Na Von Ruebenach's heengaan
Vereenigde katholieke pers
jgfi moedig voorbeeld
was noodzakelijk
HET WESTELIJK PACT
Hevige aanval op
Madrid
DE VEROVERING VAN
ABESSINIË
De nïet-inmengïng
In Napels is een
prins geboren
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
ZATERDAG 13 FEBRUARI 1937 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
yoor Haarlem en Agentschappen per
^eek 25 cent; per kwartaal f3.25; per
Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20409
Een besluit, waaraan zekere
nadeelen, maar nog groot ere
voordeelen verbonden
zijn
reactie in katholieke
geschriften
België's antwoord in overeenstem~
ming met het Britsche standpunt
TEGEN DE JODEN
Valencia werd door een rechtsch
oorlogsschip gebombardeerd
Italianen te Malaga ontscheept
Een dolend schip
Door den H. Stoel indirect erkend?
-
Ook Duitschland heeft van het hooge water te lijden. Bij Mainz heeft de Rijn
de uitgestrekte landerijen blank gezet
Het Italiaansche Kroonprinselijk Paar,
Prinses Marie José en Prins Vmberto
De eerste Duitsche 10.000 ton metende kruiser Admiraal Hipper" is, onder gewel
dige belangstelling te water gelaten
Bezwaren van Portugal zullen nog
maals worden besproken
Een klacht van Von
Ribbentrop
De Britsche pers zou zijn positie
moeilijk maken
Groote vreugde om den jongen
Victor Emmanuel
De internationale
vredescampagne
Na de staking bij de
Gen. Motors
Duizenden arbeiders weer
aan het werk
De Hertog van Windsor
in het Hoogerhuis?
Naar het licht
Wanneer de dagen lengen, het
kunstlicht later ontstoken wordt en
de schemering draalt, dan ontluikt in
de harten der menschen het verlan
gen naar de lente, naar den zomer.
Als bloemen keeren we ons naar het
licht. We hunkeren intens naar het
zonnelicht dat God heeft ontstoken.
Als kind waren we lang in 't donker,
als zieken hunkeren we naar het dag-
worden en als ouderen zoeken we in
het volle licht iets terug van. de
vreugde der jonge jaren. Naar het
licht wendt zich heel ons wezen. In dit
jaargetijde voelen we het korten der
duisternis als een verlossing en zelfs
in hoogen ouderdom aanvaarden we
deze hunkering naar de lente als een
boodschap van het Eeuwige Licht
De arrestatiewoede in
Sovjet-Rusland
Thans de commandant van de
Kominternaan de beurt
Vijf doodvonnissen
Bezoek van Mussolini
aan Tripolis
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
TVan onzen Berlijnschen correspondent)
Door voor het gouden eere-insigne
^er NSDAP, hetwelk Adolf Hitler
W aanbood, te bedanken en daar-
"ftee het lidmaatschap der nationaal-
a°cialistische partij te weigeren, heeft
rijksminister voor het verkeers
wezen een daad gesteld, die zeer ver-
8chillend beoordeeld Wordt, doch in
elk geval getoond, dat hij een man is
y®n karakter.
daad van baron von Eltz Rübenach wordt
^•"Schillend beoordeeld, omdat sinds hij zijn
M:
^ts in het kabinet-Hitier overliet aan den
'recteur der „Deutsche Reichsbahn", Ir. Dorp-
er> he laatste practiseerende katholiek uit
duitsche regeering verdween. Er zijn er ve-
die dit betreuren, wijl zij het een groot
rheel achtten, dat het katholieke volksdeel
die manier steeds nog een stem had in het
°°gste wetgevende college van het Derde Rijk,
al zal de grootste optimist er wel niet toe
tleigd zijn, de waarde van die stem te over-
^atten. Dat het heen gaan van von Eltz Rü-
°a°h, zoo beschouwd, slechts als een verlies
b Worden geboekt, is natuurlijk buiten kijf.
