Staatsbezoek van v. Neurath
aan Weenen
IBIS SHAG
Dr. v. Voorthuysen treedt af
Instantlne
Moordaanslag in
Amsterdam-Oost
Dobbelmann
leltker... man!
Samenkomst der
Oslo-staten
SCHANDELIJK
VON PAPEN'S ROL
25..40„„„
GRONDWETSHERZIENING
ZIJN VERDIENSTEN VOOR
HET B.O.
DE MAAS STIJGT WEER
MAANDAG 22 FEBRUARI 1937
BUITENLAN DSCH OVERZICHT
Netelige vraagstukken
RADIOVOORDRACHT OVER
PRINSES JULIANA
bloeiende ftlante*,
Schorsing bij werkverschaffing
Na Paschen in de Eerste Kamer
aan de orde
Prins Bernhard licht
verkouden
Eenige dagen binnenshuis
gebleven
H. Af. DE KONINGIN NAAR
NEDERLAND
UIT DE R. K. STAATSPARTIJ
De stemming over de candidaten-
lijst
Dader richt wapen op
zich zelf
WEDER EEN KERK-INBRAAK
In de Haarlemmermeer
De organisatie van het buiten
gewoon onderwijs is zijn
werk geweest
24 Februari B.O.-dag
in Nederland
De conferentie van experts zal op
3 Maart te Den Haag
aanvangen
Honderden hectaren onder water
Autobestuurder om het
leven gekomen
De wagen raakte ondersteboven
in een vaart
DOODELIJK AUTO-ONGELUK
Vrouw in een sloot geworpen
Wanneer een bewindsman uit de demo
cratische landen op reis gaat, ook op
diplomatieke reis, dan pakt hij zijn
koffertje, bestijgt trein, auto of vliegmachine
en vertrekt en komt aan zonder omhaal. Ten
hoogste wordt h(j vergezeld van een secretaris
en wordt op het station van aankomst begroet
door een ambtgenoot. Wanneer echter een
regeerder uit een dictatorland naar een ander
land reist, komt er heel wat kijken. Extra-
treinen, talrijk gevolg, pompeuze ontvangsten,
eere-compagnieën. Uiterlijkheden, in de demo
cratische landen alléén voor vreemde vorste
lijkheden bestemd. Men herinnere zich de
pracht en praal om het bezoek van generaal
Goerfng aan het Rome van Mussolini. En zoo
kcmt heden ook de Duitsche minister van
Buitenlandsche Zaken, Baron von Neurath, te
Weenen aan, vergezeld van twaalf hooge amb
tenaren en van twaalf officieele persridders. In
het gevolg van den minister bevindt zich ook
de Duitsche gezant te Weenen, Herr von Papen.
Waarom is von Papen naar Berlijn ge
reisd alvorens von Neurath naar Weenen
kwam? De officieele lezing zegt, dat hij 't
bezoek van den minister moest voorbereiden.
Officieus staat de zaak ietwat anders. Daar
hebben de Katholieke Reichspost en de natio
nale Wiener Neueste Nachrichten 'n boekje over
open gedaan. Men herinnert zich, dat precies
een week geleden Bondskanselier Schuschnigg
voor de functionarissen van het Vaderlandsche
Front een groote rede heeft gehouden, waarin
hij weer, zooals altijd, sterk opkwam voor de
algeheele zelfstandigheid van Oostenrijk. In
deze rede legde hij den nadruk op twee dingen.
Ten eerste op ernstige onderdrukking van den
nationaal-socialistischen woelarbeid. Letterlijk
zeide hij: „De onhandelbare nationaal-socialis-
ten zullen in de toekomst de strafrechtelijke
verantwoordelijkheid van hun houding moeten
dragen." En ten tweede behandelde hij de kwes
tie van het herstel der Habsburgsche monarchie
in opvallend scherpen bevestigenden zin, al
hoewel hij er aan toevoegde, dat de tijd voor
dit herstel nog niet rijp was. Beide punten had
den Berlijn zéér ontstemd. Natuurlijk is men
daar niet gediend van een hardhandige behan
deling der Oostenrijksche nazi's en van een
herstel der Habsburgers moet men daar heele-
maal niets hebben, omdat daardoor de „An
schluss", waarop men nog altijd hoopt, voor goed
van de baan zou zijn. Deze ontstemming was
niét bevorderlijk voor de plannen van von Papen,
den man, die het meeste er toe heeft bijgedra
gen, dat het accoord van 11 Juli 1.1. tusschen
Oostenrijk en het Derde Rijk tot stand kwam.
