LAATSTE NIEUWS
Zoekt gij betrouwbaar
Personeel
Plaats een „Omroeper" j
voor 80.000 gezinnen
Het particuliere
bankwezen
De Marseillaise
De geheimzinnige
scheepsramp
DE DUBBELE MOORD
TE VLISSINGEN
iimimmmrinnimiiiiimmniMuiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiHiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiliHnimniiiiiifS
DINSDAG 9 MAART 1937
Het Welvaart-Comité
ontbonden
De resultaten waren bevredigend
Het eindrapport
Steunfraude en haar
gevolgen
Geef alle bijverdiensten op!
De film „Golgotha" in
beslag genomen
Bij begin van een voorstelling
te Haarlem
PATER H. A. STAAL O.F.M.
Nationale tentoonstellingsfilm
BLOEMENDAAL
HEEMSTEDE
Eve*i voor het aangaan
der school....
Zesjarig meisje te Alkmaar door
vrachtauto gedood
AUTO IN SLOOT GEREDEN
Vijf inzittenden licht gewond
EERSTE NACHT VAN STILLEN
OMGANG GOED VERLOOPEN
Er waren 23.000 deelnemers
Staatscommissie, onder leiding
van oud-minister de Geer,
ingesteld
Wrak van de Kantoeng
Een gevaar voor de scheepvaart
Weer 80.000 stakers
in de auto-industrie
Meerdere bommen te
Perpignan gevonden
Buitengewone kabinets
raad te Berlijn?
WIJZIGING CRISISPACHTWET
Vele Tweede Kamerleden gaan
er mee accoord
Geen Britsch, doch een Spaansch
schip zou gezonken zijn
Er zijn Woensdagavond laat nog
twee mannen in het café
geweest
Het paleis Soestdük
Baarnsche vleugel aanbesteed
GROND VOOR TOSCANINI
Joodsche waardeering voor belan
geloos werk van den dirigent
Apotheker-assistent
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
|lllll!llll!llllllllllll!ll!lllllllllllllll!lllllilll!llll!lllllllllllllllllllllllll>llllllllllll111!l!lllllllllllll!lllll>lll!!lllll!lllfl|
iiiiHiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiKiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
STAD
Gisteravond werd in café-restaurant Brink-
mann aan de Groote Merkt de slotvergadering
van het Welvaart-comité gehouden. De voor
zitter, de heer Mr. Dr. F. A. Bijvoet, dankte
voor de goede opkomst van belangstellenden en
gaf een kort historisch overzicht van de stich
ting, de werking en de resultaten van het Wel
vaart-Comité. Deze resultaten zijn wel niet ver
bijsterend geweest, maar er is reden tot te
vredenheid, vooral als men in aanmerking
neemt, dat buiten de bekend geworden opdrach
ten aan werk, het Comité door zijn onpersoon
lijke propaganda veel tot werkverruiming heeft
bijgedragen. Hij deelde mede, dat aan giften
ter financiering van de werkzaamheden een
bedrag van ƒ2171.binnenkwam. Er is een
batig saldo van 38.38.
De heer Bijvoet stelde voor, dit bedrag over
te dragen aan de stichting Haarlems Bloei, die
de werkzaamheden van het Comité zal voort
zetten. De vergadering ging hiermede accoord.
De secretaris-penningmeester van het Comi
té, jhr. dr. J. C. Mollerus bracht hierna het
eindrapport uit.
Spr. herinnerde er aan, dat ongeveer twee
jaar geleden èn uit middenstandskringen én uit
vakorganisaties stemmen opgingen om te komen
tot een actie voor werkverruiming en bestrij
ding der werkloosheid in Haarlem en omgeving.
Voorbereidende besprekingen werden gehou
den met vertegenwoordigers der Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Haarlem en
omstreken, middenstands- en vakorganisaties,
waarna besloten werd tot oprichting van een
comité van actie onder den naam „Welvaart
comité Haarlem en omstreken". Een Werk
comité werd uit het groote comité gevormd en
het bestuur werd gesteund door een Comité
van Aanbeveling, waarin vele vooraanstaande
stadgenooten zitting namen. Door het Comité
op juridischen grondslag te plaatsen, verkreeg
het den vorm van een Stichting en had als
zoodanig ook rechtspersoonlijkheid.
Enkele groote organisaties zegden al spoedig
financieelen steun toe. Een der eerste werk
zaamheden van het Comité was het uitschrijven
van een vergadering met de vertegenwoordi
gers van het bedrijfsleven. Na uitvoerige dis
cussie kwam men tot overeenstemming; het
Comité kreeg de beschikking over een niet on
belangrijk bedrag ter financiering der actie.
Het Comité werd gevestigd in het gebouw oer
Kamer van Koophandel en Fabrieken; het per
soneel dier Kamer stond het Comité met raad
en daad bij, waarvoor in het verslag dank wordt
gebracht. In het laatst van Februari 1936 werd
begonnen met het verzenden van de bekende
circulaires en belofte-formulieren en na eenige
dagen werd een begin gemaakt met huisbezoek.
