder Gerulpha, in de wereld
mej. Hendrika Johanna van Rossum,
is de eenigste nog in leven zijnde zuster
van wijlen Zijne Eminentie kardinaal
W. M. van Rossum
De aartsbisschoppen en bisschoppen van
de Vereenigde Staten hebben, na afloop van
de jongste vergadering van het Amerikaan-
sche episcopaat, de volgende proclamatie
uitgevaardigd:
„In het huidige wereldomvattende conflict
tusschen de twee wereldbeschouwingen, die
lijnrecht tegenover elkander staan, aan den
eenen kant de geestelijke en bovennatuurlijke
levensopvatting en aan den anderen kant de
materialistische beschouwing van het levels is
geen plaats meer voor onverschilligheid of
neutraliteit.
De godloozen-machten, en het nieuw-hei-
dendom met zijn telgen, het communisme en
despotisme, trachten het leven te berooven van
alles wat geestelijk en bovennaturljjk is. Het
lot van de westersche beschaving, dat ver
ankerd is in de christelijke grondbeginselen,
is ten nauwste verbonden met het eindresul
taat van dezen strijd.
De verschillende vormen van dictatuur in
de oude en in de nieuwe wereld, die de men
schen van de Godsgave des geloofs en van de
geestelijke en intellectueele vrijheid hebben
beroofd, hebben een heerschappij van vrees en
geweld ontketend,
In verband met den nog steeds niet opge-
helderden moord te Calmpthout (België) op
den Nederlandschen vrachtrijder C. Maas,
uit Wouw, is Dinsdagnamiddag in het café van
den heer Brans te Esschen, nabij de Neder-
landsch-Belgische grens, onder leiding van de
Justitie uit Antwerpen, een confrontatie ge
houden tusschen den nog steeds als verdacht
van dezen moord in hechtenis gehouden De
R. en verschillende Nederlandsche getiïigen.
Het onderzoek werd ook bijgewoond door ver
tegenwoordigers der Nederlandsche Justitie.
Heden is het tot een diesel-gemaal verbouwde
stoomgemaal van het Hoogheemraadschap van
Rijnland te Spaarndam in tegenwoordigheid
van de leden der vereenigde vergadering van
Rijnland, eenige leden van den staf van Rijn
land en vertegenwoordigers van Werkspoor in
gebruik gesteld.
In het begin van dit jaar vierde de oudste
stoommachine in het gemaal te Spaarndam
haar 60sten verjaardag en kort daarop sneu
velde zij onder de handen der sloopers.
De stoominstallatie had de laatste jaren
symptomen van ouderdom getoond en was ook
duur in exploitatie, vergeleken met de moder
nere installaties.
Op 28 November 1934 werd door de vereenig
de vergadering van Rijnland besloten de oude
installatie te doen vervangen door een diesel
motorinstallatie, met behoud evenwel van de
schepraderen.
De stoommachine werd vervangen door twee
6-cylinder dieselmotoren van Werkspoor. Elke
300 p.k. sterke motor drijft vijf schepwielen aan.
De motoren maken 160—185 omwentelingen per
minuut.
De overbrenging der kracht van de motoren
op de schepraderen geschiedt door een stel
tandwielen.
De motoren loopen zeer rustig, de tandwielen
geruischloos en het aanzetten der motoren bij
volle belasting geschiedt soepel en geleidelijk.
De machines zijn voorzien van een geheel
nieuwe fundeering van gewapend beton. De
oude stookplaats is in een ruime en doelmatige
werkplaats herschapen. Zoowel het uitwendig
als het inwendig aanzien van het gebouw is
verbeterd en verfraaid. Installatie en accommo
datie zijn geheel gemoderniseerd.
De geheele installatie heeft Werkspoor ge
leverd, de verbouwing is in eigen beheer uit
gevoerd.
Het vermogen der diesel-motoren is iets
Overal in de wereld, waar de christelijke
orde verstoord werd, heeft men dit doel steeds
op dezelfde wijze bereikt.
In het eene geval beloofde men grooteren
invloed en deelname aan de regeeringsmacht,
in het andere geval het herstel van de natio
nale souvereiniteit en van het nationale
prestige; weer in een ander geval een meer
rechtvaardige verdeeling van eigendommen en
aardsehe goederen.
De tegenstelling tusschen de verschillende
klassen onderling werd aangewakkerd, terwijl
recht en wet terzijde worden gesteld. De men
schen worden opgeroepen, zich in blinde ge
hoorzaamheid te onderwerpen, aan hun lei
ders.
