Geen vrijwilligers
meer naar Spanje?
De vrede loopt
geen gevaar
Het nieuws van heden
i
25 dooden te
Valencia
Vereenigde katholieke pers
be Duitsche eisch
om koloniën
HELDENDOOD VAN EEN
SPAANSCH PRIESTER
Nieuwe President
in Finland
TREIN LOOPT OP EEN
BLOKHUIS
DE BAROMETER
Lf*
irdt
A"
i;
£v>#
be>;
lti$
DINSDAG 16 FEBRUARI 1937 - OCHTENDBLAD
fiUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
*eek 25 cent; per kwartaal f3.25; per
Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD' UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20413
öe subcommissie van ambassa
deurs stelt een verbod voor
ingaande Zaterdag a.s.
6 Maart e.k. controle
over Spanje
LONDEN, 15Febr. (Havas).
De subcommissie van ambas
sadeurs, die hedenmiddag op
het departement van Buiten-
landsche Zaken te Londen
heeft vergaderd, is tot het
Volgende resultaat gekomen:
lo. Een verbod wordt uit
gevaardigd tegen het zenden
en laten vertrekken van vrij-
Willigers naar Spanje, dat Za
terdag e.k. van kracht zal
Worden.
2o. In groote lijnen is een
contröle-plan over Spanje ge
reed gekomen, dat, na een
uitwerking van de détails, op
6 Maart e.k. in toepassing zal
Worden gebracht.
Engelands regeering heeft het
probleem niet bestudeerd
De vijfmogendheden-
conferentie
Rusland en de Komintern
Het Weer 1111111111111111111111111111111111111111111111111111J
Slechts de oorlogs-psychose is ge
vaarlijkzegt minister
Von Neurath
omgeving van Armentières, welke eens het tooneel was van een grooten
veldslag in den wereldoorlog, is door overstrooming geteisterd
De strijd om Mexico's
kerken
Gouverneur Alleman belooft over
dracht aan katholieken
SKILOOPERS VERONGELUKT
De nieuwe Engelsche ambassa
deur te Berlijn Sir Neville
Meyrick Henderson
Met den uitroep Leve Christus
Koning" viel een martelaar
voor het H. Geloof
Socialisten gevonnist te
Danzig
Kyösti Kallio bij de tweede
stemming gekozen
t
Op zijn kruistocht door Oost-Azië deed
Van de gelegenheid tot passagieren maa
de Duitsche kruiser ,,Emden" Tokio aan.
kten de matrozen een dankbaar gebruik
Droevig resultaat van het
nachtelijk bombardement
Beroep van Kard. Goma
op de Basken
De toestand in de hoofdstad
Drie arbeiders gedood, vele
anderen gewond
Een Sovjet-spion in
Noorwegen gepakt
Verband met de geheimzinnige
vliegtuigen?
Kenmerken
Frauduleus effecten
ingevoerd
Nederlandsche financiers bij
Fransche strafzaak
betrokken
Degrelle eischt Kamer
ontbinding
ONDER SNEEUW BEDOLVEN
sPd»
de"
cl^
>.50—-1CP
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 cL, fngez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 55 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
Ue subcommissie geeft in overweging, het
'6rbod van het zenden van vrijwilligers op 20
e2er te middernacht te doen ingaan.
De aanbevelingen der subcommissie zullen
Overwogen worden in de morgen te houden
bijeenkomst van de voltallige commissie,
Öie ze zonder twijfel zal aanvaarden.
Bet opmerkelijke van de heden gehouden bij-
^hkomst was de samenwerking van al de voor-
lamste mogendheden.
Be Portugeesche gedelegeerde heeft nog
^«eds geen instructies van zijn regeering ont
eigen.
LONDEN, 15 Febr. (Reuter;. In ant
woord op de in het Lagerhuis gestelde
W-aag, in duidelijke bewoordingen te ver
blaren, dat de Britsche regeering niet in
overweging kan nemen het nationaal-
s°cialistische Duitschland eenig gebied, dat
Ohder Britsche controle staat, af te staan,
*eide Lord Cranbome, dat, naar hij on-
'ihgs reeds verklaard heeft, de regeering
een dergelijk probleem niet onder oogen
beeft gezien.
Bet conservatieve Lagerhuislid Duncan San-
ys heeft de volgende motie ingediend, welke
°°r verscheidene zijner collega's werd ge
dund:
••Het Lagerhuis heeft met voldoening kennis
^e1omen van de door de regeering gegeven ver
kering, dat zij geen afstand van koloniaal of
*1daatsgebied onder oogen ziet."
