■SKI
A
A
M
DuitschItaliaansche samenwerking
in Abessinië
12504
Het
heden
f,1
jt
EEN EXPEDITIE OP ZOEK
NAAR ERTSEN
HET VERGAAN VAN DE
JONGE JACOBUS"
Bar stormweer op
de Noordzee
NIEUWE ARREST A TIES
IN SOVJET-RUSLAND
nieuws van
Tel. Eén dubbel zes dubbel vier
Britsche leening
aan Frankrijk
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
ZATERDAG 30 JANUARI 1937 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20386
H. M. de Koningin heeft heden de schilderachtige omgeving van Igls verlaten
en zich begeven naar Zeil am See
Prof. dr. Von zur Mühlen zal voor
de Duitsch-ltaliaansche mijn-
bouwmij. het land
exploreeren
De verwachtingen zijn
zeer rooskleurig
De leider der expeditie Prof.
Von zur Mühlen
Dr.
Het Weer
Leden van de bemanning
aangespoeld?
De visschers hebben het zwaar
te verantwoorden
Ijsgang bemoeilijkt het
scheepvaartverkeer
Oostenrijksche critiek
op Tsjecho-Slowakije
Op de buitenlandsche politiek
Gedeeltelijke stremming tusschen
Amsterdam en Utrecht
1 jj WmMgim
- v*~
Ook de Missouri is in Amerika zoodanig gestegen, dat uitgestrekte gebieden zijn
overstroomd. De bevolking wordt in veiligheid gebracht
Ook de weduwe van Lenin en de
vrouw van Pyatakof ge
arresteerd?
ANTHRACIET EN
BRECHCOKES
voor centrale verwarming
Groote Houtstraat 1 8 7
Hevige brand in
Moldavië
De
Belgische delegatie
in Spanje
Te Brussel werd met militaire eer generaal Baron Rucqnoy begraven,
Belgische legeraanvoerders uit den wereldoorlog
één der
Voorstellen ten behoeve van het
republikeinsche Spanje
De controleering der
non-interventie
Italië wenscht een zoo spoedig
mogelijke toepassing
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
KENNISGEVING
van telefoon wijziging
„SNELT AX"
IJsclub voor Haarlem en Omstreken
IJSHOCKEY-WEDSTRIJDEN
Nieuwe staking in de
Belgische kolenmijnen
De straf van een
journalist
40.000.000 pond aan de Fransche
spoorwegen
SCHEEPSBOTSING
Het arbeidsconflict bij
de General Motors
De werkwilligen beschuldigd van
het afbreken der onder
handelingen
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
i
(Van onzen Berlijnschen correspondent)
Met een kapitaal van vijftig millioen
Lire, dat zoo noodig oogenblikkelijk tot
twee-honderd millioen vermeerderd kan
worden, is te Milaan gesticht de „Societa
Anonima Mineralia Africa 'Oriëntale Ita-
liana". De „N.V. Mijnbouw ïtaliaansch
Oost-Afrika" is een gemeenschappelijke
DuitschItaliaansche onderneming, waarbij
Italië de meerderheid der aandeelen in han
den houdt en Duitschland de technische
leiding heeft. Zoodra de exploitatie begint,
zal de Duitsche industrie een voorkeurs
recht hebben van vijf en twintig procent
der productie.
Officieel heeft de regeering van het Derde
Rijk zich met de totstandkoming der SAMAOI
niet bemoeid. Zij liet zelfs de stichting dezer
maatschappij niet berichten door het officieuze
„Deutsches Nachrichten-Büro", doch volstond
er mee, het D.N.B. een korte desbetreffende
mededeeling zonder eenig commentaar te laten
cntleenen aan het Romeinsche „Giornale
d'Italia", waarin Dr. Virginio Gayda er één
zijner steeds belangrijke hoofdartikelen aan
wijdde.
Afgezien echter van het feit, dat het na-
tionaal-socialistisch bewind volkomen op de
hoogte moet zijn geweest, daar de zoo ge
compliceerde oeconomie van het Derde Rijk
het onmogelijk maakt, dat zonder allerlei
bijzondere vergunningen 'n aanzienlijk ka
pitaal en groote hoeveelheden technische
hulpmiddelen de grenzen overschrijden,
kan men het al heel moeilijk als louter toe
val opvatten, dat de SAMAOI juist ten
doop werd gehouden tijdens Goering's be
zoek aan Italië.
