We luisteren naar
Polens overbevolking en het
koloniale vraagstuk
FINANCIEN
s
VICKS HOESTBOHBQKS
VLIEGVELD NERHOVEN
HET GEHEIM.
ij
Gebrek aan grondstoffen
en kapitaal
De weerstoestand
Dagfilm
MAANDAG 8 MAART 1937
Eerste spade door minister Slingert-
berg in den grond gestoken
DE POELIERS EN DE OMZET
BELASTING
Cassatieberoep door den Hoogen
Raad verworpen
KATH. ACTIE VOOR GOD
Diocesane kring gesticht te Breda
HERDENKING IN NOORD
BRABANT
Het Provinciaal Genootschap van
Kunsten en Wetenschappen
honderd jaar
OFFICIEELE CRISIS
PUBLICATIE
Steunvergoeding erwten en
veldboonen
Nationale Reclasseeringsdag
Nieuwe legeraalmoezenier in Indië
Examens Paedagogiek M. O.
De Handelsmissie in
Zuid-Amerika
Hartelijke ontvangst in de
Braziliaansche Kamer
T. VAN MAANEN PLOTSELING
OVERLEDEN
Directeur der Ned. Heide-Mij.
4
4
4
4
4
"t
4
4
4
4
4
4
4
4
4
-e
Dinsdag 9 Maart
Het eenige land in Europa waar
73 procent der bevolking zich
aan landbouw wijdt
Industrialisatie vrijwel
onmogelijk
OPKLAREND WEER OP
KOMST
De roofmoord in de
residentie
Verdachte in vrijheid gesteld
PROF. DR. A. K. NOYONS
Vlaamsche wetenschappelijke
onderscheiding
HOOGE VECHTSTAND BIJ
NOORD-OOSTER
Gemaal dit seizoen voor de vierde
maal in werking
Wielrijder ernstig aangereden
IJSHOCKEY
KIMBERLEY DYNAMITERS
VERSLAGEN
Harringay Racers kloppen de
wereldkampioenen met 72
AU//,
STILTE
Onder zeer groote belangstelling van ci
viele en militaire autoriteiten is hedenoch
tend een begin gemaakt met den aanleg
van het nieuwe vliegveld Nerhoven te Gilze-
Rjjen. De eerste spade is vandaag in den
grond gestoken en de minister van sociale
zaken, Z. Exc. Mr. M. Slingenberg heeft de
Nederlandsche driekleur geheschen boven
het terrein, waar binnen afzienbaren tijd
civiele en militaire toestellen hun motorge
ronk zullen doen hooren.
Nadat de burgemeester van Tilburg, mr. dr.
P. L. G. Z. M. Vonk de Both, een korte rede
had gehouden, waarin hij den minister en de
overige autoriteiten welkom heette, was het
woord aan minister Slingenberg voof het uit
spreken van de openingsrede, waarin hij o.m.
zeide:
Gij weet allen, dat reeds sinds jaren ons land
vervuld is met de zorg voor tienduizenden werk-
loozen en dat ook overheid, rijk, provincies en
gemeenten zich groote moeite en opoffering ge
troosten om deze werkloozen zooveel mogelijk
aan een zoodanigen arbeid te zetten, die na
de totstandkoming daarvan eenig nut voor de
maatschappij heeft. Deze werkverschaffing heeft
het voordeel, dat de arbeiders werken in plaats
van steun trekken en maakt het voorts mogelijk,
dat met geldelijken steun uit het werkloosheids-
subsidiefonds werken tot stand gebracht kun
nen worden zonder dat de overheid belangrijke
extra kosten heeft te betalen.
Zoo worden in den tegenwoordigen tijd, met
zijn groote nooden op velerlei gebied toch be
langrijke openbare werken tot stand gebracht,
die zonder groote werkloosheid nog wel een
aantal jaren onuitgevoerd zouden blijven.
Door de vereeniging van werkverschaffing en
bevordering van dit nuttige werk was het moge
lijk om in het Noorden, in het Westen, in het
Centrum en ook in het Zuiden van ons land
verschillende vliegvelden aan te leggen of be
staande te vergrooten.
Ook hier in Noord-Brabant, waar wij nu
staan op het terrein van het toekomstige
vliegveld Nerhoven zal deze combinatie toepas
sing vinden, opdat een aan de noodige eischen
voldoend vliegveld tot stand kome en de eco
nomische belangen van dit nijvere gedeelte van
ons land zal kunnen worden bevorderd.
Aan het einde van deze toespraak werd de
Nederland3che vlag geheschen, ten teeken van
aanvang der werkzaamheden, waarbij als sym-
bolieke daad minister Slingenberg de eerste
spade in den grond stak.
Vervolgens voerden nog het woord jhr. mr. dr.
van Rijckevorsel, commissaris der Koningin in
Noord-Brabant en dr. Sweens, burgemeester
van Gilze-Rijen. 's Middags vereenigden de
autoriteiten zich aan een noenmaal.
