Het Lippe-Detmoldlied niet
gewenscht
ff "H
Represaillemaatregelen van
Duitschland tegen Spanje
|WS*I
Prof. de Unamuno
overleden
.B I j!
Een Spaansch regeeringsvaartuig door
een Daitsch oorlogsschip
aangehouden
Het nieuws van heden
ji£toMau£ WALES
Tsjang Soe Liang's
gratie uitgesteld
DE „ARAGON" NAAR
PASAJES GEBRACHT
STAKING IN AMERIKA'S
A UTOMOBIEL-INDUSTRI
De ziekte van
Z. H. den Paus
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
ZATERDAG 2 JANUARI 1937 AVONDBLAD
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANC No. 20338
Prins Bernhard
Nederlander
Er bestaat geen hippisch volkslied,
slechts het Nederlandsche
volkslied van pas
Een duidelijke wenk
Het zgn. vlag-incident
De nuchtere feiten
De volksliederen-kwestie
De Lippische medewerkers
bij het Oranjebal
- -
Een luchtfoto van de verwoesting van een groote brug bij Bayanbong op Luzon, na
de overstroomingscatastrofe, welke de Philippijnen in December heeft getroffen
Een Engelsch stoomschip door
nationalisten bij Gibraltar
lastig gevallen
Nieuwjaarsrede van
generaal Franco
<k
De Arabische minister van Financiën, Seoudite, werd tijdens zijn bezoek aan Kaïro
door minister-president Nahas Pasja ontvangen
De strijd om Madrid
Fransch protest te Valencia
Groote moeilijkheden by de
General Motorsfabrieken
211 .OOO arbeiders bij
het geschil betrokken
De algemeene toestand
blijft ernstig
Lindbergh gaat over den
oceaan vliegen
Dynamietaanslag te
Boekarest
Nieuwjaarsontvangsten
uitgesteld
In waterrijke streken in Amerika be
dient men -zich van dit zonderling
voertuig. De enorme ballonbanden
voorkomen het wegzakken in den
drassigen bodem
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Het Weer
„De Spaarnestad"
Voorloopig is de maarschalk naar
de gevangenis geleid
SS
F*
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., fngez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
Wij hebben reden om aan te ne
men, dat het Prins Bernhard niet
aangenaam is dat, hem ter eere, bij
velerlei gelegenheden het Lippe-
Detmoldlied ten gehoore wordt ge
bracht.
De meening, dat het Lippe-Det
moldlied het Lippische volkslied is, is
onjuist. Er bestaat geen Lippisch
volkslied en het hier te lande zoo
vaak gespeelde Lippe-Detmoldlied
kan men vergelijken met ons Piet-
Hein-lied.
Daarbij komt, dat de Prins thans
Nederlander is en zich ook Neder
lander voelt. Het zou daarom op
hoogen prijs worden gesteld, indien
men het spelen van vreemde volks
liederen achterwege liet en zich be
perkte tot het Nederlandsche volks
lied.
Naar aanleiding van beschouwingen en be
richten, welke zoowel in de Nederlandsche als
in de Duitsche pers verschenen zijn in verband
met het zg. „vlag-incident" bij den voetbalwed
strijd Den HaagLippe, schrijft de voor den
wedstrijd verantwoordelijke instantie aan het
A.N.P.:
De opgeblazen voorstelling van het voorge
vallene van Duitsche zijde maakt het noodig
het verhaal tot zijn juiste afmetingen terug te
brengen, te eerder, omdat na de zeer aangename
verstandhouding met de Duitsche ploeg ook na
den wedstrijd, waarbij van eenige geraaktheid
niets gebleken is, dit persbericht niet anders
dan verwondering kan wekken.
Op het terrein gekomen wees een van de
Duitsche leiders den Haagschen leider er op, dat
de vier op de tribune geheschen Duitsche vlag
gen alle vervallen vlaggen waren, dat in de
plaats van deze de hakenkruisvlag ware te hij-
schen en dat voor het geval deze niet voor
handen mocht zijn, er reeds een gehaald werd
bij de Duitsche legatie, waarvan een vertegen
woordiger mede aanwezig was.
De Haagsche leider betuigde zijn spijt over
het misverstand, deed de vroegere Duitsche
vlaggen strijken en de hakenkruisvlag hijschen.
Dat daarbij een deel van het publiek zou
hebben gejoeld en een ander deel gejuicht, is
niet waar: er is noch gejoeld noch gejuicht,
het geval ging blijkbaar onopgemerkt aan het
publiek voorbij.
