Hernieuwde activiteit van de „Accion Popular De opdracht aan Van Zeeland De schoolstrijd in het Derde Rijk Het nieuws van heden Schaart Gil Robles zijn partij achter Franco? Het Derde Rijk en Sovjet-Rusland DE PAASCHKLOKKEN IN DE SAAR ZWEGEN Het jubileum van Kard. Verdier DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f3.25; per post, per kwartaal f3.58 bijvooruitbetaling DAGBLAD UITCECEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 DINSDAG 6 APRIL - OCHTENDBLAE DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20495 99 In Madrid werd een complot ont dekt, dat den rechtschen hulp wou verleenen Durango nog slechts een puinhoop Bloedbad te Eibar In het Zuiden De Belgische pilnister-presideiiï bereid de taak te aanvaarden Geen conferentie? Aanslagen in Britsch- Columbia Branden en explosies in onge bruikte scholen Polen arresteert communisten Het mi Drongen Duitsche legerleiders bij Hitier op toenadering aan? De verzoening Moelai Hafid overleden 1-- In alle kerken te Keulen is Zondag tegen de gemeenschapschool gewaarschuwd Een program, gelijk aan het bolsjewistische - - Een schrijven van Z. H. den Paus De meening van Osservatore" de Een verzoenende geste van de Belijdeniskerk? Benesj te Belgrado Een onderhoud met Stoyadinowitsj Duitsch protest te Kaapstad Voor God! De gezondheidstoestand van den H. Vader De Paus kan nog jaren leven, zegt Pater Gemelli NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 et., fngez. mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. HENDAYE, 5 April. (Havas). Volgens inlichtingen uit betrouwbare bron zijn in de te Lissabon gevestig de Spaansche politieke kringen, over het algemeen bestaande uit vrien den van den ex-minister van Oorlog en leider van de partij der „Accion Popular" (volksactie), Gil Robles, verscheidene bijeenkomsten gehou den. Men is begonnen met overal in Spanje de „Accion Popular" te or- ganiseeren, met het oog op deelne ming aan een toekomstige regeering- Franco. Gil Robles, die herhaaldelijk de wenschelijk- heid naar voren heeft gebracht, zijn partij te ontbinden, is thans tot een andere meening gekomen, d. w. z. hij gelooft, het voornaamste instrument in de politiek van den Spaanschen Oationalen staat te kunnen worden. Verschei dene militairen hebben onvoorwaardelijk hun steun gegeven aan den oud-minister van Oor- leg, die bovendien rekent op de enthousiaste Instemming van den hertog van Maura. De nieuwe activiteit van de „Accion Popu lar" staat beslist vijandig tegenover de Spaan sche Phalanx (de organisatie der fascisten). De politie van Madrid heeft de leiders van een belangrijke organisatie aangehou den, welke samenzweerde tegen de regee ring. De gearresteerden behoorden bijna allen tot het bestuur van de Vischmarkt. Zij kwamen bijeen in een hotel in het centrum der stad. De organisatie stond onder leiding van Manuel ïtuiz Gonzalez, assessor van de vischmarkt en oud-lid van de Spaansche Phalanx, en stelde zich voor den rechtschen troepen hulp te ver leenen, wanneer zij Madrid zouden binnen rukken. Het genoemde hotel en de vischmarkt moesten een centrum van gewapenden op stand vormen. In het hotel, waar Ruiz er in geslaagd was zich te doen benoemen tot verantwoordelijk gedelegeerde van 'n vakvereenigingsorganisatie, heeft men talrijke vuurwapens gevonden, brandbommen en gewone bommen. Een huis zoeking heeft geleid tot de ontdekking van Papieren en documenten, die aanleiding heb ben gegeven tot de arrestatie van verscheidene medeplichtigen van Ruiz. Ook heeft men een belangrijk wapendepot en munitie-opslagplaats bevonden op de Vischmarkt. Het onderzoek der Politie wordt voortgezet, en verdere arrestaties kunnen ieder oogenblik verwacht worden. Spaansche vluchtelingen uit Durango, die hedenochtend te Bayonne zijn aangekomen, Verklaarden, dat Durango hevig door de lucht macht der nationalisten is gebombardeerd, daardoor talrijke burgers om het leven