Eeuwfeest van
Jan Swammerdam
Toeset
SO
KASPER HIDDINK
GELD
Het onderdrukken
van woelingen
Uu IT IS GEZOND!
Groot bioloog en
edel mensch
KATHOLIEKEN
vervoert met Rossenaar
WAARDE 24
CENTS
ZEER BIJZONDERE AANBIEDING
Fransche Cognac
F 2.SO PER FLESCH
Voedzaam,
lekker en
voordeelïg,
DONDERDAG 11
FEBRUARI 1937
Kv,
Onderzoekingen
Invloed van A. Bourignon
Lezing van luit.-generaal v. Ermel
Scherer voor de V.B.A.
Herinnering aan 1918
De Novemberdagen
te Rotterdam
Een lastige passagiere
Op straat gezette vrouw met baby
weigert auto van deurwaarder
te verlaten
Verduistering van
effecten
Nieuw rechtsch succes
bü Malaga
^und-, Kalfs-. Lams- en
V arkensvleesch
SCHOUTSEN
JAFFA'S, extra groot 10 stuks 45 ct.
Beleefd aanbevelend.
GELDlG/fn ZATERDAG
27FEBR.1937 f
SLIJTERIJ WIJNHANDEL
Geldig tot en met Zaterdag 27 Febr. 1937
Nu is het een gunstig oogenblik kennis te maken
met een edel product van Fransche bodem. Een
voortreffelijke
gemerkt 2 sterren, f 3.30 per maathou
dende flesch. Een zeer billijke prijs.
PROFITEERT
HAARLEM:
Gr. Houtstraat 79 Tel. 10273
Gen. Cronjéstraat 128 Tel. 14949
BEVERWIJK:
Breestraat 64 Tel. 3601
EXPEDITIE-ONDERNEMING
J. G. BUIJS - Jan Huygenstr. 13 - Tel. 13271
ALTIJD WELKOM!
De natuur is niette evenarenl
maakt Uw tanden blank
500.— N.V. NATIONALE VOLKSBANK
•■Hoe kostlijck dan o Godt, hoe veel sijn u
gedachten!
"He som Is sonder eyndt van u ontelb're
krachten
•Hn wijsheydt, die gij in ons maacksel, Heer
vertoont!
'•Alwaar u Godtlijckheydt in yder deelken
woont!
Met deze dichtregels besluit Jan Swam
merdam zün ,,Wonderbaarelijcke en
nooyt gehoorde Historie van het vlie-
Sent ende een-dagh-levent Haft of Oever-
kas."
Hieruit blijkt reeds dat deze onderzoeker, die
öe grootste bioloog onzer Gouden Eeuw en een
Öer grootste van alle tijden genoemd mag wor-
tevens een diep godsdienstige natuur be-
2&t, welke in zijn werken duidelijk tot uiting
komt. Het derde eeuwfeest van zijn geboorte
°P 12 Februari as. is voor ons dan ook aan-
sicUns; om aan do boteekenis van Swammer-
als bioloog en als mensch enkele beschou
wingen te wijden.
Het leven van Jan Swammerdam vinden wij
^schreven door niemand minder dan Herman
®°erhaave, die een korte biografie liet vooraf
gaan aan de uitgave van den „Bijbel der Na
ture", welke door zijn zorgen tweehonderd
taar geleden werd gedrukt. Deze verhaalt hoe
ais zoon van een bekend Amsterdamseh
apotheker „wierd geboren Jan Swammerdam,
°P de twaalfde Februarius des jaars 1637 na
°hristus geboorte. Dewelke naderhand is ge
erden de seer beroemde schrijver van dit
v°ortreffelijk boek."
