1
X
m
■H
2000 inboorlingen verdronken
in Mozambique
vereenigde katholieke pers
Zal Cardenas thans
zwichten?
tictoJUaus" WALES
Hertog Hendrik
aan den grond
HET PRINSELIJK PAAR
OP REIS
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
WOENSDAG 17 FEBRUARI 1937 - AVONDBLAb
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
V/eek 25 cent; per kwartaal f3.25; per
Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTICSTE JAARGANG No. 20416
WMm
Men verzekert/ dat de president
persoonlijk een regeling zal
bewerken
Een eerste voldoening
reeds bereikt
en „fascistisch meer"
vorming van een democratische
drie-eenheid bepleit
öe vereeniging „Wij
willen sterven"
Het Weer
„De Spaarnestad"
De fabelachtige cijfers
der Britsche defensie
Doodelijk ongeval te
Utrecht
Vijf dagen lang overstroomen reeds de rivieren het
land met eindelooze watermassa 's; de
hoofdstad is volkomen geïsoleerd
Het geteisterde land
De hervormingen van
Roosevelt
Het Huis van Afgevaardigden
verwerpt de plannen
Oostenrijk gaat leenen
Ter financiering van open
bare werken
LCALA
MAORI
ARANJUEZ i
DE HOOFDWEG MADRID-VALEWCIA.
België-Nederland
De Belgische Kamer over de
betrekkingen
Ongeval is gebeurd in de
Middellandsche Zee
H. M. de Koningin zal eenige
dagen in gezelschap van haar
kinderen doorbrengen
De „loopende band"
weer in volle actie
General Motors bereikt Donderdag
het normale productiepeil
AUTOBUS STORT IN AFGROND
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
Zwendel in deviezen
Eden Zondag te Londen
terug
Van spionnage verdacht
(gï® WtOk&P-/,
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
De intocht van Franco's troepen in Malaga
MEXICO-CITY, 17 Febr. (Havas). Men
Verzekert, dat de president der republiek,
Cardenas, persoonlijk de katholiekenkwestie
*al regelen. De katholieken, aldus verluidt,
houden strikt de rechten krijgen, vastge-
legd in de wet op de eerediensten van den
Btaat Veracruz.
4
Zij zouden 'de heropening verkrijgen van de
kerken, die overgedragen zullen worden aan
c°mmissies van verantwoordelijke geloovigen,
^nevens veertien priesters, d.w.z. één priester
^°or honderdduizend inwoners. De regeering
*°U clandestienen eeredienst door de vingers
*ieh, op voorwaarde, dat deze niet te zeer om
iich heen grijpt.
Men meent, dat deze oplossing geen moei-
Mikheden zal wekken.
v, Verscheidene ambtenaren van politie, die 7
ebruari ji. gearresteerd zijn, worden beschul-
jl8d van moord op de jonge katholieke vrouw
Leonora Sanchez, misbruik van gezag en huis-
tedebreuk.
De autoriteiten hebben hiermede een
eerste satisfactie verleend aan de katho-
tteken, die tengevolge van dezen moord de
beweging tot heropening der kerken op
louw hebben gezet.
tte katholieken blijven actief voortgaan met
vorming van gemeentelijke commissies, aan
e'ke de kerken zullen worden overgedragen.
JONDEN, 17 Febr. (Havas) In een bijeen-
V0/lst. die georganiseerd was door het comité
medischen bijstand aan Spanje, heeft het
fy,^°urlid lord Harley een rede uitgesproken,
lrin hij verklaarde, dat de Middellandsche
e dreigde een „fascistisch meer" te worden.
0bepleitte de vorming van een democratische
e-eenheid voor den strijd tegen het fascia
ls .,Ik geloof", aldus lord Harley, „dat Rus-
•PrankrUk en Engeland zich aaneen moe-
sluiten. Wij moeten beginnen met alge-
Ve etle besprekingen tusschen de generale sta-
ter voorbereiding van de defensie tegen
Ciy. eventueelen aanval van het nationaal-so-
jJJttiMhe Duitschland. Persoonlijk ben ik be-
kev de leidinS van alle landstrijdkrachten te
"v,
lVeh aan een Fransch generaal, de leiding
„e 1 de vloten aan een Engelsch admiraal en
{Leiding over de luchtstrijdkrachten aan een
^schen luchtvaartcommandant."
