Nederlandsch vliegtuig stort in
Frankrijk omlaag
Vier Nederlanders om het
leven gekomen
Een particulier toestel is, vermoedelijk door
vleugelbreuk, op weg naar het vader
land, in Pontarme verongelukt
PROTECTOR
Moordaanslag te
Beugen
L/i
Feeststemming te
Washington
DUnSCHE BISSCHOPPEN
NOG IN ROME
Een antwoord van
Spanje te Londen
De gezondheid van
Z. H. den Paus
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
Het Weer
I INBRAAK-VERZEKERING I
Wraak de drijfveer?
WOENSDAG 20 JANUARI 1937 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
Week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
Post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20367
Dinsdagmiddag heeft zich nabij de gemeente Pontarme
(Frankrijk) een vreeselijk vliegtuigongeluk voorgedaan,
Waarbij vier personen den dood vonden.
Vermoedelijk door het breken van een vleugel stortte
hier de P.H.M.A.G., die, bestuurd door den bekenden
Nederlandschen instructeur-vlieger A. R. Somer, om 14? u. 25
uit Parijs met drie passagiers naar Ypenburg was ver
trokken, neer.
De namen der passagiers luiden: Tissot, Hoeven en
Maltha. Alle vier inzittenden werden op slag gedood.
Om zes uur des middags had men nog slechts twee lijken
uit de overblijfselen van het totaal vernielde toeatel kun
nen bevrijden.
De beide overige lijken zijn later op eenige honderden
meters van het wrak in het moeras gevonden.
Uit hetgeen ooggetuigen ver
dien moet de conclusie getrok-
worden, dat de ramp geens-
*ll>s veroorzaakt is door een ont-
^'°ffing tijdens de vlucht, zooals
*AUvankelijk verondersteld werd.
beleer moet gedacht worden aan
breken van een vleugel. Ver
killende ooggetuigen althans ver
dien, dat zij het toestel hebben
neerstorten en dat zij duide-
hebben waargenomen, hoe een
vleugels los van het vliegtuig
een eigen boog neerstortte.
Het toestel
Verslagenheid op Ypenburg
Er kwam geen antwoord
Roosevelt's plannen per radio over
de heele wereld te hooren
Een voortreffelijk bestuurder
Janus Hoeven
J. B. A. Tissot
rr
Het resultaat der bemoeiingen van
den H. Stoel met Berlijn zou
worden afgewacht
Zoowel de regeering te Salamanca
als die te Valencia wijzen het
Britsche voorstel af
Jongeman op een eenzamen weg
door schoten gewond
De vermoeienissen der laatste
dagen dwingen tot meer
dere rust
y/«e
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
Aanvankelijk werd gemeld, dat
het toestel is neergestort tengevolge
van een ontploffing, die zich plotse
ling en door onbekende oorzaak voor
deed. Het vliegtuig kwam neer in de
vlakte van Mont l'Eveque nabij den
Weg van Ermenonville.
De vier inzittenden, die om 't leven
&ekomen zijn, bleken allen Nederlan
ders te zijn, te weten, de instructeur-
vlieger A. R. Somer, de heer Joachim
^issot, de heer Hoeven en de heer
Maltha. De lijken van Somer en Tissot
konden spoedig uit de puinen van
ket
verwoeste vliegtuig worden be
vrijd, naar die der beide andere in
zittenden zocht men aanvankelijk te-
Vergeefs.
Onmiddellijk na het vernemen van
droevige tijding heeft zich de
^iederlandsche Consul-Generaal, de
keer L. Droogleever Fortuijn, naar de
Plaats des onheils begeven, waar zich
^eds de burgemeester van Mont
Eveque en de commandant van de
^6r*darmerie-afdeeling van Senlis be
enden.
De omgeving is afgezet door gen
omes, die nieuwsgierigen op een af-
tt*nd houden.
autoriteiten, die ter plaatse geweest
SjA Vernamen wij bovendien, dat er geen
v6 alje van is, dat de lijken der slachtoffers
ItJ^oold zouden zijn. Het toestel is wel vol
tij vernield en vormt weliswaar niet
t^fir dan een hoop verwrongen metaal,
j5r brand is niet ontstaan.
terrein, waar het toestel is neergeko-
tij/1' is zeer moerassig en de overblijfselen
een flink eind in den grond gedrongen.