Doch de moedige daad van een man, die
d® verantwoording heeft voor een groot ge-
zih en die louter ter wille van zijn begin
selen de positie aandurfde van iemand, die
Sich volgens de overheerschende ideologie
"hiten de volksgemeenschap geplaatst en die
*'ch in de oogen van velen als een volksver
der gebrandmerkt heeft, vindt ook tal-
r'ike bewonderaars, daar Duitschland, mis
skien meer nog dan Rusland, Mexico en
Panje, aan zulk een moedige daad behoefte
kadi
%ifn onderschatte namelijk den invloed niet,
haai n het gladde, vlotte en door geen hinder-
S,,, 1 van eenige beteekenis onderbroken voort-
en der ontkarstening van Duitschland
lw op het weerstandsvermogen der katho-
,®n protestantsche volksdeelen. Ongetwij-
is elke actie der kerken, die geheel op
'hidriZelve en uitsluitend op haar geestelijke
haar len aangewezen zijn, sinds de staat ze
vereenigingen en drukkerijen practisch
higg tn' ln zwar® kluisters geslagen. Een han-
ta Propaganda weet het bovendien ook klaar
Aoq holen, dat den katholieken, bij voorbeeld
D|ltl de agitatie van een groep afvalligen, die
iabdF de Ieiding van een afgedwaalden Rijn-
Shen geestelijke strijden voor een „Rom-
stel(j katholicisme, de zaak zoo wordt voorge-
Vd' als ioopen hun geloofsgenooten met hun
Svoorop reeds over naar de nationaal-
b^.'istische „Weltanschauung", terwijl de
teite che Christenen over alle mogelijke facili-
beschikken, waar het er op aan komt,
^bterJrd;lg te sjokten in de rijen der protes-
onlangs verspreidde de wereldpers hei
"ie i1 dat de katholieken en protestanten,
Je Ijp ??r middel eener volksstemming hadder.
vathnii Sen' of de kinderen van het overwegend
Jhaonri e Beieren de katholieke of evangelische
bare Qere „Bekenntnisschule" dan wel de open-
ï°°r ',Gemeinschaftschule" zullen bezoeken,
acbf'leer dan neSentlS procent hun stem uit-
°P de door den staat gewilde „Ge-
*i at'tschule". De niet-Duitsche pers, voor-
Nr .oonfessioneele, heeft aan dit bericht het
Jkt ,re hand liggende commentaar verbonden,
h, wy'? volksstemmingen een wassen neus
uf alle middelen te baat genomen wor-
*d«h j f naar hefc gewenschte doel kunnen
e bp'ndat het resultaat er van het duidelijk-
lvt< s is der uitgeoefende pressie.
?ahd feiden al' dat dit commentaar voor de
!S. rtg' en het is dan ook niet onze bedoe-
t juistheid er van te bestrijden. Doch
.het zijn nut hebben, er eens op te
hsstpdat.men den uitslag der genoemde
°°k van een geheel ander
iteUiiT beschouwen kan, en in Duitsche
Jse kringen wordt dit ook gedaan.
Ierp°e.VÓÓr de gewone Bisschoppelijke Con-
Vori'ltle van ^uida m Augustus van het
Piotf jaar' werd er in de meeste Duitsche
kresen een Herderlijk Schrijven voorge
ef hetwelk de bijzondere school tot on-
V6je erp had. Deze brief is sindsdien door
andere gevolgd en steeds weer was
oUd "leitmotiv" hetzelfde: de katholieke
Z0tl^rs Worden in geweten verplicht, de bjj-
Ijj ere school te blijven eischen voor hun
lijjj eren en by volksstemmingen en derge-
V0or niet te wijken voor welken druk of
Welke directe bedreigingen ook.
^6t v,
g6en betoog' dat een absoluut
Jl«st j^euk hjden dezer bisschoppelijke actie,
d het aartsbisdom, waarvan z. Em. Kard.
'hviog au'haber de ordinarius is, een enormen
Nt}},, heeffc ten kwade, zoowel op den een-
Beloovige, die zich onzeker gaat voe-
Of ajs °P den a-religieusen nationaal-socialist,
Seest gauw overhelt naar de opvatting, dat de
10 hoegenaamd niet een in het volk
behoefte vertegenwoordigt, doch uit-
Zelf Cen machtspositie tracht te verdedigen
s hog nieuw wil opbouwen.
Von Ruébenach
Opmerkelijk is het, dat alle Duitsche gods
dienstige geschriften, katholieke zoowel als pro
testantsche, meer en meer er toe overgaan,
niet, zooals vrijwel alle buitenlandsche, te je-
remieeren en te weeklagen, doch hun kracht
te zoeken in het wijzen op voorbeelden van on
verschrokken standvastigheid in omstandig
heden, welke veelal beduidend erger waren dan
de huidige. Men hoeft deze voorbeelden niet
met een kaars te zoeken en men hoeft er ook
niet voor af te dalen tot in de geschiedenis van
de eerste eeuwen der Kerk, doch de geschiede
nis van het eigen Duitsche vaderland, al was
het alleen maar in de dagen der Hervorming,
is er rijk genoeg aan.
