Het kabinet-Van Zeeland nog
voor groote moeilijkheden
Scheepsbotsing
Het nieuws van heden
1
MINISTER SPAAK KRIJGT
MEER VRIJHEID
De arrestaties in
Rusland
De schoolstrijd in
Duitschland
Kard. Dougherty
te Manilla
ROER VAN POSTBOOT
STUKGESLAGEN
REEDS 400 PERSONEN
VERDRONKEN
Chevroletfabriek
bezet
Malaga opnieuw
bedreigd
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD 'UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERfJ DÉ SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
DINSDAG 2 FEBRUARI 1937 - AVONDBLAD
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20390
De socialisten zouden het aftreden
van hun leider Vandervelde
willen wreken
Naar eenheidsfront met
de communisten?
Worosjilof treedt voor zyn
generaals in het krijt
Kroepskaja niet in arrest
Nog veel ijs in het
IJselmeer
Voor Centrale Verwarming:
„DE SPAARNESTAD"
Honderden ouders en kinderen hebben geprotesteerd tegen de plannen van het
Londensche gemeentebestuur om den automobilisten toe te staan in Westway met
een vaart van 30 mijl te rijden. Elke betooger had twee briefkaarten bij zich welke
geadresseerd waren aan den minister van Verkeerswezen. Hierboven: ouders en
kinderen steken den weg over tijdens de protestdemonstratie
Een boom van een halven meter
dikte wordt in vier minuten
doorgezaagd, door de nieuwste
zaagmachine
Op de West er schelde tusschen een
Fransch en een Zweedsch
schip
Fransch schip in zinkenden
toestand
«M
Het regeeringsgebouw van Mussolini op het Palazzo Venezia in Rome is feestelijk
verlicht
De Pauselijke Legaat bezoekt het
heiligdom van de H. Maagd
van Antipolo
Bij de melaatschen
Officieele ontvangst
Nachtelijke tocht over het ijs
De f ÏOO.OOO op
no. 10095
En nog blijft het water in de Ohio
en den Mississippi stijgen
Nog 15 centimeter
Dëelneming van den
H. Vader
Men verwacht ernstige ongeregeld
heden te Flint
Stoottroepen
Zeelieden hervatten het
werk
KROON-BEHANGSELS n.v.
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
40 a 50 procent der Spaansche
priesters door de rooden
vermoord
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., fngez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
(Van onzen Brusselschen correspondent)
In doorgaans welingelichte milieu's
werd er ons op gewezen, dat de verwij
dering van Vandervelde, den socialis-
tischen leider, uit de regeering-Van
Zeeland, ook in rechtstreeksch verband
staat met de diplomatieke onderhan
delingen, welke Van Zeeland en zijn
minister van Buitenlandsche Zaken de
eerstkomende weken te voeren hebben.
De jongste Belgische politiek bestaat in feite
hierin, dat België er Frankrijk, Engeland, Ita
lië, Duitschland, op heeft voorbereid, dat als
„wederkeerige verplichting", in het spel van
den wederzij dschen bijstand, voor een nieuw
westelijk pact, een verbeterde editie van de
Locarno-overeenkomst België als kleine
staat, geen anderen waarborg wenscht te geven
dan de volstrekte verplichting zijn eigen grond
gebied tegen eiken overweldiger te verdedigen,
zoodat de contracteerende mogendheden, die
verplichtingen op zich nemen tegenover België,
wederkeerig van België dan de garantie ont
vangen, dat in geen geval België als opmarscli
gebied tegen Frankrijk, noch in de andere
richting tegen Duitschland, zal kunnen worden
gebruikt. En dus ook niet als operatiebasis
voor luchtraids, of vlootondernemingep uit zijn
kusthavens, tegen Engeland.
Het is een feit, dat Vandervelde, zooals trou
wens ook de socialistische pers in België, ijvert
voor de vervanging van het door Duitschland
Verworpen Rijnpact door een nieuwsoortig
Locarnopact, waarin de Sovjet-Unie zou wor
den betrokken, en. waarin..zelfs de Sovjet-Unie
Duitschland zou vervangen, indien de interna
tionale omstandigheden dit moesten meebren
gen.