Natuurlijk kan men zich op het standpunt
stellen, dat Duitschland zich schuldig maakt
aan heling door met Italië den Abessinischen
buit te deelen. Het lijkt echter beter de theorie
te laten voor wat z(j is en slechts rekening te
houden met de practijk, die daarop neerkomt,
dat het rijk van den Leeuw van Juda voortaan
vanuit het Kapitool of althans vanuit het aan
den voet van den Capitolinus gelegen Palazzo
Venezia geregeerd wordt.
En dan kan men een instelling als de SAMAOI
slechts toejuichen. In deze kolommen werd,
zooals trouwens in vrijwel de geheele Neder-
landsche pers, steeds betoogd, dat het onbillijk
en onverstandig was om een land als Duitsch
land te berooven van zijn matig bezit aan
grondstoffen voortbrengende gebieden: onbil
lijk, omdat de schraalheid van den Duitschen
bodem een geweldige industrie in het leven
riep, die even dringend behoefte heeft aan
grondstoffen als de mensch aan voedsel; on
verstandig, omdat een explosie op den duur on
vermijdelijk wordt, wanneer men een volk van
bijna zeventig millioen zielen met alle geweld
probeert klein te houden.
Daarom, herhalen wij, kan men een instelling
als de SAMAOI slechts toejuichen. Duitschland
zal wel met de spreekwoordelijke „Gründlich-
keit" hebben onderzocht of het de moeite loon
de, vóór het er toe overging een kapitaal van
tientallen millioenen te investeeren. Slaagt de
hypermodern toegeruste expeditie, die uit
Duitschland binnenkort naar Abessinië vertrekt»
er in om ontginbare vindplaatsen van ertsen op
te sporen, dan kan Duitschland daar zijn
werkkracht" nuttig aanwenden en grondstoffen
delven voor zijn industrie. Andere mogendheden
zullen wel even ongaarne zien, dat Duitschland
in Oost-Afrika voet aan land zet, als zij de be-
langstelling van het Derde Rijk voor West-
Afrika met wantrouwen gadeslaan, maar ten
slotte is het heel wat beter, dat Duitschland van
den nood een deugd maakt en in Abessinië,
Spaansch-Marokko of elders onder vreemde vlag
werkt aan zijn grondstoffenvoorziening, dan
dat het hier of daar, waar de zoo zeer begeerde
natuurlijke hulpbronnen in den schoot der aar
de verborgen liggen, met geweld zijn eigen vlag
probeert te planten.
De SAMAOI zal haar werkzaamheden begin
nen met een onderzoekingsreis te organiseeren
in het gebied van Wollega en in het Oosten
en het Westen van Harrar. Deze expeditie ver
trekt in Februari naar Afrika en staat onder
leiding van den Berlijnschen hoogleeraar bij de
„Technische Hochschulle", prof. dr. von zur
Möhlen, die hét rijk van den negus negusti
reeds twee malen bereisde en daarover een in
mijnbouwkundige kringen zeer geprezen boek
„Im Banne Aethiopiens" schreef.
Prof. von zur Mühlen, die volkomen vrijheid
van handelen geniet, is bezig, zich de beste in
strumenten aan te schaffen, welke de weten
schap voor het opsporen van ertslagen en het
onderzoeken van steensoorten kent, terwijl hij
reeds een staf van eminente medewerkers om
zich heeft verzameld.
Hij is te veel vakgeleerde om zich door zijn
hoopvolle verwachtingen tot al te optimistische
voorspellingen te laten verleiden. Aan den an
deren kant echter is hij er, ondanks dat de
geografie van Abessinië nog' verre van perfect
en de geologische structuur van dit land nog
zoo goed als volslagen onbekend kan worden
genoemd, zoo absoluut van overtuigd, dat er in
het nieuwe Italiaansche Keizerrijk enorme
schatten aan natuurlijke hulpbronnen verbor
gen liggen, dat hij er niet voor terugschrikte om
tegenover de pers een aantal vrij positieve en
veelbelovende verklaringen af te leggen.
De SAMAOI zal zich slechts bezig houden
VERWACHTING: Matige, tijdelijk nog
krachtige Zuid-Oostelijke tot Oostelijken
wind, betrokken tot zwaar bewolkt, waar
schijnlijk sneeuw in het Noorden, in het
Zuiden aanvankelijk regen of natte
sneeuw en later sneeuw, matige tot lichte
vorst in het Noorden, in het Zuiden om
het vriespunt tot lichte vorst.
Hoogste barometerstand:
778.9 te Kuopio (Finland)
Hoogste barometerstand:
737.0 te Valentia
Zon op v.m. 7.46 onder n.m. 4.41 uur.