En daarom reisde von Papen naar Berlijn, om
von Neurath nader in te lichten. De heer von
Papen heeft namelijk grooten diplomatieken
speurzin en houdt taai aan zijn eenmaal ge
vormde plannen vast. En deze plannen bestaan
daarin, om toch op eenigerlei wijze Oostenrijk
te verbinden aan het Derde Rijk. Het woord
„Anschluss" gebruikt hij nooit meer. Hij heeft
er een ander woord voor gevonden, de „ontslui
ting van Oostenrijk". De Oostenrijksche regee
ring heeft dit listige begrip doorzien en de jong
ste rede van von Schuschnigg heeft getoond,
dat de Oostenrijksche machthebbers, ondanks
hun onloochenbare sympathie voor Duitschland,
ondanks hun aanvankelijke tegemoetkomend
heid tegenover de nationaal-socialisten en on
danks hun voortdurend op den voorgrond plaat
sen van het Duitsche karakter van Oostenrijk,
toch van plan zijn aan deze „ontsluitingspoli-
tiek" op zekere punten onvoorwaardelijk paal en
perk te stellen.
Schuschnigg heeft daarbij den vollen steun
van Mussolini. In deze kwesties werkt de fa
meuze spil Rome-Berlijn niet, omdat Duitsch
land en Italië hierbij tegenstrijdige belangen
hebben. Op grond van de Romeinsche protocol
len staat Schuschnigg in voortdurend overleg
met Mussolini. Vooral is dit het geval wat be
treft Schuschnigg's positie tegenover het monar
chale vraagstuk. Naar verluidt zal binnenkort
Schuschnigg een samenkomst hebben met den
duce. Dit bezoek is des te meer noodig, nu
Hitier, naar het heet, niet met gekruiste ar
men zal blijven toezien, mocht de Habsburgsche
restauratie een feit worden. Men herinnere zich
in dit verband, dat een der punten van het
accoord van 11 Juli een driejarig moratorium
behelsde ten aanzien van de monarchale kwes
tie. In dit geval staan Hitler en Mussolini lijn
recht tegenover elkander. De voorbeschouwin
gen in de Duitsche pers over 't bezoek van von
Neurath zwijgen, blijkbaar op instigatie van
von Papen, dan ook geheel over alle onderlinge
kwesties. De Duitsche pers wijst er zelfs na
drukkelijk op, dat men geen sensationeele re
sultaten van de besprekingen moet verwach
ten, maar dat de betrekkingen met Oostenrijk
zullen worden verstevigd en dat daarom pers
kwesties, cultureele samenwerking en economi
sche problemen zullen worden behandeld. Al
leen Hitiers orgaan, de Völkische Beobachter,
laat zich op dezen kalmeerenden invloed niet
in. Het orgaan stelt met ronde woorden vast,
dat de twee groote vraagstukken, die ter be
handeling zullen komen, zijn: de binnenland -
sche pacificatie van Oostenrijk (dit is de be
handeling der Oostenrijksche nationaal-socialis-
■ten) en de restauratie. Over dit laatste punt zegt
net blad, dat het niets anders is dan een ma
noeuvre van Duitschlands vijanden, om den
twistappel te werpen tusschen Berlijn, Rome en
De heer J. J. Moerman, schoolhoofd te Den
Haag, zal Vrijdagavond een voordracht voor de
Belgische radio houden over het leven van Prin
ses Juliana.
Von Neurath
hebben wekelijks voedsel nodig, dus
POKON kunstmest
verkrijgb. bij de bloem
en zaadwinkels met.
gratis verzorg.aanw.
ookbloembollenhoudenvan
vraag niet kunstmest, vraag nierk I w l\ w 1^
Weenen. De heeren von Neurath en von Pa
pen zullen dus geen gemakkelijke taak hebben.