Nu de kwestie van de volksliederen. Het
comité had een gelegenheidsmuziekje ter op
luistering van den wedstrijd beschikbaar
gesteld. Toen aan den leider opgedragen
werd bij het in het veld komen van de Duit-
schers het Duitschland-lied te spelen en
daarna bij het opkomen van het Haagsche
elftal het Wilhelmus, antwoordde hij, dat
het troepje het Duitschland-lied niet kon
spelen, omdat het uitsluitenird het Lippe-lled
had ingestudeerd. De Haagsche leider deelde
dat mede aan de Duitsche leiders, onder uit
drukkelijke mededeeling, dat zoo zij niet
wenschten, dat het Lippe-lied gespeeld werd,
ook het Nederlandsche volkslied niet zou
worden gespeeld. Dit laatste is dus geens
zins een eisch van Duitsche zijde geweest.
De Duitschers wenschten het Lippe-lied
niet, waarop alle muziek werd afgelast.
Dat, gelijk het D. N. B. gelieft te berich
ten, de Duitschers het Lippe-DetmoId-lied
verontwaardigd afgewezen zouden hebben,
omdat dit een spotlied zou zijn en zij zich
daardoor niet wilden laten hoonen, is puur
verzinsel.
Toen den avond vóór den wedstrijd een deel
Van de Duitsche ploeg Hotel Central bezocht en
de kapel het Lippe-lied speelde, hebben de
heeren zich van hun zetels verheven en het lied
meegezongen. Hetzelfde hebben zij gedaan aan
den maaltijd na den wedstrijd, toen de kapel
na het Duitschlandlied het Lippe-lied
speelde. Uit dit eerbetoon hunnerzijds blijkt, dat
zij het Lippe-lied als een volkslied beschouwen
en niet als een spotlied. Daarom doet het wel
Zeer onaangenaam aan, dat achteraf misbaar ge
blaakt wordt over iets wat de Duitsche heeren
hier blijkbaar zeer normaal vonden.
Toegegeven de fout, dat verkeerde Duitsche
vlaggen geheschen zijn, toegegeven, dat het
comité bij den wedstrijd had moeten zorgen voor
een muziekje, dat het Duitschland-lied kon
spelen, dan mag toch worden vastgesteld, dat
onze Duitsche gasten met de naar aanleiding
Van die tekortkomingen genomen maatregelen
Volkomen genoegen genomen hebben en dat hij
hen deswege geenerlei wrok zat. getuige hun
vriendelijke toespraken bij den maaltijd en hun
uitnoodging om 'n tegenbezoek te brengen. Ook
het afscheid aan 't station was zeer hartelijk,
zoodat 't ons eenvoudig onbegrijpelijk is hoe de
Duitsche bezoekers na hun terugkomst in hun
vaderland aanleiding hebben kunnen geven tot
de onjuiste en overdreven voorstelling van het
D. N. B.
De op deze voorstelling gebaseerde commen
taren in de Duitsche pers de D. A. Z.
brengt zelfs Prins Bernhard in het geding
kunnen dan ook rustig onbeantwoord blijven.
Hedenavond wordt in het Carlton-hotel te
Amsterdam het oranjebal gehouden, georgani
seerd door het I.C.A., waarvoor alle plaatsen
reeds verkocht zijn.
Aan dezen avond zouden o.a. hun medewer
king verleenen de leden van het Lippische Lan-
destheater Carl Priedrich Koch en Georg Born;
voorts de echtgenoote van den burgemeester
van Schwalenberg—Lippe mevr. Münzner, die
vergezeld zou zijn van den heer Gottlieb
Schlingmann.
Het I.C.A. deelt ons mede, dat 't tot zijn groote
bevreemding telegrafisch bericht heeft ontvan
gen, dat het gezelschap niet naar Amsterdam
zal komen.
De acteurs motiveeren hun weigering om
mede te werken met de laconieke mededeeling,
dat „het vlag-incident (bedoeld wordt hetgeen
volgens het D. N. B. zou zijn voorgevallen bij
den voetbalwedstrijd Den HaagLippe op 23
December J.l.) het aangekondigde optreden zoo
wel tijdens het oranjebal als voor den K.R.O.
verbiedt".
De gasten uit Schwalenberg—Lippe seinden:
„Kunnen mevrouw Münzner niet blootstellen
aan vijandelijkheden! en kunnen daarom tot
onze spijt niet komen".
