De Maas bedreigt Brabant
Belangrijk initiatief
van Yvon Delbos
Graziani rapporteert uit
Addis Abeba
Het nieuws van heden
BEVOLKING LEEFT IN
SPANNING
DE RAMP IN HET KAMP
VAN BRASSCHAET
Rumoer in den
Belgischen Senaat
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
VRIJDAG 26 FEBRUARI 1937 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20431
Wind en regen spannen samen,
om den Beerschen overlaat
in werking te stellen
Inderhaast wordt de
dijk versterkt
Toestand critiek
Terugroeping van alle vrijwilligers
uit Spanje zal door Frankrijk
worden voorgesteld
De verklaring met
applaus ontvangen
PARIJS, 25 Febr.
De bevolking denkt aan een jaar of vijftien geleden.
Het peil van de Seine
stijgt steeds sneller
Overstroomingen in Opper-
Oostenrijk
In de Borinage
De slachtoffers geëerd met
het ridderkruis van de
Leopoldsorde
Der traditie getrouw werd ook dit jaar in Boedapest weer het Zwabenbal gehou
den, waarheen elk Zwabisch dorp i n Hongarije zijn vertegenwoordigers
gezonden had
Ras Desta zonder vorm
van proces gefusilleerd
Men zou hem zeven dagen gelegen
heid hebben gegeven zich
over te geven en
aan te melden
Is de overwinning
werkelijk volledig?
Zonderlinge verklaringen
en excuses
De frontist Van Dieren wordt
een clown genoemd
De staking in Hongarije
De minister weigert met de stakers
te onderhandelen
Degrelle werd
gearresteerd
Rexisten-rel te Gent, waar de
premier Van Zeeland
zou spreken
Samenwerking
Voor samenwerking moeten er
minstens twee zijn. Daaraan moet
ge goed denken wanneer ge een taak.
aanvat die ge niet alleen kunt vol
brengen. Het gaat er niet alleen om
hoe of u denkt, wilt, handelt het
gaat er óók en evenveel om hoe de
ander denkt, wilt en handelt. Daar
om: weet u te schikken! Tracht uw
medewerker of medewerkster goed te
begrijpen, leert het inzicht van de(n)
ander zoo mogelijk te waardeeren.
Wijst niet bij voorbaat iets af omdat
het niet met uw eigen opvatting
overeen komt. Beseft goed dat
voor goede samenwerking harmo
nie onontbeerlijk is. Voor samenwer
king moeten er minstens twee zijn.
En de ander heeft evenals u eigen
inzichten, gewoonten, rechten. Dus
schikt u naar elkander.
De ellende van den
wereldoorlog
Het lot van een leger van
300.000 vermisten
In Sjensi heerscht
thans orde
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct„ Inger
mededeellngen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
De Maas bijt aan den kop van den dijk.
Deze rivier, die 's zomers zoo kalm en zacht
met weinig: water langs het Brabantsche
land vloeit, is nu woest en wild, omdat ze
haar water niet kan wegduwen over het
land, dat haar omringd, 's Zomers zegrent
zij dit land, 's winters vloekt zjj het en
tracht het te bedekken onder den druk
van haar water. Zij heeft rechten op dit
land, rechten, die eeuwen oud zijn en die
zü zich niet ongestraft laat ontnemen.
De Maas bijt in den kop van den dijk.
Zij slaat er tegen aan, ze schudt ermee,
wild en woest, zoodat het schuim op de
kammen der golven komt te staan. Als
zij nog even, even hooger komt, heeft ze
den dijk bedwongen; dan is de dijk in
haar macht, dan is het land in haar macht;
kilometers breed over tientallen kilometers
lengte, van Grave tot Den Bosch, zal zij
stroomen, breed en ongestoord, kalm en
waardig als een beest, dat kalm rusten
kan na een woest gevecht met een gesla
gen vijand.
Dat is de strijd, die ieder jaar hier gestre
den wordt tusschen den mensch en de Maas.