Licht op n.m. 5.11. Maan op n.m. 9.46
onder v.m. 8.41. Laatste kwartier 3 Febr.
met het opsporen en ontginnen van ligplaatsen
van steenkool, ijzer, koper en lood. Prof. von zur
Mühlen houdt rekening met de mogelijkheid,
dat hij ook tin en nikkel vindt. Of dergelijke
eventueel© vondsten geëxploiteerd zullen wor
den, hangt natuurlijk af van het contract, dat
de SAMAOI heeft met de Italiaansche regee
ring en waarvan de inhoud slechts in enkele
zeer algemeene termen is gepubliceerd.
Met goud en platina mag de SAMAOI zich in
elk geval niet bezig houden. Het opsporen en
delven daarvan is de taak eener andere maat
schappij, waaraan een concessie is verleend in
de zelfde streken als waar de Duitsch-ltaliaan
sche mijnbouw-maatschappij exploreert.
Prof. von zur Mühlen gelooft, dat Abessinië
zeer rijk is aan goud. Het staat zoo goed als
vast, dat het 't huidige Abessinië was, waaruit
het Egypte der oudheid zoo veel geel metaal
betrok. Verder leert de geschiedenis, dat in
Abessinië niet alleen den laatsten tijd, toen
men slechts den zilveren Maria Theresia-daal-
der en geen goudgeld kende, doch door alle
eeuwen heen het zilver veel hooger in aanzien
stond dan het goud. Iets dergelijks kan zich na
tuurlijk alleen voordoen wanneer het goud in
groote hoeveelheden wordt aangetroffen en het
zilver betrekkelijk schaarsch is.
Tij dans zijn reizen in het land van den
Negus had prof. von zur Mühlen volop gelegen
heid om het goud-wasschen, waarmee vele
Abessiniërs zich bezig houden, te bestudeeren,
vooral voor wat de opbrengst er van betreft. Hij
gelooft, dat er met toepassing van moderne
methoden in Abessinië zeer veel goud is te
winnen.
Men zal zich herinneren, hoe er in het begin
der Italiaansche expeditie veel sprake was van
olie in den Abessinischen bodem. Een Ame
rikaan bracht veel sensatie in de wereld door
voor een groote hoeveelheid dollars een lang
durige concessie voor de exploitatie van olie
velden te koopen.
Prof. von zur Mühlen haalt voor de bewering,
dat er in Abessinië olie te vinden zou zijn, de
schouders op. Allemaal Amerikaansche bluf en
politieke humbug, luidt zijn oordeel. Hij acht
het wel mogelijk, dat er hier of daar een paar
oliebronnen te vinden zijn, doch beschouwt het
als buitengesloten, dat de exploitatie daarvan
loonend zou kunnen worden gemaakt. Hij ba
seert deze meening op de technische resultaten
van. zijn onderzoekingen betreffende de bodem
structuur van Abessinië. In een geologische con
stellatie als de Abessinische komt nergens ter
wereld olie voor.
Als gezegd, vertrekt de expeditie-von zur
Mühlen de volgende maand naar Abessinië. Zij
zal daar vermoedelijk een jaar blijven, ook al
rekent de leider er op, eerder terug te kunnen
keeren om te Berlijn de in Afrika gedane on
derzoekingen uit te werken.
Met de exploitatie van ontginbare lig
plaatsen van steenkool of ertsen kan direct
na de ontdekking begonnen worden.
Duitschland, dat ook hierbij de technische
leiding grootendeels in handen heeft, is ge
reed om zijn taak ten uitvoer te brengen.
Volgens een bericht van United Press aan de
bladen is in de nabijheid van Peniche bij de
Burlingseilanden een aantal schipbreukelingen
aangespoeld. Eenigen hunner gaven nog teeke
nen van leven. Men neemt aan, dat het hier
leden betreft van de bemanning der „Jonge
Jacobus".
Hedenochtend kwamen te IJmuiden aan
de markt 5 stoomtrawlers en 12 motorlog-
gers.
De opvarenden meldden bar stormweer te
hebben doorgemaakt. De zee, vooral in het
Noorden, is erg opgeloopen. De dekken der
schepen zijn met een dikke laag ijs bedekt,
evenals het touwwerk in het want. De sche
pen hebben door het slechte weer onvol
doende kunnen visschen. De visch is dan
ook peperduur.
Te Scheveningen kwam vanmorgen
slechts één motorlogger binnen. De lading
van dit schip wordt Maandag verkocht.
WEENEN, 29 Jan. (Havas) Politieke krin
gen zijn verrast over de publicatie van een
hoofdartikel in de Reichspost, waarin de bui-
tenlandsche politiek van Tsjecho-Slowakije
wordt gecritiseerd.
