wmwL
NIET NAAR DEN HAAG
Het „incident" met Duitsche
vlag en volkslied
Rechtschen ontketenen een
nieuwen aanval
In een waardige nota geeft onze regeering
aan Duitschland een uiteenzetting
Het nieuws van heden
Prins Bernhard en
Lippe-Detmoldlied
HOTEL COOMANS
Het huwelijk is volgens wensch der
Koningin een familie-gebeurtenis
BENARDE TOESTAND IN
MADRID
OP 7 JANUARI
WIJ LATEN ONS DE PRET
NIET BEDERVEN
GOEDE KANTOORBOEK
VOOR LAGE PRIJS
DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
MAANDAG 4 JANUARI 1937 - AVONDBLAD
7 JANUARI
INDIEN U
KUNT GAAN, LEEST DAN MORGEN
ONZE AANKONDIGING IN DIT BLAD,
OP DEZE PLAATS
DAGBLAD UITGEGEVEN
De hoogste toren in ons land, de Domtoren
te Utrecht, in feestelijken lichttooi
TWEE EN -ZESTIGSTE JAARGANG 20340
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Het Weeriiiiiiiiiiii!iiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiii|
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllüllllllli
DREIGEND MIJNCONFLICT
met het karakter van een
/ami'Zie-gebeurtenis, hetgeen
eveneens geldt ten aanzien
van het spelen van volkslie
deren.
Geplaagde schepen
De Nederlandsche regeering
De Prins heeft verzocht, het lied
niet te spelen bij officieele
gebeurtenissen
heeft in dit verband de Duit
sche regeering er op gewezen,
dat, voor zoover vlagvertoon
plaats vond, naast de Neder
landsche nationale vlag met
Oranjewimpel niet de vlag
van het voormalige Vorsten
dom Lippe-Detmold, doch de
kleuren van 't geslacht van den
a.s. gemaal der Prinses -wer
den vertoond, dat voor het uit
steken van de Duitsche Rijks
vlag van Nederlandsche offi
cieele gebouwen of van privé-
woningen van Nederlanders
derhalve geenerlei aanleiding
bestond, maar dit zelfs onver-
eenigbaar zou zijn geweest
Overloopers vertelden, dat de
militiesoldaten zich door
Madrid in den steek ge
laten voelen
Duitsch telegram over
het schepen-incident
Krijgsoperaties bevredigend
Duitscher ter dood veroordeeld
IN DEN ORANJEHOF VAN
HOTEL DE LEEUWERIK
^FABRIKANTEN D. BLAZER S METZ N.V. R'DAM[
HAARLEMSCHE COURANT
Indien alle Hotels in Den Haag zijn volgeboekt voor
logeert dan te Rotterdam in het comfortabele
HOOFDSTEEG TELEFOON 26100 (8 lijnen)
LOGIES MET ONTBIJT vanaf 3.-
250 Kamers - 400 Bedden. Str. koud en warm water
Slechts 25 minuten van Den Haag
NIEUWE
Heel ons land verkeert in bruilofts
stemming in verband met het op
handen zijnde huwelijk van onze
geliefde kroonprinses Juliana met Prins
Bernhard van Lippe-Biesterfeld. De vor
stelijke residentie is als één groote luis
terrijk versierde en feestelijk verlichte
bruiloftszaal en overal in den lande
bloeien in steden en dorpen de nationale
kleuren en sierfestoenen, de lichtzuilen
en eerebogen uit de baksteenen muren
en het grauwe plaveisel. Na vele som
bere en drukkende jaren is er niet zoo'n
algemeene en oprechte vreugde geweest
in ons volk als thans, nu het Oranje-
Huis onder de meest beloftenrijke voor
teekenen een nieuw geluk tegemoet
gaat. Oranje en Nederland zijn één, en
niets zal deze kunnen scheiden.