Soms heeft de rivier het heele jaar geen kans,
als de regens van den winter uitblijven en
het den menschen geen moeite kost het water
meester te blijven.
Maar nu! Zelden is de winter zoo nat ge
weest als dit jaar en zelden ook hebben de
groote rivieren zooveel water te verzetten ge
kregen als thans. Langs de Maas dreigt over
al het gevaar. Maastricht heeft last van hoog
water en in Noord-Limburg is de toestand
hier en daar zoo, dat dorpen en gehuchten ge
vaar loopen geïsoleerd te raken. Heel Limburg
en Oostelijk Brabant wateren af op de Maas,
die thans gevaarlijk hoog staat. Gelukkig wordt
hoogerop val gemeld, want nog werkt de Beer-
sche Overlaat niet noemenswaard, maar elke
centimeter stijging brengt gevaar mee. Bij
10.80 meter begint de overlaat te werken, deze
stand is nu bereikt, maar hij valt samen met
de daling van het water. Maar als er nu nog
enkele ongunstige omstandigheden bijkomen,
als het zwaar gaat regenen, als de wind naar
het Westen loopt, kunnen de dijken het wa
ter niet meer houden en loopt de traverse
van de Beersche Maas onder. Dit wordt voor
de bevolking een groote ramp, want in de
laatste jaren hebben velen grasland moeten
scheuren, omdat de veeweiderij geen bestaan
meer opleverde. Was vroeger het werken van
den overlaat voor de bevolking een gevaarlijke
en angstwekkende gebeurtenis, het was finan
cieel niet een geweldige ramp, want als het
water was weggetrokken, kon het weiland weer
worden gebruikt. Thans echter beteekent de
overstrooming een groot verlies, want honder
den hectaren land zijn bebouwd en dit alles
wordt waardeloos.
De bevolking leeft in groote spanning. Zij
heeft de overstroomingen reeds zeer vaak mee
gemaakt en weet wat voor ellende eraan ver
bonden kan zijn. Zy denkt aan de ramp van
een jaar of vijftien geleden, toen het water
zoo sterk kwam opzetten, dat zelfs de spoordijk
werd doorgeslagen. Of aan een tiental jaren
terug, toen het water dagen en dagen tot aan
de kruin van den dijk heeft gestaan; ^Ie wa
gens stonden klaar om het huisraad weg te
rijden, het vee was samengedreven om mee
te nemen op de vlucht. De herinnering daar
aan leeft nog sterk onder de bevolking en zij
is met haar gedachten dag en nacht met de
Maas bezig, die haar bedreigt.
De toestand van den overlaat is op 't oogen-
blik kritiek. Bij Villa Nova, een boerderij langs
den dijk tusschen Grave en-Linden stroomt het
Water over den dijk. Met balken en planken wa
ren een aantal dijkarbeiders hier bezig met
het keeren van de rivier; de rivier, die uitge
groeid is tot een stroom van honderden me
ters breedte, waar heel in de verte de palen
zijn te zien, die de normale bedding aandui
den.
Koud en nat, in storm en regen, hebben we
hier even gesproken met den technischen amb
tenaar van het Waterschap De Maaskant. Hij
achtte den toestand nog niet hopeloos, maar
als er eenige was by komt, kan in enkele uren
alles veranderen.
Terwijl we staan te praten trekken de zware
vrachtwagens met balken en zand zich met
moeite door de kleimodder, de wielen slaan
door en hoog spat de modder op. Met man en
macht wordt er gewerkt om te voorkomen,
dat het water de landen overstroomt of dat
er gaten in den dijk worden geslagen. Over en
kele lagere plekken stroomt het water reeds,
zoekt zich een weg door de slooten en langs de
landwegen, waarover we voorzichtig moeten
rijden om niet eraf te schuiven en terecht te
komen in de diepte ernaast.
Het gemaal van den polder loopt dag en nacht
met twee pompen, dié per stuk 18000 kubieke
meter per uur verzetten. Hiermee wordt het
kwelwater weggemalen. Een pomp staat nog stil
en kan als de nood hooger wordt, nog in wer
king worden gesteld.