:Jtuit kan verklaard worden, dat, toen
5^ de eerste twee lijken uit de verwoeste
Vu^t bevrijd had> n°S POginSen in het
Vji gesteld werden om onder de puinen
de beide overige lijken te vinden. Toen
°hmogelijk bleek is men verder gaan
k, waarbij men tot de ontdekking
kwam, dat deze beide slachtoffers tijdens
den val uit hun zitplaatsen moeten zijn ge
slingerd, dan wel in wanhoop uit het val
lende toestel moeten zijn gesprongen, aan
gezien men na veel moeite hun lijken op
eenige honderden meters van het wrak in
het moeras vond.
Zooals reeds gemeld, heeft de burgemees
ter van Senlis, vergezeld van den comman
dant der plaatselijke gendarmerie, zich ter
stond naar de plaats van het onheil bege
ven. Hij gaf onmiddellijk opdracht alles in
het werk te stellen om zoo spoedig mogelijk
het stoffelijk overschot der slachtoffers te
bergen en over te brengen naar het zieken
huis te Senlis. Dit is inmiddels geschied. Te
vens gelaste hij den inmiddels ter plaatse
aangekomen onderprefect met de meeste
zorg de papieren, die zich op de slachtoffers
en in het toestel bevonden, te verzamelen
en onder de hoede der autoriteiten te plaat
sen.
Met lofwaardigen ijver heeft de gendar
merie van Senlis gewerkt aan de berging
van de slachtoffers. Het bleek echter al
spoedig, dat ook de vlugste berging niet
meer kon baten, aangezien de ongelukki-
gen op slag dood moeten zijn geweest.
De P. H. M. A. G. was een Waco, een dub
beldekker, die plaats biedt aan vier personen.
Het toestel is het eigendom geweest van den
eveneens bij een vliegramp om het leven ge
komen heer Van der Leeuw uit Rotterdam.
Men vermoedt nu nadere inlichtingen zul
len uitwijzen of dit vermoeden juist is dat
het toestel verkocht was aan een gegadigde,
die, de goede kwaliteiten van den heer Somer,
den instructeur-vlieger van de Nationale Lucht-
vaartschool te Eindhoven kennende, hem heeft
uitgenoodigd een vlucht te maken met het toe
stel, teneinde de vlieghoedanigheden te toonen.
Te dien einde zou dan de heer A. R. Somer
Dinsdagmiddag met zijn drie passagiers zijn
opgestegen voor een vlucht van Parijs naar
Ypenburg.
De P. H. M. A. G. was reeds geruimen tijd
ingedeeld bij de vloot van de Nationale Lucht-
vaartschool en werd regelmatig gecharterd
voor het maken van privé-vluchten, waarbij de
heer Somer meestal als piloot optrad.
Wat de oorzaak van het ongeluk betreft was
men in vliegerskringen op Schiphol geneigd
aan te nemen, dat deze moest worden gezocht
in omstandighederi, welke buiten bereik moe
ten hebben gelegen van den vlieger. Dat hier
sprake zou geweest zijn van een ontploffing,
zooals eerst werd gemeld, werd hoogst onwaar
schijnlijk geacht.
In dit verband was men van meening, dat de
conclusie, dat het ongeluk door vleugelbreuk
zou zijn ontstaan, meer aannemelijk is, hoewei
eerst nadere gegevens omtrent de toedracht
van het gebeurde dienen te worden afgewacht,
alvorens men een voorloopig oordeel zal kun
nen uitspreken.
Dat de ramp bij Senlis, gelegen op een af
stand van circa 60 K.M. van Parijs, op het
vliegveld Ypenburg groote verslagenheid heeft
veroorzaakt, spreekt vanzelf.
Toen wij er Dinsdagavond aankwamen, waren
aanwezig de heeren Reynders, Asjes en Nuesink,
onderscheidenlijk gedelegeerd commissaris van
de Exploitatie-mij. Ypenburg, instructeur van
de Nationale Luchtvaartschool en administra
teur van de genoemde exploitatie-mij.
Voortdurend rinkelden telefoons op verschil
lende plaatsen en toch waren de heeren zoo
bereidwillig ons een en ander mede te deelen.
Van den heer Nuesink vernamen wij, dat
de P.H.M.A.G. reeds enkele dagen op Le
Bourget stond. De heer Schmidt Crans, chef
instructeur van de N.L.S., had het toestel
op het Parijsche vliegveld laten staan, daar
toe door een onbeteekenend motordefect ge
noodzaakt. Per trein was hij naar Neder
land teruggekeerd. De N.L.S. had toen Mal
tha naar Parijs gestuurd, om de reparatie
te verrichten en later was „Janus" Hoeven
hem nagereisd ter controle van de reparatie.
Maandag was de heer. A. R. Somer, verge
zeld van den sportvlieger Tissot, naar Parijs
vertrokken, om het toestel Dinsdag met de
beide mecano's over te vliegen.
