Kerstrede van Z.H. den Paus Staat Duitschland voor een explosie? Luchtmacht weer in actie Het nieuws van heden President Gomez afgezet HOTEL COOMANS GELUKWENSCH OP HET FEEST VAN LIEFDE Non-interventie in gevaar GAA T KONING LEOPOLD ZICH VERLOVEN? COMMENTAAR INDE BLADEN *3 DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS DONDERDAG 24 DECEMBER 1936 - AVONDBLAD 7 JANUARI DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD. HAARLEM - TELEFOON 13866 TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20325 Maar daarnaast woorden van smart over de rampendie de samenleving en de Kerk teisteren Wie de Kerk bestrijdt, brengt het geluk niet Dreigende gevaren De ontploffing in Mexico Aantal dooden bedraagt 44 Delbos zendt een waarschuwing aan Duitschland Pittman over vrijwilligers UL Zijn keuze zou gevallen zijn op prinses Alexandrina Louise van Denemarken Ook Nazi's te Danzig gearresteerd Men vreest dat Hitier onverwachts meerdere divisies naar Spanje zal zenden De Fransche regeering dreigt Stemmen uit Frankrijk Het Weer KERSTDINER a 3.— DIT NUMMER BESTAAT UIT VEERTIEN BLADZIJDEN Bombardementen hadden n groot aantal dooden ten gevolge, meest onschuldigen Verontwaardiging in Rusland Aanslag op Pablo Yague Belangrijke Mededeeling Het groote gebeuren op 7 Januari 193/ Radio-Distributie-Bedrijven Haarlem Betrekkingen in den Stillen Oceaan ,Door mij te veroordeelen, veroor deelt gij de democratie" De staking te Rijssel Indien alle Hotels in Den Haag zijn volgeboekt voor logeert dan te Rotterdam in het comfortabele HOOFDSTEEG TELEFOON 26100 (8 lijnen) LOGIES MET ONTBIJT vanaf 3.- 250 Kamers - 400 Bedden. Str. koud en warm water Slechts 25 minuten van Den Haag NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., ktgez. mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. Vanuit Zijn ziekenkamer in het Vaticaan heeft Z. H. Paus Pius XI Zijn woord tot de christenheid der geheele wereld gericht. Leunend in de kussens van Zijn ziekbed, sprak de H. Vader dit jaar Zijn ge bruikelijke Kerstrede hedenmorgen voor de microfoon van Radio-Vati- cana uit. Zooals by de tallooze gelegenheden aldus sprak de H. Vader Ons telkens weer ge schonken door de Goddelijke Voorzienigheid en door de liefde der talloozen, die uit alle dee- len der wereld tot ons komen, is Onze ziel ook thans vol jubel van de vreugde van den Vader, Die allen in Zijn Hart omhelst. Heden voelen Wij Ons meer dan ooit in de nabije tegenwoordigheid van Ons zeer geliefd heilig College, waarvan de Deken in naam van allen in een edele toespraak de gelukwen- schen en beden tot uitdrukking heeft gebracht, welke Ons zoo kostbaar en welgevallig zijn, van de geliefde Romeinsche Prelaten en van de geheele groote Katholieke familie, bij het stralen van de ster van Bethlehem en het jaarlijks terugkeerende Heilige Kerstfeest. Wü zijn in de nabije tegenwoordigheid van U en van de geheele Katholieke we reld met de gedachten van Onzen geest, die niet slechts den loop der tyden, de toppen der Alpen en de oceanen over- schrydt, maar zich buiten de wereld ver heft tot by God. Wü zyn in Uw nabije tegenwoordigheid met de liefde van Ons hart, omdat het 'hart zich niet losmaakt van den geest. Daar zyn gedach ten en daar is de moed, zooals gy dat allen weet uit het dagelijksche leven, om aldus de moeilijkheden te kunnen overwinnen, welke door den tijd en de ruimte en dikwijls ongun stige omstandigheden van het menschelijk le ven aan een volmaakt samenzijn in den weg staan. Wjj hebben het Heilig Kerstfeest reeds genoemd, omdat het eerste motief, dat Uw