Duitsche troepen in
Spaansch Marokko?
De zwaarste slag aan het front
om de Spaansche hoofdstad
Een oude vrouw
beroofd
De film van het
huwelijksfeest
Eden rapporteert
Het nieuws van heden
HET EUCHARISTISCH
CONGRES TE MANILLA
DE BAROMETER
Kanonnen dreunden
zonder ophouden
Het geschil over
Alexandrette
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 9 JANUARI 1937 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
vreek 25 centper kwartaal f 3.25per
Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20349
öe Fransche regeering herinnert
Burgos aan de verdrags
bepalingen
Engeland en Frankrijk
plegen overleg
'H. de Paus handhaaft zijn plan
7 Februari voor de radio
te spreken
hevige aardbeving in
Oost-Tibet
De opperbevelhebber van 't OostenrijJcschHongaarsche leger uit den wereldoorlog, Aartshertog Friedrich, is met militaire
eer begraven. In den rouwstoet schreed o.m. ex-koning Alfonso van Spanje
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiii^
De onverlaten bonden hun slacht
offer aan handen en voeten
Te Berlijn in beslag genomen
De griep in Engeland
vermindert
In den nacht werd een hevige
aanval over de geheele front
linie ondernomen en
afgeslagen
De toestand wordt te
Madrid ernstig geacht
Midden in Berlijn is in een étalage een
luchtafweerkanon tentoongesteld
In de nabijheid van Dakar moest een Duitsche vliegboot een noodlanding op den
Oceaan-maken. Een Fransche pa trouilleboot verleende assistentie
De Ibis vrijgegeven
Amerika heeft geen bezwaar
tegen blokkade
Kabinetsraad over het antwoord
van Duitschland en Italië
Een basis voor verdere
actie aanwezig
Engelsche persstemmen
Vriendschappelijke oplossing door
Engeland niet uitgesloten
geacht
Ataturk naar Ankara
teruggekeerd
Stillen in den lande
Niemand kent hem buiten zijn
naaste omgeving en den kring der
genen, met wie hij in verschillende
functies en op verschillend terrein
samenwerkt. Want werken doet hij
zeer veel. En wanneer er lastige post
jes vacant zijn, baantjes, die nogal
wat moeite met zich brengen, die
niets geven, maar veel eischen, of
schoon men daarvan in 't openbaar
weinig te zien en te hooren krijgt,
komt hij er altijd voor in aanmer
king. Hij neemt ze aan ook, en hij
vervult ze met de grootste nauwge
zetheid. Maar ook daarvan blijkt zoo
ongeveer niets naar buiten. En men
vindt het heel gewoon dat hij het
doet. Men is er aan gewend geraakt,
dat hij dat soort werk verricht,
dat hem vrijwel regelmatig op den
hals wordt geschoven, zonder dat men
er veel bij nadenkt. Eens of een paar
maal per jaar krijgt hij in een jaar
vergadering of een dergelijke bijeen
komst, een dankbetuiging, de gebrui
kelijke dankbetuiging, waarna alles
weer kalm zijn gang gaat.
Hij is een dier stillen in den lande,
zooals er niet zoo heel veel, maar toch
ook niet zoo heel weinig zijn, gelukkig.
Nemen wij even zij 't dan slechts
in gedachte den hoed af voor deze
stillen in den lande, voor hun per
soon, hun werk, hun plichtsgetrouwe
toewijding, hun karakter vooral.
Roosevelt onderteekent
het wapenembargo
Een ontdekking, die
velen welkom zal zijn
TWEE DUITSCHE VLIEG
TUIGEN VERONGELUKT
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., fngez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
PARIJS, 8 Jan. (Havas) Van
avond is in officieele kringen be
kend gemaakt, dat de Fransche re
geering, daar zij vernomen had, dat
de de-facto-autoriteiten van de
Spaansche zone van Marokko kazer
nes in gereedheid lieten brengen om
Duitsche troepen onder te brengen,
8e junta te Burgos heeft doen her
inneren aan de bepalingen van het
Pransch-Spaansche verdrag van 1912,
Waarin aan beide mogendheden ver-
Loden wordt toe te staan, dat vreem
de troepen op dit gebied worden
toegelaten.
