Overrompelende aanvallen der
rechtschen op Madrid
FRANKEN BAKT
Soeng opvolger van
Tsjang Kai Sjek?
rj
franco trekt opnieuw
Zware brand in de
Metro te Berlijn
f |J
SMIT S
Het nieuws van heden
OVER DE MAN
HERDERLIJK SCHRIJVEN
IN BELGIË
De arbitrage-wet
van Leon Blum
Bi 1 Z
wmm
Hevige aardschok
in Japan
De gezondheid van
Z.H. den Paus
W.&atwatlLa&tf
GENERAAL VON SEECKT
OVERLEDEN
VOOR DEN
OUDEJAARSAVOND
EN NOG
VELE ANDERE LEKKERNIJEN
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
MAANDAG 28 DECEMBER 1936 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 centper kwartaal f 3.25per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20328
De straten van Madrid schenen
enkele uren lang als
uitgestorven
Zware verliezen aan
beide zijden
De familie Zamora
De Kerstboodschap van den
H. Vader *nader belicht
De Senaat neemt het wets
ontwerp aan
Brand door vuurwerk
KERSTKRANS
KERSTBROOD
TULBAND
SAUCIJZENBROODJES
CROQUETTEN
KAASPASTEITJES
RACOUTBROODJES
HAMBROODJES
PASTEITJES
BERLINERBOLLEN
APPELFLAPPEN
BEIGNETS
APPELBOLLEN
SNEEUWBALLEN
OLIEBOLLEN
CANO'S
Hardnekkige geruchten over een
regeeringswijziging in China
Tsjang Soe Liang komt
mogelijk naar Europa
108-JARIGE OVERLEDEN
Illlill
111111
M1ÊSK&
RIPHKlKlill
Im V W
Een mitrailleur-nest, waarmede een geheel dal in het Noorden van Spanje
wordt bestreken, tijdens de jongste gevechten in actie
Zelfs gasmaskers moesten bij het
blusschingswerk worden
gebruikt
Geen slachtoffers
Winterbeeld uit Zwitserland. Voor het station te St. Moritz wachten velerlei
voertuigen op de winter sport-beoefenaars
De schade nochtans betrekkelijk
gering
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
mui
ANTHRACIET-EIERKOLEN
DE SPAARNESTAD"
Een bekende Duitsche figuur
tijdens en vooral na
den oorlog
OP
OUDEJAARSAVOND:
CROQUETTEN
PASTEITJES
RAGOUTBROODJES
SAUCIJZEBROODJES
UITSLUITEND MEI
ROOMBOTER BEREID!
LUXE-BAKKERIJEN
TELEFOON 10876
13714 - 11643 - 12193
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Dat gezellige Amerika
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
MADRID, 28 December (Ha-
vas). De troepen van Franco heb
ben Zondagochtend een hevigen aan
val gedaan in het Casa del Campo.
Zij slaagden er in de Manzanares
over te trekken en bedreigden de stel
lingen van de regeeringstroepen.
Na de eerste oogenblikken van verrassing
herstelden de regeeringstroepen zich en hun
artillerie verhinderde de aanvalsgolven van den
vijand op te rukken, terwijl ook mortieren en
mitrailleurs levendig vuurden. De aanval werd
tot staan gebracht, doch de strijd bleef voort
woeden.
Bjj hun herhaalde aanvallen leden de
rechtschen aanzienlijke verliezen, terwijl de
regeeringstroepen zware verliezen leden door
het welonderhouden vuur van de artil
lerie der nationalisten op de loopgraven der
regeeringsstellingen.
Vervolgens deden de regeeringstroepen tegen
aanvallen om het verloren terrein te herwin
nen, doch zij werden ontvangen met een wel
gericht mortier- en mitrailleurvuur.
Den geheelen dag werd overal aan
het front voor Madrid fel gestreden.
In het Zuiden openden de regeerings
troepen een offensief, in het Westen
vielen de rechtschen aan. Het gedon
der was niet van de lucht, sedert het
begin van het beleg van Madrid is
het geschutvuur nog niet zoo hevig
geweest.
Bij den aanval trachtten de nationalisten zes
tanks over de bruggen, welke het Casa del
Campo verbinden met het Campo del Moro,
te voeren, de infanterie volgde achter deze
strijdwagens. Het vuur van de regeeringstroe
pen dreef echter de rechtschen naar het Casa
del Campo terug. Gedurende den terugtocht
vielen twee tanks in de Manzanares.