Zou het misschien het welhaast schrij
nend contrast tusschen het opgetogen
feestvierend Nederland en het den buik
riem steeds vaster snoerende weinig in
feeststemming verkeerende Duitschland
zijn, dat bij de gelijkgeschakelde Duitsche
pers een geprikkelde stemming heeft
doen ontstaan, welke er op uit schijnt
roet in het bruiloftsmaal te gooien? Of is
het de politieke overgevoeligheid, welke
de nationaal-socialistische pers in
Duitschland parten speelt, nu in het de
mocratische Nederland de oranje-zon al
thans figuurlijk zoo volop in het water
schijnt! Er zijn eenige onbeteekenende,
maar niettemin betreurenswaardige in
cidentjes gebeurd met de Duitsche na
tionale vlag, incidentjes, welke zeker
niet zouden zijn voorgevallen, indien de
Duitsche nationale vlag niet evenals de
Russische nationale vlag voorzien zou
zijn van een partij-politiek embleem, dat
de overgroote meerderheid van ons volk
voor eigen gebruik niet wenscht. Over
deze „incidentjes", welke volgens offi-
cieele en bevoegde Nederlandsche in
stanties niet meer dan „kwajongens
streken" zijn geweest, is van Neder
landsche zijde afkeuring uitgesproken,
maar dit heeft de Duitsche pers er niet
toe kunnen brengen de onaangename
campagne tegen ons land en volk en
tegen leden van ons geëerbiedigd
Vorstenhuis stop te zetten. Integendeel,
in de Duitsche pers worden matelooze
aanvallen op den ons reeds dierbaar ge
worden persoon van Prins Bernhard ge
daan.
Hem, die Nederlandsch staatsburger
en beëedigd officier van de Nederland
sche weermacht is geworden, wordt ver
weten, dat hij zijn „Deutschtum" zou
verloochenen en dat hij de vlag van zijn
Duitsche vaderland en het Duitsche
volkslied zou laten beleedigen. Duitsche
autoriteiten zijn zelfs zóó ver gegaan,
dat zij bij wijze van represaille op de
vermeende beleedigingen den Duitschen
symbolen in ons land aangedaan van
eenige prinsessen, die als bruidsmeisjes
op het vorstelijk feest in Den Haag
moeten fungeeren, de paspoorten tijde
lijk hebben ingehouden en eerst na Ne
derlandsch protest weer hebben vrijge
geven. In een enkel Duitsch blad wordt
gesmaald op het feit, dat Joodsche emi
granten hier te lande uit dankbaarheid
Voor de ondervonden gastvrijheid
het prinselijk paar een huwelijks
geschenk wenschen aan te bieden, en
Zelfs gaat het dreigend, maar gelukkig
nog niet bevestigd gerucht, dat Prins
Bernhard in Duitschland op de zwarte
lijst zou worden geplaatst, zoodat hij op
Duitschen bodem niet meer zou worden
toegelaten, en dat Hitler met opzet H.
M. de Koningin geen gelukwensch met
Nieuwjaar zou hebben doen toekomen.
Verbeeldt de gelijkgeschakelde
Duitsche pers zich nu werkelijk,
dat Holland zich zelf al gean
nexeerd heeft, of dat zij zich ten op
zichte van ons land kan permitteeren,
Wat het zich ten opzichte van het
chaotische Spanje meent te mogen ver
oorloven? Ons land heeft tachtig jaar
lang gestreden om zich van het Spaan-
sche juk te bevrijden en ons land wil
vrij blijven en baas zijn in eigen huis.
Hoe eerder de DUitschers dat inzien, hoe
beter het ook voor hen zal zijn. Immers
de houding en de toon van de Duitsche
pers op dit oogenblik zijn weinig ge
schikt om stemming te maken voor het
tien-millioenen-plan van Sir Henry De-
terding, die een beroep op ons land
heeft gedaan om zijn hulpactie voor het
economisch in het nauw zittende
Duitschland te steunen en zullen de
propaganda van het Duitsche Verkeers
bureau voor reizen naar Lippe geen
goed doen. Nederland en Duitschland
hebben elkaar noodig, maar Nederland
eischt en moet eischen, dat zijn Konin
gin en de leden van haar Huis geëer
biedigd en niet beleedigd worden. Wij
Willen niet in de fout van de Duitsche
pers vervallen en zullen ons over haar
geschrijf en gestook niet noodeloos op
winden. Wij zijn te Nederlandsch-nuch-
ter om ons daardoor de pret te laten
bederven. Alleen zijn wij benieuwd, wat
de zgn. patent-Nederlanders, die met
het nationaal-socialistische regime in
Duitschland dweepen, hebben te zeggen
over de houding, welke de Duitsche pers
thans aanneemt.