Men moet het besluit van minister von Eltz
Rübenach in dit licht bezien om te begrijpen,
dat zijn uittreden uit het kabinet-Hitier, on
danks alle daaraan verbonden nadeelen, een
voordeel en zelfs een groot voordeel zou kunnen
zijn. 'En men breke er zich het hoofd niet over,
dat de Duitsche pers over deze aangelegenheid
geen woord bevat, want de „vox populi" zal ook
in dit geval wel voor de noodige ruchtbaarheid
zorgen.
Het is voor het eerst, dat een minister open
lijk in verzet komt tegen het anti-christelijk
streven van het nationaal-socialisme. Het is
echter niet voor het eerst, dat er in den boe
zem van het kabinet-Hitier te dien opzichte
ernstig verschil van meening blijkt te bestaan.
Toen namelijk in December 1935 minister Kerrl
met zijn vijfde verordening de Belijdeniskerk
den doodsteek trachtte toe te brengen, waren
het de minister van Financiën Krossigk en de
minister van Economische Zaken, dr. Schacht,
die hun dominee, den bekenden Pfarrer Nie-
moeller, particulier zoodanig steunden, dat hij
zijn actie voort kon zetten.
BRUSSEL, 12 Febr. (Havas.) De Belgische
minister van Buitenlandsche Zaken heeft ver
klaard, dat geen enkele mededeeling zal worden
gedaan over den inhoud van het Belgische ant
woord op de Britsche nota betreffende de uit
werking van een nieuw Westelijk pact. Het
antwoord zal niet gepubliceerd worden.
Niettemin meent men uit goede bron te
weten, dat het antwoord in overeenstem
ming met het Britsche standpunt is, en her
innert aan de uiteenzetting over de Bel
gische internationale politiek, zooals de Ko
ning die in zijn rede van 14 October jX
gegeven heeft, en aan latere aanvullende
verklaringen van minister Spaak.
België is bereid aan een conferentie deel te
nemen, echter onder één voorwaarde: in een
nieuw pact moet het niet garant, maar gewaar
borgd tegen iederen aanval zijn.
De Belgische regeering beroept zich daarbij
op de offers, die gebracht worden voor de ver
dediging van het grondgebied.
Bij de rechtsgeleerde faculteit der universiteit
te Warschau is het tot anti-semietische relle
tjes gekomen. Drie Joodsche studenten zijn
naar een ziekenhuis gebracht.
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|
VERWACHTING: Aanvankelijk zwakke i
veranderlijke, later toenemende wind uit
Zuidelijke richtingen, aanvankelijk licht
tot half bewolkt, later toenemende bewol-
king, weinig of geen neerslag, temperatuur
om het vriespunt des nachts, overdag
zachter.
1 VERDERE VOORUITZICHTEN: Toene-
mende wind, zachter met later kans op
regen.
MADRID, 12 Febr. (Havas.) In het holst
van den nacht hebben de nationalisten he
vige aanvallen gedaan op de stellingen der
regeeringstroepen in het Westerpark. Hun
aanvallen waren voorbereid door geschut
vuur, dat een uur duurde.
Hedenochtend is het offensief in Noorde
lijke richting voortgezet. De artillerie en de
luchtvaart waren zeer actief en de aanval
was zeer krachtig.
Een oorlogsschip der rechtschen heeft te twee
uur in den morgen Valencia gebombardeerd. Een
twintigtal granaten werd afgeschoten in de
richting van het Noordelijk stadsgedeelte. De
projectielen kwamen vooral terecht bij het dorp
Alboraya, ten Noorden van Valencia.
Het geschutvuur wekte de bewoners tegen
twee uur des nachts uit hun slaap. De schade
zou zeer gering zijn; ook schijnen er geen
slachtoffers gevallen te zijn.
Een Italiaansch pantserschip heeft volgens
Reuter meer dan duizend Italianen te Malaga
aan land gezet. Deze manschappen zouden be
stemd zijn voor den opmarsch naar Almeria.
Bij de ontscheping werd op bevel der recht-
sche autoriteiten door de politie een cordon
gevormd rondom de plaats, waar de manschap
pen aan land gingen. Niemand mocht het Ita-
liaansche schip naderen.
Rijkskanselier Hitier heeft generaal Faupel,
zaakgelastigde bij het bewind van Franco, be
noemd tot Duitsch ambassadeur bij dat bewind.
Faupel is vandaag door den minister van Bui
tenlandsche Zaken, Von Neurath, beëedigd.
Te Gdynia is het Spaansche schip „Marjari"
aangekomen, dat de vlag van de Baskische Re
publiek voert. De bemanning erkent noch de
regeering van Valencia, noch die van het be
wind van Franco. Het schip is op 20 October
uit Bilbao vertrokken en zwerft sindsdien van
de eene haven naar de andere.