Naar aanleiding van het Fransch-Russische
tjk zeide Cranborne, dat tijdens de diploma-
Vj gedachtenwisselingen ter voorbereiding
J1 de vijf-mogendheden-conferentie, welke
q g steeds gaande zijn, de Duitsche regeering
g® Britsche regeering er bij geen enkele gele-
^Iheid van in kennis heeft gesteld, dat zij om
lige reden niet zou kunnen toestemmen in
11 dergelijke overeenkomst.
komster Baldwin heeft medegedeeld, dat
.°ensdag en Donderdag de weerbaarheidslee-
'n8 in het Lagerhuis aan de orde zal worden
steld.
qk conservatieve kapitein Ramsay vestigde
V aandacht van de regeering op het nauwe
"and tusschen de regeering van de Sovjet-
tj'0 en de Derde internationale, en op de ac-
van llchaam> welke tegenstrijdig is
Iq1 de Britsche belangen en de politiek en de
alen van den Volkenbond.
Lord Cranborne verklaarde te weten, dat
Derde Internationale door middel van de
•"itsche communistische partij propaganda
v°ert in Engeland. Dit is reeds herhaalde
^ilen ter kennis van de Russische regee-
r'1g gebracht, doch deze wees alle verant-
^'oordelijkheid van de hand. De Britsche
Peering antwoordde hier op, dat zij dit
antwoord niet kon aanvaarden en zal ook
1 de toekomst energiek blijven protesteeren.
k0rci Cranborne voegde hieraan toe, dat het
t)(, niet wenschelijk leek de activiteit van de
Ciek Internationale ter sprake te brengen to
Verwachting: Meest matige, aan de kust EE
ii tijdelijk krachtige Zuidelijke tot Z.W.
wind, betrokken tot zwaar bewolkt, waar-
schijnlijk eenige regen, weinig verandering
in temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Weinig veran-
dering.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiNiiiiiiiH
HAMBURG, 15 Febr. (DNB) In een onder
houd met een vertegenwoordiger van het
„Hamburger Fremdenbiatt" heeft de Duit
sche Rijksminister van Buitenlandsche
Zaken, Von Neurath, gesproken over de
buitenlandsche politiek. O.a. zeide hij, dat
er geen aanleiding is, om aan te nemen, dat
de vrede in Europa gevaar loopt. Niet de
politieke constellatie is gevaarlijk, doch wel
de oorlogs-psychose, welke steeds wordt
aangewakkerd door lieden, die er belang bü
hebben.
De minister motiveerde verder de herbewape
ning van Duitschland, dat voor zijn veiligheid
moest zorgen, aangezien de ontwapenings
beloften niet werden nagekomen. Ten aanzien
van het vier-jaren-plan zeide de minister, dat
ook Engeland een industrie vormt tot het ver
vaardigen van synthetische benzine uit steen
kool, terwijl het toch beschikt over een zeer
groot deel van den petroleum-voorraad der
wereld, zoodat het bij geringere behoefte de
zelfde voorzorgsmaatregelen treft als Duitsch
land.
Minister von Neurath verklaarde vervolgens,
dat de Duitsche vertegenwoordiger in de niet-
inmengings-commissie te Londen volmachten
heeft, met ieder plan in te stemmen, dat door
alle betrokken staten wordt aangenomen en
dat werkelijk doeltreffende middelen behelst.
Duitschland heeft voor het einde van het vorige
jaar den Franschen ambassadeur te Berlijn
verzekerd, dat Duitschland de onaantastbaar
heid van het Spaansche gebied respecteert.
Tenslotte besprak de minister zijn aanstaand
bezoek aan Weenen. In vroegere jaren werd de
houding van Duitschland ten aanzien van
Oostenrijk gekenschetst als een gevaar voor den
vrede, doch sedert 11 Juli heeft de minister geen
enkele stem gehoord, die de regeling van de
Duitsch-Oostenrijksche betrekkingen een wer
kelijke bijdrage tot de ontspanning in Europa
noemde.
Ook de
MEXICO, 15 Febr. (Havas) Te Chihuahua
hebben tienduizend Katholieken in de straten
betoogd, uit protest tegen de slechte behande
ling, die de dorpspastoor zou hebben ondergaan
tijdens zijn gevangenschap.