Vooral ook heeft de rechtsche artillerie
de wijk La Latina gebombardeerd, die „de
vroolijkste van Madrid" genoemd wordt.
Het bombardement duurde tot half elf.
Na zeven uur 's morgens werd het aantal
projectielen, dat neerkwam, veelvuldiger. De
bevolking vluchtte in de kelders. De militie
manschappen verspreidden, ondanks haar pro
testen, talrijke vrouwen, die in de rij stonden
voor levensmiddelenwinkels. Om 10 uur was de
Calle de Toledo, die gewoonlijk het drukst is,
uitgestorven. Alleen de trams reden geregeld.
Om elf uur herkreeg de wijk haar gewone aan
zien.
Talrijke branden braken uit in de wijken
Paseo del Prado en Villegas. Voorts wer
den bommen van groote ontploffende
kracht geworpen op de regeeringsloopgra-
ven, waar zij zware verliezen veroorzaakten.
De regeeringsartillerie werd door het vuür
der batterijen tot zwijgen gebracht.
De door de regeeringstroepen geopende
aanval in de wijk ten Zuiden van Madrid
was voorbereid door een langdurig artil
lerievuur, dat zeer nauwkeurig was inge
steld.
Om half acht werd het sein tot den aanval
gegeven en onmiddellijk daarop begonnen de
militie-troepen, ondanks het spervuur der
rechtschen op te rukken. Om vier uur 's mid
dags waren zij twee kilometer opgerukt. Het
schijnt, dat de generale staf der regeeringstroe
pen een zeker belang hecht aan dit offensief,
waarvan het doel is de bedreiging, der troepen
van Franco in den sector van Villaverde te
voorkomen en den greep losser te maken in het
Zuiden, welke tracht Madrid geheel te omvat
ten. De aard van het veroverde terrein stelt in
staat artillerievuur te richten op de rechtsche
stellingen van Casa del Campo en Carabanchel
te bedreigen, waar men belangrijke concentra
ties der rechtsche troepen meldt.
Voor den zender van Sevilla is een decreet
van generaal Franco voorgelezen betreffende de
mobilisatie van zekere contingenten. Alle man
nen, zoo werd hieraan toegevoegd, die op het
oogènblik dienen in formaties der nationale mi
litie, zullen worden ingelijfd in infanterie-regi-
menten. Diegenen, die zich aan het front van
Madrid bevinden, zullen eerst na de algeheele
inneming van de hoofdstad worden ingelijfd.
Zij, die hun actie ven dienst hebben volbracht in
plaatsen, welke in handen der regeeringstroe
pen zijn, zullen worden ingelijfd in de regimen
ten van hun wapen, welke door de rechtschen
zijn gevormd.
Volgens de laatste berichten zouden sedert
het begin van de beweging 17.000 geestelijken
zijn gedood en 20.000 kerken en kloosters zijn
verwoest.
Vit Londen seint Havas, dat zich in de
Spaansche wateren bij Bilbao de Duitsche
oorlogsschepen „Deutschland", „Admiral
Scheer", „Köln" en twee flottiljes torpedo
jagers bevinden.
Men zou de aanhouding van de Palos als een
zeer ernstig incident beschouwen, indien men
zich niet herinnerde, dat bij het begin van den
Spaanschen burgeroorlog een dergelijk conflict
de aanhouding van de „Kamerun" even
eens tusschen Madrid en Berlijn werd gere
geld.
Het oorlogsmateriaal aan boord van het schip
zou bestaan uit veldtelefooninstallaties, welke
voor generaal Franco bestemd waren; verder
zou de lading uit levensmiddelen bestaan. Het
schip wordt streng bewaakt en niemand mag
zich aan boord begeven. Een Spanjaard, die
zich op het schip bevond, werd gearresteerd.
De zoons van den vroegeren president van
Spanje, Zamora, hebben de pers van Barcelona
een mededeeling doen toekomen, waarin zij de
verklaring van hun vader tegenspreken. Zij zijn
uit eigen wil naar Spanje teruggekeerd en niet
onder druk. Men heeft hen daarin zelfs wil
len tegenwerken. Zij ontkennen bedrogen te
zijn en valsche passen te hebben gekregen.