De opvarenden willen niet naar Spanje terug-
keeren vóór de burgeroorlog geëindigd is.
VATICAANSTAD, 12 Febr. (Havas). De
H. Stoel zou de annexatie van Abessinië
door Italië implicite erkend hebben. Z. H.
de Paus heeft n.l. een dankbetuiging aan
koning Victor Emmanuel, die Hem geluk
had gewenscht ter gelegenheid van de her
denking Zijner kroning, geadresseerd aan
„den Koning van Italië en Keizer van Abes
sinië".
Rijkskanselier Hitier heeft legatieraad Lo-
renz benoemd tot Consul-Generaal van Duitsch
land te Addis Abeba.
xasieasB
LONDEN, 12 Febr. (Havas.) Na afloop der
beraadslagingen van de speciale sub-commis
sie van de niet-inmengingscommissie, welke van
ochtend vergaderd heeft, werd een communique
gepubliceerd van den volgenden inhoud:
„De speciale sub-commissie heeft een zeker
aantal technische kwesties betreffende het con-
tröle-plan behandeld, die door verscheiden ge
delegeerden waren opgeworpen. Zij heeft be
sloten zekere aanbevelingen te doen aan de
gewone sub-commissie.
Daar de Portugeesche gedelegeerde niet
in het bezit was van definitieve instruc
ties zijner regeering, kon de kwestie der
controle van de Spaansch-Portugeesche
grens niet worden onder oogen gezien. De
bestudeering dezer aangelegenheid werd bij
gevolg verdaagd tot de volgende bijeenkomst
der sub-commissie."
LONDEN, 12 Febr. (Havas). De „Evening
Standard" meldt, dat er ten minste één
kwestie bekend is, waarover de Duitsche am
bassadeur Von Ribbentrop zich gisteren tegen
over Lord Halifax heeft uitgelaten. Hij be
klaagde zich n.l. over de houding der Britsche
pers te zijnen opzichte, een houding, welke de
vervulling van zijn taak zeer moeilijk zou ma
ken. Vrienden van Von Ribbentrop zijn van
meening, dat zijn nazi-groet aan den Koning
door de Britsche per.s in overdreven hatelijke
bewoordingen werd gecommentarieerd.
NAPELS, 12 Febr. (Reuter) Kroonprinses
Marie José van Italië heeft heden het leven
geschonken aan een zoon, die de stamhou
der is van het Italiaansche Koningshuis,
daar het eerste kind, uit het huwelijk van
Prins Umberto met Prinses Marie José, in
1934 geboren, een meisje is.
Het Prinsje zal naar zijn grootvader Vic
tor Emmanuel genoemd worden.
De Prinses van Piemont en het jonge Prinsje
maken het zeer goed.
De Duce heeft direct de vreugde der fascis
tische regeering en van de geheele ratie tot
uitdrukking gebracht in gelukwenschen, welke
hij heeft gericht tot het Koninklijke paar en
den Prins en Prinses van Piemont.
Ter gelegenheid van deze blijde gebeurtenis
zal op 13, 14 en 15 Februari worden gevlagd. De
openbare gebouwen zullen deze drie dagen des
avonds geïllumineerd zijn. De openbare diensten
en de scholen zullen Maandag gesloten zijn.
In alle steden van Italië was de feestvreugde
spontaan en groot. Te Rome werd het nieuws
van de geboorte bekend gemaakt door 101 ka
nonschot. Van vijf uur tot half zes vanmid
dag hebben de klokken van het Capitool geluid.
Daar hij in de provincie Napels geboren is,
zal hij als vermoedelijke erfgenaam van den
troon volgens de traditie van het huis van Sa-
voye prins van Napels zijn, welken titel ook de
tegenwoordige Koning, Victor Emmanuel, voor
zijn troonsbestijging heeft gedragen.
Naar aanleiding van de geboorte van Prins
Victor Emmanuel zal waarschijnlijk amnestie
worden verleend.
Z.H. de Paus heeft met groote blijdschap
de blijde gebeurtenis vernomen. Z.H. had
reeds gisteren den hofkapelaan toestem
ming gegeven den nieuw-geborene terstond
het H. Doopsel toe te dienen, overeenkom
stig de traditie in het Huis van Savoye. La
ter zal een plechtige doop-ceremonie wor
den gehouden.
Duizenden teekenden de registers, die in de
conciergerie van het Koninklijk Paleis te Na
pels lagen, om van hun belangstelling blijk te
geven.
