öe nationalisten de havenstad meester Malaga Het vier-jaren-plan in actie in Onze nationale vlag vereenigde katholieke pers w i4iÉÉiP DE STAD IS GEHEEL BEZET. Samenscholing in Duitschland De kerkvervolging in Mexico Nieuw gevaar van overstrooming De staking de Gen. Motors Het nieuws van heden DE BAROMETER BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: DINSDAG 9 FEBRUARI 1937 - OCHTENDBLAD Vd3 ^ASSAULAAN 51 TELEFOON 13866 ikenj ABONNEMENTEN: Ier. v. Voor Haarlem en Agentschappen per TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20401 ^eek 25 cent; per kwartaal f3.25; per DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE KV. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 Post, per kwartaal f 3.58 bi| vooruitbetaling 'ÉÊÊmmmmmm. 3 «W lJ Madrid laten de linkscken zich liever door tanks verpletteren dan dat zij wijken l^echtsch succes ook bij de hoofdstad Van re geering szij de toegegeven we& ventri kooP ;urSJ erUW'j ikt 1° wnd Volgende week Almeria? Ook succes bij Madrid Thans negen lijken aangespoeld Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiii| Kon. besluit zal worden uitgelokt, waarin het rood-wit-blauw als de nationale kleuren wordt vastgelegd mm De overstroomingen in Amerika heb ben ook de stad Columbus eenige dagen geïsoleerd. Een kijkje op het station en omgeving Ontevredenheid over uitzending van vrijwilligersnaar Spanje CARNAVALSLEED Een motorrijwiel met „sneeuw schoen en'', dat dezer dagen in Garmisch-Partenkirchen te zien was Politie-overval tijdens een H. Mis Zuidenwind en regenval bedrei gen de zwaar belaste dijken Besprekingen van Maandag beslissend voor het verdere verloop Staking te Lodz Synthetische benzine en rubber Het Derde Rijk heeft in zijn autar- kistisch streven reeds opmer kelijke resultaten bereikt Men hoede zich voor struisvogelpolitiek Het is interessant, hoe er in de Duitsche pers Malaga Een glas Malaga? Rood als bloed was hij altijd, nu is het of bloed over onze lippen komt in plaats van wijn. Misschien nim mer heeft het land, van den wijn ons zoo bruut het land van het bloed ge schenen als thans, nu het Spaansche symbool Malaga gevallen is. Aan wiens zijde het recht is aanvaller of aangevallene willen we hier niet beslechten. Maar een volk wordt voor jaren en geslachten gescheiden door bloed en zij die één moesten we zen in willen, denken en bezielen staan tegenover elkander tot in den dood. Er is geen droeviger schouwspel dan de burgeroorlog, dan de broe- derkrijg en op den dag der sluiting van het Eucharistisch wereldcongres hébben honderdduizenden den hemel geweld aangedaan. Ook bij de sluiting van het vorige congres te Buenos Aires in Argentinië woedde de oorlog tusschen Zuid-Amerikaansche Staten, Dank zij 't initiatief uit het land van het congres is er vrede gekomen. Mo gen de gebeden van den Eucharisti- schen Zondag eenzelfde uitwerking hebben. Kabinetswijziging in Engeland Baldwin zou na de kroningsfeesten aftreden, tezamen met enkele anderen rund* NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT beho idel, er, h»: tte V ver en itere voor Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., fngez. mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. Aanfl 8300 j rooi 80000 •oene WWl8|g „A&è. lbouw :ent, Gele ;rof 45" een» k- iJ jemeOT >—2.4° an voel -3.40, )0 k* Ltenve'; driel"] :oo! h mvoef itenv^ kool lling 2.91 l pef A VILA, 8 Febr. (Havas). Beves tigd wordt, dat troepen der nationa listen Malaga zijn binnengerukt. Co- i°nnes van het leger van generaal Qüeipo de Llano zijn vanochtend te Malaga aangekomen. De