„Wij zijn", zoo schrijven zij, „geen zoons, die
uit het vaderlijk huis zijn ontvoerd, maar man
nen, die optrekken om hun plicht te doen".
Uit Tarragona wordt gemeld, dat een duik
boot getracht heeft, het schip Mangallenes tot
zinken te brengen, toen het zich gereed maakte
om de haven te verlaten. De afgeschoten tor
pedo's werden op het strand teruggevonden. Zij
waren zeven meter lang en afkomstig uit een
Italiaansche fabriek. Een andere duikboot heeft
vergeefs geprobeerd, bij Barcelona een met oor
logstuig geladen schip in den grond te boren.
Ook hier bleek de opgevischte torpedo van Ita-
liaansch maaksel te zijn.
BRUSSEL, 28 Dec. (Havas) Het Bel
gische episcopaat heeft Zondag een herder
lijk schrijven tot de geloovigen gericht,
waarin de Kerstboodschap van Z. H. den
Paus van Belgisch standpunt wordt be
licht.
Met nadruk wordt gewezen op het commu
nistische gevaar, doch krachtig wordt gewaar
schuwd tegen een paniekstemming en tegen ge
welddadige actie. De Bisschoppen verwerpen
verder krachtig alle totalitaire verlangens en
de dictatuur en wijzen op de noodzakelijkheid
van de constitutioneele rechten en een bewind
van gezonde vrijheid.
PARIJS, 28 Dec. (Havas.) De Senaat heeft
met 170 tegen 89 stemmen het wetsontwerp
tot verplichte arbitrage aangenomen.
De tekst, welke door den Senaat is aange
nomen, verschilt aanzienlijk van dien, welken de
Kamer heeft goedgekeurd, terwijl nog wijzigin
gen zijn aangebracht op het ontwerp van de
senatoriale commissie voor handel en arbeid.
WARSCHAU, 28 December. (D.N.B.) Door
onvoorzichtig behandelen van vuurwerk is op
Kerstavond in een dorp bij Warschau een ge
weldige brand uitgebroken, waarbij zestien hof
steden vernietigd werden.
Bij een brand in een dorp in de Wojwode-
schap Lemberg zijn vier kinderen en een vrouw
omgekomen.
NANKING, 28 Dec. (Reuter).
Hardnekkige geruchten doen de ron
de, volgens welke Soeng maarschalk
Tsjang Kai Sjek zou opvolgen als
eerste minister.
Soeng, die een krachtigen weerstand tegen
Japan bepleit heeft, toen Japan zich meester
maakte van Jehol, geniet een groote popula
riteit in kringen, die voorstander zijn van een
energieker buitenlandsche politiek.
Tsjang Kai Sjek, die zeer vermoeid is, zou
eenigen tijd rust gaan nemen in het dorp
Fenghau in de provincie Tsje Kiang, waar
hij geboren is.
•Volgens inlichtingen uit goede bron te
Sjanghai zou Tsjang Soe Liang binnenkort
naar Sianfoe terug keeren, teneinde weer het
bevel zijner troepen op zich te nemen, zulks in
overeenstemming met de aanbevelingen van
Tsjang Kai Sjek.
De Petit Parisien verneemt echter uit
Sjanghai, dat volgens de verwachtingen
Tsjang Soe Liang verbannen zal worden en
binnenkort zich naar Europa zal inschepen.
Zijn leger zou dan onder bevel van Jen Si
Tsjan geplaatst worden.
Uit Tokio wordt gemeld, dat de „Sjoegai
Siogio Sjimpo" er op wijst, dat de vrijlating
van den maarschalk te danken is aan generaal
Jen Si Tsjan en de Britsch-Amerikaansehe in
terventie, welke men niet moet onderschatten.
Over de kans op een verbetering der Chineesch
Japansche betrekkingen toont het blad zich
niet optimistisch.
De „Nitsji Nitsji Sjimboen" meent, dat de
Nanking-regeering en Tsjang Kai Sjek een
krachtiger houding tegenover Japan zullen aan
nemen. In elk geval moet Japan in de ko
mende dagen de ontwikkeling der situatie in
China nauwlettend volgen, zijn Chineesche po
litiek voortzetten en edelmoedig den Chinee-
schen eischen recht doen wedervaren, indien zij
rechtvaardig zijn.
