De opmarsch der rechtschen
door de rooden erkend
Was Oostenrijk in
gevaar?
Het nieuws van heden
ir TAXI? -w
BEL OP17031
MODERN HEIDENDOM IN
DUITSCHLAND
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 5? - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
Week 25 centper kwartaal f 3.25per
Post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
DONDERDAG 11 MAART 1937 - AVONDBLAD
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20454
Het „Hongaarsche avontuur" was
een Duitsche poging, om Weenen
in zijn macht te krijgen
Onthullingen van „Der
Oesterreicher"
De stakingen in de
Ver. Staten
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiinii|
Chrysler eischt ontruiming
der fabrieken
Twintig gewonden bij relletjes
Zeelieden worden
schuw
Zij weigeren het risico van een
Spaansch bombardement
te nemen
Mussolini's reis naar
Libye
Bevolking wordt per radio van
zijn aankomst verwittigd
Val van Guadalajara
morgen verwacht
De „Mar Cantabrico" zou met
haar geheele lading in recht-
sche handen zijn
Ook de opmarsch in
het Zuiden hervat
Een tegenaanval?
Minorca op rantsoen
De jacht op schepen
Daladier verdedigt den
middenstand
Een motie van de Fransche
radicaal-socialisten
Nieuwe relletjes in Tunis
Inboorlingen vallen gendarmes
aan
Engelsche bladen in
Duitschland verboden
Ontstellende cijfers omtrent
geloofsafval
Kloosterlingen uit de school
verdreven
Katholiek leerboek verboden
Het Westelijk pact
Waarschijnlijk nog geen antwoord
van Duitschland
Het vraagstuk van de
grondstoffen
De commissie acht zich tot her
verdeeling niet bevoegd
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TIEN BLADZIJDEN
DAG EN NACHT GEOPENir
De Fransche defensïe-
leening
Rentevoet bepaald op 4x/2 procent
Het proces van Guy de
Fontgalland
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
te
iu te
voot
die
Koning Faroek I van Egypte arriveerde in gezelschap van zijn moeder te St. Moritz
WEENEN, 11 Maart. (Havas) De toe
stand in Hongarije heeft de legitimistische
kringen te Weenen levendig verontrust. Hun
orgaan „Der Oesterreicher", stelt zich niet
tevreden met de démenti's der regeering te
Boedapest, maar grijpt terug naar zekere
geruchten, die de ronde hebben gedaan over
de putschverlangens.
In een vandaag gepubliceerd artikel tracht
liet orgaan aan te toonen, dat in deze geheele
zaak vooral Oostenrijk bedreigd is geweest en
het nog is. Het blad schrijft:
„Ziehier wat zich heeft afgespeeld: Een
groep politici is door Duitsch geld opgeruid
de macht in Hongarije in handen te nemen.
He beweging had niet alleen Hongarije ten
doel, maar vooral ook Oostenrijk. Wanneer
de putsch geslaagd was te Boedapest, zon
Berlijn Oostenrijk in een schroef hebben
gekregen, en het hebben kunnen bedreigen,
niet alleen uit het Noorden en Oosten, maar
ook uit het Zuiden, door Stiermarken heen.
Aldus is de nieuwe vorm van den „Drang
hach Osten". Ondanks de mislukking van den
Putsch, blijft het gevaar bestaan en het zal
^eer té voorschijn komen."
Het blad beweert dan verder, dat de toene
ming der agitatie in Hongarije samenviel met
het oogenblik, waarop Bondskanselier Schusch-
higg ZiCh jn 'Zijn redevoering van 14 Februari
iosmaakte van den druk der Nazi's in Oosten
rijk, en dat Boedapest en Berlijn toen het
°°genblik gunstig achtten om handelend op te
Iteden.