Het staat vast, dat Van Zeeland voor de
buitenlandsche richting van minister Spaak
meer vrijheid heeft willen veroveren, daar Van
dervelde den minister steeds op de vingers keek
en tegenwerkte op grond van de meer integrale
socialistische doctrines, zooals die in de Tweede
Internationale tot uiting komen.
Een andere reden, waarom Van Zeeland zijn
minister van Buitenlandsche Zaken wou ont
doen van de voogdij van Vandervelde is het
conflict met Valencia over den moord op baron
de Borchgrave, dat thans echter schijnt opge
lost. Zooals men weet heeft Spaak Zaterdag j.l.
den Spaanschen minister van Buitenlandsche
Zaken te St. Quentin in Noord-Frankrijk
ontmoet. De Belgische minister wenschte zoo
spoedig mogelijk het antwoord van de Spaan-
sche regeering inzake de kwestie-Borchigrave
te kennen, daar hij Woensdag in den Senaat
over deze zaak zal worden geïnterpelleerd.
Maandagmorgen nu heeft de Belgische regee-
ving de nota van de Spaansche regeering ont
vangen, die door Brussel als bevredigend wordt
beschouwd.
Intusschen zal de grootere vrijheid, die Van
Zeeland voor zich zelf en voor zijn minister
Van Buitenlandsche Zaken heeft weten te ver-
Werven, wat de buitenlandsche oriëntatie van
zijn regeering betreft, vermoedelijk moeilijk
heden op binnenlandsch gebied veroorzaken.
Sommigen zijn in dat opzicht pessimistisch
en voorzien dat de socialistische massa den
smaad haar leider en partijvoorzitter aange
daan, evenals de indolentie van zijn socialis
tische collega's in de regeering tijdens de af-
scheping van hun partij-chef, zal wreken. Men
ziet Vandervelde de rangen versterken van de
Partijgangers van het Front Commun met de
Belgische communisten die reeds talrijk genoeg
zijn.
Van communistische zijde drijft men on-
WARSCHAU, 2 Febr. (Stefani) Bevestigd
wordt, dat een ernstig conflict is ontstaan
tusschen Stalin en maarschalk Worosjilof,
die in verband met het politieke proces te
Moskou de verdediging op zich genomen
heeft van generaal Toechatsjefski, die
onder strenge bewaking zou zijn gesteld.
Worosjilof zou Stalin hebben te kennen ge
geven, dat hij er niet mee accoord kon gaan,
dat zijn generaals als verraders jegens den
staat worden behandeld.
LONDEN, 2 Febr. (Reuter) Uit Moskou wordt
SemeldDe geruchten, die gisteravond te Parijs
de ronde deden over een arrestatie van de we
duwe van Lenin, worden vandaag door het
olkscommissariaat van Buitenlandsche Zaken
tegengesproken en „absurd" genoemd.
L>e correspondent van de Daily Telegraph te
Moskou verklaart, dat Radek en Sokolnikof wel
eens opnieuw voor het gerecht zouden kunnen
Verschijnen, beschuldigd van het afleggen van
°hvolledige bekentenissen.
ophoudend naar het zoogenaamde een
heidsfront" van socialisten en communisten
dat hier enkele weken geleden reeds werd
gesloten voor de jeugdorganisaties der bei
de partijen die nu onder een gemeenschap
pelijke leiding staan en een gemeenschap
pelijke revolutionnaire actie voeren.
Er is trouwens ook een voorstel geformuleerd,
w'aardoor de communistische partij een zelf
standig deel zou worden van de socialistische
partij in België, terwijl de vakorganisaties van
beide partijen al dadelijk zouden worden her-
eenigd.