17 Febr. (D.N.B.) Acht leden van
"tiet-religieuze secte „Wij willen sterven",
Hu ®en onderdeel vormt van de bekende nitsji-
zijn gisteravond in een motorboot in
beei7aai van Tokio spoorloos verdwenen. Men
Segj?' aan> dat zij vrijwillig den dood zijn in-
Vijf andere aanhangers dezer secte
ftï, n midden op straat harakiri te plegen,
voor de woning van den minister-presi-
bgf, Hayasji, voor het keizerlijk paleis, voor
'itj6 r^,ksdag en voor het hoofdbureau van po-
n neemt aan' dat zij hiermede wilden
°P hun f°litieke opvattingen. Het politie
lij rt vermeldt, dat hier sprake is van zieke-
aahgelegde secte-aanhangers,
VERWACHTING: Aan de kust aanvan-
kelijk nog krachtige, overigens matige
tot zwakken N.-W. tot W. of Z.-W. wind,
zwaar bewolkt met tijdelijke opklaringen,
waarschijnlijk weinig of g»en neerslag,
temperatuur om het vriespunt des
nachts, overdag iets zachter.
Hoogste barometerstand 767.S te Biarritz E:
Laagste barometerstand 741.8 te Ingö
ÏE Zon op 7.14 - onder 17.15 - Licht op 17.45
Maan op 9.22 onder 0.34
18 Februari E. K.
DE IDEALE BRANDSTOF
15/20 2.05 22/35 en 30/50 2.45
VARKENMARKT 6-10 TELEF. 14164
WASHINGTON, 17 Febr. (Reuter.) De
ontzaglijke uitgaven, die het Britsche bewa-
peningsprogramma medebrengt, hebben hier
diepen indruk gemaakt.
Waarschijnlijk zal het gevolg ervan zijn, dat
de behandeling van de neutraliteitswet wordt
bespoedigd. Onder de congresleden heerscht de
meening, dat, indien Engeland bewapent, de
toestand in Europa inderdaad het gevaar van
uitbarsting in zich sluit.
In niet-officieele kringen neemt men aan, dat
de Vereenigde Staten de pariteit op vlootgebied
met Engeland zullen handhaven.
Hedenmorgen heeft te Utrecht een ernstig
arbeidsongeval plaats gehad, waarbij de 41-
jarige monteur S. uit Hardinxveld om het
leven is gekomen.
S. was tijdelijk te werk gesteld bij den bouw
van de nieuwe brug over de Keulsche vaart.
Te ongeveer kwart over elf had'hij werkzaam
heden te verrichten op een brugboog.
Op een gegeven oogenblik verloor hij zijn
evenwicht en viel naar beneden, eerst op de
montagewerken en vervolgens in het water.
Spoedig slaagde men er in den man op het
droge te brengen. Het bleek evenwel, dat hij
een ernstige schedelbasisfractuur had beko
men. Eenige oogenblikken later overleed de
man. Het lijk is door de politie in beslag ge
nomen.
KAAPSTAD, 17 Februari. (Reuter). Mozambique is door een ont
zaglijke ramp geteisterd. Tengevolge van den geweldigen regenval zijn
de rivieren Incomati en Oembeloezi in" korten tijd zoodanig gezwollen,
dat zij met groote kracht buiten haar oevers traden en overstroomingen
veroorzaakten, waarbij naar schatting niet minder dan tweeduizend in
boorlingen om het leven zijn gekomen.
Ononderbroken stroomden gedurende vijf volle dagen de water
massa's in eindelooze hoeveelheden neer. Lorengo Marquez, de hoofdstad
van Mozambique, is volkomen geisoleer'd. De spoorwegverbindingen zijn
verbroken en de telegraafverbindingen zijn onbruikbaar geworden. Alleen
langs draadloozen weg heeft men enkele korte berichten omtrent de cata
strophe naar de buitenwereld kunnen seinen.
Vliegtuigen, die het noodweer getrotseerd hebben en over het zwaar getroffen
gebied een vlucht hebben ondernomen, zijn hier teruggekeerd. De inzittenden ver
tellen, dat de schade enorm groot is en dat talrijke dooden te betreuren zijn.
Volgens de tot dusverre beschikbare gegevens raamt men de schade op ongeveer
één millioen pond sterling.