Het kwelwater kan men gemakkelijk de
baas blijven.
Dat is het ook niet, waarvoor de bevolking
bang is. Zij vreest alleen de Maas, die grillig en
wispelturig de menschen tyranniseert. Wel heeft
men stukken ervan gekanaliseerd, maar die
hebben nog geen invloed op het gevaar bij
Grave. Daar beneden, stroomopwaarts tot Ra-
venstein heeft men de rivier in zijn macht,
maar het ziet er naar uit, dat zij zich op haar
oude, machtige wijze dit jaar dubbel zal wre
ken, omdat zij op andere plaatsen bedwongen
is. Over een breedte van vijf kilometer dreigt
zij; zij zal dorpen onder water zetten, verbin
dingen verbreken, wegen in beslag nemen, en
weer een keer heerschen in Noord-Oost-Bra
bant, waar zij reeds zoovele keeren de onbe
perkte heerschappij heeft gehad.
Het arme geteisterde gebied, waar de armste
bevolking van Brabant woont, waar de land
bouw eerst de laatste jaren wat op peil be
gint te komen, wordt weer bedreigd met de
rampzalige overstrooming, die men telkens met
angst verwacht en als zij komt, met een be
wonderenswaardig geduld draagt, omdat de be
woners meenen, dat de rivier toch niet te be
dwingen is. In de verhalen en het leven van
deze streek heeft de Maas een groot aandeel;
zij beheerscht de gedachten van de menschen,
nu meer dan ooit. Want het weerbericht meldt
regen en Zuid Westen wind, de omstandighe
den, die het gevaar der overstrooming een
benauwende zekerheid geven.
En daarbij vertelt men elkaar, dat het nu nog
maar alleen het regenwater is, dat de rivier zoo
doet stijgen. Maar wat moet er gebeuren, als
straks daarbij nog het water van de bergen
komt!
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^
Verwachting: In het Noorden krach- j|
tige Zuid-oostelijke wind, betrokken tot
zwaar bewolkt, aanvankelijk met sneeuw,
temperatuur om het vriespunt tot lich-
te vorst, in het Zuiden krachtige tot ma-
tigen Zuid-oostelijke tot Zuid-westelij-
ken wind, zwaar bewolkt met tijdelijke
opklaring, weinig of geen neerslag, iets s
zachter.
Verdere vooruitzichten: Onzeker.
Fllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
„Ik heb onzen vertegenwoordiger
te Londen instructies gegeven aan de
non-interventie-commissie te verzoe
ken, dat zij het voorstel zal doen
alle vrijwilligers in Spanje door de
verschillende regeeringen te doen te
rugroepen."
Aldus verklaarde de Pransche minister van
buitenlandsche zaken, Yvon Delbos, in de Ka
mer tijdens het debat over de doeltreffendheid
der controle op de niet-inmenging in Spanje,
met name ten aanzien van het voorstel der
Londensche commissie. De Kamer reageerde op
deze verklaring met langdurig applaus der
meeste leden.
Delbos voegde daaraan toe:
Het huidige initiatief der Fransche re
geering moet met dezelfde gevoelens van
wederkeerigheid worden begroet, opdat nie
mand den oorlog gaande houdt. Frankrijk
is bereid in dit opzicht alles te doen op
voorwaarde, dat het niet eenzijdig zij,
want dat zou het tegendeel van niet-inmen
ging zijn.
Wij zijn vastbesloten al onze pogingen voort
te zetten om deze vredestichtende daad te ver
gemakkelijken, met de hoop een einde te ma
ken aan het conflict in Spanje door een be
middeling, welke het Spaansche volk in staat
zal stellen zelve zijn wil te bevestigen. (Ap
plaus).
De andere landen moeten bezield worden met
dezelfde zorg der niet-inmenging om een ein
de aan den oorlog te maken.
Na Delbos' verklaringen lieten vele Kamer
leden zich later in de wandelgangen zeer goed
keurend uit over dit verstrekkend initiatief
van den minister.