stad bevindt zich thans geheel kt handen der nationalisten. ®en vaartuig, aan boord waarvan zich leiders Vïttl het volksfront hadden ingescheept, zou, 1 J®°ais wij reeds in een gedeelte van onze vo- oplage meldden, door Franco's oorlogssche- jj611 zijn aangehouden. Hieromtrent hebben wij 06 8een bevestiging ontvangen. niHOT t-lltó1* eurS De rechtsche kruisers „Cervera", ,,Cana- ïlas" en „Baleares" bombardeerden het v"egveld bij Motul, eenige kilometers ten ^oorden van Malaga. Bij dit bombardement ^elen verscheidene slachtoffers, waaronder Bergers. Later op den dag bombardeerden de geheele kust ten Noorden van Ma- vooral Torre del Mar, waarbij velen gedood werden. In het dorp Adra werden Personen gedood en 30 zwaar gewond. In regeeringsgetrouwe kringen wordt toe geven, dat Malaga hedenochtend elf uur handen van de nationalisten is gevallen. iiiiiihH tc,^0lgens een Spaansch persbureau was een I hegilïlent Italianen het eerste, dat de stad bin- Vf gevolgd door een colonne van het mill""1' ':tl;delingen 1 egioen en Marokkanen. I 'J Wanhopige pogingen om uit de stad te \dio- °hten zijn honderden verdronken, ineldt het verder. De stad werd door de manschap- .J t Vah het vreemdelingenlegioen en de Marok- eh geplunderd J Almeria wordt vernomen, dat overeen- u^tig de bevelen van den generalen staf van j 5füregeering de regeeringstroepen zich in goede -gzo'^i kohe terugtrokken op nun nieuwe stellingen. Zij ï"e l<v, 'len nog een aanzienlijke hoeveelheid oor- 5 W^,ïlaterieel meenemen. In de eindbeslissing a rÜt aed ge EURS J 1—5*e .ria;* ikenr lam-/ 1—54» 111111"' eh meer aan honderd Italiaansche tanks in strijd geworpen, aldus deelde een corres- 0jl c'er»t van een Spaansch persagentschap me- j tot het laatste oogenblik in de stad was Ml""1 Sf, «J^en. Deze aanval werd uitgevoerd door in2 Italianen, vele duizenden Duitschers en flpt ükkanen. De correspondent verklaarde ver- W dat de aanval werd geleid door den Duit- Spu h generalen staf, aan boord van den Duit- kruiser „Graf von Spee". Tenslotte zeide 1 «ÜQ' correspondent nog, dat de nationalisten 37 verliezen hebben geleden; zij moesten Min"' %v,, 'ct worden met afdeelingen Italianen, die V Adellijk na hun aankomst te Cadix naar front werden gezonden. iarl^ J *?t de beste bron wordt te Gibraltar ver- I.«3 j Ijft. ^en, dat de nationalisten voornemens zyn R eigende week den opmarsch naar Al- jgq te beginnen. **a drie dagen van hevigen strijd zijn de vij- Rijkheden bij Madrid weer verflauwd, ten- 5*. van het slechte weer. De rechtscheu J W, 'n hen Zuidelijken sector verscheidene ki- prii^l vooruitgedrongen, doch de verdedi- blel' zich liever onder de tanks laten ver- echtjjf v teren, dan te wijken, hopen dat de Rio Ja- ings t. a don zal verhinderen vitale br. Tf hen rechtschen ra te bezetten. 'n mededeeling van den commissaris ÖUCe he oorlogs-industrie, Lorenzo Inignez, prc- ^hio'"' Madrid nu de noodige wapens ter ver- 8lhg zelf. Meer dan 50 fabrieken in Madrid, De fraaie Spaansche haven Malaga, voordat de bommen hun vernielend werk verrichtten. waar 5000 arbeiders te werk gesteld zijn, wer ken thans dag en nacht. Van bevoegde zijde te Londen wordt ver klaard, dat men geen bevestiging heeft kunnen krijgen van de berichten, volgens welke gedu- dende de laatste vier dagen 15.000 Italiaansche vrijwilligers in Spanje ontscheept zouden zijn. Maandagmorgen is wederom een geheel ver gaan lijk, het achtste, op het strand van Saint Jean de Monts gevonden. Op het eiland Re is des middags nog een in staat van ontbinding verkeerend lijk aange troffen, dat evenals de acht andere lijken, die aan de kust van de Vendée zijn gevonden, ge bonden was. Het gezicht was onherkenbaar verminkt, terwijl het slachtoffer in lompen gehuld was. 1 VERWACHTING: In het Noorden meest 1 H matige, Zuidoostelijke tot Zuidelijken EE wind, betrokken tot zwaar bewolkt met EE regen, weinig verandering in temperatuur; EE in het Zuiden matige tot krachtigen, Zui- delijke tot Zuidwestelijken of Westelijken jÊ wind, opklarend, wellicht nog enkele re- EE genbuien, kouder. VERDERE VOORUITZICHTEN: Onzeker. 