De bittere ervaring heeft al die beloften en
beweringen van dit modern despotisme gelogen
straft. Diegenen, die onder hun tyrannic le
ven, hebben geen recht om te denken, te leven
en te bidden, tenzij de genade of de gunst van
hun despotische meesters hun dit recht ge-
waardigt te verleenen.
Het volk vraest en wordt gevreesd. De
oogen van spionnen en de sterke arm van de
regeering volgen de menschen tot zelfs binnen
de invloedssfeer van hun particulier leven.
Iedere natuurdrang, vriendschap, familiezin,
achting voor het edele en ware, moeten onder
worpen worden aan de allesoverheerschende
eischen van den gemeenschapszin.
De angst voor binnenlandsche vijanden kweekt
weer vrees voor buitenlandsche mogendheden:
totdat tenslotte iedere communistische of
totalitairen staat tot een zuivere machinerie
geworden is voor het instandhouden van steeds
grootere en meer drukkende militaire instel
lingen.
Het militairisme tiert welig als nooit tevoren
en niemand kan voorspellen, wanneer de vonk
ontstoken zal worden, die de wereld zal sleuren
naar een algemeene catastrophe van dood en
vernietiging.
Wanneer wjj onze oogen zouden sluiten voor
de gebeurtenissen, die zich thans tegenover
ons afspelen, en onverschillig zouden blijven
toezien, zou dit niet alleen afkeurenswaardig,
maar zelfs misdadig zijn.
grooter dan dat van de oude stoommachine.
Hierdoor is het mogelijk de schepwielen iets
sneller te laten loopen dan voorheen, waardoor
het waterverzet met plus minus 13 pet. ver
hoogd kan worden tot een maximale opbrengst
van ongeveer 2000 kubieke meter per minuut.
Behalve het grootere vermogen kunnen als
voordeelen van de nieuwe installatie genoemd
worden de lagere bedrijfskosten, de onmiddel
lijke bedrijfsvaardigheid en bovendien is zij op
uitgebreide schaal te regelen.
Marken, dat voor'het nationaal geschenk aan
het Prinselijk paar in ruime mate heeft bij
gedragen, wil, meldt het Handelsblad, ook
afzonderlijk eenige typisch Markensche cadeaux
geven. De meisjesvereenigingen van 't eiland heb
ben twee groote poppen gemaakt, voorstellend
een jongen en een meisje in ouderwetsch cos-
tuum. Op de fraai uitgesneden klompjes staan
de namen van den Prins en de Prinses ge
schilderd. Daarnevens zijn op de kantklosschool,
zooals bekend, een theekleed, twaalf vinger
doekjes en een theemuts vervaardigd. Twaalf
meisjes hebben hieraan geruimen tijd werk
gehad.
In een Dinsdag ten stadhuize van Amster
dam gehouden vergadering van eereleden en
leden van het comité tot aanbieding van een
huwelijksgeschenk van burgemeesters van Ne
derlandsche gemeenten aan H. K. H. Prinses
Juliana onder leiding van mr. A. van de Sande
Bakhuyzen, burgemeester van Leiden, werd
met algemeene stemmen besloten, als huwe
lijksgeschenk aan te bieden de zilveren cande-
labres voor de eetzaal van het paleis te Soest-
dijk. Deze candelabres zullen voorzien worden
van een inscriptie. Niet alleen is van H. K. H.
zelve de wensch uitgegaan bovengenoemd ge
schenk van de Nederlandsche burgemeesters
te willen aanvaarden, doch tevens is geheel
voldaan aan den opzet van het afzonderlijke
geschenk der burgemeesters daar de candelabres
toch weer als afzonderlijk geschenk van een
geheel eigen karakter zijn te beschouwen.
Onder auspiciën van het Haagsche Comité
voor de luisterrijke viering van het Prinselijk
huwelijk, is Dinsdagmiddag in het Gebouw van
Kunsten en Wetenschappen te Den Haag een
opvoering gegeven van historische tafereelen.
door J. J. Moerman en Leonard Roggeveen,
onder regie van dr. W. de Vletter.
Vertoond werden vier tafereelen uit het leven
van Willem van Oranje, opgevoerd door onder
wijzeressen en onderwijzers van de openbare
en R. K. lagere scholen.
