Het front bij Madrid bleef
ongewijzigd
De juiste bestrijding van
Communisme
het
Herziening der
Grondwet
De rechtsche druk op
Malaga dreigend
Het Kieler kanaal
gesloten
Ontspanning in
China
HM DE KONINGIN IN IGLS
AANGEKOMEN
DE OORZAKEN MOETEN
VERDWIJNEN
Het vraagstuk der
vrijwilligers
Een opstand in
Honduras
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE
PERS
ZONDAG 17 JANUARI 1937 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
Week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERhl DE SPAARNÊSTAD, HAARLEM TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20363
Regeeringsvliegtuigen bombar
deerden het hoofdkwartier
van generaal Queipo
de Llano
Het Consulaat der V.S.
te Malaga vernield
Genaraal Varella gewond
Eucharistisch Congres
te Manilla
De H. Vader zal voor de radio
Zijn zegen uitspreken
Het Iersche vraagstuk
Britsche vrees voor het streven
van De Valera
De Croaten-kwestie in
Joego-Slavië
Toenadering tusschen regeering
en oppositie
Talrijke overloopers
Het Weer
Vreemde oorlogsschepen moeten
langs diplomatieken weg
doorvaart vragen
Een verklaring van Li Tsjen Lioe
Dinsdag 26 Januari in de
Tweede Kamer
De uitbreiding van het communisme
is een gevolg van afdwaling
van de beginselen van
het Christendom
Een beschouwing van de
Osservatore Romano
De Sandsjak-kwestie
Belangrijke besprekingen der
Turksche ministers
Duitschland zal Londen nog deze
week antwoorden
Het Duitsche antwoord
Geruchten houden hardnekkig aan
Degrelle's radiorede
vanuit Italië
België zal een krachtige
nota zenden
Geen ontmoeting van
HitlerMussolini
De staking in de V.S.
Communisten in Polen
gearresteerd
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Overstroomingstijd in
Amerika
De schaden zijn reeds zeer groot
De Engelsche film
Een poging tot voortzetting der
mislukte industrie
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per tossen regel 30 ct., fngez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
MADRID, 16 Jan. (Havas). Op de vra
ten van een specialen vertegenwoordiger
van Havas naar aanleiding van de jongste
gevechten bij Madrid verklaarde generaal
Miaja: „In onze positie is geen wijziging
gekomen. De nationalisten deden verschil
lende aanvallen, doch zij werden afgesla
gen. Wij zijn noch vooruit, noch achteruit
gegaan."
De mist bij Madrid is nog niet opgetrok
ken.
Radio Sevilla heeft medegedeeld, dat de acti
viteit der rechtsche troepen in het Zuiden geleid
heeft tot de bezetting van San Pedro de Alcan
tara. Voorts deelt de zender mede, dat de re
geringstroepen geslagen zijn in de sectoren der
^niversiteitswijk en van Algora-Siguenza.
Aan alle fronten, zoo wordt hieraan toege-
v°egd, blijven militiemanschappen en burgers
t^ar de rechtsche zijde overloopen.
De nationalisten blijven een krachtigen druk
Uitoefenen op den sector Estepona, waarbij zij
samenwerken met de luchtmacht en de marine,
h'e linksche troepen bieden hevig weerstand.
In de eerste uren van den afgeloopen nacht
ls een rechtsch vliegtuig boven Malaga ver-
Schenen. Twee bommen werden geworpen, die
echter niet tot ontploffing kwamen.
De bezetting van Estepona door de rechtschen
brengt Vialaga in een précairen toestand.
De rechtsche generaal Varella, die twee weken
Beleden gewond werd en wiens verwonding ge-
Vaticaanstad, 16 jan. (stefani). in wel
ingelichte kringen verluidt, dat de H. Vader
°P 7 Februari, den dag van de sluiting van
het Eucharistisch Congres te Manilla voor de
''sdio Zijn Zegen zal uitspreken over de deel
nemers aan het congres. Z. H. zal daaraan
aenige woorden doen voorafgaan.
Londen, 16 Jan. (Havas) De correspon
dent van de „Times" te Dublin meldt, dat De
^alera zijn politieke loopbaan hoopt te bekro
nen met de totstandbrenging van de eenheid
hl Ierland. Men vreest, dat dit feit een onover
komelijke hinderpaal zal zijn voor de totstand
koming van een werkelijke overeenkomst tus-
Sehen de beiden landen, maar, aldus voegt de
Correspondent hier aan toe, bij gebrek aan een
v°lledig, definitief accoord zal een compromis
^elkom zijn, daar men vreest, dat, indien een
Luropeesch conflict binnenkort zou losbarsten
de Iersche Vrijstaat om zoo te zeggen zonder
bescherming zou zijn.