Volgens de „Oesterreicher" was het vooral
de Hongaarsche minister van Oorlog, generaal
Hoeder, die het eerst de opstandige pogingen
hebben ontdekt en ze zou hebben doen mis
likken door zijn maatregelen
VERWACHTING: Matige tot krachtigen
Zuid-Oostelijke tot Zuid-Westelijken "ÏE
wind, betrokken tot zwaar bewolkt, tij-
S delijk regen, aanvankelijk wellicht nog EE
sneeuw, aanvankelijk nog temperatuur EE
EE om het vriespunt, later zachter.
Hoogste barometerstand 772.0
EE te Jan Mayen
Laagste barometerstand 731.1 te Scilly EE
EE Zon op v.m. 6.25 onder n.m. 5.58 uur.
Licht op n.m. 6.28. Maan op v.m. 5.26 EE;
onder n.m. 4.39. Nieuwe Maan 12 Maart.
1 STORMWAARSCHUWINGSDIENST 1
E= Be stormwaarschuwingsdienst seinde EE
EE ii Maart om vijf minuten over acht aan
de posten van IJmuiden tot de Belgische
grens: Weest op uw hoede.
illlllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllNIIIIIIIIINIIIUI^
ST. LOUIS, 11 Maart. (Havas). De leden van
den bond van arbeiders in de automobielindu
strie zijn in de fabrieken van den Generaal Mo-
ï?rs, in de werkplaatsen van Chevrolet en in de
*"isher carrosseriewerkplaatsen een staking met
Bekruiste armen begonnen.
De vice-president van de Chryslerfabrieken,
Hutchinson, heeft medegedeeld, dat deze maat-
?chappij bij de rechtbank te Detroit een eisch
j t ontruiming harer talrijke fabrieken heeft
^gediend.
De vice-voorzitter van den bond van arbeiders
Jh de automobielindustrie heeft medegedeeld,
een voorloopige overeenkomst tot stand is
gekomen tusschen den bond en de General
Motors, inzake een minimum-loon voor de
jVbeiders van de General Motors. Men hoopt
heden een definitieve overeenkomst tot stand
brengen.
t Nader wordt gemeld, dat de staking in de
ahrieken van Chevrolet en de carrosseriebedrij-
*en
van Fisher is geëindigd. Er is overeenstem
ming bereikt tusschen werkgevers en werkne
mers.
Bij een botsing tusschen ongeveer 200
stakingsposten en vijf en twintig politie-
hianschappen te Alameda, die trachtten
hiet-georganiseerde arbeiders te escorteeren
haar de fabriek van de California Packing
Corporation, zijn twintig gewonden gevallen,
van wie sommigen zware kwetsuren hebben
hekomen.
Er werd fel gevochten, waarbij gebruik ge
haakt werd van steenen, knuppels, traangas,
«ortom van alle beschikbare projectielen en
^ijdmiddelen. De strijd werd beslecht, door-
de politie alle beschikbare manschappen
J ngs naar de plaats der gevechten zond, en
ersterkingen uit Oakland liet komen.
GIBRALTAR, 11 Maart (Reuter). Twee
Engelsche en zes Nederlandsche zeelieden
van het Engelsche stoomschip „Thorpe-
hall", dat zich naar Alicante moest bege
ven, hebben zich heden voor den politie
rechter te Gibraltar te verantwoorden ge
had, wegens weigering naar zee te ver
trekken.
Het schip was Dinsdag uit Bilbao aange
komen met stukgoederen.
De beklaagden verklaarden niet naar Ali
cante te willen vertrekken, uit vrees hun le
ven in gevaar te brengen, daar zich tien
jonge Spanjaarden aan boord bevonden. Daar
zij zich van rechtskundigen bijstand wilden
voorzien, werd de zaak verdaagd.
Met de bewering, dat zij voor oorlogsrisico's
zouden worden geplaatst, hadden zestien En
gelsche zeelieden geweigerd in hun land te
monsteren op een schip, dat een reis naar
Valencia zou maken. Nadat de autoriteiten in
verband hiermede hun werkloozensteun hadden
ingehouden, legden zij het geval voor aan het
scheidsgarecht te South Shields. Dit heeft
hen in het gelijk gesteld, en hun het recht op
schadeloosstelling toegekend.
