De roode aanval tot
gekomen?
staan
De 40-urige werkweek in Frankrijk
Sleepboot in nood
Het
nieuws van
heden
TEGEN HET HERSTEL
DER HABSBURGERS
DE BAROMETER
VEREENIGDE katholieke
PERS
Von Ribbentrop
als mr. Smith
Politie-aanvaï op
stakers
zegt Miaja
Het controleplan
om Spanje
ZATERDAG 20
FEBRUARI 1937 - OCHTENDBLAD
Hoe komen de praatjes in de we
reld? Door u! Door mij?!!!
Maar ik vertel nooit ietsNeen,
het is waar, ge vertelt nooit iets be
paalds maar laat zooveel te meer
denken. Ge begint uw begroeting van
een kennis met een „heb je 't al ge
hoord van X?" En als de ander niets
gehoord heeft, dan verzekert u niets
te kunnen en te willen oververtellen:
maar er gaan zulke rare praat
jeser wordt zooveel griezeligs
gefluisterder zal wel mets van
aan zijn, maar hoe komen de praat
jes dan toch in de wereld? En nadat
ge veel meer hebt te verstaan gege
ven dan heel het verhaal zou inhou
den wanneer u 't ronduit verteld
had, besluit ge uw relaas met 'n
„maar ik heb niets gezegd hoor!"
Hoe komen de praatjes in de we
reld? Door u!
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20421
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et, Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 P" regel, bij contract sterfc verlaagde prijzen. Voor
Post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
maar
Ik heb niets gezegd,
Hitler is van plan eventueel
handelend op te treden
Scherpe opmerking in het
Engelsche Lagerhuis
Ter gelegenheid van de Johann Strauss-feesten te Weenen werden kransen gelegd
bij het beroemde Straussmonum ent in het Weensche stadspark
Er is niets te melden
Zestien regeeringsvliegtuigen zijn
neergeschoten of gedwongen
op rechtsch terrein
te landen
Weg Madrid-Valencia
nog niet vrij
De strijd in de lucht
Regeling der oorlogs
schulden
Komt zij volgend jaar definitief
tot stand?
Voor den Keizer van Iran wordt te Breslau een luxe-trein vervaardigd, waarin.,
zelfs een marmeren badkamer niet ontbreekt. De salon is met overdadige pracht
ingericht
De toepassing is niet
zoo eenvoudig
De spoorwegen zijn gedwongen
het personeel met 60.000 man
v uit te breiden
Arbeiders 2 dagen per
week met vacantie
Zij werd in Waukegan met bijten
de vloeistof ontvangen
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiui^
Alom vrijwilligers
verboden
Ook Portugal en Rusland
zullen meedoen
Het Kerkblad van Mgr.
Groeber
Na 21/2 maand mag het weer
verschijnen
Alle koloniën mandaat
gebied?
De Britsche regeering denkt
er niet aan
De Gees je heeft op de Gooische
kust de schroef verloren
Later naar Amsterdam
gesleept
De landlooper met een
chèque-boek
Hij stelde zijn boete bij zijn bank
betaalbaar
Na het incident te
Boekarest
Duitsche en Italiaansche veront
schuldigingen
Mgr. Orsenigo aan de
beterhand
DE POOLSCHE JACHTPARTIJ
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
SlIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIHIIIIIIrë
LONDEN, 19 Febr. (Havas). Het Engelsche
Lagerhuis heeft een voorstel, beoogende de
machtsbevoegdheid van het Hoogerhuis te ver
minderen, verworpen.
Op een gegeven oogenblik maakte de
arbeidersafgevaardigde Ellis Smith, een toe
speling op het bezoek van den ambassadeur
van Duitschland aan Lord Derby.
LONDEN, 19 Febr. (Havas). In tegenstelling
met de mededeelingen van een buitenlandsch
blad wordt in Britsche officieele kringen ver
klaard, jdat geen enkele nota van de regeering
te Berlijn inzake een eventueel herstel van de
Habsburgers is ontvangen, wel wordt een der
gelijke nota te Londen verwacht.