De grootte van het vliegveld, waarvan de
aanleg in werkverschaffing wordt uitgevoerd,
bedraagt ongeveer 64 H.A. De exploitatie van
het veld is in handen van de N.V. Vliegveld
Nerhoven, waarvan de omliggende gemeenten
aandeelhoudsters zijn. Het terrein is hoofdzake
lijk bestemd voor de civiele luchtvaart; met
defensie wordt echter een overeenkomst ge
maakt. Daar het werk in werkverschaffing
wordt uitgevoerd verstrekt het departement van
Sociale Zaken een aanzienlijke subsidie. De
duur van het werk is niet precies aan te geven,
daar deze afhankelijk is van het aantal tewerk-
gestelden, dat voorloopig zestig zal bedragen.
Om aan het terrein de noodige hardheid te
-^geven, wordt dit met bepaalde grassoorten be-
H plant, een bewerking, die eenige malen dient
te worden herhaald. Het vliegveld zal volledig
worden geoutilleerd met hangars, een douane
lokaal, een restaurant en tennisbanen.
De Hooge Raad heeft arrest gewezen in een
kwestie betreffende de poeliers en de omzetbe
lasting. Bij mondeling vonnis had de Haagsche
politie op 16 December 1935 beslist en het
Haagsche gerechtshof had bij arrest van 23
November 1936 die beslissing bevestigd dat
de poelier J, H. M. B. te 'sGravenhage als fa
brikant, althans als kleinhandelaar in den zin
van artikel 1 der Omzetbelastingwet, op 19 Fe
bruari 1935 geweigerd heeft aan een ambtenaar
der belastingen inzage te geven van de be
scheiden, welke voor de beoordeeling van het
bedrag der omzetbelasting werden verlangd en
daarvoor was hem een geldboete van f 100 op
gelegd. De poelier in casu had namelijk expres-
selijk geweigerd, teneinde een proces uit te lok
ken ter verkrijging van een principieele uit
spraak. In zijn arrest had het gerechtshof, de
beslissing van den kantonrechter bevestigend,
overwogen dat daargelaten of alle afleveringen
door den poelier onderworpen zijn aan een hef
fing krachtens de omzetbelastingwet, zulks stel
lig wel het gevel kan zijn, o.m. bij den ver
koop van grof wild, dat vóór de aflevering der
verschillende deelen geacht moet worden een
bewerking in den zin dezer wet te hebben on
dergaan en dat derhalve requirant zich niet had
mogen onttrekken aan de controle, die de wet
o.a. voor fabrikanten heeft ingesteld.
Tegen dit arrest werd een cassatiemiddel b-
den Hoogen Raad ingediend. De advocaat-gene
raal concludeerde tot vernietiging van het arrest
en tot verwijzing der zaak ter verdere behande
ling naar een aangrenzend gerechtshof.
De Hooge Raad heeft echter het cassatiebe
roep verworpen en zich daarbij aangesloten aan
de overwegingen van het gerechtshof. Verder
overwoog de Hooge Raad, dat de vraag, of de
poelier, die zich bepaalt tot het zg. panklaar
afleveren van wild of gevogelte onder de bepa
lingen van genoemde wet valt, in deze zaak
door het Hof buiten beslissing kon worden ge
laten, daar de vrijstelling bij art. 17 der wet
in verband met de bij dat artikel behoorende
tabel b betreffende „doode dieren" Verleend, in
geen geval toepassing kan vinden op het afle
veren van deelen van grof wild, waardoor een
bewerking plaats heeft in den zin van art. 1
van meergenoemde wet, zoodat het aangevoerde
middel niet tot cassatie kon leiden.
In het Sint Vincentiusgebouw te Breda had
in tegenwoordigheid van tal van afgevaardig
den van Katholieke organisaties de oprich
tingsvergadering plaats van een Diocesanen
Kring van de Katholieke Actie „Voor God".
Prof. dr. Alphons Steger gaf een uiteenzet
ting van het doel en de werkwijze van dezen
Diocesanen Kring, die in nauw contact met het
Nationale Comité te Hageveld, doch geheel zelf
standig een ruime activiteit zal ontwikkelen,
door alle vormen van God-onteering te bestrij-
bevatten medici
nale ingrediënten
van Vicks VapoRub
den en door de eer Van God in het persoonlijk
leven te bevorderen.
Na ampele bespreking en gedachtenwisse-
ling wordt besloten een Diosecanen Kring te
stichten. Met algemeene stemmen werden de
heeren A. B. Michielsen en dr. Hein Hoeben
respectievelijk als voorzitter en secretaris aan
gewezen, terwijl de Eerw. heer A. v. Lierop als
adjunct-secretaris is toegevoegd.
Binnenkort zal een nieuwe vergadering wor
den belegd, waarschijnlijk op 19 Maart, waar
de praktische werkwijze van den Diocesanen
Kring nader zal worden geregeld.
