Het
nieuwe Spanje
en Italië
„De Volkenbond is aan de
beterende hand"
Twee arbeiders
bedolven
Het nieuws van heden
vereenigde katholieke
DE BAROMETER
Ontploffing in
kruitfabriek
Zal Madrid nooit
genomen worden?
Eden zet de Britsche
I „PROTECTOR"
TWEE MISSIONARISSEN IN
BANDIETENHANDEN
De kindermoord in
Argentinië
I INBRAAK-VERZEKERING
PERS
WOENSDAG 3
MAART 1937 - OCHTENDBLAD
-
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: M A Al - «bi™ TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20439
voor Haarlem en Agentschappen per mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één £5 cem
De toestand van een hunner
is zorgwekkend
De canonisatie van
P. Bobola S.J.
De H. Vader weer voor 't eerst bij
een openbare plechtigheid
Brand in ministerie van
Oorlog te Berlijn
Onze strijd is er een voor het be
houd van de christelijke be
schaving, zegt Franco
Lofrede op het werk van
Mussolini
Vier dooden en verscheidene
zwaargewonden in Polen
VRIJWILLIG IN DIENST
België en de niet-
Alvarez del Vayo voelt zich zeker
van de linksche zaak
De veiligheid in Catalonië
Inzake de koloniale kwestie her
haalt hij: „Wij denken
er niet aan"
Somber uitzicht op een
West-Locarno
De Volkenbond
Het Weer IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIJ
1 Stormwaarschuwings dienst 1
I ONDERL VERZEKERING MIJ.
Slachtoffers van de Chineesche
benden
Dader heeft eindelijk bekend
inmenging
De kroningsfeesten te
De stakingsgolf in de
Londen
Ver. Staten
Zal een Kardinaal den H. Stoel
De Kamer keurt het ontwerp in de
afdeelingen goed
Op de Leipziger Messe wordt gedemonstreerd met een nieuwe boormachine,
die door het hard ste steen jaagt
Mijnwerkers weigeren naar boven
te komen
Conflict geregeld
vertegenwoord igen
:y:ïx yX::V x vx YXyXyX
~i^-~ NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
f3-'fk5/ DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE KV. DRUKKERE) DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 per regel. Bfj contract sterk verlaagde prijzen. Voor
post, per kwartaal 13.58 DI| vooruitbetaling de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
Dinsdagmiddag is bij het verrichten van
rioleeringswerkzaamheden aan den Kreel-
scheweg te Ede, een ernstig ongeluk ge
beurd. Op een gegeven oogenblik stortte een
der wanden van een twee meter diepe sleuf
in, met het gevolg, dat twee arbeiders on
der de aarde werden bedolven. De een tot
aan het middel, de ander tot aan de borst.
Een van beiden, zekere Van de Pol, bleek
ernstige inwendige kneuzingen te hebben opge-
loopen en is naar het Julianaziekenhuis te Ede
vervoerd.
Zijn toestand was Dinsdagavond zorgwek
kend. De andere arbeider werd slechts licht ge
kwetst.
Het gebeurde moet waarschijnlijk worden toe
geschreven aan het feit, dat de wanden van
de geul niet waren be kist, hetgeen gewoonlijk
het geval is bij dit soort werk.
Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d.
2 Maart:
Op 16 Maart a.s. zal in tegenwoordigheid van
den H. Vader een vergadering van de Riten-
Congregatie gehouden worden om beslissing te
nemen over de erkenning van twee wonderen,
die voorgevallen zijn op voorspraak van den
Zaligen Andreas Bobola S.J., den Poolschen
Zalige, die door Z.H. den Paus bijzonder wordt
vereerd.
Deze zitting zal de eerste openbare plechtig
heid zijn die door den H. Vader na Zijn ziekte
wordt bijgewoond.
De vergadering die een dertigtal personen om
vat, zal gehouden worden in de zaal van de
Pauselijke privé-appartementen, waar de H.
Vader ook de dagelij ksche audiënties houdt.
BERLIJN, 2 Maart. Dinsdagnacht can twee
uur is, volgens de Telegraaf, in het ministerie
van Oorlog te Berlijn, brand uitgebroken, naar
verluidt in de afdeeling waar de geheime ar
chieven zijn ondergebracht. Over den omvang
van den brand valt moeilijk iets positiefs te
zeggen, daar van buitenaf aan het groote ge
bouwencomplex aan den Tirpitzer Ufer niets
te zien is. De brand is n.l. aan de achterzijde
op de 3e verdieping uitgebroken.