Deze richting kiest thans Vandervelde als
haar vaandeldrager. Het gevaar bestaat, dat de
socialistische leider inderdaad zich als bezieler
van deze gevaarlijke richtmg zal opwerpen. Ook
vreest men, dat Camille Huysmans, de socialis
tische Kamer-voorzitter en burgemeester van
Antwerpen, die zich in het roode Spanje de
laatste dagen zoo heeft gecompromitteerd, de
zijde kiest van de ideologie-Vandervelde.
De „Feuple" zegt uit gezaghebbende bron te
hebben vernomen, dat de Spaansche regeering
bereid zou zijn de door België geëischte schade
vergoeding van een millioen francs wegens den
moord op Baron de Borchgrave, te betalen,
mits België er in principe mede accoord gaat,
dat het geschil aan het oordeel van het Intern.
Höï van Internationale Justitie te Den Haag
zal worden onderworpen.
ZUERICH, 2 Febr. De Berlijnsche cor
respondent van de „Neue Zuericher Zeitung"
seint aan zijn blad, dat het Vaticaan een
uitvoerig Memorandum aan de Duitsche
Rijksregeering heeft doen toekomen, waar
in, onder verwijzing naar het nog gelden
de Concordaat, ernstige bedenkingen wor
den geopperd tegen de oprichting van de
Rijks jeugdorganisaties en tegen de maat
regelen betreffende het bijzonder onderwijs.
Duitsche regeeringsbeambten zouden reeds be
zig zijn aan het voorbereiden van het ontwerp
voor een antwoordnota op het Memorandum
van het Vaticaan, waarin de bezwaren, die door
de Duitsche Kerkvorsten in Rome naar voren
werden gebracht, zijn samengaat.
Maandagavond omstreeks elf uur is de ijs-
breker Daniël Goedkoop met een geladen dek
schuit naar Huizen vertrokken. De dekschuit
moest in Huizen worden gebracht, waarna de
Daniël Goedkoop direct naar Amsterdam zou
terugkeeren. Blijkbaar is het ijs nog dik en vrij
sterk, waardoor het niet gemakkelijk is een
vaargeul te maken.
BRECHCOKES,
WALES ANTHRACIET 50/80,
WALES ANTHRACIET NOOTJES VIER.
FRIESCHE VARKENMARKT 6—10,
TELEFOON 14164
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini^
H VERWACHTING: Matige, later wellicht
S toenemende, Zuid-Westelijke tot Zuidc-
lijken wind, tijdelijk opklarend, later wel-
jj= licht toenemende bewolking, aanvanke-
lijk weinig of geen neerslag, temperatuur
om het vriespunt des nachts in het Oos-
ten, in het Westen iets kouder.
Hoogste barometerstand 763.9 te Krakau
2j Laagste barometerstand 739.3
te Vestmanoer
H Zon op 7.41 - onder 16.48 - Licht op 17.18 1
Maan op 0.04 onder 9.34
EE 3 Februari L. K.
Illllllllllllllllllllllllllllll
ÏÏV
Vanochtend heeft nabij Terneu-
zen een aanvaring plaats gehad tus
schen een Fransch en egn Zweedsch
stoomschip. Beide schepen zijn waar
schijnlijk op weg van Antwerpen
naar zee.
Het vanochtend om half elf nabij
Terneuzen aangevaren Fransche
stoomschip blijkt te zijn het uitgaan
de stoomschip Condé van de reederij
Nouvelle Compagnie Havraise Penin-
sulaire de Navigation te Parijs, ge
bouwd in 1915, groot 720 bruto en
4537 netto registerton- Het schip
bevindt zich in zinkenden toestand.
Sleepbooten zijn aanwezig.
Het met de Condé in aanvaring ge
weest zijnde schip is vermoedelijk het
m.s. Strassa van de reederij Gran"
gesberg Trafikaktiebolaget, thuisbe-
hoorende te Qxelösund (Stockholm).
MANILLA, 2 Febr. (Eigen telegram.) De
Kardinaal-Legaat, Z. Em. Kard. Dougherty,
bracht een bezoek aan het vermaarde hei
ligdom van de H. Maagd van Antipolo. Een
enorme menigte was verzameld in de kerk.
waarvan de bogen en het priesterkoor prach
tig versierd waren. Een aantal padvinders uit
Java stortte devoot een gezamenlijk gebed.