De verrassing is des te grooter, daar de pu
blicatie den dag na de onderteekening van de
Duihsch-Oostenrijksche economische overeen
komst geschiedt.
De Reichspost schrijft: „Men spreekt bijna
niet meer over samenwerking der Donaulan-
den. De kansen op Hongaarsch-Tsjechische
toenadering zijn vervlogen. Het bondgenoot
schap tusschen Tsjecho-Slowakije en Sovjet-
Rusland doet overigens afbreuk aan de verwe
zenlijking van een belangengemeenschap in de
Donaulanden.''
Niettemin betwisten officieele Weensche
kringen, dat het artikel geïnspireerd zou zijn.
De ijsgang in het Merwedekanaal veroor
zaakt groote moeilijkheden voor het scheep
vaartverkeer. Sinds Vrijdag is de vaart van en
naar Amsterdam gedeeltelijk gestremd. In het
midden van het kanaal wordt een vaargeul
open gehouden, en vanaf afgeloopen nacht
twaalf uur tot komenden nacht twaalf uur
kunnen alleen booten varen in de richting
AmsterdamVreeswijk. Gedurende de volgen
de 24 uur zal de vaart in tegenovergestelde
richting worden onderhouden.
De stremming zit voornamelijk tusschen
Nigtevecht en Zeeburg. Zoodoende komt het
voor, dat vrachtbooten 24 uur aan de kade
moeten wachten. In Utrecht ligt de Concordia
16 al van Vrijdagavond elf uur af. Op die
wijze komt er groote vertraging in de verzen
ding van het stuk- en beurtgoed, ondanks het
feit, dat de autodiensten veel overnemen.
Het laat zich aanzien, dat de schepen voor
de richting Zwolle Utrecht niet meer aandoen.
Aan het kanaal is het zeer stil. De schepen
van Rotterdam naar Zwolle van de reederij
Van der Schuyt varen sinds Vrijdag al over
Vreeswijk en Arnhem naar Zwolle.
In normale gevallen is de vaart Utrecht
AmsterdamKampenZwolle.
Op de Zuiderzee is de scheepvaart ook ge
stremd.
MOSKOU, 30 Jan. (D.N.B.J De Ate
meldt, dat te Moskou het gerucht in om
loop is, dat ook de weduwe van Lenin is
gearresteerd. Voorts is de vrouw van
Pyatakof gearresteerd.
Deze geruchten zijn volgens het D.N.B. tot
nu toe nog niet door de officieele instanties
tegengesproken.
Ook zouden nog verscheiden familieleden
zijn gearresteerd van beschuldigden in het
proces tegen het parellele centrum.
Uit Warschau wordt gemeld, dat de politie
in den afgeloopen nacht een vijftiental com
munisten gearresteerd heeft, die in de laatste
jaren in Sovjet-Rusland een speciale oplei
ding hebben genoten.
Op hen werden cijfertelegrammen, bevelen
en instructies van de Komintern bevonden,
evenals een nauwkeurig stenogram over het
verloop van het te Moskou gevoerde proces.
BOEKAREST, 30 Jan. (Havas). Op het
station van Todireni (Noord-Moldavië) brak op
tien verschillende plaatsen tegelijk brand uit.
In minder dan een uur tijds werden 46 graan-
opslagplaatsen verwoest. De oorzaak van de
branden is onbekend. Een onderzoek wordt in
gesteld. De schade beloopt eenige millioenen
lei.
Me«ml M
^Svsr:
VALENCIA, 30 Jan. (Havas). De delegatie van
Belgische parlementsleden onder leiding van
den socialist Camille Huysmans, die zich op de
hoogte is komen stellen van den tegenwoordi-
gen toestand in het republikeinsche Spanje,
heeft haar conclusies neergelegd in een nota,
waarin het volgende voorgesteld wordt;
1. Te Londen een conferentie bijeen te roe
pen van alle democratische en anti-fascisti
sche krachten, teneinde van de democratische
regeeringen de erkenning van de republikein
sche regeering als wettige te verkrijgen.
2. op, internationalen grondslag de levensmid
delenvoorziening van de burgerbevolking, o.a.
te Madrid te organiseeren.
3. In alle democratische landen comité's voor
hulp aan het republikeinsche Spanje te organi
seeren.
4. Alle krachten aan te wenden om de kinde
ren in Spanje te redden. Ten aanzien van de
actie der socialisten bepleit zij o.a. de oprich
ting te Valencia van een internationaal socia
listisch arbeidershuis, dat de acties voor Span
je centraliseert.