Het I.C.A. heeft onmiddellijk voor andere me
dewerkers gezorgd.
In verband hiermede vervalt ook het optre
den „Allerhand vom Lipperland" voor den
K.R.O. op Zondagavond te 8.20 uur.
SALAMANCA, 1 Jan. (D.N.B.). De be
roemde Spaansche schrijver, dichter en wijs
geer, professor Miguel de Unamuno, is gis
teren na een kortstondige ziekte te Salaman
ca overleden. Hij heeft den leeftijd bereikt
van 72 jaar.
Miguel de Unamuno was geboren te Bilbao
waar hij promoveerde in letteren en wijsbegeer-
in 1864. Hij ontving zijn opleiding te Madrid,
te, en werd in 1892 benoemd tot hoogleeraar
in' het Grieksch aan de Universiteit van Sala
manca, waar hij in 1900 rector-magnificus werd.
Tijdens het bewind van Primo de Rivera werd
hij wegens zijn scherpe aanvallen op de regee
ring naar de Canarische eilanden verbannen.
Hij kreeg echter amnestie en vestigde zich te
Parijs. Bij het begin van den Spaanschen bur-
gerstrijd heeft hij zijn sympathie uitgesproken
voor de bfcweging van Franco.
Hij was romanschrijver, dichter, wijsgeer en
publiceerde ook artikelen in de pers.
Tot zijn bekende romans behooren: Niebla,
Abel Sanchez, La Tia Tula en Amor y Peda-
gogia. Een zeer bekend gedicht van hem is El
Christo de Velasquez.
ar--<
BERLIJN, 2 Januari (Havas).
Naar gemeld wordt, is door een
Duitsch oorlogsschip in de Spaansche
wateren een Spaansch regeerings
vaartuig buitgemaakt.
In een communiqué van het Duitsche nieuws
bureau wordt medegedeeld, dat deze maatregel
is genomen als represaille naar aanleiding van
de verbeurdverklaring van een gedeelte van
de lading van het Duitsche stoomschip Palos
en de arrestatie van een passagier van de Palos.
„De weigering van de roode regeering te
Bilbao," aldus het communiqué van het
D.N.B., „heeft de Duitsche regeering ge
noodzaakt haar eisch tot teruggave door
maatregelen van dezen aard te steunen. De
buitmaking van het Spaansche stoomschip
heeft ten doel, de Duitsche souvereine rech
ten tegen daden van zeerooverij te bescher
men."
k
Naar Reuter bericht, is het door een Duitsch
oorlogsschip buitgemaakte Spaansche vaartuig,
naar men meent te weten de Aragon. Ook vol
gens Havas zou het Spaansche schip Aragon
heeten, en zou het opgebracht zijn door den
kruiser „Graf von Spee", naar Pasajes.
In kringen der admiraliteit te Londen
wordt vernomen, dat het Britsche stoom
schip „Etrid", dat onderweg was van Haifa
naar Liverpool, ter hoogte van Gibraltar
door een oorlogsbodem der Spaansche natio
nalisten is gepraaid.
Het oorlogsschip opende het vuur op de
„Etrid", maar de kapitein weigerde de hem ge
stelde eischen te voldoen, en bracht de auto
riteiten te Gibraltar van het geval op de hoogte.
Dinsdag of Woensdag komt de „Etrid" in
Liverpool aan.
De correspondent van de Times te Gibraltar
meldt, dat een schip, welks naam en nationa
liteit niet bekend zijn, bij den ingang van de
haven van Malaga op 'n mijn zou zijn geloopen
en ernstige schade zou hebben opgeloopen. Hij
voegt aan zijn bericht toe, dat de rechtschen
mijnen zouden hebben gelegd langs de Spaan
sche Oostkust.
De verdedigingsraad van Madrid deelt
mede, dat aan alle sectoren van het Ma-
drileensche front een krachtig kanonvuur
wordt onderhouden. Voor het overige worden
geen krijgsverrichtingen gemeld.
De luchtvaart der regeering heeft het station
van Teruel en de versterkingen der stad gebom
bardeerd.
De viering van de jaarwisseling in de nabij
heid van de Puerta del Sol is op onaangename
wijze verstoord, doordat precies te middernacht
een aantal granaten in het centrum der stad
viel.
In den Nieuwjaarsnacht heeft generaal
Franco een radio-toespraak gehouden, waar
in hij zich richtte tot allen, die in de natio
nalistische beweging de verheven histori
sche roepen van het Spaansche volk zien.