De Kardinaal-Legaat gaf den Pauselijken
Zegen en hield na afloop een receptie, waar
op velen hun hulde kwamen brengen aan
den Pauselijken Legaat.
Na de aankomst van de „Conté Rosso", die
de Italiaansche pelgrims onder leiding van
Kardinaal Dougherty 'haai'" "Mairlifcr bracht, te
Colombo, heeft de Kardinaal-Legaat een bezoek
gebracht aan de melaatschenkolonie van Hen-
dala, die bestuurd wordt door de zusters Fran
ciscanessen en de zusters Oblaten van Manilla.
Ontroerend was de ontmoeting met pater
Bourgael, een Franschman, biechtvader van de
leprozen.
Sinds 50 jaar oefent deze missionaris zijn be
wonderenswaardig apostolaat uit. Slechts een
maal heeft hij zijn vaderland terug gezien; dit
was 20 jaar geleden, toen hij juist op tijd kwam
om zijn stervende moeder den laatsten zegen te
geven.
De Kardinaal heeft de 27 paviljoens bezocht,
waar meer dan 800 zieken verpleegd worden,
onder welke een honderdtal Katholieken.
Ofschoon de „Conté Rosso" reeds gisteren
in de haven van Manilla voor anker ging,
was heden de dag van de officieele ont
vangst van den Kardinaal-Legaat en de
Pauselijke Missie.
Reeds vroeg in den ochtend de Philippij-
nen zijn vroege uren gewend reed de Kardi
naal-Legaat, geestdriftig toegejuicht, in een
open koets door de bont versierde stad naar de
kathedraal, waar de Bisschoppen en de geeste
lijkheid van de Philippijnen hem opwachtten.
In een korte rede sprak Kardinaal Dougherty
zijn vreugde uit, na twintig jaar weer de Philip
pijnen te bezoeken. Z. Em. getuigde van de
verheven wenschen van den H. Vader voor het
Congres.
Na een bezoek te hebben gebracht aan de
Sacramentskapel der kathedraal, waar de
Kardinaal-Legaat in gebed verwijlde, reed hij
naar het oude gouverneurspaleis, dat gedurende
het Congres zijn residentie is.
Maandagavond elf uur werd het eiland Urk
opgeschrikt door noodseinen, afkomstig van de
postboot Insula. Onmiddellijk werd een ijsvlet
in gereedheid gebracht, welke, bemand met tien
man, om twee uur van wal stak om de post
boot hulp te verleenen.
- Vanochtend om tien uur is de bemanning
van de ijsvlet op Urk teruggekeerd met drie
personen van de uit tien personen bestaande
bemanning van Insula. Het is gebleken, dat
het roer van de Insula Maandagavond was
stukgeslagen. Hierdoor geraakte de boot stuur
loos en kon zij niet verder door het ijs komen.
In de Staatsloterij is de prijs van 100.000
er heden uitgekomen. Hij viel op nummer 10095.
NEW YORK, 1 Febr. (Reuter.) Men
raamj bet aantal personen, dat bij de over
stroomingen om het leven gekomen is,
thans op 400 en dat dergenen, die hun
woonsteden hebben moeten verlaten, op een
millioen.
De rivier Ohio tusschen Pittsburgh en Louis
ville is teruggeloopen, maar het water is langs
den geheeleri loop van den Mississippi over
een lengte van 1200 mijl van Cairo tot New-
Orleans langzaam gestegen, waarbij de bin
nendijken werden afgebrokkeld en de groote
stutdijken ernstig bedreigd. Tiptonville, waar
het dijkstelsel sterk verbeterd was, kwam hier
door opnieuw in gevaar.
Te Memphis bereikte het water een peil van
47.8 voet, hetgeen 1.2 voet hooger is dan tij
dens den watersnood van 1913. Het gevaar voor
epidemieën nam toe, aangezien de vluchtelin
gen de stad binnenstroomden, zonder zich aan
te melden voor pokkeninenting en anti- typhus-
injecties.
