Welke zijn Franco's plannen
ter verovering van Madrid?
Hitler over het
auto-vraagstuk
Na den aanslag te
Addis Abeba
Bioscoopzaal te
Sjanghai vernield
Het nieuws van heden
Roode winsten die
worden toegelaten?
VEREENIGDE KATHOLIEKE
PERS
ZONDAG 21 FEBRUARI 1937 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
Week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20423
Het heeft den schijn, alsof de
rechtschen een open veld-
slag zouden uitlokken
Albacete zes uur lang
Uit de lucht beschoten
•m het open veld een slag te kunnen leve
ren, moet tot de grootste kansen van Franco
gerekend worden om Madrid te kunnen
veroveren.
Schepen gebombardeerd
in verband met de kroningsfeesten wordt
de Bondstreet in Londen reeds voor proef"
versierd
Om het herstel van de
Habshurgers
Von Wiesner bezoekt Aarts
hertog Otto
Brand in een kerk te
Chatelet in België
Meer dan 7.000.000 francs schade
aangericht
Ontevreden Chineesche
katoenspinners
Bestorming van een politie-
wachtpost
Verkeersvliegtuig in
cycloon verongelukt?
STAFFORD CRIPPS UIT DE
LABOURPARTIJ?
Een groote rede ter opening van
de automobieltentoon
stelling te Berlijn
De eigen volkswagen,
benzine en rubber
Onmiddellijk is censuur ingesteld
op de berichten uit de Abes-
sinische hoofdstad
De Italianen verrast en
onder den indruk
Wederom botsingen in
Palestina
De Fransche vloot heeft groote manoeuvres gehouden in den Atlantischen
Oceaan. Na afloop bracht de vloot een bezoek aan Casablanca. Men ziet hier de
oorlogsschepen in deze haven gemeerd
Een maquette van de wereldtentoonstelling te Parijs, welke 1 Mei a.s. zal worden
geopend
De kroningseed van
George VI
De toestand in China
Het Weer
Officieren en matrozen van een
Italiaansch oorlogsschip toonen
zich verontwaardigd
Twee Russen ernstig
mishandeld
Let op t roode sein!
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct„ fngez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
MADRID, 20 Febr. De militaire
operaties aan de fronten om Madrid
zijn momenteel niet volkomen helder
en overzichtelijk.
Terwijl de rechtschen nog voortdurend ver-
Sterkingen doen aanrukken en zij opvallend
Weinig berichten uitzenden over hun positie,
hielden de rooden daarentegen terreinwinst.
Deze terreinwinst schijnt echter niet
zoodanig, dat zij vooralsnog als strategisch
belangrijk kan worden aangeduid, doch
vooral schijnt het, dat deze terreinwinst voor
een belangrijk gedeelte haar oorzaak vindt
in een terugtrekken der rechtschen, zonder
dat noemenswaardige tegenstand geboden
wordt.
Dit doet de vraag rijzen, of door de recht
schen met opzet aldus wordt gehandeld en de
langzame ontruiming van bepaalde punten,
zonder den schijn te wekken van een opzette
lijk verleggen hunner positie, geheel past in
hun militaire plannen.
De strijd in de wijken van Madrid schijnt een
onmogelijke en hopelooze taak. Iedere straat is
een valkuil en ieder huis een vesting.
Het heeft den schijn, dat de thans te melden
operaties passen in een strategischen opzet om
regeeringstroepen vast te houden aan den
rand der hoofdstad en tegelijk in het Zuid-
Oosten van Madrid, de regeeringsmilitie te ver
leiden door een zoodanige oogenschijnlijke
Winst, tot de troepen zich voldoende buiten de
directe verbinding met de stad begeven hebben,
om een grooten veldslag te beginnen.
Indien deze schijn werkelijkheid mocht blij
ken te zijn, mogen de roode winsten dus niet
als belangrijk worden beschouwd en is spoedig
een verrassing aan dit front te verwachten,
welke mogelijk de beslissing zal vormen in de
verovering van Madrid.
Havas deelt uit Madrid mede:
De opmarsch der regeeringstroepen naar
Las Rosas vordert, hoewel langzaam, daar
de rechtschen dezen sector schenen te ont
ruimen, om hun pogingen te wijden aan het
gebied der Jarama.