Deze oorlog, aldus Franco, is niet ontstaan
uit partijgeschillen of uit eerzucht, hij beteekent
het ontwaken van een volk, dat niet wil te
gronde gaan aan het gif van het bolsjewisme.
Spanje heeft zichzelf teruggevonden. Het zal
na vijf maanden van oorlog in het nieuwe jaar
met verdubbelde energie het communisme den
strijd aanbinden.
Na het herstel van den vrede zal het een
nieuwen staat gaan opbouwen, gebaseerd op de
beginselen der sociale rechtvaardigheid. Aan het
slot van zijn toespraak drong Franco er bij de
volkeren van Zuid-Amerika tot wien zijn
rede eveneens gericht was op aan de natio
nale beweging in Spanje moreel te steunen.
In een communiqué van het ministerie van
oorlog te Madrid op Nieuwjaarsdag wordt o. a.
gezegd:
In den sector van Madrid is de vijandelijke
artillerie vannacht een uur lang zeer actief ge
weest. Den geheelen dag duurde het vuur der
mortieren en mitrailleurs onafgebroken voort
en laat in den middag bereikte het zijn hoogte
punt.
In zijn radiotoespraak op Nieuwjaarsdag zeide
Queipo de Llano o. a.:
De grootste kalmte heerscht aan de fronten
der Noordelijke legers, behalve in den sector
van Guadalajara, waar de republikeinen, ge
steund door talrijke tanks, een hevigen aanval
hebben ondernomen, zonder evenwel eenig doel
te bereiken. Wat de Zuidelijke fronten betreft,
in het gebied van Antequera is ons geschut tij
dens een licht kanonvuur in de meerderheid
gebleven. In den sector van Ronda duurt onze
opmarsch voort. In den sector van Cordoba
heeft een colonne rechtsche troepen na een
gevecht van drie dagen een groot succes be
haald, door laat in den avond Fortuna te be
zetten, dat de vijand thans bezig is te ontrui
men met achterlating van een groote hoeveel
heid oorlogsmateriaal.
Officieel wordt uit Parijs medegedeeld, dat
een onderzoek, ingesteld naar de omstandig
heden waaronder het Fransche vliegtuig, waar
mede Louis de la Pree en de overige Franschen
van Madrid naar Toulouse vlogen, werd omlaag
geschoten, waarbij de la Pree om het leven is
gekomen, heeft uitgewezen dat het toestel werd
aangevallen door een vliegtuig dat twee roode
banden droeg, het kenteeken van de toestellen
der Spaansche regeering.
De Fransche regeering heeft: de regeering te
Valencia met deze feiten in kennis gebracht
Zij heeft geprotesteerd tegen dezen aanval op
een Fransch vliegtuig en een schadeloosstelling
voor de nagelaten betrekkingen van de slacht-
offers geëischt.
NEW-YORK, 2 Januari (Havas) De
oppositioneele arbeidersleider John Lewis
heeft in den staat Michigan een campagne
op touw gezet, om de arbeiders in de auto
mobiel-industrie te organiseeren volgens
zijn principe van „organisatie volgens in
dustrieën", hetgeen in tegenstelling is met
de „organisatie in corporaties", welke de
Amerikaansche Labour nastreeft.
Tengevolge van deze campagne van Lewis is
een groote staking uitgebroken bij de General
Motors: een staking met gekruiste armen werd
georganiseerd in de carrosseriefabriek Fischer
Body te Flint in Michigan en de Chevrolet-
fabrieken.
Daar verscheidene andere fabrieken, zooals
Buick, Cadillac en Pontiac van deze fabrieken
hun onderdeelen betrekken, is hier gelast het
productieproces te vertragen. Buick, waar 16.000
man werken, zou zelfs bij gebrek aan materi
aal geheel hebben moeten sluiten.
De staking bij General Motors heeft zich in-
tusschen reeds uitgebreid. Het aantal stakers
bedraagt bijna 15.000 in zeven tot de General
Motors behoorende fabrieken. Bovendien wor
den vijf andere fabrieken wegens gebrek aan
onderdeelen door de beweging indirect getrof
fen, zoodat in totaal 34.000 arbeiders het werk
hebben neergelegd.
De directie der General Motors weigert be
sprekingen met de vertegenwoordigers der sta
kers te voeren, zoolang de fabrieken bezet blij
ven. Te Washington vreest men, dat de bewe
ging ernstiger wordt en zich tot een millioen
arbeiders zal uitbreiden.