Hierbij deden de enquêteurs teleurstellende er
varingen op: men bleek vaak financieel niet bij
machte te zijn, om werkzaamheden te doen
verrichten; men was niet voldoende bekend met
de doelstellingen van het Comité; anderen za
gen in het Comité een middel om den over het
algemeen hocgen loonstandaard te bestendi
gen; te veel beperkende overheidsbepalingen
maakten dat eenmaal voorgenomen werken niet
konden worden uitgevoerd, enz.
Na gemeenschappelijk overleg in het comité
werd nu besloten, de werkwijze van het Comité
te veranderen en zijn krachten niet meer zoo
te concentreeren op het verkrijgen van belofte
formulieren als wel op het aanbrengen van
reclameplaten, spandoeken, het verspreiden van
korte duidelijke manifesten e. d., ten einde de
gedachte ingang te doen vinden, dat het ver
schaffen en doen uitvoeren van werken een
bij uitstek geschikt middel is om de crisis te
bestrijden. De heer Misset teekende de bekende,
pakkende reclameplaat, die met medewerking
van het gemeentebestuur in alle gemeentelijke
instellingen werd geplaatst in voor het publiek
toegankelijke ruimten; voorts in bankinstellin
gen, trams en bussen en bij de meeste winke
liers.
Het resultaat van een en ander was reeds
dadelijk merkbaar; men begon zich meer voor
de werkzaamheden van het Comité te interes
seeren en een aanzienlijke vermeerdering van
het aantal ingevulde belofte-formulieren was er
het gevolg van.
De actie van het coir/té gaf ook aanleidmg
cm groote werken, die reeds lang op afdoe
ning wachtten, door bemiddeling van het Wel
vaart-Comité voortgang te doen hebben; ook
werd aangedrongen op het zooveel mogelijk te
werk stellen van Haarlemsche werkloozen en
op het behoud van werk voor Haarlem. Aan
ai deze feiten is zooveel mogelijk aandacht ge
schonken.
Einde September 1936 werd een vergadering
gehouden met de verschillende organisaties,
daar de kasmiddelen van het Comité grooten-
deels waren verbruikt en het bestuur aan de
hand van de tot nu toe bereikte resultaten met
de organisaties wilde bespreken, of tot op
heffing of voortzetting der werkzaamheden-
moest worden overgegaan. In het laatste ge
val moest wederom een beroep op de verschil
lende organisaties worden gedaan voor finan
cieelen steun, daar voor.de bestrijding der di
verse onkosten, ongeveer 200 per maand
noodig was, o.a. voor drukwerken, salarissen,
porti,'administratie en andere onkosten.
Het meerendeel der vergadering was voor
een tijdelijke voortzetting der werkzaamheden
gezien de bereikte resultaten der laatste maan
den. lïoewel de vertegenwoordigers der organi
saties bereid waren opnieuw een bijdrage in
het fonds van het Welvaart-Comité te stor
ten, werd de aandacht gevestigd op het feit,
dat zoovelen van deze actie profiteerden en
men zich om een bijdrage ook tot andere be
volkingsgroepen moest wenden. Besloten werd
het werk nog eenigen tijd voort te zetten en
daarvoor de noodige geldmiddelen bijeen te
brengen. Gevolg gevende aan de op de verga
dering tot uitdrukking gekomen wenschen,
wendde het Comité zich tot verschillende groot
bedrijven, fabrieken, bankinstellingen en win
keliers met het verzoek, het Comité financieel
te steunen en de resultaten daarvan waren
alleszins bevredigend.
De volgende resultaten kunnen vermeld
worden:
40 opgaven van Schilder- en Stucadoor-
werk;
32 opgaven van Behang-, Meubel- en Tim
merwerk;
29 opgaven van Aanleg en Onderhoud var.
Tuinen
25 opgaven van Aankoop van Diversen.
11 opgaven van Gas, Electra en Centrale
Verwarming;
8 opgaven van Nieuwbouw.
6 opgaven van Verbouwing.
6 opgaven van Loodgieters- en Smidswerk.
In totaal 157 opgaven voor een bedrag naar
een schatting van circa f70.000 a. f80.000.
Gerekend over onze stad van pl.m. 33.000
gezinnen, is dit bedrag klein, op het eerste ge
zicht zelfs teleurstellend. Men moet echtei
niet vergeten, dat voor de actie minstens 10.000
a 15.000 personen in aanmerking kwamen en
dat hierbij zeker een niet onbelangrijk aantal
onzichtbare resultaten gevoegd mogen worden,
als direct of indirect gevolg van de campagne.
De secretaris had den dank van den voor
zitter en van de vergadering in ontvangst te
nemen. Van de gelegenheid tot het stellen
van vragen werd door eenige aanwezigen ge
bruik gemaakt, welke door den voorzitter .naar
genoegen werden beantwoord.