NOTA VAN ONZE REGEERING AAN DIE
VAN DUITSCHLAND OVER HET „INCI
DENT" MET DUITSCHE VLAG EN VOLKS
LIED.
De Duitsche kruiser „Koenigsberg" nam het
Spaansche s.s. „Marta Junquera" in beslag.
Blijkens den tekst van de overeenkomst tus
schen Engeland en Italië zal de status quo in
de Middellandsche Zee gehandhaafd blij.ven.
Italië erkent de integriteit van Spanje.
Een ongeloofelijk brutaal stukje van New York-
sche bandieten in een warenhuis.
Men verwacht dat Nanking maatregelen gaat
nemen tegen de onwillige troepen van Tsjang
Soc Liang.
Groote overstroomingen in de Vorstenlanden.
De heer W. P. F. van Deventer, directeur van
de Alg. Ned. Ver. voor Vreemdelingenverkeer, is
plotseling overleden.
Proef tot uitbreiding van hulp aan kleine boeren
en tuinders door plaatsing in werkverschaffing
en, waar het kan, op eigen bedrijf.
Bij een brand te Medemblik zijn drie huizen
door het vuur vernield
Te Zenderen is een 19-jarig meisje door een
trein gegrepen en gedood.
Plannen tot stichting van een fonds, om jonge
lieden in staat te stellen het militaire vlieg
brevet te behalen.
O
Verwachting: krachtige tot matigen, E
Zuid-Westelijke tot Zuidelijken, later
H weer ruimende wind, zwaar bewolkt of
E betrokken met waarschijnlijk regen, wei-
nig verandering in temperatuur.
H Hoogste barometerstand "riSjt
te Muenehen E
Laagste barometerstand 729.7
te Seydisfjord S
El Zon op 8.10 - onder 16.01 - Licht op 16.31
Maan op 0.05 onder 10.50
Laatste kwartier 14.42 E
De Spaansche ambassade te Parijs deelt
medeDe kruiser „Koenigsberg." heeft de
Spaansche regeering een draadloos tele
gram gezonden van den volgenden inhoud:
De Duitsche admiraal in de Spaansche
wateren is bereid, wanneer eenmaal de aan
boord van de „Palos" gearresteerde passa
gier in vrijheid is gesteld, en het deel van
de lading, dat aan boord van dit schip in
beslag is genomen, is teruggegeven, op zijn
beurt het Spaansche schip terug te geven,
dat hij heeft opgebracht en iederennieuwen
Een internationaal gezelschap in Spanje. Een Belg, een Engelschman,
een Franschman en twee Russen vërpoozen zich na dgn heftigen strijd
der laatste dagen by Madrid
BRUSSEL, 4 Jan. (Havas)De nationale mijn
werkers-centrale heeft Zondag te Brussel een
vergadering gehouden ter bespreking van de
kwestie der vermindering der werktijden in de
mijnen. Er werd een resolutie aangenomen,
waarin het vertrouwen wordt uitgesproken in
het nationale comité voor de onderhandelingen
met de regeering, met het doel de eischen te
verwerkelijken voor 15 Januari. Ingeval van een
mislukking der onderhandelingen zou op 18
Januari de staking worden afgekondigd.