Uit Detroit seint Havas: Men overweegt de
volledige sluiting van alle fabrieken der Gene
ral Motors. Bij dit conflict zijn 211.000 arbeiders
betrokken.
VATICA AN - STAD, 2 Jan. In den toestand
van Z. H. den Paus is geen kennelijke wij
ziging ingetreden.
De geconstateerde verbetering bestond in een
verlichting van de door de zenuwontsteking ver
oorzaakte pijnen. De algemeene toestand van
den Paus blijft echter ernstig.
LONDEN, 2 Jan. (Stefani). Kolonel Lind
bergh, die in Engeland de American Airways ltd.
vertegenwoordigt, is voornemens in den loop
dezer maand met de vliegboot Caledonia van
de Imperial Airways de eerste proefvlucht te
maken van de vlieghaven Westport, aan de
westkust van Ierland, naar New-York via New
Foundland.
De beide genoemde luchtvaartmaatschappijen
zullen gemeenschappelijk de eerste luchtlijn
voor passagiers en goederen over den Atlan-
tischen oceaan exploiteeren.
BOEKAREST, 2 Jan. (Havas). Gisternacht
zijn in de woning van den Grieksch-orthodoxen
Aartsbisschop Ramnical Valcea twee dynamiet-
patronen ontploft. De patronen, die in de groote
ontvangzaal waren neergelegd, richtten groote
schade aan en veroorzaakten een paniek onder
het personeel. De Aartsbisschop was op het
oogenblik van de ontploffing thuis. Er is on
middellijk een onderzoek ingesteld, doch arres
taties zijn nog niet verricht. Men denkt, dat
hier sprake is van een politieke wraakneming,
daar de Aartsbisschop openlijk partij kiest voor
sommige uiterst rechtsche partijen en herhaal
delijk in conflict is gekomen met plaatselijke
parlementariërs der democratische partij en
zelfs met de leden van de plaatselijke geeste
lijkheid.
WEENEN, 1 Jan. (Havas) De gebruikelijke
nieuwjaarsontvangst van het diplomatieke corps
door den president der republiek is uitgesteld
tot een nog niet bepaalden dag.
Te Boedapest is op wensch van den rijksbe
stuurder Horthy eveneens de ontvangst van
het diplomatieke corps uitgesteld.
In Italië wordt, zooals reeds gemeld, geen
Nieuwjaar op 1 Januari meer gevierd. Het di
plomatieke corps en de staatsautoriteiten heb
ben den Koning dan ook geen gelukwenschen
aangeboden.
Een Duitsch oorlogsschip houdt een Spaansch
stoomschip aan als represaille-maatregel tegen
de aanhouding van de Palos.
De Spaansche schrijver, dichter en wijsgeer
Unamuno overleden.
Nieuwjaarsreceptie ten Hove. Prinses Juliana
benoemd in de Kroonorde van Japan.
Voorstel tot tunnelbouw in de Maasstad.
In Hippolytushoef is een landbouwer door drie
personen overvallen en van zijn geld beroofd.
S Verwachting: Krachtige, tijdelijk afne- II
S mende, Zuid-Westelijke tot Westelijken
wind, zwaar bewolkt tot betrokken, later
5 waarschijnlijk regen, weinig verandering
In temperatuur. i II
Hoogste barometerstand 774.3 te Tou- jÊ
louse.
H Laagste barometerstand 731.3 te Vest-
manoer.
Zon op v.m. 8.10 onder n.m. 3.59 uur.
Licht op n.m. 4.29. Maan op n.m. 10.55
onder v.m. 10.18. Laatste kwartier 4 Jan.
miiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
DE IDEALE BRANDSTOF
15/20 2.05 22/35 en 30/50 2.45
VARKENMARKT 6-10 TELEF. 14164
NANKING, 2 Jan. (Havas). De uitvaar
diging van het verwachte decreet, waarbij
aan Tsjang Soe Liang gratie zou worden
verleend, is uitgesteld tot de volgende week.
Tsjang Soe Liang is naar de militaire gevan
genis te Nanking gebracht. Men hoopt, dat de
gratie echter weldra zal worden verleend.
Tsjang Kai Sjek heeft intusschen aan de
centrale regeering te Nanking verzocht Tsjang
Soe Liang gratie te verleenen. Hij wees op de
belangrijke diensten welke deze kan bewijzen,
indien men hem de gelegenheid geeft zich te
rehabiliteeren.
S1—i
Cxt
O
Stand op Zaterdag 1 uur n.m.: 764.7
Vorige stand: 763.8