1 In de memorie van antwoord aan de Eerste Kamer op de begrooting van Binnenlandsche Zaken deelt de minister mede, dat bij de voorberei ding eener wettelijke regeling van de vaststelling van kleuren en type van de Nederlandsche vlag is gebleken, dat zich daarbij verschillende juridi sche vragen voordoen. Het ligt in de bedoeling binnen zeer korten tijd een Koninklijk be sluit uit te lokken, waarin bet rood, wit en blauw wordt vastgelegd als de nationale kleuren. - - r li aiuii ----.-^r~3ry - - LONDEN, 8 Febr. (Havas). De „Daily He rald" publiceert een bericht, dat volgens het blad uit onverdachte bron afkomstig is, en dat meldt, dat in Düsseldorf samen scholingen zouden zijn ontstaan, waarbij zou zijn geschreeuwd: „Geeft ons onze zo nen terug, die in Spanje zijn". De politie zou charges hebben uitgevoerd en talrijke arrestaties hebben verricht. Gelijke inci denten zouden zich hebben voorgedaan te Berlijn en Muenchen. Een auto, waarin acht van een carnavalsfeest terugkeerende menschen hadden plaats geno men, is bij Keulen in den Rijn gereden. Vier in- zittehden, drie meisjes en een man, zijn ver dronken. MEXICO, 8 Febr. (Havas). Te Orizaba in den staat Vera Cruz (Mexico) heeft de politie een inval gedaan in een huis, waar in het geheim de H. Mis werd opgedragen. De celebreerende priester werd gearresteerd, waarna een handgemeen ontstond tusschen de politie en de aanwezige Katholieken. Hierbij werd een vrouw gedood en een kind ernstig door revolverschoten gewond. Ze ventig personen werden gearresteerd. MEMPHIS, 8 Febr. (A.N.P.) Het over- stroomingsgevaar in de Ver. Staten is nog verre van overwonnen. Thans stuwt een krachtige Zuidenwind het water weer op tegen de toch reeds zoo ontzaglijk zwaar belaste dijken, die Memphis voor overstroo mingen moeten behoeden. De windsterkte neemt bovendien nog toe tot een snelheid van 20 mijl per uur. Ingenieurs van het federale leger hebben In verband hiermede alle noodige maatregelen genomen er hun waakzaamheid verhoogd langs de geheele streek, die hierdoor opnieuw bedreigd wordt. In het overstroomde of door het water be dreigde gebied heerscht nieuwe ongerustheid, naar aanleiding van de weerberichten, die re gen en stijging van temperatuur voorspellen. Te Cairo is het water nauwelijks gedaald en men vreest, dat de Mississippi weer zal stijgen, wanneer het water van den bovenloop de stad bereikt zal hebben. Stroomafwaarts van de stad worden de dijken dag en nacht bewaakt door 120,000 mannen, die de zwakke plaatsen onmid dellijk versterken. Vrouwen en kinderen mogen niet naar Caïro terugkeeren. Op den eenigen weg, waarlangs de stad thans bereikbaar is, wordt gepatrouilleerd. Het bedrag, dat noodig is voor hulpverlee ning. wordt door het Roode Kruis geschat op 20 millioen. Voor een som van 15 millioen is reeds ingeteekend. In Zuid-Califomië zijn drie menschen, die werkzaam waren bij een filmonderneming te Los Angeles, verdronken. DETROIT, 8 Febr. (A.N.P.) Gouverneur Frank Murphy heeft een particulier onderhoud gehad met den voorzitter van de commissie voor