Nadat woorden van dank aan het bestuur
waren gesproken door den heer W. J. B. van
Liemt en door een der aanwezigen namens de
patroonsvakorganisaties en de voorzitter dank
had gebracht aan de organisaties, het perso
neel en in het bijzonder aan den secretaris voor
den verrichten arbeid werd de vergadering ge
sloten.
Neemt men over het algemeen de geval
letjes, die voor den politierechter komen, met
een korreltje zout en worden ze niet al te tra
gisch opgevat, de zaken betreffende fraude
bij steunverleening maken daarop toch wel een
uitzondering. Het gaat hier immers om men-
schen. die buiten hun schuld in een moeilijke
positie zijn gekomen en niet sterk genoeg om
de verleiding te kunnen weerstaan over nog
wat meer inkomsten te beschikken, dan hun
eigenlijk volgens de voorschriften toekomen.
Het meest droevige is echter, hoeve'en van
zulke werkloozen onnoodig zichzelf voor den
rechter brengen, want ze hadden, als ze eer
lijk waren gebleven, de bijverdiensten, die ze
nu verzwegen hebben, zeer waarschijnlijk
ook behouden, indien ze maar even overleg
hadden gepleegd met den betrokken dienst. Het
lijkt wel of ieder steunverleeningsorgaan een
soort van boeman «is, die zich niet bekommert
om zijn slachtoffers, een blauwbaard, die
slechts leven kan in de ellende van anderen.
Daar stond b.v. een Velsensche electricien
voor den politierechter. Hij was werkloos, doch
had een niet onaardige bijverdienste als gym-
nastiekonderwljzer van een sportclub. Welis
waar gingen van die bijverdiensten onkosten
af, maar de ambtenaar van den betrok
ken Werkloosheidsdienst verklaarde. dat de
Dienst met die onkosten wel degelijk rekening
zou gehouden hebben. Niettemin, de electricien
gaf niets op en vulde dus niet in op de weke-
lijksche staten, dat hij werk had gehad en
daarmede geld had verdiend. „Vaschheid in
geschrifte" heet dat, hoewel de jurische om
schrijving voor de meeste verdachten wel duis
ter zal zijn.
De fraude was hem slechts één keer tenlaste
gelegd, doch hij had ze weken aan weken ge
pleegd. Het bedrag, dat hij zoo gekregen had,
zonder hiervan aangifte te doen bij den
Dienst, kon hij toch onmogelijk terugbetalen
en verhoogde dus zijn straf. De Officier van
Justitie zette uiteen, dat helaas maar al te
veel werkloozen het kwaad bedrijven. Ze gaan
in hun werkloosheid een liefhebberij rente-
gevend maken en deelen dit den Dienst niet
mede. De eisch was een maand gevangenis
straf, waarvan de rechter 14 dagen maakte.
Opmerkelijk zijn ook de redenen, die de ver
dachten voor hun fraude aanvoeren. Een an
dere IJmuidenaar (er stonden er verschil
lenden terecht) had niet genoeg gezinsinkom
sten opgegeven, omdatzijn dochters, die
deze inkomsten verdienden, ze aan hun vader
niet afdroegen. De rechter wees er echter op,
dat de Umuidenaar hoofd van het gezin is en
dus aansprakelijk voor de opgaven bij den
Werkloosheidsdienst. De Officier eischte 14
dagen gevangenisstraf, maar de rechter was
nog clement en legde een maand gevangenis
straf voorwaardelijk op met twee jaar proeftijd
en de bepaling, dat de teveel genoten steun
in anderhalf jaar moet worden terugbetaald.
De man dacht, dat hij het voor het kiezen
had en wilde den eisch van den Officier; 14
dagen gevangenisstraf onvoorwaardelijk, „ne
men", omdat hij den te veel genoten steun niet
wilde terugbetalen. De rechter maakte hem
echter duidelijk dat er niet te kiezen of te dee
len valt voor den verdachte. De man kan ech
ter nog in hooger beroep gaan.
De volgende verdachte, een winkelbediende,
had een deel van zijn bijverdiensten in natura
genoten en vond het niet noodig dit op te
geven. Hij kreeg, omdat hij al meer veroor
deeld is, een week gevangenisstraf. De eisch
was een maand.
In de Gemeentelijke Concertzaal te Haarlem
heeft zich gisterenavond een merkwaardige,
daar zeldzame gebeurtenis afgespeeld. Met aan
beveling van het Haarlemsche Comité van Ka
tholieke Actie zou daar in twee voorstellingen
om 7 uur en om half tien de beroemde
film „Golgotha", waarin Harry Baur de hoofd
rol speelt, vertoond worden. Om zeven uur wa
ren eenige honderden personen aanwezig. De
tijd verliep en de film draaide niet. Eerst onge
veer drie kwartier later trad de heer J. Th. v. d.
