Nieuwe aanval op het goud
der Lutine
De bezetting van Guadalajara
te verwachten
Treinontsporing in
Frankrijk
KAAN
Het nieuws van heden
BECKERS FAALDE, ZAL
VAN WIENEN SLAGEN?
UIT MANILLA TEROME
TERUGGEKEERD
De bevolking verlaat
reeds de stad
Berlijn en Moskou
DE BAROMETER
VEREENIGDE KATHOLIEKE
PERS
ZONDAG 14 MAART 1937 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20459
Zijn duik- en bergingsmaatschappij
kreeg thans van Lloyds
de concessie
Duiktoren had reeds
succes
Werkwijze van den toren
Mgr. Heylen vertelt over het suc
ces en de vruchten van het
Int. Euch. Congres
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuii^
Een boom viel op de rails, zoodat
de machinist niet meer
stoppen kon
Reeds acht dooden en
acht gewonden
Mussolini's bezoek aan
Libye
Een Mohammedaansche huldiging
te Derna
VOOR SUIKERZIEKEN
VOLLEDIGE VOEDING
,NUTRICI A" - ZOETERMEER
Aan het front van de Jarama
versterken de rechtschen
het veroverde terrein
Nieuwe protesten van
de linksche regeering
In verschillende streken van Engeland lag de sneeuw bijna 2 M. hoog. Dagenlang
was het verkeer, vooral op het platteland, volkomen ontwricht
Egypte eind Mei lid
van den Volkenbond?
Conferentie inzake de capitulaties
uitgesteld
LEUKE Z0MERW0L
De hertog van Windsor
gaat schrijven
Een autobiographic in twee deelen
wordt verwacht
GEN. CRONJéSTR. 129
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Er bestaat nog steeds een
vriendschapsverdrag
„Rusland kan eiken
aanval weerstaan"
Doelde ambassadeur Maisky op
de nieuwe Maginot-linie aan
de grenzen?
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct., fngez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
V» ♦ZSSÏiA."''
SS
(Speciale berichtgeving)
Enkele weken geleden werd bij
Terschelling de „toren van Beckers"
in een der jongste Westerstormen
Weggevaagd van de plek, waar diep
onder zee en zand het fel begeer
de goud van de Lutine wacht op den
vernuftigslte. Eenmaal nog viel op
Beckers' naam de gloed der vlam
men van zijn brandende moutfa-
briek te Gennep tot thans een nieu
we goldrush met andere leiders de
herinnering aan al die sensatie doet
vervagen en de aandacht vraagt
voor een volgenden belager van de
Lutine en haar goud: ir. W. van
Wienen met zijn befaamden duik
toren.
Wij vernemen namelijk uit betrouwbare
bron, dat nog dit jaar de pogingen tot het
bergen van de goudlading der Lutine -het
fregat, dat in den Franschen tijd bij Ter
schelling verging zullen worden hernieuwd.
Lloyds te Londen heeft thans de concessie
verleend aan Van Wienen's duik- en bergings-
maatschappü te Amsterdam.
De nieuwe bergingspoging zal worden on
dernomen met den door ir. Van Wienen
uitgevonden duiktoren, welke, zooals be
kend, reeds in den loop van het vorig jaar
bij het herstellingswerk aan den zinker in
den bodem van het Noordzeekanaal, zijn
groote doelmatigheid bij onderwater-werk
heeft bewezen. De onderneming is in han
den van zeer ervaren bergingsingenieurs
en deskundigen van naam, terwijl de uit
voering zal staan onder persoonlijke lei
ding van ir. Van Wienen.
De Van Wienen-duiktoren is geheel van
zwaar plaatijzer vervaardigd en weegt onge-
veer 20 ton. Door middel van loodballast kan
•hen dit gewicht desgewenscht aanmerkelijk
vergrooten. De toren bestaat uit drie deelen:
bovenaan de sluiskamer, in het midden de
Schacht en beneden de z.g. werkkamer. Het
geheel heeft een lengte van ongeveer 16 y, M.
L>e geheele toren kan door middel,van takels
aan een dr ij venden of vasten bok of kraan wor
den opgehangen.
Achter de sluiskamer bevindt zich de
®-g. torenkamer. Deze laatste staat in on
middellijke verbinding met de schacht, waar-
men zoowel door middel van een ladder
sis van een lift kan afdalen, en welke een
doorsnede heeft van 0.85 Meter. In de werk
kamer zijn electrisch licht en 'n telefoonverbin
ding aanwezig, terwijl hier ook lucht- en wa-
^rleidingsbuizen uitmonden. Aan den buiten
kant van de werkkamer bevinden zich op een
°hderlingen afstand van een meter, twee ge-
Perforeerde randen. De werkkamer heeft geen
bodem, maar is voorzien van een paar op
klapbare kleine voetsteunen, waarop men ge-
hoeg ruimte heeft om te staan.