Vandaag was het juist honderd jaar geleden,
dat in het toenmalige gebouw van de sociëteit
Casino te 's Hertogenbosch, onder voorzitter
schap van den Zuid-Nederlander, André baron
van den Bogaerde van Terbrugge, gouverneur
der provincie Noord-Brabant, het Provinciaal
Genootschap van Kunsten en Wetenschappen
werd opgericht.
In een plechtige bijeenkomst in zijn monu
mentaal gebouw aan de Bethaniëstraat, waarin
het centraal Noord-Brabantsch museum is ge
vestigd, heeft het genootschap dit eeuwfeest
gevierd.
Dit werd o.m. bijgewoond door den minister
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen,
prof. dr. J. R. Slotemaker de Bruine.
De voorzittet, jhr. mr. A. F. O. van Sasse
van IJsselt, opende, na een woord ter begroeting
gesproken te hebben, met een rede, waarin hij
de stichters van het genootschap herdacht, de
geschiedenis er van naging en zijn verheugenis
er over uitsprak, dat het onverzwakt is blijven
voortbestaan.
Tevens deelde hij mede, dat tot uitgifte van
een gedenkpenning was besloten, door de Ko
ninklijke Begeer geslagen en besloot met het
doen van een beroep op. den steun van de leden
en van de diverse organen, opdat stilstand geen
achteruitgang moge gaan beteekenen.
Hierna was het woord aan den heer Vincent
Cleerdin, griffier van de Provinciale Staten, tot
het houden van de herdenkingsrede.
De Nederlandsche Akkerbouwcentrale maakt
bekend, dat de steunvergoeding voor groene
erwten van de kwaliteitsklasse C, gedenatureerd
in het tijdvak van 1 Maart 1937 tot en met 6
Maart 1937 f 1.40 per 100 K.G. zal bedragen.
Voor groene erwten van de laagste klasse
en voor andere erwten, in datzelfde tijdvak ge
denatureerd, bedraagt, de steunvergoeding f 0.90
per 100 K.G.
De steunvergoeding voor veldboonen, welke
blijkens de dateering van het dorschbrief je in
genoemd tijdvak zijn gedorscht, is vastge
steld op f 1.75 per 100 K.G.
's Gravenhage, 6 Maart 1937.
Voor den derden keer zullen de Reclassee-
ringsinstellingen in Nederland den Nationalen
Reclasseeringsdag organiseeren. Wij vernemen,
dat deze dit jaar zal worden gehouden op Za
terdag 5 Juni a.s., terwijl in het Zuiden des
lands, zooals veelal gebruikelijk is, de collecte
zal geschieden op Zondag 6 Juni.
De Reclasseeringsinstellingen, die er het vo
rig jaar in geslaagd zijn in ruim 700 plaatsen
de collecte te doen houden, hebben groot be
lang bij het welslagen van dezen Nationalen
Reclasseeringsdag.
BANDOENG, 8 Maart (Aneta) De le
geraalmoezenier voor de eerste divisie, pastoor
F. W. M. J. Fleerakkers, heeft tegen 30 April
zijn ontslag aangevraagd. Als zijn opvolger is
voorgedragen pastoor F. G. M. Beune, te Bata-
Aan het psychologisch-paedagogisch instituut
der R. K. Leergangen te Tilburg slaagden voor
het diploma paedagogiek A: Zr. M. Theresia te
St. Michiels-Gestel en Br. Cyprianus te Ouden-
bosch.
SutjjooA uap
jaa^jeA ©puojapeu
sjjufj uva j jfoo dojeeM
6aMs6uejJOOA u n jjapeu
')j%ass9<1 uapauaq jeeu jund
}9ui jjaoi^arjp uapooj u ooz n s|y
De Nederlandsche handelsmissie, die onder
leiding van jhr. mr. dr. Van Karnebeek thans
in Zuid-Amerika vertoeft, bracht een bezoek
aan den voorzitter van de Braziliaansche Kamer,
Andrade.
De heer Van Karnebeek werd door dezen
naar de presidentsloge geleid. Toen de leider
onzer missie daar verscheen, onderbrak het
Kamerlid Salgado Filho zijn rede, om uitvoerig
en in warme bewoordingen Nederland en de
handelsmissie te huldigen.
Alle afgevaardigden verhieven zich daarop
van hun zetels en betuigden door een langdurig
applaus hun bijval.
Jhr. Van Karnebeek bedankte met een bui
ging voor deze hulde, waarna de zitting werd
voortgezet.
In den leeftijd van 55 jaar is hedenmorgen
plotseling overleden de heer T. van Maanen,
directeur der Ned. Heide Maatschappij1 te
Arnhem.
Toen de heer Van Maanen vanuit zijn woning
te Oosterbeek in zijn auto wilde stappen om zich
naar kantoor te begeven, zakte hij plotseling in
een en was onmiddellijk, vermoedelijk tenge
volge van hartverlamming, overleden.