Volgens bovengenoemde mededeeling zou
de Rijkskanselier den regeeringen van En
geland en Italië ter kennis hebben gebracht,
dat hij van plan was handelend op te treden,
teneinde iedere poging tot een eventueel
herstel van de Habsburgers te voorkomen.
MADRID, 19 Febr. (Havas). In antwoord
op een vraag over den toestand aan het
front verklaarde generaal Miaja, dat heden
niets te melden viel. De regeeringstroepen
versterken hun stellingen.
In den sector Las Rosas rukken de regee
ringstroepen op. Zij zijn in de nabijheid van
het dorp gekomen, dat door de rechtschen
Wordt verlaten onder het vuur van de regee
ringstroepen.
Ook in den sector Avila rukken de regee-
Tingstroepen op.
Dje luchtmacht der regeering heeft munitie
depots van de rechtschen achter het front ver
hield.
De volksrechtbank heeft 84 soldaten van de
nationalisten, die bij de operaties bij Cerro
Rojo gevangen waren genomen, vrijgesproken.
Van de zestien regeeringsvliegtuigen, die
gisteren door de rechtschen onschadelijk
zijn gemaakt, aldus een communiqué der
nationalisten, werden er vijf vernield tij
dens een bombardement van het vliegveld
te Tardiente in Saragossa. De elf andere
werden neergeschoten of tot dalen op door
de rechtsche troepen bezet gebied gedwon
gen in den loop van twee luchtgevechten bij
Madrid.
Aan het eerste gevecht werd door een veertig-
lal jagers deelgenomen; de strijd werd geleverd
CP een gemiddelde hoogte van 4.000 meter.
Negen linksche toestellen stortten binnen een
half uur brandend neer. Het tweede gevecht
Werd door een twintigtal vliegtuigen geleverd.
Volgens dit communiqué stortte geen enkel
rechtsch vliegtuig neer; slechts werd een der
bestuurders aan de hand gewond.
Radio Sevilla deelt mede, dat in het Zuiden
hes lands kleine, zeer mobiele colonnes de zui-
vering voortzetten in de provincies Malaga en
^ranada. Bij Velez de Malaga hebben zij een
h00-tal vluchtelingen verrast, van wie 100 wer
den gedood en 80 gevangen genomen, de an
deren konden ontkomen.
De regeeringstroepen zijn niet geslaagd in
hun aanval op Maranosa aan den weg naar
Valencia, welke nog steeds afgesneden is.
De verdedigers van Madrid kunnen volgens
deze rechtsche bron, niet meer de gewone ver
sterkingen uit Valencia en Catalonië ontvan
gen. De secundaire wegen blijven n.l. onder het
vUur der rechtsche artillerie en luchtstrijd
krachten.
Volgens te Barcelona ontvangen inlichtingen
hebben zes vliegtuigen der rechtschen getracht
hen stuwdam van een electrische centrale in
het Noorden der provincie Lerida te bombar-
heeren. De schade zou niet van beteekenis zijn.
Generaal Franco heeft de gezantschappen
Berlijn en Rome tot ambassade verheven.
De „Cherryleaf" een petroleum-tankschip der
®ritsche vloot, is met levensmiddelen te Malaga
Aangekomen. De lading werd onder de behoef-
'8e vrouwen en kinderen verdeeld.
WASHINGTON, 19 Febr. (Reuter). De leider
hpr democraten, Robinson, heeft in den Se-
baèt verklaard, dat naar groote waarschijnlijk
heid het volgend jaar iets tot stand zal kunnen
Worden gebracht tot definitieve regeling der
°°rlogsschulden.
Robinson wees er op, dat hij slechts uitdruk-
ing gaf aan zijn eigen opvattingen en dat geen
®hkel voorstel aan de regeering der Vereenigde
staten werd voorgelegd.
