Meer dan 700 menschen in een
bioscooptheater verbrand
Z.H. de Paus mag
weer opstaan
Schuschnigg spreekt tot het
Vaderlandsche Front
Ontzettende vuurzee verwoest in
tijds een bioscoop te Antoeng
in Mandsjoek
Over het herstel der monarchie beslist alleen
het Oostenrijhsche volk; proeven
worden niet genomen
Mm
lil
1.7.0.3.1
Het
nieuws van
heden
1
Waanzinnige schrik
onder de toeschouwers
ECHEC VAN DE ACTIE DER
GR00T-DUITSCHERS
«fff
De strijd om de
kerken in Mexico
TAX I NOODIG?
Geen opstand in
Honduras
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
MAANDAG 15 FEBRUARI 1937 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
iveek 25 centper kwartaal f 3.25per
Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20412
Qnder een onbeschrijfelijke paniek
stortte de galerij en daarna
het dak in
Dertig aangrenzende
Huizen mede verbrand
Slechts enkele schreden van den
rolstoel naar het venster
H. Vader voelt zich
zeer gelukkig
Hooge Commissaris
te Danzig benoemd
r' W. Eurckhardt, een Zwitsersch
hoogleeraar
Vneve,
m
De laatste waarschuwing aan het
adres der nationaal-socialisten
Een „Huis van het
Vaderlandsche Front"
mmm
il|«
v 4 fill
De gouverneur van Veracruz zegt
zijn bemiddeling toe
De kroningsfeesten
te Londen
Goering nog niet als vertegenwoor
diger van Hitier aangewezen
De Leeuw van Juda te
Rome aangekomen
BEL OP ALS VOORHEEN
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Het Weer
„SEVEN SISTERS" WALES
„DE SPAARNESTAD"
De berichten zouden sterk
overdreven zijn
KROON-BEHANGSELS
Een jachtpartij met
politieke tendenzen
Geruchten over aanhechting van
Danzig aan Duitschland
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., fngez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
TOKIO, 14 Februari. (Domei).
Volgens berichten uit de Mandsjoe-
rijsche stad Antoeng heeft daar Za
terdagavond in een bioscooptheater
een brand gewoed, die ontzettende
gevolgen heeft gehad.
Vijftienhonderd menschen, meest vrouwen en
kinderen, aanschouwden een speciale film ter
tegenheid van het Chineesche Nieuwjaar,
'°en op het tooneel een brand uitbrak, die
2'ch snel uitbreidde over het geheele theater,
ontstond een onbeschrijfelijke paniek.
Gillend en schreeuwend trachtte de me
nigte zich een weg naar den uitgang te ba
nen, waarbij gevochten werd op leven en
dood. Plotseling bezweek de galerij. Even
later stortte ook het dak in, waardoor nie
mand, die zich nog niet had weten te red
den meer het gebouw kon verlaten.
In vijftig minuten was het theater tot den
®r°nd toe afgebrand. De bestrijders van het
v1ur stonden volkomen machteloos._Japansehe
^depen, die te hulp waren geroepen, vormden
edh cordon en namen deel aan de reddings
pogingen.
Bij den brand zijn meer dan 700
Personen om het leven gekomen.
.feeds is het stoffelijk overschot van een 650-
a' slachtoffers onder de puinhoopen vandaan
gehaald: bovendien werden nog 28 personen
ernstig gewond naar het ziekenhuis gebracht.
De brand tastte tevens een aangrenzend blok
van meer dan 30 houten huizen aan, welke
eveneens geheel in de asch werden gelegd.
De brand was achter het doek ontstaan
en had wellicht bij onmiddellijk ingrijpen
nog zonder verdere ongelukken gebluscht
kunnen worden. Dit werd echter verzuimd;
kostbare oogenblikken gingen verloren, zoo
dat het vuur met razende snelheid in het
licht brandbare materiaal om zich heen kon
grijpen.