De provincie Mozambique, een Portugeesche
bezitting in Z.-O. Afrika, telt ruim drie millioen
inwoners. Zij is gelegen tusschen de Rovoema-
rivier in het Noorden en den mond van de
Kosi in het Zuiden. De West-grens wordt in
het Noorden gevormd door het Njassa-meer en
het bergland beoosten de Sjire, terwijl Westelijk
daarvan het Zambesigebied tot Zoembo weer
tot Mozambique behoort. In de Zuidelijke helft
of Gazaland wordt de grens gevormd door den
hoogen plateaurand van het tafelland van Zuid-
Afrika. Het land bestaat uit Oost-waarts lager
wordende terrassen, waarboven zich geïsoleerde
steile heuvels en bergen verheffen."
,Het landschap vormt een afwisseling van
wouden, zandvalkten, savannen en moerassen. De
voornaamste rivier is de Zambesi. De bewoners
zijn meerendeels Bantoe-negers, verder vindt
men er Portugeezen, Hindoes, Arabieren en
Mulatten. Twee spoorwegen verbinden de
havens Lorenqo Marquez en Beira met het
binnenland van Zuid-Afrika. De hoofdstad is
Lorengó Marquez en telt ruim 10000 inwoners-
WASHINGTON, 17 Febr. Het Huis van Afge
vaardigden heeft met 215 tegen 147 stemmen
een resolutie aangenomen, waarin de hervor
mingsplannen van President Roosevelt ten aan
zien van het federale hooggerechtshof verwor
pen worden.
Volgens uitlatingen van Roosevelt is hij
voorloopig niet voornemens zijn plannen tot
hervorming van het federale hooggerechtshof
voor de openbare meening te verdedigen, door
middel van radiotoespraken of anderszins. De'
verdediging laat hij voorloopig aan zijn aan
hangers en aan hen, die overtuigd zijn van de
noodzakelijkheid der voorgestelde reorganisatie,
WEENEN, 16 Febr. (ANP). De Oostenrijk-
sche regeering is van plan een leening uit te
schrijven van ongeveer 160 'millioen Schilling
voor het financieren van een nieuwe spoorlijn
van Salzburg naar Weenen.
De Bondsspoorwegen zullen ook een speciaal
crediet opnemen van 55 millioen Schilling, op
waarborg van de regeering. Ook een aantal par
ticuliere firma's zal credieten moeten opnemen
voor het uitvoeren van staatsorders.
Het totale bedrag dat besteed zal worden aan
openbare werken zal bijna 250 millioen Schil
ling bedragen, waarvan 54 millioen Schilling
gebruikt zal worden voor het consolideeren van
de schulden op korten termijn.
De uitgifte der leening wordt in de eerste
helft van de volgende maand verwacht.
LACQRUÜ
5AUTAUDER
5AU5EBA«ÖTIAU
BURGOS
VA LEaDOLID
_l
TAlfAYER
y 5IGUEWZA
GUADALAJARA
BAgCElONA
yALEWCIA
5 BAD&JOZ.c^
DE ZEVEU H00FDWE6EU WELKE U5AR DE
HOOFDSTAD LEIDEH.
•—Bezetdoorde uatioualcu DoobdeRegèerm
Een duidelijk overzicht van de hoofd
wegen, welke naar de Spaansche hoofd
stad leidenDe bezetting van sommige
dezer wegen zooals den hoofdweg naar
La Coruna, den hoofdweg over Sara-
gossa naar Barcelona en den weg naar
Badajoz heeft zwaren strijd gekost. Dé
zijwegen, welke op de hoofdwegen zijn
afgetakt, zijn zeer slecht onderhouden
en zeker niet geschikt voor het vervoer
van troepen of geschut; vandaar dat
beide partijen aan deze hoofdwegen de
grootste waarde hechten en er haar
alles aan gelègen is, deze verbindings
lijnen te bezetten, of onder controle
te houden
EL PAR DO
L v,
ARAVACA
LOSLADA
fervWdo
VICALVARO
R4BAS REJARAMA
VILLA'VERDE
ClJMBRf
VAGA MADRID ".YALDILECWA
RGAWDAt
[Pimzè
PERALES
V1LLAREJ0
TlELME5^4f
ORATA
51/MARTlU
DE IUV\
VALDcMORO
CIEMP0ZUEL05
SESEHA f
BOROX
J
3P
fueutiduew
-VmytciAi
Ü4ÏMGH0M
COLMENAR
VILLA MAUkIQUE
KM
Ta>ü
H00FDWE6EU
5P00RWEGEHWEGEU
Voordat de nationalistische troepen Malaga binnenrukten, vluchtten
velen naar Almeria en Valencia
De omgeving van den Jarama-sector
waarin zich de weg ValenciaMadrid
bevindt. Deze weg wordt momenteel ge
deeltelijk beheerscht door Franco's
troepen. De regeering tracht hier de
reeds bezette stellingen van San Martin
de la Vega, Arganda en Vacia de Madrid
te forceeren. Ten Zuid-Westen van
Madrid handhaven de regeeringstroe-
pen zich nog steeds in de sectoren Ca-
rabanchel BajoVïllaverde en de rand-
sectoren om de Manzanares, Basuro en
VseraTen Noorden van de hoofdstad
zijn de nationalisten er toe overgegaan,
de stellingen der regeering bij El Pardo
aan te vallen
In de Belgische Kamer heeft de Antwerpsche
liberale afgevaardigde mr. Joris een rede ge
houden, welke voor een deel tegen Nederland
was gericht. Mr. Joris verklaarde zich tegen een
afzonderlijke regeling van het Maaswater-
vraagstuk, daar België dan een troef uit han
den zou geven bij de onderhandelingen over de
ScheldeRijnverbinding. Voorts verweet mr.