De overledene werd op 4 Januari 1882 te
Woudenberg geboren en kwam op 1 December
1903 bij de Ned. Heidemaatschappij als leer
ling in dienst. Na verschillende rangen door-
loopeiï te hebben, werd hü op 1 Jan. 1913 aan
het hoofdkantoor benoemd tot inspecteur bij
den technischen dienst. 1 Februari 1920 werd
de heer v. Maanen benoemd tot adjunct
directeur en op 6 April 1936 tot directeur.
Hoewel nog slechts korten tijd als zoodanig
werkzaam geweest, beteekende dit plotseling
verscheiden toch een ernstige slag, Het perso
neel verliest in hem een humanen directeur, de
maatschappij een ijverigen en bekwamen leider.
In Amsterdam arresteerde de
politie een broodbezarfcer,
verdacht van diefstal van
straatsteenen.
Soms wordt 'n vraagstuk, waarop lang
Je aandacht was gericht,
Maar zonder dat j'een antwoord vond,
Plots duidelijk belicht.
Een enkel woord, een enkel feit,
Een klein berichtje maar,
Dat brengt je dan op een idee:
Zóó zit dat in elkaar!
Zoo had reeds sinds onheugb'ren tijd
Het vraagstuk mij verward:
Hoe krijgen onze bakkers toch
Het brood soms zóó kei-hard?
Vergis u niet, ik waag me niet
Op 't glad terrein der wet,
Ik houd vandaag heusch geen pleidooi
Voor Nederlands kadet;
Maar eiken Maandagmorgen vast
Grijnst t vraagstuk ons weer aan:
Hoe komt dat brood zoo droog en
hard?
Hoe krijgt men dat gedaan?
Nu lees ik plots in onze krant:
Politie heeft gesnapt
Een broodbezorger, die 't is
heusch!
Straatsteenen heeft gegapt!
Nu is 't geheim dus opgelost
Och ja, t is maar een weet
Je denkt dus dat je brood gebruikt,
Terwijl je.... steenen eet!
HERMAN KRAMER
cfecfccfecbcfecfecbcfc.
•8
•8
-9
-0
-8
-9
•8
•8
•8
-5
•8
-9
•8
•8
-8
-8
-8
-8
-8
•8
•8
•8
•8
•8
•8
-8
•8
-8
•8
•8
•8
-0
-5
-0
•8
•8
-0
-0
-0
-0
-0
-8
HILVERSUM I, 1875 M. (AVRO-uitzen-
cllnc) 8.00 Gram.pl. 10.00 Morgenwij
ding 10.15 Gram.pl. 10.30 Ensemble
Marcello. 11.00 Hulsh. wenken. 11.30
Ensemble Marcello. 12.15 Gram.pl. l.OO
Het Omroeporkest. 1.55 Causerie „Het
vogelleven in Maart". 2.15 Het Omroep
orkest. 3.00 Knipcursus. 4.00 AVRO-
Dansorkest. 4.30 Kinderkoorzang. 5.05
Kinderhalfuur. 5.35 Het Omroeporkest.
6 30 Psychologische causerie. 7.00 Voor de
kinderen. 7.05 Kinderkoor „Zanglust".
7.30 Engelsche les. 8.00 Berichten ANP.
8.10 Bonte Dinsdagavondtrein. 10.30
Schaakles. 11.00 Berichten ANP. Hiema:
AVRO-Dansorkest. 11.4512.00 Gram.pl.
HILVERSUM n, 301 M. (KRO-Uitzen-
tling) 8.009.15 en 10.00 Gram.pl.
11.30 Godsd. halfuur. 12.00 Berichten.
12.15 De KRO-Melodisten m. m. v. so-
list en gram.pl. 2.00 Vrouwenuur. 3.00
Modecursus. 4.00 KRO-Orkest en gram.pl.
5.45 Felicitatiebezoek. 6.00 De KRO-Me
lodisten en solist. 6.40 Esperantocursus.
7 00 Berichten. 7.15 Economische cause
rie. 7.35 Sporthalfuur. 8:00 Berichten
ANP. Mededeelingen. 8.10 Gram.pl. 8.15
Lijdensmeditatie. 9.15 Gram.pl. 9.30
KRO-Kamerorkest en soliste. 10.30 Be
richten ANP. 10.40 John Kristel en zijn
Troubadours. 11.3012.00 Gram.pl.
DROITWICH, 1500 M. 11.20—11.50 Or
gelspel. 12.10 BBC-Empire-orkest. 1.10
Het Leicester Imperial orkest en soliste.
1.502.20 Gram.pl. 4.20 Actueele cause
rie. 4.40 Het Hungaria Zigeunerorkest.
5.10 Gram.pl. 5.35 Het Wynford Reynolds
Octet. 6.20 Berichten. 6.45 Het Orchestre
Raymonde en soliste. 7.45 „Shopping
and Haste", causerie. 8.05 Sportpraatje.
8.20 Radiotooneel met muziek. 9.20 Be
richten. 9.40 Dialoog. 10.00 Komische
voordracht. 10.20 Viool en piano. 11.20
Jack Jackson en zijn Band. 11.5012.20
Dansmuziek (gr.pl.).