Dinsdag om 12 uur was de Tirpitzer Ufer nog
aan beide zijden met cordons blauwe Berlijn-
sche schupo's afgezet, terwijl nog drie brand
weerwagens voor de ingangspoort stonden.
De geheime recherche heeft, zoodra de brand
om vijf uur gebluscht was, de ruimten, die door
het vuur waren aangetast, bezet. Zij stelt een
uitgebreid onderzoek in.
Franco hield een lofrede op Italië bq de ont
vangst van den nieuwen Italiaanschen ambas
sadeur.
Alvarez del Vayo meent, dat Madrid niet ge
nomen kan worden. Linksche troepen zouden
Toledo bedreigen.
In het Engelsche Lagerhuis zette Eden uitvoerig
de buitenlandsche politiek der regeering uiteen.
Chineesche bandieten hebben twee missionaris
sen gevangen genomen.
Een ontploffing in een kruitfabriek bij Radom
kostte aan vier personen het leven, terwijl er
verscheidene zwaar gewond werden.
De begrooting van Financiën en van het Werk-
loosheidssubsidiefonds door de Eerste Kamer
z. h. st. aangenomen.
De was van den IJsel te Zutphen tot staan ge
komen.
Uit Indië komen ongeveer honderd padvinders
naar de wereldjamboree te Vogelenzang.
Twee arbeiders bij rioleeringswerk te Ede be
dolven; een hunner verkeert in levensgevaar.
New Yorksche Beurs: stemming vast.
O
Stand op Woensdag 1 uur v.m.: 74&2
Vorige stand: 750.6
WARSCHAU, 2 Maart (PA.T.) In
de kruitfabriek Pionki, bij Radom, is tij-
dens- de sorteering brand ontstaan, die een
hoeveelheid kruit deed ontploffen. Er zijn
23 gewonden, van wie 20 ernstig. Vier per
sonen zijn aan hun wonden bezweken. Het
vuur is inmiddels gebluscht.
Taraldelas verklaarde aan de pers, dat de de
creten inzake de reorganisatie van den veilig
heidsdienst in Catalonië morgen gepubliceerd
zullen worden. Volgens deze decreten zullen de
Gewapende korpsen ontbonden worden, ten
einde de „revolutionnaire orde" achter het front
te bewaren. Al deze corpsen zullen worden sa
mengevoegd in het „corps voor de binnenland-
sche veiligheid".
Ook de arbeiders- en soldatenraden zullen
entbonden worden. De leden van het nieuwe
veiligheidscorps zullen geen lid mogen zijn van
een politieke groep.
Daar Spanje op het oogenblik geen exterri
toriale rechten in China heeft door het ontbre
ken van een diplomatieken of consulairen ver
tegenwoordiger, heeft de Chineesche regeering
besloten alle Spanjaarden in China onder Chi
neesche jurisdictie te plaatsen.
Albert Fors ter, de leider der N.S.D.A.P. in
Danzig, is naar Duitschland vertrokken, waar
bjj als vrijwilliger acht weken militairen dienst
zal doen. Forster is burger van de vrije stad.
Ten aanzien van de algemeene buitenlandsche
politiek herhaalde Eden vervolgens, wat hil
reeds te Leamington heeft gezegd, dat de be
wapening van Groot-Brittannië, indien het ge
val zich zou voordoen, zou worden gebruikt
voor de verdediging van Frankrijk en België
tegen eenigen niet-uitgelokten aanval, zulks in
overeenstemming met de verdragen.
Indien een nieuw verdrag zou kunnen wor
den tot stand gebracht, zouden wij bereid
en geneigd zijn een analoge overeenkomst
met Duitschland aan te gaan.
Het wederzijdsche karakter van het verdrag
van Locarno is het Britsche volk steeds welkom
geweest. Onze hoüding is zoo duidelijk geweest
als woorden kunnen zijn. De reden, waarom
Eden in zijn rede te Leamington een verschil
heeft gemaakt tusschen de verplichtingen te
genover Frankrijk en België en misschien te
genover Duitschland, en de algemeene verplich
tingen uit hoofde van het pact van den Vol
kenbond is niet, omdat de regeering zich wenscht
te ontdoen van deze algemeene verplichtingen
op grond van het pact, maar. omdat de mili
taire verplichtingen van Groot-Brittannië
krachtens het pact. van geringer draagwijdte
zijn en minder omlijnd zijn dan de verplich-
SALAMANCA, 2 Mrt (Havas). Generaal
Franco heeft een groote redevoering uitge
sproken bij de overhandiging door den
Italiaanschen ambassadeur van zijn geloofs
brieven.