9
Voor het ten gehoore brengen, naast het
Wilhelmus van Nassouwe, van het Duitschland-
lied, ter eere van een voormalig onderdaan van
het Duitsche rijk, bestond evenmin eenige aan
leiding. Wel werd, als hulde voor zijn geslacht,
ter eere van Prins Bernhard, hier meermalen
een Lippisch lied gespeeld dat men hier te
lande, mogelijk ten onrechte, doch in ieder ge
val volkomen te goeder trouw, heeft beschouwd
als te zijn het lijflied van de Lippische vorste
lijke familie. Zulks geschiedde intusschen nim
mer op officieele feesten, doch uitsluitend door
particulieren, in café's enz.
De Nederlandsche regeering neemt
aan, dat door deze uiteenzetting elke
misvatting bij de Duitsche regeering
geheel zal zijn weggenomen en
spreekt ten slotte de verwachting uit,
dat de Duitsche regeering, mocht zij
zich in de toekomst op een of an
dere wijze gegriefd gevoelen over
een vermeende onwelwillende hou
ding van Nederlandsche zijde, haar
standpunt eerst bepalen zal, na
dat zij door navraag bij de Neder
landsche regeering omtrent de juiste
toedracht der feiten zich een oor
deel heeft kunnen vormen.
De fraai verlichte ambtswoning van den Commissaris der Koningin in
Gelderland, aan de Groote Markt te Arnhem
In de Duitsche pers zijn, zooals ge
meld, de laatste dagen eenige be
schouwingen verschenen, welke een
deels overdreven, deels 'geheel on
juist beeld gaven vanenkele ge
beurlijkheden hier te lande tijdens
De Regeeringspersdienst is ge
machtigd het volgende mede te dee-
len:
Wegens misverstanden, welke ten
gevolge van het communiqué van
het Algemeen Nederlandsch Pers
bureau van Zaterdag 2 Januari in de
Duitsche pers zijn ontstaan, ziet Z.
D. H. Prins Bernhard zich genood
zaakt, persoonlijk het volgende te
verklaren
Het A. N. P.-bericht berustte op
geen enkele opdracht van Prins
Bernhard en droeg geen officieel
karakter.
Prins Bernhard wenschte slechts
na hel in Duitschland publiceeren
van sommige voorvallen elk misver
stand voor de toekomst te vermijden
en heeft mitsdien verzocht het spelen
van het Lippe-Detmoldlied na te la
ten bij officieele gebeurtenissen,
waarbij het Wilhelmus pleegt ge
speeld te worden. Dit geschiedde uit
sluitend, omdat hij den indruk wil
vermijden, dat hij het Lippe-Det
moldlied als volkslied te zijner eere
beschouwt.
Aan het uiten van dezen wensch
was niet verbonden een verzoek om
voor hem slechts het Wilhelmus te
doen hooren en andere volksliede
ren niet.
Prins Bernhard is zeer verwonderd geweest
over de interpretatie, welke aan het A. N. P.-
bericht is gegeven. Hij wil thans voorkomen, dat
in Duitschland de mare wordt verbreid, als zou
hü het Lippe-Detmoldlied beschouwen als voor
hem het Duitsche volkslied te vervangen. (Het
Lippe-Detmoldlied is trouwens nog nimmer na
het Wilhelmus ten gehoore gebracht). Het
spreekt overigens vanzelf, dat Prins Bernhard
nimmer verzocht heeft het Duitsche volkslied
niet te spelen.
de prinselijke bruidsdagen.
In aanmerking nemende de haar
bekende verhouding tusschen de
Duitsche overheid en de Duitsche
pers heeft de Nederlandsche regee
ring hierin aanleiding gevonden, door
den tijdelijken zaakgelastigde te Ber
lijn stappen bij de regeering aldaar
te doen ondernemen.
De Nederlandsche regeering toch achtte de
zaak van groot belang, ook omdat de in
Duitschland ingezette perscampagne ook den
persoon van den aanstaanden gemaal van de
Prinses der Nederlanden in de polemiek heeft
betrokken, o. m. door hem te verwijten, dat hij
zijn vroegere vaderland zou hebben verloochend
en deze campagne er verder zelfs toe geleid
heeft, dat aan het vertrek naar Nederland van
eenige Duitsche gasten van H. M. de Koningin
aanvankelijk moeilijkheden werden in den weg
gelegd.