tegenwoordigheid doet aanvoelen, is met U de hartelijkste gelukwenschen te wisselen. Wenschen van alle geestelijke genade en van den rijksten zegen, nu de dagen weer zijn aangebroken van het jaarlijks terug keerende Kerstfeest van liefde en barm hartigheid, dat door de G'oddeiyke Goed heid Ons worde gegeven. Helaas, tegen den wil van God, die den Vrede komt brengen aan degenen, die van goe den wil zijn, verzetten zich de kwaadwillenden, de vijanden van het Goddelijk Kind, Dat Vleesch wilde worden en wilde leven in ons midden; want in Zijn volheid ontvangen wij allen genade op genade. Telkens by het terugkeeren van de Hoog heilige dagen en bij iedere gelegenheid, die Ons geboden werd om Ons hart te ontsluiten voor de groote katholieke familie, hebben Wij aan de uitingen van geesteiyke vreugde, ook de uitdrukking willen verbinden van de bittere smart die het Vaderhart wordt aangedaan door de zware rampen, die de menschheid, de samen leving en de Kerk teisteren. Terwijl wij allen wijzen op de zware, drei gende gevaren en aansporen tot werkdadige waakzaamheid en de vereeniging van allen, die van goeden wil zijn, tegen de propaganda en krachtsinspanning van de vyanden, die tel kens weer herleven, door schade toe te bren gen aan de maatschappij, het gezin en de in dividu; terwijl Wij vooral allen herinnerden aan de redmiddelen, waarheid, rechtvaardig heid en broederliefde, waarvan de Katholieke Kerk de eenige door God aangestelde bewaak ster is. De toon van droefheid, die zich dit jaar vermengt met de Kerstvreugde, is des te somberder en aangrijpender, daar nog steeds de burgeroorlog woedt in een land als Spanje met al zijn uitingen van moord en doodslag, waar men zou zeggen, dat de propaganda en de krachtsinspanning van den vü'and hun uiterste proef hebben wil len nemen, met de verwoestende krachten, die tot hun beschikking staan. Een nieuwe waarschuwing, even ernstig als dreigend voor de geheele wereld en voor al voor het oude Europa en zijn Christelijke beschaving, geldt hetgeen Europa en de we reld te wachten staat als men niet terstond zich opmaakt ter verdediging en aanwen ding van de hulpmiddelen. Onder degenen echter, die vermeenen de ware verdedigers te zyn van de orde tegen het voort woekeren van het communisme, onder hen zien Wy met droefheid een niet gering aantal, die Z. H. Paus Pius XI zich laten leiden door ideeën, die valsch en funest zyn. Want valsch en funest zyn zy, die het Ge loof in Christus en de Goddelijke Openbaring trachten te verminderen en uit te dooven in de harten van ouden en jongen der Kerk van Christus, de door God aangestelde leermees teres. En degene, die de Kerk van Christus aan de kleinen tracht voor te stellen als de ver klaarde vyand van den voorspoed en den voor uitgang der natie, die bouwt niet aan een ge lukkige toekomst voor de menschheid en der natie, maar verwoest met de meest afmattende kracht de verdediging tegen de meest gevreesde rampen en werkt daardoor samen met degenen, die hij meende te bestrijden. Wij hebben reeds verschillende gelegenheden gehad om te zeggen, dat de Heilige Aposto lische Stoel altijd gedacht en geleeraard heelt en overeenkomstig zyn Geloof heeft gehan deld en daardoor bijgedragen tot gisteren en zelfs tot vandaag, met altijd grooter pa raatheid voor de toekomst tegen de algemeene bedreigingen voor het welzijn van allen. Het is overbodig te zeggen, dat Wij in dergelijke om standigheden van Onzen kant nog drin gender en vaderiyker smeeken en herha len aan de geloovigen van de geheele wereld, aan alle zielen, die zich bijzonder