Twee documenten van zeer
groote beteekenis
t&pm
Mussolini weer in
Rome
De Hertog Hendrik
patrouilleert
foo noemt men de beide
laatste Encyclieken
KONING LEOPOLD TE
LONDEN
D0R10T BESCHULDIGT
DE COMMUNISTEN
150.000 stakers
in Detroit
LINKSCH SUCCES DOOR
RECHTSCH ONTKEND
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
w-iwww
VEREENIGDE katholieke
PERS
Ontstemming in nat.-
socialistische kringen
Neville Chamberlain
ziek
WMÈÈÊÈ
Besprekingen te Rome
over het Westpact?
De nota van den Negus
Franco's nota over
Marokko
Japan wil zyn geschut
niet beperken
Miklas naar Boedapest
Prinselyk paar te Rome
Mailschip gezonken
DINSDAG 23
MAART 1937 - OCHTENDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
Post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE KV. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20473
Diepen indruk maakte 't Pauselijk
schrijven op de Duitsche
katholieken
De reactie in Duitschland
De aanhoudende bombardementen
hebben in de Spaansche hoofdstad
reeds enorme schade aangericht.
Tusschen de troostelooze ruinen waren
kinderen rond, zoekend mor wat. eten
Duitsche tekst verschenen
Een particulier bezoek van
drie dagen
Moskou stortte 20 millioen francs
in de Fransche partijkas
De radicalen en de middenstand
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii|
Engelsche bladen meenen, dat de
gebeurtenissen in Spanje zijn
terugkeer verhaastten
ÊÊÊÊÊÊÊfc?
Se
De haven van Massoea, welke door Italië zal worden gebezigd als de basis voor de
bescherming van zijn koloniale belangen
Gewapende treilers der Franco-
regeering worden in de Straat
van Gibraltar niet meer
gezien
Ciano en Drummond onder
handelen in 't geheim
Het zware bedrijf van de walvischvangst aan de Zuidpool is weer in vollen gang.
Het richten van het harpoenkanon is een verantwoordelijk werkje
Vakbondleiders dreigen het werk
algemeen te zullen doen
neerleggen
Overleg in de metaal-industrie
Aan het front bij Madrid belem
mert zware sneeuwval de
y vijandelijkheden
Een copie wordt te Londen
bestudeerd
Een kwestie tusschen Spanje en
Frankrijk, zegt Eden
Lentesneeuw
Hunne Koninklijke Hoogheden
zullen er de geheele week
blijven
SS passagiers in Korea
verdronken
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per (ossen regel 50 ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterlc verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
VATICAANSTAD, 22 Maart.
(Havas). De Encycliek over Duitsch-
land heeft in alle Romeinsche krin
gen diepen indruk gemaakt. Men
beschouwt haar als een document
van hooge waarde, waarin de H. Va
der met bewonderenswaardige hel
derheid de leer der H. Kerk uiteen-
Zet tegenover de in Duitschland ver
breide dwalingen, en waarin Hij Zijn
stem verheft tegen de vervolgingen,
waaraan de Kerk in Duitschland
blootstaat.
Telkenmale, wanneer Z. H. de Paus de laat
ste jaren openlijk het communisme als anti-
christelyke leer veroordeelde, had hij tezelfder
tijd de godsdienstige theorieën in het natio-
"aal-socialisme in zijn veroordeeling betrokken.
Öe thans gepubliceerde Encycliek bewijst, dat
Óe Heilige Vader de houding van de Kerk ten
aanzien van het nationaal-socialisme en van
het communisme van dezelfde beteekenis acht
eh op dezelfde wijze verdedigt.
Men vertelt, dat reeds gedurende twee jaren
een dossier werd aangelegd, waaruit de Osser-
Vatore Romano van tijd tot tijd stukken publi
ceerde, doch men hoopte in het Vaticaan de
ttioeilijkheden langs diplomatieken weg te bo-
*en te zullen komen. Ook in deze Encycliek
hljjkt de Vaderlijke waakzaamheid van den
Paus, die diep medelijden heeft met de kin-
heren der Kerk in Duitschland niet alleen,
'haar ook met hen, die Haar willen vervolgen.
hElk woord van deze Encycliek, aldus zegt de
S. Vader, hebben Wij gewogen op de weeg
schaal der Waarheid".