Joris aan Rotterdam, dat het een felle cam
pagne tegen Antwerpen voert, om de Rijnvaart
niet aan deze haven ten goede laten komen
Toch sprak mr. Joris de hoop uit, dat de sym
pathie tusschen beide landen moge lëiden
tot een accoord over verschillende vraagstuk
ken.
De katholieke Vlaamsche minister van staat
Van Cauwelaart zeide verheugd te zijn over
het initiatief van dr. Colijn inzake de toe
nadering tusschen de Oslo-staten. Ook hij
drong er op aan de betrekkingen met Neder
land niet fragmentarisch te regelen, ook op
militair gebied.
Graaf Carton de Wiart, rapporteur over de
ttegrooting v,a.n buitenlandsche zaken, sprak in
dénzélfden geest.
Een door de Baskische regeeringsgetrouwe troepen in tank omgebouwde vracht
wagen in de straten van Bilbao
Het opleidingsschip Hr. Ms. Hertog Hen
drik is op een oefentocht in de Middelland
sche Zee hedennacht door krabben van het
anker geboeid (gedeeltelijk aan den grond)
geraakt aan de Oostzijde van Delos Har
bour in de Cycladen.
Er is geen onmiddellijk gevaar. Sleep-
bpothulp uit Athene wordt afgewacht.
Gelijk reeds gemeld, hebben H. K. H.
Prinses Juliana en Z. K. H. Prins Bern-
hard hun intrek genomen in het kasteel
Mittersill, waar zij Dinsdagavond 10 uur
zijn aangekomen. Ter eere van de hooge
gasten had men het slot met een aantal
schijnwerpers in een feestelijken lichtgloed
gezet, zoodat reeds op een afstand van ver
scheidene kilometers het in een blanken
schUn badende kasteel duidelijk zichtbaar
was in het omringende nachtelijke duister
der bergen.
Het kasteel Mittersill wordt regelmatig be
woond door paying guests der allereerste krin
gen en ook thans bevinden zich verscheidene
voorname gasten, o.a. Prins Luitpold van Beie
ren, Prins Windischgraetz, Prins Schwarzen-
berg, Prins en Prinses Auersperg, baron Rot
schild alsmede een aantal vooraanstaande En-
gelschen en Amerikanen in het kasteel.
Een der gasten, graaf Czernin, begroette het
prinselijk paar bij aankomst op h£t slot.
Wat de plannen van Prinses en Prins be
treft, is hedenmorgen medegedeeld, dat de dag
van vandaag geheel besteed zal worden aan uit
rusten van de vermoeienissen der laatste da
gen.
De broeder van Prins Bernhard, Prins Asch-
win, wordt in den loop van deze week op het
kasteel verwacht.
Omtrent de plannen van H. M. de Konin
gin werd ons medegedeeld, dat zjj het voorne
men heeft Donderdag naar Mittersill te komen
en een zoodanige wijziging in haar reisplan te
brengen, dat zij niet, zooals oorspronkelijk
vastgesteld was, reeds Donderdag naar Neder
land zal terugkeeren, maar nog ongeveer vijf of
zes dagen in Oostenrijk zal blijven, in gezel
schap van Prinses Juliana en Prins Bemnard.