Het is haar bekend, dat Z. D. H. Prins Bern
hard spontaan in een persoonlijk schrijven aan
het Duitsche staatshoofd op de geïncrimineer
de feiten het juiste licht heeft doen vallen en
de medewerking van den rijkskanselier heeft
ingeroepen om aan die den Prins persoonlijk
zooveel ergernis gevende campagne een einde
te maken. Verder heeft de Nederlandsche re
geering kennis genomen van een tot haar door
de Duitsche regeering gericht beroep om het
mogelijke te doen, verdere uitingen hier te
lande, welke zouden kunnen worden uitgelegd
als geringschatting van de Duitsche rijksvlag en
van het Duitsche volkslied, te voorkomen.
Met waardeering voor de goede bedoeling acht
de Nederlandsche regeering zich daardoor toch
bezwaard, omdat die mededeelingen haar aan
leiding vonden in incidenten, waaromtrent de
Duitsche regeering slechts eenzijdig was inge
licht en omdat zij blijk gaven van een volkomen
misvatting van het karakter, dat de viering van
het aanstaande vorstelijk huwelijk draagt.
Van den aanvang af was het toch de uitdruk
kelijke wensch van de Koningin geweest, dat die
viering in elk opzicht het karakter van een fa
miliegebeurtenis zou dragen, een wensch, ook
door de Nederlandsche regeering en het Neder
landsche volk nauwgezet geëerbiedigd.
AVILA, 4 Jan. (Havas) De rechtsche
troepen hebben, naar een speciale verslag
gever van Havas meldt, Zondagmorgen een
hëvigen aanval óp Madrid ontketend. Dit
offensief werd reeds meer dan een week
geleden verwacht. Het is de hevigste aanval
sedert het leger van Varela voor de hoofd
stad is aangekomen.
Zondagmorgenhebben zich, naar eenver
slaggever van Havas meldt, deserteurs der
linkschen bij de nationalisten in den
sector van Escorial aangemeld. Zij neb
ben, naar men zegt, waardevolle militaire in
lichtingen verstrekt en medegedeeld, dat de
militiesoldaten „den indruk hebben, door Ma
drid in den steek te zijn gelaten." Zij wisten
voorts te vertellen, dat de levensmiddelenvoor
ziening op groote moeilijkheden stuit, als ge
volg van de voortdurende beschieting door de
rechtsche artillerie. In het Escorial zou een
schrikbewind worden uitgeoefend. De rechtsche
gevangenen zijn nog steeds in het klooster op
gesloten. Een gedeelte der burgerbevolking legt
in allerijl versterkingswerken aan, daar de be
velhebber der regeeringstroepen een plotselin-
gen aanval der rechtsche troepen uit het Wes
ten en Oosten verwacht.
Generaal Queipo de Llano heeft voor de ra
dio medegedeeld, dat de militaire operaties
nog steeds een bevredigend verloop hebben.
Hij zeide voorts, dat de rechtsche troepen in
den sector van Madrid na een krachtigen aan
val door de republikeinsche verdedigingslinies
gedrongen zijn en Villa Franca del Castillo en
het dorp Castillo de Villa Franca hebben be
zet, welke plaatsen door den vijand met ach
terlating van tal van dooden werden ontruimd.
Voortgaande zeide De Llano, dat de nederlaag
der regeeringstroepen in het gebied van Mon-
toru Porcuna en Villa del Rio van dag tot dag
duidelijker wordt. Tenslotte deelde de generaal
mede, dat hij op grond van officieele inlich
tingen de totale verliezen der internationale
brigade in den loop dezer operaties op meer
dan 1000 man kon stellen.
Generaal Franco heeft een bevel ondertee
kend tot vorming binnen een termijn van tien
dagen in iedere plaats van een commissie, be
staande uit den oudsten priester, een gemeen
telijken inspecteur van gezondheid en den
oudsten onderwijzer. De taak van deze junta's
zal zijn zich bezig te houden met het lot van
de zwervende of aan hun lot overgelaten kin
deren. De kinderen zullen slechts worden toe
vertrouwd aan gezinnen, die Waarborgen run
nen bieden betreffende zedelijkheid, religie,
hygiëne en gezondheid.