In Vaticaansche kringen verklaart men, dat
he twee encyclieken, die tegen het communis-
Jhe en die aan de Duitsche Bisschoppen, een
buitengewone beteekenis hebben, daar zij hei-
her de positie der Kerk tusschen deze twee
Politieke strekkingen belichten.
In de laatste Encycliek stelt de H. Vader
drie essentieele principen vast: Hij weigert
als „recht" te erkennen, wat eenvoudig sa
menvalt met het oogenblikkelijk belang van
den Staat; Hij ontkent, dat de Staat het
recht zou hebben den burger een leer op
te dringen, die in strijd is met zijn per
soonlijke rechten als mensch; en Hij wijst
de leer van een vergoddelijking van den
Staat af.
De Paus is de moeilijkheden niet vergeten, die
ontstonden bij de toepassing van het Concor
daat met het fascistisch regime in Italië. En
«iets wijst er op, dat men in Duitschland den-
delfden wil tot overeenstemming heeft, als de
italiaansche regeering in 1929 aan den dag legde.
De Duitsche bladen gaan de Pauselijke
Encycliek, die Zondag in alle Duitsche ker
ken is voorgelezen, stilzwijgend voorbij. Het
schrijven heeft echter diepen indruk ge
maakt onder de Katholieke bevolking, die
het in een atmosfeer van stille overpeinzing
heeft aangehoord.
In nationaal-socialistische kringen weigert
"len officieel stelling te nemen, daar de Ency
cliek, naar zij zeggen, uitsluitend tot de geloo-
v'gen gericht is, en geen diplomatiek document
vormt.
De tot de Duitsche regeering gerichte verwij
ten, dat zij het Concordaat geschonden heeft,
«ebben evenwel in officieele kringen groote
°htstemming gewekt. Een nationaal-socialisti
sche persoonlijkheid verklaarde, „dat de trouw
*an het verdrag ophoudt plicht te zijn, wanneer
het in strijd is met de hoogere waarden, zooals
het welzijn van het volk of het ras." In politie
ke kringen voegt men hieraan toe: „Toen de
Fuehrer het Concordaat onderteekende, kon
hij niet raden, welk gebruik de Heilige Stoel
ervan zou maken. De Kerk had beloofd, onze
nationale verheffing op de juiste waarde te zul
len schatten. In plaats daarvan levert zij aan
het buitenland documenten, die het in staat stel
len, het Derde Rijk aan te vallen. Nooit zal
Duitschland er mede accoord gaan, dat de arti
kelen in het Concordaat betreffende de confes-
sioneele scholen het beletten, de nationale
taak te volbrengen."
Het Duitsche Nieuwsbureau geeft in een lang
telegram officieus de meening van de nationaal-
socialistische kringen weer. Men neemt het den
H. Vader kwalijk, dat hij achter de priesters
staat, die de openbare meening „tegen staat en
partij opzetten". De beschuldiging van een kerk
vervolging wordt afgewezen; en men herinnert
er aan, dat het Derde Rijk het communisme
doeltreffend bestreed. Het bericht eindigt:
„Als thans deze weinig vreedzame en on
dankbare houding door de hoogste Kerk-
autoriteiten ook nog wordt bevorderd, rijst
de ernstige vraag, of men in het Vaticaan
van het Concordaat met Duitschland niet
reeds lang genoeg heeft, en het daarom
doelmatig acht, voor een mogelijk falen van
de overeenkomst de schuld op Duitschland
te schuiven."
De Qsservatore Romano publiceert thans den
Duitschen tekst van de Encycliek over den
toestand van de Katholieke Kerk in Duitsch
land, die twee pagina's van het blad beslaat.