Dientengevolge is de terugkeer van H. M.
de Koningin uitgesteld tot in den loop van
de volgende week.
FLINT, 17 Febr. De hervatting der werk
zaamheden in de fabrieken van de General
Motors heeft een vlot en ongestoord verloop.
Reeds wordt in verscheidene bedrijven weer op
volle kracht gewerkt en de fabrieksleiding ver
wacht, dat de productie tegen Donderdagavond
weer het normale peil zal hebben bereikt.
Intusschen worden te Detroit de onderhan
delingen tusschen directie en arbeidersverte-
genwoordigers voortgezet over de nog niet ge
regelde punten.
De commissie La Follette heeft gisteren be
kend gemaakt, dat de General Motors, onmid
dellijk na het bekend worden van de instruc
ties van den Senaat tot het instellen van een
onderzoek naar schending van burgerlijke vrij
heden alle door particuliere detectives tijdens ar-
beidspionnage verzamelde gegevens, uit de ar
chieven verw'ijderd en vernietigd heeft.
Nabij Volos in Thessalië is een met 24 passa
giers bezette autobus in een vijftig meter diepen
afgrond gestort. Vier inzittenden werden gedood
en 15 anderen gewond.
RADIO-DISTRIBUTIE - HAARLEM
Voorop Hilversum en Huizen,
dan twee uit het buitenland,
Bij de vier het vijfde lijntje,
ofwel de familieband.
NIEUWE GRACHT 5 - TELEF. 10010
Mozambique getroffen door een ontstellende
overstroomingsramp2000 inboorlingen verdron
ken.
President Cardenas zou voornemens zijn per
soonlijk een regeling te treffen in de katholie
ken-kwestie in Mexico.
II. M. de Koningin zal nog eenige dagen in
Oostenrijk blijven in gezelschap van Prinses
Juliana en Prins Bernliard.
Hr. Ms. Hertog Hendrik is in de Middelland
sche Zee gedeeltelijk aan den grond geraakt:
er is geen onmiddellijk gevaar.
Te Utrecht is de Vakbondsvergadering gehou
den van het R. K. Werkliedenverbond.
O
WARSCHAU, 17 Febr. (D. N. B.) Men is hier
een uitgebreide zwendelpartij in deviezen op
het spoor gekomen en heeft een ambtenaar
van een te Warschau gevestigd groot financieel
bureau in hechtenis genomen. Hij zou door zijn
praktijken in korten tijd ongeveer 250.000 zloty
verdiend hebben. Niet minder dan vijftien han
delsfirma's zijn bü deze deviezenaffaire be
trokken.
LONDEN, 16 Febr. (Reuter) De Britsche mi
nister van Buitenlandsche Zaken, Eden, wordt
Zondag te Londen terug verwacht, nadat h(1
twee weken -met vacantie in het buitenland
heeft vertoefd.
Eenige weken geleden is de 42-jarige C., uit
Venlo, in Duitschland gearresteerd en naar de
gevangenis te Munster in Westfalen overge
bracht. Bjj informatie langs diplomatieken weg
werd toen van Duitsche zijde als reden tot deze
arrestatie opgegeven, dat C. te zamen met zijn
zwager S. uit Lobberich verdacht werd van
spionnage ten behoeve van een derde mogend
heid.
Naar de Msb. thans uit officieuze bron ver
neemt, zouden C. en S. gegevens over den bouw
van Duitsche legervliegtuigen aan een Fransch-
man hebben verkocht, terwijl zjj dezen boven
dien nauwkeurige inlichtingen moeten hebben
verstrekt over de ligging en den aard der vele
vliegvelden, welke zich langs de westelijk Duit
sche grens, voornamelijk in Rijnland en West-
falen bevinden.
Het Duitsch militair Gerechtshof te Münster
onderzoekt thans in hoeverre deze beschuldigin
gen tegen C. en S. juist zijn en tevens hoe zij
aan de desbetreffènde gegevens zouden kunnen
gekomen zijn. Zoodra dit onderzoek geëindigd
zal zijn, wordt het waarschijnlijk geacht, dat
de Venlonaar C. en ook diens zwager S. naar
Berlijn-Moabit worden overgebracht.
Stand op Woensdag 1 uur n.m.: 748.1
Vorige stand: 748.7
