De jongste kabinetscrisis
in België
ÏANO'S
W.AIphenaar
De ramp die de
V.S. teistert
De Koningin naar
Zeil am See
Oegaki geeft zijn
opdracht terug
Het nieuws van heden
JÜ£0)dOUi« WALES
OVERSTROOMINGEN IN AMERIKA
Een Boeddhistisch
nachtfeest
Wat Vandervelde's
heengaan beteekent
OFFICIEELE NUNTIATUUR
TE WASHINGTON?
Krui
Kruisweg 49 - Haarlem
VEREENIGDE KATHOLIEKE
PERS
VRIJDAG 29 JANUARI 1937 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20384
Milliarden dollars zullen noodig
zijn om de schade te
herstellen
Griep en longontsteking
in vluchtelingenkamp
ADMIRAAL FOERSTER OP REIS
Het Weer
„De Spaarnestad"
H.M. vertrekt Zaterdagmorgen
per auto uit Igls
Hulde van Innsbruck's
bevolking
Opnieuw wordt prins Sayonji ge
raadpleegd over de benoeming
van een kabinets-formateur
Honderden gewonden tengevolge
van een onder de geloovigen
uitgebroken paniek
twee schepen bekneld
Zware ijsgang op het IJselmeer
Door trein gegrepen
Spoorwegarbeider op slag gedood
GEBREK AAN GRONDSTOFFEN
Een duidelijke reactie op den te
groot geworden invloed
der socialisten
Van Zeeland heeft
geluk gehad
Zoekt U een gebruikte piano,
U slaagt zeker in iederen ge-
wenschten prijs bij
Hardnekkige geruchten over ver
vanging der Apostolische
delegatie
VATICAANSTAD, 29 Jan. (Ste-
fani). Een hardnekkig gerucht gaat,
dat de besprekingen tusschen het
Vaticaan en de regeering der Ver.
Staten om de Apostolische delegatie
te Washington, die geen diplomatieke
zending heeft, door een officieele
Nuntiatuur te vervangen, bijna ten
einde zijn.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
NEW-YORK, 29 Jan. (Reuter)
Ondanks het feit. dat het water van
de boven-Ohio langzaam terugloopt,
wordt een verergering van de over-
stroomingsramp gevreesd, daar nieu
we regenval voorspeld is en de Mis
sissippi steeds meer water toegevoerd
krijgt.
Met koortsachtige haast versterkt men de
dijken van den Mississippi en zelfs veroordeelden
helpen hierbij de troepen en vrijwilligers. Tot
dusver zijn 500 dooden geteld, doch men ge
looft dat ziekten bovendien nog duizenden
slachtoffers hebben geëischt, waarvan velen be
graven zijn zonder dat men hun identiteit heeft
kunnen vaststellen.
Pas over eenige weken zal men precies kun
nen zeggen, hoe groot het aantal dooden is.
Men is van meening, dat het milliarden
dollars zal kosten om de getroffen gebieden
weder in orde te brengen. Te Cincinnati
wordt de schade geraamd op 10—15 millioen
dollar en te Louisville op 100 millioen.
Meer dan een millioen personen is dak
loos geraakt.
De bewoners van Cairo (Illinois), de plaats
Waar Mississippi en Ohio samenvloeien, helpen
de autoriteiten met de versterking der dijken.
Indien de dijken zouden bezwijken, zou het
benedenstroomgebied van den Mississippi door
een niet te overziene ramp worden getroffen.
Uit alle staten wordt hulp ontvangen.
Te Memphis (Tennessee) is in 'n kamp, waar
negenduizend vluchtelingen uit het door de
overstrooming getroffen gebied zijn onderge
bracht, griep en longontsteking uitgebroken.
Reeds zijn minstens vijfhonderd personen lij
dende aan griep, terwijl het juiste aantal lijders
aan longontsteking nog niet is medegedeeld.
Velen zijn reeds tengevolge dezer ziekten over
leden.
BERLIJN, 29 Jan. (Havas) De vroegere
commandant van de Duitsche vloot, admiraal
Roereter, zal binnenkort een studiereis maken
haar Afrika om de vestiging van Duitschers
aldaar te bestudeeren. Hij zal o.a. een bezoek
brengen aan de vroegere Duitsche kolonies van
Oost- en Zuidwest Afrika.