PARIJS, 25 Febr. (Havas). Het peil van de
Seine is de laatste uren steeds sneller gestegen.
De waterkanten, die vier en twintig uur geleden
nog droog stonden, staan nu geheel onder wa
ter. Op de tentoonstellingsterreinen langs de
rivier is men bezig met het bergen van de ma
terialen, teneinde te voorkomen, dat ze wegge
spoeld worden. Alleen kleine rivierschepen kun
nen nog onder de brugbogen passeeren. Men
vreest, dat tegen den avond het geheele verkeer
op de Seine stopgezet zal moeten worden.
In Opper-Oostenrijk hebben zich tengevolge
van den aanhoudenden regenval en het
smelten der sneeuw groote overstroomingen
voorgedaan. Het grondgebied van de gemeente
Laonding bij Linz staat geheel blank. Bij Wels-
staan verscheidene plaatsen onder water. Bij
Alkoven aan den rijksweg naar Passau is een
dijk bezweken, waardoor het land over een
groote oppervlakte overstroomd is. Ook uit het
Muehldal komen berichten over hoog water.
De overstroomingen in de Borinage breiden
zich uit. De dijk te Quaregnon is bezweken,
waardoor een honderdtal huizen onder water
staat. Het verkeer ligt stil.
ANTWERPEN, 25 Febr. De officier Young,
een der ernstig gewonden bij de ontploffings
ramp in het legerkamp van Brasschaet, ver
keert in levensgevaar. Behalve de reeds direct
overleden slachtoffers, zijn nog geen verdere
dooden te betreuren.
Luitenant-generaal Nuyten, de chef van
den Generalen Staf, heeft namens den Ko
ning, die naar Stockholm moest vertrekken,
een bezoek gebracht aan de rouwkamer,
waar de lijken der zeven slachtoffers staan
opgebaard, en op de kisten het ridderkruis
van de Leopoldsorde gelegd. Hetzelfde eer
bewijs is ook den hoogsternstig gewonden
officier Young ten deel gevallen.
Zaterdagochtend om tien uur zullen in de
hoofdkerk van Onze Lieve Vrouw te Antwerpen
de uitvaartdiensten worden gehouden.
Verscheidene leden van 't diplomatieke corps
hebben namens hun regeering condoleantie-
bczoeken gebracht.
iüiSï,5
ROME, 25 Febr. (Havas) In een ver
slag aan den Duce heeft maarschalk Gra
ziani bijzonderheden verstrekt over de ge
vechten, welke zich hebben voorgedaan in
de weken, voorafgaande aan de gevangen
neming en terechtstelling van Ras Desta.
Hij zegt daarin, dat Ras Desta een voorgevoel
had van het gevaar, waarin hij verkeerde en
verscheidene malen door afgezanten zijn onder
werping heeft aangeboden, waarbij zijn volge
lingen deden gelooven, dat zijn strijdkrachten
verminderd waren en bijna zonder wapens wa
ren. Hij ging evenwel voort zoo veel mogelijk
strijdkrachten te verzamelen om verzet te bie
den.
Daar gij den indruk had, aldus vervolgt
Graziani in zijn verslag aan Mussolini, dat
hij probeerde tijd te winnen, hebt gij mij
bevolen aan deze manoeuvre een einde te
maken door Ras Desta zeven dagen gelegen
heid te geven zich aan te melden.
Ras Desta zeide, dat dit bevel niet aan zijn
verwachting beantwoordde. Aan het einde der
zeven dagen is de maarschalk naar het meren
gebied vertrokken. Hij geeft dan een overzicht
van de gevechten, welke op 20, 21 en 22 Januari
j.l. werden geleverd in de buurt van Arbagon
Nachevena, waarbij den opstandelingen een ne
derlaag werd toegebracht. Zij moesten vier
stukken geschut, dertig mitrailleurs en 500 ge
weren achterlaten. Direct daarop keerden
15.000 personen in hun land terug.