Wal, filmoperateur te Haarlem, die de film in
Haarlem zou vertoonen, de zaal binnen en deel
de mede, dat de vertooning afgelast moest wor
den omdat een deurwaarder de film vlak voor
het begin van de voorstelling in beslag had ge
nomen. De bezoekers konden hun entréegeld
terugkrijgen den volgenden dag bij een concert
bureau te Haarlem. De bezoekers en bezoeksters
waren uiteraard zeer onthutst. De heer v. d. Wal
deelde als toelichting mede, dat het beslag van
wege den Ned. Bioscoopbond werd uitgebracht
met machtiging van den president van de Ar
rondissementsrechtbank te Haarlem.
De heer v. d. Wal deelt ons mede, dat hij de
film voor de vertooning in het openbaar ge
huurd heeft van de Stichting „Gezinsfilm" en
dat de vertegenwoordiger van deze stichting met
den meesten nadruk heeft verzekerd, dat zij op
haar beurt weer deze film voor vertooning in
het openbaar gehuurd heeft van het Paedago-
gisch Filminstituut te Zutphen.
De stichting „Gezinsfilm" heeft deze film
reeds meer dan vijftig maal in het openbaar
vertoond zonder ooit moeilijkheden gehad te
hebben. De oorzaak van deze inbeslagname zul
len we nader onderzoeken.
Uit een voorloopig onderzoek is in ieder geval
gebleken, dat noch ons, aldus de heer van der
Wal, noch de stichting „Gezinsfilm" de minste
blaam treft van het gebeurde.
Inmiddels behoeven we niet te betoogen, dat
het een zeer eigenaardigen indruk maakt, dat
deze film juist voor de vertooning door een lid
van den Nederlandschen Bioscoopbond in beslag
is genomen, terwijl in de dagen van voorberei
ding geen enkele waarschuwing is gegeven.
We vernemen nog, dat het hierbedoelde lid
van den Ned. Bioscoop-Bond de Fransche maat
schappij .France-Europe" is, die de film in
eigendom bezit en haar verhuurd had aan het
Paedagogisêh Film-Instituut.
De inbeslagname is gebeurd op last van de
eigenaresse, die de film alleen maar verhuurd
zou hebben voor besloten bijeenkomsten.
De politie staat buiten het geval.
Zooals gemeld, is als opvolger van pater H.
Hunsche, die Vrijdag naar Delft vertrekt, be
noemd pater H. A. Staal O.F.M.
Pater H. A. Staal is geboren 22 November
1892 te Hengelo, in de Minderbroeder-orde ge
treden in 1914 en in 1921 priester gewijd. H;j
is verbonden geweest aan het Centraal Bureau
van de Derde Orde te Weert en was thans
kapelaan der parochie van de H.H. Antonius
en Lodewijk aan de Frincessegracht te Den
Haag sinds 1934. Hij bekleedde daar het direc
teurschap van de Derde Orde en de Broederschap
van den H. Antonius van Padua, het Presi
dentschap van de Derde Ordefederatie, en het
Advieurchap van de Kath. Garde, de Maria-
vereeniging en het Kruisverbond.
In zijn nieuwe parochie te Haarlem zal hij
eveneens belast worden met het directeurschap
van de Derde Orde en de Mariacongregatie
voor Meisjes.
Vrijdag a.s. vartrckt pastoor HunschG uit de
parochie en arriveert de nieuwe kapelaan.
PARIJS, Febr. 1937.
De wereldtentoonstelling, die 1 Mei as. te
Parijs geopend moet worden, zal, zooals men
weet, in het teeken staan van „Arts et Tech
niques" (Kunst en Techniek). De cinemato
graphic zal er haar goede plaats innemen; van
de in aanbouw zijnde paviljoens beslaat dat
aan deze modernste der kunsten en technieken
gewijd, een zeer ruim terrein.
De Vereenigde Staten, Duitschland, Italië,
Sovjet-Rusland, Japan en andere landen zul
len filmen uitbrengen, die beoogen den tentoon
stellingsbezoekers een indruk te geven van de
grootheid, activiteit en idealen, waarop deze
naties zich beroemen.
Natuurlijk kan het gastland der tentoonstel
ling hier niet achterblijven. Ook Frankrijk zal
met een groote, nationale tentoonstellingsfilm
voor den dag komen.
Men mag veilig aannemen, dat Duitschlands
film een verheerlijking zal inhouden van de
nat. socialistische, die van Italië van de fas
cistische, die van Rusland van de proletarische
revoluties. Alle revoluties, die nog warm zijn
van actualiteit en waarover nog geen patina
der geschiedenis gespreid ligt.