industrieele organisatie, Lewis. Inmiddels verluidt, dat Lewis geen afstand doet van zijn eisch, dat de united automobile workers erkend moeten worden als de eenige organisatie, die gemachtigd is namens de ar beiders te onderhandelen met de werkgevers. Gouverneur Murphy blijft echter vol goeden moed, aangezien reeds tweemaal sedert Woens dag de onderhandelingen op het punt hebben gestaan succes op te leveren. Wanneer echter vandaag geen overeen stemming tot stand gebracht kan worden, kan, volgens sommigen, de hoop op een vreedzame regeling wel worden opgegeven. De toestand te Flint is zooveel ernstiger ge worden, dat de gouverneur van den Staat Mi chigan in een dringend telegram versterking der troepen heeft gevraagd. De staking in fabriek no. 2 van de Goodyear Tire Rubber Company te Akron (Ohio), welke vier dagen heeft geduurd, is geëindigd. Het werk is Zondagavond hervat. Tweeduizend arbeiders van een textielfabriek te Lodz hebben het werk neergelegd en de ge bouwen bezet. Zü weigeren levensmiddelen tot zich te nemen. Het personeel van twaalf zie- keninrichtingen is in hongerstaking gegaan, nadat zijn eisch tot verkorting van den werk dag tot acht uur was afgewezen. (Van onzen Berlijnschen correspondent) Sedert de inwerkingtreding van het Duit- sche vier-jaren-plan, onder leiding van den economischen dictator Hermann Goering, heeft de industrie reeds opmerkelijke resul taten kunnen boeken. De buitenwereld zou struisvogelpolitiek voeren, wanneer zij het nationaal-socialistisch vier-jaren-plan voor politieken bombast houdt, waarvan toch niets terecht komt. Het meeste succes had men tot nu toe met de synthetische benzine. Men onderscheidt hierin twee soorten: zuivere synthetische benzine en synthetische benzine, vermengd met eveneens in Duitschland geproduceerd benzol en spiri tus. In 1935 kon men een verbruik van rond twee millioen ton voor bijna de helft, nameiijk vijf en veertig procent, uit eigen productie dekken. Dit percentage stijgt voortdurend en snel. Reeds in het voorjaar van 1938 zal Duitschland in staat zijn, den invoer van benzine uit het bui tenland geheel stop te zetten. Vrijwel even groot was het succes met de aanmaak van synthetische rubber. Ten minste, wanneer men naar den producent luistert, want de consument denkt er wel eenigszins an ders over; het oordeel van den consument legt echter zeer weinig gewicht in de schaal. De kwestie is, dat het vraagstuk van de syn thetische rubber weliswaar technisch, maar niet economisch is opgelost. Duitschland kan met behulp der fabrieken, welke op het oogen blik als paddestoelen uit den grond verrijzen, de beursrubrieken der Duitsche bladen ver bazen zich dagelijks opnieuw, dat er al maar genoeg baar geld op de markt te vinden is voor de bekostiging van de bouwwoede der groote chemische concerns als I. G. Farben en Beuna binnen afzienbaren tijd ook zijn totale be hoefte aan rubber uit eigen productie dekken. De synthetische rubber is zeer zeker geen „Ersatz" in den slechten zin van het woord. In tegendeel. Er bestaat geen natuurlijke rubber, die aan de kwaliteit van de kunstmatige ook maar tippen kan. Doch ook al houdt men reke ning met de veel grootere duurzaamheid, dan nog blijft de synthetische rubber veel en veel te duur. De industrie, gesteund door de officieele pro paganda, wijst er op, dat in den aanvang ook aluminium en stikstof onbetaalbaar duur wa ren, doch voor den consument is dit een schrale troost. Vroeg of laat zal hij echter door den zuren appel heen moeten bijten, daar de rub- bervoorraden, bij gebrek aan invoer, snel slinken. Omdat