De strijd in Spanje laait
weer fel op
EEN R00DE AANVAL AAN
DE JARAMA
WEER OVERSTROOMING
INDE V.S.
Blum kondigt een Het nieuws van heden
pauze aan
Na den aanslag te
Addis Abeba
DE BAROMETER
Naar eenheid in
Polen
China's politiek
program
Paraguay uit den
Volkenbond
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
MAANDAG 22 FEBRUARI 1937 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 5' - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 centper kwartaal f 3.25per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20424
Uit beide kampen worden bloedige
offensieven en bombarde
menten gemeld
De linkschen binnen
Oviedo
Rood bombardement mislukt
Linksch schip aangehouden
De eerste Indiaansche
Heilige
Canonisatie van een Mohawk-
vrouw in studie genomen
Het Weeriiiiiiiii!iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii!iiiiiiuii|
ANTHR ACIET-EIERKOLEN
DE SPAARNESTAD"
Voordat hij begint met de nieuwe
étappe in zijn politiek
Critiek van Thorez
Von Neurath's bezoek
aan Weenen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
De Rijksminister van Oorlog, generaal Von Blomberg, eert op den „helden
gedenkdag" te Berlijn de gevallenen in den wereldoorlog
Stamhouder geboren
Kroonprinses Martha schenkt het
leven aan een zoon
Australisch vliegtuig
neergestort?
Overste Koe zet het program van
zijn nieuwe beweging uiteen
Regeling met Japan en strijd met
de communisten
Lord Baden-Powell, de „Chief Scout
of the World", stichter van de inter
nationale verkennersbeweging, viert
vandaag zijn SOsten verjaardag. Lord
Baden-Powell vertoeft op het oogenblik
in Britsch-Indië, waar hij een jamboree
heeft bijgewoond
Uittreden thans rechtsgeldig
geworden
Ontploffing bij Aken
Generaal Göring en de Poolsche Staatspresident na een succesvolle wolvenjacht
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., tngez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
MADRID, 22 Febr. (Havas) Gister
avond heerschte een intensieve bedrijvig
heid aan het front van de Jarama, waar
de regeerin gstroepen des middags een zwaar
artillerievuur gericht hadden op de tweede
linie der rechtschen. Vervolgens onderna
men de roode troepen tusschen San Mar
tin de la Vega en Morata de Tajuna een
aanval, waarbij zjj gesteund werden door
talrijke vechtwagens.
De welverschanste nationalisten boden hef
tig weerstand, maar na twee uur langzame vor
deringen kwamen de regeeringstroepen aan
bij de rechtsehe loopgraven. De schok was bui
tengewoon hevig en een handgemeen ontstond
achter de prikkeldraadversperringen. Tenslotte
trokken de rechtschen terug naar hun tweede
linie, die eenige honderden meters verder was
gelegen.
In een interview verklaarde generaal Miaja
het waarschijnlijk te achten, dat generaal
Franco wil trachten Madrid te omsingelen. Dit
zou volgens hem evenwel zeer moeilijk zjjn.
Hoewel de strijd lang zou kunnen duren, ver
anderde dit volgens Miaja niets aan den uitslag
welke zal bestaan uit de overwinning der re
geering.
Het hoofdkwartier der rechtsehe troepen
heeft officieel medegedeeld, dat de troepen van
Franco aan het front in Aragon verscheidene
dorpjes bezet hebben en den vijand hebben
verdreven uit het dorp Vivel del Rio, waar hij
zich sterk verschanst had. De linkschen ver
loren 100 dooden en vele wapens.
Aan het Madrileensche front werd een link-
sche aanval op Vacia Madrid afgeslagen
waarbij de vijand zware verliezen leed.
Tijdens verschillende schermutselingen met
vluchtelingen uit Malaga werden 142 linkschen
gedood, onder wie luitenant Pablo Alvarez, die
liever de hand aan zichzelf geslagen hebben
zou dan zich over te geven.
De rechtsehe troepen maakten vele gevange
nen, terwijl hun veel oorlogstuig in handen viel.
Drie vliegtuigen van den vijand zijn neergescho
ten.
Te Algeciras en Malaga zijn 6000 Mooren uit
Marokko ontscheept.