Men hoopt derhalve, dat met Groot-Brittan-
een overeenkomst zal tot stand komen over
nationale verdediging, welke de basis zal
gunnen vormen voor een algemeene regeling
Osschen de beide landen.
RELGRADO, 16 Jan. (Havas). Stoyadinowitsj
i? gisteren uit Sint Moritz vertrokken, om bij
agreb (Agram) een onderhoud te hebben met
leider der Croatische oppositie, Wladimir
^atsjek.
Dit is het eerste contact tusschen de regee-
J^g en de Croatische oppositie aangaande een
^Cdus vivendi, als voorbereiding voor een de-
litieve regeling der Croatische kwestie.
Stoyadinowitsj en Matsjek hebben zonder ge-
a'gen van gedachten gewisseld,
^.^a de besprekingen vertrokken zij, ieder op
j^gen gelegenheid. Tegenover de journalisten
geen enkele verklaring afgelegd, doch men
„c'ooft, dat later een communiqué zal worden
'Cfcegeven.
heim gehouden was, heeft Vrijdag het zieken
huis van Grinon, waar hij behandeld werd, ver
laten en heeft vanmorgen het bevel over zijn
brigade weer opgenomen.
Tijdens een inspectietocht in de eerste linies
van Casa del Campo waren deze onder vuur ge
nomen door kanonnen en tanks. De generaal
was in den schouder, den rechterarm en de
linkerdij getroffen. Geen zijner verwondingen
was ernstig, en hij gaf bevel het stilzwijgen te
bewaren over dit incident.
Naar men te Gibraltar gezien en ge
hoord heeft, zijn twee door regeeringsvlieg
tuigen op Algeciras uitgeworpen bommen
ontploft bij het hotel „Reina Christina",
waar, naar men meent, generaal Queipo de
LUano, die op inspectie is aan het Zuide
lijke front, thans zijn hoofdkwartier heeft.
Men heeft nog niets vernomen over het
aantal slachtoffers en de schade door het
bombardement aangericht.
Naar uit Bayonne wordt gemeld, hebben de
berichten over terechtstellingen van gijzelaars
te Bilbao een diepen indruk gemaakt in Na-
varra, in het bijzonder te Pampeluna, waar de
bevolking in openbare betoogingen represaille
maatregelen eischte. De militaire regeering ver
zette zich echter hiertegen.
Volgens Stefani is een trein met kinderen, die
de hoofdstad zijn ontvlucht, op 60 K. M. af
stand van Madrid ontspoord. Ongeveer veertig
kinderen werden gewond, ofschoon niet ernstig.
De stroom van uit de linksche gelederen ge-
vluchten heeft de militaire autoriteiten gedwon
gen maatregelen van controle te nemen ten
aanzien van de politieke antecedenten der be
trokkenen tot aan den dag van den opstand,
en na te gaan of zij lid waren van een geheime
vereeniging, en of zij vrijwillig de wapenen te
gen de rechtschen hebben opgenomen. Er wordt
met verzachtende omstandigheden rekening ge
houden, wanneer de betrokkenen twee getuige
nissen of documenten kunnen overleggen. Al
le uitgewekenen moeten een identiteitskaart
aanvragen.
Het consulaat der Vereenigde Staten te Ma
laga is vernield door bommen gedurende de
laatste luchtgevechten. Het bombardement is
door den Amerikaanschen consul te Gibraltar
ter kennis gebracht van het Staatsdeparte-
ment te Washington. Men meent te weten, dat
er gëen enkel slachtoffer is gevallen. Het Staats-
departement heeft nog geen protest ingediend.
De Belgische regeering acht ingevolge het
antwoord der Spaansche regeering inzake den
dood van baron de Borchgrave dit incident fei
telijk gesloten. Het eenig overblijvende punt
van geschil is van ondergeschikt belang en
betreft slechts het bedrag der schadeloosstel
ling.
De Fransche regeering heeft met de Spaan
sche een handelsaccoord onderteekend, dat ten
doel heeft de vroegere accoorden in overeen
stemming te brengen met de tegenwoordige om
standigheden.
VERWACHTING: Meest matige, Zuid- 1
westelijke tot Zuidelijken wind, aanvan-
kelijk opklarend, later weer toenemende
bewolking, aanvankelijk weinig of geen,
regen, later weer eenige kans op regen,
weinig verandering in temperatuur.