Hierbij verheerlijkte de generaal het werk
van Mussolini onder de souvereiniteit van den
Koning van Italië en Keizer van Ethiopië en
verklaarde, dat op het oogenblik, waarop de
triomf der rechtschen zeker is, maar een deel
van het gebied nog onder vreemde autoriteiten
staat, de warme verklaringen van den ambas
sadeur, waarin een vertolking gezien wordt van
de gedachte van den duce, de grootste aanspo
ring vormen, die men zou kunnen wenschen.
„Het Italiaansche volk, aldus Franco, heeft on
getwijfeld tengevolge van de veelvuldige affi
niteiten van allerlei aard, die het met ons volk
verbinden, nauwkeurig de Spaansche tragedie
aangevoeld; het Italiaansche volk en zijn re
geering weten welke inspanning wij ons ge
troosten in den strijd tegen den ontbindenden
materialistischen geest, die de volkeren ver
zwakt.
Deze inspanning is niet alleen een ver
dedigingskruistocht voor de vrijheid van het
vaderland, maar tevens de geweldigste slag
der moderne tijden voor de Christelijke be
schaving."
Franco eindigde zijn rede als volgt: „mijn
heer de ambassadeur, wilt aan uw doorluch-
tigen Vorst en uw regeeringsleider zeggen, dat
het Spaansche volk de vriendenhand niet ver
geten zal, die het in oogenblikken van gevaar
geboden is
De Italiaansche ambassadeur zeide, dat het
nieuwe Spanje de diepe sympathie heeft van
bet Italië, dat Mussolini en alle Italianen wil
len maken tot een groote en edelmoedige na
tionale democratie, waar de vrijheid van ieder
gewaarborgd door de beginselen der hiërar
chie. Italië beseft, welk een groote taak Spanje
thans vervult, door het land. den binnenland-
schen vrede en zijn wettige plaats in de wereld
te verschaffen.
„Ik behoef wel niet te zeggen aldus de
ambassadeur dat de thans reeds zoo voor-
reffelijke betrekkingen tusschen onze beide
landen, die bovendien gegrond zijn op de ge
meenschappelijke Latijnsche afstamming, ge
handhaafd zullen worden."
MADRID, 2 Maart. (Havas) Alvorens van
zijn bezoek aan de hoofdstad naar Valencia
terug te keeren, verklaarde Alvarez dü
Vayo, de linksche minister van Buitenland
sche Zaken, dat hij er van overtuigd is, dat
Madrid nooit genomen zal kunnen worden.
Hü wees op den vooruitgang, welke op mili-
air gebied de laatste weken is bereikt. De mi-
aire waarde van het leger te Madrid doet niet
hder voor de waarde van welk geregeld leger
dan ook. De minister keert naar Valencia terug
met de vaste overtuiging, dat Madrid het bol
werk is van het anti-fascisme in Europa.
Sedert enkele dagen rukken de regee-
fingstroepen op langs den Taag. Verschei
dene strategische stellingen zouden in hun
banden zijn gevallen, en Toledo wordt door
een concentratie van regeeringstroepen be
dreigd. De strijd duurt in dezen sector nog
voort.
In den afgeloopen nacht heeft de artillerie
van de regeering concentraties van de nationa-
bsten op den weg naar Pardo tusschen Moncloa
en het Westerpark hevig bestookt. De ravitail
leering van de rechtschen in de Universiteits-
wijk, welke alleen onder dekking van den nacht
kan geschieden, wordt steeds moeilijker.
De Parijsche „Journal" bericht, dat zijn bij
zondere correspondent in Portugal, Jean Ver
tex, die 20 Februari j.l. te Burgos werd gear
resteerd, dank zij de interventie van den Fran-
®chen gezant te Lissabon is vrijgelaten. Vertex
k gisteren te Marseille aangekomen.
De Donau heeft de omgeving van Straubing over een lengte van dertig
Kilometer onder water gezet
LONDEN, 2 Mrt. (Reuter). De Britsche
minister van Buitenlandsche Zaken, Eden,
heeft vanmiddag in het Lagerhuis het woord
gevoerd tijdens de debatten over de buiten
landsche politiek.
Eden, met een toespeling op Spanje, herin
nerde er aan, dat Groot-Brittannië van het be
gin af weloverwogen de politiek van niet-in-
menging heeft gesteund, welke politiek nood
zakelijk is gebleken.