Volgens het op Ypenburg ontvangen bericht,
is het toestel Dinsdagmiddag 14.25 Nederland
schen tijd gestart en omstreeks 14.45 neergestort.
Voorts deelde de heer Nuesink nog mede, dat
men zich omstreeks 5 uur op Ypenburg onge
rust begon te maken. De P.H.M.A.G. had er al
moeten zijn. De lichten op het veld waren ont
stoken. Men belde toen Waalhaven op en ver
zocht radiografische inlichtingen. Het is bij
vragen gebleven: antwoord kwam er niet.
De Jobstijding kwam om 6 uur binnen. De
heer Mohr, de Parijsche vertegenwoordiger van
de K.L.M., deelde toen telefonisch mede, dat
de P.H.M.A.G. gevallen was, dat twee lijken
geborgen en geïdentificeerd waren, als zijnde
de stoffelijke overblijfselen van Somer en Tis
sot en dat de beide andere lijken niet te vinden
waren. Omstreeks 8 uur belde de heer Mohr
voor de tweede maal op. Hij bracht toen het
bericht, dat ook de beide andere lijken gevonden
waren.
De overblijfselen van de vier slachtoffers
zijn in een chapelle ardente te Senlis op
gebaard.
Het bestuur van het vliegveld Ypenburg
heeft den heer Mohr verzocht een spoedig
transport van de lijken der slachtoffers te
bevorderen.
In Frankfurt a. Main hield de brandweer
een demonstratie met schuimbluschappa-
raten. De St. Nicolaaskerk zag er na de
demonstratie uit, als was zij geheel inge
sneeuwd
WASHINGTON, 19 Jan. (Reuter). Van
daag geleek de hoofdstad der Vereenigde
Staten op een stad, welke gereed was voor
de kroning van een koning.
Tal van houten tribunes zijn opgericht om
duizenden te herbergen, die morgen Roosevelt
zullen zien, wanneer hij zich naar het Capitool
begeeft om er ten tweeden male als president
te worden geïnstalleerd.
Men verwacht meer dan 300.000 bezoekers.
Er zijn schikkingen getroffen om op het
groote plein vóór het Capitool 50.000 toeschou
wers te ontvangen, die zullen toezien, wanneer
de president den eed aflegt.
Vervolgens zal Roosevelt zijn installatierede
uitspreken. Deze redevoering van Roosevelt,
waarin hij zijn plannen voor de volgende vier
jaren zal ontvouwen, zal per radio over de ge-
heele wereld worden verspreid.
Uit Eindhoven wordt ons in dit verband
medegedeeld, dat heden, Woensdag 20 Ja
nuari, van 17.20—18.05 (Amst. tijd) door de
Amerikaansche kortegolfzenders w2xaf op
31.48 meter, w3xal op 49.18 meter en w2xe
op 13.94 meter, een speciaal programma zal
worden uitgezonden, waarvan het hoofd
bestanddeel gevormd zal worden door den
Op het vliegveld Le Bourget bij Parijs is een groote militaire parade gehouden,
waarbij door generaal Barès een aantai medailles werd uitgereikt
De heer Asjes heeft vervolgens nog enkele
mededeelingen gedaan. Somer, een uiterst be
kwaam piloot, trad na zijn Soesterbergsche jaren
in 1932 bij de N.L.S. op Waalhaven in dienst.
Al spoedig werd hij aangesteld tot chef-instruc
teur op het vliegveld Eindhoven. Sinds Novem
ber van het afgeloopen jaar was hij als instruc
teur op het vliegveld Ypenburg werkzaam. Eiken
Zondag gaf hij nog in Eindhoven les.
De heer Somer was niet alleen bekend als
een voortreffelijk bestuurder, maar ook zeer be
mind wegens zijn prettige omgangsvormen.
Hij was eerst twee jaar geleden gehuwd en
laat een vrouw en een baby van drie maanden
achter. De heer Somer woonde te Stompwijk.
De werktuigkundige „Janus" Hoeven heeft
jarenlang voor Fokker gewerkt, waar hij zeer
goed stond aangeschreven. Hij fungeerde als
„internationaal man", d.w.z. dat hij belast was
met het monteeren van toestellen in het bui
tenland. Hij werkte o.a. in Turkije, Polen, Zwe
den, Engeland en Frankrijk en heeft veel ge
vlogen met ir. Grasé. Een toestel door „Janus",
zooals hij in de wandeling heette, goedgekeurd,
was goed. Dat wist iedereen, aldus de heer As
jes.