En ook de positie van Schuschnigg en diens ka
binet is bijzonder hachelijk, als Duitschland op
de twee genoemde punten al te sterk den na
druk zou leggen.
Niet zonder bezorgdheid ziet Weehen de
aankomst van von Neurath tegemoet. De
regeering heeft reeds vele nationaal-so-
cialistische elementen in voorloopige hechtenis
moeten nemen, omdat deze pamfletten ver
spreid hadden, waarin werd opgeroepen tot be
toogingen voor het Hitlerisme bij de aankomst
van den Duitschen bewindsman. Ook de Oos
tenrijksche pers is niet gerust over den afloop
van von Neurath's bezoek. Zij stelt in het licht,
dat Oostenrijk zich er over verheugt, dat na
jaren van meeningsverschil thans de natuur
lijke betrekkingen tusschen twee Duitsche sta
ten, beide gegrondvest op het recht van vrije
beschikking, hersteld zullen worden. Zij ver
klaart, dat de persoon van von Neurath alge
meen vertrouwen geniet en dat zijn bezoek ten
doel zal hebben de uitbreiding der overeen
komst van 11 Juli. Dit zijn natuurlijk alge
meenheden. De Katholieke Reichspost maakt
zich tot tolk der bezorgdheid: „Ongetwijfeld
zou onze gast gaarne zien, dat de verzoening in
wat sneller tempo geschiedt. Maar de belangen
gemeenschap, die ons met Duitschland bindt,
is voor ons een bron van bezorgdheid. Iedere
slag, die aan het Christendom in Duitschland
wordt toegebracht, wordt hier gevoeld als iets,
dat ons aangaat, het Christendom is een be
standdeel van het Germanisme."
Laat ons hopen, dat het bezoek van von Neu
rath zonder incidenten verloopt en in het be
lang van den wereldvrede gunstige resultaten
zal opleveren.
Een 30-tal werkloozen die de vorige week op
de werkverschaffing aan het TwenteRijn
kanaal onder Ambt-Delden wegens aftrek van
2 cent op hun uurloon in staking waren gegaan,
is voor den tijd van 14 dagen geschorst.
stilt en voorkomt
pijnen
Het Koninklijk Besluit, waarbij de
verkiezingen voor de nieuwe Tweede
Kamer worden uitgeschreven, is
naar ons ter oore komt dezer
dagen nog niet te verwachten. Eerst
moet de Grondwetsherziening in de
Eerste Kamer behandeld worden en
daarna moet voorafgaande aan
het Koninklijk Besluit, regelende de
verkiezing de ontbinding plaats
hebben.
Verwacht wordt, dat de Eerste
Kamer na Paschen een aanvang zal
maken met de behandeling der wets
ontwerpen tot wijziging der Grondwet
Prins Bernhard was Zondag licht verkouden,
zoodat Z. K. H. thuis moest blijven. De Prins
was op, toen de Koningin van twee tot zes op
bezoek in het kasteel was. Hij zat bij haar in
de hall, doch na het vertrek van H. M. zocht
hij onmiddellijk het bed op.
Op advies van den dokter zou Prins Bernhard
ook heden nog binnenshuis blijven. Z. K. H. is
een weinig heesch. Prinses Juliana soupeerde
zonder haar gemaal in de eetzaal. De komst van
Prins Aschwin is uitgesteld tot Dinsdag, wan
neer Prins Bernhard waarschijnlijk geheel her
steld zal zijn. Des avonds zal dan op het kasteel
een intiem feestje plaats vinden.
Maandagochtend om 9.40 uur vertrok de
Koningin met haar gevolg met den gewonen
trein, waaraan een gereserveerd rijtuig is
gehaakt, uit Zeil am See. om via Basel, waar
een slaapwagen gereed staat, de reis naar
Nederland te maken
Op verzoek van H. M. geschiedde het vertrek
zonder eenig ceremonieel en in alle stilte. Het
station was afgezet.