Verdere vooruitzichten: Afnemend buiig.
(Van een bijzonderen correspondent)
Tengevolge van de toepassing van de
40-urige werkweek, waartoe bij regeerings-
decreet onlangs werd besloten, zal alleen
bij de groote Fransehe spoorwegnetten
reeds een 60.000-tal werkloozen weer te werk
kunnen worden gesteld.
De algemeene invoering van de 40-ui-ige
arbeidsweek is in sociaal opzicht wel de
diepst-ingrijpende hervorming door de
„Volksfrontregeering onder socialistische
leiding" ter hand genomen.
De ervaring zal moeten uitwijzen, hoe deze
maatregel zal uitwerken op de algemeene ren
dabiliteit van het Fransehe bedrijfsleven, welke
de zijde van het vraagstuk is, die in het bij
zonder de particuliere ondernemers en de di
recties der semi-overheidsbedrijven interesseert
en hen met zorg vervult. Want het spreekt
vanzelf, dat de regeering met de invoering van
de 40-urige arbeidsweek niet de sympathie der
arbeidersklasse zou verwerven, indien deze er
financieel slechter van moest worden.
De invoering van de 40-urige werkweek, ge
paard gaande met aanpassing der loonen, zai
den spoorwegmaatschappijen een bedrag kosten,
dat berekend wordt op 1.200.000.000 frs.
Het personeel der groote netten is thans
370.000 man sterk; het zal moeten worden uit
gebreid met 60.000 man nieuw personeel.
De directies staan voor een reeks problemen
Het eerste probleem, dat zich voordeed was,
hoe de 40 arbeidsuren over de week te verdee-
len. De directies hebben hierbij overleg gepleegd
mot hun personeel, dat zich algemeen uitsprak
voor 't systeem van 5 opeenvolgende werkdagen
en 2 opeenvolgende rustdagen. Dit systeem zal
voor zoover de omstandigheden het toelaten,
wel over de geheele linie in de Fransehe con-
tinu-bedrijven en vele andere worden toegepast,
zoodat binnen afzienbaren tijd een groot aantal
Fransehe arbeiders en employe's iedere week
een tweedaagsche vacantie zal genieten, de
„Blum-vacantie".
Het tweede probleem, waarvoor zich de spoor
wegdirecties geplaatst zien, is het zwaarst. Het
geldt een waren krachttoer. Waar in zdk korten
tijd zooveel geschikt personeel te vinden en
zoodanig te scholen, dat vooral de veiligheid
van het verkeer er niet onder lijdt? Vooral het
probleem der scholing van 20 pet. zulke hoo-
gelijk gespecialiseerde arbeidskrachten als ma
chinisten en hoofdconducteurs, is zeer ernstig.
Het spreekt vanzelf, dat uit het betrekkelijk
kleine heir van de Fransehe werkloozen, goed
400.000, bij lange niet 60.000 man gerecruteerd
kunnen worden, die in den kortst mogelijken
tijd tot gespecialiseerde, betrouwbare spoor
wegmannen kunnen worden opgeleid. Een groot
contingent van deze 60.000 man zal dan ook aan
de particuliere bedrijven onttrokken moeten
worden, die op hun beurt de opengevallen
plaatsen dan maar moeten aanvullen op de
werkloozenmarkt.
Het derde probleem is dat der financiën.
Hierover behoeven zich de directies het minst
het. hoofd te breken. De staat draait immers
toch voor de spoorwegtekorten op. En Blum's
regeering, altijd optimistisch, verwacht, dat de
spoorwegtekorten uit hoofde van toenemende
ontvangsten, einde 1937 met 3 milliard zullen
zijn verminderd.