De burgemeester van Louisville, Neville Mil
ler. heeft bekend gemaakt, dat het centrum der
stad na het wijken van het hooge water zal
worden herbouwd. Krotten zullen worden op
geruimd, nieuwe verkeerswegen aangelegd en
waterkeéringen gebouwd, om in de toekomst
rampen te voorkomen.
In het dal van' de Ohio en den Mississippi
was het zoo goed als het in geen weken
geweest is. Hoewel voor het weekeinde regen
voorspeld wordt, meent men, dat de waters
nood hierdoor niet zal worden verergerd.
Nader wordt uit Cairo aan den Mississippi
gemeld, dat het water nog slechts 15 centimeter
van den top der dijken, welke met houten bar
ricades zijn versterkt, is verwijderd. Het water
blijft de dijken beuken en men verwacht, dat
binnen veertig uren Cairo zal zijn bereikt.
Onze Romeinsche correspondent seint ons
d.d. 2 Febr.:
Z.H. de Paus heeft aan den Apostolisch-De-
legaat te Washington opgedragen de Amerl-
kaansche regeering Zijn deelneming te betui
gen met de rampen van watersnood, welke ver-
schillende dieelen van de Vtereenigde Staten
hebben getroffen.
FLINT, 2 Febr. (Reuter). Drieduizend
stakers hebben fabriek no. 4 van Chevrolet
bezet, nadat een tevoren in het werk ge
stelde poging een andere fabriek te bezet
ten geëindigd was met relletjes en vecht
partijen.
De streek is thans bezet, op bevel van gouver
neur Murphy, door 1200 manschappen van de
Nationale Garde, die gewapend zijn met ma
chinegeweren en traangas. Men verwacht, dat
zich nog meer ordeverstoringen zullen voor
doen, in Detroit en andere steden, wanneer de
General Motors zullen trachten vandaag hun
te kennen gegeven voornemen uit te voeren en
alle gesloten fabrieken zullen openen.
Tijdens de pogingen om de arbeiders uit
de bezette werkplaatsen te verwijderen ont
stonden botsingen, waarbij schoten gelost
werden. Een der gewonden moest naar het
ziekenhuis worden overgebracht; de ne
gentien overige gekwetsten worden in de
fabriek verpleegd.
Tweeduizend loontrekkenden van Buick en
8600 arbeiders van de Belcofabriek in den
staat Indiana hebben het werk hervat.
In den afgeloopen nacht, om twee uur, pos
teerde de Nationale Garde zich rondom de
Chevroletfabrieken. De gouverneur heeft den
soldaten bevel gegeven niet door te dringen
in de gebouwen, tenzij zich relletjes mochten
voordoen. Bovendien zijn een honderdtal agen
ten gerequireerd om de orde te herstellen.
Aangekondigd is, dat binnenkort „stoottroe
pen" zullen aankomen, bestaande uit aanhan
gers van Lewis, den vakvereenigingsvoorvech-
ter in de Vereenigde Staten. Deze stoottroepen
zijn aangeworven onder de mijnwerkers en
staalarbeiders in verschillende staten.
De vrouwen, zusters en vriendinnen der sta
kers in de automobielindustrie hebben gister
avond, nadat de troepen gearriveerd waren, een
brigade gevormd. Zij dragen roode mutsen en
roodwitte armbanden.
Het is haar voornemen tot het uiterste haar
verwanten en vrienden, die de fabrieken be
zetten, te verdedigen, wanneer de troepen van
daag tusschenbeide mochten komen om hen
uit de werkplaatsen te verwijderen.
Van officieele zijde wordt vernomen, dat
de stakingsbeweging aan de kust van de
Stille Zuidzee geëindigd is.
Ook de stakers bij de General Tyre Co.
te Akron hebben besloten het werk te her
vatten.