Ras Desta vluchtte naar het onherbergzame
gebied van Dallo, waar hij den steun kreeg van
Beiene Merid, die naar dat gebied was uitge
weken na zijn nederlaag in Bale.
De opstandelingen waren geconcentreerd te
Garache en Gambata op 250 K.M. van Addis
Abeba. Op 19 Februari kwam het te Goggetti
tot gevechten, die twee dagen hebben geduurd.
Beine Merid werd gevangen genomen en dood
geschoten, terwijl Dedsjas Gabre Mariam bij
de gevechten sneuvelde.
Ras Desta vluchtte, doch hij werd op 24
Februari ingehaald door een afdeeling krij
gers uit Tigre van Dedsjas Tocloe, die on
der bevel stonden van kapitein Tucci. Ras
Desta werd gevangen genomen en direct
gefusilleerd.
Graziani eindigt zijn rapport met de volgende
woorden: Ik ben er trotsch op u de volledige
overwinning te kunnen melden, welke ons zal
veroorloven ons zonder bezorgdheid te wijden
aan den opbouw van het keizerrijk.
ROME, 25 Febr. (Havas) In verband met
de berichten die gemeld hebben, dat 1.400
Abessiniërs van de gearresteerde 2.000 na den
aanslag op Graziani terechtgesteld zijn na een
summair proces, verklaart het ministerie van
propaganda, dat dit bericht deel uitmaakt van
een heele serie tendentieuze berichten.
Het ministerie weigert zelfs de moeite te
nemen van een dementi. Hieraan wordt nog
toegevoegd, dat er voor het propaganda-mi-
nisterie belangrijker problemen te behande
len zijn en dat men in Italiaansche kringen
zich er ook niet ongerust over maakt, hoe
veel dorpen vernield of verbrand zijn in
Indië, of op welke wijze nog steeds op
standen van inboorlingen in alle koloniën ter
wereld onderdrukt worden.
BRUSSEL, 25 Febr. (Belga.) In den Senaat
is heden de kwestie van de pensioenen van de
gouverneurs der provincies besproken. De fron
tist van Dieren vroeg verdaging van de be
handeling.
De socialist Lalemand noemde hierop
Van Dieren een clown, waarop deze ver
zocht Lalemand tot de orde te roepen. Hier
door ontstond een tumult in den Senaat,
dat een oogenblik dreigde in een handge
meen te ontaarden.
De voorzitter schorste de vergadering en na
dat deze weer was hervat, verklaarde Lalemand,
dat hij zijn meening over Van Dieren hand
haafde, doch het tot de orde roepen aanvaardde.
Het verdagen van de behandeling van de
kwestie der pensioenen werd tenslotte met 73
tegen 31 stemmen bij twee onthoudingen ver
worpen.
BOEDAPEST 25 Febr. (Havas). Men heeft
maatregelen genomen om de 265 mijnwerkers
tot overgave te brengen die, zooals gemeld, naar
aanleiding van een uitwijzing in de kolenin-
dustrie weigeren de mijnen te verlaten en in
hongerstaking zijn gegaan. Volgens zekere in
lichtingen zou men overwegen de mijnen te
evacueeren met behulp van gendarmerie en
militairen. Den kooplieden in de stad is 't ver
boden, gelijk de bladen melden, op crediet te
leveren aan de gezinnen der stakers.
De minister van industrie, Bornemisza, heeft
in de wandelgangen van het parlement ver
klaard; „Wij zullen niet onderhandelen met de
stakers, die de mijngangen te Pees bezet hou
den. Wij zijn van meening, dat de stakers door
de waterpompen stop te zetten, een daad van
sabotage hebben gepleegd."
Daarentegen worden de onderhandelingen voor
zoover de mijnwerkers betreft, die niet aan de
beweging deelnemen, over de loonkwestie voort
gezet.
GENT, 25 Febr. (A. N. P.) Vanavond om zes
uur zou de eerste-minister Van Zeeland voor de
leden van de Kamer van Koophandel van Gent
een voordracht houden. De bijeenkomst was be
legd in het gebouw der Kamer aan den Kouter.