Dit wordt bevestigd door de mededeeling van
een definitieven aanval op Las Rosas en het
bericht, dat de regeeringstroepen hun stellin
gen voor Morata de Taguna en La Maranosa
verbeteren. De rechtschen zouden vrijwillig hun
stellingen in dezen sector hebben ontruimd. De
regeeringslinies zouden 400 meter .zijn vooruit
gekomen en deze troepen zouden meer en meer
ae door de rechtschen verdedigde dorpen na
deren. Den geheelen dag is de artillerie der
regeering bezig geweest te trachten de gecon
centreerde strijdkrachten van den vijand te
verspreiden. Het kanonvuur duurde vrijwel
zonder ophouden voort.
De aanvallende operaties der regeeringsmili
tie zijn eveneens voortgezet in den sector bij
Puente Arganda.
De strijd duurt met groote hardnekkigheid
voort met het doel eenige strategische punten,
welke de rechtschen bezet houden, te doen ont
ruimen.
Uit Madrid wordt nog gemeld: Generaal
Miaja, de voorzitter van den verdedigings-
raad der hoofdstad, is vertrokken om een
bezoek te brengen aan de verschillende on
der zijn bevel staande sectoren. In de om
geving van de rivier Jarama zou de strijd
in hevigheid afnemen.
Na de groote inspanningen der regee
ringstroepen en den tegenstand van de op
standelingen, is men thans aan beide zij
den bezig de stellingen te consolideeren,
maar het ziet er naar uit, dat de wapenstil
stand slechts van korten duur zal zijn.
De gezagvoerder van het Grieksche stoom
schip Memas, dat gisteren in den Piraeus is
aangekomen, heeft gerapporteerd, dat zijn schip
op 60 mijl ten Noord-Westen van Algiers aan
gevallen is door een vliegtuig van onbekende
nationaliteit. De neergeworpen bom kwam neer
op zeventig meter afstand van het schip. Het
vliegtuig verdween in westelijke richting.
Het Fransche stoomschip Djebel Amour heeft
vanmorgen om acht uur S.O.S.-signalen uitge
zonden, waarbij het mededeelde, dat het door
een vliegtuig in de nabijheid van Cartagena
was aangevallen. Het schip werd echter niet
getroffen.
Op het benzinedepot van Ceuta zijn bommen
geworpen. Zij troffen geen doel. Wel werden
eenige burgers gewond.
Vliegtuigen der rechtschen hebben zes
uur lang Albacete gebombardeerd. Dertig
personen zijn gedood. Tot de slachtoffers
behoorden soldaten, die met verlof te Alba
cete vertoefden.
LONDEN, 20 Febr. (Havas). De leider van
de Oostenrijksche- monarchisten, Von Wiesner,
die een aantal conferenties heeft gehouden voor
het „Royal Institute for international affairs",
is gisteren van Londen naar Steenockerzeel ge-
Baan, om Aartshertog Ottc verslag uit te bren
gen over zijn bezoek aan Engeland. Von Wiesner
heeft te Londen ook met een aantal politieke
Persoonlijkheden geconfereerd.
Van Steenockerzeel zal hij via Parijs naar
Weenen terugkeeren.
CHARLEROI, 20 Febr. (Havas) Van
nacht is brand uitgebroken in den grooten
toren van de kerk van St. Petrus en Paulus
te Chatelet. De in vlammen gehulde toren
stortte neer op het schip van de kerk, dat
daardoor eveneens in brand geraakte.
De aangerichte schade is zeer groot. Voor
werpen van groote waarde zijn een prooi der
vlammen geworden. De vernielingen worden
geraamd op ruim zeven millioen francs. De
kerk dateerde uit 1867. De brand moet veroor'
zaakt zijn door kortsluiting.
SJANGHAI, 20 Febr. (D.N.B.) Opgewon
den over een aanslag, die gepleegd zou zijn op
een vakvereenigingsleider en ontevreden over
de belofte der Chineesche politie, een onder
zoek naar het incident in te stellen, hebben
vanmorgen ruim duizend man van het Chi
neesche personeel der Japansche katoenspin
nerij Toyoda, in het Wasten van Sjanghai, den
Chineesche politiewachtpost, Zaukatu, waar
arbitrage-onderhandelingen gevoerd werden,
bestormd.
Een officier van politie en verscheidene poli
tieagenten werden gewond. Dertien arrestaties
werden verricht. Er zijn driehonderd Japan
sche matrozen ontboden ter bescherming van
de spinnerijfabrieken.