Zoodra het controleplan van kracht zal
worden, zal men zich bezig moeten houden
met de indirecte inmenging, met name het
verkrijgen van den terugkeer van vreemde
lingen, die thans in Spanje strijden.
Indien dat tot stand zal kunnen worden ge
bracht aldus Eden zullen wij een nieuwen
stap hebben gedaan in de richting van de uit
eindelijke regeling van den burgeroorlog.
Na vele maanden van ongerustheid, begint
onze houding nopens het Spaansche conflict
resultaten op te leveren, en wij zijn dan ook
van plan er aan vast te houden.
Sprekende over den Volkenbond zeide Eden,
dat wel verre van het échec in het Abessinische
conflict te verminderen en ondanks de moei
lijkheden, welke hij heeft gehad, de Volken
bond nog lang niet ten grave is.
Na tien geschillen van groote beteekenis
te hebben opgesomd, welke reeds door den
Volkenbond zijn geregeld, sprak Eden er zijn
diep leedwezen over uit, geen bemoedigend
overzicht te kunnen geven van de bespre
kingen over nieuwe overeenkomsten voor
West-Europa.
Tal van factoren, o.m. het Spaansche con
flict, staan den voortgang der besprekingen
over nieuwe overeenkomsten voor West-Europa
in den weg, maar nu het conflict minder aan
uitbreiding onderhevig schijnt, kan er ook hier
kans op succes bestaan. Wij zijn nog niet
bereid te wanhopen aan de mogelijkheid de
belanghebbende naties rond de tafel te veree
nigen en dit resultaat te verwezenlijken.
Overgaande tot de kwestie der koloniën
zeide Eden niets toe te voegen te hebben
aan het jongste antwoord van Lord Cran-
borne, „dat de regeering niet onder 't oog
heeft gezien, noch onder het oog ziet eenige
overdracht van koloniën". Dit antwoord
blijft de politiek der Engelsche regeering.
tingen voortvloeiende uit het pact van Locamo.
Niets is onlogischer, dan een dergelijke po
litiek te willen voeren en er niet de noodige
bewapening voor te verzorgen.
Ten aanzien van het uitgesproken verlangen
den Volkenbond te hervormen, zeide Eden:
„Laat mij in volkomen openhartigheid spreken.
De verschillende gezichtspunten varieeren tus
schen de gezichtspunten van hen, die niet
kwaad zouden zijn, indien men uit het hand
vest alle sanctiebepalingen lichtte en de opvat
tingen van hen, die militaire sanctiemaatrege
len automatisch zouden willen maken."
Indien wij nn probeerden ons indivi-
dueele gezichtspunt op te leggen, zouden wij
het zeer groote risico loopen den Volken
bond onherstelbaar te verbrijzelen. De
Volkenbond is thans aan de beterende hand,
en het is niet het oogenblik om den zieke
de keuze te bieden tusschen twee gevaarlijke
operaties. Het is verkieslijk hem den tijd
te geven weer op krachten te komen."
Sprekende over de ontwapening zeide Eden:
„Indien de afgevaardigden de reactie op ons
herbewapeningsprogram in het buitenland na
gaan, zullen zij zien, dat het program bijna
overal welkom is geweest en de reden daarvoor
is zeer eenvoudig: er is in het buitenland nie
mand, die er zich niet rekenschap van geeft,
dat Groot-Brittannië niet een oorlog zal ingaan,
welke strijdig is met zijn verplichtingen uit
hoofde van het handvest van den Volkenbond.
Wij moeten allen de noodzakelijkheid van deze
herbewapening betreuren, maar het is onze
overtuiging en naar ik meen de overtuiging van
al degenen in dit Huis, die hopen den wereld
vrede te zien verwezenlijkt, dat Groot-Brittan
nië moet beschikken over de grootste strijd
macht om de krachten van den vrede te helpen.
De tegenwoordige bewapeningspolitiek is de
grootste bijdrage, welke de Engelsche regeering
kan leveren tot de handhaving van den we
reldvrede.
Verwachting: 2
Meest matige wind uit Zuidelijke rich-
tingen, gedeeltelijk bewolkt, weinig of geen
1| neerslag, weinig verandering in tempera-
tuur.
Verdere vooruitzichten: weinig verande-
ring. s
Geseind van De Bilt Dinsdagavond te
19.45 uur aan de posten van Delfzijl tot
Hoek van Holland: „Attentiesein neer".
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiniiiiH
DAMRAK 60 AMSTERDAM-C.