Havas seint uit Rabat: Volgens berichten uit
Soede bron wordt bevestigd, dat twee tot drie
honderd Duitsche militairen de laatste dagen
a&n land zijn gegaan in havens van de Spaan
se zone van Marokko. Voorts wordt gemeld,
hat de ijzermijnen van Zeghanghan nabij Me-
hUa op intensieve wijze geëxploiteerd worden
h°or Duitsche werkkrachten, die eveneens in
havens van de Spaansche zone van Marokko
aah land zijn gezet.
j^oorts wordt vernomen, dat Frankrijk en
^'root-Brittannië elkander van tijd tot tijd ge-
aadpieegd hebben ten aanzien van den toe-
tand in Marokko. De voornaamste bespreking
an dezen aard is ongeveer drie weken geleden
«houden tijdens een onderhoud tusschen Eden
11 den Franschen ambassadeur Corbin.
Groot-Brittannië bestudeert thans den toe-
tand in Marokko. De Fransche regeering heeft
*|aar inlichtingen ter beschikking gesteld van
Britsche regeering en Groot-Brittannië wint
«euwe inlichtingen in door tusschenkomst van
'Jn eigen vertegenwoordigers.
Omtrent dit overleg verzekeren officieele
kringen te Londen, zonder commentaar te
leveren op de min of meer sensationeele
Persberichten, dat de Fransche regeering,
'n de mate, waarop zij beschikt over geloof
waardige inlichtingen omtrent de Duitsche
activiteit, den toestand ernstig acht.
^at de Engelsche houding aangaat, zoo zegt
die zou nog niet kunnen worden gedefi
leerd met het woord „ongerustheid", maar wel
het mogelijk te zeggen, dat men hier de ge-
urterussen in Marokko met de grootste aan-
flaeht volgt.
Wanneer het aan land zetten van oor-
*°gsmateriaal in de Spaansche zone al op
sich zelf geen schending vormt van de
hiternationale accoorden buiten het niet-
hhhengingspact, zijn diplomatieke kringen
*°ch van meening, dat een aan land zetten
van vreemde troepen een geheel andere zaak
zijn.
Gfficieele kringen leggen in ieder geval den
aruk op de nauwe samenwerking van de
Peeringen te Londen en te Parijs in de Spaan-
he crisis.
^ATlCAANSTAD, 8 Jan. (Havas) Het Eucha-
lsch Congres te Manilla trekt in groote mate
belangstelling van den Heiligen Vader, niet-
®ehstaande diens ziekte.
het programma zal niets worden
ar"leru en 7 Februari zal Z. H. de Paus voor
radio spreken om Zijn zegen te geven na
s'uitings-plechtigheid van het Congres.
aarqs i?®N, 8 Jan. (Havas) Gisteren is een
hwc"°k waargenomen, waarvan het epicen-
v°lgens de deskundigen zou liggen in een
tik 'g bevolkte, bergachtige streek van Oost-
llcht ^-et is waarschijnlijk, dat de eerste be
is eP over deze aardbeving, die even hevig
e*rst*eest ais die, welke Quetta verwoest heeft,
van» 0Ver geruimen tijd zullen worden ont-
Hetn'
*e8ist mete°r°logisch observatorium te Batavia
*eev 5eerde gisteren te 20.58 uur Javatijd een
hjfce ^Ware aardbeving uit Noord-Noord-Weste-
epjc 'chting, op een afstand van 4800 K.M. Het
Het m is vermoedelijk in Tibet gelegen.
Wa|j JaPansch meteorologisch instituut van
kcreci"arna Heeft dezelfde hevige aardbeving
H.iyj streerd, waarvan het epicentrum op 3240
^h»D(wfifstand moet liggen, vermoedelijk in het
ancl van China.
Verwachting: Zwakke tot matigen,
later wellicht toenemende wind uit Zui-
delijke richtingen, aanvankelijk helder
E= tot licht bewolkt, later toenemende be-
wolking, aanvankelijk droog weer, later
eenige kans op regen, des nachts tem- -7
peratuur om het vriespunt, overdag
zelfde temperatuur.
Verdere vooruitzichten: toenemende
wind, later weer kans op regen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiüiniiiii
Donderdagavond hebben twee jonge mannen
te Twijzelerheide zich via een raam in het
achterhuis toegang verschaft tot de woning
van de weduwe Dijkstra.