LONDEN, 20 Febr. (D.N.B.) Tot nu toe zijn
811e nasporingen naar een Australisch verkeers-
vliegtuig, dat met zeven personen aan boord
sinds Vrijdag op het traject tusschen Brisbane
en Sidney vermist wordt, vergeefsch gebleven.
Te Sidney vermoedt men, dat het verkeers
vliegtuig op ongeveer. 20 K.M. van Sidney in
®en cycloon is geraakt en in zee is gestort.
LONDEN, 20 Febr. (Havas). Sir Stafford
Cripps heeft voor de Labourclub van de univer
siteit van Oxford een rede uitgesproken, waar
in hij deed verwachten, dat hij binnenkort uit
de Labourpartij zou treden. Hij zeide: „Deze
redevoering is misschien de laatste die ik uit
spreek als lid van de Labourpartij",
Koning Leopold van België hield een inspectietocht door het kolengebied van
de Borinage en onderhield zich persoonlijk met de arme bevolking over wier
omstandigheden Z. M. zich liet inlichten
BERLIJN, 20 Febr. (D.N.B.)Rijkskan
selier Hitier heeft hedenmorgen op plechtige
wijze de internationale automobiel- en
motorrijwieltentoonstelling 1937 geopend.
Het nat.-socialistisch motorkorps had van
den Wilhelmplatz tot den Kaiserdamm met
ruim tienduizend man en tweeduizend mo
toren een afzetting gevormd.
De Rijksregeering, functionarissen der partij,
officieren, vertegenwoordigers van industrie en
handel, benevens het Corps Diplomatique, waren
bij de opening aanwezig.
Minister dr. Goebbels zette uiteen, dat in de
twintigste eeuw de volkeren geregeerd worden,
niet meer door dikke bundels acten, maar door
telefoon, telex, heli-machines, draadloos en per
draad, met vliegtuig en auto.
Voortgaande gaf Goebbels een aantal cijfers
over de ontwikkeling van het automobielwezen.
Wat het benzineverbruik betreft, verklaar
de Goebbels, dat Duitschland over ander
half jaar onafhankelijk zal zijn van den in
voer van buitenlandsche vloeibare brand
stoffen.
Vervolgens sprak Hitier de openingsrede uit.
Hij gaf hierin een overzicht over hetgeen in
de laatste vier jaren in Duitschland bereikt is
en wat nog moet gebeuren.
Het is in vier jaar gelukt begrip te wekken
in het Duitsche volk voor de noodzakelijkheid
van de motoriseering. Uit de verandering van
de houding van het Duitsche volk is een toe
nemende belangstelling ontstaan. De Duitsche
jeugd wijdt zich thans met vurigen ijver aan
de nieuwe technische taken en uitvindingen.
De Duitsche motortechniek staat thans mede
in het eerste gelid der hoogste prestatie ter
wereld. Het is gelukt voor een bepaalde groep
koopers in Duitschland een groot aantal wagens
en motoren te produceeren, die op gelijk peil
staan met het beste van het buitenland en de
Duitsche verkeerswegen zijn voor een deel zelfs
weergaloos.
Van 1937 af zal de financiering der Duitsche
rijksautowegen geschieden uit de opbrengsten
van het Duitsche autoverkeer. Jaarlijks zullen
zoodoende rond 1.000 kilometer van deze wegen
voor het verkeer worden opengesteld.
Hiertegenover stelde Hitier de taken, die nog
moeten worden opgelost. Het is thans nood
zakelijk de laatste voorwaarden voor de pro
ductie van den nieuwen volkswagen te waar
borgen en daarmede te beginnen.
Er kan in Duitschland slechts één volkswagen
zijn. Tusschen den volkswagen en den super
luxe-wagen zal een groote groep andere wagens
moeten komen, welke kan voldoen aan de eco
nomische opkomst der koopers.
Het is de hoogste taak Duitschland onaf
hankelijk te maken van den invoer van die
stoffen, die noodig zijn voor het onderhoud
en de verdere uitbreiding van deze produc
ties. Dit geldt niet alleen voor de brandstof,
maar ook voor de noodzakelijke metalen of
nieuwe stoffen, zooals kunsthars.
