Een tweede rustige dag in het
offensief tegen Madrid
COGNAC!
Verkruijsen& De Lange
vereenigde katholieke pers
De situatie in
Spaansch Marokko
Nieuwe operaties
worden voorbereid
Het Britsche
controle-plan
Sianfoe in handen
der communisten
EEN DAAD VAN PIËTEIT
Duitsche Maginot-
linie
Het nieuws van heden
RIJKSDAG 30 JAN. VOOR
HET LAATST BIJEEN?
DINSDAG 12 JANUARI 1937 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNÈMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE MV. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20354
Ook te Londen wordt een ont
spanning van den ernstigen
toestand geconstateerd
Göring naar Italië
Spaansche ministers bezoeken
het Britsche admiraalschip
Arithusa voor Valencia
De financiering van den
strijd door Franco
De botsingen in
Britsch-Indië
Oorlogsbodems voor alle
Spaansche havens
De toestand voor vreemdelingen
is onhoudbaar
Sneeuwstorm
Het Weer
Op Haar trouwdag bracht de
Prinses bloemen bij het
Koningin Emma-
gedenkteeken
Gr. Houtstraat 146 - Telef. 11145
Zijlstraat 32 - Telef. 10438
het eenige middel tegen Griep
Oostgrens aanzienlijk versterkt
De kleine Mattson op
wreede wijze vermoord
Politie heeft het lijkje gevonden
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
ZWEEDSCHE RIJKSDAG
Een pianist tijdens zijn
concert doodgeschoten
Britsche officieren naar
Duitschland
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per 'lossen rege! 30 ct., tngez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cen(
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
LONDEN, 12 Jan. (Havas.) De berichten uit
herlijn en Parijs, volgens welke Frankrijk van
•te Duitsche regeering en van de autoriteiten
tol Spaansch-Marokko bevredigende verklarin
gen heeft ontvangen ten aanzien van de integri
teit van Spanje en zijn koloniale bezittingen, zijn
te Londen met groote voldoening ontvangen en
hebben daar den indruk van 'n ontspanning in
"ten toestand gemaakt.
Men had hier de ontwikkeling van de
Marokkaansche kwestie niet zonder ernstige
ongerustheid gevolgd. De verdwijning van
een zoo ernstige bron van ongerustheid acht
men dan ook in hooge mate bevredigend.
De verklaringen, die Hitier tegenover den
^"anschen ambassadeur heeft afgelegd ten aan
een van de Marokkaansche kwestie, hebben te
Washington het hunne er toe bijgedragen om
be ernstige bezorgdheid, die de aan het einde
ber week uit Europa ontvangen persberichten
hadden teweeg gebracht, te doen verdwijnen.
Officieele kringen hebben hieromtrent nog
Been enkele mededeeling ontvangen, doch zij
Beven toe, dat een dergelijk initiatief van Hitier
ben weg zou kunnen effenen voor een uit den
^eg ruimen van de moeilijkheden, die ontstaan
2Ün door de aanwezigheid van Duitschers in
be Spaansche zone van Marokko.
De correspondent van de Times te Tanger meldt
bat de publicatie op een gepast oogenblik ver
oorlooft de bezorgdheid te verminderen, welke
boor de recente bewijzen van Duitsche infiltra
te in Spaansch Marokko, was gewekt.
Men kan thans hopen, dat de door Frankrijk
eh anderen bewezen vastbeslotenheid zich te
verzetten tegen de schending der conventie van
l8l2 goed zal worden begrepen en dat zij, die
2'ch misschien voorbereiden haar te schenden,
een einde zullen maken aan hun activiteit aleer
het te laat zal zijn.
Reeds nu bestaat er geen twijfel, dat de
Spaansche rechtschen en hun Duitsche
raadgevers den geest der conventie over
treden, indien nog niet openlijk dan wel
haar de letter.
De economische exploitatie der Spaansche
2°ne ten bate van Duitschland neemt reeds
^Onzienlijke afmetingen aan en schijnt nog toe
te nemen. De actieve propaganda bij de Ara
bieren, gepaard gaande met de werving van
een. fascistische militie, bereikt een verontrus
tende hoogte.