Zaterdag heeft een escadrille bombardements
vliegtuigen van de regeering getracht Toledo te
bombardeeren. Het luchtafweergeschut nam
het escadrille onder vuur, zoodat het doel niet
kon worden bereikt en de bommen werden af
geworpen in de omgeving van Yuncos. Hier werd
slechts materieele schade aangericht.
Volgens een Iinksch bericht zijn de re
geeringstroepen Oviedo binnengerukt, na
de laatste krijgsverrichtingen, die door het
opperbevel waren ontworpen.
Om vier uur in den morgen begon de artil
lerie de voorbereiding, die verscheidene uren
duurde. De militietroepen gingen toen tot den
stormaanval over en bezetten de essentieele
verbindingswegen der stad. Vervolgens werd de
aanval gericht op het weeshuis, dat op een
hoogte ligt, die de stad beheerscht en waar de
nationalisten een fel, maar vergeefsch verzet
boden. Op een ander punt drongen de regee
ringstroepen door in de omgeving van de poort
Nueva Suno, zoodat zij in de straten der stad
kwamen, die naar de Arena leiden. De arena
werd bezet en de rechtschen trachtten tever
geefs haar te heroveren.
In het begin van den Zondagmiddag heb
ben, naar een speciale Havas-correspondent
meldt, twee vliegtuigen der regeering Avila
gebombardeerd. Negen personen werden op
slag gedood en 16 gewond, waarvan een
spoedig overleed. Alle slachtoffers behooren
tot de burgebevolking.
In den sector Vivel Del Rio hebben de natio
nalisten hun druk in de richting van Segura
Banos en Martin Del Rio* voortgezet, met be
hulp van tanks en gesteund door luchtstrijd
krachten. De anti-tank-afdeelingen der regee
ringstroepen slaagden er evenwel in de aan
vallen tot staan te brengen zoodat de dag ein
digde, zonder dat wijziging van beteekenis in
de frontlijn was ontstaan.
De Engelsche Benedictijner Abt Vonier heeft
medegedeeld, dat hij uit Pampeluna een brief
heeft ontvangen, waarin mededeeling wordt ge
daan dat verschillende monniken van het kloos
ter op den Montserrat, waarvan reeds gemeld
was dat zij door de Communisten vermoord wa
ren, nog in leven zijn, doch zij verblijven in de
gevangenis.
De Abt verzocht den monniken voor de ge
vangenen te bidden.
Het blad „La Voz de Espana" meldt, dat se
dert het uitbreken van den opstand 1500 aan
hangers van generaal Franco te Bilbao ««recht
gesteld zijn.
Uit Alicante wordt gemeld, dat het Spaansche
schip „Nuria 3", dat op 30 Januari van Oran
was vertrokken met bestemming naar Alicante,
door twee vliegtuigen der nationalisten werd ge
dwongen zich naar Melilla te begeven, waar het
1 Februari is aangekomen. De bemanning en de
103 passagiers werden onder bewaking gesteld.
Bij decreet van de regeering te Valencia wor
den alle mannen tusschen 23 en 27 jaar onder
de wapenen geroepen.
In het officieele blad der rechtsehe regeering
is een reeks wetten gepubliceerd die tèn doel
hebben de betrekkingen te regelen tusschen de
burgerlijke en militaire autoriteiten in het
rechtsehe gebied, teneinde het burgerlijke leven
in de door het leger bezette rechtsehe pro
vincies te regulariseeren. De generaals en hoofd
officieren, die bevel voeren over gewapende
troepen in een oorlogszone, zullen voorloopig alle
burgerlijke autoriteiten kunnen benoemen. De
militaire autoriteiten zullen alleen bevoegd blij
ven ten aanzien van de openbare orde, en de
burgerlijke autoriteiten zullen hun gestie moe
ten onderschikken aan de noodzakelijkheden van
den oorlog. Verschillende organismen, o.m. de
leiding over de politie, zullen uitsluitend onder
de militaire autoriteiten ressorteeren.
Uit de kazerne van het 141ste regiment infan
terie te Marseille is, volgens het D.N.B., op tot
nu toe niet opgehelderde wijze een mitrailleur
verdwenen.
Sommige bladen veronderstellen, dat het wa
pen een weg naar Spanje heeft gevonden.