Binnenkort zal minister Spaak een onderhoud
hebben met Del Vayo te Luxemburg over de
kwesties, waarover de Belgische en de Spaan-
sche regeering op het oogenblik geschillen heb
ben.
Minister Spaak verklaarde, dat inderdaad
sprake is van 'n dergelijk onderhoud, doch noch
tijd noch plaats zijn vastgesteld.
ROME, 30 Jan. (Stefani) Blijkens in het
buitenland gepubliceerde berichten, zouden som
mige afgevaardigden in de non-interventie
commissie van meening zijn, dat minstens een
maand noodig is alvorens het internationale
contróle-plan kan worden toegepast, terwijl
sommigen gelooven, dat dit tijdvak nog zou
moeten worden verdubbeld.
In welingelichte Italiaansche kringen ver
klaart men, dat deze verwachtingen niet in
overeenstemming zijn met de Italiaansche po
litiek, die in het belang van Spanje en van
Europa gericht is op de spoedige totstandko
ming van een krachtig gecontroleerde non
interventie.
De Fransche spoorwegen hebben een Britsche
leening ten bedrage van 40.000.000 pond sterling
gesloten.
Nieuwe arrestaties van communisten in Sovjet-
Rusland.
De meening van de Tweede Kamer over het
wetsontwerp inzake verbindendverklaring van
collectieve arbeidsovereenkomsten.
Pater Arnold Driessen, missionaris in Britsch
Nyassa-Iand, overleden.
Na stormweer op de Noordzee.
DAG en NACHT
TELEFOON
GEOPEND
1-66-44
ZONDAG:
om den Louis Bijvoet-stedenbeker. In verband
hiermede toegang ook voor stadgenooten f 1.30,
alles inbegrepen.
BRUSSEL, 30 Jan. In twee kolenmijnen te
Quaregnon in Henegouwen, hebben de arbei
ders het werk neergelegd. Zevenhonderd mijn
werkers z;jn bij de staking betrokken.
LONDEN, 29 Jan. (Havas). De Berlijnsche
correspondent van de News Chronicle, Vernon
Bartlett, meldt, na te hebben verklaard, dat het
bericht, dat hij Dinsdag heeft gepubliceerd en
volgens hetwelk Goering Mussolini zou hebben
voorgesteld 80.000 Duitsche en Italiaansche sol
daten naar Spanje te zenden, woede heeft op
gewekt, dat hij, Bartlett, er van verwittigd
werd, dat hem niet vergund zal zijn, zich Za
terdag naar den Rijksdag te begeven om er de
redevoering van Hitier te hooren.
„Van een Duitschen berichtgever" aldus
vervolgt hij „die mij tot nü toe inlichtingen
gaf, verneem ik, dat de Duitsche politiek zich
richt naar een terugtrekken uit het Spaansche
avontuur. Dat alles geeft eenige redenen te
hopen, dat de redevoering wat meer zal geven
dan principieele verzekeringen, welke slechts
ten doel zouden hebben gehad, het ongeduld
van Frankrijk en Engeland te kalmeeren, ter
wijl Duitschland en Italië zouden zijn voortge
gaan met versterkingen te zenden aan Franco,
LONDEN, 30 Jan. (Reuter) De Fran-,
sche spoorwegen hebben bij een groep
Britsche bankiers een leening gesloten ten
i/edrage van 40 millioen pond sterling voor
den duur van tien maanden tegen een rente
van 3y„ procent.
De stoomschepen Kakarical en Caradale zijn
met elkander in botsing gekomen in de Golf
van Hobson, gelegen in den staat Victoria
(Australië). De Kakarical zonk onmiddellijk.
Vijf leden der bemanning zijn om het leven
gekomen; 17 werden gered.
DETROIT, 30 Jan. (Havas) De gouverneur
van Michigan, Murphy, heeft geweigerd de vei
ligheid te waarborgen voor de niet-stakende
arbeiders, die in verscheidene fabrieken van de
General Motors het werk hebben hervat. Hij
beschuldigt deze werkwilligen er van verant
woordelijk te zijn voor het afbreken der onder
handelingen tusschen werkgevers en werknemers,
terwijl de regeering hun den raad gaf te wach
ten tot een overeenstemming was tot stand ge
komen, alvorens het werk te hervatten.
Op verzoek van de directie der General Motors
heeft het gerecht van Genesee, waar zich de fa
brieken bevinden, een bevelschrift onderteekend,
waarbij de stakers, die twee werkplaatsen der
General Motors bezet houden, voor het gerecht
gedaagd worden.