Reeds Zondag had H.M. de Koningin afscheid
genomen van H. K. H. Prinses Juliana, met wie
Zij hedenochtend voor Haar vertrek nog een
telefoongesprek heeft gevoerd.
De stemming over de definitieve candidaten-
lijst zal vermoedelijk reeds op Zondag 4 April
in de afdeelingen van de R.K. Staatspartij wor
den gehouden.
Vit teleurgestelde liefde op
57-jarige vrouw geschoten
Zondagavond heeft een man in het
trapportaal van een perceel aan de
Wagenaarstraat te Amsterdam-Oost,
uit een klein model cylinderrevolver
vier schoten op een 5 7-jarige vrouw
uit de Pontanusstraat gelost. De
schoten troffen alle doel; drie raakten
het hoofd en een den hals. Na zijn
daad bedreven te hebben richtte de
man het wapen op zichzelf, waarbij
hij in het hoofd zwaar werd gewond.
Beide slachtoffers zijn in hoogst ern-
stigen toestand naar het Onze Lieve
Vrouwegasthuis vervoerd.
De man, een 47-jarige landbouwer uit Bode
graven, was gehuwd, de vrouw leefde geschei
den van haar man. Waarschijnlijk is een lief
desconflict de oorzaak van het drama. Com
missaris Staal van het bureau Linnaeusstraat
stelt een uitgebreid onderzoek in.
De ruzie, welke zich aanvankelijk in huis had
afgespeeld, zette zich op straat voort. In haar
angst liep de vrouw de trap op van een perceel
in de Wagenaarstraat. De man holde haar na
en riep, dat zij weer beneden moest komen: „Ik
zal je vermoorden," voegde hij er aan toe. Toen
de vrouw gehoor gaf aan de woorden van den
man en naar beneden kwam, trok hij op straat
zijn revolver. Dit alles werd gehoord en een
en ander gezien door een jongen, Jan Gerritsen
genaamd, die op dit oogenblik passeerde.
De vrouw is toen opnieuw de woning bin
nengesneld, waar zich op de trap het drama
heeft afgespeeld. Agenten, die in de buurt
surveilleerden, hoorden de schoten en wa
ren spoedig ter plaatse. De vrouw kon nog
mededeelen, dat de man geschoten had. Hij
moet volgens haar uit jalouzie hebben ge
handeld. Reeds den geheelen dag was zij
door hem gedreigd, doch des avonds had hij
pas over vermoorden gesproken. De revol
ver had vijf patronen. Vier schoot hij op
zijn slachtoffer af, terwijl hü het vijfde
Schot op zich zelf richtte.
Vanmorgen vroeg bestond er voor de vrouw
geen onmiddellijk levensgevaar. De kogels schij
nen geen edele deelen te hebben geraakt. Ook
de toestand van den man is redelijk wel. Ver
moedelijk zal hij zijn rechter oog moeten ver
liezen. Direct na het drama verzamelde zich in
de omgeving zeer veel publiek, dat door de
politie werd verspreid. In den afgeloopen nacht
heeft men huiszoeking in de woning van de
vrouw verricht
VOOR DE PIJP
Zaterdagmorgen werd ontdekt, dat was inge
broken in de Ned. Hervormde kerk te Hoofddorp.
De dieven waren door de opening van een
uitgesneden ruit de consistoriekamer binnen
gedrongen en hadden de offerbussen in de kerk
opengebroken en ontdaan van haar inhoud, die
slechts gering kan geweest zijn, omdat ze kort
geleden geledigd waren.
Ook aan den Aalsmeerderweg nabij den Kruis
weg is denzelfden nacht bij de aldaar wonende
winkeliers M. en B. ingebroken.
Bij eerstgenoemde werd de in het kantoor
staande brandkast opengebroken. De dieven
konden echter daarin niets anders van hun ga
ding vinden dan een kistje met enkele honder
den centen, zoodat de buit niet groot was.
Bij B. werden ze, terwijl ze zich reeds door een
raam toegang tot de woning hadden verschaft,
door het blaffen van een hond in hun werk
gestoord, zoodat ze zich genoodzaakt zagen de
vlucht te nemen. De politie stelt een onderzoek
in.
