Controle op Spanje treedt 29 Maart in werking Engelsch vliegtuig neergestort Weifelt Japan tusschen Londen en Berlijn? I Prinselijk paar Benzine wordt weer duurder De neutraliteit van België Het toezicht op Spanje Stakersgevecht by Chrysler K.R.O. ZEGT CONTRACT MET U.S.O. OP HET LEGER TEGEN DE POLITIEK VAN SATO Het nieuws van heden DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS Ook Grandi geeft er zijn goedkeuring aan De Italiaansche pers achter Grandi Tegen berghelling te pletter gevlogen Het Weer Gespannen toestand in Mands j oek wo Godsvrede in België? DONDERDAG 25 MAART 1937 - OCHTENDBLAD BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f3.25; per post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 TWEE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20476 Maisky stelt voor, een commissie de interventie van Italië te laten onderzoeken Scherpe aanval op Engeland De houding van België Vier van de zes inzittenden in Frankrijk omgekomen; een werd zwaar gewond Een regeling door besprekingen met Lewis in het zicht? Vermoedelijk 5 April in het vaderland terug Opnieuw verhooging met één cent y per liter Resultaten in de afgeloopen drie jaar onbevredigend geacht Het verdrag met Italië zou slechts een economische overeen komst worden De ontwapeningskwestie Voorstel voor den verkiezingsstrijd tijdens de Paaschvacantie Reeds volgende week een over eenkomst met Frankrijk en Engeland? Koning Leopold eere-kolonel Stille Week Nederlanders benoemd tot administrateur NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct., fngez. mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. LONDEN, 24 Maart. (Havas). De niet-inmengingscommissie heeft in haar vergadering van hedenmiddag de gedelegeerden benoemd, welke tot taak zullen hebben het controle plan ten uitvoer te leggen. Het plan zal 29 Maart a.s. in werking treden. Ook de Italiaansche afgevaardigde heeft zijn goedkeuring aan de benoe mingen gehecht. Hedenochtend is de wekelijksche bijeenkomst van den Britschen ministerraad gehouden. Vooral de kwestie van de weigering van Italië om zijn vrijwilligers uit Spanje terug te roe pen, is besproken. Eden heeft zijn collega's op de hoogte gebracht met den huidigen stand van de betrekkingen tusschen Engeland en .Italië. In het Lagerhuis heeft minister Eden op een vraag betreffende de Italiaansche weigering tot bespreking van het terugtrekken der vrij willigers uit Spanje verklaard, dat hij op het oogenblik niet in staat was iets toe te voegen aan het communiqué, dat door de sub-commis sie der niet-inmengingscommissie uitgegeven is. De toestand, zoo zeide de minister, wordt door de Britsche regeering bestudeerd. De weigering van Italië om de vrijwilli gers uit Spanje terug te roepen wordt door de Italiaansche pers gunstig ontvangen. De woorden van Grandi worden als volgt weergegeven: „De Italiaansche vrijwilligers zullen het Spaansche gebied niet verlaten, voor de troepen van Franco de volledige en defini tieve overwinning hebben behaald." De algemeen verbreide meening in Italië is, dat de regeeringstroepen in Spanje in geen geval de overwinning mogen behalen. In de commissie voor de niet-inmenging heeft de Russische gedelegeerde, Maisky, in opdracht van zijn regeering, de aandacht gevestigd op de volgens hem toenemende Italiaansche interventie in Spanje. Hij zeide dat er half Februari niet minder dan 60.000 Italianen in Spanje waren, en hij gelooft dat het aantal nog is toegenomen. Maisky stelde voor, dat een speciale com missie benoemd en naar Spanje gezonden zal worden, om een onderzoek in te stellen: le. naar de beweringen, betreffende de ont scheping van Italianen in Spanje na 20 Febr. en de lossing van oorlogstuig en munitie voor Franco; 2e. naar alle mededeelingen over deelneming van geregelde Italiaansche legerafdeelingen aan de militaire verrichtingen. De Düitsche en Italiaansche vertegenwoordi gers, Von Ribbentrop en Grandi, behielden zich het uitspreken van hun oordeel voor en ver klaarden hun regeeringen op de hoogte te zul len stellen. Besloten werd het vraagstuk in zijn geheel aan de ondercommissie voor te leggen. De Italiaansche gedelegeerde zeide, dat zijn regeering den communistischen gedelegeerde te gelegener tijd van antwoord