Toen Jan wat ouder geworden was, besloot
2iin vader om hem tot predikant te laten op-
eiden, „dog hij, overwegende de gewigtigheid
Van dit ampt, en sijn gemoet ernstig onder-
fakende, besloot dat hij soude onmachtig sijn
^t dese last." Hieruit bleek reeds de ernstige
Patuuj- van den jongen, die men ongetwijfeld
[Pet zijn Zwak gestel en melancholischen aan-
*8 in verband kan brengen. Hij behoorde tot
P'e naturen, welke door ongewone geestesbe-
®aafdheid, samen met een zekere physieke on
macht, als het ware voorbestemd zijn tot een
[P'n of meer eenzelvig, aan de studie gewijd
even. En hij genoot het voorrecht van een
Vader te bezitten die hem gemakkelijk met de
®ehuimen der natuur vertrouwd kon maken.
rt Want deze bezat een uitgebreide en beroem-
6 verzameling van planten, dieren en steenen:
£®ene volkome opgadering van Dieren, Dier-
,ebs. Aardgewassen en Bergwerken." De jonge
a« nu hielp hem al spoedig „om te rijnigen,
fP te schikken, de saken van sijn Kabinet.
aardoor dan dese ook al van jongis af begost
te geven med alle oplettendheid op de
fl'en bij de Natuur voortgebracht." Al spoe-
P'5 begon hij ook zelf te verzamelen, „schikté
Pp eigen schatten, vergeleek die med de
Ju'1 Mften der beste schrijvers, schikte alles
Oder sekere hoovden." In Gelderland, Utrecht
P Holland doorzocht hij „lucht, water, aarde,
ald, wijde, akkers, woestenij, duyn, rivierkant,
."'Ond. rivier, stilstaand water" en nog vele
,'dei'e plaatsen, „op dat hij de eyerkens,
f'brmkens, popkens, capellekens, sogte; haar
jasten, voedsel, levenswijse, siektens, verande
rden, en versamelingen mogt leeren. En waar-
Jk bi) heeft, in sijn eerste jeugd, in dit alles
^dekt meer sekers, en waaragtlgs, dan de
Jj'T^de Schrijvers van alle de eeuwen te sa-
Gh." Aldus oordeelt Boerhaave.
»eh
Studie te Leiden
Hi 1661 ging Jan Swammerdam naar Leiden
zich te bekwamen in de geneeskunde, en
aaide twee jaar later den candidaatstitel.
deze stad sloot hij ook vriendschap met
1-°emde anatomen, zoo als Steno en Rieinier
Graaf. Het bleek al spoedig dat Jan niet
oan bijzonder vlug studeerde, maar ook zeer
:v'aam was in de ontleedkunde en het uit-
®fken van methoden om anatomische prepa-
n te conserveeren. Ook deed hij enkele be-
j.Pgrijke ontdekkingen. „Het was al op
t„. Januarius 1663, dat hij toonde, hoe de lucht,
I0J inademinge, kost worden gebracht uyt de
lQP§Wjpen, in de slagader, en bloedader, der
«P§. en door die weg, in de bijde holligheden
des herfcs." Hierna reisde hij naar Saumur in
Frankrijk, waar hij de kleppen in de lymphe-
vaten ontdekte, en begon aan de oevers der
Loire de levensgeschiedenis der haften te be-
studeeren.
Te Parijs kwam hij in aanraking met The-
venot, gewezen Fransch gezant bij de Repu
bliek van Genua, die hem uitnoodigde om een
tijdlang op zijn buitengoed te komen wonen.
Deze vatte al spoedig een groote bewondering
en genegenheid voor den jongen geleerde op,
en steunde hem zooveel hij kon. Boerhaave ver
haalt over dezen tijd, dat Swammerdam wel
aanwezig was bij de bijeenkomsten der geleer
den welke Thevenot om zich heen verzamelde,
maar slechts zelden 'n woord sprak. „Eyndelijk
door veel aanporren; tegen wil en dank, gav
hij een bewijs, of twee, van de ontledinge der
klijne Dierkens, waar hij derselver ingewanden
voor oogen stelde. Toen wierd hij van ieder
med de uyterste verwonderinge geroemd; maar
hij keerde dus de kakelaarij der snappers, door
zijn stomme konst." Dit voorval teekent ons
Swammerdam ten voeten uit.
In 1666 behaalde hij te Leiden den doctors
titel, na een verhandeling over de ademhaling
te hebben geschreven die terecht allerwegen de
aandacht der geleerde wereld trok. De ontle
ding en beschrijving van den mensch, en ook
van allerlei dieren, eischte nu al zijn aandacht
op; echter werd hij reeds in dezen tijd over
vallen door de derdedaagsche koorts, de ziekte,
welke hem zijn geheele leven bleef kwellen en
ten slotte ten grave zou sleepen.