ROME, 11 Maart. (Havas). De gouverneur
van Tripoli, Balbo, heeft gelast, dat bij de
aankomst van Mussolini geheel Libye hiervan
per radio verwittigd moet worden en dat
tijdens het geheele bezoek van den Duce de
gebouwen met vlaggen moeten zijn getooid.
MADRID, 11 Maart Havas J. Uit be
richten in de linksiche „Mundo Obrero"
blijkt, dat de nationalisten aanzienlijk
zijn opgerukt In de provincie Guadalajara.
In het Westen zijn zjj doorgedrongen tot
Toba, in het centrum tot voor Alma-
drones en in het Oosten tot Abanades.
Het doel van de Westelijke colonne is de
weg van Aragon, de centrale colonne rukt
op naar Brihuega en de oostelijke naar
Cifuentes. De gemotoriseerde eenheden,
welke door de rechtschen in het vuur
werden gebracht, stelden hen in staat deze
beide laatste plaatsen onmiddellijk te be
dreigen.
Het schijnt niet, dat hun aanval gericht is
tegen Guadalajara; vermoedelijk zullen beide
colonnes den loop van de Tajuna en den Taag
volgen.
Generaal Queipo de Llano zelde in zijn da-
gelijksche radio-toespraak, dat de rechtsche
troepen ondanks het slechte weer oprukten
over een front van 21 K.M. Tijdens een plaat
selijken aanval in de streek van Tajuna de
den de regeeringstroepen een mijn te vroeg
springen, waardoor zij zelf zware verliezen
leden. De witte troepen zijn aangekomen in
de nabijheid van Torija, op minder dan 20
kilometer afstand van Guadalajara.
Naar verluidt hebben de regeeringstroepen
gisteren tegen het einde van den middag een
tegenaanval ondernomen aan het front van
Guadalajara. Men zegt, dat deze tegenaanval
de regeeringstroepen in staat heeft gesteld
hun stellingen eenigszins te verbeteren op
verschillende punten. Aanvankelijk verrast
door het plotselinge van den tegenaanval,
gingen de rechtschen van hun kant weer tot
den aanval over.
In den sector van de Jarama hebben de
linkschen zich teruggetrokken met achter
lating van talrijke dooden, na een vrij hevig
gevecht.
In den sector van Siguenza hebben de
rechtschen een geheel rood bataillon, bijge
naamd „de roode leeuwen" vernietigd. Na den
vijandelijken tegenstand, o.m. in den sector
van Jadraque, te hebben verbroken, hebben
de nationalisten Castillo Blanco, Villa Nueva
de Argecilla, Jadraque Miralrio en Val Her-
moso de las Monjas bezet. De rooden lieten
400 dooden achter en de vlag van het batail
lon „de leeuwen van Alicante".
Aan het front van Asturië zijn de rechtschen
opgerukt in den sector van Pando, waarbij zij
belangrijke stellingen bezetten en den rooden
groote verliezen toebrachten.
Aan het Zuid-front rukten de rechtsche
troepen ondanks het slechte weer op, en
Woensdag hebben zij Villanueva del Duque
bezet, terwijl Pozo Blanco waarschijnlijk
spoedig in hun handen zal vallen.
Radio Burgos deelt mede, dat tengevolge
van de actieve bewaking ter zee de bevol
king van het eiland Minorca op rantsoen
moet worden gesteld, aangezien de meel-
voorraden aan het einde van deze maand
geheel zullen zijn uitgeDut.
„Radio Veridad" heeft in een Catalaansche
uitzending een beroep gedaan op de Catalanen,
en hen uitgenoodigd zich niet te leenen voor
de anarchistische verlangens „Catalonië te ma
ken tot een vesting en op deze wijze den datum
van de definitieve bevrijding van Spanje uit te
stellen".
Volgens de „News Chronicle" hebben inge
nieurs van den Britschen radiodienst ontdekt,
Nationalisten, die zich in de omgeving van Madrid op een heuvel hebben
genesteld, om de aanvalspogingen van hun infanterie te steunen
dat „Radio Veridad" een zender is te Florence,
die voor Franco gunstige berichten uitzendt.