Een waanzinnige schrik beving de dicht op
eengepakte menigte, zoodra zij bemerkte, dat er
brand ontstaan was, meldt nog het Nieuws van
den Dag. Allen sprongen van hun plaatsen op
en drongen in zinneloozen angst tegelijkertijd
naar de weinige uitgangen. Vechtend en gillend
trachtten de vluchtenden zich een doortocht te
banen, terwijl de vlammen intusschen steeds
verder om zich heengrepen. Meedoogenloos wer
den allen vertrapt, die in deze schrikwekkende
verwarring onder den voet geraakten.
Aan blusschen dacht niemand, zoodat, toen
tenslotte de brandweer arriveerde, het geheele
gebouw reeds in lichterlaaie stond.
Nog vóór het balkon ontruimd had kun
nen worden, werd het door de vlammen be
reikt. In een oogwenk was het door het
vuur verteerd en met donderend gekraak
stortten brandende planken en gloeiende
metalen deelen neer op de vechtende menig
te in het parket, daarbjj tientallen men
schen meesleurend in de puinhoopen der
zaal.
Na korten tijd stortte ook het dak in den
vuurpoel, allen onherroepelijk onder zich be
delvend, die op dat oogenblik den uitgang nog
niet bereikt hadden.
Intusschen waren de vlammen ook naar de
aangrenzende houten huizen overgeslagen, die
alras als fakkels brandden. Van het eene huls
naar het andere sprong het vuur over, zoodat
ten slotte dit geheele blok van 30 huizen even
eens verloren ging.
Tegenover deze vuurzee stond de brandweer
volkomen machteloos. Het Japansche garnizoen
werd gealarmeerd; in allerijl snelden de solda
ten toe, teneinde aan de reddingspogingen deel
te nemen, doch de verzengende gloed maakte
het onmogelijk den vuurhaard te bereiken. De
militairen moesten er zich dan ook toe bepalen
den omtrek af te zetten.
Pas toen het theater en alle 30 huizen tot
den grond toe verteerd waren, konden de ber
gingsmanschappen met hun triest werk een
aanvang maken.
VATICAANSTAD 14 Febr. (Havas). Z. H.
Paus is Zondagmiddag voor het eerst se
dert 4 Dec. j.l. opgestaan en heeft in Zijn
kamer enkele schreden kunnen doen.
Slechts professor Milani, een ziekenverple-
«n de beide secretarissen van den H. Va-
Ser
Her
Waren tegenwoordig bij de poging, die de
^beesheer niet te lang wilde laten duren, om
e,; te veel van de krachten van den zieke te
Ven.
langzaam verhief de zieke zich uit Zijn
fflstoel, waarna hij zonder op een stok of
ebrand uit zijn omgeving te steunen, enkele
bassen deed in de richting van het raam,
®chrijft nog het Nieuws van den Dag.
'echts vijf of zes stappen waren het en
ïe®ds een minuut later had men het ver-
'bbgerde lichaam van den tachtigjarige weer
Z°rgzaam in den rolstoel gevlijd.
v ^'ettemin hadden deze enkele oogenblikken
t. VrÜe beweging den Paus zoodanig ont-
tö> dat tranen van vreugde hem langs de
abgen stroomden.
la pr0f Milani en de twee secretarissen, die
et vertrek aanwezig waren, waren diep
°r den indruk.
15 Febr. (Havas) De Volkenbond
ie6r Hen Zwitser dr. W. Burckhardt, hoog-
Wa?r 'n de geschiedenis aan het Institut Uni-
<5e baire des hautes études internationales te
boe^6, tot Hoogen Commissaris te Danzig be-
De enkele passen, die Milani den Paus had
toegestaan, waren als een proef bedoeld, ten
einde na te gaan, of ook de beenen van den
patiënt In de algemeene beterschap deelden. De
proef is zeer bevredigend geslaagd, daar Pius
XI geen spoor van ^bijzondere vermoeidheid aan
den dag legde. Naar men dan ook verwacht, zal
men de proef in de komende dagen herhalen.