Jan Swammerdam was intusschen een be
roemd man geworden, die vele bezoeken van
bewonderaars ontving. Zoo werd hij in het jaar
1668 opgezocht door den Groothertog van Tos
cane. aan wien hij liet zien „hoe een Kapel,
met alle sijne opgerolde, en te samen gevou-
wene, deelen, verborgen legt binnen in een
rupse." De Hertog bood hem daarop twaalf
duizend gulden voor zijn verzameling, op voor
waarde dat hij te Florence aan het hof zou
komen en daar blijven wonen. „Swammerdam
daar en tegen verfoeyde niets meer dan het
leven van een HovelingDies viel hier niet
van in." Zijn onafhankelijkheidszin en onbaat
zuchtigheid kwamen aldus wel zeer duidelijk-
aan het licht: deze eigenschappen onderscheid
den hem van zijn land- en tijdgenoot Anthoni
van Leeuwenhoek, die wel een groot onder
zoeker was, maar toch steeds de begrijpelijke
fouten van een tot beroemdheid gekomen
burgerman bleef vertoonen.
Vele schitterende onderzoekingen volgden nu
elkaar op, waarvan wij slechts de voornaamste
kort zullen aanduiden. Zoo onderzocht Swam
merdam verschillende organen van den
mensch, de spijsverteringsorganen der visschen,
het kameleon en den levensloop van het hart.
Verder ging hij nauwkeurig de oorzaken van
de breuken na, waardoor hij naar Boer-
haave's oordeel een uiterst belangrijk werk
verrichtte. In 1674 voltooide hij zijn werk over
de bijen „daar hij had op gewrogt, dat hij alle
sijne krachten quijt was,en nooit een schijn
van deselve wederom kreeg." Hij werkte hier
aan dag en nacht door, observeerende, ontleden
de en de afbeeldingen vervaardigende, die door
hun nauwkeurigheid zoowel als door hun ar
tistieke uitvoering nu nog onze bewondering
ten volle verdienen. „Hij heeft sodanige ar-
beyd, sonder ophouden, een volle maand door-
gebruykt, tot het doorzien, beschrijven, en af
malen van de darmen der Bijen alleen." Maar
het resultaat was dan ook een werk „dat nie
mand ligt sal tonen, dat van het begin van
de natuurkunde, tot nu toe, diergelijk, of dat
daar bij komt, geweest is."
In 1675 verscheen te Amsterdam, „bij Abra
ham Wolfgang, Boeckverkooper, op het Rockin.
bij de Beurs" de levensgeschiedenis van het
haft, waarover boven reeds sprake was. Swam
merdam verbindt hierin een beschrijving van
de ontwikkeling en de anatomie van de haften
met „Zeedelijcke Aanmerckingen", die den
lezer er toe moeten brengen om te begrijpen,
hoe kortstondig en wisselvallig dit aardsche
leven is. De geestelijke gesteltenis, waarin dt
schrijver in dezen tijd verkeerde, blijkt uit zijn
opmerking in het voorwoord: „ick heb nu lang
genoegh mijn tijt ende arbeyt besteet, in het
ondersoeken van de natuur, ende mijn ver-
durve eyge wil ende behaagen daar in ge-
volght. Waarom ik nu voorneem de wille Gods
alleen te volgen
Dit merkwaardig werk is zeer wel in staat
ons de figuur van Swammerdam beter te
doen begrijpen, niet alleen als die van een
groot bioloog, maar ook als die van een diep-
geloovig Christen, voor wien de waarneming en
de beschrijving der levende natuur steeds weer
stof bood tot devote overpeinzingen en gebe
den. „Sijn aart dreef hem, om door te snuffe
len de wonderen, die de Opperste Schepper
had gesteld in de Natuure; aan d' andere kant
ried hem de goddelijke lievde sijn hart inge
prent, dat hij God alleen soude soeken, die
nen, beminnen en niet de Schepselen", zegt
de biograaf. Verder merkt deze deskundig op:
„En hij was gantsch van een melankolyk gastel,
welke Menschen bij de Geneeskundige werden
bevonden seer standvastig te sijn: daar bij had
de lange, en niet wel behandelde, derdedaag
sche koortse dit nog verergerd, so dat hij stijf
stond op dit voornemen. Eyndelijk wierd hij
daar in gesterkt door het gezag, en raad van
Antoinette Bourignon."