Er werden voorbereidingen getroffen, welke,
bbien zij voltooid zullen zijn, mogelijk zouden
•boken 20.000 man troepen te ontvangen, 't Blijkt
^enwel nog niet, of thans zoo'n strijdmacht in
6 zone aanwezig is en het is te hopen, dat
Jben hier slechts met een voorzorgsmaatregel
e doen heeft.
In de buurt van Ceuta schijnen voorbereiden-
öe Werkzaamheden voor versterkingen te zijn
bkgevoerd. Men heeft het bewijs van geheim-
?hnige activiteit aan de kust ten Oosten van
■jTelilla en in het bijzonder bij Kaap d'Eaux en
e Qharanas-eilanden.
Men kan thans zeggen, dat Melilla een Duit
se stad is. Bijna al het Spaansche personeel
vertrokken.
®en andere vliegbasis werd georganiseerd te
etoean, waar achttien Duitsche vliegtuigen op
6 Januari daalden. Men zegt, dat te Aralayl bij
^eUlla een schuilplaats voor watervliegtuigen
^°rdt ingericht.
De correspondent beschrijft tenslotte de ac-
,'Viteit der Duitsche handelsschepen, die „be-
aben met tanks en oorlogsmateriaal aankomen
b vertrekken met delfstoffen uit de mijnen,
elke door Duitsche ingenieurs worden be
zuurd."
®Erlijn, 12 Jan. (Havas). Naar medege-
wordt, zal minister Göring zich binnen-
met zijn echtgenoote voor een kort verblijf
j aav Italië begeven. In verband hiermede wordt
j. bevoegde kringen verklaard, dat de voorge-
rtbhien reis een zuiver particulier karakter zal
a8en.
Maandag heeft Adolf Hitler de buitenlandsche diplomaten ontvangen, hij gelegenheid van de jaarwisseling. Onze foto geeft
den Führer in gesprek met den Franschen gezant Francois Poncet, tijdens hetwelk hij een uiterst belangrijke verklaring
in verhand met de Spaansch-Marokkaansche kwestie aflegde
AVILA, 12 Jan. (Havas) Aan het front
van Madrid was het vandaag de tweede
rustige dag. De rechtsche strijdkrachten
hebben den opmarsch heden niet voortgezet,
doch zich er toe bepaald, alles voor de
komende operaties in gereedheid te brengen.
Tegen vier uur in den middag deed het ge
schut zich opnieuw hooren, doch reeds spoedig
verstomde het gebulder der kanonnen.
In de straten der hoofdstad gaat het ver
keer normaal zijn gang en de jongste maat
regelen, welke voor de evacuatie genomen
zijn, hebben nog geen wijziging in het
stadsbeeld gebracht. Wat de ontruiming der
stad betreft, deze zal niet gemakkelijk gaan,
daar de inwoners hun huizen niet in den
steek willen laten.
In het officieele communiqué van de Spaan
sche regeering wordt o.m. gezegd:
Wat het centrale front betreft hebben de
nationalisten in den sector van Aranjuez de
stellingen der regeeringstroepen te Algador en
ten N.O. van Algora Mirabueno bestookt, doch
de regeeringstroepen hebben den aanval der
rechtschen afgeslagen.
Aan het front voor Madrid hebben de regee-
ringsaanhangers een aanval ondernomen in de
richting Las Rosas, Majadahonda en Villa
Nueva del Pardillo, en zich van een hoeveelheid
krijgstuig meester gemaakt.
In het officieele communiqué van het hoofd
kwartier der nationalisten wordt o.a. gezegd:
In het gebied van Soria hebben wij een vijan
delijken aanval op onze stellingen te Algora,
waarbij van tanks gebruik werd gemaakt, afge
slagen; de vijand liet talrijke dooden achter.
Aan het front van Madrid hebben wij de
vijandelijke aanvallen in den sector van Las
Rosas en Majadahonda afgeslagen en vier Rus
sische tanks buitgemaakt.