zou dienen; zijn Duitsche collega vroeg om een schriftelijke copie, teneinde bevestigd te zien wat hij noem de een bewijs van verbazende huichelarij. Lord Plymouth verwees het voorstel van Maisky naar de subcommissie, terwijl hij den Duitschen gedelegeerde herinnerde a^n het strikt-vertrouwelijke karakter der beraadslagin gen. De Fransche minister van Buitenlandsche Zaken, Yvon Delbos, heeft er heden den Ita- liaanschen ambassadeur te Parijs op gewezen, dat men de verklaring van Grandi, over het niet-terugroepen van de "vrijwilligers uit Spanje, ernstig achtte. In het bijzijn van den Duitschen ambassadeur, sprak hij de hoop uit, dat Italië, dat aanvankelijk met Duitschland een voorstel hiertoe had ingediend, op deze Verklaring zou terugkomen. Bovendien zette hij nogmaals de gevaren uiteen, die de interventie van Italiaansche zijde opleverde. De Italiaansche „Messagero" schrijft, dat de toon, dien de Engelsche pers dë laatste dagen tegen Italië aanslaat, de mate van het ver draaglijke heeft overschreden. Wanneer dit zoo doorgaat, aldus het blad, loopt Engeland ge- Vaar. de goede betrekkingen met Italië, die men moeizaam uit de puinhoopen van de economi sche belegering weder opgebouwd heeft, met één slag te vernietigen. Daar deze anti-Italiaansche campagne door de bladen van alle politieke richtingen wordt gevoerd, is het vermoeden gewettigd, dat do „hetze" tegen Italië van hoogerhand wordt ge- Wenscht. De algemeene raad van het Britsche Trade Union congres heeft een resolutie aangeno men, waarin verklaard wordt, dat de aanwe zigheid van Italiaansche en Duitsche troepen t>P Spaanschen bodem een schending beteekent Van het Geneefsche pact, en waarin bij de En gelsche regeering er op wordt aangedrongen. Iedere démarche te steunen van de Spaansche regeering, wanneer deze zou eischen, dat de kwestie aan den Volkenbondsraad zou worden De Italiaansche gedelegeerde in de non-interventie-commissie, Grandi Voorgelegd overeenkomstig artikel 10 van het covenant. Van gezaghebbende Italiaansche zijde spreekt men nogmaals op de meest categorische wijze het bericht tegen over een ontscheping in be gin Maart van een contingent Italiaansche vrij willigers. Een nog beslister démenti wordt gesteld te genover de berichten, volgens welke Abessiniërs naar Spanje zouden zijn vervoerd aan boord van de mailschepen „Cesare Battisti" en Do- mine". De Belgische Kamer heeft met 27 tegen zeven stemmen en dertig stemmen blanco het wetsontwerp aangenomen, dat strekt tot het vastleggen van de niet-inmenging door België in de Spaansche aangelegen heden. Afgevaardigde Buset verklaarde ten aan zien van de onthouding van stemmen door de socialisten, dat dezen ieder vertrouwen in de niet-inmengingspolitiek hebben verloren. In zijn antwoord zeide minister Bovesse te herinneren aan het voorbeeld van het Fran sche parlement. Het Londensche comité heeft den landen, die deelnemen aan de niet-inmen ging, verzocht maatregelen te doen aanvaar den gelijk aan die, welke thans aan het Bel gische parlement voorgesteld worden. LYON, 24 Maart. (Havas). He denmiddag om half drie is in de ber gen van Beaujolais, nabij Villefran- che aan de Saone, een Engelsch wa tervliegtuig, de „Capricornus", neer gestort. doordat het in een sneeuw storm terecht was gekomen. Het toestel sloeg tegen een berghelling te pletter. Volgens de eerste berichten, die hier ontvangen zijn, zijn van de zes inzittenden van het toestel vier om het leven gekomen. De eenige passa- giere werd zwaar gewond. De „Capricornus" is een vliegtuig van de Im perial Airways, dat de postvluchten naar In- dië verzorgde. Het was vanmorgen uit South ampton vertrokken, en zou in Marseille en Cairo landen. Het watervliegtuig „Capricornus", dat nabü Lyon is neergestort, werd bestuurd door kapt. Paterson. Het toestel had behalve de passagiere, mej. Betty Paterson, ook nog post en vracht aan boord. Slechts de radio-telegrafist bleef ongedeerd. DETROIT, 24 Maart. (D. N. B.) Een troep stakende arbeiders der Chrysler-fabrieken heeft, gewapend met knuppels, een verga dering van ongeveer 4000 werkwilligen over vallen. Er ontstond een vechtpartij, waarbij ongeveer honderd personen werden gewond. Men verwacht, dat thans zeer spoedig een formule zal tot stand komen voor een regeling van de staking bij Chrysler. Deze formule zou het gevolg zijn van de heden gevoerde bespre kingen tusschen Chrysler en Lewiss VERWACHTING: Meest matige, in het Noorden wellicht tijdelijk toenemende wind uit Westelijke richtingen, gedeel- telijk bewolkt, waarschijnlijk enkele regenbuien in het Noorden, in het Zui- den weinig of geen regen, kans op nacht- vorst, iets kouder overdag. Verdere vooruitzichten: Guur weer. Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d. 24 Maart: Prinses Juliana en Prins Bemhard hebben hedenmorgen een bezoek gebracht aan den St. Pieter, waar zij tusschen de vele vreemdelingen rustig rondwandelden. Het verblijf te Rome kenmerkt zich door een volkomen incognito, dat door de Romeinsche pers en het publiek wordt geëerbiedigd, zoodat zij met de rustige behaaglijkheid van touristen van de Eeuwige Stad kunnen genieten. Hedennamiddag werden zij gezien op de Pincio, in de Borghesegalerij. Gisteren o.a. op het Kapitool, Palatium en het Forum. In de door vreemdelingen overstroomde stad zijn alle hotels tot de nok gevuld. Tusschen de duizenden touristen kon het prinselijk paar rustig wandelen en winkelen zonder door las tige herkenningen te worden gestoord. Het schijnt in het voornemen te liggen, het verblijf te Rome, dat eerst bepaald was tot Za terdag, tot na de Paaschdagen te rekken. In hofkringen verluidt, dat prinses Juliana en prins Bernhard ongeveer 5 April in het land zullen terugkee- ren. De benzine-maatschappijen Shell, Stan dard, Texaco en Sinfina maken bekend, dat de in Nederland geldende benzineprijzen (met inbegrip van bijna 8 cent per liter belasting) als gevolg van de voortgaande sterke stijging van de wereldmarkt en van de zeetankvrachten onmogelijk langer op het huidige zeer lage niveau te handhaven zijn. Genoemde maatschappijen hebben dan ook met ingang van heden, 25 Maart, de prijzen algemeen met één cent per liter verhoogd. Het nieuwe stoomschip „Windhut" van de Duitsche Afrika-lijn zal o.m. met twee reddingsbooten worden uitgerust, die niet met riemen, maar door middel van schroeven worden voortbewogen. De daartoe vereischte energie wordt door de opvarenden zelf opgewekt door middel van een handle Naar wij vernemen zal het con tract tusschen den K. R. O. en het Utrechtsch Stedelijk Orkest, dat 30 April a.s. eindigt, voorloopig niet worden vernieuwd. Dit besluit van den K. R. O. is gebaseerd op minder bevredigende resultaten, welke in de afgeloopen drie jaar met Het U. S, O. werden bereikt. Mocht in de toekomst verbetering hierin komen, dan zal de mogelijk heid van een nieuw contract worden overwogen. Berlijnsche deskundigen kregen opdracht,van de Iraksche regeering het stadsbeeld van Bagdad aan te passen aan de eischen van het moderne verkeer. Gezicht op Bagdad TOKIO, 24 Maart. (Havas). Tegenover een correspondent van Havas hebben politiek goed op de hoogte zijnde personen verklaard, dat. de geruchten over besprekingen tusschen Japan en Italië samenvallen met een verheviging van de conflicten tusschen de beide richtingen in de Japansche buitenlandsche politiek, waar van de eene herstel wenscht van de Engelsch Japansche samenwerking, en de andere streeft naar een uitbreiding van de DuitschJapan sche overeenkomst. Economische, politieke en diplomatieke krin gen willen met Sato terugkeeren tot de tradl- tioneele vriendschap met Engeland, maar ze kere deelen van leger en vloot stuwen het bondgenootschap met Duitschland voort en trachten de pro-Engelsche beweging te belem meren. Het is waarschijnlijk, dat de met het „JapanschDuitsche anti-komintern-comité" verbonden Japansche militaire elementen trach ten rechtstreeks te Rome een toetreden te ver krijgen van Italië tot het anti-communistisch accoord, ter versterking van de positie van het JapanschDuitsche blok en ter ondermijning van de pogingen van Sato. Genoemde perso nen verwachten, dat het leger zijn druk tegen de politiek van Sato zal versterken na de ver daging van het Lagerhuis. Naar aanleiding van zekere redevoeringen in het Japansche parlement heeft de Britsche minister Eden verklaard: „De Engelsche regeering heeft met voldoe ning kennis genomen van de redevoeringen, waarin de Japansche minister-president en de minister van