De genoemde „geestelijke leidsvrouwe"
heeft op Swammerdam een belangrijken
invloed uitgeoefend, sinds hij enkele van
haar boeken, die over de plichten van een
Christen handelden, gelezen had. Al spoedig
correspondeerde de onderzoeker geregeld met
haar over de zaken van zijn ziel; in de
Historie van het Haft staan enkele dezer brie
ven afgedrukt, en hieruit blijkt al hoe groote
waarde de schrijver van dit werk aan den raad
van De Bourignon heeft gehecht. Zijn ver
houding tot deze vrouw verdient de nadere
aandacht, omdat wij daardoor zoowel dei*
yrooten drang naar een dieper godsdienstig
leven bij Swammerdam kunnen leeren kennen,
als ook de merkwaardige wijze, waarop dit
streven zich verder beeft ontwikkeld.
Het blijkt dan vooreerst dat wij hier staan
tegenover een volkomen oprecht zoeker, wien
het te doen is om de waarheid en om een echt
Christelijk leven, en daarom alléén. Ook leeren
wij uit Swammerdam's leven en werken, hoe
deze als het ware onbewust heeft gezocht naar
een gezag op geestelijk gebied, dat aan zijn
denken en streven richting zou kunnen geven,
en dat hij dus zeer wel begrepen had waar de
grondslagen voor een Christelijk leven dienen
te worden gezocht. Daarom kan men het
slechts betreuren dat een, wiens goede wil
zoozeer uit al zijn geschriften en daden geble
ken is, geen betere „geestelijke leiding" heeft
kunnen ontvangen dan die van een schrijfster
van religieuze lectuur, die zich als veler gids
had opgeworpen.
Hiermede is niet gezegd dat men aan de
goede bedoelingen van deze dame zou behoe
ven te twijfelen. Haar brieven doen ons haar
kennen als een figuur, die met allen ernst een
hoogstaand Christelijk leven nastreefde, en
haar levensloop leert hoe zij omwille van haar
overtuiging vele aanvallen, vooral van de zijde
der Lutheraansche predikanten, heeft moeten
doorstaan. Maar het gaat hier om een dier
figuren, welke ook in de zeventiende eeuw niet
zeldzaam waren: die in een goedbedoeld maar
al te egocentrisch geloofsleven een compen
satie zochten voor de genadeschatten, welke
voor hen door. de Hervorming ontoegankelijk
geworden waren. En zoo kon het gebeuren dat
een geheel bijzondere geest als Swammerdam.
die eenzelfde probleem had op te lossen, zich
stelde onder de leiding van een figuur, welke
zelf tot de zwervers in het schemerland tus-
schen waarheid en dwaling behoorde.
De invloed dien hij van den kant zijner
„leidsvrouwe" onderging was dan ook niet
alleszins gunstig te noemen. Vooral ook om
zijn naar het melancholieke zwemenden aan
leg. Want daardoor hebben de uitvoerige be
schouwingen van De Bourignon over de ver
gankelijkheid van het aardsche, over de vele
rampen die ons treffen kunnen de manier
waarop hierop de nadruk wordt gelegd doet
soms aan een zekeren levensangst^ denken
en over de zondigheid, der menschelijke natuur
een al te grooten invloed op zijn gedachteleven
kunnen uitoefenen. Het boek Job Inspireerde
Swammerdam blijkbaar meer dan de Evange
liën, die ons het volle, blijde licht der waar
heid brachten. Wel vindt men in zijn werken
ook beschouwingen over de waarde van
Christus' lijden en dood, die ons met eerbied
vervullen moeten. Maar Swammerdam is er
blijkbaar niet in geslaagd te komen tot een
gezond godsdienstig leven, dat alle eenzijdig
heden wist te vermijden. Een pessimistische
inslag is, vooral tijdens zijn latere levensjaren,
aan zijn beschouwingen niet vreemd.