er nog niet voldoende synthe tische rubber in den handel is, rijdt menige automobilist op gammele banden, daar hij geen nieuwe krijgen kan. In Duitschland nog meer dan elders, ziet de explosie-motor zich meer en meer uit zijn mo nopolistische positie verdrongen door den mo tor, die met ruwe olie gestookt wordt. De Duit sche bodem levert per jaar een half millioen ton aardolie op, doch hieruit raffineert men zoo veel mogelijk benzine en smeerolie, met het ge volg, dat er niet veel ruwe olie overblijft. Ruwe olie tracht men dan ook uit van alles en nog wat te winnen en de zware industrie doet haar best, om motoren te leveren, weike ten opzichte van de brandstof heel weinig kieskeurig zijn. ook in de vakbladen nooit van gerept wordt, dat onafhankelijkheid van het buiten land voor wat de belangrijkste grondstoffen betreft, een levensvoorwaarde is in geval van oorlog. Dat het vier-jaren-plan, desnoods als zuivere bijkomstigheid, ook groote militaire be- teekenis heeft, is iets, dat iedere Duitscher, die tot de jaren des onderscheids gekomen is, na tuurlijk weet, maar dat men hoogstens fluis terend en dan nog in vertrouwden kring zegt. De officieele propaganda stelt de idealen van het vier-jaren-plan voor als een nobel streven naar een verheven doel. Ze schildert den alge- meenen toestand zoo af, als zullen binnen af zienbaren tijd de kolossale voorraden, welke de aarde heeft aan olie en ertsen, uitgeput raken. Of de steenkool, waarvan de fabricatie van synthetische producten voorloopig volkomen afhankelijk is, ten eeuwigen dage overvloedig voorradig zal zijn, is een vraag, waarop men het antwoord schuldig blijft. Duitschland beschouwt het voorts gaarne als een teeken, dat het op den goeden weg is, wanneer ook andere staten ais Engeland, Frankrijk, Italië, Amerika, Japan enzoovoort langs synthetischen weg bepaalde grondstoffen trachten te produceeren. Wat nog geen enkelen Duitschen uitvinder lukte, is het maken van metalen. Metalen kan men niet maken, geeft de propaganda rond borstig toe. Doch wèl kan men oud metaal in zamelen en opnieuw gebruiken. En wèl kan men de exploitatie der „magere ertsen", welke de Duitsche bodem rijk is, met geheel nieuwe procédé's loonend maken. En wèl kan men nieuwe legeeringen uitdenken, waardoor tot nu toe onmisbaar geachte, maar onherroepelijk uit stervende of door gebrek aan deviezen on bereikbaar wordende? metalen als chronium, zink, lood en tin overbodig worden. Maakt men niet reeds nu lagers, die zoo duurzaam zijn als men maar verlangen kan, zonder gebruik van tin? En weet men niet reeds nu staal te har den met een zeer matige en soms zelfs heele- maal geen aanwending van chronium en nik kel? De stoutste droom van den technicus, die nu eenmaal geen metaal kan maken, is echter, dat hij kunststoffen fabriceert, waardoor het metaal vervangen kan worden. Een groote stap vooruit werd op dezen weg gezet door de uitvinding van de kunsthars. Nog maar enkele jaren êeleden een waardelooze hoop afval bij de chemische fabrieken, die steenkool verwerkten, is de kunstbars thans de grondstof geworden voor een enorme industrie. Aanvankelijk maakte men er aschbakjes en andere snuisterijen van. Thans worden alle radiotoestellen, telefoon-apparaten en vulpennen er van vervaardigd. Binnenkort komen er lei dingen, deurknoppen en wat al niet meer van kunsthars in den handel. De kunsthars, die niet roest, niet geverfd hoeft te worden en niet aan weersinvloeden on derhevig is, maakt op het oogenblik een opgang in Duitschland als zelfs het aluminium in zijn glorietijd niet heeft gekend. Er