I Tel. 45014 en 45016
Directie: H. F. HEERKENS TH3JSSEN
Uitsluitend voor: Kerken, Pastorieën,
Kloosters en Kerkelijke Instellingen
Tiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiimiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiï
ROME (Agentia Fides) 2 Maart Volgens
te Rome ontvangen berichten hebben de com
munisten in China Yenanfoe bezet. In het
Noordelijk gedeelte van het Apostolisch Vica
riaat bevinden zich nog vier Missionarissen,
doch dezen zullen wel genoodzaakt zijn om zich
in veiligheid te stellen.
Men acht het vrijwel zeker, dat Pater
Pegoraro en Broeder Pascal, die in handen
der Chineesche bandieten gevallen zijn bij
de bezetting van de Melaatscherikolonie
van Mosimien, aan de grens van Thibet,
zich ook te Yenanfoe bevinden; de Chris
tenen der stad hebben in ieder geval twee
Missionarissen gezien, doch zij mochten
hen niet naderen, noch spreken.
De Britsche luchtvaart heeft een nieuw
soort tankwagen in gébruik genomen
BUENOS AIRES, 2 Mrt. (A.N.P.). José Gan-
cedo, die verdacht werd van ontvoering van en
moord op den twee-jarigen Eugenio Pereyra
Iraola, heeft Maandagavond eindelijk een be
kentenis afgelegd, nadat hij gedurende honderd
uur door de politie verhoord was. Hij is in de
gevangenis opgesloten.
Het Duitsche pantserschip ,fieutschlandbracht een bezoek aan Gibraltar. Het is
voor het eerst sinds 1914 dat een Duitsch oorlogsschip in deze haven komt
BRUSSEL, 2 Maart. (Havas) De af deelingen
van de Belgische Kamer hebben met 70 tegen
19 stemmen en 14 onthoudingen het wetsont
werp goedgekeurd, waarbij de niet-inmenging
van België in den Spaanschen burgeroorlog
wordt bevestigd.
Deze stemming toont aan, dat het ontwerp In
de Kamer met groote meerderheid zal worden
aangenomen.
In sommige afdeelingen was het debat zeer
geanimeerd. Enkele afgevaardigden waren het
in beginsel wel met het ontwerp eens, doch
zagen in de toepassing een aanslag op de vrij
heden van den burger, aangezien hem wordt
belet voor zijn ideaal te strijden.
De voorzitter van de Kamer, Huysmans, die
in Spanje verklaringen heeft afgelegd, welke in
België druk werden besproken, onthield zich
van stemming. Hij noemde de niet-inmengings-
politiek een „parodie",
NEW YORK, 2 Maart. (D.NB.) Te Union-
town in Pennsylvanië zijn 350 mijnwerkers in
staking gegaan: zij weigeren aan de oppervlakte
te komen. Familieleden der stakers hebben de
mijn bezet, ontzeggen werkwilligen den toe
gang en verschaffen den stakers levensmiddelen
en dekens.
Te Detroit is in een tweede magazijn van
Woolworth een staking met over elkander ge
slagen armen uitgebroken. De vakvereeniging
heeft de bedreiging geuit, dat het werk in alle
2000 winkels van Woolworth zal worden neer
gelegd.
NEW YORK, 2 Maart. (A.N.P.) Het geschil
tusschen georganiseerde en ongeorganiseerde
arbeiders, dat verleden week leidde tot de slui
ting van twee fabrieken der General Motors
Corp. te Janesville in Wisconsin, is thans ge
regeld. Zeven en twintig honderd arbeiders zul
len het werk hervatten.
Onze Romeinsche correspondent seint
ons d.d. 2 Maart:
Er is nog geen beslissing genomen omtrent
de persoonlijkheden, die den H. Vader zul
len vertegenwoordigen bij de kroning van
George VI van Engeland.
Het is echter niet uitgesloten, dat een
Kardinaal het hoofd van de missie zal zijn,
die een eigenhandig schrijven des Pausen
aan den koning zal overhandigen.
Bij de kroning van George V in 1911 werden
twee prelaten afgevaardigd, die later het purper
hebben ontvangen, n.l. den tegenwoordigen de
ken van het H. College Kardinaal Granita en
den Staatssecretaris Kardinaal Pacelli. Destijds
waren er echter nog geen diplomatieke betrek
kingen tusschen Engeland en den H. Stoel. Deze
werden pas aangeknoopt in het jaar 1915.
Aanzienlijke beteekenis komt toe aan de nu
voorgestelde wijziging in 't eedsformulier, waar
bij handhaving van den protestantschen gods
dienst tot Engeland bepaald blijft en dus geen
betrekking heeft op de Dominions.