De werking is als volgt: Boven het te on
derzoeken of te bearbeiden terrein laat men
den toren in het water zakken. Gelijktijdig
^°rdt samengeperste lucht in den toren ge
blazen en wel 1/10 atm. voor eiken meter; dat
'bon zakt, zoodat een overdruk ontstaat welke
^erhindert dat het water door den open on
derkant in den toren dringt. Wanneer nu de
°rderste rand van den toren op de zand- of
®ublaag, welke het te bergen object bedekt,
ls aangekomen, graaft de toren zich in de
eerste plaats al door zijn eigen gewicht en
eherpen rand voor een gedeelte in den bo
dem in.
Dit graafwerk wordt mede in de hand ge
kerkt door een zeer vernuftig sproeisysteem.
z-oowel door de bovengenoemde geperforeerde
anden alsook door een stervormig en horizon
taal
spuitende sproeier, geheel onder in den
tr uiuciiuu ojjiucici) uuuti ill UC1I
°ren, wordt onder hoogen druk water ge-
P®rst. Deze krachtige waterstralen welke aan
le kanten naar buiten spuiten, woelen den
odem los en drijven de als het ware tot
"«oenen fijne deeltjes verstoven grond bui-
De Van Wienen-duiktoren, welken
meer voorspoed beschoren moge
zijn dan dien van Beckers
ten den toren om naar de oppervlakte, waar
door het gevaarte gelegenheid krijgt, steeds
verder weg te zakken, totdat men op de ver
langde plaats is aangekomen. Met behulp van
een beweegbare slang wordt tenslotte het
beetje water dat toch nog in den toren is ge
drongen, weggeperst, zoodat men op een ge
heel drogen bodem kan staan, en daar alle
werkzaamheden kan verrichten op dezelfde
wijze als dit op den beganen grond geschiedt.
Uit deze beschrijving blijkt, dat het groote
verschil tusschen dit toestel en de tot nu toe
gebruikte zand-duikinrichtingen daarin bestaat,
dat laatstgenoemde het zand weg zuigen,
terwijl het hier weg geperst wordt, en de
wand van den toren tevens verhindert, dat
het op de oude plaats wordt teruggezogen.
Behalve de Lutine heeft ir. Van Wienen
nog meerdere objecten op het oog. Zoo
heeft hij reeds de rechten verkregen tot
het bergen van de goudlading der wrak
ken op den bodem van de Tafelbaai in Z.
Afrika. Verder staan op het program de
wrakken van de Spaansche zilvervloot in
de baai van'Vigo en het wrak van de Duke
of Florence in de baai van Tabernay in
Schotland. Overal wachten millioenen en
millioenen op den mensch die hen weet
te bereiken.
Zoo zal dan op Terschelling de oude Lutine-
bedrijvigheid herleven. Weer zullen om de
stamtafel van Nap „goudmannen" bijeen zit
ten, wachtende op den gunstigen Oostenwind.
Weer zal een toren in triomf zeewaarts wor
den gesleept, weer zal het werken en zwoe
gen beginnen op de schepen, boven en in het
blinkende water, waaronder, diep in het zand,
het groote raadsel zijn ontknooping wacht.
Beckers faalde. Zijn toren weerstond jaren
lang de felle branding tot de Westerstorm hem
voor altijd in de golven deed verdwijnen.
Thans: een nieuwe naam, een andere toren.
Zal het Van Wienen gelukken de Lutine haar
geheimzinnigen schat te ontrukken? Het pu
bliek, gedesillusionneerd, twijfelt en wacht af.
VATICAANSTAD, 13 Mrt. Onze Ro-
meinsche correspondent seint ons;
Gisterenavond zijn te Rome de deelne
mers teruggekomen van het Eucharistisch
Congres te Manilla, onaer wie zich ook be
vonden Mgr. J. o. Smit en Mgr. Heylen.
Mgr. Heylen zou te Rome verslag uitbrengen
over het Congres, inplaats van den Karditiaal-
Legaat, Mgr. Dougherty, die niet naar Rome is
gereisd, doch rechtstreeks is doorgegaan naar
Amerika.
Naar wij van Mgr. Heylen vernamen, is het
Eucharistisch Congres een groot succes gewor
den, vooral dank zij den grondigen voorbereidin
gen, waarvoor gedurende een geheel jaar mis
sie- en particuliere congressen in alle deelen
van de Philippijnen waren gehouden.