De opvoering had veel suöces bij het jeugdige
publiek.
Dinsdagavond had in het geheel gevulde Ge
bouw voor Kunsten en Wetenschappen te Den
Haag de opvoering plaats van de galapremière
van het historisch spel „Oranje" van Frans de
Prez, onder de auspiciën van de vereeniging
„De Princevlag".
Een groot aantal autoriteiten was aanwezig,
onder wie zich bevonden Pangeran Adipati
Ario Koesoemojoedo, Raden Adjeng Mirjam,
Raden Adipati Ario Soejono, en Pangeran Ario
Hadinagor.
Van Prins Bernhard was een schrijven in
gekomen, waarin Z. D. H. mededeelde, tot zijn
spijt de vereerende uitnoodiging niet te kunnen
aanvaarden.
Na het optreden van het vlaggenvendel nam
de opvoering een aanvang, voorafgegaan door
een proloog, voorgedragen door dr. J. B. van
Heutsz. Bij gesloten doek zong Willem Ravelli
vóór elk der drie bedrijven een toepasselijke
strophe van het Wilhelmus.
Na elk der tafereelen klonk een langdurig en
hartelijk applaus.
SOERABAJA, 22 Dec. (Aneta) Blijkens een
onderhoud van een Aneta-vertegenwoordiger
met den heer Van Zuylen, zoon van het lid van
den Raad van Beheer van de Holding Mij der
Faroka-fabrieken, die in Ned.-Indië een in
spectiereis maakt, zal te 's-Gravenhage een
Faroka-fabriek worden opgericht, waar Indi
sche tabak in sigaretten voor Nederland zal
worden verwerkt.
Naar wij vernemen, is dezer dagen, als voort
zetting van de bestaande stichting van dien
naam, een Nederlandsch-Japansche vereeni
ging opgericht, welke zich ten doel stelt de
goede verstandhouding op geestelijk, maat
schappelijk en economisch gebied tusschen het
Nederlandsche en het Japansche volk te be
vorderen.
Dinsdagmiddag is een zevenjarig zoontje van
de familie Molkenboer in de Kerklaan te Sas-
senheim bij het plotseling oversteken van den
weg overreden door een motor-bakfiets van den
groentehandelaar Van B. Het ventje bekwam
ernstige inwendige kneuzingen en is in zorg-
wekkenden toestand naar het ziekenhuis ver
voerd.
Nagenoeg alle politieke partijen
hebben onder drang van de
omstandigheden wijzigingen van
beteekenis in haar program en sommi
ge zelfs schijnbaar in haar beginselen
aangebracht. De aanhangers van de
dictatuur van het proletariaat, zooals
die in Moskou heet te heerschen, bewe
ren zich warm te willen maken voor de
verdediging van de democratie, de rech
ten van het gezin, ja zelfs voor de natie
en de Kerk. Alles uit puur anti-fascisme
natuurlijk en allerminst uit overtuiging.
Als het fascisme maar eerst met alle
mogelijke hulptroepen overwonnen is,
dan zullen de communisten hun demo
cratisch nationaal politiek gelegenheids
pakje wel weer omkeeren, zoodat de
bloedroode voering met het motief van
den kerken verbrijzeienden hamer en de
moorddadige sikkel van de terreur weer
buiten komt. De S.D.A.P. vertoont teeke
nen van een groeiend inzicht in en be
grip voor de noodzakelijkheid van mili
taire defensie en legt minder afkeer en
meer respect voor de monarchie en ens
Vorstenhuis aan den dag dan vroeger.
De pijnlijke herinnering aan het „revo
lutiejaar" 1918 en de muiterij op de
„Zeven Provinciën" wenscht zij zooveel
mogelijk uit te wisschen. Zij wil zich be
schouwd zien als een deel van onze
nationale eenheid en stelt het thans
voor alsof zij door de houding van
anderen en niet door die van haarzelf
tot nu toe er min of meer buiten geble
ven is. De liberalen, die heel veel veeren
hebben moeten laten, welke de N.S.B.
zich in den hanenstaart gestoken heeft,
zijn zoo goed en zoo kwaad als het ging
„sociaal" geworden. Maar hoe groote
veranderingen de denkwijzen en pro
gramma's van verschillende politieke
partijen ook schijnen te hebben onder
gaan, zoo nu en dan komt de oude Adam
in al zijn naaktheid door de nieuwe
plunje heen te voorschijn, twijfel wek
kend aan de oprechtheid en de over
tuigdheid van de nieuw aangemetene
gezindheid.