Op 1 Maart as. zal Dr. A. van Voorthuysen
aftreden als inspecteur van het buiten
gewoon lager onderwijs, wegens het be
reiken van den pensioengerechtigden leeftijd.
Hiermee sluit Dr. A. van Voorthuysen een
loopbaan af, die eervol is geweest voor hem
zelf, maar die daarnaast misschien nog meer
verdienstelijk is geweest tegenover een groot
aantal kinderen in Nederland. Dat wij het te
genwoordig heel normaal en vanzelfsprekend
vinden, dat aan kinderen, die op een of andere
manier gebrekkig zijn, een speciaal onderwijs
wordt gegeven, en dat zij daarna nog voort
durend het object blijven van liefdevolle na
zorg, is voor een groot deel te danken aan den
ambtenaar, die in het begin van de volgende
maand met pensioen gaat.
Sinds 1 Januari 1921 neemt Dr. van Voort
huysen zijn functie waar. Het valt niet te ont
kennen, dat ook voor dien tijd aandacht en
zorg werd besteed aan het gebrekkige kind. In
dit verband kunnen we wijzen op het Doof
stommen-instituut te St. Michiels-Gestel en
op het Blindeninstituut te Grave, die onder de
Katholieken meer speciaal bekend zijn. Beide
genieten een grooten roep en niet het minst
geldt het Doofstommen-instituut, waar Mgr.
Hermus zijn levenswerk heeft gevonden, als een
voorbeeld.
Doch deze inrichtingen werken uiteraard
slechts op een speciaal terrein. Voor Dr. van
Voorthuysen was een breeder arbeidsveld be
stemd. Hij trad op als eerste inspecteur voor
het buitengewoon lager onderwijs en hij kreeg
de taak dit te organiseeren. Hi) heeft dit on
derwijs in vele opzichten verbeterd; want hij
ging bij zijn werk uit van de stelling, dat kin
deren, die een bepaald gebrek hebben, een be
paald zintuig missen, niet geholpen zijn als de
gewone leerstof van het lager onderwijs hun
bijgebracht wordt op voor hen bevattelijke wijze,
maar dat dit gebrek zoodanigen invloed heeft
op hun geheele ontwikkeling, dat zij niet alleen
behoefte hebben aan een speciale methode,
maar ook aan een speciale leerstof. Men kan dit
opzetten als algemeene stelling, maar in de
practijk komt dit hierop neer, dat elk kind be
hoefte heeft aan speciale leerstof, want dat elk
kind bepaalde ontwikkelingsmogelijkheden
heeft. Zoodat een zorgvuldig onderzoek van elk
kind geboden is. Hieruit volgt, dat het intellec
tualistische onderwijs moet plaats maken voor
een heilpaedagogische behandeling.
Had Dr. van Voorthuysen in de jaren van
zijn inspecteurschap niet meer bereikt
dan dit zijne verdiensten zouden reeds
groot genoeg zijn om hem te huldigen voor zijn
werk. Maar er is nog meer. Het is ook voor een
groot deel zijn werk geweest, dat van de zijde
der wetenschap een belangstelling voor het
buitengewoon onderwijs is ontstaan. Tot voor
kort was de belangstelling uit universitaire
kringen voor het vraagstuk der onvolwaardig
heid in het algemeen zeer gering. Zoo kon het
niet anders, of aan de vorming van het per
soneel der scholen ontbrak nog zeer veel. Doch
ook hierin is verandering gekomen. In 1929 zijn
cursussen voor voortgezette vakstudie met rijks
subsidie tot stand gekomen. Hierop is gevolgd
de opening van het Paedologisch Instituut te
Amsterdam en van de Orthopaedische en Pae-
dologische Instituten te Nijmegen. Hiermede is
in zekeren zin het werk van Dr. van Voort
huysen bekroond, want hiermede kreeg de be
strijding der nadeelen van de onvolwaardigheid
een wetenschappelijken ondergrond.
Doch de aftredende inspecteur deed nog
meer. Buitengewoon onderwijs zonder nazorg
verliest veel van zijn beteekenis. Daarom zijn
tijdens zijn inspecteurschap in vele plaatsen
commissies voor nazorg tot stand gekomen,
welke de zorg voor werkinrichtingen op zich
namen.
