Omroepers komen in
80.000 gezinnen
een V.fö - CoASet
0-e VJiCncL JS.u&
STOFZUIGERS
GOOSENS
De 3paarnestad
ZIJLWEG 22
A. J. DE GRAAF
J oh. van W unnik
giiiniiniiiniiiiiimt!iiiiiii!ii!immmnnininiimiiiinniniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiini!iiiii!ii!iiiiiiiiiiiii!iiiniiii|
ZONDAG 3 JANUARI 1937
NUTRI Cl A'S „CHOCOMEL"
DE FIJNSTE CHOCOLADEDRANK
NUTRICIA - ZOETERMEER
3 Coutos Haast vCkacji!
Schriftverbetering
INST. REIBER-NAN
Voor hen die
omhoog willen
Boekh. (alleExamens)
Handelscorr. (Prakt.-
Ex.) - Steno in 8 lessen
Typen - Dipl. Alg.-
Particulier Secretaresse
(éénig in Haarlem)
PHILIPSRADIO
ROSEHAGHE
BRUILOFT
GR. HOUTSTRAAT 135
TELEFOON 15499
Mijn reclame-campagne?
Een enorm succes, mijnheer!
Maar al mijn drukwerk
is ook van drukkerij
J. G. KAASENBROOD
Het is heel goed mogelijk, dat de radio-distributie U vóór 7 Januari a.s. niet meer kan aansluiten. Neem geen risico en bet Tammer op voor de nieuwe Erres of Philips. Die krijgt U zeker en nog wel vanaf 4.per maand
DE CONSEQUENTIES
Wintersport in Zwitser
land. Ski-joring op het
bevroren meer van
Arosa. Op den achter
grond de prachtige met
sneeuw bedekte berg
toppen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiifH
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Drinkt het thuis en vraagt het in café's en sportgelegenheden
IN ALLE PLAATSEN VERTEGENWOORDIGD
rijk, Polen, Hongarije en Roemenië, waar mil-
lioenen Joden wonen, krachtiger. De drang tot
emigratie neemt toe. Kleiner worden de moge
lijkheden. Anti-semietisme, crisis, de toestand
der arbeidsmarkt spelen een rol, wanneer de
staten hun grenzen sluiten voor dezen stroom.
Waarheen zullen de honderdduizend Joden
moeten trekken, die in de komende vijf jaren
Duitschland zullen verlaten?
Anders dan in 1933, toen velen hals over kop
Duitschland verlieten en zonder overleg naar de
naburige staten vluchtten, bereiden nu de Duit-
sche Joden hun emigratie zorgvuldig voor. Nog
slechts weinigen wijken derhalve uit naar de
Europeesche staten. Men schat het aantal
Duitsche Joden, dat in de komende vijf jaren
de Vereenigde Staten, Zuid-Amerika en Zuid-
Afrika jaarlijks zullen toelaten, voor de Veree
nigde Staten op 4.500, voor Zuid-Amerika op
2.000 en eveneens op 4.000 voor Zuid-Afrika. In
deze staten is in de z.g. vrije beroepen heel
weinig plaats. Naar van Zionistische zijde
verzekerd wordt, zal Palestina in de volgende
jaren jaarlijks tienduizend Duitsche Joden
kunnen opnemen.
Ook Christenen verlaten Duitschland.
De principes van het nationaal-socialisme,
bloed, bodem, ras het sacrament kent geen
ras dwongen ook vele Christenen Duitschland
te verlaten. In deze is vooral de rasverheerlij
king een groote factor. De leer van een Noor
delijk Bloed richt zich niet alleen tegen de Jo
den. Steunend op deze these worden ook het
Christendom en de Christelijke cultuur ge-
qualificeerd als in wezen Joodsche beginselen.
Meer dan 15.000 Christenen, Katholieken en
Protestanten, weken op grond van hun reli
gieuze en politieke overtuiging uit. Onder hen
bevonden zich vele en vooraanstaande Katho
lieken. Wij noemen hier slechts de namen der
oud-rijkskanseliers Brüning en Wirth. Ook
hen, van wie velen in ellende leven, tracht de
Volkenbond te helpen. Zooals bekend is, is
voor Holland in Utrecht een Katholiek Comité
gevestigd, dat de gevluchte Katholieken bij
staat.
Indien een auto bezig is een voor
hem rijdende andere auto in te
halen mag men dit voertuigen-
paar niet voorbijrijden, dus:
nooit drie auto's naast elkaar.