Namens Z.H. den Paus heeft Zaterdag de
Apostolisch gedelegeerde te Japan den ambas
sadeur van Mandsjoekwo te Tokio, Hsieh Tsji
Sji, het grootkruis van de Orde van St. Silves
ter overhandigd, uit erkentelijkheid voor de
diensten, welke Hsieh heeft bewezen voor het
versterken van de vriendschapsbanden tusschen
Mandsjoekwo en het Vaticaan, in zijn functie
van Minister van Buitenlandsche Zaken yan
Mandsjoekwo.
In den Staat Arkansas is 'n vluchtelingcnstad verrezenwaar honderden families, die uit 't overstroomingsgebied van den
Mississippi zijn verdwenen, voorloopig in tenten onderdak hebben gevonden
WEENEN, 15 Febr. (Havas).
Bondskanselier dr. Schuschnigg heeft
Zondag zijn aangekondigde rede ge
houden voor 1500 leiders van het
Vaderlandsche front, vereenigd in
de groote zaal van den ouden
Reichsrat.
De kanselier zette zijn politiek ten aanzien
van het herstel van de Habsburgers en de
pogingen van de nationalisten en groot-Duit-
schers zich te hereenigen uiteen.
Dr. Sehuschnigg waarschuwde de monar
chisten tegen iedere ontijdige aetie en ten
aanzien van de pogingen groot-Duitsche
bonden op te richten zeide hjj kort en
bondig: „Non possumus".
Men kan niet genoeg den nadruk leggen op
het besluit van den bondskanselier paal en
K"Wy-
l
Na een kort verblijf te Budapest brengen H.K.H. Prinses Juliana en Z.K.H
Prins Bernhard thans een bezoek aan Weenen. Het Prinselijk Paar tijdens
de bezichtiging van het slot Schönbrunn
perk te stellen aan de groot-Duitsche propa
ganda, op het oogenblik, dat Weenen zich ge
reed maakt den Duitschen minister van bui
tenlandsche zaken, von Neurath, te ontvangen.
„Het standpunt van Oostenrijk en
het Vaderlandsche Front in de kwes
tie der monarchie", zoo zeide
Schuschnigg, „wordt geleid door drie
richtpunten:
1 e. Den eerbied voor de historische
traditie van Oostenrijk.
2e. Alleen het Oostenrijksche volk
is competent te beslissen over zijn
regeeringsvorm, gebaseerd op de
grondwet.
3e. Er worden geen proefnemin
gen ondernomen.
De monarchistische propaganda moet onder
geschikt zijn aan de binnen- en buitenland
sche politiek van het nieuwe Oostenrijk, alleen
de leiders van den staat kunnen eventueel door
een volksstemming een béslissing uitlokken. Op
deze wijze handelt men in het belang van het
volk, het land en het huis van Oostenrijk."
Overgaande op de campagne tot het vormen
van groot-Duitsche bonden zeide de bondskan
selier: „Men schijnt in het buitenland te den
ken, dat deze beweging een gecamoufleerde
politieke actie verborg. Kort geleden werd in
mtellectueele kringen gesproken over de op
richting van een „Deutsch-Social-Bund", zon
der dat deze evenwel gericht was tegen het
Vaderlandsche Front. Toch kan hierdoor mis
verstand ontstaan en de binnenlandsche sa
menwerking wordt er eerder door verstoord dan
verbeterd. Daarom is de oprichting van derge
lijke bonden Inopportuun. We zullen niets toe
staan, waardoor de rechte lijn van onze poli
tieke richting in gevaar wordt gebracht."
Deze verklaring van den bondskanselier werd
door de vergadering luide toegejuicht.
In het verder verloop van zijn rede richtte
'de bondskanselier een dringenden oproep tot
de arbeiders. Hij verklaarde een onbegrensd
vertrouwen te hebben in de Oostenrijksche ar
beiders.