In ieder geval de Fransehe regeering ver
richt hier pionierswerk en ongetwijfeld zullen
alle Europeesche regeeringen, die met een nij
pend werkloosheidsvraagstuk zitten, dit experi
ment van werkloosheidsbestrijding door invoe
ring van de 40-urige arbeidsweek gepaard met
loonsverhooging met belangstelling volgen.
Ij Verwachting: Krachtige tot matigen, Wes- Ej
telijke tot Noordwesteljjken wind, zwaar
j= bewolkt met tijdelijke opklaringen, waar-
schijnlijk regen- of hagelbuien, en iets p
kouder.
BRUSSEL, 19 Febr. (Havas). De Belgische
regeering heeft den bevoegden ministeries op
dracht gegeven wetsontwerpen voor te bereiden
betreffende het verbod van aanwerving en uit
zending van vrijwilligers naar Spanje.
De autoriteiten te Praag hebben opdracht ge
kregen, het vertrek van Tsjecho-Slowaken, die
zich in Spaanschen militairen dienst willen
begeven, te verhinderen en een strafvervolging
in te stellen.
Onlangs hebben wij het voorbeeld gezien
van een man, die in dit land was gekomen,
en niet onder zijn eigen naam durfde te
reizen. Hij bediende zich van den naam
Smith, omdat hij zich rekenschap gaf van
de gevoelens, die hij onderweg zou hebben
gewekt, indien hij onder zijn eigen naam
zou hebben gereisd."
Op de vraag van verscheidene conservatieve
leden zeide Ellis Smith: „Het was Von Ribben
trop, die zich onder den naam van Smith naar
Lord Derby begaf, omdat h(j er zich van be
wust was, wat gebeurd zou zijn, indien hij on
der zijn eigen naam zou hebben gereisd."
De voorzitter merkte op: Gij moet niet in-
sinueeren tegen de vertegenwoordigers van
andere landen in Engeland.
WAUKEGAN (Illinois), 19 Febr. (Havas).
Honderdvijftig politiebeambten hebben met be
hulp van traangasbommen geprobeerd een hon
derdtal stakers, die sinds Woensdag de fabrie
ken van de Fansteel Metallurgical Corp. be
zetten, te verdrijven. De stakers sloegen den
aanval af; zij gooiden met stalen projectielen
naar de beambten, terwijl zjjj ook met bijtende
stoffen wierpen. Zes personen, van wie drie
politiebeambten, werden door de vloeistoffen
gewond.
De politie zou een nieuwen aanval voorbe
reiden. Dit is de eerste poging de stakers met
geweld te verdrijven.
LONDEN, 19 Febr. (A.NP.) Volgens de „Dai
ly Herald" heeft de Portugeesche gedelegeerde
op de commissie voor de niet-inmenging voor
gesteld, dat de contröle bij de Portugeesche
kust zal geschieden door Portugeezen, maar dat
aan de Britsche ambassade 50 of 60 agenten
zullen worden toegevoegd, die zullen kunnen
waarnemen, wat er geschiedt en over alle faci
liteiten zullen kunnen beschikken.
Men schijnt het er overigens over eens te
zijn, dat ook Portugeesche en Russische sche
pen aan het toezicht zullen deelnemen; het is
alleen de vraag, waar zij geplaatst zullen wor
den. Volgens het oude plan der vier mogend
heden zou het Noordoostelijk deel der kust van
Biskaje gecontroleerd worden door de Britsche
vloot, het Noordwestelijke deel en de Atlan
tische kust door de Fransehe vloot, het Zuid
westelijk deel der Iberische kust door Britsche
schepen, de Middellandsche zeekust door de
Duitsche en Italiaansche vloten. Op de bijeen
komst der technische ondercommissie werd
voorgesteld, dat de Russische en Portugeesche
schepen een plaats zouden krijgen tusschen de
Fransehe en Engelsche zones aan de Noord
kust. De Russen hadden echter veel voorkeur
voor een plaats langs de kust der Middelland
sche Zee.