Ongeveer zeven jaar werkte hij voor de Na
tionale Luchtvaartschool, eerst op Waalhaven
en later op Ypenburg. Door zijn ondergeschik
ten werd hij op de handen gedragen.
De overledene was ongeveer 39 jaar oud, ge
huwd en vader van twee dochters. Hü woonde
de laatste jaren te Rijswijk.
Tenslotte sprak de heer Asjes nog over den
heer J. B. A. Tissot, een van zijn leerlingen,
die pas uit Indië was teruggekeerd, waar hij in
de cultures werkzaam was. Evenals de be
stuurder Somer was de heer Tissot nog slechts
korten tijd gehuwd.
Hij was nog niet gebreveteerd, maar had al
twee van de drie proeven met goed gevolg af
gelegd en vloog al solo. De heer Asjes ver
wachtte zeer veel van dezen vlieger, die pas
twee maanden les had.
Tot zoover onze zegslieden. Op hen rustte
ook de taak de familieleden van de slachtoffers
in kennis van de ramp te stellen. Behoeft het
nog gezegd te worden, dat zoowel de ongeluks
tijding op zich zelf beschouwd als het vervullen
van dezen plicht veel van hun krachten gevergd
heeft. Voeg daarbij nog het beantwoorden van
tal van telefoontjes, dan zal men zich eenigs-
zins een beeld kunnen vormen van de stem
ming, welke Dinsdagavond op het vliegveld aan
den straatweg Den HaagRotterdam heerschte.
(Zie verder pagina 2. Derde kolom).
Verwachting:
Zwakke tot matigen Zuidoostelijke tot
Zuidwestelijken wind, gedeeltelijk bewolkt,
E later wellicht enkele regenbuien, aanvan-
kelijk kouder.
Verdere vooruitzichten: Weinig verande-
ring.
^IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIli
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiHiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiM
ONDERL. VERZEKERING MIJ.
DAMRAK 60 AMSTERDAM-C.
Tel. 45014 en 45016
Directie: H. F. HEERKENS THIJSSEN
Uitsluitend voor: Kerken, Pastorieën,
Kloosters en Kerkelijke Instellingen
ïïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiMiiiiiiiiiiiiimiimiiinmim
Onze Kom. correspondent seint ons dato
19 Januari:
Naar heden verluidt, zullen de vijf Duit-
sche Kardinalen en Bisschoppen nog tot
Vrijdag of Zaterdag te Rome blijven.
Aldus zijn zij in de gelegenheid, het resul
taat af te wachten van de aanvragen, die door
den H. Stoel langs den diplomatieken weg tot
de regeering te Berlijn zijn gericht.
Heden brachten de Duitsche Kerkvorsten per
auto een bezoek aan Castelgandolfo, waar zij
de pauselijke villa bezichtigden. Door hun langer
oponthoud zullen zij waarschijnlijk de gele
genheid aangrijpen om de zielemis voor Paus
Benedictus XV bij te wonen, die op zijn sterf
dag 22 Januari in de Sixtijnsche kapel wordt
gehouden.
door president Roosevelt in de Engelsche
taal te houden toespraak.
Deze toespraak zal voorafgegaan worden door
een kort ooggetuige-verslag van de hiermede
gepaard gaande plechtigheden, terwijl er on
middellijk nadat ze uitgesproken zal zijn, een
résumé van zal worden gegeven in de Fransche
taal.
De Phohi zal de speech van president Roo
sevelt opvangen, teneinde haar den volgenden
dag tijdens zijn normale uitzendingen naar
Oost en West door te geven.
Bovendien zal de Phohi als onderdeel van het
Amerikaansche programma, dat geheel in het
teeken van president Roosevelt's ambtsbeves
tiging staat, heden, 20 Januari van 21.2021.39
(Amst. tijd) een speciale voor Amerika be
stemde uitzending verzorgen, waarin bijzondere
aandacht zal worden geschonken aan de on
derzoekingen, welke den laatsten tijd in ons
land hebben plaats gevonden en waarbij vrij
sterke aanwijzingen gevonden zijn, dat pre
sident Roosevelt's voorouders van Hollandsche
afkomst waren.
Dit programma, waarin o.a. ook de Ameri
kaansche gezant, mr. Grenville T. Emmet zijn
medewerking zal verleenen, zal uitgezonden
worden uit het Zeeuwsche dorp Oud Vosse-
meer, waar de voorouders van president Roo
sevelt gewoond zouden hebben en verspreid
worden via de beide Phohi-zenders phi op 25.57
meter en pcj op 31.28 meter.