toevertrouwd hebben aan het Goddeliyk Hart, aan het ge heele Episcopaat, aan de seculiere en reguliere geestelijken, en alle leeken en met grooter ver trouwen aan degenen onder de leeken, die met zooveel begrip van Christelijk geloof en liefde ijveren voor de belangen van Christus en de zielen, die deelnemen aan het htërarchiech apostolaat der Katholieke Actie. Vol vertrouwen gaan Onze gedachten speciale wijze uit naar die zielen, die een apostolaat willen maken van hun dagelfkschen arbeid, en hun ziekte, naar de onschuldige scharen, die van alle kanten de genade van hun reinheid naar den hemel doen opstijgen. Wij bedoelen de kleinen, die in Jezus gelooven en die bijzonder tot de Kerk behooren, omdat zij door Jezus het meest worden bemind. In dit jaar verleende de Goddelijke Goed heid Ons de gunst by te mogen dragen met de gebeden en offers van allen, omdat ook Wij het lijden ondervinden, dat Ons tot nu toe zoo wonderbaarlijk bespaard is gebleven, en dat de Goddeiyke Goedheid ruimschoots ver goedt met de wonderiyke bestendiging van ge beden, die van alle kanten der Kerk in deze laatste dagen vuriger dan ooit worden gestort tot opbeuring van Hun Vader. Wij nemen deze bij uitstek zoo gunstige ge legenheid waar om allen te bedanken voor die zoo teedere wenschen van kinderiyke liefde, ofschoon hetgeen Wij te lijden hebben zeer weinig is in vergelijking tot het zoo groote, smartelijke lijden, dat in de wereld geleden wordt, en in vergelijking met het Lijden dat Hij Zelf, de Stichter van de Goddelijke Kerk in ziel en lichaam voor ons heeft geleden, moge Hij niettemin Ons offer willen aan vaarden, dat in overeenstemming wil zijn met Zijn Heiligen Wil. Moge Hij het aanvaarden voor Zijn Eer, die nu meer dan ooit bestreden wordt; voor de bekeering van alle dwalenden en voor den vrede en het welzyn der geheele Kerk en in het bijzonder voor het zoo zeer beproefde en dierbare Spanje. Met deze innerlijke gevoelens des harten wenden Wü Ons tot de onzen en zeggen opnieuw aan de wereld de hemelsche Kerst boodschap „Eere aan Jezus Christus en vre de aan degenen, die van goeden wil zUn." Deze zoo natuurlijke en troostvolle terugkeer tot het voornaamste motief van deze hernieuw de Kerstbijeenkomst, geeft Ons de gelegenheid Onze dankbare en devote gedachte te wenden naar andere geestelijke vreugden. Een heilige vreugde en troost is het voor Ons met verschuldigde eer, heden personen en ge beurtenissen te herdenken, die op de bladzijden van het reeds ten einde spoedend jaar met by- zondere letter zijn gedrukt. (Vervólg elders in dit nummer) MEXICO, 24 Dec. (Havas). Het aantal doo den bij de ontploffing van Nueva Rosita be draagt 44. Woensdag zijn een tiental iy- ken van mijnwerkers naar de oppervlakte ge bracht, die men nog had gehoopt te redden. De toestand van 23 gewonden scheen minder ernstig. LONDEN, 24 Dec. De Parijsche corres pondent van de „Times" publiceert in zijn blad een artikel, waarin hij o.m. meedeelt, dat minister Delbos langs diplomatieken weg de Duitsche regeering er van in ken nis heeft gesteld, dat deze, indien de steun, dien zij den Spaanschen nationalisten ver leent, omvangröker zou worden, niet op handhaving der non-interventie-politiek door Frankrijk zou mogen rekenen. Hoewel er geen wet is, welke Amerikaan- schen staatsburgers verbiedt dienst te nemen voor een oorlog in het buitenland, heeft Sena tor Pittman verklaard, dat de werving van vrijwilligers voor Spanje door de socialistische partij in strijd is met de neutraliteitstheorie. Hij voegde daaraan toe, dat deze recrutee- ring aandachtig