Volgens een specialen correspondent van
Reuter wordt de val van Guadalajara heden
of uiterlijk morgen verwacht.
Generaal Queipo de Llano heeft een offi-
cieele mededeeling doorgegeven van den ma-
rinecommandant van El Ferrol, volgens
welke de „Mar Cantabrico" bij de beschie
ting door de schepen van Franco niet is
vergaan. Het schip is een haven der recht
schen binnengesleept.
De lading heeft een waarde van veertig mil-
lioen peseta's en bestaat uit zeven vliegtuigen, 50
kanonnen, 14 millioen dumdum-kogels, vele ma
chinegeweren en ander oorlogsmateriaal.
Uit Algeciras wordt aan Londen gemeld, dat
volgens een pas aangekomen Britschen reiziger
drie schepen aan het einde der vorige week
te Cadix Italiaansche troepen aan land zouden
hebben gezet. Deze schepen voerden geen en
kele vlag, terwijl de namen waren overgeschil
derd.
Voorts zou het Duitsche linieschip „Deutsch-
land" te Cadix een geheime lading hebben ge
lost, die naar men meent, uit kanonnen en ma
chinegeweren bestond.
In een communiqué van het Fransche Mi
nisterie van Marine wordt mededeeling gedaan
van een gevecht tusschen twee Spaansche sche
pen, ter hoogte van Ouessant.
Volgens dit communiqué werd het Spaansche
vrachtschip „Conde de Zuberia" op 8 mijl ten
Z.W. van Ouessant door een treiier der natio
nalisten beschoten, en tot de grens der Fransche
territoriale wateren achtervolgd. De door Oues
sant gewaarschuwde zeeprefectuur te Brest zond
onmiddellijk een watervliegtuig en een marine
vaartuig naar de opgegeven plaats.
Later is de „Conde de Zuberia" op de groote
reede van Brest voor anker gegaan. Het schip
kwam uit Albot in Engeland en was op weg naar
Bilbao. Bijna zestig kanonschoten werden op 't
schip gelost. Een granaat drong door het voor
schip en een tweede viel neer op de brug, doch
zonder te ontploffen. Niemand werd gewond.
Het Fransche schip „Djebel Antar", dat door
eeïi vliegtuig werd gebombardeerd, Was op weg
naar Ajaccio, doch heeft later zijn koers ge
wijzigd. Het schip is gisteravond te Marseille
aangekomen. De averij van de „Djebel Antar" is
van weinig beteekenis.
Het Estlandsche koopvaardijschip „Olev", me
tende 2000 ton, dat van Cadiz op weg was naar
Bayonne, werd Maandagavond gepraaid door
schepen der Spaansche nationalisten, ter hoogte
van de Fransche kust.
Het schip werd door de rechtschen opgebracht
naar de Spaansche haven Pasajes, waar het
's nachts binnenliep. Het werd doorzocht en
pas hedenochtend werd het toegestaan opnieuw
zee te kiezen. Het schip is thans te Bayonne
aangekomen. Tijdens het verblijf te Pasajes
heeft de „Olev" averij opgeloopen.
PARIJS, 11 Maart. (Havas). Woensdagavond
heeft Daladier, de Fransche Minister van Oor
log en voorzitter van de radicaal-socialistische
partij, een rede gehouden in een vergadering
van het partijbestuur der radicaal-socialisten.
Hij zeide hierin o.a., dat de verdediging van den
middenstand een essentiëel deel is van de taak
der partij.
Hij wees verder op het belang voor den mid
denstand om op redelijke voorwaarden crediet
te krijgen, teneinde hun productie te kunnen
ontwikkelen. Als een van de voorwaarden voor
het toenemen van de productie noemde Dala
dier het eerbiedigen van de overeenkomsten en
de binnenlandsche orde.