1 VERDERE VOORUITZICHTEN: Opkla-
rend, afnemende kans op vorst.
BERLIJN, 16 Jan. (Reuter.) Het Kieler
kanaal zal voortaan voor vreemde oor
logsschepen gesloten zijn. Een verlof om
hét te bevaren zal langs diplomatieken weg
verkregen moeten worden. De betrokken
mogendheden zijn van dezen maatregel
reeds op de hoogte gesteld.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt hierover
als volgt: Na opheffing van de in het Verdrag
van Versailles vastgestelde controle over de
Duitsche waterwegen, heeft het hoofdcomman
do der oorlogsmarine de volgende nieuwe lezing
gegeven aan de bepaling over de doorvaart van
buitenlandsche oorlogsschepen door het Kieler
Kanaal:
„Oorlogsschepen van vreemde mogendheden
mogen slechts na vooraf langs diplomatieken
weg verkregen toestemming door het Keizer-
Wilhelm kanaal varen."
Te Londen acht men, volgens Reuter, boven
vermeld besluit eenvoudig het natuurlijke ge
volg van de opzegging der contröle over de
Duitsche waterwegen, zoodat men hieraan geen
beteekenis behoeft te hechten.
(Bij het Verdrag van Versailles werd het
Keizer-Wilhelm kanaal, later genoemd Kieler
Kanal, tot een internationalen waterweg ver
klaard, waarop de doortocht vrij was zoowel
voor koopvaardijschepen als oorlogsschepen
van alle landen).
SJANGHAI 16 Jan. (Havas). Li Tsjen Lioe,
die uit Sianfoe te Nanking is aangekomen,
heeft verklaard, dat de spanning tusschen
Nanking en Sianfoe verminderd is. Mor
gen zal hij naar Feng vertrekken om rap
port uit te brengen aan maarschalk Tsjang
Kai Sjek.
In Amerika is voor meisjes van 18 tot 25 jaar een arbeidsdienst georganiseerd,
onder leiding van het Civilian Conservation Corps. Het werk bestaat hoofdzakelijk
uit allerlei huishoudelijke bezigheden
H. M. Koningin Wilhelmina is Za
terdag met haar gevolg aangekomen
te Igls nabij Innsbruck in Oosten-
rij ksch Tirol, alwaar zij eenige we
ken zal verblijven.
De Tweede Kamer is thans bijeen
geroepen in openbare vergadering
tegen Dinsdag 26 Januari.
Na het trekken der afdeelingen
staat een regeling van werkzaamhe
den op de agenda. Wat dit laatste
punt betreft, zal de voorzitter aan de
Kamer voorstellen, in deze vergade
ring een aanvang te maken met de
beraadslaging over de wetsontwer
pen in zake herziening van de Grond
wet.
De eerste der tien nieuwe Duitsche tor pedojagers,
,Z 1 Leberecht Maass", metende
water gelaten
1625 ton, is Donderdag te Kiel te
De „Osservatore Romano" wijdt aan de
kwestie der juiste bestrijding van het com
munisme een hoofdartikel, dat eenige zeer
opmerkelijke conclusies bevat. Het artikel
begint met de verklaring, dat liet streven
der armen en arbeiders naar verbetering
van hun positie tegenover de rijken niet als
communisme beschouwd kan worden.
Van den anderen kant is zeker tegenover
een bolsjewistisch communisme, zooals dat
thans in Spanje huishoudt, elke „niet-inmen-
ging" niet slechts verkeerd, doch
schuldig.
rechtstreeks
Elke doeltreffende bestrijding van het com
munisme moet zich in de eerste plaats tegen de
oorzaken daarvan richten. „Practisch bestrijdt
men het communisme het beste, door die so
ciale verhoudingen op de juiste wijze te orde
nen, welke revoluties veroorzaken en deze dik
wijls ook rechtvaardigen. Dat wil zeggen: de
misstanden moeten verdwijnen, die het geheele
sociale leven vergiftigen, die het aanzien van
het wettig gezag neerhalen en de wetten druk
kend maken. Elke woekerachtige rijkdom, die
ontstaat uit het bloed der arbeiders en het le
ven der anderen in gevaar brengt moet onmoge
lijk gemaakt worden. In dezen strijd moeten
alle uitersten vermeden worden: het leidt onge
twijfeld niet tot geluk, wanneer het kapitalisme
op zoodanige wijze bestreden wordt, dat ook het
eerlijke eigendomsrecht er door aangetast wordt.