Gezaghebbende kringen te Sjanghai spreken
het gerucht tegen, dat Soeng als minister-pre
sident Tsjang Kai Sjek zal vervangen.
De oudste Frangaise, mevrouw Bombaron, is
op 108-jarigen leeftijd te Reims overleden.
BERLIJN, 28 Dec. (D.N.B.)In den in
aanbouw zijnden tunnel voor de Noord-
Zuid-snelverbinding onder het Potsdam-
sche plein is gisteravond door nog niet be
kende oorzaak brand uitgebroken.
De blussching was zeer moeilijk door de
groote rookontwikkeling, in verband waarmede
met gasmaskers moest worden gewerkt.
Goering en Goebbels bezochten het terrein
van den brand.
Na drie uur ingespannen arbeid is de brand
weer er in geslaagd den brand in de ondergrond-
sche meester te worden.
Havas deelt nog mede, dat de brandweer
met houweelen de straat heeft opengehakt.
Vlammen van drie meter hoog sloegen uit de
gaten omhoog en dikke rookwolken dreven bo
ven de huizen. Met fakkels en electrische
toortsen daalden de brandweerlieden af in de
gangen om het vuur te bestrijden. Door middel
van luidsprekers werden hun orders gegeven.
Bevestigd wordt, dat geen slachtoffers in
de gangen zijn gevonden.
Te kwart over tien gaf de brandweer nog
steeds water. Geholpen door manschappen van
de genie heeft de brandweer een geul gegraven
dwars door de Leipzigerstrasse om het vuur in
den haard aan te grijpen en om te voorkomen,
dat het verder uitbreidde.
Men vermoedt, dat de schade zeer aanzien
lijk zal zijn. Het vuur heeft het houtwerk van
de. tunnel vernield en het bluschwater, dat den
grond heeft doordrenkt, maakt het voortzetten
van den arbeid niet gemakkelijk. Verwacht
wordt, dat het verkeer enkele weken zal wor
den omgelegd.
Omtrent de oorzaak van den brand zijn twee
lezingen in omloop, kortsluiting en vuur uit
een kachel, welke in de verbandplaats van het
werk Drandde. Een waker, die te kwart voor zes
in den avond zijn ronde heeft gemaakt, heeft
niets gezien.
Uit vrees voor instorten zijn het Palace-
hotel en het warenhuis Wertneim ontruimd.
Te middernacht scheen de brandweer er in
geslaagd het vuur in de metro te overmeeste
ren. Te half elf konden de brandweerlieden
de gangen van den ondergrondschen spoorweg
binnendringen; het vuur scheen zich over een
lengte van 150 meter te hebben uitgebreid. Bij
den vuurhaard was de hitte zoo groot, dat de
koperen straalpijpen van de brandweer smol
ten. Door deze hitte bestaat gevaar, dat de
benzine-opslagplaatsen in de nabijheid zullen
ontploffen.
Het is moeilijk te zeggen, hoe groot de aan
gerichte schade is. Het staat thans wel vast,
dat geen slachtoffers te betreuren zijn, doch op
een afstand van 150 tot 200 meter van den
vuurhaard moet het werk worden stopgezet en
vermoedelijk zal voor een groot deel het werk
opnieuw moeten worden gedaan.
Het ongeluk gebeurde op een afstand van
ongeveer 500 meter van de plek, waar in het
voorjaar de instorting plaats had.
Ten slotte wordt nog gemeld, dat de tunnel,
welke in brand geraakte, ten koste van groote
moeite en met de beste hulpmiddelen tot stand
was gebracht onder Potsdammerplatz, een van
de drukste pleinen van Berlijn.
TOKIO, 27 Dec. Even over negenen
gistermorgen heeft een hevige aardschok in
Nijima, prefectuur Tokio, veel schade aan
gericht. Verscheidene huizen stortten in,
terwijl zich ook aardverschuivingen voor
deden.
Bijzonderheden ontbreken, doordat de verbin
dingen met het getroffen gebied verbroken zijn.
Volgens deskundigen was deze aardschok, die
zijn middelpunt in den Stillen Oceaan had,
één der hevigste in de Japansche geschiedenis.