De oplossing zal gevonden worden, omdat zij
gevonden moet worden. Laat niemand, aldus
Hitier, twijfelen aan mijn vastbeslotenheid een
maal opgevatte plannen op welke wijze ook te
verwerkelijken.
Het is gelukt uit steenkool benzine te winnen
en synthetische rubber te produceeren, de Duit
sche ijzervoorraad is onbegrensd. De Duitsche
steenkool-voorraden zijn, volgens menschelijke
berekening, voor uiterst langen tijd toereikend.
De Duitsche arbeidskracht is in voldoende mate
aanwezig en zal in het bijzonder dan aanwezig
zijn, wanneer door het gereedkomen der natio
nale bewapening weer honderdduizenden voor
andere doeleinden vrijkomen.
Het is mijn onwrikbaar besluit het Duit
sche autoverkeerswezen onafhankelijk te
maken van de onveiligheid der internatio
nale importen en het te plaatsen op een
hechte, veilige, eigen basis, terwijl wij over
één tot twee jaar voor onze behoeften aan
brandstof en rubber onafhankelijk zullen
zijn van het buitenland.
In zijn verdere uiteenzettingen stelde Hitier
in het licht, dat Duitschland bij de uitbreiding
van zijn bedrijfsleven niete zal verzuimen om
zijn internationale betrekkingen uit te breiden
en handel te drijven. Wij beleven juist in deze
dagen, aldus Hitier, voorbeelden van een eco
nomisch denken, dat door het Duitsche volk
in zijn geheele onlogica ingezien en verworpen
wordt. Wat heeft het voor zin drie maanden
lang te staken en dan een loonsverbetering te
krijgen, die na twee jaar pas weer opbrengt,
wat men eerst door stakingen verloren heeft en
bovendien nog leidt tot een algemeene prijs
stijging?
Aan het slot van zijn rede verklaarde Hitier
de internationale automobiel- en motorrijwiel-
tentoonstelling 1937 voor geopend.
ROME, 20 Febr. (Reuter). Er is
onmiddellijk censuur ingesteld op de
berichten uit Addis Abeba, zoodat
niets naders over den aanslag op
Graziani bekend is geworden. Er zijn,
naar men meent te weten, talrijke
arrestaties verricht en een aantal der
gearresteerden zal in een openbaar
proces moeten verschijnen.
Het doel van dit proces zal zijn, indruk te
maken op den geest der inboorlingen. Zij, wier
schuld vastgesteld zal zijn, zullen doodgescho
ten worden.
De aanslag op den onderkoning van Abessinië
en op andere Italiaansche autoriteiten, wordt in
de te Rome verschijnende dagbladen opgevat
als een op zich zelf staande misdadige fanatieke
handeling, welke niet voor willekeurigen uit
leg vatbaar is.
Het bericht zelf over den aanslag werd
in de middagedities slechts in enkele regels
onder aan de pagina afgedrukt. De Italia
nen zijn verbaasd, want men dacht, dat de
Abessiniërs zich geheel geschikt hadden in
de Italiaansche heerschappij, met uitzon
dering van een klein deel, dat onder leiding
van Ras Desta in opstan^was.
Men vraagt zich af hoe het mogelijk is ge
weest, dat de aanvallers den maarschalk zoo
dicht met granaten hebben kunnen naderen.
Havas deelt mede, dat het bericht over den
aanslag te Rome een diepen indruk heeft ge
maakt.
Hitier heeft naar aanleiding van den aanslag
op maarschalk Graziani een telegram gezonden
aan den Italiaanschen minister-president, waar
in hij uiting geeft aan zijn voldoening, dat de
aanslag mislukt is.
JERUZALEM, 20 Febr. (Havas). Te Tel Aviv
hebben zich weer botsingen voorgedaan tusschen
Joden en Arabieren, in verband met de toepas
sing van de gemeenteverordening, waarin het
verkeer van met paarden bespannen voertui
gen in de omgeving der stad verboden wordt.
Arabische voerlieden en arbeiders vielen Jood-
sche autobussen aan, die tusschen Tel Aviv en
Jaffa reden, en vernielden ze.
De autoriteiten hebben terstond maatregelen
genomen om de orde te handhaven.
LONDEN, 19 Febr. (D.N.B.)De tekst van
den kroningseed, dien Koning George VI in
Mei as. zal afleggen, is hedenavond gepubli
ceerd.