Wanneer wij dan ook Swammerdam's geeste
lijke poëzie, zooals hij die in zijn Historie van
het Haft afdrukte, vergelijken met die van zijn
tijdgenoot Vondel, dan 'valt ons afgezien
van alle verschil in litteraire waarde het
weemoedige, soms bijna weekelijke accent van
den eerste op, naast de kemg-zeonde
krachtige verzen van den grooten dich
ter, voor wien de „boom des levens" dag
aan dag zijn bloemen opende. En wij betreuren
het dan dat een zoo begaafde en fijnbesnaarde
geest als Jan Swammerdam niet in de Moeder-
NlEllW
Rijden op een voor
rangsweg beteekent, dat
u bij kruisingen ook voorrang
hebt boven van rechts naderend
verkeer. HET BETEEKENT NIET. dat
zich nu als een wegdictator
moogt misdragen en niet
meer zoudt behoeven
uit te k ij ken!
kerk het volle licht en de volle sterkte voor
zijn ziel heeft kunne* vinden.
Men kan de vraag stellen of Swammerdam,
zooals meerderen onder de begaafdste figuren
uit zijn tijd, nooit een nadere belangstelling
voor het Katholicisme heeft getoond. Zijn bio
graaf verhaalt ons hoe zijn oude vriend Steno
„was Paaps geworden, en Bisschop gemaakt,
tot wankel-loon, en vaster dwang, wonend
aan het Hov van Florence. Deze nieuwe
IJveraar stelde hier op al zijn kragt te werk,
om zijn vriend te bewegen, dat hij, na zijn
voorbeeld, tot het Pausdom ook mogt over
komen, hij behoefde maar te komen in Tos-
canen, met sijn Kabinetten, dan beloovde hij
hem daar voor twaalv duisend gulden van den
Groot-Hertog.Dit nam de goede Swam
merdam sijn Raadsman in dese seer qualijk af,
.so dat hij wel scherp, en niet sonder verwijt,
dese linkse konsten verfoeyende, hem ant
woordde, dat sijn Siel niet voor geld te koop
was."
Toen hij Antoinette de Bourignon over deze
aangelegenheid raadpleegde, raadde deze hem
met alle kracht of om op het aanbod in te
gaan. Mogen wij uit dit verhaal misschien op
maken, dat Swammerdam de mogelijkheid van
het inslaan eener andere levensrichting toch
nog een oogenblik heeft overwogen? Merk
waardig is het ook dat hij in het „Zeedelijck
Besluyt" van zijn haft-historie een gedicht
van Pater Poirters heeft benut. In elk geval
is het duidelijk dat het geldelijk aanbod van
Steno hem pijnlijk heeft getroffen; dit was
zeker niet de manier om een geest als Swam
merdam gunstiger voor het Katholicisme te
stemmen
Zoo ging hij, „dus geslingerd", weer aan „het
schikken, vercieren, duurïaam behouden, en
optekenen, der saken, die tot sijn Kabinetten
behoorden." Intusschen waren zijn levensom
standigheden er niet op verbeterd. Zijn vader
voelde niet al te veel voor een beoefening der
zuivere wetenschap, waardoor zün zoon nog
niet eens in eigen levensonderhoud voorzien
kon, en beperkte zün toelagen meer en meer.
Toen deze gestorven was leek het een oogen
blik of Jan van vele zorgen zou worden ont
slagen, maar toen ontstond er twist over het
verdeelen der nalatenschap. „Hü verdroeg
alles, om vrede te hebben, en süne gesochte
eensaamheid te bekomen Edog de bekomme
ringen sonder ophouden, en de gedurige üver
om God te dienen, beledigde sijn lichaam." De
koortsen kwamen weer opzetten, en daarnaast
had hij te kampen met een groeiende zwaar
moedigheid waardoor zelfs „sijn oud vermaak
hem verveeldeHet klün overschot van sijn
leevtijd besteedde hü enkel en alleen, med God
te aanbidden, en te beminnen. Eh stierf op de
17 Februarius 1680."
Honderd jaar na zijn geboorte werden zün
biologische werken door de zorgen van Boer
haave, onder den titel: „Bijbel der Natuure, of
Historie der Insecten", te Leiden gedrukt. Dit
werk verdient nu nog ten volle de aandacht
als een waardevol getuigenis van Swammer
dam's wetenschappelijken arbeid. Vooral als
men met zün biograaf bedenkt: dat het door
„een eenlg, afgesonderd. arm Man begonnen,
voortgegaan en volbragt" werd.