VERWACHTING: Krachtige tot mati-
gen, later wellicht weer toenemende, Oos-
telijke tot Noord-Oostelijken wind, be-
trokken tot zwaar bewolkt, weinig of geen
1§ sneeuw, matige vorst des nachts, overdag
S matige tot lichte vorst.
Hoogste barometerstand 774.2 te Abisko
Laagste barometerstand 737.3 te Tours
j| Zon op v.m. 7.48 onder n.m. 4.39 uur.
H Licht op n.m. 5.07. Maan op n.m. 8.35
S onder v.m. 8.23. Laatste kwartier 3 Febr.
1 STORMWAARSCHUWINGSDIENST 1
Geseind 29 Januari te 9 uur aan de
posten van Hoek van Holland tot de Bel-
gische grens:
„Stormsein neerhalen, blijft op uw
hoede".
de ideale brandstof
15/20 2.05 22/35 en 30/50 2.45
VARKENMARKT 6-10 TELEF. 14164
Omtrent het vertrek van de Koningin
naar Zeil am See kan nader worden ge
meld, dat Hare Majesteit zich Zaterdag
v.m. omstreeks tien uur per auto uit Igls
daarheen zal begeven over Kitzbuehel en
Saalfelde en omstreeks vier uur te Zeil
am See zal aankomen, waar Zij Haar in
trek zal nemen in Hotel Excelsior.
Nadat reeds Woensdagavond ter eere van
H. M. Koningin Wilhelmina hoog in de bergen
ten Noorden van Innsbruck zich een vlam
mende W in het nachtelijk duister had afge-
teekend, heeft Donderdag opnieuw bij het in
vallen der duisternis de bevolking hulde ge
bracht door het doen oplaaien van een drie
kleurig vlammenlint in rood, wit en blauw, in
de nabijheid van het op een hoogte van 2250
meter gelegen topstation van den noordelijken
kabelspoorweg van de Hafelekar.
Boven: De Mississippi, een der grootste rivieren ter wereld, welke dit jaar grooter
catastrofe dan gewoonlijk heeft veroorzaakt in de Ver. Staten. Onder: De Ohio
overspoelde ook dit jaar weer de stad Louisville. Een der stadswijken, waar
slechts de hoogste huizenblokken nog boven het water uitsteken
Het uitgebrande perceel Damrak 7 te Amsterdam, dat de brandweer vanmorgen
enkele uren volop werk gaf
TOKIO, 29 Jan. (Domei) Generaal
Oegaki heeft zich hedenochtend 11.40 uur
naar het Keizerlijk paleis begeven, om zijn
opdracht een nieuw kabinet te vormen aan
den Keizer terug te geven.
Oegaki kon niet slagen in de vorming van
een kabinet, daar de onderhandelingen met de
leiders van het leger tot het benoemen van een
minister van oorlog voortdurend bleven mis
lukken.
Alvorens naar het paleis te gaan, verklaarde
Oegaki voornemens te zijn, ook zijn ontslag in
te dienen als generaal.
Na het verlaten van het Keizerlijk paleis had
Oegaki een onderhoud met de pers, waarin hij
verklaarde te betreuren, dat hij er niet in kon
slagen een kabinet te vormen. Hij acht den toe
stand ernstig, de sociale verhoudingen en de
politieke situatie zijn niet geregeld en hij ziet
met angst de toekomst van Japan tegemoet.
De particuliere zegelbewaarder Yoeasa is
vroeg in den middag wederom naar prins
Sayonji gegaan om hem te raadplegen over
de benoeming van een nieuwen kabinets
formateur.
Yoeasa wordt vanavond omstreeks 21 uur te
Tokio terugverwacht. Hij zal zich dan weder
onmiddellijk naar het Keizerlijk paleis bege
ven om rapport uit te brengen en vermoedelijk
zal de Keizer dan nog vannacht of morgen
ochtend den nieuwen candidaat ontbieden.
De Japansche pers is van meening, dat de
voorzitter van den geheimen raad, baron Si-
goeama, veel kans heeft benoemd te worden
tot kabinets-formateur.
die honderden fakkels op met ivoor en goud
versierde stangen houden.
Met een revolverschot zou het sein worden ge
geven, waarop de stoet zich in beweging moest
zetten.
Daar klinkt een korte knal fel en scherp door
de nachtelijke stilte.
Plotseling angstige uitroepen en een be
weging in het voorste gedeelte van den stoet,
welke zich snel uitbreidt. Daar roept op
eens iemand: „Een dolle olifant!"