zijn ëf komen. Talrijke lijken werden na het bombar dement geborgen bij de Santa Maria Kerk en bij de Jezuïetenkapel. De vluchtelingen heten foto's zien van een twaalftal vrou wen en kinderen, die bij het bombarde ment werden gedood. Verder verklaarden zij, dat de rechtschen nog vijftien kilometer van Durango verwijderd zijn. De nationalisten hebben bezit genomen van Pe dorpen en stellingen van Oleata, Cordovil. V-hranguio en Monchotegui, alle op verschei dene kilometers voorbij den belangrijken burcht °rchandiano, die na algeheele omsingeling kon Worden bezet. De staf der regeeringstroepen, die zijn hoofdkwartier te Orchandiano had op geslagen, had zich naar Durango teruggetrok- De regeeringstroepen hebben verbitterd ge treden en zich verdedigd onder omstandig heden die vaak wanhopig waren. De bevolking troomt thans naar Bilbao. Van Durango is dog slechts een puinhoop over. Te Eibar werden witte vlaggen gehe- schen en de stad werd door de regee ringstroepen ontruimd. Een af deeling „Re- Uuetes" drong er binnen, doch de regee ringstroepen kwamen bij verrassing terug en doodden 2000 ,,Requetes". De rechtschen zouden voornemens zijn Eibar te sluiten en na den val der stad geen man leven te laten. Zij zouden Eibar met den Biond gelijk willen maken. Regeeringstroepen, die in het Noord-Westen *atl den sector van Pozoblanco opereeren, heb- Pen vandaag tegen 12 uur het dorp Granjuela, Zuiden van Val Sequillo bezet. De recht ten boden slechts zwak weerstand. De op- marsch wordt voortgezet. ïn den sector Andujar hebben de regeerings- ?°epen het dorp Blazque en het kasteel, dat het omliggende land beheerseht, genomen. ^azque ligt ten Noord-Oosten van Penarroya. °°k het dorp Esparragosa is bezet. Vanmiddag zijn verscheidene granaten van ®r°ot kaliber in de hoofdstad gevallen. Het Qog niet bekend, hoe groot de schade is. Gil Robles, de leider van de Accion Popular Volgens officieele mededeelingen zijn te Mataro en Badalone aan de Catalaansche kust zeven menschen gewond bij den rechtschen luchtaanval op deze plaatsen van Zondagochtend. Twee der gewonden zouden in levensgevaar verkeeren. Het commissariaat voor de openbare orde heeft de pers medegedeeld, dat heden drie rechtsche vliegtuigen bommen op Tortorosa, in de provincie Tarragona, hebben laten vallen. Het is niet bekend of er slachtoffers zijn te betreuren. BRUSSEL, 15 April. (Belga.) Ten aanzien van de internationale economische opdracht, welke de groote mogendheden aan België heb ben verleend, is het Belgische persbureau ge machtigd mede te deelen: Het is juist, dat de regeeringen van Frankrijk en Engeland den Belgischen mi nister-president Van Zeeland hebben ver zocht een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheid om de hinderpalen voor den internationalen handel te verminderen. De minister-president is bereid deze taak te aanvaarden. De kwestie zal worden voorgelegd aan den ministerraad, welke morgen bijeen komt. Na deze bijeenkomst zal een meer uitgebreid com muniqué aan de pers worden verstrekt. Reuter verneemt dienaangaande in geloof waardige Londensche kringen, dat er geen sprake is van het bijeenroepen eener confe rentie. Niettemin staan de Britsche en de Fransche regeeringen in verbinding met de Belgische re geering, teneinde na te gaan, in hoeverre het mogelijk zou zijn in gezamenlijk overleg een vermindering der handelsbelemmeringen, zoo als de contingenteeringen, te bewerkstelligen. Men wijst erop, dat dit vraagstuk de geheelo wereld bezig houdt, vooral na de driezijdige verklaring van 26 September 1936. NELSON, 5 April. (Havas.) De plaatselijke politie stelt een onderzoek in naar een reeks branden en ontploffingen, die zich heeft voor gedaan in niet gebruikte scholen. Er zijn geen slachtoffers gevallen, maar de schade bedraagt 17.000 dollar. Een ontploffing heeft vier school gebouwen en twee gemeentezalen vernield. Voorts zijn branden uitgebroken in