*8
■■m
Rechtsche aanval op Madrid
steeds dreigender
Oslo-conferentie
geëindigd
Man vermoord te
Hoofddorp
Het nieuws van heden
GOUDEN HORLOGES
Optimistische stemming in
het eindrapport
DE FRANSCHE LEENING
Het Hongaarsche
complot
maakt indruk
Tsjang Soe Liang
leeft nog
Incidenten te
Jeruzalem
DE BAROMETER
LAMËRIS
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
ZONDAG 7 MAART 1937 - OCHTENDBLAD
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20447
De schoolstrijd in den
Elzas
Een schrijven van den bisschop
van Straatsburg
Èen
„levende Boeddha'1
gaat huwen
Uitgifte waarschijnlijk tot Woens
dag uitgesteld
TERZIJDE: Dezer dagen kreeg generaal
Franco bezoek van zijn echtgenoote en
dochter. BOVEN: De Italiaansche gezant
bij de nationalistische regeering in
Spanje overhandigde zijn geloofsbrieven.
De gezant, Santalupo, neemt de toe
juichingen van de menigte in ontvangst
Woensdag a.s. zal Dar any i een
uiteenzetting geven
De Engelsche vloot in
Gibraltar
Op de cinematografische tentoonstelling
te Berlijn ziet men het nieuwste ge
luidsapparaat naast het toestel van 1906
1
Troepenconcentratie
De rooden zouden de laatste dagen
steeds meer dum-dum-
kogels gebruiken
Bombardementen door
de rechtschen
Hg
MEi
ySt®1
De voorbereidingen tot
de Engelsche kronings
feesten geschieden al
len volgens protocolair
voorschrift. Zoo wordt
bijv. de kroningsmantel
der koningin, waarvoor
ongeveer 10.5 M. zijde
noodig is, vervaardigd
naar een honderden ja
ren oude geheime me
thode op een middel-
eeuwsch weefgetouw
Het Anglicaansche bezoek
Over boord gevallen?
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini|
inmin!
Oudste zoon van zijn huishoudster
bracht hem in drift eenige
dolksteken toe
Donald telefoneerde Zaterdag
middag nog met hem
Hevige autobotsing te
Oegstgeest
Vijf personen gewond
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
De Poolsch-Litausche
betrekkingen
Een aanval op minister Beek
Twee dooden en eenige gewonden
waaronder kinderen
Von Ribbentrop weer
naar Londen
Dinsdag op audiëntie bij
George VI
Handelsoverleg met
Zuid-Slavië
Het slot-protocol opgesteld
Kist bommen ontploft
UtJR WECK HANDEL
[O X—
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 et., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
De experts van de landen der
Oslo-groep, te weten België, Dene
marken, Finland, Luxemburg, Neder
land, Noorwegen en Zweden, die te
's Gravenhage op uitnoodiging der
Nederlandsche regeering waren bij
eengekomen, hebben Zaterdag hun
Werkzaamheden, welke in een geest
Van goede verstandhouding en
Vriendschap, onder leiding van dr.
Hirschfeld, directeur-generaal van
Handel en Nijverheid, zijn gevoerd,
beëindigd.
Na bestudeering van de maatregelen, welke
to elk der landen, tengevolge van de crisis zijn
genomen, hebben de experts in een eindrap
port, dat zij aan hunne respectievelijke regee-
rihgen voor zullen leggen, de gevolgen, welke
zullen kunnen gegeven worden aan het initia
tief van dr. Colijn, ter verruiming van het in
ternationaal handelsverkeer, onder het oog ge
zien.
In dit rapport namen de experts, zonder de
bestaande moeilijkheden te onderschatten, ze
kere aanstonds te verwezenlijken mogelijkheden
tot uitbreiding van het handelsverkeer in het
kader van een plurilateral overeenkomst en
Van aanvullende bilaterale regelingen, in be
schouwing.
Het rapport der experts ziet voorts nog op
het oog het nut van het aanbrengen van en
kele modificaties van practischen aard in den
tekst der Oslo-conventie, zoomede van het be-
studeeren van zekere bijzondere punten nopens
het handelsverkeer van de gezamenlijke landen
van de Oslo-groep.
Het program van actie, dat door de experts
ih hun bijeenkomst is uitgewerkt, ware te on
derwerpen aan een conferentie van gedelegeer
den van de respectieve regeeringen.
Aan het slot van hun rapport hebben de ex
perts nadruk gelegd op het groote nut der her
vatting van contact tusschen gedelegeerden van
de landen der Oslo-groep en zij bevelen hun-
ben regeeringen aan, dit contact ook voor de
toekomst te verzekeren.