Inderdaad is, geschrokken door het schot, één
der olifanten losgebroken. Een gevoel van angst
komt over de wachtenden, onrustig ziet men in
het donker naar het begin van den stoet.
Een kreet weerklinkt in het midden van de
rijen: „De olifanten zijn losgebroken!" en een
paniek bevangt de massa van meer dan 20.000
geloovigen.
Een ordelooze vlucht ontstaat en, terwijl de
aanleiding tot dit voorval slechts gering is en
gemakkelijk te herstellen zou zijn geweest, wor
den thans honderden vrouwen, kinderen en
grijsaards in redeloozen angst onder den voet
geloopen en bekomen, vaak ernstige, verwondin
gen en kneuzingen.
Een tragisch einde van 'n grootsche Boeddhis
tische geloofs-demonstratie.
COLOMBO (Ceylon), 29 Jan. In de onmid
dellijke omgeving van Colombo staat de in
drukwekkende, kunstig gebouwde Kelanyatem-
pel, waarin de Boeddhisten hun met edelge
steenten en goud overdadig gesierde godheid
aanbidden.
Ter eere van die godheid werd, volgens de
voorschriften van den godsdienst, een grootsch
nachtfeest gevierd, waartoe ook een nachte
lijke optocht naar den tempel behoorde. Alle
geloovigen trekken mede in dezen stoet, zelfs
kinderen en ouden van dagen nemen er aan
deel. Duizenden hadden zich, gehoor gevend aan
den roep der priesters, opgesteld, Oostersche
muzikanten met vreemdsoortige muziekinstru
menten traden aan, de dansers namen hun
voorgeschreven plaatsen in en de priesters ver
schenen in rijke gewaden. Vijf en twintig fees
telijk uitgedoste olifanten zouden tevens wor
den meegevoerd bp dezen nachtelijken tocht.
Sprookjesachtig, Oostersch-fantAstlsch wordt
de stoet belicht door honderden toortsdragers,
Donderdagavond omstreeks tien uur zijn de
Zwolsche boot Zuiderzee en de Lemmer boot
Friesland van Amsterdam vertrokken naar
Zwolle en Lemmer.
Den geheelen nacht hebben zij tegen het
ijs geworsteld en zijn niet verder kunnen ko
men dan even buiten Durgerdam. De vracht
boot Koophandel, bestemd voor Kampen, is
onderweg in het ijs vast blijven zitten. De drie
genoemde booten zijn heden in de Oranjeslui
zen teruggekeerd.
De stoombooten IJsel en Holland zijn Don
derdagavond van Zwolle en Lemmer vertrok
ken. Men heeft niets meer van deze booten
vernomen, zoodat zij vermoedelijk in het ijs
bekneld zitten.
Op het stationsemplacement te Gouda is
vanmorgen om half negen de 51-jarige
bankwerker bü het seinwezen der Neder-
landsche Spoorwegen, de heer J. Rottier,
wonende te Den Haag, door trein 607, ko
mende uit Den Haag, gegrepen en op slag
gedood.
Het slachtoffer was bezig met het leggen van
wisselklemmen In verband met blokrevisie. Hij
heeft blijkbaar den naderenden trein niet ge
hoord. Het ernstig verminkte lijk is naar het
ziekenhuis te Gouda vervoerd. R. laat een vrouw
en zes kinderen achter.
De ijzerpletterijen van Jemappes in België zul
len per 1 Februari gesloten worden wegens
algeheel gebrek aan grondstoffen. Hierdoor
worden 550 arbeiders werkloos. Ook ahdere fa
brieken zouden in gelijke moeilijkheden ver-
keefen.
Onze Brusselsche correspondent schrijft ons:
De korte crisis, die de regeering
Van Zeeland heeft doorgemaakt, is
in eerste instantie te begrijpen als een
uitvloeisel van de zeer levendige
reactie, die in België is waar te nemen
tegen een te groot geworden invloed
van het socialisme op de staatszaken.
De heer Van Zeeland heeft de pijnlijke
operatie om zich te ontdoen van den chef der
socialistische partij die Minister van Volks
gezondheid was en zoowat een roode censor van
al de handelingen der regeering Van Zeeland
elegant uitgevoerd, en daarbij groot geluk
gehad. Hij had immers daardoor tevens het
voortbestaan van zijn regeering op het spel ge
zet. En niet slechts van zijn regeering, maar
van den huidigen vorm en aard van de regee-
ringscoalitie.