VATICAANSTAD, 22 Febr. (Stefani) De
H. Congregatie der Riten heeft de heiligverkla
ring van een jonge Indiaansche vrouw, die de
eerste Heilige zou worden uit het volk der
roodhuiden, in studie genomen. Het is de
maagd Catharina Tekakwitha uit den stam
der Mohawks; zij leefde van 1636 tot 1680 ln
het gebied, dat thans den staat New-York
vormt.
Haar zaak wordt verdedigd door de Jezuïeten,
tot wier Orde haar geestelijke leidsman be
hoorde.
Nog heden ten dage spreken de Indianen van
haar, die zij noemen „de schoonste bloem, die
ooit gebloeid heeft onder de menschen."
VERWACHTING: Zwakke tot matigen
veranderlijken wind. later uit Westelijke EE
tot Noordelijke richtingen, betrokken
met regen, later tijdelijk opklarend, aan- jE
vankelijk zachter, later weer kouder.
Hoogste barometerstand 763.8 te Isafjord
Laagste barometerstand 738.8 te Skagen
Zon op v.m. 7.04 onder n.m. 5.25 uur.
Licht op n.m. 5.55. Maan op n.m. 2.29
onder v.m. 5.20. Volle Maan 25 Febr.
DE ALLERBESTE
1.40 per H.L.
FRIESCHE VARKENMARKT 6—10
TELEFOON 14164
ROCKFORD, 22 Febr. (A.N.P.) In het
Zuiden van Wisconsin en in Noord-Ulinois
zijn weer nieuwe overstroomingen ontstaan.
Het water van een zestal stroomen trad in
deze gebieden buiten zijn oevers. Duizen
den acres laag gelegen land stroomden on
der. Vijf personen zijn om het leven geko
men, verscheidene anderen worden vermist.
De groote automobieltentoonstelling te Berlijn neemt niet minder dan negen
enorme hallen in beslag. De meest moderne snufjes zijn er te bewonderen.
Boven: een zware vrachtauto met rupsbanden; onder: de glazen carrosserie
maakt het een ieder mogelijk de constructie van den wagen te bewonderen
ST. NAZAIRE, 22 Febr. (Havas) Zondag
morgen heeft minister-president Blum in gezel
schap van den secretaris generaal der C. G. T.,
Jouhaux, zich naar het monument voor de in
den oorlog gevallenen begeven, waar zij bloemen
neerlegden. Tijdens een noenmaal, aangeboden
door het gemeentebestuur, heeft Blum uiteen
gezet, waarom thans een pauze zal treden in de
door de regeering uit te voeren hervormingen
„Wij zijn aldus Blum vast besloten
de moeilijkheden te overwinnen. Wij zullen
niet terugtrekken en geen stukje van het
Verworven terrein prijsgeven. Doch om te.
zware lasten voor het land te vermijden is
een adempauze noodig, voor wij beginnen
aan een nieuwe étappe, die, als de vorige,
de instemming heeft van het Volksfront.
Er is geen sprake van een verslappen, hoe
weinig ook, van den band, die ons bindt met
de volksmassa's noch op nationaal, noch op in
ternationaal gebied."
Blum hield Zondagavond te Nantes een rede,
waarin hij o.m. bestreed, dat de regeering aan
den leiband der arbeidersorganisaties loopt. De
tegenstanders der regeering wees hij op de ern
stige gevolgen, die een falen der volksfront-
regeering zou hebben.
De secretaris-generaal van de C. G. T., Léon
Jouhaux, zeide: Het is thans onmogelijk de re
geering, die door de volksmassa wordt gesteund,
af te breken. Wfj beleven een moeilijke over
gangsperiode. Indien de opleving niet zoo is,
zooals ze zou moeten zijn, dan is dat omdat zij
botste op de vijandigheid van bevoorrechten,
op den muur van geld, dien wij onverwijld moe
ten neerhalen.
De te nemen maatregelen zijn: controle
op en nationalisatie van het crediet en de
groote industrie.
Wij willen de regeering van het volks
front onzen wil niet opleggen, maar wat be
gonnen is, moet worden geactiveerd.
In een te Billy Montigny gehouden rede zei
de secretaris-generaal der communistische partij,
Thorez: „Er bestaat nog groote ongerustheid.
De prijsstijgingen nemen onrustbarende afme
tingen aan. Het aantal werkloozen is weinig
verminderd en zij zijn ongelukkiger dan in vo
rige jaren." Spr. verklaarde voorts, dat het com
promis, dat thans ten aanzien van de Spaan
sche kwestie is gesloten, de communistische
partij niet bevredigt.