Met algemeene stemmen werd een motie aan
genomen, waarin gezegd wordt, dat „het even
wicht der sociale krachten gevaar zou loopen
verbroken te worden, wanneer de belangen van
den middenstand niet het voorwerp uitmaken
van de waakzame aandacht van den kant
van regeering en parlement, en wanneer niet
onmiddellijk hulp verleend werd door de open
bare macht. Deze essentieel nationale krach
ten mogen niet het losgeld vormen voor het
economisch en financieel herstel, waarnaar de
Fransche democratie streeft".
CONSTANTINE, 11 Maart, (Havas). Gis
termiddag hebben zich incidenten voorge
daan bij den toegang tot de mijn van Kouif
bij de grens van Tunis. Stakende inboorlingen
wilden trachten te beletten, dat een trein met
delfstoffen, die onder bewapening stond van
gendarmes, vertrok. Zij vielen de gendarmes
met knuppels en steenen aan. Bij de daarop
volgende gevechten werden 6 personen gewond,
onder wie twee gendarmes. Er zijn politiever-
sterkingen naar Kouif gezonden.
BERLIJN, 11 Maart. (Havas) De Duitsche
politie heeft vandaag de nummers van 9 Maart
van de Britsche bladen „Times", „Morning
Post", „Daily Telegraph" en „Evening Standard"
in beslag genomen en de verspreiding ervan
verboden. De „Manchester Guardian" en „Dai
ly Herald" zijn voor goed in Duitschland ver
boden.
Overal hoog water. De Lorie heeft bij Nantes de omgeving onder water gezet
Volgens een officieele mededeeling van
den Aartsbisschop van Keulen in het jong
ste nummer van de „Kölner Kirchenzei-
tung" zijn er sinds 1 Dec. 1936 tot 1 Maart
1937 alleen in de stad Keulen meer dan 2700
katholieken van hun geloof afvallig gewor
den.
De redactie van het Kirchenblatt vestigt den
nadruk op het feit, dat thans een heel andere
klasse van personen afvallig wordt, dan bijv.
tijdens de roode agitatie in 1932; vroeger waren
het meestal arbeiders, thans zijn het vooral
ambtenaren en personeel in overheidsdienst.
Ook bij de protestantsche kerkgenootschap
pen zijn dergelijke droevige verschijnselen waar
te nemen.
In een protestantsche gemeente in Berlijn
hebben 230 personen het lidmaatschap van hun
kerkgenootschap opgezegd, terwijl slechts 66
personen hun Belijdenis deden. Bij deze 230
afvalligen waren slechts 14 arbeiders. Alle an
deren behoorden tot den middenstand.
In bijna alle gevallen wordt als oorzaak op
gegeven, dat de desbetreffende personen tot de
Duitsche Geloofsbeweging toetreden.
Volgens een officieele statistiek, die door de
Kerkelijke autoriteiten is samengesteld, zijn
sedert Kerstmis in Beieren in totaal 148 scho
len en inrichtingen van Onderwijs, die aan Ka
tholieke Religieuzen waren toevertrouwd, opge
heven.
Met Paschen 1937 zullen weer 103 scholen
worden opgeheven. De religieuze onderwijzeres
sen worden zonder opzeggingstermijn in acht
te nemen en zonder eenig pensioen uit hun
ambt ontslagen, ofschoon zij jarenlang in stip
te plichtsbetrachting hun taak hebben vervuld
en zegenrijk werk hebben verricht. Hun positie
is wel zeer pijnlijk, daar zij thans geen onder
dak noch inkomsten, noch kapitaal hebben. Het
is een moeilijke taak voor de Kerk om deze
verjaagde kloosterlingen, die meestal reeds op
leeftijd zijn, voor de grofste armoede te bewa
ren.
De Minister van Onderwijs Dr. Rust heeft voor
geheel Duitschland het gebruik verboden van
het leerboek van Cohnen en Anders: „De leer
der Kerk" dat het handboek voor Godsdienst
onderricht was op de hoogste klasse van de
gymnasia en op de Universteiten.
Deze verordening is onmiddellijk van kracht
geworden en moet op alle scholen doorgevoerd
worden.