Uit Vera Cruz wordt gemeld, dat gouvemeui
Alleman een commissie van Katholieken toe
gezegd heeft, dat de kerken overgedragen
zullen worden aan een aantal wijk-comité's,
bestaande uit tien Katholieken, zoodra de Ka
tholieken dergelijke „Juntas" zuilen benoemen.
Nabij Gressoney (Italië) zijn acht skiloopers
uit Milaan door een lawine bedolven. Zes hun
ner werden gedood.
Tot de talrijke slachtoffers van de Pa
ters Carmelieten in Spanje behoort ook
Pater Joseph Gonzalez, uit het) klooster
van Hinoyosa in de Provincie Betica.
Pater Gonzalez, die nog geen dertig jaar oud
was, en in 1935 priester werd gewijd, was Pre
fect van de Mariaqongregatie. Toen de Natio
nalisten in verzet kwamen tegen het Marxisti
sche wanbeheer werd hij gevangen genomen
door de communisten en naar de mijnwerkers
plaats Pueblo Nuevo gebracht.
Bij zijn aankomst werd hij overladen met
scheldwoorden en bedreigingen. Hij werd door
een groep woestelingen uit den auto gesleurd
en naar het tehuis van het communistische co
mité gebracht, waar het verhoor zou plaats
hebben.
Zijt gü een broeder? was de vraag.
Ja antwoordde hij ik ben priester.
Ziet gij dat niet aan de kleeren, die ik draag?
Roep dan „Leve het Communisme" en gü
zult uw leven redden.
Ik kan Christus Koning niet verlooche
nen.
De communisten drongen opnieuw aan, maar
Pater Gonzalez hernam:
Leve Christus Koning!
Hierop brachten de leden van het Comité
hem naar het plein, waar een patrouille ge
wapende soldaten stond opgesteld.
Richt het geweer, klonk het bevel.
Opnieuw sommeerden de rooden Pater Gon
zalez om „Leve het Communisme" te roepen,
waarna hij in vrijheid zou gesteld worden.
De heldhaftige priester knielde neer en strekte
de armen uit. Rustig weerklonken zijn woor
den:
Leve Christus Koning!
Een salvo scheurde door de lucht en Pater
Gonzalez viel stervend neer.
DANZIG, 15 Febr. (D.N.B.) De spoed-
rechtbank in Danzig veroordeelde heden elf
leden van de vroegere „stoottroepen" der soc.
dem. party, leden van de „Intern, spart-esta-
fette", tot gevangenisstraffen van zes tot acht
tien maanden, wegens „illegale handelingen."
HELSINSKI, 15 Febr. (F. T. A.) Het col
lege van kiesmannen, bestaande uit 300 le
den, heeft den tegenwoordigen minister-pre
sident, Kallio, gekozen tot president der Fin-
sche Republiek, als opvolger van Svinhoef-
voed.
De ambtsperiode van den Finschen presi
dent is zes jaar.
De verkiezing van Kallio tot president ge
schiedde b(j de tweede stemming, toen Kallio
177 van de 300 stemmen verwierf.
Bij de eerste stemming behaalde Svinhoefvoed
(aftredend) 94 stemmen. Kallio verwierf slechts
56 stemmen van zijn partügenooten, terwijl de
vroegere president, Stahlberg, 150 stemmen ver
kreeg, d.i. juist één stem minder dan de ver-
eischte absolute meerderheid.
Bü de tweede stemming verklaarden de socia
listen, die eerst op Stahlberg hadden gestemd,
zich voor Kallio, die daardoor 177 stemmen be
haalde.
Stahlberg verkreeg slechts 19 stemmen en
Svinhoevoed 104 stemmen.
Kallio zal op 1 Maart a.s. in functie treden.
Men verwacht, dat de tegenwoordige regeering
dan direct zal aftreden, en dat de nieuwe regee
ring wat meer naar linksch georiënteerd zal zün.
Kyösti Kallio werd in 1873 geboren en is thans
63 jaar oud, Hü is landeigenaar en sinds 1904
lid van den Finschen Landdag.
Sedert 1920 is hii 14 zittingsperioden van het
Kyösti Kallio
huis voorzitter geweest. Van 19171922 was hü
minister van Landbouw en in 1925 minister van
verkeerswezen. Bovendien was hü minister-pre
sident van 19221924, van 1925 tot 1926, van
1929 tot 1930 en ook in het thans nóg zittende
Kabinet, dat in October jJ. aan het bewind
kwam.