Ook het platteland had ten aanzien van dit
onderwijs zijn aandacht. Hij was den laatsben
tijd bezig dit gewestelijk te organiseeren. Een
aanvang is gemaakt met het oprichten van
streekscholen, die bezocht kunnen worden door
kinderen van een bepaald rayon.
Naast dit alles had ook het lichamelijk zwak-
Dr. A. van Voorthuysen, inspecteur
van 't Buitengewoon Lager Onderwijs,
die per 1 Maart a.s. aftreedt
ke kind zijn aandacht en het stichten van ko
loniehuizen, waar deze kinderen herstel kun
nen vinden, is door hem sterk bevorderd.
Dat een ambtenaar met een dergelijke ver
dienstelijke loopbaan niet zonder meer zijn post
kan verlaten, zal iedereen duidelijk zijn. Door
verschillende organisaties is hij reeds gehuldigd
en op 6 Maart as. zal hem te Den Haag een
grootsche huldiging geworden. Hier zal de mi
nister van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen spreken en tevens zal een gedenkboek ver
schijnen, waarin vele prominente figuren ge
tuigenis zullen afleggen nopens den verdien
stelijken arbeid van den scheidenden inspec
teur.
Tevens zal te zijner eer od Woensdag 24 Fe
bruari een „Buitengewoon-Onderwijsdag" wor
den gehouden, waarop door elke school voor
buitengewoon onderwijs iets bijzonders zal wor
den gedaan met een propagandistische strek
king. Op deze wijze willen allen in Nederland,
die relatie hebben met het buitengewoon on
derwijs, getuigen van hun waardeering voor Dr.
A. van Voorthuysen, die ruim zestien jaar zijn
beste zorgen heeft gegeven voor onvolwaardiger:
en gebrekkigen.
Rookt IBIS bij voorkeur uit een IBIS-pijp.
Bij Uw winkelier verkrijgbaar.
De regeeringspersdienst bericht, dat
de Nederlandsche regeering aan de
regeeringen der z.g. Oslo-staten heeft
voorgesteld de conferentie van ex
perts op 3 Maart a.s. te 's Graven-
hage te doen aanvangen.
In verband met het bovenstaande bericht van
den regeeringspersdienst vernemen wij, dat nog
niet vaststaat, waar de besprekingen zullen
worden gehouden. Wellicht zullen de vertegen
woordigers der Oslo-landen samenkomen in het
departement van Buitenlandsche Zaken. Het
ligt voorts in de bedoeling, dat de minister
president, dr. Colijn, de eerste bijeenkomst zal
openen.
Verwacht wordt, dat de eerste conferentie vier
of vijf dagen zal duren. Onzerzijds zullen ver
tegenwoordigers van de departementen van Bui
tenlandsche Zaken, van Handel, Nijverheid en
Scheepvaart, van Landbouw en Visscherij, van
Financiën en van Koloniën aan de besprekingen
deelnemen.
Voor de tweede maal binnen acht dagen is de
doorvaart voor schepen, welke hoog boven water
liggen, aan de Maasbrug te Blerick gestremd. De
aanhoudende regen van de laatste dagen is hier
van de oorzaak. De laatste tien jaar is de wa
terstand niet hooger geweest dan nu en nog
steeds blijft de Maas wassen. Dit feit is een
groot ongerief voor de tuin- en landbouwbevol
king, welke in verband met den aanhoudenden
regen en den hoogen waterstand geen arbeid
op het land kan verrichten. Ook heeft zij veel
te lijden van het kwelwater, dat honderden hec
taren land onder water zet en den voorjaars-
arbeid, zooals spitten, geheel belemmert.
Vannacht omstreeks half twee heeft aan
den Kleiweg onder Overschie een ernstig
auto-ongeluk plaats gehad, dat aan een
autobestuurder het leven heeft gekost.
Op den bochtigen en vrij smallen kleiweg
tusschen Hillegersberg en Overschie zijn reeds
meerdere auto-ongelukken gebeurd en ook nu
weer was de vaart, welke langs den weg loopt,
oorzaak van den dood van een automobilist.