RADIO-PARIS, 1648 M. 7.20 en 8.20
Gram.pl. 12.20 Visciano-orkest en soliste.
4.20 Het Dresdensch Kwartet. 5.50 PianO-
voordracht en zang. 7.20 Gram.pl. 8.50
Opera-uitzending.
KEULEN, 456 M. 11.20 Orkestconcert.
12.35 Omroeporkest en -dansorkest. 1.35
Schrammelmuztek. 3.20 Zang. 4.40 Om-
roepkleinorkest. 6.00 Gram.pl. 7.30 Om
roeporkest. 8.20 Literair-muzikaal pro
gramma. 10.0511.20 Omroepkleinorkest,
-koor, mandolinekwartet en solist.
BRUSSEL, 322 en 484 M. 322 M.i 12.20
Gram.pl. 12.50 Klelnorkest. 1.30 Omroep
orkest. 1.502.20 Gram.pl. 5.20 Omroep-
dansorkest. 6.50 en 7.20 Gram.pl. 8.20
Klelnorkest. 10.3011.20 Gram.pl.
484 M-: 12.20 Gram.pl. 12.50 Omroepor
kest. 1.30 Klelnorkest. 1.502.20 Gram-
pl. 5.20 Orgelconcert. 6.35 Gram.pl. 6.50
Zang. 8.20 ,,Le 66". operette. 9.35 Om
roeporkest. 10.30 Gram.pl. 10.4011.30
Zie Hilversum n.
DEIJTSCHLANDSENDER, 1571 M. 7.30
Militair concert. 8.20 Gevar. programma.
9.20 Berichten. 9.50 Kwintetconcert. 10.20
11.20 Gramofoonmuziek.
Cp^<|lcp(y<p(p<|>CpCpCp<ycp(p<|><pC|?cycpcpcp<pcycpq5<|X^<pCp<pCpCpCp^CpCpCptjKj><|><pC}><p:p<}JCpCjKflC}>C{J(j5CpCpCf><p<p<|)(fC{J<p
(Van een bijzonderen correspondent).
Sedert Duitschland een campagne
heeft ingezet ter terugkrijging van
zijn vroegere koloniën, heeft ook
Polen de wereld doen weten, dat het
zich, niet minder dan het Duitsche
Rijk, een „Land ohne Raum" acht.
Polen heeft om de aandacht op zijn moeilijk
heden te vestigen trouwens niet gewacht tot
het oogenblik, waarop de Duitsche aanspraken
officieel zullen geformuleerd worden. Reeds in
October van het vorige jaar heeft de Poolsche
delegatie te Genève de aandacht van de ver
tegenwoordigers van andere mogendheden op
den grooten ernst van het Poolsche bevolkings
vraagstuk en de daarmee nauw verbonden po
litieke en economische consequenties gericht.
De Poolsche gedelegeerden, en na hen de
Poolsche bladen, kwamen tot de slotsom, dat
het voor de herboren republiek volstrekt noodig
is zich op even gunstige voorwaarden als ieder
ander land van grondstoffen te kunnen voor
zien en dat Polen daarenboven voor zijn emi
gratie over kolonisatie-terreinen zal moeten
beschikken. Het woord kolonisatie-terreinen is
wellicht met opzet gebruikt om het minder-
aangenaam klinkende woord „koloniën" te
vermijden, maar er kan weinig twijfel bestaan
aan het feit, dat de Poolsche woordvoerders
beoogden den te Genève vergaderden staten dui
delijk aan het verstand te brengen, dat Polen,
als het tot een redistributie van koloniën komen
moet, niet ter wille van Duitschland uitgescha
keld wenscht te worden.
Heeft Polen inderdaad niet voldoende ruimte
en hulpbronnen om zijn snel groeiende bevol
king te onderhouden? Ziehier de cijfers. De
Poolsche republiek telt op het oogenblik onge
veer 35 millioen inwoners, welk aantal ieder
jaar met ongeveer 400.000 toeneemt. Het .cijfer
der geboorten is een der gunstigste van geheel
Europa. De bevolkingsdichtheid heeft op zich
zelf niets abnormaals, bereikt slechts het zeer
middelmatige cijfer van 87 per vierkanten Ki-
limeter. Europa telt acht staten, waarvan de
bevolkingsdichtheid grooter en vaak veel groo-
ter is.
Die van Duitschland bereikt het cijfer van 141,
die van Tsjecho-Slowakije dat van 107, terwijl
zelfs Hongarije met 95 en Denemarken met 83
zich te dezen opzichte al in geen gunstiger om
standigheden dan Polen schijnen te bevinden.
Maar de toestand is in Polen toch anders
dan in bovengenoemde staten. Om twee rede
nen. In de eerste plaats is Polen het éénige land
in Europa waar niet minder dan 72.3 pet. van
de bevolking zich aan den landbouw wijdt. Voor
Duitschland bedraagt dit percentage niet meer
dan 27.2, voor Tsjecho-Slowakije 36.1, voor
Hongarije 56.7 en voor Denemarken, dat toch
een typische landbouwstaat is, slechts 30.