De ministers van binnenlandsche zaken, bui-
tenlandsche zaken en justitie te Valencia be-
studeeren het ontwerp van een decreet aan
gaande de naturalisatie van vreemdelingen.
In de volgende kabinetszitting zal het plan
in bijzonderheden worden behandeld.
Het Britsche admiraalschip Arethusa
heeft zich eenige uren voor Valencia op
gehouden.
Van deze gelegenheid hebben de ministers
van buitenlandsche zaken en marine gebruik
gemaakt om, nadat de Britsche zaakgelastigde
bij hen zijn opwachting had gemaakt, een be
zoek te brengen aan boord van de Arethusa,
waar zij werden ontvangen door schout-bij-
nacht Lyon.
Naar de diplomatieke correspondent van de
„Daily Telegraph" verneemt, zijn te Londen in
lichtingen ontvangen over de wijze, waarop ge
neraal Franco de wapenleveringen voor zijn
leger zou financieren.
Volgens deze lezing geschiedt de betaling aan
Duitschland door de levering van ertsen, die in
feite bij de Engelsche en Fransche mijnonder
nemingen in beslag worden genomen. De exploi
tatie der mijnen in het door Franco bezette ge
bied geschiedt onder toezicht van militairen.
Voor verscheping naar Duitschland zouden reeds
370.000 ton erts van laag gehalte zijn gerequi-
reerd. Dit erts bevat nog geen procent koper,
doch is rijk aan zwavel, waaraan Duitschland
behoefte heeft voor den aanmaak van munitie.
De betrokken maatschappijen zijn de Rio
Tinto, de Tharsis Sulphur Copper Company
en de Fransche onderneming Pyrite de Huelva.
Het Spaansche antwoord op de laatste Bel
gische nota is ter kennis van de regeering ge
bracht, die het onbevredigend achtte en besloot
aan de Spaansche regeering een nieuwe nota
te zenden.
Het telegraafagentschap der Sovjet-Unie
meldt, dat de bladen bekend maken, dat oor
logsschepen der Spaansche nationalisten zich
op 8 Januari j.l. hebben meester gemaakt van
het Sovjet-Russische stoomschip Smidowitsj,
dat zij opbrachten naar door de rechtschen be
zette havens.
De Smidowitsj kwam met een lading levens
middelen, welke bestemd waren voor een
Spaansche republikeinsche organisatie( van
Leningrad.
Tass voegt hier aan toe: Reeds verscheidene
malen hebben fascistische piraten de moeite
genomen een onderzoek in te stellen aan boord
van Sovjet-Russische schepen zonder daarbij
eenig wapen te vinden.
De generaals der rechtschen zullen niet ont
komen aan de verantwoordelijkheden, welke zij
loopen wegens deze onbeschaamde inbezitne
ming en nasporingen in Sovjet-Russische sche
pen.
De ambassadeur van Engeland heeft de re
geering van Portugal een Britsche nota over
handigd betreffende niet-inmenging in Spanje.
Aan boord van het Spaansche stoomschip
Manuel Cruz heeft zich opnieuw een muiterij
voorgedaan. De bemanning probeerde zich van
het schip meester te maken.
De Cubaansche politie greep in om den ge
zagvoerder en de officieren te beschermen en
controle uit te oefenen op de bewegingen van
het stoomschip. De kapitein heeft verklaard,
dat de muiterij werd teweeg gebracht door de
beslissing van het departement van staat de
Manuel Cruz terug te geven aan de Spaansche
Transatlantische scheepvaartmaatschappij
-A
k Kardinaal Muniz heeft, geassisteerd
*Schop van Madrid, te Santiago de Com
geopend. De Kardinaal
door vijf bisschoppen, waaronder ook de
postella in Spanje het „Heilig Jaar"
betreedt de kathedraal
NIEUW DELHI, 12 Jan. (Reuter) Bij tus-
schenpoozen wordt nog in de Khaisoravallei ge
schoten. Een Hindoe-soldaat is gedood, twee
Hindoe-officieren en zeven Hindoe-soldaten
zijn gewond. De Britsche troepen in de grens
streek bezetten de dorpen Zerpezai, Dakaikalai
in een streek, die druk bezocht wordt door
partijgangers van Fakiripi, die nog niet is on
derworpen.