Het echtpaar V. uit Voorburg kwam met een
auto, waarin ook een tienjarig zoontje gezeten
was, uit de richting Hillegersberg. Bij een der
vele bochten gleed de wagen van den weg ten
gevolge van de gladheid. De bestuurder trachtte
den wagen weer op den weg te brengen. Over
een afstand van ongeveer 35 meter reed hij
over den berm, daarna gleed de auto schuin
naar beneden en kwam ondersteboven in de
vaart terecht.
Reeds op den berm hadden de inzittenden de
portieren open gemaakt. Op het hulpgeroep
kwamen onmiddellijk omwonenden toegesneld.
Zij slaagden er vrij spoedig in de drie inzit
tenden op het droge te brengen. De vrouw bleek
licht gewond te zijn, het zoontje was ongedeerd.
Zij zijn naar familie in Overschie overgebracht.
De man, de 43-jarige C. V., bleek er zeer
slecht aan toe te zijn. Hij had waarschijnlijk
zeer veel modder binnengekregen. Men bracht
hem over naar het gemeente-ziekenhuis aan
den Bergweg te Rotterdam, waar hij kort na
aankomst is overleden.
Zaterdagavond is de echtgenoote van den
heer L. de V. te Donkerbroek (gem. Ooststel
lingwerf) aangereden door een personenauto,
waarbij zij in een langs den weg loopende sloot
werd geworpen. De bestuurder van den auto,
die onmiddellijk stopte, heeft de vrouw met be
hulp van eenige toegeschoten personen uit het
water gehaald en haar daarna naar huis ver
voerd. Zij was bewusteloos en had ernstige ver
wondingen aan het hoofd. In den afgeloopen
nacht is de vrouw aan haar verwondingen
bezweken.
Het is merkwaardig, dat het begin
van het einde van de ergste we
reldcrisis, dat men hier en daar
in het zicht meent te zien komen, ge-
paard gaat met een zucht tot staken.
Oppervlakkig bezien zou men verwach
ten, dat allen, die gedurende de cri
sis hun werk konden behouden daarover
zoo voldaan zouden zijn, dat zij er angst
vallig voor zouden waken iets te doen,
waardoor hun werkgelegenheid in %e~
vaar kan worden gebracht, en dat al
len, die lang werkloos zijn geweest, maar
weer in het productie-proces ingescha
keld werden, alles in het werk zouden
stellen om niet opnieuw terug te vallen
in de ellende, waaronder zij hebben
moeten zuchten. Hoe komt het nu, dat
juist in dezen tijd, waarin door verschil
lende, niet altijd even gezonde en natuur
lijke oorzaken (devaluatie, oorlogsin
dustrie, reactie op al te sterk doorgevoer
de productie-beperkingen, autarkistische
bevordering van kunstmatig in het leven
geroepen of in stand gehouden binnen-
landsche industrieën) de werkgelegenheid
eenige verruiming ondervindt en het eco
nomisch wereldaspect minder somber, zij
het ook nog niet rooskleurig, geworden
is, hoe komt het, dat juist nu zich een
ware stakingswoede van sommige gre
pen meester maakt? Vele en verschillende
oorzaken zijn daarvoor aan te geven.