De nieuwe formule, weike is goedgekeurd na
bespreking met de Dominions, houdt rekening
met de grondwettelijke, positie van de Domi
nions, overeenkomstig het statuut van West
minster. Het onderscheid met de oude eeds
formule bestaat hierin, dat in de nieuwe alle
Dominions met name worden genoemd.
NANKING, 20 Febr. (D. N. B.) De plenaire
zitting der centrale executieve van de Kwo Min
Tang heeft vanmorgen besloten op 12 Novem
ber a.s. een nationale vergadering bijeen te
roepen.
Hierin ziet men den overgang van den tegen-
woordigen toestand van uitoefening der poli
tieke macht door de partij naar een grondwet
tig systeem, in aansluiting op het program van
Sun-Yat-Sen.
Verwachting: Krachtige tot matigen,
meest Noord-Westelijke wind, zwaar jj|
bewolkt met tijdelijke opklaringen, waar-
schijnlijk nog eenige regen- of hagel-
buien, hedennacht kouder, overdag wei-
nig verandering in temperatuur.
Verdere vooruitzichten: Nog guur, af-
nemend buiig.
Geseind Zaterdagavond om 19.30 uur
aan alle posten: „Blijft op uw hoede".
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiii
SJANGHAI, 20 Febr. (Reuter).
Italiaansche matrozen en officieren
hebben een inval gedaan in een
bioscoopzaal, waar een Sovjet-Rus
sische film vertoond werd over den
oorlog in Abessinië. Twee Russen,
die de film afdraaiden, werden afge
ranseld. Het filmtoestel werd ver
nield en de film meegenomen. De
schade wordt geraamd op 20.000
Chineesche dollars.
Terwijl deze schepelingen, behoorende tot de
bemanning van den oorlogsbodem Lepanto de
zaal binnendrongen, hielden andere Italianen,
onder wie een vijftigtal officieren en matrozen
die zich reeds In de zaal bevonden, een betoo
ging, en riepen „leve de duce". Zij vernielden
de zitplaatsen, de ruiten en de lampen en trok
ken daarna weg.
De twee afgeranselde Russen moesten in
een ziekenhuis ter verpleging worden opge
nomen. De matrozen losten zes schoten bui
ten de bioscoopzaal en wisten vervolgens In
auto's te ontkomen.
De ongelukken op de onbewaakte
overwegen zijn velen een ergernis.
Maar slimmer nog zijn de talrijke
ongevallen die geheel aan eigen
schuld te wijten zijn omdat men niet
let op de verkeersseinen. Men loopt
droomerig door, al staat het waar
schuwingsbord op „stop" en al alar
meert het lichtsein van rood dat er
doodsgevaar is. De verstandige weg
gebruiker let op het roode licht en is
dan voorzichtig genoeg om niet ver
der te gaan. 9
Maarmaarzijn wij even
voorzichtig als onze evenmensch ons
het roode sein geeft dat zijn gemoeds
thermometer op gevaarlijkstaat?
Het is altijd dom een mensch-in-drift
te prikkelen en iemand die het met
zijn zenuwen te kwaad heeft, te sar
ren. Indien ge het geestelijk roode
licht ziet branden, wees dan verstan
dig en houd uw mond, wik uw woor
den en vermijd alles wat gemakkelijk
tot twist en tweedracht aanleiding
kan geven. Let op 't roode licht!
Winst der rooden en houding der rechtschen
aan het front voor Madrid zouden den schijn
wekken, dat Franco een open veldslag uitlokt;
Albacete 6 uur vanuit de lucht gebombardeerd.
Censuur ingesteld op de berichten uit Addis
Abeba; Rome is verrast en onder den indruk
van den aanslag op Graziani.
Officieren en manschappen van een Italiaansch
oorlogsschip vernielen uit verontwaardiging
over een film een bioscooptheater te Sjanghai.
Hitler opent te Berlijn de automobieltentoon
stelling met een groote rede.
Hevige brand in een R.K. kerk te Chatelet in
België.
H. M. de Koningin keert Dinsdag van
buitenlandsche reis op Het Loo terug.
haar
Voorloopig verslag der Tweede Kamer over het
wetsontwerp tot wijziging van de dienstplicht
wet.
H.H. Wijdingen bij de Paters van den H. Geest.
Nadere mededeelingen over de distributie van
tomaten in blik.
New Yorksche Beurs: Stemming onregelmatig.