De bijéénkomst van de subcommissie der
niet-inmengingscommissie heeft 2V2 uur ge
duurd.
Er werd geen beslissing genomen, maar Reu
ter meent, dat Lord Plymouth verklaard heeft
te hopen, Maandag de beslissing te kunnen
mededeelen aangaande de contröle In Portugal.
Dinsdag zal een nieuwe bijeenkomst worden
gehouden.
FREIBURG, 19 Februari. Begin Decem
ber werd het „Ambtsblad voor het Aartsbis
dom Freiburg" door de Gestapo in beslag geno
men, daar deze niet wilde toestaan dat de Bis
schoppelijke Protesten over de Kerkvervolging
in het Derde Rijk nog verder werden gepubli
ceerd. Sindsdien is bedoeld Ambtsblad niet meer
verschenen, doch de Aartsbisschop liet al zijn
publicaties, zelfs het Herderlijk Schrijven van
Fulda over den strijd tegen het Bolsjewisme,
cyclostileeren.
Thans, na 2y, maand, is het verbod van de
Geheime Staatspolitie ingetrokken en is het
ambtsblad voor het Aartsbisdom Freiburg weer
in druk verschenen.
LONDEN, 19 Febr. (Reuter). In het Britsche
Lagerhuis is de vraag gesteld, of de regeering
de geschiktheid zou kunnen overwegen van een
voorstel aan den Volkenbondsraad om de prin
cipes van het mandataire systeem door alle
mogendheden te doen uitstrekken tot hun kolo
niën. Lord Cranborne heeft hierop geantwoord
dat de Britsche regeering niet in staat was te
denken over het in deze vraag gedane voorstel.
1 April zal officieel worden bekend gemaakt,
dat het protectoraat Aden een Britsche kolonie
wordt.
Vrijdagmiddag is op de Gooische kust,
ongeveer 1500 meter ten Noordwesten van
de haven van Huizen, de sleepboot Geesje,
welke op weg was van den IJselmond naar
Amsterdam, in moeilijkheden geraakt,
doordat de schroef stuk sloeg en verloren
ging.
De boot werd in zinkenden toestand aange
troffen door de Harlingsche sleepboot Jannie.
Ten einde grooter onheil te voorkomen heeft
de Jannie, die minder diepgang heeft dan de
Geesje, de in nood verkeerende boot naar de
kust gesleept, totdat de Geesje grond raakte
en op een harde zandplaat vastliep. De Har
lingsche boot bleef in de nabijheid.
De havenmeester van Huizen ging met de
gemeentelijke havenboot naar de in moeilijk
heden verkeerende sleepboot, welker kapitein in
overleg met den havenmeester besloot assisten
tie te vragen te Amsterdam.
Van hier is een motorboot met pompinstai-
latie aan boord, te hulp gekomen en deze heeft
de Geesje leeggepompt. Omstreeks vijf uur is
de sleepboot vlot gekomen, waarna de Jannie
haar op sleeptouw heeft genomen en naar
Amsterdam heeft gebracht.
Een bedelaar in lompen sliep een diepen,
rustigen slaap in den hooiberg van een Cana-
deesche boerderij. De boer vond den onge-
wenschten gast en waarschuwde de politie van
het district Toronto, die den landlooper naar
het bureau bracht.
Voor hij zijn plaatsje in een hooiberg verwis
selde voor 'n ongemakkelijke cel, werd de land
looper bovendien nog gefouilleerd. In zijn rug
zak vond men een chèque-boekja.
„Waar heb je dit gestolen?" informeerde de
Sheriff onbescheiden.
„Gestolen!" herhaalde de bedelaar veront
waardigd. „Dit boekje is mijn persoonlijk eigen
dom. Belt u slechts mijn bank op en vraagt u
naar het nummer van mijn chèque-boek."