STRAATSBURG, 6 Maart. „Waarom moeten
de kleine kinderen uit -den Elzas een jaar lan
ger de lagere school bezoeken dan hun kame-
taadjes uit het overige gedeelte van Frankrijk?"
De Bisschop van Straatsburg, Mgr. dr. Char
ts Ruch, publiceert in het jongste nummer
Van zijn Kerkelijk Weekblad „Bulletin 'Eccle-
aiastique" bovenstaande vraag en schrijft naar
aanleiding daarvan o.m.:
Gebleken is, dat er in den Elzas op de 1000
ipwoners slechts 7 analfabeten zijn, terwijl die
cijfer voor het overige gedeelte van Frankrijk
52 bedraagt.
Reeds 50 jaar lang verlaten millioenen kleine
Rransche kinderen de bijzondere Katholieke
School op denzelfden leeftijd als de leerlingen
der neutrale staatsscholen, doch de katholieke
hinderen, die de bijzondere school bezoeken,
°btvangen tijdens schooltijd ook nog Gods
dienstonderricht en nooit heeft men ergens in
frankrijk het verlangen te kennen gegeven, dat
iben voor deze kinderen den leerplicht met een
Jaar zou verlengen; nooit heeft men ook kun
nen bewijzen, dat zij minder goed onderwezen
Vfaren dan hun kameraadjes uit de neutrale in
entingen van onderwijs.
Zelfs voor het geval, dat vanwege den tijd,
die voor het onderricht in den godsdienst en in
dc Duitsche taal besteed moet worden, een
hieine Elzasser met 14 jaar niet even goed vol
ledig gevormd zou kunnen zijn, als zijn kameraad
dit de overige departementen, wat echter abso-
hiut niet bewezen is, zal men toch minstens
'hoeten toegeven, dat hij zich op het oogenblik,
Vfaarop hij de school verlaat, op dien leeftijd
?ch in een dusdanige verhouding bevindt, die
"hven de positie van het kind uit het overige
gedeelte van Frankrijk ver uitsteekt, en dat hij
bieer bekwaam is voor zijn verder leven, daar
•i twee talen beheerscht, terwijl het bovendien
onmogelijk is, dat de bekendheid met gods
dienstwetenschap en de zedenleer van het Evan
gelie niet beschouwd zal worden als een zekere
rap Van beschaving, zelfs niet door degenen
e over de waarde daarvan van meening ver
schillen.
TOKIO, 6 Maart (Domei). Graaf Kosjo Oh-
tani, een van Japans „levende Boeddha's" en
sbt van de Sjinsjoe-secte, welke ruim vier mil-
°®n aanhangers telt, zal in het huwelijk treden
diet de kleindochter van Prins Tokoedaiji, op
APril. De jonge „levende Boeddha" heeft pas
ZlJn militairen dienst voltooid. Het bestuur der
secte heeft ongeveer 250.000 yen voor de huwe
lijksplechtigheid uitgetrokken en bovendien
-50.000 yen voor de woning van het echtpaar.
Onder de aanhangers der secte zullen als huwe-
ijkssouvenirs twee millioen waaiers worden uit
gedeeld.
I
PARIJS, 6 Maart. (Havas) De mogelijk
heid bestaat, dat om redenen van juridi-
schen aard, welke in een conferentie van
hedenmorgen aan het licht zijn getreden,
de Fransche regeering het wetsontwerp tot
machtiging voor de uitgifte der leening met
garantie voor mogelijke schommelingen in
den koers Van den franc, Dinsdag bij de
Kamer indient, waardoor de uitgifte, die
in beginsel was vastgesteld op Maandag,
pas Woensdag kan geschieden.
De ministers van Binnenlandsche Zaken en
Financiën hebben den prefecten in een rond
schrijven verzocht departementscomité's te
vormen, om propaganda te maken voor de lee
ning der nationale verdediging. Deze comité's
zullen de hoogste personen omvatten uit alle
takken van het nationale leven.
BOEDAPEST, 6 Mrt. (Havas). Uit de be
richten in de Hongaarsche bladen valt nog
moeilijk te onderscheiden, of Hongarije
werkelijk aan den vooravond van een uiterst
rechtsche beweging stond, of dat de regee
ring, die haar voorzorgsmaatregelen nam,
een complot heeft ontmaskerd, dat nog niet
volledig georganiseerd was.