Toen de heer Van Zeeland op het podium
verscheen, hadden naast hem de ministers De
Schrijver en Lippens, de gouverneur van West-
Vlaanderen, Ingenbeek en de burgemeester van
Gent, Van der Stegen, plaats genomen.
Plotseling steeg een helsch kabaal op, dat
veroorzaakt werd door Rexisten, die zich onder
de luisteraars hadden gemengd. Men riep:
„Aftreden", „Er uit", en vervolgens: „Degrelle"
„Degrelle".
De leider der Rexisten, die zich persoon
lijk onder' de aanwezigen bevond en tamelijk
dicht bij het spreekgestoelte stond, wilde
daar op klimmen. Anderen wilden hem dit
beletten. Er ontstond een handgemeen, het
geen de politie deed ingrijpen.
Een twintigtal ordeverstoorders werd op
gebracht en ingesloten in de brandwacht on
der den Kon. Franschen schouwburg. Tot
de gearresteerden behoort Degrelle.
Tijdens de vechtpartij werden verscheiden
personen licht gewond.
Frankrijk-zal aan de non-interventie-commissie
het voorstel doen alle vrijwilligers uit Spanje
te doen terugroepen.
Maarschalk Graziani brengt Mussolini verslag
uit over den toestand in Abessinië; Ras Desta
werd zonder vorm van proces gefusilleerd.
Rexisten verstoren een vergadering te Gent;
Degrelle gearresteerd.
Tumult in den Belgischen Senaat.
De slachtoffers van de ontploffingsramp te
Brasschaet met het ridderkruis van de Leopolds
orde geëerd.
Gevaar voor overstrooming der traverse van de
Beeksche Maas.
De minister van Waterstaat heeft Donderdag
de commissie voor het auto-personen-vervoer
geïnstalleerd.
25-jarig bestaan van de Vereeniging van Ned.
Gemeenten; koninklijke onderscheiding voor
den directeur.
Wetsontwerp is ingediend tot beperking van de
stichting van bijzondere scholen.
Wilders en Vrauwdeunt vervangen Weber en
Smit in het Nëderiandsch elftal.
Het Zwitsersche elftal voor den voetbalwedstrijd
NederlandZwitserland samengesteld.
New Yorksehe Beurs: Slot verdeeld.
O
BERLIJN, 25 Febr. (Reuter). Het centrale bu
reau voor oorlogsdooden en -graven heeft me
degedeeld, dat het lot van 95.000 Duitsche sol
daten, die in den wereldoorlog hebben gevoch
ten, nooit bekend is geworden. Bij het einde van
den strijd werden 300.000 soldaten vermist. Een
nauwkeurig onderzoek bracht licht in ruim
200.000 gevallen: het bleek, dat de meeste ver
misten gestorven waren. Van de anderen werd
echter geen spoor gevonden. Om de wettelijke
positie van verwanten en nabestaanden vast te
stellen, heeft men thans besloten officieel me
de te deelen, dat deze vermisten overleden zijn.
Daarbij wordt aangenomen, dat 10 Januari 1920
de sterfdag is geweest.
PEKING, 25 Febr. (Havas.) Een uit Sianfoe
teruggekeerde Chineesche journalist verzekert,
dat de toestand in Sjensi geheel geregeld is.
De gedelegeerden der centrale regeering. aldus
verklaart hij, werken op hartelijke wijze samen
met de plaatsvervangers van Tsjang Soe Liang.
Tsjo Wen Lai, de communistische leider en
vertegenwoordiger van het roode leger schijnt
deel te nemen aan de samenwerking.
In een interview met den journalist heeft
Tsjo Wen Lai verklaart, dat de regeering van
Nanking geen fascistisch karakter draagt.
Hij sprak er zijn voldoening over uit, dat
Tsjang Kai Sjek er in geslaagd is vrede en
overeenstemming tusschen alle Chineesche po
litieke partijen tot stand te brengen.
Stand op Vrijdag t uur v.m.: 744
Vorigé stand: 754.1