Te Mysore zijn twaalf personen gewond, daar
de politie zich gedwongen heeft gezien het vuur
te openen in verband met een gevecht tusschen
Mohammedanen, Christenen en Hindoes in de
omgeving van de Christelijke kerk. De botsin
gen vonden haar ontstaan in de vrees, dat de
Christenen kinderen zouden ontvoeren. Er zijn
reserve-politietroepen uit Bangalore naar de
plaats der botsingen gezonden, waar de toestand
thans weer rustig is.
Nieuw luchtafweergeschut voor
het Oostenrijksche leger
LONDEN, 12 Jan. (Havas). De diplomatieke
redacteur van de Morning Post meldt, dat Eden
tijdens de conferentie op het Foreign Office met
den eersten lord der admiraliteit en den eer
sten zee-lord, het plan inzake de controle van
de Spaansche kusten door een internationale
strijdmacht heeft bestudeerd.
Het plan, dat thans onder oogen wordt
gezien, aldus het blad, zou bestaan in het
doen stationneeren voor de Spaansche ha
vens van oorlogsbodems, behoorende aan
alle mogendheden, welke in de Londensche
commissie zijn vertegenwoordigd, met als
taak ieder schip, dat er van verdacht wordt,
oorlogsmateriaal of vrijwilligers te vervoe
ren, aan te houden.
SJANGHAI, 12 Jan. (Reuter). De voor
hoede van de communistische legers onder
commando van Tsjoe Te en Mao Tse
Toeng, bevindt zich op het oogenblik op
ongeveer vijf mijl van Sianfoe.
In de stad zelf zijn de opstandelingen en
communisten thans meester.
De toestand wordt voor vreemdelingen te
Sianfoe onhoudbaar.
Vooral de Duitschers loopen groot gevaar
tengevolge van het Duitsch-Japansche verdrag.
Ook de onderdanen van de zoogenaamde
„Imperialistische" landen loopen gevaar en
men neemt derhalve maatregelen om alle
vreemdelingen te evacueeren. Dit stuit evenwei
óp moeilijkheden, daar de muiters de spoor
wegen en bruggen ten Oosten van de stad heb
ben vernield.
De Engelschen en Amerikanen organiseeren
nu de evacuatie met autobussen.
LOS ANGELES, 12 Jan. (Havas). Een sneeuw
storm, welke 48 uur duurde heeft 19 personen
van het leven beroofd en een materieele schade
van 100 millioen dollar aangericht. 15 tot 20 pet.
van den sinaasappel- en citroenoogst is ver
nield. In de vallei van de Sacramento zijn vele
VERWACHTING: Matige tot zwakken
Oostelijke tot Zuidelijken wind, aan-
vankelijk helder tot licht bewolkt, later
toenemende bewolking met kans op mist,
droog weer, lichte vorst des nachts, over-
dag temperatuur om het vriespunt.
Hoogste barometerstand:
786.2 te Kuopio in Finland.
Laagste barometerstand:
727.0 te Isafjord. Ej
=j Zon op v.m. 8.07 onder n.m. 4.11 uur.
Licht op n.m. 4.41. Maan op v.m. 7.45 EE
onder n.m. 4.15. Nieuwe Maan n.m. 5.07.
In het late middaguur van den zevenden
Januari j.l. heeft Prinses Juliana een daad
van piëteit verricht, welke eerst thans be
kend is geworden. Op een oogenblik, dat
allen zich in gissingen omtrent het uur van
vertrek voor de huwelijksreis verdiepten
heeft Prinses Juliana het paleis Noordeinde
te Den Haag verlaten.
Voor het gedenkteeken van de Koningin-
Moeder in het Rosarium op het Jozef Israëls-
plein aldaar heeft zij bij het invallen van de
duisternis een ruiker van blauwe tulpen en
aronskelken, bijeen gehouden door een wit lint,
neergelegd en enkele oogenblikken in gedach
ten verzonken voor het monument gestaan.