NIEUWSTE DESSINS 1937
GROOTE HOUTSTRAAT 179 b/d Houtbrug
De H. Stoei heeft een nota gezonden aan de
Duitsche regeering inzake den schoolstrijd en
de jeugdorganisatie in Duitschland.
Worosjilof wil zijn generaals beschermen tegen
Stalin's arrestatiewoede.
Het bezoek van den Kardinaal-Legaat aan Ma
nilla ter gelegenheid van het Eucharistisch
Congres.
Stakende arbeiders hebben een Chevroletfabriek
te Flint bezet. Wanneer de Gen. Motors hun
fabrieken vandaag openen, verwacht men ern
stige ongeregeldheden.
De Zeeliedenstaking in het Westen der V. S. is
geëindigd.
De nationalisten bereiden een nieuwen aanval
op Malaga voor.
Volgens de „Osservatore Romano" is 40 a 50
pCt. der Spaansche priesters vermoord.
Men schat het aantal dooden b(j de overstro
mingsramp in de Ver. Staten op 400. Nog altijd
stijgt het water in de rivieren.
Conferentie tegen den vrouwenhandel te Ban
doeng geopend.
Schrijven van het Kath. Onderwijzers Verbond
aan den minister van O., K. en W. in zake toe
passing van het tuchtrecht.
Binnenkort wordt de stichtingsvergadering ge
houden van de Stichting Luchtverdedigings
fonds; dagelijksch bestuur gevormd.
Roer van de postboot Insula stukgeslagen, waar
door de boot stuurloos werd en niet door het ijs
kon komen.
Scheepsbotsing op de Westerschelde.
In de Staatsloterij is de prijs van f 100.000 ge
vallen op nummer 10095.
GIBRALTAR, 1 Febr. (Reuter). Uit
goede bron wordt vernomen, dat de natio
nalisten, .die op een tiental K.M. van Ma
laga geconcentreerd zijn, zeer binnenkort,
gesteund door de vlootstrjjdkrachten, een
aanval zullen ondernemen op Malaga, dat
door 40.000 milicianos verdedigd wordt.
De president der Catalaansche Generaliteit,
Companys, heeft een redevoering uitgesproken,
waarin hij allen Catalanen verzocht zich vol
ledig bewust te zijn van hun verantwoordelijk
heden. „Wij bevinden ons in een oorlog, en die
moet gewonnen worden. Daarvoor is tucht, tac
tiek en eenheid noodig."
De secretaris-generaal van de Fransche com
munistische partij bevindt zich op het oogen-
blik in Barcelona. Hij heeft een bezoek ge
bracht aan Companys. In den loop van den
avond hebben Thorez en La Passionaria rede
voeringen uitgesproken in een groote open
bare vergadering.
Voor morgen is te Barcelona de aankomst
gemeld van den Engelschen pantserkruiser
„Nelson", die begeleid zal zijn door drie andere
eenheden van het Britsche eskader. De „Nel
son" zal de admiraalsvlag van de thuisvloot
voeren. Men hecht te Barcelona groot gewicht
aan dit vlootbezoek.
De „Osservatore Romano" publiceert een
statistiek, samengesteld uit gegevens van
het Spaansche College te Rome, volgens
welke in den Spaanschen burgeroorlog elf
Bisschoppen en 16.750 priesters gedood zijn.
Uit een tweehonderdtal brieven, die het
Spaansche College te Rome uit Spanje ont
vangen heeft, en uit mondelinge gegevens van
de 188 priesters en acht Bisschoppen, die in
de laatste maanden uit Spanje naar Rome kwa
men, heeft men kunnen vaststellen, dat circa
40 a 50 pet. van de Spaansche priesters door
de rooden vermoord is. In sommige bisdommen
hebben zij 80 pet. van de priesters vermoord;
in Malaga zelfs 90 pet. In 23 bisdommen wer
den bijna alle kerken in brand gestoken. Over
de lotgevallen van de religieuzen heeft men
nog niet voldoende gegevens.
U^J I
Stand op Dinsdag I uur n.m.: 756.7
Vorige stand: 756.7