De H. Vader zelf, aldus Mgr. Heylen, had
voor het Congres de missie-gedachte op den
voorgrond geplaatst, omdat in de Philippijnen
een groot gebrek bestaat aan priesters.
Het Congres zal vooral in dit opzicht
tweevoudige vrucht bezitten: op de eerste
plaaits heeft het Congres een groot nut ge
had voor de verbreiding van het veelvuldig
communicceren, terwijl uit de practjjk is
gebleken, dat dit de veelvuldige priester
roepingen zeer bevordert.
Op de tweede plaats is op de sectie-ver
gaderingen zeer v®el aandacht besteed aan
het godsdienstonderwijs, dat in de Philip
pijnen veel te wenschen overlaat.
Bezoekers van het Congres konden op som
mige plaatsen een vrijwel volledig gebrek aan
priesters zien, waardoor een priester vele plaat
sen slechts eenmaal per jaar kan bezoeken,
hetgeen natuurlijk onwetendheid op gods
dienstig gebied ten gevolge heeft.
Het Congres in zijn geheel was zeer indruk
wekkend. De groote plechtigheden, vooral de
nachtelijke plechtigheid, waarbij niet minder
dan 200.000 menschen allen met een flikkerende
kaars in de hand, tegenwoordig waren, waren
wonderschoon.
Mgr. Heylen zal dezer dagen door den H.
Vader ontvangen worden, waarna hij Woensdag
zal vertrekken,
VERWACHTING: Aanvankelijk matige S
=jj Zuid-Westelijke, later krimpende en weer
toenemende wind, aanvankelijk opklarend,
later weer toenemende bewolking, regen-
buien, weinig verandering in temperatuur.
1 VERDERE VOORUITZICHTEN: Buiig
weer, later iets kouder.
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllHIHIIIIIliH
BOURGES, 13 Mrt. (Havas).
Hedenmiddag om 13.10 uur is op
ongeveer dertig K.M. van Bourges,
op de lijn BourgesMontlu?on de
sneltrein uit Montdore ontspoord
bij het plaatsje Corquoy.
De locomotief, de kolenwagen, een bagage
wagen en een passagiersrijtuig liepen uit de
rails.
Het ongeluk is te wijten aan den hevigen
storm, welke sinds vanmorgen in dit gebied
woedt. Juist toen de trein passeerde, viel een
boom op de rails. Het was den machinist niet
mogelijk voor het obstakel te stoppen.
De reddingsmanschappen zijn er in ge
slaagd reeds acht lijken en acht gewonden,
van wie twee ernstig, uit het puin van de
vernielde wagens te bergen.
De eerste drie wagens zijn geheel in elkan
der geschoven. De werkzaamheden duren nog
voort. Men vreest, dat nog meer slachtoffers
onder het puin bedolven zijn.
DERNA, 13 Mrt. (Stefani-A.N.P.)Voor
de poort van de stad is Mussolini uit zijn
auto gestapt om de ritueele huldiging der
inboorlingen, bestaande uit de offering van
24 lammeren, in ontvangst te nemen.
Te voet ging Mussolini vervolgens, vergezeld
van maarschalk Balbo, de stad binnen, toege
juicht door de bevolking, die hem „beschermer
van het ras en van den godsdienst der Arabie
ren" noemde. In de moskee werd de Duce ont
vangen door den Kadi, die omringd was door
notabelen. De Kadi las een toespraak voor,
waarin hij o.m. zeide, dat 400 millioen Moham
medanen niet ongevoelig zouden blijven voor de
bijzondere zorgen, die Mussolini aan den Islam
wijdde. Him dankbaarheid zal gelegenheid heb
ben zich in materieele bewijzen te toonen.
Reeds hebben de Mohammedanen van Libye
hun dankbaarheid bewezen door in Abessinië
te strijden aan den kant van het Italiaansche
leger.
Na een bezoek aan het fascistische huis be
gaf Mussolini zich naar het regeeringspaleis.
Des avonds woonde de Duce een Arabische
schouwburgvoorstelling bij. De stad was schitte
rend verlicht en Mussolini werd van den
schouwburg naar het regeeringspaleis begeleid
door een grootschen fakkeloptocht.
Tegenover een aantal journalisten heeft Mus
solini verklaard:
„De groote weg, waarvan vandaag 'n deel is
ingewijd, is bestemd een grooten invloed uit te
oefenen op de economische en toeristenbetrek
kingen tusschen Italië en Egypte. Zegt aan uw
lezers, dat de Italiaansche regeering en het
Italiaansche volk er prijs op stellen in goede
verstandhouding en steeds grootere sympathie
en vriendschap met het Egyptische volk te le
ven."