moet worden bestudeerd bin nen het kader van de nieuwe neutraliteitswet. De militianos zijn afgelost. Na de hoofdstad verdedigd te hebben, slaan zij hun bivak op in een van de typische binnenplaatsen van een Madrileensch huis en in groepjes bespreken zij de jongste gebeurtenissen Volgens een bericht in het Woensdag avondblad van de Brusselsche „La Dernière Heure" zou Koning Leopold het plan heb ben binnenkort zijn verloving aan te kondigen met een Deensche prinses. De keuze van koning Leopold, die onlangs in zyn 35ste levensjaar is getreden, zou ge vallen zijn op een der nichten van koning Christiaan X, prinses Alexandrina Louise van Denemarken. Deze prinses is de dochter van )rins Harald van Denemarken, die een broer is van koning Christiaan en prinses Ingeborg van Zweden, moeder van wyien Prinses Astrid. In hofkringen, waar de N.R.C. nader infor meerde, verklaarde men het bericht niet te kunnen bevestigen, doch het evenmin te kun nen dementeeren. Wel acht men het in deze kringen zeer goed mogeiyk, dat koning Leopold van zyn Kerst- en Nieuwjaarsvacantie ge bruik zal maken om naar Zweden en Denemar ken te gaan. Het agentschap Belga verklaart echter, dat de berichten over een a.s. verloving van koning Leopold met een Deensche Prinses, nicht van den Deenschen Koning Christiaan, „volkomen onjuist en belachelijk" zijn. Ook de Independence Beige ontkent de waar heid van dit bericht. DANZIG, 24 Dec. (Havas). Onder beschuldi ging van voor de party schadelijk optreden zyn een twintigtal leden der nationaal-socialisti- sche partij gearresteerd. Onder de gearresteer den bevindt zich dr. Walter, medewerker van het nationaal-socialistische Danziger blad „Vor- posten" en twee assessoren van het gerechts hof. De juiste oorzaak dezer arrestaties is nog niet bekend. LONDEN, 24 Dec. (Havas). Nog steeds wordt commentaar geleverd op het Duit sche probleem. Op de effectenbeurs daalden de Duitsche staatsfondsen en de Young-leening. De daling wordt toegeschreven aap de toene mende moeilijkheden van Duitschland om zich levensmiddelen te verschaffen. Verder acht men den steun, welke aan Franco wordt verleend, zoo gevaarlijk, dat, indien de toestand verergert, Duitschland hierin een rechtvaardiging zou kunnen zoe ken om over te gaan tot de „explosie" waarvan Schacht kort geleden sprak. Ook de „Evening Standard" houdt rekening met deze mogelijkheid. Het blad schrijft, dat Hitier generaal Franco de overwinning wil ver zekeren. De hulp, welke „in het geheim" werd gegeven, is niet voldoende en de mogelijkheid is niet uitgesloten, dat de Fuehrer zal besluiten Dr. Schacht het leger op oorlogssterkte te mobiliseeren en openlyk meerdere divisies naar Spanje zal zen den, waardoor de wereld voor een voldongen feit zal worden geplaatst. Hier tegenover staat, dat Spanje niet het land is, dat de Duitsche militaire deskundigen ideaal achten als punt van uitgang voor een Europeeschen oorlog, terwyi ook het Britsch- Italiaansche verdrag, dat gesloten zal worden, een ernstige hinderpaal is voor een avontuur in dezen hoek van Europa. Men heeft intusschen de hoop nog niet opgegeven, dat al deze symptomen slechts het voorspel zyn van Duitsche eischen tot economischen bijstand. In officieele krin gen verwerpt men de geruchten, dat Duitschland met de Kerstdagen opnieuw Europa zou verrassen. Pertinax schryft in de „Echo de Paris", dat Delbos aan den Duitschen ambassadeur zeer zeker een waarschuwing heeft gegeven voor het geval, dat nog meer Duitsche soldaten naar Spanje worden gezonden. Na gewezen te heb ben op den desolaten economischen