Voorts heeft Kallio een belangrüke positie in
de Bank van Finland. Kallio spreekt slechts
Finsch, terwül hü tegen de invoering van het
Zweedsch is. De in 1918 ingevoerde landbouwwet
is naar hem genoemd.
LONDEN, 15 Febr. (Reuter). Volgens een
van het Spaansche persagentschap ontvan
gen telegram bedraagt het aantal dooden,
als gevolg van het bombardement, dat in
den afgeloopen nacht op Valencia is ten
uitvoer gelegd, vijf en twintig.
Ruim zestig personen zijn gewond. Het
oorlogsschip maakte van de duisternis ge
bruik om de kust te naderen.
15 Februari (Havas-ANF) De burgemeester
van Valencia heeft een oproeping doen aan
plakken, waarin gezegd wordt, dat de reservis
ten der mobihsatielichtingen 1933 tot 1935 zich
met ingang van 21 Februari aan de recrutee-
ringsbureaux moeten melden.
De correspondent van Reuter telefoneert,
dat de toestand in Madrid bpna normaal is. De
schouwburgen, bioscopen en café's zün uiter
mate vol.
De ravitailleering van de hoofdstad vormt de
grootste moeilijkheid; dank zij bovenmensche-
lüke inspanning behoeven de inwoners nog niet
van honger om te komen. Rüst, linzen, split-
erwten, spercieboonen kunnen slechts verwor
ven worden na langdurig wachten in queue's en
op vertoon van kaarten. Olie, chocolade, suiker,
koffie zyn eveneens nog te krijgen, maar thee,
boter en biscuit zijn onvindbaar. Melk, zelfs ge
condenseerde, wordt slechts op doktersvoor
schrift afgeleverd. Het is moeilijk aan visch of
vleesch te komen; er is geen versch fruit, be
halve sinaasappelen, maar brood is overvloedig,
terwü'l steenkool weer schaarsch is.
De nieuwe bankbiljetten van het bewind van
Franco zijn voor verspreiding gereed. ZU zullen
worden uitgegeven, zoodra de voorwaarden,
waarop zij voor de bestaande bankbiljetten
kunnen worden ingewisseld, bekend zün ge
maakt.
Kardinaal Goma Y Tomas, Aartsbisschop
van Toledo en Primaat van Spanje, heeft
in zyn antwoordschrijven aan den President
der autonome regeering van Euzkadi op
nieuw een beroep gedaan op de Basken in
de drie noordelqke provincies van Spanje,
teneinde hen te bewegen hun bondgenoot
schap met de Communisten te laten varen
en zich te scharen in de rijen der Spanjaar
den, die vechten voor God en Vaderland.
In deze repliek geeft de Kardinaal toe, dat
de Nationalisten priesters hebben doodgescho
ten, doch geen groot aantal; dezen zyn echter
niet gefusilleerd, omdat zü Priester waren, doch
omdat ze betrokken waren in een nolitiekc
actie, die tegen Spanje was gericht. Doch aan
deze executies is thans definitief een einde ge
komen. De Kardinaal vraagt dan aan Senor
Aguirre, waarom hü als overtuigd Katholiek
gezwegen heeft over de moorden en de gruwelen
welke bedreven zijn, en thans nog iederen dag
bedreven worden in die gebieden, die door de
rooden bezet zün.
Tenslotte doet de Kardinaal een beroep op
Senor Aguirre, om zü"n land voor God te be
houden. „Uw bondgenooten trachten God overal
uit te bannen. Biscaye zal geen uitzondering
vormen tusschen al de Communistische lan
den," aldus de Kardinaal.
LONDEN, 15 Febr. (Havas) De Express-
trein YorkLowestoft is bü Sleaford, in het
graafschap Lincoln, ontspoord. De locomotief
en zes wagons reden tegen een blokhuisje,
waarin spoorwegarbeiders waren gezeten. Drie
der arbeiders werden gedood, de drie anderen
gewond. Ook talrüke reizigers liepen verwon
dingen op. De locomotief en de zes wagens wer
den vernield.
OSLO, 15 Febr. (D.N.B.) De arrestatie van een
Sovjet-Russischen spion, Belgonen, in Noorwe
gen, heeft in het geheele land ernstig opzien
gebaard. De commandeur der zesde divisie te
Harstad, generaal Erichsen, zeide dat het Noor-
sche volk thans eindelijk moest wakker worden
en den ernst van den toestand onder de oogen
zien.