Het middengedeelte ervan wordt gevormd
door een veroordeeling van de nationaal-so
cialistische opvatting, volgens welke recht is,
datgene wat nuttig is voor de natie: „Dit prin
cipe zou in het internationale leven een
eeuwige toestand van oorlog tusschen de vol
keren beteekenen. In het nationale leven mis
kent het, door belang en recht te verwarren,
het fundamenteele feit, dat de mensch door
God gegeven rechten bezit, welke moeten wor
den beschermd."
LONDEN, 22 Maart (Havas) Koning
Leopold is om vier uur twintig te Londen
aangekomen, in gezelschap van den Belgi
schen ambassaöeur, die hem tot Dover tege
moet was gereisd.
Aan het station werd hij ontvangen door
vertegenwoordigers van het Britsche departe
ment van Buitenlandsche Zaken en hoogge
plaatste ambtenaren der ambassade.
De Belgische Koning zal aan Londen een
particulier bezoek brengen van drie dagen en
logeeren op de Belgische ambassade.
Vanavond biedt de ambassadeur, baron Car-
tier de Marchienne, een diner aan ter eere van
den Koning, waarbij de vertegenwoordigers van
Britsche politieke, literaire en wetenschappe
lijke kringen mede zullen aanzitten, terwijl ook
de Koloniën en de industrie vertegenwoordigd
zullen zijn.
Naar verder vernomen wordt, zal Koning
Leopold Woensdag by den Koning en de Ko
ningin van Engeland op Buckingham Palace
dineeren.
Men acht het zeer waarschyniyk, dat hij ty-
dens zyn bezoek een onderhoud zal hebben met
minister Eden.
PARIJS, 22 Maart. (Havas). De Matin
bericht, dat de stichter van de Fransche
volksparty, Jacques Doriot, een omvangrijk
dossier heeft samengesteld, waaruit bhjkt,
dat sedert de stichting van de communisti
sche party de Sovjet-regeering meer dan
twintig millioen francs in de partykas
heeft gestort.
Doriot was voornemens het dossier, dat hu
zal richten tot den minister-president, Maan
dagavond aan de Parysche pers voor te leggen.
Hij zal beginnen met de documenten, welke hij
denkt te publiceeren en met het uiteenzetten
van het doel, dat hü zich stelt.
Zondag heeft de Noordelijke afdeeling van
de radicaal-socialistische partij te Rijssel een
congres gehouden. De secretaris-generaal van
de partij, Maze, bracht de groeten van Daladier
over en zeide, sprekende over de gebeurtenis
sen te Cllchy, dat de partij voor de vryheid
van vergaderen is. Het volksfront is gevormd
met het doel sociale hervormingen door te
voeren. De radicalen willen niet meegaan met
dictatoriale methoden of met sovjetiseering;
hun partij moet haar wezen van party van den
middenstand terugvinden. Te Parijs wordt een
commissie gevormd, welke een basis moet
scheppen voor een middenstandsbond, waarbij
de radicaal-socialistische partij zal toetreden.
André Blumel, Blum's kabinetschef, die by
de relletjes te Clichy werd gewond, heeft
Maandagmiddag het ziekenhuis Beaujon ver
laten.
VERWACHTING: Aanvankelijk tijdelijk I
krachtige, later meest matige, Noordelijke
lot Noordwesteiyken wind, betrokken tot
S zwaar bewolkt, later opklarend, regen of
S sneeuwbuien, iets kouder.
1 VERDERE VOORUITZICHTEN: Tijdelijk
Ejj afnemend buiig.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiniinl
ROME, 22 Maart. (Havas). Mussolini is
per auto ongeveer kwart over zeven te Rome
aangekomen. Geen enkele betooging vond
plaats. Hij begaf zich onmiddellijk naar het
Palazzo Venezia en zocht contact met zijn
medewerkers.
De duce heeft aan boord van den kruiser
„Pola", die hem naar Italië terugbracht, de
eenheden van het tweede eskader geïnspecteerd,
waarmede de vlootmanoeuvres zijn geëindigd.