Verscheidene bladen melden, dat het de lei
ders der oppositie waren, o.a. Tibor Eckhardt
van de agrariërs, en Rassay van de liberalen,
die den minister-president de eerste gegevens
over de aangelegenheid brachten. Het eigenlijke
karakter hiervan is echter nog onbekend, en 'n
deel der pers verheft hiertegen zijn stem. Naar
gemeld wordt, zal de eerste minister Daranyi
a.s. Woensdag antwoorden op de interpellatie,
en bij die gelegenheid een overzicht van de zaak
geven.
De door de autoriteiten genomen maatrege
len zijn niet bekend gemaakt. Men gelooft ech
ter, dat Hetenyi, de directeur van de politieke
afdeeling en adjunct-hoofdcommissaris van
politie, zijn chef, Ferenczy, in zijn aftreden zal
volgen.
LONDEN, 6 Maart (D.N.B.). De Engelsche
Middellandsche Zee- en de thuisvloot zijn heden
Gibraltar binnengeloopen, na gemeenschappe
lijk oefeningen in den Atlantischen Oceaan te
hebben gehouden.
In totaal liggen thans te Gibraltar ruim tach
tig oorlogsschepen met 20.000 man aan boord.
C'
MADRID, 6 Maart (Havas). De
troepen-concentraties der nationalis
ten,' waarvan met hardnekkigheid
melding wordt gemaakt, doen ge-
looven, dat zij binnenkort een nieu
wen aanval op Madrid zullen ont
ketenen. Het schijnt, dat de 'aanval
zeer hevig zal zijn.
In den sector van Jarama schijnen de recht
schen hun troepen samen te trekken bij Morata
de Tajuna. Van de ochtenduren af heeft de
artillerie der regeeringstroepen de troepenbe
wegingen bestookt, totdat de rechtsche bat
terijen het vuur begonnen te beantwoorden.
Twaalf driemotorige vliegtuigen der nationa
listen, gevolgd door verscheidene escadrilles
jachtvliegtuigen, vlogen vanochtend boven het
front van Jarama, waar zij bommen wierpen
op de linies der regéëringstroepen. Het schijnt
dat deze dit bombardement goed hebben door
staan.
In den nacht van gisteren hebben vlieg
tuigen der nationalisten verscheidene plaat
sen gebombardeerd, onder meer Aranjuez,
San Fernando, Alcala de Henares, Tarancos
en Villanueva del Pardillo. Hoewel men nog
niet over nauwkeurige cijfers beschikt, zou
het aantal slachtoffers groot zijn.
Uit linksche bron wordt gemeld, dat twee be
wapende treilers, varende onder de vlag der
Baskische regeering, aan de kust den recht
schen kruiser „Canaria" hebben ontmoet, welke
een handelsvaartuig escorteerde naar de haven
van Pasajes bij San Sebastian. Na een hevig
-imiv
gevecht, waaraan de kustbatterijen deelnamen,
slaagden de twee treilers er in zich meester te
maken van het door den kruiser geëscorteerde
vaartuig. !Êen der treilers hield het gevecht uren
vol, terwijl de andere den buit naar de haven
bracht. Men veronderstelt, dat de „Canaria"
door een bom getroffen is, te oordeelen naar
den rook, welke op de brug van den kruiser
bemerkbaar was, toen hij gedwongen was ver
der zeewaarts te gaan.
Naar gemeld wordt, zouden de regeerings
troepen in den sector Madrid de laatste
dagen overvloedig gebruik gemaakt hebben
van ontplofbare kogels voor geweren en
mitrailleuses, z.g. dum-dum kogels, welke,
zooals bekend, onnoodig pijnlijke verwon
dingen veroorzaken.
Volgens een publicatie van de Engelsche com
munistische partij zijn honderd leden van het
Britsche bataillon der internationale brigade bij
den strijd om de verbinding tusschen Madrid en
Valencia gesneuveld. Driehonderd andere En-
gelschen werden gewond.
Zondag j.l. heeft generaal Queipo de Llano de
gouden kroon van de H. Maagd van Macarena.
die door de Broederschap van O. L. Vrouw der
Goede Hope aan de regeering van Franco was
afgestaan, voor het geval dat de Staat het
goud wilde gebruiken voor de' Nationale in
schrijving, aan het bestuur der Broederschap
teruggegeven. Generaal Queipo de Llano, die
eereburger is van Sevilla, wilde deze gift niet
aanvaarden en heeft de kroon ongeschonden
gelaten. Na een korte toespraak, waarin de
generaal er op wees, dat het aan de hulp van
Maria te danken was, dat de Nationalisten zege
vierend oprukken, overhandigde hij de kroon
aan Kardinaal Ilundain, die haar onder de
luide toejuichingen der menigte weer op het
hoofd van het hoogvereerde beeld drukte.