De Burgos-regeering heeft besloten geen
vaste begrooting voor het nieuwe, jaar op te
stellen. De creöieten, die benoodigd zijn voor
het functionneeren van het rechtsche bestuurs
apparaat zullen, evenals tot dusverre, door de
technische junta worden goedgekeurd, aange
zien de abnormale omstandigheden in het
land nauwkeurige ramingen niet mogelijk ma
ken.
represaillemaatregel op te schorten. Hij
wacht draadloos antwoord, gericht aan de
„Koenigsberg".
De regeering der Spaansche republiek is on
middellijk in raadszitting bijeengekomen, ten
einde te overleggen, welk antwoord op dit te
legram zal worden gegeven.
Uit Moskou wordt aan Reuter gemeld, dat
daar berichten zijn ontvangen, volgens welke
een Russisch stoomschip, de „Postysjef", bui
ten Gibraltar zou zijn aangehouden door de na
tionalisten, en later weer zou zijn vrijgelaten.
Het schip meet 3545 ton en had een lading giet
ijzer aan boord, dat 't van Nikolajef bij Odessa
naar Gent bracht.
De Britsche admiraliteit is er officieel van in
kennis gesteld, dat het Britsche schip „Black-
hill" metende 2492 ton, beschoten is door een
klein oorlogsschip der nationalisten, echter zon
der te worden geraakt. De geruchten, volgens
welke de „Blackhill" door den Duitschen krui
ser „Koenigsberg" zou zijn gepraaid, zijn van
allen grond ontbloot.
Het Fransche schip „Roche Brune" van de
wijk Arcachon, is komende uit Requijada ge
praaid op enkele mijlen afstand van Santander
door een Spaansch regeeringsschip, dat vrije
doorvaart liet na het te hebben ondervraagd. De
„Roche Brune" is Zondag de haven van Bayon-
ne binnengeloopen.
De „Navex" te Antwerpen deelt mede, dat het
s.s: „Navex", zonder lading, in den middag van
30 December werd gepraaid door een rechtsch
Spaansch schip, dat bevel gaf naar Ceuta te
varen. Korten tijd na te Ceuta te zijn aange
komen werd de „Navex" vrij gegeven.
Een bericht uit Duitsche bron beschul
digt de Baskische regeering er van, na een
schijnproces den Duitschen onderdaan
Gudde ter dood te hebben veroordeeld.
Volgens officieele inlichtingen, medegedeeld
tijdens het proces zou de Duitscher Lothar
Gudde, geboren 9 October 1917 te Barman in
het Rijnland, op 5 October j.l. gevangen zijn
genomen aan het front van Otchandiano, ter
wijl hij met de wapens in de hand strijders
aanvoerde tegen de regeeringstroepen.
Hij werd 9 November door de rechtbank ter
dood veroordeeld en twee dagen daarna gefu
silleerd. Tien andere beklaagden, onder wie
nog een Duitscher, W. van Eupel, en een Zwit
ser, Hermann Maurer Lehmann, werden ver
oordeeld tot levenslange gevangenisstraf.
De „Libre Belgique" meldt, dat de Belgische
consul, dié in het dorp Fuencaral een onder
zoek heeft ingesteld, het lijk heeft gevonden van
den bij de Belgische ambassade te Madrid ge-
accrediteerden baron Jacques Borchgrave, die
eenige dagen geleden, tijdens een bezoek aan
het gebied ten Noorden van Madrid om zich op
de hoogte te stellen van den toestand zijner
landgenooten, plotseling is verdwenen.
Volgens het blad lag het lijk in een sloot en
kon het alleen geïdentificeerd worden aan de
hand van een merk der kleeren.
(Vervolg elders in dit nummer)
van 2 tot en met 7 Januari
DE ZANDVOORTSCHE VISSCHERS
Geopend tot 's nachts 2 uur