Indien het middelpunt in het land had ge
legen, zou de schade nog veel grooter geweest
zijn.
Bij de aardbeving werd één persoon gedood,
twee worden vermist. Tien anderen bekwamen
verwondingen.
VATICAANSTAD, 28 Dec. (Havas.) Z. H.
de Paus heeft een rustigen nacht gehad.
De dokter heeft geconstateerd, dat de wer
king van het hart beter is geworden.
De H. Vader heeft den kardinaal-staatssecre
taris Pacelli ontvangen, nadat hij tegenwoordig
was geweest bij een door zijn geheimen kamer
heer opgedragen H. Mis.
Verwachting: /wakke tot matigen,
Zuid-Oostelijke tot Zuidelijken wind,
nevelig tot zwaar bewolkt, waarschijnlijk j§
weinig of geen neerslag, lichte vorst tot EI
om het vriespunt.
Hoogste barometerstand 776.8 te Krakau. EE
!§j Laagste barometerstand 742.8 te Isafjord.
§j Zon op v.m. 8.12 onder n.m. 3.51 uur.
Licht op n.m. 4.21. Maan op n.m. 4.34
onder v.m. 8.13. Volle maan 4.20 v.m.
DE ALLERBESTE
1.40 per H.L.
FRIESCHE VARKENMARKT 610
TELEFOON 14164
5?
BERLIJN, 28 Dec. (Havas,Generaal
Hans von Seeckt is Zondagmiddag in den
leeftijd van 70 jaar overleden.
Generaal von Seeckt was de organisator van
de Rijksweer, het beroepsleger van 100.000 man,
uat Duitschland bij heb Verdrag van Versailles
was toegestaan.
Gedurende den wereldoorlog was de toen
malige kolonel von Seeckt chef van den
staf van het elfde leger, dat aan het Oos
telijk front opereerde. Hij organiseerde den
slag van Gorlitz en Tarnnow en de veld
tochten in Galicië en Polen.
Vervolgens werd von Seeckt chef van den staf
van de legergroep van Mackensen en leidde hij
de operaties in Servië, daarna in Galicië en
Roemenië. Einde 1917 werd hij chef van den
staf van het Turksche leger. In 1919 maakte
hij deel uit van de Duitsche delegatie op de
vredes-conferentie te Versailles.
De republikeinsche regeering droeg hem in
1920 op de Reichswehr te organiseeren. In 1926
verliet hp den dienst wegens een incident met
de regeering. Hij had namelijk een zoon van
kroonprins Wilhelm toegestaan dienst te nemen
bij de Rijksweer.
Van 1930 tot 1932 was hij afgevaardigde van
de Deutsche Volkspartei in den Rijksdag.
De démarche van Londen en Parijs inzake de
non-interventie; geruchten over een soepeler
houding van Duitschland.
Zware brand in de nieuwe Metro te Berlijn; geen
slachtoffers zijn te betreuren, de schade is zeer
aanzienlijk.
Geruchten over een regeeringswijziging in
China; Soeng zou Tsjang Kai Sjek opvolgen,
die dan eenigen tijd rust nemen zal.
Hevige aardbeving in Japan; betrekkelijk ge
ringe schade.
Generaal von Seeckt overleden.
Deterding stelt tien millioen beschikbaar voor
noodlijdend Duitschland.
Jubileumcongres van de Ned. R.K. Vereeniging
van handelsreizigers St. Christoffel.
Zilveren jubileum van Huize Nazareth te Tilburg.
Droeve reeks ongelukken op den Kerstdag. Het
verkeer eischte zes slachtoffers.
Nederlander bjj vechtpartij te Antwerpen ge
dood.
Bij een inbraak in Den Haag is voor f 20.000 aan
sieraden gestolen.
O O
NEW YORK, 28 Dec. (Havas) Te Tacoma
in den Staat Washington is een gemaskerde
bandiet met een revolver in de hand het bui.
tenverblijf binnengedrongen van den million-
nair William Mattoon, wiens tienjarig zoontje
hij ontvoerde. De bedienden werden mishan
deld. De bandiet vluchtte per motorboot, na
in den tuin een papier te hebben achtergelaten,
waarop vermeld stond, dat hij een losgeld wil
de hebben van 18.000 dollar.