Daar Polen naar verhouding over niet meer
bebouwbaren grond beschikt dan bovengenoemde
staten, neemt het percentage der bevolkings
dichtheid op het platteland onrustwekkende
afmetingen aan. Het bedraagt voor Polen
per honderd hectaren 82, terwijl het in
Duitschland, Tsjecho-Slowakije en Denemarken
50, 61 en 35 bedraagt. De productie houdt met
dit percentage evenwel geen gelijken tred; zij
is. om een sprekend voorbeeld te geven, voor
Nederland ongeveer vier maal grooter dan voor
Polen. Men berekent, dat op 't Poolsche platte
land ongeveer negen millioen menschen leven,
die in het productie-proces geen nuttige rol
spelen. Deze negen millioen menschen zouden
elders, in den handel of In de industrie, werk
behooren te vindén, maar dat nu is in Polen,
onder de tegenwoordige omstandigheden, niet
mogelijk.
Industrialisatie op groote schaal zou nood
zakelijk zijn. Op dit oogenblik geven de mij
nen en de fabrieken aan ongeveer 10 procent
van de bevolking werk. Dit percentage zou
ongetwijfeld aanzienlijk kunnen stijgen ware
het niet, dat Polen noch over de grondstof
fen noch over de kapitalen beschikt, die
noodig zijn om de industrialisatie in de nood
zakelijke aanzienlijke mate te bevorderen.
Dat Polen de meeste grondstoffen uit het
buitenland betrekken moet en daarvoor deviezen
noodig heeft leidt er toe, dat het een export-
politiek voeren moet, die het land eerder ver
armt dan verrijkt. De „Dumping" is voor het land
een noodzakelijk kwaad.
Hierbij voegt zich dan nog het Joodsche vraag
stuk.
Polen telt ongeveer 3.600.000 Joden en dezen
zijn bijna allen handwerkslieden en kleine koop
lieden, voor het meerendeel zéér kleine koop
lieden. Hun bestaan hangt aan een zijden draad.
Iedere rationalisatie van den handel, de oprich
ting van een coöperatie of de opening van een
groot magazijn, maakt eenige duizenden Jood
sche families op staanden voet broodeloos.
Het is dus geen wonder, dat de Poolsche re
geering er herhaaldelijk od heeft aangedrongen,
dat Palestina zijn rol als immigratie-land voor
Joodsche bevolkingsoverschotten in vollen om
vang zal kunnen blijven vervullen. Voor geen
enkel land is een oplossing van de Palestijnsche
kwestie in pro-Joodschen zin van grooter belang
dan voor Polen, vooral omdat emigratie van
Polen, Joden en niet-Joden, naar andere staten
zoo goed als onmogelijk geworden is.
De Poolsche regeering ziet om aan steeds
groeiende moeilijkheden een einde te maken
slechts twee oplossingen. Ofwel het liberaal
economisch systeem van vrij ruilverkeer, zooals
dat voor den wereldoorlog in zwang was, moet
opnieuw in vollen omvang hersteld worden, óf
wel Polen moet over vestigingskoloniën de be
schikking krijgen, waarheen het zijn bevolkings
overschot zal kunnen afvoeren, terwijl het zich
daarenboven op aannemelijke voorwaarden
grondstoffen zal moeten kunnen verschaffen.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimmiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiimiii
In den toestand komt weinig verandering.
Omstreeks den vijftigsten breedtegraad bevindt
zich een scherpe overgang van koud weer met
lichte vorst en sneeuwval en met Noordelijken
wind tot zacht weer met regen in West- en
Zuid-Frankrijk eni het Kanaal. In Zuid-
Duitschland is het weer helder en is de wind
uit West, in een breeden strook van Noord-
Frankrijk.
Over België en Midden- en Noord-Duitsch-
land heerscht betrokken weer met lage wol
ken en lichten sneeuwval.
In ons land en om de Noordzee vertoont het
weer een neiging tot opklaring.
Op IJsland en in het Noord-Westen is het
zeer koud en is de luchtdruk zeer hoog.
In het geheele Oostzeegebied heerscht thans
vorst, In Scandinavië is de vorst matig tot
streng. Het vorstgebied reikt tot Midden-
Duitschland en tot de Fransch-Belgische grens
en zal zich waarschijnlijk nog verder naar het
Zuiden uitbreiden.
Voor ons land is opklarend weer te wachten
met lichte vorst in den nacht.
De justitie heeft L., verdacht van moord
of medeplichtigheid aan moord op den
garagehouder Hes te Den Haag, heden
ochtend in vrijheid gesteld.
Sinds Donderdag j.l. was L. in het huis van
bewaring opgesloten.
Tot zijn invrijheidstelling zou, naar wij ver
nemen, besloten zijn, op grond van de laatste
dagen gehoorde verklaringen van getuigen om
trent L.'s alibi op den avond van den moord.