Of het daarom gelukkig is geweest, bij de
keuze van het onderwerp van Frankrijks natio
nale film maar weer eens te grijpen naar de
Groote Revolutie van 17891790, men kan er
rijkelijk over twisten. Bevreemdend is de keus
tenslotte niet, wanneer men bedenkt dat de
film gepatroneerd wordt door het Volksfront
en deszelfs regeering. Aanvankelijk had men
gedacht en deze „men" is natuurlijk het
socialistisch element in het Volksfront geweest
voor de gelegenheid het leven van Jean
Jaurès te verfilmen. Gelukkig werd bevonden,
dat dit leven niet in die mate bewogen is ge
weest, dat er een aan voldoende afwisseling
rijke film over zou zijn samen te stellen. Een
Jaurès-film zou door de socialisten zeker met
gejuich zijn binnengehaald, maar zou allerminst
op het praedicaat .nationaal" aanspraak heb
ben kunnen maken. Zij, die de idealen van
1 Jaurès niet tot de hunne hebben gemaakt, yor-
Burgerlijke Stand Geboren: C. W. Huls
boschVerhaar, dochter.
Ondertrouwd: W. Schoon en H. G. Renes; C.
Dekker en A. K. G. van Oostveen; A. Th. J.
Damen en M. L. D. van Vlijmen.
Getrouwd: J. Uijleman en K. Tscheuschner.
Overleden: J. Padmos, 85 jaar; N. Alberts, 79
jaar, wonende te Haarlem; F. de Jonge, 58 jaar,
wonende te Haarlem.
Burgerlijke Stand Ondertrouwd: M. Das en
G. Hessels; K. P. Huges en G. Westenberg; H.
Veenstra en G. W. v. Wely.
Getrouwd: L. J. de Jong en B. Ellonk.
Geboren: N. H. HelmersJanse, zoon; J. J.
Seinstrav. Raamsdonk, zoon.
Overleden: Johan van Ravesteijn, 83 jaar; J.
Harlaar, 19 jaar, ongeh.; G. Koster, 70 jaar,
wed.; G. H. Heckman, 75 jaar, geh.
Maandagmiddag omstreeks twee uur, even
voor het aangaan van de Openbare Lagere
School aan de Lindenlaan te Alkmaar, kwam
één der leerlingen dier school, de zesjarige An
nie Dekker, wonende Akerslaan, spelenderwijs
onder een juist passeerenden zeswieligen
vrachtauto der N. V. Betonbouw te Hoogkerk.
De bestuurder trachtte door sterk te remmen,
een aanrijding te voorkomen, doch de afstand
was te klein. Het meisje kwam onder de wielen
terecht en overleed spoedig daarna.
Dr. Hoogenboom was onmiddellijk ter plaatse,
doch zijn hulp mocht niet meer baten.
Het stoffelijk overschot is door den G.G.D.
naar het Centraal Ziekenhuis vervoerd.
Zondagmorgen te half elf is op den
Hemweg te Amsterdam een personenauto,
welke in de richting Zaandag ging, in
de naast den weg loopende vrij diepe
bermsloot gereden en gekanteld. Het on
geval werd veroorzaakt doordat op ongeveer
100 meter afstand van de pont de 49-jarige be
stuurder de macht over zijn stuur kwijt raakte.
De gevolgen waren gelukkig niet ernstig. De
bestuurder, zijn echtgenoote en elfjarig zoon
tje kregen, behalve een nat pak, lichte ver
wondingen van glasscherven aan het hoofd,
ten gevolge van het breken der ruiten. Ook de
twee andere inzittenden, een 49-jarigen inge
nieur en diens echtgenoote, wier kleeren even
eens doorweekt waren, liepen enkele wonden
aan het gelaat op. Laatstgenoemde klaagde
eveneens over pijn in de rechterheup.
De slachtoffers werden met een particulieren
auto naar de kliniek aan het Westerpark ge
bracht, waar hun verwondingen werden be
handeld, terwijl zij van droge kleeren werden
voorzien. Zij konden zich daarna naar huis be
geven. De auto is later op den dag, met be
hulp van een particulieren kraanwagen, ge
borgen.
De eerste nacht van den Stillen Omgang,
waarover wij reeds uitvoerig hebben be
richt, heeft tot het einde toe een rus
tig en ordelijk verloop gehad. Alleen heeft op
de heenreis de groep Salland eenig oponthoud
ondervonden, doordat een rijtuig onklaar raakte
en te Apeldoorn moest worden .fgehaakt. Voor
de terugreis heeft men aan het Centraal Sta
tion een ander rijtuig ingerangeerd. In totaal
vervoerden de spoorwegen 15.000 pelgrims, de
overige achtduizend kwamen per autobus, per
rijwiel of te voet.
Een inwoner van Leeuwarden, die per auto
naar Amsterdam was gekomen, om aan den
Stillen Omgang deel te nemen, had zijn auto
op het Rokin geparkeerd. Hij kwam Zondag
morgen tot de onaangename ontdekking, dat zijn
wagen gestolen was. De politie werd van het ge
beurde in kennis gesteld.
men toch altijd nog de overgroote meerderheid
der Franschen.
De groote revolutie is in ieder geval groote
nationale historie, al is zij dan ook geen groote
nationale actualiteit, en al neemt zoowel in
als buiten Frankrijk steeds het getal dergenen
toe, die geen ongeschokt vertrouwen meer heb
ben in de goedheid harer beginselen.