wordt in het Derde Rijk kolossaal hard gewerkt. Het buitenland vraagt zich af, hoe een zoo enorme onderneming, als het nieuwe Duitschland, allen regelen der economie ten spijt, heeft aangedurfd, nog eens zal eindigen. Ongetwijfeld is het niet eenvoudig, daaromtrent voorspellingen te doen. De groote „have not" Duitschland om met sir Samuel Hoare te spreken die niets bezit en dus al heel weinig riskeeren kan, is echter ongetwijfeld in staat om dingen te doen, welke voor andere landen den rechten weg naar het bankroet zouden be- teekenen. Duitschland heeft een „Innenwirtschaft". Het bezit geen goud. Het bezit geen devie zen. Het hoeft er zich weinig van aan te trekken, dat zijn geld in het buitenland slechts ruim de helft van de nominale waar de heeft en dat zijn schuldbekentenissen voor ruim een kwart der nominale waarde gewaardeerd worden. Binnen de grenzen kan het tot zekere hoogte zoo veel geld drukken als het zelf verkiest cf de dekking" nu één procent bedraagt of tot een half of 'n kwart procent afzakt, Is ook niet erg belangrijk; en als dit geld nu maar rolt en alle Duitschers te eten hebben, dan Is er in dezen tijd van crisis al heel wat bereikt. Dat het Duitsche nationaal-socialisme echter een nieuw tijdperk inluidt, en als het ware der wereld een economisch ei van Columbus heeft gebracht, is iets, dat minstens nog zal moeten blijken. Bevestigd wordt, dat Malaga in de handen der rechtschen is. Ook bij Madrid hebben dezen, na hevige gevechten successen bereikt. De politie deed een overval op katholieken in Mexico, die een H. Mis bijwoonden. Een vrouw werd gedood, een kind zwaar gewond, terwijl 70 personen gearresteerd werden. In enkele Duitsche steden zou gedemonstreerd zyn tegen het uitzenden van „vrijwilligers" naar Spanje. De Nankingtroepen hebben Sianfoe bezet, zon der tegenstand te ontmoeten. Regenval en Zuidenwind doen in de V. S. een nieuw overstroomingsgevaar ontstaan. De voorzitter van de Centrumparty te Danzig, dr. Stachnik, is tot zes maanden gevangenis straf veroordeeld. Na de Kroningsfeesten in Engeland wordt daar een ingrijpende Kabinetswijziging verwacht. Een Koninklijk besluit zal worden uitgelokt, waarbij het rood-wit-blauw als de kleuren onzer nationale vlag wordt vastgelegd. De beroemde Italiaansche dirigent Toscanini zal in Nederland twee concerten van het Resi dentie-orkest komen dirigeeren. De ƒ25 millioen voor Indië,- strekken maatrege len niet tot welvaart der bevolking? Het Anti-Saneeringscomité heeft opgericht de Vereeniging tot behoud van het bloembollenvak in Nederland. Verschenen zijn de memories van antwoord aan de Eerste Kamer op de algemeene beschouwin gen over de Rijksbcgrooting 1937 en over de begrooting van Binnenlandsche Zaken. Lijk van vermisten brigadier uit Eindhovensch kanaal opgehaald; waarschijnlijk door de duis ternis misleid te water geraakt. New-Yorksche Beurs: Stemming vast. O LONDEN, 8 Febr. De „Daily Express" deelt mede, dat na de kroningsplcchtighe- den in Mei as. het Engelsche Kabinet ge heel gewyzigd zal worden. Neville Chamberlain zal dan de nieuwe Mi nister-President worden, terwijl verscheidene Ministers, o. w. vooral de Minister van Oorlog, Duff Cooper, zullen aftreden. Ook de Lord- Kanselier, Hailsaw, zal zijn ontslag aanbieden; als zijn opvolger wordt de tegenwoordige Minis ter van Binnenlandsche Zaken, Sir John Simon, genoemd. Tezamen met Baldwin zou ook Mc.Donald, de President van den Staatsraad, aftreden. Stemd op Dinsdag 1 uur njn.: 739 Vorige stand: 7tL9

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1937 | | pagina 1