Uit deze piëteitvolle daad kan blijken, dat
op dezen nationalen geluksdag de gedachten
van de Vorstelijke Bruid ook uitgingen naar
Haar, die gedurende Haar leven door geheel Ne
derland bemind en geëerd was en wier nage
dachtenis ook thans nog in dankbare herinne
ring bij het Nederlandsche volk voortleeft.
Den volgenden dag heeft de vorst van Wal
deck, een broeder van wijlen de Koningin-Re
gentes, eveneens bloemen aan den voet van het
gedenkteeken in het Rosarium neergelegd.
WIJNHANDELAREN EN DISTILLATEURS
per 1/1 fl.
COGNAC FIN BOIS f2.60
COGNAC DE FLÈRS Co. x 0 Q
a COGNAC I fi.öö
COGNAC DE FLÈRS Co. xx qA
a COGNAC I O.*5*-'
COGNAC DE FLÈRS Co. xxx ry Q
a COGNAC 1
COGNAC BISQUIT n yi -%
DUBOUCHÉ (D'OR) I U
COGNAC BISQUIT
DUBOUCHÉ 1
COGNAC HENNESSY CO. m
per flesch *3 m
COGNAC VIEUX e g-
„DE BOURRAN FRÈRES" 1
Havas meldde de vorige week Donderdag, dat
het Rijksministerie van luchtvaart te Berlijn
het vliegen boven het gebied, gelegen tusschen
de Oder en de Poolsche grens, tot nader order
had verboden. Het vermoeden werd geuit, dat
dit verbod verband hield met versterkingen in
het boschrijke en heuvelachtige terrein tusschen
de Oder en de Poolsche grens.
Dit vermoeden wordt thans bevestigd door
hetgeen de Berlijnsche correspondent van het
Deensche blad „Berlingske Tidenge" weet mede
te deelen, aldus lezen we in het Handelsblad.
De correspondent meldt namelijk, dat het
hier betreft den aanleg van een Duitsche Ma-
ginot-linie aan de Oostgrens van Duitschland
met Polen, welke haar voltooiing nadert. De
linie strekt zich van de Warthe in het Noorden
tot de Oder in het Zuiden uit op een afstand
van 30 K.M. van dat deel van de Poolsche grens,
waarachter de vroegere Duitsche provincie Po
sen ligt. Er is lang gewerkt aan een geweldig
versterkingsstelsel met ondergrondsche verbin
dingsgangen van cement en men is nu zoover,
dat de versterkingswerken boven den grond
moeten worden voltooid. Vandaar het vlieg
verbod voor het heele gebied.
Verwacht wordt, dat er zooveel spoed achter
het werk zal worden gezet, dat het nog dit
jaar zal voltooid zijn.
De linie, die buitengewoon sterk moet zijn,
ligt op ongeveer 40 K.M. ten O. van Frankfort
a.d. Oder en op 120 K.M. van Berlijn.
De voltooiing ervan wordt bespoedigd uit
vrees voor het gevaar dat Duitschland uit het
Oosten meent te zien dreigen.
EVERETH, (Washington), 11 Jan. Het
tienjarig zoontje van den millionnair Mattson
dat den 27en December j.l. door een bandiet uit
den tuin van het ouderlijk huis te Tacoma
onder de oogen van zijn twaalfjarig zusje werd
ontvoerd, blijkt thans op beestachtige wijze te
zijn vermoord. De politie van Snohomiset heeft
het lijkje gevonden. Het gezichtje was gezwol
len en met bloed overdekt, het hoofdje toonde
een gapende wond.
De dood is waarschijnlijk veroorzaakt door
een slag of een kogel en vermoedelijk is de
dijad elders gepleegd en het lichaampje daarna
met een auto vervoerd.
De verontwaardiging in geheel Amerika is
zeer groot.
Zooals men weet, had de ontvoerder een los
prijs van 28000 dollar geëischt Langs allerlei
wegen trachtten de ouders zich in verbinding
te stellen met den bandiet. Eenige dagen ge
leden werd de lesprijs door de ouders betaald.