toestand in Duitschland, vraagt hij, of de Fuehrer zich tot wanhopige daden laat drijven. In elk geval zal het Duitsche leger, in 1937 of '38 tot het maximum van zijn sterkte geko men, veel van zijn relatieve waarde verloren hebben wegens de Britsche bewapening. Niet temin kan men uit de huidige gebeurtenissen opmaken, welke plannen Duitschland op het oogenblik in zich omdraagt. Madame Tabouis schrijft in de „Oeuvre", dat Delbos er ongetwijfeld op gewezen heeft, dat de non-interventie ofwel door allen, ofwel door niemand toegepast zal worden. In de „Populaire" herinnert Leroux aan de meening der Engelsche bladen, dat Duitsch land de keuze heeft tusschen den bewapenings wedloop voor politieke avonturen en de Euro- peesche samenwerking. Duitschland is zelf ver antwoordelijk voor zijn eigen lot. Hy hoopt echter, dat Duitschland, welks houding deel uitmaakt van den vrede in Europa, de samen werking zal kiezen. De Parijsche correspondent van de „Ti mes" meldt aan zijn blad, dat de Fransche regeering aan die van Groot-Brittannië heeft doen weten, dat zij haar houding van „kampioen der non-interventie" min of meer zal laten varen, indien het comité te Londen niet binnen zeer korten tijd garan deeren kan, dat ook de andere mogendhe den zich strikt zullen houden aan de niet- inmengingspolitiek. De „Times" voegt hier aan toe, dat deze hou ding der Fransche regeering niet moet geweten worden' aan 't optreden der communisten, maar wel degeiyk aan de Duitsche inmenging. =s Verwachting: Zwakke tot matigen wind IE uit Westelijke richtingen, nevelig tot licht bewolkt, weinig of geen neerslag, temperatuur om het vriespunt des "Ms, overdag weinig verandering in temperatuur. Hoogste barometerstand 780.5 te Havre. Laagste barometerstand 733.0 te Andanes. Zon op 8.11 - onder 3.48 - Licht op 4.18 Maan op n.m. 0.42 onder v.m. 3.3S Volle Maan 28 December HOTEL „DEN HOUT" v/h Roozen, tel. 15407 Reserveer Uw plaatsen. DE KERSTREDE VAN DEN H. VADER. President Gomez van Cuba door den Senaat afgezet. Vice-president Laredo-Bru volgt hem op. Minister Delbos waarschuwt Duitschland zijn hulp aan de Spaansche nationalisten niet uit te breiden. Zal koning Leopold van België zich gaan ver loven met een Deensche prinses? De bladen maken zich ongerust over de houding van Duitschland ten opzichte van de non-inter ventie De explosie, waarover Schacht sprak, na- bü? Een bedreiging van de Fransche regeering. Boven de Spaansche fronten was de luchtmacht van beide partijen in actie. Een aanslag op een lid van den verdedigingsraad te Madrid. Hevige verontwaardiging in Rusland over het „Komso- mol"-incident. Bestuur der Stichting Wereldjamboree 1937 is gereconstrueerd. De geschenken van het Nederlandsche Volk aan Prinses Juliana en Prins Bernhard zullen 29 December worden aangeboden. MADRID, 24 Dec. (Havas)Het officieele com muniqué der regeeringstroepen vermeldt o.a.: Aan het middenfront is in den sector van So- mosierra Taracena aan weerszoden een druk gebruik gemaakt van artillerie. In den sector van Madrid heeft de luchtmacht der nationa listen de stellingen der regeeringstroepen bij Romanullos, Majada Honda en Las Rozas ge bombardeerd. In den sector van Boadilla zyn de regeerings troepen meer dan 5 K.M. opgerukt. Zy hebben op het gevechtsterrein tal van dooden en ge wonden en een groote hoeveelheid oorlogsmate riaal aangetroffen. Omtrent de activiteit der luchtmacht deelen de nationalisten in een officieel communiqué mede, dat regeeringsvliegtuigen boven Badajoz en Merida zijn verschenen. Te Merida heeft het bombardement