Gezaghebbende kringen zijn van oordeel, dat
deze manoeuvres niets buitengewoons beteeke
nen. De plaats, waar zij gehouden worden, is
gekozen in verband met de verbindingen tus
schen Italië en zyn koloniën in Afrika. Er is
geen sprake van een versterking van het eiland
Pantellaria, dat zelfs niet geschikt zou zijn voor
vlootbasis.
Uit Rome werd aan de „Daily Telegraph" ge
meld:
„Vanavond werd hier medegedeeld, dat
Mussolini zijn terugkeer naar Rome zou ver
haasten en zyn verblijf by de vlootmanoeu
vres in de Middellandsche Zee zou verkor
ten, teneinde met zyn militaire leiding den
toestand in Spanje te bespreken."
De bijzondere correspondent van de „Daily
Herald" te Rome bericht te dien aanzien, dat
een zandstorm het officieele excuus is voor den
overhaasten terugkeer van Mussolini, doch on
getwijfeld hebben de gebeurtenissen in Spanje
invloed gehad op de beslissing van den dictator,
om zoo spoedig mogeiyk naar Rome terug te
keeren. In een conferentie met de militaire lei
ders zal Mussolini de jongste berichten uit
Spanje bestudeeren, waarna hij nieuwe aanbe
velingen zal richten tot Franco.
Volgens Havas spreekt men te Rome de ver
onderstelling, dat de terugkeer zou zyn verhaast
wegens diplomatieke of andere gebeurtenissen,
tegen.
Den 23en Maart wordt de verjaardag van de
stichting der strijd-fasces gevierd, het groote
nationale feest, waarby Mussolini nog nooit
heeft Ontbroken.
LONDEN, 22 Maart. (Havas). De Britsche
minister van Financiën, Neville Chamberlain,
is lijdende aan een ernstige verkoudheid. Hy
zal verscheidene dagen zyn kamer moeten
houden.
V.,.
Hr. Ms. Hertog Hendrik patrouilleert in
de wateren ten Oosten van Gibraltar en in
de Straat van Gibraltar, waar het schip
Zondagmiddag is aangekomen. Gewapende
treilers der Franco-regeering, die anders
voortdurend in de Straat van Gibraltar
rondvaren, werden daar niet meer gezien.
Volgens te Gibraltar ontvangen berichten
is de O 16 te Malaga aangekomen.
Het Duitsche oorlogsschip Admiral Graf
Spee is nog te Algeciras.
PARIJS, 22 Maart. (Havas). De Echo de
Paris verneemt van haar particulieren corres
pondent te Londen, dat te Rome geheime on
derhandelingen worden gevoerd tusschen den
Italiaanschen minister van buitenlandsche
Zaken, graaf Ciano, en den Britschen ambas
sadeur, Sir Eric Drummond. Deze besprekingen
zouden betrekking hebben op de positie van
Italië ten aanzien van het ontworpen West
pact.
Zoowel van Britsche als van Italiaansche
zyde wordt het grootste stilzwygen in acht ge-
NEW YORK, 22 Maart (A.N.P.) On
danks het gerechtelyke ontruimingsbevel
houden te Detroit 6.000 „sit-down"-stakers
de Chrysler-fabrieken bezet, waardoor
150.000 arbeiders in de automobiel-industrie
tot werkeloosheid gedoemd zyn.
Door een algemeene staking, die zou kunnen
uitbreken, zouden 2.000 automobielfabrieken te
Detroit getroffen worden, waardoor het aantal
stakers met 100.000 zou toenemen. Volgens de
leiders van den vakbond zouden zy 150.000 tot
175.000 „posters" kunnen mobiliseeren „om de
fabrieken te verdedigen".
Zondag deelden de vakbonden mede, dat
voor heden de algemeene staking in alle
zaken, met uitzondering der levensmiddelen-
zaken en apotheken, zou worden afgekon
digd.
Maandagochtend heerschte te Detroit een
stemming van onzekerheid. De Gouverneur van
den Staat Michigan, Murphy, en Dewey, de be
middelaar van het departement van Arbeid,
trachtten een overeenstemming te bereiken.