VOOR VOLWASSENEN
Kleine Houtweg 8 - Anno 1899 - Haarlem
HET INSTITUUT v. 1917
MET DE DUIZENDEN
GESLAAGDEN
opent de afd. Haarlem:
MONDELINGE
OPLEIDINGEN
in het speciaal ingericht
Pand:
Wacht met uwe Inschr.
voor
tot U onze Prospecti met
de Adressen der DUIZEN
DEN GESLAAGDEN hebt
bestudeerd! Bureau dagel.
open. Aanv. Opl. in JAN. a.s.
vanaf 90 cent per week
Zonder vooruitbetaling.
Aanleg gratis.
RADIO TECHNISCH BUREAU
ZAANENSTRAAT 41, TEL. 13343
HET BESTE ADRES
voor Behang- en Stoffeerwerk
Pieter Kiesstraat 31 Teief. 15847
Complete Woninginrichting
VOOR OW
Idea3'
zijn coupe en
pasvorm van
Door specialiseering
en ervaring, kunnen
wij U dit voortreffelijk
product aanbieden
S p e c i a a 11
idtes voor MATRASSEN en BEDDEN:
SCHAGCHELSTRAAT 13 TEL. 10286
Repareeren en Bijvullen van Bedden
en Matrassen in één dag retour
Wij maken veeren bedden 3 - d e e i i g
Haarlem Telefoon 13866
In ieders bereik. Een prima le klas machine
voor 0.50 per week. Na 2 jaar Uw eigendom.
AI het onderhoud 2 jaar voor onze rekening.
Telefoon 10271
Groote Houtstraat 131 - hoek Comelissteeg
En wat een geweldige voordeelen ook daarna! U zult Uw besluit nog jaren later een der beste van Uw leven noemen. TAMMER, onafhankelijk radiohandelaar, hoofdkantoor Kleverlaan 176, Haarlem, Tel. 14753; Bloemen.daalscheweg 119, Bloemendaal, Tel. 23937 en bijkantoor Dietsveld 5,
Haarlem-Noord, Tel. 23812.
(Speciale correspondentie.)
De mededeelingen, welke de Volkenbonds
commissaris voor Duitsche vluchtelingen,
sir Neill Malcolm, kort geleden de pers
beeft gedaan betreffende zijn werkzaamheden
en den nood der uitgewekenen vestigen onze
aandacht op de emigratie uit Duitschland, als
gevolg van de wisseling In een politiek régime.
De sterke sensaties, die wij in deze onrustige
tijden eiken dag ondergaan verhinderen dezen
vluchtelingen een belangstelling te wyden, wel
ke beantwoordt aan de innerlijke kracht, waar
mede zij hun dikwijls hard lot dragen en aan
de inspanning, met welke zij hierin een veran
dering ten gunste probeeren te brengen.
De, Volkenbond en de Duitsche
vluchtelingen.
Op voorstel van Minister de Graeff heeft de
Volkenbond reeds bij het begin der emigratie
uit Duitschland financieel steun geboden en een
Hoogen Commissaris aangesteld om hulp te ver-
leenen. Zijn taak is niet zich bezig te houden
met de politieke oorzaken der emigratie of het
verschaffen van ondersteuning op langen termijn
aan hen, die nog dagelijks emigreeren; zijn op
gave is beperkt tot een tijdelijken bijstand aan
hen. die reeds geëmigreerd zijn en een aanmoe
digen van het particulier initiatief. De uit
gewekenen hebben echter niet slechts te kam
pen met materieele, maar eveneens met juridi
sche moeilijkheden. Te trachten deze laatste
door internationaal overleg tot een oplossing te
brengen heeft zich de Volkenbondscommissaris
eveneens ten doel gesteld. Juli j.l. kwam op een
regeeringsconferentie, waaraan ook Nederland
deelnam, een conventie tot stand, waarin ten
aanzien van eenige dezer kwesties een voorloo-
pige regeling werd getroffen. Het is voor de
emigré's in de verschillende landen van groot
belang, dat hun een oponthoudsvergunning
wordt gegeven en deze onder zekere voorwaar
den telkens verlengd wordt. In de situatie van
hen, aan wie het staatsburgerschap werd ont
nomen of door de Duitsche autoriteiten een
pas geweigerd is, komt groote verlichting, wan
neer hun door het uitreiken van gunstpassen of
identiteitsbewijzen zoowel rust als bewegings
vrijheid geschonken worden. De volgende re
geeringsconferentie zal zich bezig houden met
de economische en sociale toestanden der Duit
sche emigranten. Deze probeeren te bereiken,
dat hun in het algemeen een arbeidsvergun
ning zal worden toegestaan: de mogelijkheid
geld te verdienen zou hun althans juridisch dan
gegeven zijn. De vergunning daartoe verkrijgen
zij in de Europeesche landen niet steeds, daar
begrijpelijkerwijze elke regeering erop bedacht
is iedere arbeidsgelegenheid zooveel mogelijk den
eigen onderdanen ten goede te doen komen.