M. B.
Voor de Studievereeniging van Of
ficieren van de Vrijwillige Burger
wacht Amsterdam heeft luit.-generaal
b. d. H. A. F. G. van Ermel Scherer
gisteravond een lezing gehouden over
..Het onderdrukken van revolution-
naire woelingen".
De vergadering werd bijgewoond door den
commandant der Burgerwacht, kolonel M. H.
Boeree, den garnizoenscommandant overste
Boswük en den hoofdcommissaris van politie
Versteeg. Na een korte inleiding van den voor
zitter der vereeniging, overste Korndorffer,
verklaarde de generaal, die bij gelegenheid van
de spoorwegstaking van 1903 en bij de woelin
gen te Rotterdam in 1918 een voorname rol
heeft gespeeld, dat de lessen, uit die oude op
standen te trekken, uit militair-technisch oog
punt slechts van weinig waarde zün.
Enkele beginselen blüven altüd waar, doch
de bewapening geeft zulke andere mogelijkhe
den dan vroeger, dat alleen de oproerige be
wegingen van den allerlaatsten tijd militair-
technische conclusies toelaten.
Bij een regeering. wier machtsmiddelen in be
trouwbare handen zün, en die ze durft gebrui
ken, heeft een oproer geen kans van slagen
meer. De mensch blijft echter met zün zwak
heden, aarzelingen, angst voor verantwoorde
lijkheid, gebrek aan durf en zedelüken moed.
Een geheel andere houding nam het gezag
aan te Parüs in 1848, waar generaal Cavaignac
met dictatoriale macht bekleed werd, die door
krachtig optreden in twee dagen het oprooer
bedwong. Bü de spoorwegstaking te Milaan, in
1898 werden voor het eerst moderne wapens
toegepast. Met een overmacht van troepen,
vooral artillerie, werden alle barricaden en ten
slotte de laatste wükplaats der oproerlingen
genomen.
De spoorwegstaking in Nederland in 1903 is
een bewüs, hoe de regeering, door goede voor
bereiding en krachtige maatregelen een oproe
rige beweging kan voorkomen. Onder de wa
penen roepen van twee lichtingen, instelling
van een krachtige spoorwegbewaking, voorbe
reiding van den Raad van Beleg, waren vol
doende om de staking te doen verloopen.
Spr. behandelde na de pauze den toestand
in Rotterdam in November 1918. Volgens ver
kregen inlichtingen was het de bedoeling, op
het te houden Sociaal-Democratisch Congres
te Rotterdam op 16 en 17 November, de revo
lutie af te kondigen en wilde men op 18 No
vember, evenals in Duitschland, zooveel mo
gelijk zonder bloed vergieten de Regeering
overnemen. Het uitsteken van de roode vlag
uit het stadhuis te Rotterdam, zou het sein
voor de revolutie zün. Het scheen, dat het voor
namelijk onder de Rotterdamsche havenarbei
ders gistte en dat men vreesde dezen naar de
communisten te zien overloopen. Te Rotter
dam was nagenoeg geen garnizoen. Een zeer
zwakke afdeeling mariniers en een garnizoens
detachement van een paar honderd man vooi
wachten, in hoofdzaak bestaande uit Rotter
dammers, die om gezinsredenen in Rotterdam
gedetacheerd waren en weinig betrouwbaar.
De regeering, aanvankelijk aarzelend, kwam
in den nacht van 12 op 13 November tot be
sluiten. Woensdagmorgen verscheen de bekende
proclamatie, de vrüwillige landstorm (enkele
toen opgerichte afdeelingen voor gebruik in
oorlogstijd) werd gemobiliseerd; in Rotterdam
was een bataljon van 3 compagnieën en een
wielrijdersaf deeling, benevens een afdeeling
van het Vrijwillig Korps Voer- en Vaarwezen.