De regie van het filmwerk dat „Marseillaise"
gedoopt zal worden, is in handen van Jean
Renoir, den regisseur, wiens „Bas Fonds" den
prijs-Delluc voor 1936 behaalde en daardoor
officieus als de beste Fransche film van het
jaar geklasseerd werd en die voor zijn pres
taties kort geleden gedecoreerd werd met het
Legioen van Eer.
Helaas zal de vervaardiging onder zulke
voorwaarden plaats hebben, dat de vrijheid van
den regisseur danig in het gedrang kan komen.
Het bezwarendste is, dat een comité in het le
ven werd geroepen „tot coördinatie van de
film." Zoo'n comité is nu wel het laatste, waar
mede een regisseur zijn werk gezegend wenscht
te zien. Dit comité is bovendien niets anders
dan een haastige loot, door de machtige C.G.T.
(Algemeen Arbeiderssyndicaat) voor de gele
genheid geschoten. Het is de C.G.T. (door zijn
syndicaat van arbeiders der filmindustrie) die
al het benoodigde personeel zal verschaffen en
de vervaardiging van de film zal controleeren.
Jean Renoir heeft overigens meegedeeld,
waarom hij de hulp der organisaties van Volks
front en C.G.T. niet kon missen. Voor de op
name van een aantal scènes zullen enorme
menschenmassa's bijeengetrommeld moeten wor
den. Moest men deze betalen, dan zou de film
kosten, wat een dergelijke film in Amerika
kosten mag, een 30 millioen francs. De liquide
middelen, die Renoir tot zijn beschikking zal
hebben, bedragen slechts het tiende deel van
dit bedrag. Renoir heeft daarom menschen
noodig, die zich tevreden stellen met een be
scheiden onkostenvergoeding.
Van de benoodigde 3 millioen francs zal
1.000.000 verkregen moeten worden uit de in-
teekening op 500.000 aandeelen, ieder groot 2
francs, wier terugbetaling daardoor zal ge
schieden, dat de houders wanneer de film ver
toond wordt, een reductie genieten op de en-
tréeprijzen. Renoir noemt dit een nationale in-
teekening en een novum in de filmfinanciering.
IZulk een novum is het zeker, maar de aan
deeltjes zullen wel .geplaatst worden onder den
aanhang van meergenoemd Volksfront en
C.G.T. Een reden te meer om in „Marseil
laise" minstens evenzeer een Volksfront- als
een nationale film tegemoet te zien.
Ook de Fransche regeering heeft royale me
dewerking toegezegd. Zoo zullen gedeelten van
de film opgenomen mogen worden in het slot
van Versailles en zullen verschillende voorwer
pen uit de nationale musea gebruikt mogen
worden, zooals koetsen uit dien tijd. Men hoopt
hiermede indruk te maken op het buitenland,
vooral op het snobisme der Yankees.
Wat de door Renoir gekozen medewerkers,
betreft, dezen dragen zonder uitzondering na
men, die klinken. Voor de totstandkoming van
het scenario zullen niet minder dan zeven
grootheden der Fransche filmwereld bijdragen
leveren. Een voorbeeld hoe hierbij te werk zal
worden gegaan: de dialogen voor de scènes,
die de verschillende Parijsche voorsteden tot
tooneel zullen hebben, worden geschreven door
Henri Jeanson; Marcel Achard zal de emigré's
van Koblenz laten spreken; Marcel Pagnol zet
de conversatie in elkaar tusschen Robespierre,
den realist en de Brissot, den idealist. De onge
lukkige, wiens taak het zal zijn uit de verschil
lende scenario-bijdragen een geheel te con-
strueeren, heet Charles Spaak. De muziek zal
eveneens afkomstig zijn van een geheele groep
der beste Fransche componisten, waaronder er
zijn van wereldreputatie: Desormières, Arthur
Honegger, Georges Auric, Darius Milhaud,
Kosma, Koechlin, Jasques Ibert.
Voor wat de vertolking betreft, heeft Renoir
een beroep gedaan op een aantal van Frank
rijks beste acteurs. De volgende rolbezetting
staat reeds vast. Louis Jouvet zal Robespierre
vertolken, Pierre Renoir de Brissot; Erich von
Stroheim den Oostenrijkschen officier, die in
den slag van Valmy aan het hoofd van de in
ternationale kolonne stond. Maurice Chevalier
zal, naar Renoir hoopt, zijn stem leenen om
de Marseillaise te zingen, hetwelk hij dan zal
doen in de bescheiden rol en tenue van „een
arbeider".
Men ziet: het zal aan eminente, artistieke
medewerking al evenmin ontbreken als aan
controle van de C.G.T. en aan regeeringshulp.
Maar in deze „medewerking van alle kanten"
zien wij een groot gevaar voor de eenheid en
gebondenheid van het tot stand te brengen na
tionale filmische meesterwerk, hetwelk zonder
dat toch geen waar meesterwerk zijn zal.