De autoriteiten beschouwen de bedreiging met
een algemeene staking als bluf.
De Bethlehem Steel Corp. heeft zich bereid
verklaard onderhandelingen aan te gaan met
de vertegenwoordigers der vakvereeniging van
staalbewerkers in de organisatie van John Lewis.
De besprekingen zullen echter uitsluitend ge
voerd worden ten behoeve van die arbeiders der
Bethlehem Steel, die zich by de organisatie
van Lewis hebben aangesloten.
De Amerikaansche bond van fabrikanten
heeft zich uitgesproken voor de invoering van
wettelyke bepalingen, waarby wordt voorgesteld
het instellen van een gedwongen officieel on
derzoek naar arbeidsconflicten van nationalen
omvang, en het verbieden van stakingen en uit
sluitingen gedurende het onderzoek en dertig
dagen daarna.
Ondanks de dreiging met afkondiging
van een algemeene staking gaat de politie
voort de stakers, die kleine fabrieken be
zet hebben, daaruit te zetten.
nomen ten aanzien van deze besprekingen, In
officieele kringen wordt alleen verzekerd, dat
hierbij geen sprake was van een Britsch pro
test inzake de Italiaansche vrijwilligers in
Spanje.
MADRID, 22 Maart (Havas) De verdedi-
gingsraad van Madrid meldde, dat by het voort
zetten van den opmarsch aan het front van
Guadalajara de regeeringstroepen de dorpen
Yela en Masegoso de Tajuna bezet hebben. Door
het slechte weer waren alle operaties van de
luchtmacht onmogelijk.
Het groote hoofdkwartier der rechtschen deelt
mede, dat de divisie Soria van de rechtsche
troepen ten Zuiden van Padilla de Hite twee
achtereenvolgende aanvallen van de regeerings
troepen hééft afgeslagen.
Opnieuw ontkent het groote hoofdkwartier,
dat verscheidene dorpen door de regeerings
troepen zyn bezet. Die plaatsen, welke door de
regeeringsmilitie zijn bezet, zyn van geen mili
tair belang; zy liggen te ver van de rechtsche
linies en zijn nooit in handen van de recht
schen geweest.
Een van de byzondere correspondentenvan
Havas bericht, dat aan het front bij Madrid
vanaf Somosierra tot aan de Jarama gisteren
onafgebroken sneeuw is gevallen. In den sector
Las Navas reikte de sneeuw tot de assen van
de kanon-affuiten. Er was absoluut geen zicht,
zoodat schieten niet mogelijk was.
LONDEN, 22 Maart (Reuter) Eden heeft in
het Engelsche Lagerhuis ten aanzien van de
nota, die de Negus aan den Volkenbond heeft
gezonden naar aanleiding van wat hij de
„slachtingen van Addis Abeba" noemt, ver
klaard, dat een copie van deze nota op het
Britsche departement van Buitenlandsche Za
ken is ontvangen en thans wordt bestudeerd.
De Abessinische legatie te Londen deelt mede,
dat de beide zoons van den Abessinischen ge
zant te Londen, Joseph en Benjamin Martin,
gedood zijn bij de represaille-maatregelen na
den aanslag op maarschalk Graziani. Hieraan
wordt toegevoegd, dat Fekade Selassie George
Heroui, de zoon van den Abessinischen minis
ter van Buitenlandsche Zaken, eveneens ge
dood is.
LONDEN, 22 Maart. (Reuter) Betreffende de
nota van generaal Franco ten aanzien van Ma
rokko heeft Eden in het Britsche Lagerhuis
medegedeeld, dat hij den autoriteiten te Sala
manca heeft doen mededeelen, dat de kwestie
van een eventueele inbreuk ip de Fransch-
Spaansche conventie van 1912 een kwestie zou
zyn tusschen Frankryk en Spanje.
TOKIO, 22 Maart (Reuter) Uit gezagheb
bende bron wordt vernomen, dat het Japan-
sche Kabinet formeel goedkeuring heeft ge
hecht aan het ontwerp-antwoord aan Groot-
Brittannië, waarin het voorstel tot deelneming
aan de beperking van het geschutkaliber op
kruisers tot veertien duim van de hand wordt
gewezen.