Bij het aflossen van de wacht bracht de
enorme menigte, die op de „Piazza del Plebisci
te" verzameld was, een ovatie aan het Prinse
lijk Paar, om haar trouw aan het Huis van
Savoye te betuigen.
DETROIT, 12 Febr. (Reuter.) Maandag zui
len 50.000 werklieden bij de General Motors den
arbeid hervatten; de overige arbeiders zullen
voor het einde der week weer aan het wérk
gaan.
De automobielfabriek Packard heeft het voor
beeld van de Chrysler en de General Motors
gevolgd en de loonen met vijf procent verhoogd.
Het Nobelprijs-Comité heeft na een nauw
keurig onderzoek van de werkzaamheden der
Internationale Vredes-Campagne (Rassemble-
ment Universel pour la Paix) in 42 landen, be
sloten aan Lord Robert Cecil en Pierre Cot ten
bate van hun arbeid als voorzitters der Inter
nationale Vredes-Campagne de som van £2000
te schenken ten behoeve van deze belangrijke
beweging.
Dit opmerkelijke besluit is met groote voldoe
ning in pacifistische kringen ontvangen.
De „Times" schrijft, dat deze subsidie van
ongewoon belang is en een antwoord op be
paalde critiek, die op de Campagne is uitge
oefend, dat deze n.l. nauw aan het Communis
me zou zijn verbonden en gebruikt zou worden
als een kanaal voor communistische propa
ganda.
„Het Nobelprijs-Comité is," aldus de Hmc-s,
„bekend om zijn onafhankelijkheid en om de
grondigheid, waarmee het alle verzoeken om
steun onderzoekt."
Wij vernemen, dat ook zekere invloedrijke
Amerikaansche kringen overwegen aan de Cam
pagne een gift toe te kennen, opdat deze in
staat kan worden gesteld, zijn vredespropagan-
da op groote schaal over de geheele wereld te
voeren.
LONDEN, 12 Febr. Naar de „Daily Express"
meldt, zal de Hertog van Windsor, Engelands
voormalige Koning Edward VIII, in het as.
najaar den zetel in het Hoogerhuis innemen,
waarop hij krachtens zijn Hertogtitel recht
heeft. Hij zal dan den eed van trouw aan Ko
ning George VI moeten afleeeen.
Kroonprinses Marie José van Italië schonk het
leven aan een Prins, die Victor Emmanuel zal
heeten.
De H. Stoel zou de verovering van Abessinië
door Italië indirect erkend hebben.
België's antwoord inzake een Westelijk pact
zou in overeenstemming zijn met het Britsche
standpunt.
De bezwaren van Portugal inzake de controle
over de Spaansche grenzen zullen nogmaals
worden besproken.
De rechtschen begonnen weer een aanval op
Madrid; Valencia werd door een oorlogsschip
gebombardeerd. Duizend Italianen zouden te
Malaga ontscheept zijn.
Ir. De Kok, directeur der Koninklijke, op het
vliegveld Tjililitan vlot geland.
Minister Colijn heeft in de Tweede Kamer het
woord gevoerd over de Indische begrooting.
Besprekingen in de Contact-Commissie voo'
het Mijnbedrijf over loonen en arbeidsduur
de mijnen.
Dc uitgave van „Jungvoik Jahrbuch", waarin de
Nederlanders als Grenzdeutschen bestempeld
werden, is stopgezet.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijziging der
Crisispachtwet.
MOSKOU, 11 Febr. Galysjef, de comman
dant van den kruiser „Komintern", werd vol
gens een Berlijnsch persbureau in Sebastopol
door de Gepeoe wegens Trotskiïsme gearresteerd.
Galysjef heeft als marine-officier onder den
Czaar gediend; hij had zich na de revolutie bij
de communisten aangesloten.
In Tsjita heeft de krijgsraad van het militair
district Transbaikal 5 spoorwegambtenaren ter
dood veroordeeld wegens voorbereiding van een
opstand tegen de Sovjet-macht en wegens „sa
botage". Het vonnis is reeds voltrokken.
ROME, 12 Febr. (Havas) In Maart a.s. zal
Mussolini een bezoek brengen aan Tripolis. Dit
bezoek zal samenvallen met de opening van de
jaarmarkt te Tripolis.
De Duce zal de verschillende belangrijke wer
ken bezoeken, welke in de kolonie tot stand zijn
gekomen onder het gouverneurschap van Balbo.
Tijdens het bezoek van Mussolini aan Tripolis
zullen het eerste en tweede eskader voor de kust
manoeuvres houden, welke ongeveer twee weken
zullen duren.
1 i li LM —I -S
Stand op Zaterdag 1 uur v.m.: 753,9
Vorige stand: 755.9