Te Hounslow moest een piloot een noodlanding maken op een cricket
terrein. De machine werd door den schok in tweeën gebroken; de piloot
kwam er met slechts lichte verwondingen af
Als Glutenbrood, -Beschuit, -Meel. -Havervlokken. -Biscuits,
Suikerarme melk. -Room, jams. etc. Vraagt prosp. aan
In alle plaatsen vertegenwoordigd
SIGUENZA, 13 Mrt. (Havasj. Een tien
tal bataillons, deel uitmakende van de in
ternationale brigades, neemt thans deel
aan den strijd, die in de streek van Torija
en Guadalajara woedt.
De slag, die gisteren geleverd is in den loop
van den middag, aan beide kanten van den
weg van Aragon, is buitengewoon hevig ge
weest. De rechtsche legers onder bevel van
Moscardo, rukten op in drie colonnes. De mid
dencolonne trok op in de onmiddellijke nabij
heid van den weg, de rechtsche langs de Rio
Henares en de linker in de vallei van de
Tajuna.
De luchtstrijdkrachten hebben ge
meld, dat de bevolking van Guada
lajara uit de stad trekt. Van oogen-
blik tot oogenblik kan de bezetting
van Guadalajara verwacht worden,
of, hetgeen practisch op hetzelfde zou
neerkomen, het voorbijtrekken van
de stad langs den weg, die tusschen
Guadalajara en Cuenca loopt.
De rechtsche troepen hebben hun tactiek
van gisteren voortgezet en hun sector opnieuw
uitgebreid.
Een colonne tanks heeft een heuvel van
Torija overmeesterd en moest zich teweer
stellen tegen hevige reacties der regee-
rlngstroepen, die gesteund werden door
sterke effectleven der internationale bri
gades.
De colonne, die langs de rivier Henares op
trekt, wist ondanks het modderige terrein tus
schen 3 en 6 uur vier dorpen en drie heuvel
toppen te bezetten, waarbij een vooruitgang
werd bereikt van acht K. M. in de diepte en
zes in de breedte.
- V S:-.
Deze frontuitbreiding op rechtsch zal het
mogelijk maken, de drie colonnes, welke
voor Madrid staan, op één lijn te bren
gen.
Met uitzondering van eenig geweervuur
heerscht betrekkelijke kalmte aan het front
van de Jarama. De rechtschen zijn thans bezig
het veroverde terrein te versterken. In den
sector van Chinchon meldt de luchtvaart tal
rijke troepenbewegingen en convooien achter
het front te hebben waargenomen. De lucht
strijdkrachten hebben zonder ophouden alle
concentraties der tegenstanders gebombardeerd
op den weg van Aragon ten Zuid-Westen van
Guadalajara, ten Oosten van Madrid en ten
Oosten van de Jarama, teneinde de troepen
bewegingen der loyalen te belemmeren. Aan
den anderen kant hebben de piloten gecon
stateerd, dat de convooien, die langs de wegen
de hoofdstad veriaten schaarsch worden. De
regeeringsluchtmacht is bijna niet opgetreden.
De autoriteiten van Valencia hebben een
nota gericht tot den secretaris-generaal van
den Volkenbond, waarin zij protesteeren
tegen „de Italiaansche interventie in
Spanje".
Naar verluidt, wordt in de nota echter geen
voorstel gedaan.
De Spaansche ambassadeur te Londen heeft
op het foreign office een uitvoerige nota over
handigd, welke gelijk is aan die, welke Del
Vayo aan den Volkenbond heeft toegezonden.
De nota verklaart met name, dat vier Ita
liaansche divisies deelnemen aan het offen
sief aan het front te Guadalajara en dat de
aanvallende strijdkrachten gecompleteerd wor
den door twee speciale Duitsch-Italiaansche
brigades.
Twee andere Italiaansche divisies moe
ten nog aankomen, en, aldus wordt aan de
nota toegevoegd, het opperbevel stelt zich
voor Madrid te bezetten op hetzelfde tijd
stip als de Italiaansch-Duitsche vloten
Barcelona en Valencia zullen aanvallen
onder het voorwendsel de kust te surveil-
leeren.
De nota zegt, dat dit het resumé is der ver
klaringen, welke verscheidene Italiaansche of
ficieren en soldaten, die onlangs krijgsgevan
gen zijn gemaakt, hebben afgelegd.
GENèVE, 13 Maart. (Havas). De conferentie,
welke op verzoek van Egypte op 12 April as.
bijeen zou komen, teneinde de Egyptische ca
pitulaties te bespreken, is uitgesteld tot 14
April, om technische redenen.