Het blad „Morgenbladet" schrüft, dat de
arbeiderspartü alle berichten over buitenland
sche vliegtuigen, onderzeeërs e.d. steeds naar het
rijk der fabelen verwezen heeft. Thans zijn de
tijden voorbij, dat men over dergelijke voorvallen
grapjes kan maken. Noorwegen staat, bij den
huidigen politieken toestand, aan een groot ge
vaar bloot, en de regeering is verplicht, het land
zoo spoedig mogelük weerbaar te maken.
Vanaf Zaterdag zal het vertrek van vrijwilligers
naar Spanje worden stopgezet. Een controleplan
over Spanje zal, na uitwerking, 6 Maart e.k.
worden toegepast.
De Finsche minister-president, Kyösti Kallio,
is tot President der Finsche Republiek gekozen.
De Duitsche minister van Buitenlandsche Zaken,
Von Neurath, verklaarde, dat de vrede in
Europa geen gevaar loopt door de politieke
constellatie.
Het bombardement van Valencia kostte 25 per
sonen het leven, terwyi er velen gewond werden.
Kard. Goma Y Tomas doet een beroep op de
Basken, om zich aan de zijde der rechtschen
te scharen.
Hayasji las in het Japansche parlement zijn
regeeringsverklaring voor.
Ook Noorwegen heeft de uitnoodiging voor de
Oslo-conferentie te Den Haag aanvaard.
Voorloopig Verslag der Eerste Kamer over de
Defensiebegrooting en de Defensie-uitgaven voor
Indië.
Mr. H. I. Schönfeld, oud-Eerste Kamerlid en
oud-burgemeester van Winschoten, plotseling
overleden.
Aanleg van een nieuwen automobielweg Arn
hemNijmegen.
Een vrouw overvallen te Den Haag.
Zware straf geëischt tegen wachtmeester in ver
band met doodelijk ongeluk bü de manoeuvres.
Beurs van New-York: stemming onregelmatig.
O
Het is een onfeilbaar kenmerk van
beschaving met menschen van eiken
rang en stand te kunnen omgaan.
Zóó te kunnen omgaan, dat men
zich-zelf op zijn gemak voelt, en de
anderen zich op hun gemak voelen.
De parvenu kan feitelijk met nie
mand omgaan, dikwijls zelfs niet met
zijn eigen soort. Hij blaast zich te
veel op, of buigt zich te diep neer. Hij
weet nooit het goede woord te spre
ken, en ook nooit gewoon te doen.
Alle eenvoud is hem vreemd, en al
zijn vertoon van voornaamheid is een
caricatuur.
Welbeschouwd is hij een beklagens
waardig wezen, hoe irriteerend en
aanmatigend zijn optreden moge zijn.
Want hij voelt zich nooit op zijn ge
mak; en de rust, welke het deel is van
den beschaafden mensch, onverschil
lig tot welken stand of klasse hij be
hoort, blijft hem te allen tijde ont
houden.
PARIJS, 15 Febr. (Havas). Vier buiten
landsche financiers en een Franschman, een
„coulissier" (niet erkend beursmakelaar), zün
veroordeeld tot geldboeten varieerende van 500
tot 100.000 francs, wegens den frauduleuzen in
voer in Frankrijk van Roemeensche, Neder-
landsche en Bulgaarsche effecten, tot een
bedrag van 50 millioen francs.
Deze invoer geschiedde voor rekening van te
Amsterdam, Genève en Sofia wonende fi
nanciers.
BRUSSEL, 15 Febr. (Havas) Degrelle
heeft den Belgischen Koning een telegram ge
zonden, waarin hü Kamerontbinding en uit
schrijven van nieuwe verkiezingen vraagt.
In verband met andersluidende berichten
maakt de regeering er opmerkzaam op, dat
reeds Zaterdag j.l. gelukwenschen gezonden
zün aan den Italiaanschen Koning, de Konin
gin en het Kroonprinsehjk Paar.
Nabü Rogers Pass in Canada is een zware
snceuwlawine langs de hellingen van de Cana-
deesche Rocky Mountains neergestortDe loco
motief van een trein en een sneeuwploeg wer
den van de rails gevaagd en meegesleurd in een
diep ravün. Op ziin minst twee personen wor
den vermist,
Stand op Dinsdag 1 uur v.m. 758.4
yorige stand 764.2