Het leidt niet tot geluk, wanneer men bij de
bestrijding van het liberalisme de natuurlijke en
de burgerlijke vrijheid vernietigt."
De Christen staat tusschen communisme en
fascisme. Zijn doel moet zijn de overwinning
van het onrecht te verhinderen en de misken
ning der deugd onmogelijk te maken. „Zoodra
men niet meer in staat is onderscheid te maken
tusschen goed en kwaad, gaat men rechtstreeks
den burgeroorlog tegemoet. Zoover is het thans
vaak gekomen. Men moet weer tot het inzicht
komen, dat de volkeren niet zonder gerechtig
heid kunnen leven. Men moet zich wederom be
wust worden, dat het zoo vaak miskende Chris
tendom niet slechts voorwaarde is voor een
eeuwig leven, doch ook voor een menschwaardig
bestaan op aarne.
Wanneer het communisme thans de geheele
beschaafde wereld bedreigt, dan is dat een ge
volg van de afdwaling van de beginselen van
het Christendom. Elke doeltreffende bestrijding
van het communisme moet derhalve daarin be
staan, dat de werkelijke levenswaarden wederom
tot activiteit gebracht worden. De laatste tien
tallen jaren hebben een algemeene ontkerste
ning gebracht, God is geheel uit het openbare
leven verwijderd. Wij moeten terugkeeren op
den weg en in de hervatting van een waar
achtig Christelijk leven heil zoeken.
ANKARA, 16 Jan. (Havas) Men verneemt,
dat de minister-president en de ministers van
Buitenlandsche Zaken en van Binnenlandsche
Zaken te Stamboel langdurige besprekingen
hebben gehad met Kemal Ataturk. De confe
rentie heeft den geheelen Donderdag en den
Vrijdag j.l. in beslag genomen.
Volgens diplomatieke kringen zouden de
staatslieden de FranschTurksche betrekkingen
uit een algemeen standpunt hebben bestudeerd,
terwijl zij voorts de verschillende aspecten heb
ben bezien, welke zich tot nu toe hebben voor
gedaan in verband met de kwestie van het
Sandsjak en Alexandrette,
BERLIJN, 16 Jan. (D.N.B.) Het Duitsche
antwoord inzake de Britsche Nota in de
kwestie van niet-inmenging in de Spaan
sche aangelegenheid kan, naar men in wel
ingelichte kringen te Berlijn verneemt, in
den loop van de volgende week worden te
gemoet gezien.
In politieke kringen te Berlijn verluidt, dat
het Duitsche antwoord inzake de Spaansche
Vrijwilligerskwestie eerst in de volgende week
naar Londen gezonden zal worden. Het schijnt,
dat men eerst den terugkeer van Goering uit
Italië wil afwachten, daar deze ongetwijfeld
het resultaat van zijn besprekingen met Mus
solini aan Hitier zal meedeelen.
MEXICO, 16 Jan. (DNB). Uit Salvador ko
men geruchten over het uitbreken van een
opstand in Honduras. De opstandelingen zou
den Ciudad Trujillo hebben bezet. Ofschoon
deze geruchten nog geenerlei bevestiging heb
ben gekregen, blijven zij toch hardnekkig de
ronde doen. De opstandelingen zouden over
zee wapenen hebben gekregen. In politieke
kringen hier is men van meening, dat de ge
ruchten voorloopig met alle voorbehoud moe
ten worden opgevat.
BRUSSEL, 16 Jan. (Havas). Tot dusver heeft
de Italiaansche regeering niet geantwoord op
de nota der Belgische regeering, waarin deze
protesteerde tegen de aan den leider der Rexis
ten, Degrelle, verleende toestemming voor zijn
propaganda gebruik te maken van Italiaansche
radiozenders.
Thans is de Belgische regeering voornemens
de volgende week een in zeer krachtige termen
geschreven nota aan Rome te doen toekomen
welke stap des te dringender is, aangezien men
in kringen der Rexisten niet verheelt, dat hun
leider binnenkort voor den zender van Turijn
zal spreken.
BERLIJN, 16 Jan. (Reuter) Het ministerie
van Propaganda verklaart niets te weten van
een voorgenomen ontmoeting tusschen Hitier en
Mussolini. Diplomatieke kringen in Berlijn ach
ten zulks bijzonder onwaarschijnlijk.
FLINT, 16 Jan. (Reuter). Op aandringen van
den burgemeester zijn de bevelen tot mobilisatie
van de Nationale Garde ongedaan gemaakt.