De crisis is de ineenstorting geweest
van een babelsch kapitalisme en heeft
het inzicht verscherpt, hoe babelsch dit
kapitalisme eigenlijk was. Het is dus niet
te verwonderen, dat zij, die door het val
lend puin van dezen Babeltoren werden
getroffen, vóór alles willen verhinderen,
dat de wereld opnieuw een dergelijk voos
bouwwerk zal gaan optrekken. Waar zü
maar teekenen meenen te bespeuren van
een zich herhalen van de fouten, welke
zichzelf zoo zwaar gestraft hebben, ver
zetten zij zich met stakingen. Ook heeft
de werkloosheid velen verbitterd en gede
moraliseerd, zoodat zij bij wederinschake-
ling in het productieproces zich moei
lijk kunnen aanpassen en min of meer
vijandig staan tegenover werkgevers, die
eens gouden bergen binnenhaalden,
waarbij zij de arbeiders, weinig of niets
lieten meeprofiteeren! Zulk een stem'
ming bevordert natuurlijk ook de neiging
tot staking. Verder hebben te ver door
gevoerde bezuinigingen en loonkortingen
ertoe geleid, dat er gestaakt wordt od1
dergelijke maatregelen gecorrigeerd te
krijgen, vooral daar de kosten van het
levensonderhoud zich in stijgende lün
bewegen. Behalve om sociale, wordt er
echter ook om politieke redenen ge"
staakt, terwijl soms de oorzaken van een
staking zoowel in de sociale als in de po
litieke omstandigheden te zamen moeten
worden gezochte
De stakingen in Frankrijk bij het oP"
treden van de Volksfrontregeering had
den een zwaren politieken inslag, hetgeeb
duidelijk uitkwam in de illegale bezet
tingen van fabrieken en werkplaatsen,
waartegenover Blum c.s. het regeeringS"
gezag niet krachtig genoeg durfde *-e
doen gelden. De illegale stakingsmetho
den, welke in Frankrijk zooveel succes
oogstten, werden in België en de Veree-
nigde Staten nagevolgd. De groote mas
sale zeelieden-staking, uitgaand van San
Francisco, hield evenals de staking hij
de General Motors te Flint en elders ver
band met het zich in gisting en in staat
van omvorming bevindende vakvereni
gingsleven in Amerika.
Zoo wordt er op verschillende gron
den, zoowel min of meer gerecht
vaardigd als volkomen onrecht
vaardig, gestaakt en elke staking heeft
altijd tot gevolg kapitaalsvernietiging en
ernstige schade aan het reconvalescente
bedrijfsleven. Zoo lang er slechts m&te-
rieele belangen op het spel worden gezet,
is het stakingsverschijnsel niet zoo ern
stig als wanneer er hoogere belangen irl
het geding komen. De ontwrichte maat
schappij en de ontwrichte geesten zoekeh
naar een nieuwe stabiele ordening, waar
in de te lang vergeten of miskende be
ginselen van rechtvaardigheid en zede
lijkheid weer practisch zullen wordeh
toegepast. Hoe ontwricht en verworden de
mentaliteit hier en daar is, bewijst de
staking in het krankzinnigengesticht te
Ardee in Ierland, waar alle verpleegsters.
63 in getal, die 380 zieken te verzorgd
hadden, in staking gingen, omdat zij ho°'
ger loon en betere arbeidsvoorwaarden
wenschten. De 35 mannelijke verplege*s
sloten zich bij hun vrouwelijke collega5
aan, ofschoon er een griepepidemie onder
de krankzinnigen woedde, welke reed
meer dan 100 verpleegden had aangetas
Wij weten niet, hoe het met het loon eïl
de arbeidsvoorwaarden van de verplegerS
in het krankzinnigengesticht te Afdee
gesteld was, maar hoe deze ook mogeI1
zijn geweest, in ieder geval was deze sta
king onder zulke omstandigheden eel
schandelijk machtsmisbruik, een hii5'
dadige chantage-manoeuvre in strijd me
de meest elementaire begrippen van
menschelijkheid en rechtvaardigheid,
ergerniswekkender, omdat zij, die
aan menschlievenden arbeid wijden, zi®^
eraan schuldig hebben gemaakt. Tef"
wille van hooger loon en betere arbeids
voorwaarden heeft het verplegend Per'
soneel 380 aan loon of arbeidsvoorwaar
den part noch deel hebbende onschu -
dige en beklagenswaardige krankzinn1
gen aan hun lot en ziekte overgelat®^
en daardoor een gebrek aan verantwo°r^
delijkheidsgevoel en menschelijkheid al5
mede een ontstellend egoïsme aan de
dag gelegd, waardoor zij allen zond®
uitzondering totaal ongeschikt moet®
geacht worden voor hun taak en
grond waarvan slechts één antwoor
het juiste is: onverbiddelijk ontslag.
1936 f
1936
1936 i
Oüst-I
}931 f
$34 f
}934A f
}^43eL/
193;