De Anglicaansche Bisschop van Gibraltar
heeft een memorandum opgesteld, waarin hij
protest aanteekent tegen de verklaring, die
door de delegatie der Anglicaansche geestelijk
heid, welke een reis door Spanje maakte, is
gepubliceerd. „Ik moet daartegen protesteeren,"
zoo verklaart de Anglicaansche hoogwaardig-
heidsbekleeder, „dat uw bericht als een bewijs
betreffende de gepleegde gruwelen een absoluut
onvoldoende getuigenis is.
Ik heb gedurende de laatste vier jaar her
haaldelijk een bezoek aan Spanje gebracht.
Ik heb geregeld kunnen constateeren, dat
in de regeeringsorganen een voortdurende
verslechtering intrad en in April 1936 ben
ik zelf ooggetuige geweest van de brand
stichting in de historische kerk van Niebla,
een der honderden gebouwen, die bewust
en onder het oog der autoriteiten verwoest
werden.
Het Fransche s.s. „Malgache" is in de straat
van Gibraltar gepraaid door een bewapenden
treiler. Daar het Fransche vaartuig bedreigd
werd tot zinken gebracht te worden, moest het
zich naar Ceuta begeven, waar het echter kort
daarop weder werd vrijgelaten.
In overeenstemming met de regeering van
Madrid heeft de Belgische regeering haar ge
schil met Madrid inzake de kwestie de Borch-
grave voorgelegd aan het hof van internationale
justitie te Den Haag.
LONDEN, 6 Maart (Reuter). Bij de aan
komst te Plymouth van het mailschip „Paris",
dat van New York kwam, werd de tooneel-
schrijver en -speler Frank Vosper vermist. Men
vreest, dat hij' vanmorgen vroeg in zee is ge
vallen.
Verwachting: Aanvankelijk zwakke wind
uit uiteenloopende richtingen, later meest j=
matige Noord-Oostelijke tot Zuid-Ooste-
lijken wind, meest zwaar bewolkt, tijdelijk
opklarend.
In het Noorden aanvankelijk nog natte
sneeuw, in het Zuiden weinig of geen
neerslag.
Temperatuur om het vriespunt des
nachts, overdag iets zachter.
Verdere vooruitzichten: toenemende Ej
p bewolking, toenemende kans op regen.
Zaterdagmiddag om drie uur heeft zich
te Hoofddorp een drama afgespeeld, waarvan
de 45-jarige P. van Damme het slachtoffer
is geworden.
Van Damme, die van vrouw en kinderen ge
scheiden leefde, had een huishoudster met zes
kinderen in huis. De vorige week vertrok het
zevental, doch Zaterdag keerde de vrouw met
haar kinderen terug. De achttienjarige oudste
zoon was het hiermede heelemaal niet eens en
trachtte zijn moeder te overreden niet opnieuw
haar intrek bij van D. te nemen. Van D. be
dreigde daarop den jongeman, die in drift ont
stak, een dolk greep en van D. eenige steken
toebracht, waarvan er een de long raakte. De
gestokene vluchtte bij buren binnen, die de
politie terstond waarschuwden.
De jeugdige dader, die gunstig bekend stond,
liet zich zonder verzet naar het bureau leiden.
Van Damme is naar het ziekenhuis te Haarlem
vervoerd, waar hij in den loop van den avond
is overleden.
SJANGHAI, 6 Maart (Havas). In offi-
cieele kringen wordt tegengesproken, dat
Tsjang Soe Liang vermoord zou zijn. De
Australische raadgever van Tsjang Kai Sjek,
Donald, heeft in den namiddag nog met
Tsjang Soe Liang getelefoneerd, die in een
buitenverblijf van den generalissimus te
Genghua verblijf houdt.
Zaterdagavond zijn op den Rijksstraatweg
te Oegstgeest twee auto's met hevige kracht
op elkaar ingereden, waarbij vijf personen
gewond werden.
Uit de richting Amsterdam naderde met een
snelheid van naar schatting zestig kilometer de
auto van ir. K. VI. H. op het oogenblik, dat een
vóór hem rijdenden vrachtauto een zijweg links
wilde inslaan. De vrachtautobestuurder had
daartoe zijn richtingaanwijzer uitgestoken, doch
de heer VI. H., die hier geen zijweg verwachtte,
zag den richtingwijzer blijkbaar niet en wilde
den wagen links passeeren. Doordat de vracht
wagen den weg in sloeg, werd de auto van den
heer VI. H. naar links gedrongen.