Buitenlandsche Zaken uiting ga ven aan hun wensch tot samenwerking met Engeland. De Britsche regeering verlangt evenzeer al het mogelijke te doen, om tot betere betrek kingen met Japan te komen. Ook zal zij elke verbetering van de betrekkingen tusschen Ja pan en China toejuichen." In een schriftelijk antwoord op een door een der Japansche Lagerhuisleden gestelde vraag verklaren de Japansche ministers van Oorlog en Marine, dat de regeering nog steeds gaarne wil medewerken aan de totstandkoming van een internationale ontwapeningsovereenkomst °P een eerlijke en redelijke basis. De regeering acht het evénwel met het oog op den inter nationalen toestand niet het geschikte tijdstip biervoor. De minister van Buitenlandsche Zaken, Sato, verklaarde, dat de regeering niet voornemens is de onder mandaat van Japan gestelde Zuidzee-eilanden aan Duitschland terug te geven. Leger en vloot streven naar een minimum sterkte, noodig voor de landsverdediging, in het belang van den vrede in het Verre Oosten en van de speciale positie van Japan. Minister-president Hajasji zeide, dat de toestand in Mandsjoekwo nog steeds zoo gespannen is, dat het bij de eerste vonk tot een uitbarsting zou kunnen komen. De woordvoerder van het ministerie van Bui tenlandsche Zaken verklaarde niets te weten van een verklaring, welke wordt toegeschreven aan de Japansche ambassade te Rome inzake een politieke overeenkomst tusschen Japan en Italië. Men gelooft, dat een misverstand be- BRUSSEL, 24 Maart. (Havas). Het denk beeld van een Katholiek dagblad, om geduren de de Paaschvacantie een godsvrede te houden in den verkiezingsstrijd tusschen Van Zeeland en Deyrelle, schijnt door beide partijen gunstig tezün ontvangen, staat en dat men in de war is met de be sprekingen over een handelsverdrag inzake Abessinië of de onderhandelingen over het be ëindigen van de eeuwigdurende pachtrechten. De woordvoerder verklaarde verder, dat Italië niet werd uitgenoodigd zich aan te sluiten bij het anti-komintemverdrag tus schen Duitschland en Japan. t Te Rome gelooft men, dat zeer binnenkort, misschien nog voor het einde van de maand, een JapanschItaliaansche overeenkomst van economischen aard zal worden geteekend. Daar bij zou bepaald worden, dat de positie van den Japanschen handel in Abessinië geconsolideerd zal worden en dat de voordeelen, die de Japan sche handel in Italië geniet, tot het geheele imperium zullen worden uitgebreid. De leider van de Japansche economische missie heeft ten stelligste de bewering tegenge sproken, dat het bezoek aan China .op een mislukking is uitgeloopen. Men spreekt thans van een nieuwe Japan sche economische missie, die in China de zienswijze van militaire kringen zou komen' vertolken. LONDEN, 24 Maart. (Reuter). Koning Leo pold van België heeft met den Koning en de Ko ningin van Engeland en de Koningin-Moeder de lunch in het Buckingham paleis gebruikt. De „Morning Post" voorspelt, dat de be sprekingen, welke Koning Leopold van Bel gië Maandagavond te Londen heeft ge voerd, tot een spoedige oplossing zullen voeren van de vraagstukken, welke door de Belgische buitenlai^Lche politiek zijn opgeworpen. België, Frankrijk en Engeland ontmoeten elkaar op een gunstig terrein, en het onder werp is nog te gemakkelijker te bespreken ten gevolge van de Duitsche nota, waarin wordt aangeboden de Belgische neutraliteit te garan deeren. Men veronderstelt, dat de komende week een overeenkomst tusschen de drie landen tot stand zal komen, waarvan de voor naamste clausules zullen zijn: 1. België zal worden ontheven van zijn ver plichting om Engeland en Frankrijk te hulp te komen bij een niet-uitgelokten aanval. 2. Engeland en Frankrijk zullen de politieke onafhankelijkheid en de onaantastbaarheid van België garandeeren. 