De regeering besloot Rotterdam van een gar
nizoen te voorzien.
De troepen waren niet alle meer op volle
sterkte, daar het demobiliseeren der oudste
lichtingen reeds begonnen was. Het geheel be
droeg ca. 6000 man.
Spreker bracht hulde aan de nagedachtenis
van den onlangs door een ongeval omgekomen
luitenant-generaal ten Bosch. In die hulde
wenscht spreker ook te betrekken den toen-
maligen Burgemeester Zimmermann, die niet
om de troepen gevraagd had, doch, toen ze
er eenmaal waren, en hem dus bleek, dat de
regeering krachtige maatregelen aandurfde, op
de krachtigste manier steunde en bü de eerste
bespreking zeide de volle verantwoordelükheid
te willen aanvaarden voor alles wat de mili
taire commandant noodig achtte, voorts nog
den toenmaligen hoofdcommissaris van politie
Sirks, die ook toonde verantwoordelükheids-
durf te bezitten en krachtige maatregelen te
durven nemen.
De samenwerking met alle hoofdambtenaren
was buitengewoon. Bü de bezichtiging van het
stadhuis werd besloten om hier als symbool
van den vasten wil, dat de roode vaan op dit
stadhuis nimmer het sein tot revolutie zou
kunnen geven, eenige mitrailleurs, duidelijk
zichtbaar voor allen, op te stellen. Den volgen
den dag werd nog een burgerwacht opgericht,
ciie goede diensten bewees.
Men weet den verderen afloop.
Ten slotte behandelde spreker den opstand
in het Ruhrgebied in 1920.
Woensdagavond vervoëgde zich aan het
bureau Linnaeusstraat te Amsterdam een
deurwaarder, die de hulp der politie inriep,
om een moeder met haar baby uit zün auto
te verwüderen. De vrouw was n.l. niet te
bewegen uit eigen wil uit te stappen.
In Diemerbrug had de deurwaarder op last
van den huiseigenaar het huisraad van d»
vrouw op straat gezet. Daar de baby pas nepen
dagen oud was, moesten moeder en kind vol
gens den dokter per auto naar een noodwoning
worden vervoerd.
Eenmaal in de kussens gezeten, wilde de
vrouw uit protest den auto niet verlaten. De
deurwaarder reed, toen hü zün verhaal kwam
doen, reeds drie uren met zijn passagiers rond.
Hij was bij de Diemer politie en bü de mare
chaussee geweest, doch dezen durfden het mei
het oog op de baby niet aan de moeder op
straat te zetten. Ook de politie van het bureau
Linnaeusstraat voelde hier weinig voor.
Ten einde raad is de deurwaarder naar het
O. L. Vrouwe-Gasthuis gegaan, waar hü onder
een voorwendsel de vrouw en haar kind wist
af te leveren.
Eindelük van zün last bevrüd is de deur
waarder oogenblikkelijk weggereden.
Inspecteurs van de Centrale Recherche te
Amsterdam hebben in het centrum der stad
twee mannen gearresteerd, die verdacht
worden van oplichting van effecten. Beiden
zÜn van middelbaren leeftijd en woonachtig
te Zandvoort en te Hilversum. Zü zün over
gebracht naar het hoofdbureau, waar ze
zün ingesloten.
ad
GIBRALTAR, 10 Febr. (Reuter.) De natio
nalisten zouden vandaag Casa Bermaja, Cam
panula en Certama bezet hebben. Meer dan
200 officieren en soldaten der regeering hebben
hun verzet gestaakt.
Van de zijde der rechtschen wordt vernomen,
dat drieduizend miliciens uit Malaga en om
geving zich hebben overgegeven.
Rechtsche colonnes verrichten zuiverings
operaties in de provincie Malaga. Met de massa
berechting der gevangenen is te Malaga reeds
een aanvang gemaakt.