Uit Brussel wordt aan de Msbde gemeld;
De Palfijn-medaille, welke om de twee jaar
door het bestuur der Vlaamsche vereeniging tot
bevordering van de geneeskunde wordt verleend,
werd voor het tijdperk 19351937 toegekend aan
den Nederlandschen geleerde prof. dr. A. K.
Noyons, te Utrecht, als blijk van hulde voor zijn
wetenschappelijk werk.
Prof. Noyons doceerde gedurende vijftien jaar
de physiologie te Leuven en volgde prof. Zwaar
demaker op als hoogleeraar in dit vak aan de
rijksuniversiteit te Utrecht.
Prof. Noyons heeft zich vooral verdienstelijk
gemaakt door zijn belangrijke onderzoekingen
over de stofwisseling, in het bijzonder over de
calorimetrie, alsook over het hart, de vasomo-
torentonus en de hersencirculatie. Een reeks
vernuftige methoden werd door hem uitgewerkt.
Op de jaarlijksche algemeene vergadering
van de Vlaamsche vereeniging tot bevordering
der geneeskunde, die op 14 Maart a.s. te Gent
zal worden gehouden en waarop prof. Noyons
een voordracht zal houden over „nieuwe wegen
bij het stofwisselingsonderzoek," zal hem de me
daille worden overhandigd.
's Avonds zal hem daarna een banket worden
aangeboden door het professorencorps der Hoo-
geschool van Gent.
Terwijl de laatste weken door ons geheele
land de rivieren sterk rezen en men alom
overlast had van het hooge water, bleven alar-
meerende berichten uit de Vechtstreek uit, in
tegenstelling met voorheen, toen een sterke
Noord-Wester onmiddellijk het Vechtwater
deed oploopen. Maar sinds de afsluitdijk de
Zuiderzee in IJselmeer veranderde, werd de
Noord-Ooster gevaarlijk voor het Vechtpeil.
Opmerkelijk is het, dat in het ten einde spoe
dende winterseizoen, ook alweer in tegenstelling
met vroeger, de laatstgenoemde windrichting
zoo vaak werd geconstateerd.
Ook deze Zondag bracht een feilen Noord-
Ooster mee en reeds in den ochtend begon het
Vechtwater langzaam maar zeker te rijzen en
om één uur 's middags kon men aan de schut
sluis te Weesp een stand aflezen van 22 c.M.
plus N.A.P. en te Mhiden 20 c.M. De heer
Gruyters> beheerder van het Vechtgemaal, was
dan ook op zijn hoede, om, zoo noodig, den
Provincialen Waterstaat te Utrecht telefonisch
te waarschuwen. Dit bleek in den namiddag
het geval te zijn, toen het binnenwater opge-
loopen was tot 28 c.M. plus en het IJselmeer een
stand had bereikt van 38 plus, zoodat de groote
sluisdeuren waren dichtgevallen.
Opmerkelijk was het, dat in de ochtenduren,
toen de Vecht nog stroomde, de uitwerking van
den feilen Noord-Ooster zóó groot was, dat bij
open sluisdeuren te Muiden het Vechtwater
toch snel rees. Het IJselmeerwater werd n.l.
met kracht door de open deuren naar binnen
gestuwd. Ook dit is een verschijnsel, dat zich
eertijds nimmer voordeed, want, als de Muider
sluisdeuren open stonden en de Vecht stroomde,
behoefde geen hoog Vechtpeil gevreesd te
worden.
Zoodra de Provinciale Waterstaat te Utrecht
van den beheerder van het Vechtgemaal te
Muiden bericht kreeg, dat gedraaid moest wor
den, zijn monteurs per auto naar Muiden ge
gaan, om het gemaal in werking te stellen. Ech
ter is altijd nog de oude bepaling van kracht,
n.l. dat, in verband met de speruren van het
P.E.N., niet gedraaid mag worden vóór 's avonds
negenuur. Daar de Noord-Ooster nog steeds
zijn invloed liet gelden, was het water der Vecht
nog eenige centimeters gerezen, alvorens het
Vechtgemaal in werking kon worden gesteld.
Dit is, sinds het gemaal in 1930 in functie werd
gesteld, de eerste maal, dat vier maal in één
seizoen het gemaal zijn dienst moest bewijzen
Te Bussum is de 22-jarige wielrijder K. W.
op het kruispunt LandstraatSchoolstraat aan
gereden door een taxi, die hij voorrang had
moeten verleenen. Hij werd met een zware her
senschudding en inwendige kneuzingen naar de
Majellastichting te Bussum vervoerd. Zijn toe
stand is zeer bedenkelijk.
De „Java Bode" deelt mede, dat de bruto-
opbrengst van de Banka-tinwinmij. in 1936
f 27.490.658 bedroeg. Dit beteekent tevens
een zeer aanzienlijke netto-winst voor het
gouvernementsbedrijf. De verkoop bedroeg
181.098 quintalen tegen slechts 143.234 quin-
talen in 1935.