De socialistische collega's van den heer Van-
dervelde, en de leden van het bureau van den
socialistischen Landsraad, hebben het Van
Zeeland tijdens deze operatie niet moeilijk ge
maakt. Zij bezitten genoeg realiteitszin om te
beseffen, dat de socialistische partij zeer veel
zou verliezen, indien zij haar machtspositie in
de regeering Van Zeeland zou moeten prijs ge
ven, zij heeft daarin immers zes gewichtige
portefeuilles,
De socialisten weten, dat met het weder-
ontwaken der rechtsche krachten in België
na het experiment Van Zeeland nimmer
meer een regeering zal worden geduld, waar
in de socialisten nog de helft der porte
feuilles en den invloed, zouden krijgen zoo
als in de regeering Van Zeeland nog het
geval is.
Minister-president Van Zeeland
De nieuwe Belgische minister van
gezondheid, Wauters
In den strijd tusschen de oude Belgische so
cialistische ideologie, voornamelijk vertegen
woordigd door Vandervelde (en door de Brou-
ckère, die op dit oogenblik de voorzitter is van
de Tweede internationale), en de jongere, voor
namelijk vertegenwoordigd door den Minister
van Buitenlandsche Zaken Spaak en door Henri
De Man (den ontwerper van het Plan van den
Arbeid, thans minister van Financiën en Werk
verschaffing) heeft deze laatste het gewonnen.
Tenminste in en rondom de regeering.
De strijd tusschen de oude en de jongere
socialistische generatie werd concreet uitge
vochten rondom het Spaansche drama. De so
cialist Spaak, evenals de regeeringsleider Van
Zeeland, wil hierin een houding volgen van
welbegrepen Belgisch nationaal egoïsme, Van
dervelde volgt de strooming van de Fransche
volksfrontpolitiek en blijft de integrale propa
gandist van de 11e Internationale.
Buiten dezen strijd van ideologieën we zou
den haast zeggen: van twee socialistische ge
neraties, die in België met elkaar beginnen te
vechten is deze regeeringscrisis vooral typisch,
omdat zij een zekeren angst verraadt, dat de
katholieke macht zich zal herstellen. Het over
boord werpen van Vandervelde, met naam en
gezag den officieelen leider der socialistische
partij in België, heeft in dit opzicht een reëele
en anderzijds een symbolische beteekenis. De
heer Van Zeeland heeft het in enkele korte
verklaringen ook in zijn verklaring die hij
dezen Donderdagnamiddag in den Senaat heeft
afgelegd genoegzaam laten blijken: hij wil
er meer dan ooit den nadruk op leggen, dat zijn
regeering niet het programma van een be
paalde partij zal vervullen maar een „nationaal"
programma.
Van Zeeland heeft aan de rechtschen, voor
namelijk aan de katholieken, een demonstratief,
een quasi theatraal bewijs willen geven dat hy'
zich niet verder naar linksch laat afgiyden,
maar dat hy op het hellend vlak wil stilhouden.
Als zoodanig is tenslotte de val van Van
dervelde een politiek succes van de voorstan
ders en practische verwezenlijkers van een unie
van alle katholiek denkenden in België dis
thans verdeeld zqn over drie partijen: het Blok
der Katholieken (met zyn twee vleugels: Ka
tholieke Vlaamsche Volkspartij en Parti Ca-
tholique Social), het Vlaamsch Nationaal Ver
bond en de bondgenooten van het Vlaamsch
Nationaal Verbond, nj. de Rexparty.
Een politiek succes, dat sommige socialisten,
w.o. Vandervelde zelf, mogelijk op een revanche
kan belust maken, zoodat het volgende hoofd
stuk der geschiedenis van de regeering Van
ZeelandSpaak wel ietwat bewogener kan wor
den dan het verleden dezer regeering.
P
w
Verergering van de overstroomingsramp in de
Vereenigde Staten gevreesd door de verwach
ting van nieuwen regenval.
II. M. de Koningin vertrekt Zaterdagmorgen per
auto uit Igls naar Zeil am See.
Zware qsgang op het IJsselmeer; schepen vast
geraakt.
Een katholieke ziekenhuisraad ingesteld.
Stand op Vrijdag 1 uur n.m. 745.4
Vorige stand 745.0