Bond LAMSVLEESCH 75
Bond LAMSCARBONADE 90
2 Pond VET SPEK 90
ai
H p. VARKENSCARBÓNADË
100
P. OSSENLAPPEN 100
Bond GEHAKT half om 75
ie™na gehakt nau om 75
jfVER- en BLOEDWORST p.p. 25
GOKWORST p.p40
SCIIAGCIIELSTKAAT 4
Telefoon 13474
koopt niet ln winkels
waar onzedelijke of
N. Malthusiaansche
artikelen worden ver
kocht of voorhanden
zijn.
Koopt "an Stationsboekenkasten
ALLEEN DIE LECTUUR. WELKE
GEEN GEVAAR OPLEVER I
Adres van vertrouwen voor de verzorging.
Wij hebben o.a. in voorraad:
GOUDREINETTEN - JONATHANS - PRESENT
VAN ENGLAND - WIJNSAP - ANJOUPEREN
ZEER MOOIE SINAASAPPELEN 10 stuks 25 ct.
MANDARIJNEN 10 stuks 25 ct.
CITROENEN 3 a 10 cent
FRUITSCHALEN, FRUITMANDEN, keurig opgem.
SCHOUWTJESLAAN 16
Mr. CORNELISSTRAAT 20
TELEF. 12244
TELEF. 15014
Het zijn bekwame koks met veeljarige
praktijk, die de spijzen bereiden in de
keuken van het restaurant „FLUKS".
Daarom is het eten. daar zoo goed.
Zooveel beter dan de lage prijzen
zouden doen verwachten.
Gloeiend heete stamppot van zuurkool, snijboonen
en witte boonen, roode kool, savoye kool, spruitjes,
of hutspot smaakt bij „FLUKS" f ij n, f ij n.
De prijs is twee penningen; bij alle stamppot
wordt vleesch of worst verstrekt en de verschil
lende soorten zijn afwisselend voorhanden.
RESTAURANT „FLUKS" - Groote Houtstraat 21
OPGERICHT 1911
ÖGSTE DAGEL. RECHTSTREEKSCHE DIENSTEN NAAR:
Ia Vx en OMSTREKEN - PURMEREND - AMSTERDAM (Noord)
M^NSTREEK - OOSTZAAN - LANDSMEER - KWADIJK
öjjtOELIE - OOSTHUIZEN en vele tusschengelegen plaatsen.
®«st i TARIEVEN. Vlugge uitbetaling remboursementen.
Best iv!U-S: LET WEX! ALLEEN BEGIJNHOF 29 zwart, Tel. 11570.
mhuis te Purmerend: alleen Ged. Singelgracht No. 17.
BU Inlevering van de waardebon ontvangt O een kor
ting van 80 cent, dus kost deze FRANSCHE COGNAC
t.m. ZATERDAG 27 FEBR. '37
O. oste Cacao is thans
óók verkrijgbaar in
Carton-verpakking van
'/i K.G. 11.87
V, K.G. f 0.96
V« K.G. f 0.50
Vio K.G. 10.20
(incl. omzetbelasting.)
zoo'n heerlijke kop
warme Droste Ver
pleegster Cacao! Ge
zond en opwekkend.
vooral in deze kille
dagen I Droste Cacao
verwarmt U van
binnen uit.
Spaart bons voor kop, ketel, beker of blad
Oval* doos 10cta,
Groote, ronde doos 20 ets.
Tube 20 en 35 ets.
De charme die uitgaat van de natuur
lijke blankheid van goed onderhouden
tanden, is nooit te evenaren. Kunstmid
deltjes zijn verderfelijk voor Uw gebit.
U moeteen „eenvoudig", natuurlijk
middel gebruiken: PASTOL, het zui
vere tandmiddel, dat nimmer krast
endoor oplossing het tandsteen ver
wijdert. PASTOL geeft natuurlijke
blankheid aan Uw gebit I
NEDERLANDSCH
FABRIKAAT.
50.
Ambtenaren en vast personeel particuliere
grootbedrijven ook zonder borg.
Rente voor I 100.ln 10 maanden t 7.00.
Andere bedragen en termijnen evenredig.
Inlichtingen mondeling en schriftelijk (postz.
v. antw.)
3ARPHAIIS1RAAI 36 - AMSTERDAM (C.)