Na de oude vrouw aan handen en voeten te
hebben gebonden, hebben de onverlaten een
kast opengebroken en een beurs met het ouder
domspensioen van de weduwe er uit genomen.
Eerst Vrijdagochtend ontdekte een kennis
wat er gebeurd was. De vrouw had aan hoofd
en hals verwondingen opgeloopen.
De daders zijn spoorloos verdwenen.
Volgens de Telegraaf is Vrijdagmiddag
te Berlijn de film van de huwelijksplech
tigheden in Den Haag, die de Metro Gold-
wyn Zondag a.s. in besloten kring voor de
leden der Nederlandsche kolonie te Berlijn
wilde doen opvoeren, in beslag genomen.
LONDEN, 8 Jan. (Havas) Het schijnt dat
de griep-epidemie in Engeland afneemt. In
Londen en de overige groote steden zijn in
de afgeloopen week 325 personen overleden. In
de vier groote ziekenhuizen van Londen is het
aantal grieplijders afgenomen van 1200 tot 500.
De griep heeft vooral oude lieden en vrouwen
aangetast.
MADRID, 8 Jan. (Havas). Sinds
gistermiddag is het gedonder der
kanonnen nog heviger geworden.
Geen enkel nauwkeurig bericht is
hier ontvangen over den strijd in den
sector van het Noord-Westen van
Madrid, waar de zwaarste slag schijnt
geleverd te worden van den Spaan-
schen burgeroorlog.
Het leven in de hoofdstad is er echter in het
minst niet door verstoord. Nu is het bombar
dement van de stad zelf ook sedert gisteren
r—
practisch bijna geheel gestaakt. Hieruit zou
men kunnen afleiden, dat generaal Franco zijn
activiteit geheel samentrekt op strikt mili
taire doeleinden.
Het kanonvuur werd in den namiddag ge
ëindigd. Het is kalm in de hoofdstad.
In den afgeloopen nacht trachtte de
rechtsche strijdmacht over het geheele
front aan te vallen, doch zij stiet op hef-
tigen tegenstand. In officieele kringen
wordt niet verheeld, dat de toestand ern
stig is, maar hij wordt verre van wanhopig
genoemd.
De gevechten van de laatste dagen zijn zeer
verbitterd en de troepen van Franco lijden bij
hun aanvalspogingen zware verliezen aan men-
schenlevens. Als zij er op bepaalde punten in
slagen voordeelen te behalen, wordt elders weer
een krachtig verweer georganiseerd.
Gisteren konden de republikeinsche troe
pen verschillende malen hun loopgraven
verlaten om den vijand tót zijn punt van
uitgang terug te drijven. De rechtschen
trachten nog steeds in het Noorden een
omsingelende beweging uit te voeren, maar
de indruk bestaat, dat zij daarmede geen
succes kunnen hebben, zoolang zij de ver
sterkingen in het Westen niet genomen
hebben.
De gedelegeerde raad van verdediging der
hoofdstad heeft een communiqué gepubliceerd,
dat als volgt luidt:
De opstandelingen hebben vanmorgen bij het
aanbreken van den dag hun aanvallen in den
sector van Pozuelo en Humera opnieuw inge
zet. Hier woedt sedert twee dagen ononder
broken strijd. De regeeringstroepen bieden dap
per weerstand aan den druk der Duitsche en
Marokkaansche troepen, die grooter in aantal
zijn. Drie opeenvolgende aanvalsgolven liepen
dood op onze stellingen en de slag wordt met
groote hevigheid in den sector voortgezet.
Volgens een door den reeder van het Noor-
sche vrachtschip Ibis ontvangen telegram is
dit schip, dat in de Straat van Gibraltar was
aangehouden door de rechtschen en naar Al-
geciras was gebracht, gistermiddag vrij gegeven.
Volgens berichten, afkomstig van uitwijke
lingen uit Santander en Bilbao, zouden tijdens
de recente bombardementen dezer beide steden
door de rechtschen 195 gijzelaars terechtgesteld
zijn te Santander en 190 te Bilbao.