(Gedeeltelijk gecorrigeerd)
Bij K. B. is ingesteld een staatscommissie
met opdracht om te dienen van advies over de
vraag, of ten aanzien van het particuliere bank
wezen wettelijke voorziening noodig of wensche-
lijk is, zoo ja, in welken zin, zulks onder mede-
deeling van haar gevoelen over de daarmede
samenhangende vraagstukken, ook voor wat be
treft de vraag, of en in hoeverre het statuut
van de Nederlandsche Bank, onder inachtne
ming van de noodige waarborgen, voor haar
onafhankelijkheid, wijziging zou behoeven.
Benoemd zijn tot lid en voorzitter dier com
missie: jhr. mr. D. J. de Geer te 's-Graven-
hage;
tot leden: dr. S. E. B. Bierema te Usquert,
F. L. van der Bom te Amsterdam, prof. mr.
W. A. Bonger te Amsterdam, prof. mr. dr. H.
W. C. Bordewijk te Groningen, prof. dr. P. A.
Diepenhorst te Amsterdam, prof. dr. D. van
Embden te Amsterdam, H. P. Gelderman te
Oldenzaal, ir. F. H. E. Guljé te Leiden, dr. G.
W. M. Huysmans te Eindhoven, prof. mr. A.
M. de Jong te Bloemendaal, prof. H. A. Kaag
te Tilburg, H. W. van Marle te Amsterdam, mr.
R. J. H. Patijn te 's-Gravenhage, jhr. mr. dr.
A B. G. M. van Rijckevorsel te 's-Hertogen-
bósch, mr. F. G. C. J. M. Teulings te 's-Her-
togenbosch, prof. mr. F. de Vries te Rotterdam,
dr. ir. Th. van den Waerden t? Laren (N.H.);
tot secretaris: dr. J. Ridder te 's-Graven-
hagé;
tot adjunct-secretarissen: mr. Ph. C. M. van
Campen en mr. B. W. Kranenburg, beiden te
's-Gravenhage.
Het Britsche visscherij -Inspectievaartuig
„Colne", dat op last van de admiraliteit van
Falmouth is vertrokken om te zoeken naar het
wrak van den tinbaggermolen „Kantoeng",
heeft vastgesteld, dat dit ligt op een mijl van
de kust van Comish, nabij Polperro. Het wrak,
dat niet geheel onder de oppervlakte ligt, vormt
een gevaar voor de scheepvaart. De „Colneis
jn de nabijheid gebleven, in afwachting van
de komst van sleepbooten, die draadloos van de
positie op de hoogte gesteld zijn.
NEW YORK, 8 Mrt. (Reuter.) Uit Detroit
wordt gemeld, dat de Chrysler Corporation ge
weigerd heeft te erkennen, dat de bond van
arbeiders in de automobiel-industrie het eenig
orgaan is, dat namens de arbeiders kan onder
handelen'en derhalve heeft de bond een sta
king afgekondigd in de fabrieken van Chrysler,
Hudson en Chevrolet te Detroit, waar in to
taal 80.000 man werken.
PERPIGNAN, 8 Maart (Havas). Wederom is
een bom gevonden, gelijk aan die, welke in de
rivierbedding van de Tet is aangetroffen en
bestaande uit een met kruit gevulde en van
ontsteekinrichting voorziene militaire veldflesch.
De politie heeft de helsche machine verwijderd.
Voor de vijfde maal is een bom ontdekt,
thans in het wagentje van een voddenkoopman,
van wien bekend was, dat hij met de zaak der
Spaansche regeering sympathiseerde.
De koopman waarschuwde de autoriteiten, die
de helsche machine, welke van een uurwerk
was voorzien, in het water onschadelijk
maakten.
BERLIJN, 8 Maart (Havas) In politieke
kringen gaat het gerucht, dat Dinsdagmorgen
een buitengewone kabinetsraad zal worden ge
houden, onder voorzitterschap van Hitier. Om
trent het doel der besprekingen kon geen en
kele aanwijzing worden verkregen. Men ver
wacht evenwel, dat Hitler met zijn medewerkers
den algemeenen politieken toestand zal bestu-
deeren, o.a. de consequenties die Duitschland
zou moeten trekken uit de herbewapening van
Engeland, Frankrijk en Italië.
Ontleend is aan het voorloopig verslag over
het wetsontwerp tot wijziging van de Crisis
pachtwet 1932 het volgende:
Verscheidene leden hadden ernstig bezwaar
tegen het ontwerp, voor zoover het strekt tot
toepassing van de bepalingen der Crisispacht
wet ook op pachtovereenkomsten, gesloten na
1 Januari 1932, doch vóór 1 Januari 1937.
Voor toepassing van de bepalingen der Cri
sispachtwet op contracten na 1 Januari 1932
bestaat naar de meening van deze leden niet
alleen niet voldoende aanleiding, zulk een toe
passing zou ook een zeer verkeerde werking
hebben. Men zou op die wijze de pachters gaan
gewennen aan het denkbeeld, dat het er niet
zooveel op aankomt, of zij voor te hooge prij
zen pachten, daar de wetgever hun later wel
de gelegenheid zal bieden, die prijzen verlaagd
te krijgen.