Sprekende over de buitenlandsche politiek
van Oostenrijk, verklaarde de bondskanselier,
dat Oostenrijk goede vrienden is met Italië
en Hongarije en bereid is alles te doen om de
betrekkingen tot Duitschland te verbeteren in
den geest van het verdrag van 11 Juli 1936,
zoolang de souvereiniteit en onafhankelijkheid
gehandhaafd blijft, zonder geschillen met
Praag en Belgrado te wekken en met vriend
schappelijke en cultureele banden verbonden
aan Engeland en Frankrijk.
„Onze buitenlandsche politiek is een politiek
van vrede en goede verstandhouding", ver
klaarde Schuschnigg.
Ten aanzien van de binnenlandsche po
litiek zeide dr. Schuschnigg nog, dat de
werklieden en werkgevers niet het recht
van staken of lockout hebben. Alle geschil
len moeten worden opgelost door arbitrage
commissies. Verder verklaarde hij, dat het
communisme niet in Oostenrijk mag bin
nendringen.
Hij wees op de recente arrestaties van bui
tenlandsche communisten in Oostenrijk en
zeide, dat gebleken was, dat zü niet behoorden
tot de arbeidersklasse.
Öp 1 Februari 1937 bedroeg het aantal po
litieke gevangenen in Oostenrijk 1162, waar
van 437 marxisten en 725 nationaal-socialisten.
j,
Aan het adres van de nationaal-socialis-
Dr. Schuschnigg
ten richtte de bondskanselier een laatste
waarschuwing: „Een ieder, die zich ver
klaart vóór het Oostenrijk van Dollfuss zal
als vriend worden behandeld door het Va
derlandsche Front en hem staat de weg
tot de corporatieve vergaderingen open.
Dit is een laatste waarschuwing, welke niet
zal worden herhaald. Zij, die zich niet on
derwerpen, zullen in de toekomst de ver
antwoordelijkheid voor hun houding dra
gen."
Ten slotte verklaarde de bondskanselier, dat
te Weenen een groot gebouw zal worden op
gericht, dat den naam „Huis van het Vader
landsche Front" zal dragen.
RADIO-DISTRIBUTIE - HAARLEM
Voor 2 kwartjes krijgt U weinig,
want wat is nu vijftig cent,
Toch geeft daarvoor de Centrale
een volle week amusement.
NIEUWE GRACHT 5 - TELEF. 10010
MEXICO-CITY, 14 Febr. (Havas) Een
groote demonstratie, die door de Roomsch-
Katliolieken te Veracruz was georganiseerd
tot het maken van propaganda voor de her
opening van de kathedraal, is voor onbe-
paalden tijd uitgesteld.
De gouverneur heeft er op gewezen, dat te
genstanders wellicht een tegendemonstratie zou
den organiseeren. Hij heeft beloofd er bij pre
sident Cardenas op aan te zullen dringen, dat
de Katholieken voldoening krijgen.
BERLIJN, 13 Febr. (D.N.B.) In welingelichte
kringen verluidt, naar aanleiding van de be
richten, dat minister Goering als vertegenwoor
diger van Hitier zou deelnemen aan de kro
ningsfeesten te Londen, dat de Führer in deze
kwestie nog geen beslissing heeft genomen.
ROME, 15 Febr. (Havas). Het standbeeld van
den Leeuw van Juda, dat uit Addis Abeba is
weggevoerd, is hier aangekomen. Het zal een
plaats krijgen op den Weg van het Keizerrijk.
Een ontzettende brand verwoest een bioscoop
theater te Antoeng (Mandsjoekwo)meer dan
700 menschen kwamen in de vlammen om.
Z. H. de Paus is gisteren voor het eerst weer
opgestaan en deed enkele stappen van Zijn
rolstoel naar het venster.
De gouverneur van Veracruz zegt den Mexi-
caanschen katholieken zijn bemiddeling toe tot
heropening der kerken.