3. België zal tegenstand bieden bij iedere schending van zijn neutraliteit. In een commentaar op het onderhoud tus schen Koning Leopold van België, den Engel- schen premier, Baldwin, en minister Eden, schrijft de diplomatieke correspondent van de „Evening News": In geval militaire vliegtuigen boven Bel gisch gebied zouden vliegen tijdens een oorlog, waaraan België niet zou deelnemen, zou de regeering te Brussel de Belgische neutraliteit geschonden achten. -En wanneer deze vliegtui gen Duitsche toestellen zouden zijn op weg naar Engeland, zou België de Engelsche regee ring onmiddellijk waarschuwen. Aldus waren de verzekeringen, die de Koning der Belgen Baldwin eri Eden heeft gegeven. Frankrijk en Groot-Brittannië kunnen thans de algeheele onafhankelijkheid van België erkennen en een gemeenschappelijke verklaring zal te dien einde de volgende week worden afgelegd. Na liet noenmaal, dat George n heden aan Koning Leopold heeft aangeboden, heeft de Engelsche Koning zijn gast den rang van eere kolonel van het regiment dragonders „Ennis- killen" aangeboden. Koning Albert had vroe ger dezelfde onderscheiding verkregen. Na een receptie in het Buckingham Palace begaf Koning Leopold zich naar de Belgische ambassade, waar hij verscheidene audiënties verleende. De Koning is des avonds per spoor uit Lon den vertrokken, om via Harwich naar België terug te keeren, De controle op Spanje zal 29 Maart in werking treden. Het Britsche Kabinet bestudeert de uit lating van Grandi over het terugtrekken van de vrijwilligers uit Spanje. De Italiaansche pers is gebeten op Engeland. Nabij Villefranche aan de Saöne stortte een Britsch verkeersvliegtuig te pletter. Vier van de zes inzittenden vonden den dood; een pas sagiere werd zwaar gewond. De besprekingen van Koning Leopold van Bel gië te Londen zouden reeds volgende week het resultaat boeken van een overeenkomst met Frankrijk en Engeland. Naar aanleiding van het bezoek aan Ciano aan Belgrado werden geruststellende verklaringen afgelegd jegens de kleine Entente. Bij stakingsonlusten bij Chrysler werden 100 personen gewond. Men verwacht, dat een rege ling spoedig tot stand zal komen. Japan zon in zijn buitenlandsche politiek wei felen tusschen aansluiting bjj Duitschland of Engeland. Het aanstaande verdrag met Italië zon slechts een economische be teekenis hebben. De linksche tegenaanval bij Guadalajara zon door uitputting der troepen tot staan zijn ge bracht. Het Prinselijk Paar vermoedelijk 5 April in het vaderland terug. De K.R.O. heeft het contract met het U.S.O. opgezegd in verband met de minder bevredigen de resultaten, met het orkest bereikt. Met ingang van heden is de benzine-prijs met één cent per liter verhoogd. ft Wethouder en secretaris van Maatschappelijk Hulpbetoon te Vlissingen in hooger beroep voor het Haagsche Hof. Koninklijk bezoek aan het Juliana-kinderzie- kenhuis te 's Gravenhage. Tusschen Monnikendam en Broek is een auto in de Broekervaart gereden; de drie inzitten den gered. Het Algemeen Mijnwerkersfonds heeft de ver beterde pensioenregeling aanvaard. Bijzonderheden over de viering van het tien jarig bestaan van het Ned- Centraal Bureau voor Volksdansen. New Yorksche Beurs: Slot vast. De Goede Week is voor te velen ook ortder de goed-geloovigen te zeer een Stille Week in den zin van stil-afzijdig staan. Is er ooit een tijd in den kerkdijken jaarkring waarin de liturgie zooveel ons te zeggen heeft en de kerkelijke handeling zoo on middellijk tot onze vrome verbeelding spreekt als in deze dagen? De plech tigheden van Witten Donderdag, Goe den Vrijdag, Paaschzaterdag omvat ten een geweldig tijdperk onzer we reldgeschiedenis en nimmer wordt ons zoo breed, diep en lichtend de beteekenis van Dood en Leven ver klaard als in de Kruisdagen van Gol gotha en in de Verrijzenis van den derden dag. Wij grooteren moeten de kerk niet aan de kleinen in deze da gen overlaten, hoe zéér ook de jeugd vooraan aanwezig moet zijn. De oude ren dienen de ontroering mede te on dergaan van de handelingen en woor den des priesters. Hetgeen thans in onze kerken geschiedt moet ons ver trouwd zijn in de schokkende betee kenis van het heilig gebeuren. LONDEN, 24 Maart. (A.N.P.). In het com muniqué, dat is uitgegeven na afloop der bij eenkomst van de niet-inmengingscommissie, wordt ojn. medegedeeld, dat de benoemingen zijn goedgekeeurd van de Nederlanders luit.- ter-zee tweede klasse H. C. Ackerman en gep. kolonel der mariniers Oele tot administrateur, onderscheidenlijk by het toezicht ter zee te Lis sabon en de contróle te land in de Oosteiy'ke Pyreneeën. i i i k i l 11i uiii 11111 11)iiy ivy. Stand op Donderdag 1 nor van.; 753 Vorige stand: 749

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1937 | | pagina 1