WARSCHAU, 16 Jan. (Havas) Gisteravond
zijn 120 huiszoekingen verricht bü communis
ten te Warschau. 96 Personen werden gear
resteerd.
Het Duitsche antwoord op de Britsche nota in
zake de niet-inmenging in Spanje wordt nog
deze week verwacht.
Bij Madrid is het front ongewijzigd gebleven; de
rechtsche druk op Malaga is echter dreigend.
Het hoofdkwartier van Generaal Queipo de
Llano werd gebombardeerd.
Na de opheffing van de contröle over de Duit
sche waterwegen wordt het Kieler Kanaal voor
vreemde oorlogsschepen gesloten.
In Engeland vreest men voor het streven van De
Velera naar de eenheid in Ierland, vooral met
het oog op een dreigend Europeesch conflict.
Volgens Li Tsjen Lioe is de spanning tusschen
Nanking en Sianfoe verminderd.
In Honduras zou een opstand zijn uitgebroken.
Naar aanleiding van Degrelle's redevoeringen
voor Italiaansche zenders zal de Belgische re
geering een krachtige nota naar Rome zenden.
H. M. de Koningin in Igls aangekomen.
De Tweede Kamer zal Dinsdag 26 Januari aan
vangen met de behandeling van de Grondwets
herziening.
Doodelijk vliegongeval bij Nootdorp.
De roofoverval te Capelle a. d. IJsel blijkt ge
fingeerd te zijn.
Uitspraken van den Raad voor de Scheepvaart
in zake de rampen met de Sch. 179 en Sch. 68.
New-Xorksche beurs: stemming vast.
NEW YORK, 16 Jan. (D. N. B.) De over
stroomingen, waardoor verscheidene staten van
het Midden-Westen worden geteisterd, nemen
steeds ernstiger vormen aar.. Hevige regenval
doet de rivieren voortdurend verder wassen. De
door de overstroomingen aangerichte materieele
schade kan nog niet overzien worden, doch is
in elk geval zeer groot. In de overstroomde ge
bieden ligt het geheele verkeer stil. In enkele
laag gelegen gebieden staan vele woonhuizen
geheel onder water, en in vele gevallen zijn de
bewoners door booten op het nippertje gered.
In den staat Illinois zijn de scholen en mijnen
meerendeels gesloten. Groot is ook het aantal
doorgebroken dijken. Duizenden arbeiders uit
de werkverschaffing zijn gerequireerd om de
dijken te versterken.
LONDEN, 15 Jan. Julius Hagen, direc
teur van de Twickenham Filmstudio's, waar
over de vorige week een curator is aangesteld,
heeft in samenwerking met John Maxwell, di
recteur van Elstree Studio's en van de Associa
ted British Cinema Combine een nieuwe maat
schappij opgericht.
Hagen heeft door het spontane gebaar van
zijn studio-personeel, om een maand zonder sa
laris te werken, weer moed gekregen.
Reeds zijn twee contracten afgesloten, een
voor het maken van 76 Engelsche films met
een totalen kostprijs van ruim 2'A> millioen Pond
Sterling en een voor het maken van 16 films
met een kostprijs van 700.000 Pond Sterling.
Het belang van deze contracten ligt, naar
men zegt, in het feit, dat de films gemaakt
worden op basis van kosten-opbrenging in En
geland en de dominions en niet op een specu
latieve basis van hoogst twijfelachtige winsten
in de Vereenigde Staten.
Het faillissement besprekende van de Twi-
ckenham-groep, zeide mr. Hagen dat zoolang
Britsche films werden geproduceerd voor Britsch
publiek goede successen zijn behaald.
„Geregeld vroeg men mij: „Waarom maakt u
geen film als die van „Hendrik Acht". Door
deze film namelijk heeft Amerika de Engelsche
markt veroverd en de Engelsche markt zal nu
altijd voor Amerika open blijven. Over de vriend
schap van de Amerikaansche markten werd
veel onzin verteld, zoo vervolgde Hagen. De
Amerikaansche markten hebben echter nog
nooit de Engelsche producenten geholpen.
Mijn poging om de wereldmarkt van films
te voorzien, verklaarde Hagen, heeft mij deze
verliezen berokkend."
Misschien zou mr. Hagen meer succes hebben,
als hij even goede films maakte alsde
Amerikanen.
ll^ IV IVVtUUUIIIIIIIIIHIDf,),) l /S?
Stand op Zondag 1 uur v.m.: 751
Vorige stand: 757.7