Er bleek inderdaad geen sprake te zijn van
Amerikaanschen bluf: op de Bank van Ottawa
had Joe Bevan een crediet van enkele duizen
den dollars.
De rechtbank van Toronto behandelde de
zaak tegen den rijken bedelaar „zonder aan
zien des persoons" en Bevan ging op den bon voor
10 dollar boete of 14 dagen hechtenis wegens
landlooperij.
„Het lijkt me hygiënischer te betalen", meen
de Joe Bevan, „wanneer ik uw cellen met mijn
openlucht vergelijk." Daarop vroeg hij uiterst
beleefd aan den griffier, of hij diens vulpen
ook even mocht gebruiken en vulde een chèque
in van 10 dollar, betaalbaar aan het Departe
ment van Justitie of Order.
„Gaat u hiermede accoord?" vroeg de bede
laar.
„In orde; de chèque wordt geaccepteerd,"
luidde het antwoord, waarop Joe Bevan beleefd
groetend vertrok met het vaste voornemen
weer een heerlijk geurenden hooiberg als nacht-
logies te gaan opzoeken.
BOEKAREST, 19 Febr. (Havas). In antwoord
op de mededeeling der Roemeensche regeering
over de tegenwoordigheid van de gezanten van
Duitschland en Italië bij de begrafenis van
twee leden der IJzeren Garde, die als vrijwil
ligers aan de zijde van Franco zijn gesneuveld,
verklaart de JDuitsche regeering, dat een „per
soonlijk gebaar" van haar vertegenwoordiger
niet moet worden uitgelegd als een overtreding
der diplomatieke gebruiken.
Fabricius zou slechts zijn gedreven door het
verlangen een kerkelijke plechtigheid zonder
politiek karakter bij te wonen.
De Italiaansche regeering zou een overeen
komstig antwoord hebben gegeven.
Malaga heeft na den jongsten strijd
geweldig te lijden gehad; talrijke gebou
wen waren volledig in puin geschoten
Hij verklaarde: „Dezelfde lieden, die gestre
den hebben tegen de rechten van het volk,
spannen thans samen en kuipen met hun
landgenooten in andere landen, om ons deze
rechten te ontnemen.
1 —1^—«m I n
Stand op Zaterdag 1 uur v.m. 740.6
.Vorige stand 752.9
De roode aanval bij Madrid schijnt tot staan te
zijn gekomen. De weg MadridValencia is nog
niet vrij.
Hitler is van plan handelend op te treden om
een herstel der Habsburgers in Oostenrijk te
voorkomen.
liet schijnt vast te staan, dat Rusland en Por
tugal mede contrölezullen uitoefenen op de
Spaansche kusten.
Roosevelt weigerde te zeggen, of ook de V. S.
hun vloot gaan uitbreiden; Japan vreest een
bewapenings-wedloop.
Interpellatie in de Tweede Kamer over bakkers
bedrijf en baksteen-industrie.
Voorloopig verslag der Eerste Kamer over het
wetsontwerp betreffende vestiging van kleine
winkelbedrijven.
Sleepboot op de Gooische kust bij Huizen in
moeilijkheden geraakt.
New-Yorksche Beurs. Stemming zeer vast.
O
BERLUN, 19 Febr. Naar verluidt is de
Pauselijke Nuntius te Berlijn, Mgr. Ce.sare Or
senigo, die enkele weken geleden zeer ernstig
ziek was, thans zoodanig aan de beterhand,
dat hij waarschijnlijk binnen enkele dagen het
Sint Franciscus-Ziekenhuis zal kunnen verla
ten,
WARSCHAU, 19 Febr. (D. N. B.). Den
26sten Februari zal In de domeinen van Bialo-
wleza een groote jachtpartij worden gegeven,
waaraan volgens de Poolsche bladen kroonprins
Axel van Denemarken als gast van den presi
dent zal deelnemen.
Ook de president van den Senaat van Dan
zig zal aan deze jachtpartij deelnemen.