Na deze conferentie zal Egypte den Bond ver
zoeken als lid te worden opgenomen. De con
ferentie van Montreux zal ongeveer een maand
duren, zoodat men kan verwachten, dat Egypte
in de tweede helft van Mei lid zal worden van
den Bond.
Italië heeft medegedeeld, dat het vertegen
woordigd zal zijn in de conferentie inzake de
capitulaties; Duitschland heeft nog niet geant
woord op de uitnoodiging van de Egyptische
regeering.
voor Kinderjurkjes en Damesblonses
50 gram 25 cent
LONDEN, 13 Mrt. De Daily Express meldt,
dat de hertog van Windsor bezig is materiaal
te verzamelen voor het schrijven van een auto-
biographie, welke de periode 19001930 zal be
handelen. De autobiographie zal in twee dee
len verschijnen en geen strijdvragen behande
len, noch een politiek karakter dragen.
Altijd lager in prijs
Storm veroorzaakt een treinontsporing in Oost-
Frankrijk; reeds verscheidene dooden en ge
wonden geborgen.
De bezetting van Guadalajara wordt verwacht;
de bevolking verlaat reeds de stad; protesten
van Valencia bij den Volkenbond.
Oud vrouwtje, dat te Schiebroek in onbeschrijf-
Iijken toestand werd gevonden en kort daarop
overleed, bleek voor een waarde van 25-000 in
huis te hebben.
Voorloopig verslag der Tweede Kamer over het
wetsontwerp tot beperking van stichting van
scholen.
De K.L.M. heeft officieel toestemming gekregen
tot het openen van vaste luchtlijnen op Trini
dad en Barbados.
Politiek advies voor de candidatenlijst der R.K.
Staatspartij bij de Tweede Kamerverkiezingen
voor de kieskringen Amsterdam, Den Haag, Rot
terdam samengesteld.
New Yorksche beurs: stemming gedrukt.
O
De „Osservatore Romano" vestigt de aan
dacht op een artikel, dat senator Berenger pu
bliceert in de „Tribune des Nations" over
het bestaande vriendschapsverdrag tusschen
Duitschland en Sovjet-Rusland. Dit verdrag
werd niet alleen op 26 April 1926 gesloten tus
schen Stresemann en den Russischen gezant
Kretinsky, maar op 24 Januari 1931 en op 5
Mei 1933, dus toen Hitier reeds aan de macht
was, is dit vriendschapsverdrag nog vernieuwd.
De „Osservatore" voegt hieraan toe, dat thans
wel eens herinnerd mag worden aan enkele be
palingen van dit nog geldend vriendschapsver
drag. In de inleiding wordt o. m. gezegd: „dat
de beide regeeringen niet alleen bezield zijn van
het streven om den vrede te bevorderen, maar
dat zij ook overtuigd zijn, dat het belang van
het Duitsche volk en van de volken in de Sovjet-
Unie een samenwerking eischt, die gegrondvest
is op een hecht vertrouwen."
In art. 1 van het verdrag verplichten beide
partijen zich tot neutraliteit, voor het geval een
der beide landen in een conflict betrokken zou
worden.
In art. 3 verplichten beide verdragsluitende
partijen zich om nooit deel te nemen aan een
economische of financieele boycot, die tegen
een van beide gericht zou zijn.
In art. 4 wordt de duur van het pact bepaald
op telkens 5 jaar, en zoo is het contract ook
door de machthebbers in het Derde Rijk uit
drukkelijk hernieuwd en bevestigd.
LONDEN, 13 Mrt. In een réde, welke de am
bassadeur der Sovjet-Unie te Londen heeft uit
gesproken op het „nationaal congres voor vrede
en vriendschap met de Sovjet-Unie", zeide hij
o.m.:
„Ik kan thans met volle verantwoordelijk
heid voor elk woord verklaren, dat wij thans
sterk genoeg zijn, om eiken aanval op ons
gebied van eenige buitenlandsche mogend
heid of van eenige alliantie te weerstaan en
dat kunnen wij alléén doen.
Ruslands beide grenzen in het Oosten en
in het Westen zijn nagenoeg onaantastbaar
gemaakt."
Maisky wees ook op het gevaar der leerstel
ling van „den ijzeren vuist" en noemde de toe
nadering tusschen Duitschland en Japan een
militaire alliantie tegen de Sovjet-Unie. Europa
moet kiezen tusschen versterking van den Vol
kenbond en collectieven tegenstand der vreed
zame landen aan een aanval of trachten den
aanvaller te ontmoedigen.
*5tand op Zondag 1 uur v.m.: 739.5
.Vorige stand: 741.1