De ontvoerder heeft zijn woord echter niet ge
houden en het kind op afschuwelijke wijze ver
moord.
De toestand van Z. H. den Paus blijft ver
beteren.
Aan de fronten voor Madrid heerschte weder
om rust; nieuwe operaties zouden worden voor
bereid.
Sianfoe zou geheel in handen der communisten
zijn; communistische legers bevinden zich reeds
bij de stad.
Ook te Londen wordt een ontspanning in de
situatie in Spaansch-Marokko geconstateerd.
De Katholieke Verkenners zullen in het bestuur
der stichting Wereldjamboree 1937 zitting
nemen.
Benoeming in het Aartsbisdom.
Galadiner ter eere van de Indische vorsten
in de Ridderzaal.
Serie inbraken in de omgeving van Utrecht
opgehelderd.
De werkloosheid in de tweede helft van Decem
ber gedaald.
O
Vrijdag j.l. gaf het D.N.B. een bericht, dat
men in politieke kringen te Berlijn rekening
hield met de mogelijkheid, dat de Rijksdag 30
Januari zou worden bijeengeroepen. Hitier zou
op de bijeenkomst een rede houden in verband
met den vierden verjaardag van zijn bewind.
In bevoegde kringen te Berlijn wordt thans
niet langer ontkend, dat men van plan is den
Rijksdag bijeen te roepen, aldus lezen we in
de N. R. C.
Uitdrukkelijk worden daarentegen alle ge
ruchten aangaande wijzigingen in de samen
stelling van het kabinet gedementeerd. Dit geldt
in het bijzonder voor het steeds weder opnieuw
opduikende gerucht, dat Goering de functie van
rijkskanselier van den leider zou overnemen.
Men vergete echter niet dat 30 Januari
een Zaterdag is en dat de Zaterdag in het
Derde Rijk steeds de dag der groote ver
rassingen is geweest.
Het is waarschijnlijk dat de Duitsche Rijks
dag in zijn tegenwoordigen vorm op 30 Januari
voor de laatste maal zal vergaderen. Hij zou dan
worden ontbonden en er zouden geen nieuwe
verkiezingen volgen. Met dezen Rijksdag zouden
de laatste overblijfselen van het parlementarisme
en van hetgeen nog verder herinnert aan het
tijdperk van Weimar, worden begraven. De
Rijksdag zou in dit geval plaats maken voor
een ander lichaam, hetwelk in zijn samenstel
ling ongeveer zou beantwoorden aan den groo-
ten fascistischen raad in Italië; alleen leidende
partijfunctionarissen en hooge staatsambte
naren zouden er zitting in nemen.
STOCKHOLM, 12 Januari (T.T.) Heden
ochtend heeft de Koning met een Troonrede en
meiu. JLll ue vallei van ue oacxauicnvu zijn veie vunciiu nccit ue ivuurng mei, een **nvmene V..
duizenden lammeren omgekomen. Het weer is het gebruikelijke ceremonieel de zitting van
thans weer normaal. 'den R.iilfKriac mnnpnrl
den Rijksdag geopend.
CHICAGO, 11 Jan. (Stefani). Tijdens een
concert van den pianist Frank Parker in een
klein avantgardetheater heeft zich een ernstig
drama afgespeeld.
Terwijl de toehoorders voor den musicus, die
zoo juist een stuk had geëindigd, applaudisseer
den, liep iemand op Frank Parker toe, trok een
revolver en schoot hem dood. Na zijn arrestatie
weigerde de moordenaar de motieven van zijn
daad te noemen.
LONDEN, 12 Jan. (Reuter) Het Britsche
ministerie van Luchtvaart deelt mede, dat een
klein aantal officieren der luchtmacht onder
leiding van vice-admiraal Courtney Zondag
naar Duitschland zal vertrekken, om daar op
Duitsche uitnoodiging een bezoek aan de lucht
macht te brengen. De officieren zullen vijf of
zes dagen in Duitschland blijven.