Slechts Frankrijk heeft den daar gevestigden
vluchtelingen in ruime mate de arbeidskaart
toegezegd. Volgens de mededeelingen van sir
Neill Malcolm hebben 25000 vluchtelingen nog
geen duurzame vestigingsmogelijkheid gevonden
en lijden 15000 nog steeds grooten nood.
Verval van het Duitsche Jodendom.
Het gebied, waarop vooral in Duitschland de
Joden in het economische leven zich mogen be
wegen, wordt steeds enger. Volgens berichten
van recenten datum zullen de Joden ook hun
posities in het verzekerings- en bankbedrijf
moeten opgeven. Als gevolg van deze politiek
houdt de emigratie onafgebroken aan. Lang
zaam gaan de Joodsche gemeenten in de pro
vinciesteden hun ondergang tegemoet. In som
mige districten zijn alle gemeenten opgeheven,
In andere woont geen enkele Jood meer. De
vroegere bewoners zijn binnen Duitschland ver
huisd naar plaatsen waar het antisemietisme
minder hevig is; zeer velen echter hebben de
grenzen overschreden. Ruim 100.000 Joden
hebben sinds 1933 Duitschland verlaten. In de
komende 5 jaren zullen nogmaals 100.000 weg
trekken. De emigranten bestaan voor het groot
ste deel uit personen van jongen en middelbaren
leeftijd. Het zijn de ouderen, die er niet meer
toe kunnen komen, te breken met het verleden.
In 1933 woonden in Duitschland 520.000 Joden,
0.77 pet. der bevolking. En door de emigratie
èn door de omstandigheid, dat van de in
Duitschland geblevenen het sterftecijfer dat der
geboorten aanzienlijk zal overtreffen, zal in 1941
het aantal Joden verminderd zijn tot 275.000,
een teruggang van 45 pet. in 8 jaren tijds. Zes
tig procent van hen zal ouder zijn dan 45 jaar.
In 35 Joodsche gemeenten in het district Hes
sen treft men reeds nu geen Joodsche personen
beneden 20 jaar meer aan.
De nationaal-socialistische vervolging viel
met een tragische situatie der Joden in Duitsch
land te samen: in een tijd, waarin zij om biolo
gische redenen uitsterven (zij vormen een re
gressief bevolkingstype) en dit statistisch zicht
baar wordt, treden mechanische maatregelen tot
hun verdrijving in werking. In zooverre is er
eenige analogie met de situatie in Holland, daar
ook hier de stroomingen tegen de Joden in
kracht toenemen bij den aanvang eener periode
waarin zij (zooals kort geleden in „De Tijd" is
uiteengezet) in getal sterk dalen.
De immigratielanden.
De Duitsche Joden waarheen zijn zij ge
gaan? In de verschillende Europeesche landen
(met uitzondering van Oost-Europa) vestigden
zich aanvankelijk 40.000. Hun werd meestal toe
gestaan zich daar metterwoon neer te laten. De
economische omstandigheden in deze staten
waren echter van dien aard, dat een groot deel
er niet In slaagde een arbeidsvergunning te ver
krijgen. Derhalve ontbrak hun de mogelijkheid
zich een nieuw bestaan te scheppen. Het is dan
ook niet verwonderlijk, dat van deze groep on
geveer de helft nogmaals emigreeren moest en
Europa heeft verlaten en dat zij, die gebleven
zijn, zich in hun nieuwe omgeving dikwijls niet
hebben kunnen inburgeren.
Twintig duizend Joden staan voor hun derde
emigratie. Het betreft hier de z.g. Oost-Joden,
die voor en na den wereldoorlog vanuit de Sla
vische landen naar Duitschland waren getrok
ken. Nadat het nationaal-socialisme aan het
bewind gekomen was, gingen zij naar Oost-
Europa terug. Daar in deze staten de positie der
Joden in het bijzonder in economicis zeer slecht
is, besteden zij hun tijd en kracht niet aan het
verdienen van het dagelijksch brood, maar aan
de zorgen voor een nieuwen emigratie, die tot nu
toe de derde in hun leven zal zijn.