WEENEN, 22 Febr.(Havas)Ongeveer vijf
tigduizend belangstellénden, die op veiligen af
stand gehouden werden door krachtige afdee-
lingén politie, waren bij aankomst van den
Duitschen .Rijksminister van Buitenlandsche
Zaken komen kijken. Hier en daar, maar verre
van algemeen, werden kreten als „Heil Hitier"
gehoord. Enkele pogingen van nationaal socia
listen. om - te betoogen, werden terstond onder
drukt. De betoogers werden uiteengejaagd. In
de stad wordt niet gevlagd.
Von- Neurath heeft bloemen gelegd bij het
gedenkteeken voor de gesneuvelden.
De toestand der gewonden bü den aanslag tc
Addis Abeba is gunstig; 2000 inboorlingen zijn
gearresteerd.
De Fransehc minister-president, Léon Blum,
kondigde een adempauze aan in zijn politiek,
voor hij begint aan de nieuwe etappe.
China's regeering streeft naar een regeling met
Japan, dat eveneens toenadering zou wenschen,
en strijdt tegen de communisten.
Overste Koe heeft het program van zijn
nieuwe beweging voor eendracht in Polen uit
eengezet.
Uit beide kampen in Spanje warden bloedige
offensieven gemeld. De rooden zouden Oviedo
zijn binnengerukt.
Het uittreden van Paraguay uit den Volken
bond is thans rechtsgeldig geworden
De Duitsche minister van Buitenlandsche Zaken,
Von Neurath, brengt een bezoek aan Weenen.
De conferentie der Oslo-staten zal op 3 Maart
tc Den Haag beginnen.
Afscheids-plechtigheid van Z. H. Exc. Mgr. N.
Stam te Haarlem.
De Eerste Kamer begint na Paschen met de be
handeling der Grondwetsherziening.
Moordaanslag in AmsterdamOost.
De Maas stijgt weer.
ROME, 21 Febr. (Havas). De toestand van
maarschalk Graziani, die bij den Zaterdag
j.l. op hem gepleegden aanslag licht aan
den arm werd gewond, is zeer bevredigend.
Van generaal Liotta, die ernstiger gewond
werd, is een been geamputeerd, doch zijn
toestand wekt geen bezorgdheid. De aboena
der Koptische Kerk, Kyrillis, en andere in
boorlingen zijn licht gewond en hun toe
stand is reeds veel beter.
In verband met den aanslag zijn 2DOO in
boorlingen gearresteerd. Detachementen
fascisten hebben ln eenige wijken van Addis
Abeba huiszoekingen verricht..
Naar nog vernomen wordt, is generaal Liotta
aan het oog gewond. Een beroemde oogarts is
per vliegtuig van Rome naar Addis Abeba ver
trokken, want men vreest, dat Liotta een oog
zal moeten missen.
OSLO, 22 Febr. (D.N.B.) De gemalin Van
den Noorschen Kroonprins Olav, Prinses Martha,
heeft het lev.en geschonken aan een zoon. "Tot
nu toe had het Kroonprinselijk paar twee
dochters, zoodat het Huis Slesvig-Holstein thans
een stamhouder heeft.
SYDNEY,. 21 Febr. (A.N.P.) Tien vliegtuigen,
die zochten naar het vermiste verkeersvliegtuig
van de lijn BrisbaneSydney, hebben op het
strand, od 55 kilometer van Sydney, het ver
brande wrak van een vliegtuig waargenomen. Zij
kenden het niet uit de lucht identificeeren.
Stand op Maandag 1 uur n.m.: 741.3.
Vorige stand: 742.8.
WARSCHAU, 22 Febr. (P.A.T.) Zondag
middag heeft overste Koe voor de microfoon
de ideologische en politieke verklaring afge
legd over het nieuwe politieke kamp, dat hu
heeft gesticht.
Hij beriep zich hierbij op de toespraken van
maarschalk Rydz-Smigly, waarin deze aandrong
op eenheid en de onderlinge geschillen te ver
geten en eensgezind te werken aan de verdedi
ging van den Staat.
Ten aanzien van den godsdienst verwees Koe
naar de regeling van Godsdienst en Staat, welke
is vastgelegd in de grondwet.