Zoo heeft de Liberale Staatspartij
„De Vrijheidsbond" te Utrecht
dezer dagen een buitengewone
algemeene vergadering gehouden, waar
bij de oude liberale bokspoot ondanks
alle socialiteit een paar maal leelijk voor
den dag is gekomen. Het programpunt,
handelende over de bezoldiging van
overheidspersoneel werd aangevuld met
de woorden: „belooning van overheids
personeel naar prestatie" en de bedoe
ling van deze aanvulling was principieel
vast te leggen het liberale streven
naar afschaffing van huwelijks- en l.in-
dertoeslagen. Huwelijks- en kindertoe
slagen zijn echter uit sociaal oogpunt
bezien een zaak van eenvoudige recht
vaardigheid, zoo lang de loonen niet een
dergelijk peil hebben bereikt, dat alle
arbeiders en ambtenaren, die gezins
hoofden zijn, zonder deze toeslagen een
menschwaardig bestaan kunnen leiden.
Willen de liberalen misschien de loonen
van het overheidspersoneel zóó hoog
opvoeren, dat dergelijke toeslagen ge
mist kunnen worden? Neen, zij willen
slechts het loon geregeld zien overeen
komstig de prestatie. Nu geven wij
gaarne toe, dat de prestatie van een
arbeider een billijke maatstaf is voor de
vaststelling van zijn rechtvaardig loon,
maar niet de maatstaf. Zij is slechts één
van de vele maatstaven, waarmee een
rechtvaardig loon moet worden gemeten.
Ook de levensomstandigheden zooals het
hebben van een gezin of niet, het bezit
van veel of weinig kinderen moeten mee
tellen. Immers ook de leden van een
gezin hebben recht op een menschwaar
dig bestaan, en dit recht is onafhanke
lijk van het prestatie-vermogen van het
gezinshoofd.
Bij de kwestie of de afschaffing van
de rijksbezoldiging van klooster
lingen-onderwijzers in het urgen
tie-program van den Vrijheidsbond
moest worden opgenomen, welke kwestie
in ontkennenden zin werd beslist, brach
ten verschillende sprekers onder instem
ming der vergadering naar voren, dat
in ons land niet zoozeer gevaar bestaat
voor een dictatuur van Moskou en Ber
lijn als wel voor een dictatuur van.
lach niet, lieve lezer, Rome. Is het niet
kostelijk, dit ruige liberale bokkepootje
van het nog altijd springlevende anti
papistische duiveltje? In tegenstelling
met de Moskou-of-Mussert-schreeuwers,
die minder mogelijkheden zien dan er
bestaan, blijken liberalen méér moge
lijkheden te zien dan er bestaan. Het is
wel teekenend voor de heeren liberalen,
dat zij gekweld worden door een derge
lijk dwaas spookbeeld, want zulke
spookbeelden kunnen alleen maar het
gemoed van een ijlende zieke verontrus
ten. Trouwens heel de vergadering van
de Liberale Staatspartij te Utrecht droeg
het kenmerk van een ernstig gebrek aan
innerlijke zekerheid en eensgezindheid.
Het concept van den partijraad voor het
beginselprogram werd slechts met 89
tegen 85 stemmen aanvaard als basis
voor verdere beraadslaging en bij die
verdere beraadslaging werd door den af
gevaardigde van Coevorden een amen
dement ingediend met de toelichting, dat
vrije prijsvorming niet vereenigbaar is
met de ordeningsgedachte en de liberale
denkbeelden in zake den vrijhandel
daarom heroriënteering behoeven. Dit
amendement werd zonder discussie aan
genomen en de veterane mej. mr. Van
Dorp, die tóch discussieeren wilde, voel
de zich genoopt de vergadering en het
hoofdbestuur te verlaten.
Er is reden te over voor de liberalen
om zenuwachtig te worden.
De N.V. J. Vermaas Scheepvaartbedrijf te Rot
terdam, heeft aan de N.V. Industrieele Mij.
„De Noord" te Alblasserdam den bouw opge
dragen van een motorschip, groot ca. 630 ton.
De voornaamste afmetingen zijn: lengte 51.50
M„ breedte 8 M., en holte 3.60 M.
Het schip krijgt den naam „Nettie" en wordt
voorzien van een Deutz Dieselmotor, met een
capaciteit van 400 P.K.