De meesten van hen, die sinds 1933 naar
Holland zijn uitgeweken, hebben het land weer
verlaten. Nederland was voor hen slechts een
doorgangsland, hun verblijf hier te lande een
eerste stadium in hun emigratie.
In 1934 was Holland de eenige Europeesche
mogendheid, die in eigen land de arbeidsmarkt
nog niet had beschermd tegen vreemde werk
krachten. Tengevolge daarvan ontbrak de re
geering ook de mogelijkheid druk uit te oefenen
op buitenlandsehe mogendheden ten gunste van
die Nederlanders, die in den vreemde werkzaam
waren en door xenophobie in hun positie wer
den bedreigd. Einde 1934 werd de arbeid in
loondienst van buitenlanders aan beperkende
bepalingen onderworpen. Zij hebben daartoe
een vergunning noodig, die aan diegenen, die
eerst in de laatste jaren naar Nederland zijn
gekomen, slechts zelden gegeven wordt.
Binnenkort zal een dergelijke maatregel wor
den genomen ten aanzien van de werkzaamheid
van buitenlanders als zelfstandigen. Een desbe
treffend wetsontwerp is ingediend.
Wat betreft de handhaving van het recht van
asyl, hierin neemt Nederland, als steeds, onder
de Europeesche landen een eereplaats in.
Door de Joodsche emigranten of met hun
hulp, zijn een aantal industrieele ondernemin
gen opgericht, welke ten deele artikelen produ-
ceeren, die Holland tevoren moest invoeren.
In Nederlandsch-Indië kon slechts een en
kele emigrant worden toegelaten.
Naar Zuid-Afrika (waarheen tegenwoordig
ook vele Hollanders zich begeven) gingen plm.
3800 Duitsche Joden. De Vereenigde Staten en
Zuid-Amerika namen resp. 10.500 en 11.000 op.
Zij, die zich in deze landen hebben gevestigd,
konden zich over 't algemeen snel aanpassen en
de meesten zijn erin geslaagd zich een nieuwe
levensbasis te scheppen. Hetzelfde kan worden
gezegd van hen, die zich naar Palestina hebben
begeven (plm. 35.000).
Waarheen in de toekomst?
Een emigratie van Joden is ook in de nieuw
ste geschiedenis geen novum, al trok die uit
Duitschland zeer de aandacht. Eeuwen lang
moest Ahasverus trekken en zwerven. Eenzelfde
lot viel zijn rasverwanten ten deel. Altijd op
nieuw. Drie en een half millioen Joden trokken
in de jaren 18801936 uit Oost-Europa weg.
Andere millioenen aldaar wenschten vurig nen
te volgen. De geschiedenis van deze Joodsche
emigraties en in den jongsten tijd die der Rus
sen en Syrische Christenen, belichtten scherp de
bezwaren, die dergelijke verhuizingen inhaerent
zijn. Waarheen? In den vooroorlogschen tijd
werden kolonisatiegebieden gezocht op Cyprus,
in Texas en Mesopotanie, in latere jaren o.p. in
Portugeesch West-Afrika, Britsch Oost-Afrika,
in Peru en in Hollandsch Suriname. De uitvoe
ring dezer plannen is steeds mislukt. De anti-
Joodsche stroomingen worden ook in Oosten-
De molen op het Oostplein te Rotter- üfiss Vera Menchik tijdens haar partij tegen Sir G. A. Het tweede bataljon van het Royal Sussex Regiment is na 17 jaar dienst in de koloniën op Engelschen i i
dam is geïllumineerd Thomas op het internationaal schaaktournooi te Hastings bodem teruggekeerd. De ontplooide vaandels worden te Southampton van boord gehaald _LJC ICMZÏCtIjlC S kt~ lOOftStCf"
Een triest beeld van den
Spaanschen burgeroorlog.
Met het weinige lijfgoed
dat zij nog wisten te red
den, verlaten vluchtelingen
te Talavera hun verwoeste
huizen na een luchtbom
bardement
Het interieur van de Groote Kerk te Alkmaar, die
in vervallen toestand verkeert, waarbij gevaar voor
instorting niet denkbeeldig is