Wat de sociale kwestie betreft, zeide spr.,
dat geen leer, welke slechts een sociale
groep dient, voor Polen dienstig is. Het
communisme is den Poolschen geest zoo
vreemd, dat hiervoor in Polen geen plaats is.
Een communistisch Polen zou geen Polen
meer zijn; Polen heeft het communisme op
de slagvelden in 1919 en 1920 van de hand
gewezen.
De „Asahi Sjimbun" te Tokio bericht, dat
minister-president Hayashi in de begroo-
tings-commissie in antwoord op een vraag
heeft verklaard, dat zijn politiek ten aanzien
van China er op gericht is, geleidelijk de
problemen, welke beide landen betreffen,
op te lossen.
De weerbaarheid van den staat, zoo zeide
overste Koe verder eischt organisatie van het
economisch leven. Spr. baseert zich op het privé-
bezit en particulier initiatief, doch de Staat
behoudt het recht invloed uit te oefenen op de
harmonische ontwikkeling van de totale pro
ductie. Aangezien de structuur van Polen voor
namelijk steunt op de breede massa van arbei
ders en boeren, moet vooral rekening worden
gehouden met het lot, den welstand, de cultuur
en de gezindheid van deze massa.
Vervolgens wees overste Koe op de noodzake
lijkheid van verbetering van de toestanden op
landbouwgebied.
Aangezien dit echter de overbevolking in den
landbouw niet verhindert, moet de ontwikkeling
van de industrie en de steden worden nage
streefd.
Ten aanzien van de minderheden zeide overste
Koe, dat zij geëerbiedigd zullen worden, voor
zoover zij het staatsbelang niet schaden. Wille
keur en terreur tegen het Joodsche deel van de
bevolking zullen niet worden geduld. Doch het
streven van het Poolsche volk naar economische
zelfstandigheid noemt spreker natuurlijk.
Het jachtbezoek van Goering aan Polen was
Zondag ten einde.
Welingelichte kringen bevestigen, dat Goering
Rydz-Smigly tijdens hun onderhoud op 16 Febr.
namens den Fuehrer heeft gewezen op den
wensch van het Rijk goede betrekkingen met
Polen te onderhouden.
Men verklaart niets te hebben gehoord van
een uitnoodiging van Goering aan Rydz-Smigly
een bezoek aan Duitschland te komen brengen.
NANKING, 21 Febr. (Havas). De centrale
uitvoerende comité's hebben de richtlijnen voor
de centrale regeering vastgelegd.
Wat Japan betreft, zal China blijven streven
haar regeling der betrekkingen met dit land
op den grondslag van gelijkheid, wederkeerig-
heid en eerbiediging der territoriale souvereini-
teit en onschendbaarheid. Een onmisbare voor-
Waarde voor ontspanning is opheffing van alle
belemmeringen, die aan het Chineesch bestuur
in Noord-China in den weg zijn gelegd.
Van de communisten wordt geëischt, dat hun
strijdkrachten worden ontbonden, dat de Chi-
neesche sovjet-regeering verdwijnt, de commu
nistische propaganda wordt gestaakt en ten
slotte dat de leer van den klassenstrijd wordt
prijsgegeven.
Van welingelichte zijde wordt vernomen, dat
Tsjang Sjoen, de minister van Buitenlandsche
Zaken, voornemens zou zijn af te treden. Hij
zou worden opgevolgd door dr. Wang Tsjoen
Hoei, oud-rechter van het Permanente Hof van
Internationale Justitie te 's Gravenhage, en oud-
Bezant van China te Londen.
t
LONDEN, 21 Febr. (D. N. B.). Uit Asun
cion wordt vernomen, dat de regeering van Pa
raguay officieel bekend heeft gemaakt, dat het
Uittreden van Paraguay uit den Volkenbond
thans rechtsgeldig is geworden.
Zooals men weet, heeft Paraguay twee jaar
geleden het lidmaatschap van den Bond op
gezegd.
AKEN, 22 Febr. (D.N.B.). In een electri-
sche fabriek te Eschweiler, bij Aken, zijn door
een ontploffing twee werklieden gedood en ne
gen gewond, waarvan twee ernstig. De mate
rieele schade is van weinig beteekenis.
De premier hecht groote waarde aan een toe
nadering tusschen beide landen en hoopt de
vijandige gevoelens ten aanzien van Japan in
een groot deel van China te kunnen doen ver
dwijnen.