BOEDAPEST, 22 Maart. (D.N.B.) Van gezag
hebbende zyde wordt medegedeeld, dat de Oos-
tenryksche Bondspresident, Miklas, in het voor
jaar naar Boedapest zal komen, ter beantwoor
ding van het bezoek, dat de Hongaarsche rijks
bestuurder, Horthy, aan Weenen heeft gebracht.
De beide laatste Pauselyke Encyclieken worden
twee documenten van groote beteekenis ge
noemd.
De Britsche minister van Financiën, Neville
Chamberlain, is ziek.
In Korea zonk een mailschip, waardoor 55 op
varenden verdronken.
Het aantal stakers te Detroit is thans gestegen
tot 150.000; de vakbondleiders dreigen algemeen
het werk te zullen doen neerleggen.
Japan wil het kaliber van zijn marine-geschut
niet beperken.
Mussolini is te Rome teruggekeerd. Engelsche
bladen meenen, dat de gebeurtenissen in Spanje
zijn terugkeer verhaastten.
Koning Leopold van België is voor een particu
lier bezoek van drie dagen te Londen aange
komen.
Te Rome zouden Britsch-Italiaansche bespre
kingen worden gehouden over het Westpact.
Doriot beschuldigt de Fransche communisten er
van, 20 millioen frs. uit Moskou ontvangen te
hebben.
Memorie van antwoord aan de Eerste Kamer
betreffende de voorstellen tot Grondwetsherzie
ning.
De Hertog Hendrik patrouilleert in de wateren
ten Oosten van Gibraltar en in de Straat van
Gibraltar.
Fraude ten nadeele van het Arnhemsch Zie-
kenhuis-verplegingsfonds.
Verklaring van den directeur van het departe
ment van Economische Zaken in Indië over de
rubber-situatie.
Het Prinselijk Paar is te Rome aangekomen.
New Yorksche beurs: Opening flauw.
O
Lente is nog geen zomer en gisteren
eindigde een der eerste lentedagen in
de sneeuw die modder werd. Symbool
des levens vaak. Wanneer we zon en
warmte verwachten en verhopen ko
men nog de koude en de natheid. Ook
in de lente des levens mogen en moe
ten we niet enkel rekenen op zonne
schijn en lentelied. De sneeuw komt
nog in Maart en de modder bevuilt
onze voeten. Laat ons zorgen dat de
levensmodder niet verder spat. We
hebben in de jonge jaren te rekenen
met tegenslag en teleurstelling en
zóóveel, zóóveel blijft uit, waarop
we rekenden. Doch dit mag ons niet
ontmoedigen.
De tijd schrijdt verder en de zomer
komt onweerstaanbaar. Maar we moe
ten ons harden tegen tegenspoed en
ons bereid houden op levenssneeuw
óók in 's levens lente!
Onze Romeinsche correspondent seinde ons
d.d. 22 Maart:
H. K. H. Prinses Juliana en Z. K. H. Prins
Bernhard zijn hedenavond ongeveer acht uur te
Rome aangekomen. Zy waren hedenochtend uit
Mantua vertrokken. Het traject Mantua-Rome,
dat 600 K.M. lang is, werd per auto afgelegd,
terwijl Prins Bernhard zelf chauffeerde. H.H.
Kit. H.H. hebben hun intrek genomen in een
oud paleis nabij het Kapitool in de woning van
Prinses Kotzebue, die aan het Oranjehuis ver
want is. De vorstelijke personen zijn voornemens
de gansche week te Rome te blyven.
TOKIO, 22 Maart (Stefani) Het Japan-
sche mailschip „Meijoe Maru" is in de haven
van Reisni in Korea gezonken. Vyf en twintig
opvarenden konden worden gered, 55 passa
giers verdronken.
IN) ii mmiiiiiiiiiiin)iiii;)»ijn
Stand op Dinsdag 1 uur van.: 713
>'orige stand: 718.4
I