LONDEN, 11 Maart. (D.N.B.) Van bevoegde
Engelsche zijde werd verklaard, dat de ver
wachtingen van de Britsche bladen, dat de
Duitsche ambassadeur Von Ribbentrop een
antwoord van Duitschland ten aanzien van de
kwestie van het Westelijk pact rou medebren-
gen, ongegrond schenen te zijn.
GENèVE, 11 Maart. (D.N.B.). Woensdagmid
dag heeft de grondstoffencommissie de alge
meene debatten voorloopig geëindigd. De voor
zitter vatte de tot nu toe geformuleerde mee
ningen als volgt samen:
De commissie is eenstemmig van oordeel, dat
alle vraagstukken aangaande verdeeling of over
dracht van koloniaal gebied geheel buiten haar
bevoegdheid liggen; zij heeft zich slechts bezig
te houden met de kwestie van de verdeeling der
grondstoffen. Niet alleen over de industrieele
grondstoffen, doch ook over de voornaamste
voedingsmiddelen zullen statistieken worden op
gesteld.
Tenslotte is de commissie eensgezind van
oordeel, dat haar werkzaamheden zich niet
moeten bepalen tot de koloniale producten, doch
zich ook ook moeten uitstrekken tot de grond
stoffen van andere gebieden.
Op voorstel van den voorzitter werden sub
commissies benoemd voor statische, commer-
cieele en financieele kwesties.
Volgens „Der Oesterreicher" was het Hongaar
sche avontuur een Duitsche poging om Oosten
rijk in zijn macht te krijgen.
De linkschen erkennen den nationalistischen op
marsch naar Guadelajara, welks val uiterlijk
morgen wordt verwacht.
Een aantal zeelieden, waaronder zes Nederlan
ders, weigerden dienst te doen, daar zü vreesden
voor een Spaansch bombardement.
Benoemingen in het Bisdom Breda.
Memorie van Antwoord aan de Eerste Kamer
over de Waterstaatsbegrooting.
Varkensgehakt in blik ook voor de Z4T. stille
armen beschikbaar gesteld.
Surséance verleend aan de N.V. Hillen's sigaren-
en tabaksfabriek te Delft.
Doodelijk ongeluk in de Oranje Nassaumijn III.
O
De rentevoet der nieuwe Fransche defensie-
leening is bepaald op procent; de emissie
op 98 procent.
Het eerste gedeelte zal worden uitgegeven tot
een bedrag van vijf milliard.
PARIJS, 11 Maart. Het proces van onderzoek
voor de Zaligverklaring van den jeugdigen die
naar Gods Guy de Fontgalland, dat op Paasch-
dag 27 Maart 1932 te Parijs begonnen werd,
is thans geëindigd.
Gedurende deze vijf jaar hebben de Kerke
lijke Rechtbanken en later de commissie van
onderzoek tal van getuigen verhoord en alles in
proces-verbaal vastgelegd. Er is een uitgebreid
dossier tot stand gekomen, vooral in verband
met de wonderbare genezingen, die worden toe
geschreven aan een kind van elf jaar, welks
verleden alles overtreft wat men tot nog toe te
zien gekregen heeft", aldus zei Kardinaal
Ceretti reeds in 1932. Mr. Beaussart, Bisschop
van Elatée en Coadjutor van Kardinaal Ver-
dier, heeft alle processtukken gezegeld, naar
Rome gebracht en aan de Ritencongregatie over
handigd. Kardinaal Rossi is de ponens in dit
proces, terwijl Abbé Cheramy, procurator van
Saint Sulpice, als postulator optreedt.
RADIO-DISTRIBUTIE - HAARLEM
Haal de zon toch in Uw woning,
Neem het leven niet zoo zwaar,
Houdt U zelf niet van verstrooiing.
Word dan abonné om „haar".
NIEUWE GRACHt 5 - TELEF. 10010
Stand op Donderdag 1 uur n.m.: 744.0
Vorige stand: 745.6