De vroegere Spaansche gezant te Stockholm,
Ficowich, die de zijde der nationalisten heeft
gekozen, heeft medegedeeld, dat hij het legatie
gebouw zal verlaten. De nieuwe Spaansche ge
zante, mevrouw Palencia, zal dus haar intrek
in het gebouw kunnen nemen.
Door tusschenkomst van de Belgische am
bassade te Madrid heeft de Spaansche regee
ring aan 28 Belgen, die dienst hadden genomen
bij de regeeringstroepen in Spanje en die we
gens desertie gearresteerd waren, verlof gegeven
naar België terrtg te keeren. Zij zijn hedenoch
tend te Barcelona scheep gegaan voor Marseille.
Vit Washington seint Havas: Op het
zelfde oogenblik, waarop Roosevelt zijn
handteekening plaatste onder de resolutie
betreffende het wapen-embargo voor Spanje,
gaf men van gezaghebbende zijde te ken
nen, dat de regeering der Vereenigde Staten
zich niet zou verzetten tegen een blokkade
van de Spaansche kusten, wanneer de Euro-
peesche regeeringen hiertoe mochten be
sluiten.
Alle voorzorgsmaatregelen zouden worden ge
nomen om te verhinderen, dat de aanwezig
heid van Amerikaansche schepen In de dan
geblokkeerde zone tot een bron zou kunnen
worden van internationale incidenten, daar de
Amerikaansche regeering wenscht te vermijden,
betrokken te worden in de Spaansche zaak.
LONDEN, 8 Jan. (HavasMinister
president Baldwin heeft de voornaamste
ministers bijeengeroepen, teneinde het rap
port van Eden over de antwoorden van
Duitschland en Italië te hooren.
Een zitting van het kabinet heeft dan ook
hedenmiddag in Downingstreet plaats gehad.
De ministers hebben zich in het bijzonder met
de laatste ontwikkeling van den toestand in
Spanje bezig gehouden.
De antwoorden van Duitschland en Italië
inzake de niet-inmenging worden door de
Britsche regeering beschouwd als een basis
voor verdere actie.
Minister Eden heeft den Duitschen zaakge
lastigde te Londen, Woermann, nog gisteravond
ontboden om hem te verzekeren, dat Engeland
er van overtuigd is, dat een einde moet komen
aan den vloed van buitenlandsche vrijwilligers
naar Spanje.
Het Britsche standpunt is, dat de andere on
derhandelingen in dit verband, welke de Duit
sche en Italiaansche antwoorden zouden schij
nen te impliceeren, voortgezet zouden moeten
worden langs diplomatieken weg. De pogingen
langs diplomatieken weg zouden parallel moe
ten geschieden met de werkzaamheden van de
niet-inmengings-commissie.
In een commentaar op het EngelschIta
liaansche accoord schrijft het liberale week
blad Economist:
Inplaats van een triomf voor onze diploma
tie. begint dit gevaarlijk veel te lijken op een
tweede nederlaag, misschien een nog zwaar
dere, tegenover Italië en Duitschland. Een
overwinning kan in dit laatste stadium niet
meer verkregen worden, tenzij onze regeering
en de Fransche zonder dubbelzinnigheid haar
gemeenschappelijke vastbeslotenheid te kennen
geven zich te verzetten tegen iedere actieve
inmenging in Spanje met alle middelen, die
haar ter beschikking staan.
Het linksche tijdschrift „New Statesman and
Nation" schrijft:
„Maandag werd de tekst gepubliceerd van
het gentlemens-agreement, dat de traditioneele
goede betrekkingen tusschen Downingstreet en
Rome herstelde. Dinsdag vernamen wij wat
voor een „gentleman" Mussolini is. Tusschen
de onderhandelingen over en de onderteeke-
ning van het accoord zond hij een expeditie-
leger van ruim 10.000 man naar Cadiz."
Voor de conservatieve Spectator wordt „de
positie van Engeland en Frankrijk" in snel tem
po ondraaglijk" en zullen de pogingen tot
handhaving van de non-interventie slechts
kunnen worden voortgezet, wanneer Duitsch
land en Italië bereid zijn van het verbod tot
iedere buitenlandsche inmenging in Spanje een
werkelijkheid te maken. Wanneer men deze po
litiek zal moeten laten varen, zal het eerste
resultaat daarvan zijn, dat de Spaansche re
geering onder normale voorwaarden zal kunnen
worden voorzien van wapentuig door Groot-
Brittannië en Frankrijk. En de gevaren van
een dusdanige ontwikkeling zijn maar al te
duidelijk, wanneer men rekening houdt met het
optreden van de Duitsche oorlogsschepen in de
Spaansche havens.