Uit de tegenovergestelde richting kwam in-
tusschen de auto van den heer O. D. aan. De
vrachtauto ging achter den wagen om, doch
de heer VI. H. zag zich plotseling tegenover den
uit Den Haag komenden auto geplaatst.
Een botsing viel niet meer te vermijden. Met
een hevigen slag vlogen beide wagens op elkaar
in, waarbij zij vrijwel geheel werden vernield.
Van de vijf inzittenden in den anto van
ir. VL H. werden er vier gewond, ter
wijl van den anderen auto mevrouw D., die
haar echtgenoot vergezelde, het neusbeen
brak.
Den vijf gewonden werd ter plaatse de eer
ste hulp verleend, waarna zij naar het Acade
misch ziekenhuis te Leiden zijn vervoerd. Na
hier behandeld te zijn, zijn zij naar hun woon
plaatsen teruggekeerd, waar zij zich verder on
der behandeling van den huisarts moesten stel
len.
Een kraanwagen heeft de resten van de ver
nielde auto's weggesleept.
Woensdag zal Daranyi den toestand in Hon
garije uiteenzetten.
Steeds dreigender wordt een nieuw rechtsch of
fensief bij Madrid.
De uitgifte der Fransche defensieleening zal
waarschijnlijk tot Woensdag worden uitgesteld.
Donald had Zaterdagmiddag een telefoon
gesprek met Tsjang Soe Liang, waaruit blijkt,
dat deze niet vermoord is.
Officieel wordt tegengesproken, dat de Aboena
der Koptische Kerk te Addis Abeba zou zijn ge
fusilleerd.
Slotzitting van de Oslo-conferentie te Den Haag.
Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer
inzake de vestigingswet voor het kleinbedrijf.
Verslag der Kamercommissie inzake overleg met
Regeering over het wetsontwerp tot instelling
van een openbaar lichaam voor de IJsselmeer-
polders.
Benoemingen bjj de Paters Minderbroeders.
De contingenteering van suiker wordt binnen
kort opgeheven.
Hevige autobotsing te Oegstgeest, vijf gewonden.
New Yorksche beurs: stemming vast.
KAUNAS, 6 Maart. (D.N.B.) De Litausche
minister van Buitenlandsche Zaken, Lozoraitis,
heeft in antwoord op een interpellatie over de
betrekkingen tusschen Litauen en Polen, vrij
scherp stelling genomen tegen de jongste ver
klaringen van den Poólschen minister van Bui
tenlandsche Zaken, Beek. Hij zeide de verant
woording voor de tegenwoordige gespannen be
trekkingen tusschen beide landen van zich af
te werpen, en verweet Polen, dat het niet den
ernstigen wil heeft, tot een accoord te geraken.
Litauen echter, aldus Lozoraitis, is bereid
ook met Polen, evenals met ieder ander land.
zjjnbetrekkingen op grondslag der wederzijd-
sche achting op te bouwen.
JERUZALEM, 6 Maart (Havas). Nadat van
ochtend bij den klaagmuur een moord op een
Jood was gepleegd, hebben zich vanmiddag in
de Joodsche buurt van Jeruzalem, Remavia,
ernstige incidenten voorgedaan.
Eten Arabier werd gedood, een Jood werd ern
stig gewond.
Ook kinderen werden door revolverkogels ge
wond. Er zijn vijf arrestaties verricht. Na donker
mogen zich geen personen op straat bevinden
LONDEN, 6 Maart (Stefani) De Duitsche
ambassadeur te Londen, Von Ribbentrop, zal
Maandag weer in de Engelsche hoofdstad te-
rugkeeren, waar hij Dinsdag door Koning
George VI ontvangen zal worden.
De bijeenkomst der NederlandschZuid-
Slavische handelsvertegenwoordigers te Bel
grado heeft een gunstig resultaat gehad.
Het slotprotocol is geteekend. Het is ge
baseerd op het principe van het evenwicht.
De modaliteiten zijn nader omschreven.
BOEKAREST, 6 Maart (Havas). Bij de ont
lading van een trein met munitie op het sta
tion Fantalene, is een kist met bommen ont
ploft. Vier soldaten werden hierbij gedood en
twee gewond.
LEIDSCHESTRA/iT 18
tI0 II IJ 1
Stand op Zondag 1 uur v.m. 752.4
Vorige stand 751.1