LONDEN, 19 Jan. (Reuter) Het
antwoord van Valencia en Salaman
ca op het voorstel tot het uitoefenen
van controle in Spanje is heden ont
vangen.
Valencia verwerpt noch het ontwerp, noch
het beginsel van controle, doch verklaart dat
de omstandigheden het ontwerp onaanvaardbaar
maken.
De regeering te Valencia merkt op, dat in
geen absolute bewaking van de havens der
rechtschen is voorzien en verlangt, dat ook zal
worden gelet op het aankomen van vrijwilligers.
De regeering verklaart verder, dat iedere schen
ding van het ontwerp haar vrijheid van han
delen terug zou geven.
Salamanca acht het ontwerp eveneens op-
aanvaardbaar en vestigt de aandacht op de
duizenden Fransche vrijwilligers, die de grens
overschrijden.
De leiders van de beweging van Franco spre
ken hun bewondering uit voor de pogingen der
Britsche regeering tot het handhaven der neu
traliteit en het meer menschelijk maken van
den strijd.
Zooals men zal weten is men thans bezig het
bovengenoemde ontwerp te vervangen door een
ander, dat niet zoozeer afhangt van de goed
keuring van Valencia en Salamanca en dat niet
alleen betrekking heeft op materieel, doch ook
op de vrijwilligers. Dit ontwerp is evenwel nog
niet door de subcommissie besproken.
In het Brabantsche dorpje Beugen heeft
een lafhartige moordaanslag plaats gehad,
waarvan een boerenzoon het slachtoffer is
geworden.
De jongeman, J. B., die den avond bij ken
nissen had doorgebracht, begaf zich huiswaarts,
toen hij op een donkeren en eenzamen weg
plotseling werd aangevallen. Eenige onbekend
gebleven personen losten met een jachtgeweer
een aantal schoten hagel op den niets kwaads
vermoedenden B. De hagelkorrels drongen het
slachtoffer in den hals. Hiermede nog niet te
vreden, wierpen de aanvallers zich op B. en
brachten hem eenige zware slagen met de kolf
van het geweer toe, waardoor een hevig bloe
dende hoofdwonde ontstond. Toen de ongeluk
kige bewusteloos neerviel namen de aanranders
de vlucht.
Nadat het slachtoffer weer tot bewust
zijn was gekomen is hij zoo goed en zoo
kwaad als het ging een naburige woning
binnengestrompeld. Onmiddellijk werd ge
neeskundige hulp ingeroepen.
Ofschoon de toestand van den gewonde
aanvankelijk zorgwekkend was, is het levens
gevaar thans geweken.
De politie stelt een onderzoek in naar de
laffe daders. Waarschijnlijk is hier een
wraakneming in het spel.
Onze Rom. correspondent seint ons dato
19 Januari:
Het bevinden van Z. H. den Paus toonde
heden eenige reactie op de vermoeienissen
van de laatste dagen en op het drukkende
sirocco-weer, dat op de droge koude van de
vorige week is gevolgd.
De hartfunctie was minder rustig dan de vo
rige week en de behandelende geneesheer heeft
Z. H. den Paus dan ook weer strengere rust
voorgeschreven en het verblijf op het rustbed
in de ontvangstzaal beperkt.
HET NEDERLANDS CUE PARTICULIERE
VLIEGTUIG DE P.H.M.A.G. BIJ PONTARME
(FR.) NEERGESTORT. VIER PERSONEN
KWAMEN OM HET LEVEN.
De Rooden zouden een belangrijke strategische
winst hebben behaald door de insluiting van
den heuvel Cerro de los Angeles bij Madrid.
De Duitsche Bisschoppen zouden te Rome het
resultaat der bemoeiingen van den H. Stoel met
Berlijn blijven afwachten.
De gezondheid van den H. Vader ondervindt
eenige reactie van de vermoeienissen der laat
ste dagen.
De regeeringen te Salamanca en Valencia wij
zen het Britsche voorstel tot controle in Spanje
af.
Heden wordt president Roosevelt beëedigd; zijn
plannen zullen per radio over de geheele wereld
te hooren zijn.
Ernstig verkeersongeluk op den Hemweg te Am
sterdam; vier art is ten gewond, van wie een zeer
ernstig.
Moordaanslag te Beugen.
Valsche geruchten over den kruiser „De Ruy-
ter".
New-Yorksche Beurs: Slot verdeeld.
iSo r-v 4\v\iunniiiiiiiMiii;;i// j -A's?
gland op Woensdag 1 uur v.m.: 74635
Vorige stand: 745.8