vijf scholen, waar het vuur vrijwel tegelijkertijd ontstond. Het betreft hier kleine dorpsscholen, die voor het meerendeel uit hout zijn opgetrokken. De politie heeft te kennen gegeven, dat zij verdenking koestert tegen de sectie der „vrij heidszonen", welke aangesloten is bij de Rus sische secte der Doechoboren, die hun sedert 1900 bestaande autonomie willen behouden en weigeren hun kinderen naar Canadeescne scholen te zenden. WARSCHAU, 5 April. (Havas). In uiterst linksche kringen worden nog steeds arrestaties verricht. Te Lodz zijn 120 communisten in hechtenis genomen. Hier zijn drie Joodsche or ganisaties wegens revolutionnaire actie ontbon den. Te Kolomya zijn 14 leden der communistische partij der Oosteiyke Oekraine gearresteerd. VERWACHTING: Meest zwakke wind H uit Oostelijke richtingen, gedeeltelijk be- wolkt, weinig of geen regen, weinig ver- j= andering in temperatuur. 1 VERDERE VOORUITZICHTEN: Weinig j| verandering. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiihp LONDEN, 5 April (A.N.P.). De „Daily Telegraph'' meent te weten, dat de Duit sche legerleiders Hitier hebben gewezen op het belang van toenadering tot Sovjet- Rusland. Duitsche legerkringen zouden den Fuehrer hebben overtuigd van de ontzaglijke sterkte van de Sovjet-Russische strijdkrachten. Een groote rol hebben hierbij de stafrapporten gespeeld over de sterkteverhoudingen tusschen de Duit sche, Russische, Fransche en Italiaansche mili taire uitrustingen, getoetst aan de praktijk in den Spaanschen burgeroorlog. Hierbij is geble ken, dat de Duitsche uitrusting, met uitzonde ring wellicht van het luchtafweergeschut, niet aan de verwachtingen heeft beantwoord. De onlangs tot stand gekomen verzoening tusschen Hitier en generaal Ludendorff moet in zekeren zin worden uitgelegd als een teeken, dat de Duitsche Rijkskanselier, in toenemende mate beïnvloed door de legerleiders, de nood zakelijkheid is gaan inzien van een betere ver standhouding met het Sovjetleger. Generaal Ludendorff, heeft er voortdurend op gewezen, dat Duitschland geen overdreven waarde mag hechten aan de kracht van de Ita liaansche bewapening als een factor in 'n Euro- peaschen oorlog. Het zou zijns inziens beter doen, toenadering tot Sovjet-Rusland te zoe ken; dit .landpunt wordt door Duitsche leger kringen gedeeld. De gedachtenwisseling, die kort geleden tus schen Hitier en generaal Ludendorff is gehou den, heeft aldus het Duitsche Nieuwsbureau geen politieke, of zelfs militaire, maar zuiver menschelijk-persoonlijke achtergronden. Zoowel in toonaangevende kringen der nationaal-socia listische partij als ook van het Duitsche legei werd sedert lang betreurd, dat tengevolge van het bijzondere standpunt van Ludendorff een vervreemding' was ingetreden tusschen den legerleider uit den wereldoorlog en de den we deropbouw van Duitschland dragende krach ten. Door de gedachtenwisseling' met Hitier kon dezè vervreemding uit den weg geruimd wor den. Wat den, naar het aantal onbelangrijken aanhangerskring aldus het D.N.B. dei philasophische opvattingen van den veldheer be treft, lïgjt het niet in het voornemen hem be perkingen op te leggerj, gelijk die voor andere, dergeiyke philosophische richtingen ook niev bestaan. Ook het door generaal Ludendorff uit gegeven maandblad „Am heiligen Quell Deut- scher Kraft" zal blijven verschijnen. Van een weder toelaten van den Tannenberg'-bond is niets bekend. PARIJS, 4 April. (Havas). De vroegere sultan van Marokko, Moelai Hafid, is aan de gevolgen van stoornissen in den bloedsomloop te Enghien les Bains, nabij de Fransche hoofd stad, overleden. In Riga werden de Europeesche kampioenschappen ijszeilen gehouden. mers voor den start De deelne- KEULEN, 5 April (Reuter). In de ka tholieke kerken van Keulen en voorsteden is een in scherpe woorden gestelde waar schuwing voorgelezen, waarin de ouders wor den opgewekt niet te stemmen ten gunste van de voorgestelde