Duitsche troepen zouden in Spaansch Marokko
aan land zijn gezet; Fransche stap bij de regee
ring te Burgos; overleg tusschen Frankrijk en
Engeland over den toestand.
Aan het front om de Spaansche hoofdstad
wordt de zwaarste slag van den Spaanschen
burgeroorlog geleverd; de toestand te Madrid
ernstig, doch niet wanhopig geacht.
De Britsche ministers beraadslagen over het
Duitsch-Italiaansche antwoord betreffende het
zenden van vrijwilligers naar Spanje.
Een vriendschappelijke oplossing van het geschil
over Alexandrette door Britsche bemiddeling
niet uitgesloten geacht.
President Roosevelt dient zijn millioenen-
begrooting in.
H. M. de Koningin heeft Haar groote tevreden
heid betuigd over de houding van alle deelen
der Weermacht.
H. M. de Koningin heeft haar vertrek naar Het
I.oo eenige dagen uitgesteld.
Laffe overval te Twijzelerheide.
Te Groningen is een paard aangekocht voor den
Engelschen kroningsstoet.
De heer C. S. Lechner, consul-generaal te Kobe,
is benoemd tot gezant te Bangkok.
New Yorksche Beurs: Slot verdeeld.
LONDEN, 8 Jan. (Reuter). De ontwikke
ling van het Fransch-Turksche geschil
over Alexandrette wordt hier met aandacht
gevolgd. Men gelooft, dat de bestaande een
dracht tusschen Frankrijk en Engeland ge
handhaafd zal blijven, indien Turkije zich
aan een daad van geweld zou wagen, het
geen voor het overige zeer wordt betwijfeld.
Een billijke regeling In het kader van den
Volkenbond zou te Londen worden toegejuicht,
doch men wenscht niet, dat een dergelijke re
geling zou berusten op de onafhankelijkheid
van Alexandrette Engeland zou een tweede
Danzig niet kunnen goedkeuren of, dat het
verdrag van Lausanne gewijzigd zou worden,
omdat dat het evenwicht in het geheele na
burige Oosten zou verstoren.
Men acht het zeer twijfelachtig, of Turkije
de afscheiding van Alexandrette van Syrië Ju
ridisch kan motiveeren. Aan den anderen kant
wordt niet ontkend, dat het Turksche deel van
de bevolking van Alexandrette recht kan
eischen op den grondslag van het Fransch
Turksche verdrag van 1921.
Het is niet uitgesloten, dat Engeland van
zijn goede betrekkingen met Frankrijk en
Turkije gebruik zal maken om een vriend
schappelijke oplossing te bevorderen.
Het Turksche agentschap deelt mede, dat
Ataturk, die een reis maakte door Zuld-Ana-
tolië, vanmiddag om half twee te Ankara is
teruggekeerd op uitnoodiging van de regeering
en een ministerraadszitting heeft voorgezeten
in zijn ambtswoning.
WASHINGTON, 8 Jan. (Reuter). President
Roosevelt heeft de resolutie onderteekend, die
een aanvulling brengt op de neutraliteitswet en
een embargo instelt op den uitvoer van wape
nen naar Spanje. Deze resolutie is hierbij wet
geworden.
MILAAN, 8 Jan. (Stefani). De Sera bericht,
dat een zekere dr. Marius Mancini stralen heeft
gevonden, welke personen en zaken onzichtbaar
kunnen maken. Alleen een bijzonder soort me
taal kan weerstand bieden aan deze stralen.
Twee vliegtuigen van het Duitsche jacht-
eskader Richthofen zijn Vrijdagmorgen, tijdens
vliegoefeningen in verband, van een hoogte van
600 M. neergestort. De bestuurder van het eeno
toestel slaagde er in veilig te landen met zijn
valscherm, de andere piloot kwam om het le
ven.
I
Stand op Zaterdag 1 uur van. 770.5
Vorige stand 11A&