Schuschnigg spreekt tot het Vaderlandsche
Front; het Oostenrijksche volk zal beslissen over
een herstel der monarchie; echec der actie van
de groot-Duitschers; laatste waarschuwing toi
de nationaal-socialisten.
De Rooden houden een betooging te Valencia
om de eenheid te bewaren; Valencia en Bar
celona vanuit de zee gebombardeerd; de op-
marsch naar Almeria uitgesteld.
Bij den verjaardag der Pauskroning heeft de
Internuntius te Den Haag een receptie gehou
den.
Te Utrecht is overleden de bekende architect
W. te Riele.
O
H VERWACHTING: Zwakke tot matigen,
later waarschijnlijk verder toenemende
Zuid-Westelijke tot ïuid-Oosteiyken, ia-
ter waarschijnlijk weer ruimende wind,
betrokken tot zwaar bewolkt met regen,
weinig verandering in temperatuur.
Hoogste barometerstand 772.0
te Muenchen
Laagste barometerstand 731.3
p te Jan Mayen
1 Zon op 7.18 - onder 17.12 - Licht op 17.42 1
Maan op 8.24 onder 23.12
18 Februari E. K.
illillllllllllllliillllllllliiillllllliillillllllllllllllllllllllllllllllllllillllilli
STOOKT steeds
vanaf 1.95 per H.L.
FR. VARKENMARKT 6—10 - TELEF. 14164
TEGUCIGALPA, 15 Febr. (Reuter). De
via Nicaragua tot het buitenland doorge
drongen berichten over den staat van beleg
en opstandige actie in Honduras schijnen
minstens sterk overdreven te zijn.
Er is geen staat van beleg en van opstand is
niets te bespeuren. Justo Umano, naar men be
weerde de leider van den opstand, bevindt zich
waarschijnlijk te Belize.
Een slechts half georganiseerde poging om
belangrijke punten in bezit te nemen is de
vorige week door de federale regeering onder
drukt. Er zijn talrijke arrestaties verricht, doch
de verdachten zijn sedert dien weer op vrije
voeten gesteld.
Een keuze is niet m o e i I ij k.
Vakkundig behanger zenden wij.
GROOTE HOUTSTRAAT 179, b. d. Houtbrug
BERLIJN, 15 Febr. (Havas). Men verzekert
hier, dat het herstel der Duitsche souvereiniteit
over Danzig een onderwerp van bespreking zal
zijn op de jachtpartij in Biolowitsja, waar
Goering en Greiser leidende Poolsche staats
lieden zullen ontmoeten. Er wordt aan herin
nerd, dat de Landdag van Danzig op het oogen
blik alleen uit nationaal-socialisten is samenge
steld. Uit kracht van de souvereiniteit van
Danzig zou dus een wet kunnen worden aange
nomen, die de aanhechting bij Duitschland zou
vaststellen met inachtneming van zekere bepa
lingen ter eerbiediging van den internationa
len status der stad.
In nationaal-socialistische kringen wordt ver
klaard, dat Polen compensaties en waarborgen
zou verkrijgen. Hitier zou zich plechtig verbin
den, de Poolsche souvereiniteit over den Pool-
schen corridor voor goed te erkennen. Verder
zou Polen de vrije beschikking over de haven
van Danzig behouden. Dezelfde kringen zeg
gen ook, dat Beek minister Eden te Can
nes van desbetreffende onderhandelingen op
de hoogte heeft gesteld. Men is van meening,
dat de aanhechting van Danzig weinig invloed
zou hebben op de binnenlandsche politiek der
vrije stad, omdat de senaat thans reeds aan
Hitier, den leider der partij, ondergeschikt
is. De beperkingen, die de vrijheid der stad
door het Verdrag van Versailles zijn opgelegd
ten gunste van Polen zouden gewaarborgd
kunnen blijven in anderen vorm. Over dien
vorm zou ook op de jachtpartij gesproken wor
den.