onschuldige slachtoffers geëischt onder de burgerbevolking. Er zijn 25 dooden en 48 gewonden, met name vrouwen, kinderen en boeren. Een soldaat werd gewond. Twee zoons van Alcala Zamora zouden heden uit het buitenland te Barcelona aankomen, zy zijn voornemens dienst te nemen by de regee- ringsmilitie, om deel te nemen aan de verdedi ging van Madrid. Pablo Yague, lid van den verdedigingsraad van Madrid, werd op den weg naar Aragon ern stig gewond. Men vermoedt, dat hier sprake is van een aanslag. Pablo Yague is naar het hospitaal vervoerd, waar een bloedtransfusie werd toegepast. Yague werd aan den linkerarm en de borst gewond. De geneesheeren verklaarden, dat zy vertrouwen, dat hij zal herstellen. Volgens een bericht uit Moskou spreken de arbeiders van de Sovjet-Unie met diepe verontwaardiging over het in den grond bo ren van het Sovjet-Russische motorschip „Komsomol" door de Spaansche nationalis ten. In vele vergaderingen zyn resoluties aangenomen, waarin de regeering wordt ver zocht maatregelen te nemen, om een einde te maker aan de aanvallen op Sovjet-Rus sische schepen. Het ministerie van Buitenlandsche Zaken te Londen is thans in het bezit van den officieelen tekst van het antwoord der Spaansche regeering te Valencia inzake het contróle-plan, uitge werkt door het non-interventie-comité. De tekst zal waarschynlijk binnenkort worden gepu bliceerd. Als gevolg van het enorme aantal aanvragen moesten wij tot onze spijt ook met de Kerstdagen weer velen, die zich voor een aansluiting te laat hebben opgegeven, teleurstellen. Nogmaals geven wij daarom in beleefde overweging, dat zij, die de zeer interessante uitzendingen van Oud- op Nieuwjaar, welke tot 2 uur 's nachts plaats vinden, storingvrij en glashelder willen beluisteren, hiervan zoo spoedig mogelijk kennis geven. Hoogst belangrijk zijn de reportages gedurende de HUWELIJKS PLECHTIGHEID VAN H. K. H. PRINSES JULIANA EN Z. D. H. PRINS BERNHARD, zoo ook van de daaraan verbonden NATIO NALE FEESTELIJKHEDEN. Sluit U aan bij de RADIO-CENTRALE EN DOE HET NU! NIEUWE GRACHT 5 TELEFOON 10010 HAVANA, 24 Dec. (Havas). President Gomez heeft gisteravond in den Senaat te zijner verde diging tegen de tegen hem ingebrachte beschul digingen verklaard: Deze beschuldiging is niet ingegeven door een gevoel van rechtvaardigheid, doch eenvoudig door den wil mij af te zetten. Mijn ontslag zal misschien tot gevolg hebben, dat de vrijheid van Cuba zal verdwijnen. De democratie is dood, de dictatuur leeft. Gij veroordeelt de democratie door mij te veroor deelen. De Senaat heeft na zes uur beraadslagen besloten Gomez af te zetten als president van Cuba. Hy wordt opgevolgd door vice-president Laredo-Bru. RIJSSEL, 24 Dec. (Havas). Gistermiddag hebben de stakende metaalbewerkers verga derd. Zy namen eenstemmig een dagorder aan, waarin wordt gezegd, bat de werkgevers door wederom te weigeren zich aan arbitrage te on derwerpen voor de openbare meening de ver- antwoordeiykheid op zich laden voor een ver lenging van het conflict. De arbeiders zullen niemand der hunnen op straat laten staan en zullen slechts allen te za- men het werk hervatten. WASHINGTON, 24 Dec. (Havas) In officieele kringen worden de persberichten uit Tokio gun stig ontvangen, volgens welke Arita voornemens zou zijn voor te stellen met de Ver. Staten de kwestie der betrekkingen in den Stillen Oceaan te bespreken. Geen enkel officieel bericht is echter nog te Washington ontvangen. Stand op Donderdag 1 uur n.m.: 769 Vorige stand: 774.5

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1936 | | pagina 1