Vele leden verklaarden zich met het ontwerp
geheel te kunnen vereenigen. Naar hun mee
ning zijn wel degelijk al moet wellicht ten
aanzien van een aantal akkerbouwproducten
een uitzondering gemaakt worden de om
standigheden in den landbouw sedert 1 Januari
5932 zoo sterk en zoo herhaaldelijk gewijzigd,
dat een regeling als de voorgestelde alle reden
van bestaan heeft. Met name in den tuinbouw
geldt dit. Men denke ook aan de ingrijpende
teeltbeperkingen in de veehouderij.
Van verschillende zijden werd er op gewe
zen, dat, indien zoowel het aanhangige ont-
werp-Pachtwet als dit ontwerp tot wet worden
verheven, sommige na 1 Januari 1932 gesloten
pachtcontracten zoowel onder de werking van
de nieuwe Pachtwet als onder die van de ver
lengde Crisispachtwet zullen vallen.
BORDEAUX, 8 Mrt. (Havas). Nader
wordt nog gemeld, dat het in nood verkee-
rende schip in het Engelseh seinde en steeds
onderteekende met Adda.
Eerst had het schip verbinding met het pe-
troleum-tankschip Tamaha uit Hongkong en
later met het Fransche schip Pierre Dreyfus uit
Saint Nazaire.
Op het oogenblik, seint Havas, bevinden zich
talrijke schepen in de nabijheid van het vaar
tuig, dat nog steeds brandt. Volgens mededee-
lingen van de bemanning van treilers uit Ara-
chon, die zich in de nabijheid van het bran
dende schip bevinden, zou het S.O.S.-sein uit
gezonden zijn door het Britsche schip Aba. Dit
schip zou kanonvuur gehoord hebben en het
brandende schip gezien hebben en daarom het
signaal hebben uitgeseind.
Het brandende schip zou echter geen Britsch
schip zijn, zooals men eerst veronderstelde, doch
een gecamoufleerd Spaansch schip, dat door een
ander Spaansch schip in brand geschoten zou
zijn.
De Britsche admiraliteit ontving een tele
gram van den torpedojager Echo, dat con
tact verkregen was met den Spaanschen
kruiser Canarias, welke verklaarde, dat het
geheimzinnige schip, dat Adda en later Aba
genoemd werd, een Spaansch schip !s, dat
den naam Marcantabrico draagt. De be
manning was aan boord van de Canarias.
Er wordt in het telegram verondersteld,
dat het vaartuig gezonken is.
Dr. E. C. van Rijssel uit Rotterdam heeft
Zondagmiddag de sectie verricht op de beide
slachtoffers van den roofmoord te Vlissingen.
Het onderzoek vordert langzaam. Het eenige,
dat men heeft kunnen vaststellen, is, dat
Woensdagavond laat nog twee mannen in het
café zijn geweest, van wie men echter slechts
een zeer vaag signalement bezit.
De politie doet daarom nogmaals een drin
gend beroep op de medewerking van het pu
bliek, om zich direct tot de politie te wenden,
wanneer men iets ontdekt, dat voor het onder
zoek dienstig kan zijn. Wij herinneren er in dit
verband aan, dat het zeer waarschijnlijk is, dat
de dader zelf min of meer ernstig werd gewond,
hetgeen de aandacht op hem moet vestigen.
Dezer dagen is de verbouwing aanbesteed van
den Baarnschen vleugel van het paleis Soest-
dijk. Het werk is opgedragen aan de Bataaf-
sche Aanneming Maatschappij v.h. Van de Wal
en Zn. te 's Gravenhage.
Het betreft den vleugel, waar het Prinselijk
Paar in het najaar zal gaan wonen. Totdat de
nieuwe woning gereed is. zullen de Prinses en
de Prins na hun terugkeer uit het buitenland
in den Soester vleugel hun intrek nemen.
Op initiatief van den Ned. Zionistenbond afd-
's Gravenhage, heeft zich een comité gevormd,
dat gelden heeft ingezameld, ten einde den diri
gent Toscanini een blijk van waardeering voor
zijn belangeloos werk ten dienste van het Pa-
lestijnsch Symphonie Orkest te doen geworden-
Het Joodsch Nationaal Fonds is door de bin
nengekomen bijdragen in staat gesteld vier
dunam bodem (ongeveer een halve H.A.) in Pa
lestina voor het Joodsche volk aan te koopen en
zulks ten name van den dirigent.
Het comité heeft het diploma van dezen land
aankoop met een lijst van deelnemers aan dit
blijk van waardeering aan den dirigent in zijn
hotel toegezonden.
AMSTERDAM. Geslaagd mej. M. G. Holster
Overveen-en mej. E. C. Veenig Beverwijk,