De Nivas verkocht 382 tons superieure
suiker voor consumptie. De Nivas verhoogde
alle export-limites met 10 cent. Zij verkocht
5000 tons bruine suiker aan Japan (vóór de
limite-verhooging.
De Ueberwachungsstelle voor tabak te
Berlijn vaardigde een nieuwe verordening
uit, welke een kleine toeneming van den
uitvoer van Ned. Indische tabak naar
Duitschland toelaat. Deze verordening geldt
met terugwerkende kracht van 1 Januari
1937 af.
De Java Pacific Rate Agreement ver
hoogde de contract-vracht voor kapok tot
f 10.50 per M3., ingaande 1 Juni a.s. De
vracht voor niet-contract is bepaald op f 12.
De 3Vz pet. conversieleening van f 1.509.000
d 99 Vi pet. gemeente Hengelo is niet geheel
geslaagd, zoodat volle toewijzing 'plaats
vindt-
In de Londensche City verwacht men in
breeden kring een verdere devaluatie van
den frank. Men beweert ook, dat men nau
welijks kapitaal-patrieeringen naar Frank
rijk kan verwachten zoolang omtrent den
koers van den frank in de toekomst even
veel onzekerheid blijft bestaan, als in de
laatste maanden en weken het geval is ge
weest. Voor het welslagen van de defensie-
leening is terugkeer van kapitaal noodza
kelijk.
Ter Londensche beurze overweegt men de
mogelijkheid van belangrijke realisaties
van Fransche beleggers in effecten in En
geland, wanneer het de Fransche regeering
mocht gelukken, het vertrouwen te her
winnen.
Te Parijs beweert men, dat het hoofd
zakelijk is om het welslagen van de groote
binnenlandsche defensieleening te bevorde
ren, dat Blum en Auriol een vrijen invoer
van goud en deviezen in het land hebben
toegestaan. Men acht het niet mogelijk, te
voorzien, dat deze poging zal gelukken.
De rubber-noteering te Londen steeg met
'/4 d. tot 11% en bereikte hiermede een
nieuwe recordhoogte sedert 1929.
De goudprijs te Londen steeg met 1 d. tot
142/7Vz. 459.000 werd aan goud omgezet.
De Jones and Laughlin Steel, de vierde
grootste producent in de Vereen. Staten,
heeft ook de prijzen van staal met 3 tot
8 per ton verhoogd. De grootste produ
centen en handelaren in ruw ijzer verhoog
den de prijzen voor het tweede kwartaal
met 2 per ton.
De U. S. Rubber boekte in 1936 een
netto-winst van 10.71 mill, tegen 6.53
mill, in 1935, overeenkomende met 3.31
tegen 0.90 per aandeel.
De New York Central heeft reeds 5
millioen van de converteerbare 6 pet. obli
gaties in aandeelen geconverteerd. Deze
6 pet. obligatie-leening bedraagt 59.91 mil
De Southern Pacific behaalde in 1936 een
netto-winst van 14-50 mill, tegen 2.36
mill, in 1935, overeenkomende met 3.84
tegen 0.62 per aandeel. Na aftrek van de
verliezen der dochtermijen bedroeg de winst
2.96 per aandeel, tegen een verlies van
1.728.240 het vorig jaar.
1
De Southern Railway boekte in Februari
j.l. aan bruto-ontvangsten 11.13 mill, tegen
9.54 mill, in Februari 1936.
De Kansas City Southern boekte in Fe
bruari aan bruto-ontvangsten 1.07 mill.,
wat 14Vz pet. hoog er was dan in Fe
bruari 1936.
De staalproductie te Pittsburg wordt voor
de nieuwe week op 89 pet. der capaciteit
geraamd, tegen 88 pet. de vorige week en
38 pet. in dezelfde week van het vorig jaar.
Het Pond Sterling bewoog zich heden
ochtend te Amsterdam op 8.91Vz—8.92Vz (v.
slot 8.92), de Dollar op f 1.82%—1.83 (1.83),
de Frank op 8.27Vz8.37Vz (8.29), de Belga
op 30.80—30-90 (30.88) en de Zwitsersche
Frank op 41.65—41.75 (41.67).
De National Steel keert een onveranderd
dividend uit van 0.62Vz per aandeel.
De Harringay Racers hebben te Londen voor
een zeer groote verrassing gezorgd, door de
Kimberley Dynamiters, die het wereldkampioen
schap voor Canada veroverden, met niet min
der dan 72 te verslaan. Dit was de eerste
nederlaag, welke de Canadeezen in hun 56 wed
strijden geleden hebben, sedert zij begin Decem
ber 1936 in Europa aankwamen.
Tusschen 'n half uur na zonsonder
gang en 10 uur 's avonds hebt u voor
waarschuwingsseinen de keus tus
schen den hoorn en 't knipperen met
de koplampen.
Tusschen 10uur'savonds en 'n half uur
vóór zonsopgang zijn geluids
signalen verboden (behalve
in 'n noodgeval).
Overbodige geluidssignalen zijn altijd
verboden evenals 't gebruik van on
redelijk sterke autohoorns!