gemeenschapscholen. Zooals men weet, verluidt, dat binnenkort over deze kwestie een plebisciet zal worden gehouden. De geestelijkheid heeft den ouders ver zocht stand te houden tegen een mogelijke pressie van de Duitsche autoriteiten. Wij hebben reeds gemeld, dat in het Saar- gebied op bevel der bisschoppen met Paschen geen kerkklokken geluid hebben en dat slechts stille H.H. Missen mochten worden opgedragen. Thans beschikken wij over den tekst der kan selverklaring van de Bisschoppen van Spiers en Trier, waarin zij het besluit motiveeren. Wij ontleenen er het volgende aan: „Op Zaterdag 20 Maart 1937 is een gedeelte van de ouders en voogden van de Gouw Saar Pfalz door de autoriteiten plotseling voor de keuze gesteld om hun stem uit te brengen voor of tegen de neutrale school. Volgens berichten in de dagbladen zou het grootste gedeelte der ouders vóór de neutrale school hebben gestemd. Het onderzoek, dat door de kerkelijke auto riteiten is ingesteld naar de methode, hoe men een dergelijk aantal stemmen voor de neutrale school heeft verkregen, heeft tot een verras- <?-5Kv Zamora, in de voetbalwereld bekend a.ls de „beroemde Spaansche doel- verdediger," blijkt niet gefusilleerd te zijn in Spanje. Hij speelde n.l. mede in een voetbalwedstrijd te Nice Bij gelegenheid van het gouden priesterfeest van Kardinaal Verdier, Aartsbisschop van Parijs, heeft de H. Vader een eigenhandig schryven tot dezen eminenten Kerkvorst gericht, waarin zeer duidelijk de groote verdiensten van den jubilaris voor Kerk en maatschappij tot uiting komen. De brief begint met een verklaring, dat Z. H. buitengewoon verheugd was, toén de tijding kwam van dit gelukkig vyftigjarig priester feest. „Met een hart brandend van liefde tot God en de zielen hebt gij gedurende die lange periode op moedige wijze de taak vervuld, die u bij het toedienen der H.H. Wijdingen op uw schouders was gelegd." De Paus geeft dan een opsomming van hetgeen de jubilaris tot stand heeft ge bracht; den bouw van het Seminarie te Lyon. de zorg voor het bisdom Parijs en de Congre gatie van St. Sulpice en zijn werk als lid van het H. College. „Wij zouden in dezen brief geen volledige opsomming kunnen geven van de bui tengewone diensten, die gij aan Kerk en maat schappij hebt bewezen. Doch wij mogen ook niet stilzwijgend voorbijgaan al uw werken en streven in het belang der Katholieke Actie, voor bef oprichten van zoovele nieuwe parochies en nieuwe kerken in de voorsteden van Parijs, waar de bevolkingstoename zoo buitengewoon groot was; deze zullen steeds de roemrijke getuigen zijn voor uw liefde tot God en uw ijver voor het heil der zielen. De H. Vader biedt den kardinaal nogmaals zijn gelukwenschen aan en verleent den Jubi laris het voorrecht op den plechtigen feestdag van sint Jozef na de Pontificale H. Mis den Pauselijken Zegen aan de geloovigen te schen ken. Gegeven te Rome, bij Sint Pieter, 28 Maart 1937, op het Feest van 's Heeren Verrijzenis, het zestiende jaar van ons Pontificaat. PIUS XI, Paus. send resultaat geleid. Zoodra het onderzoek be ëindigd is, zal het resultaat hiervan aan de des betreffende autoriteiten ter kennis worden ge bracht. Wij weten dat vele, zeer vele katholieken, ondanks den druk, die op hen werd uitgeoefend, toch geheel overeenkomstig hun katholieke overtuiging hebben gehandeld. Tot onze groote droefheid weten wij ook dat vele katholieken, tegen beter weten in, ontrouw geworden zijn aan hun geloofsovertuiging, door hun stem te geven aan de Neutrale School. Wij vellen geen vonnis. Dat is Gods zaak. Ten teeken van rouw en droefheid van onze H. Kerk en haar trouwe geloovigen moeten alle klokken der katholieke kerken in de gouw Saar Pfalz op Paschen zwijgen. Op de gewone uren mogen slechts stille H.H. Missen worden opge dragen zonder orgelspel en gezangeh. De „Osservatore Romano" publiceert de be richten over de sluiting in Duitschland van verscheidene Katholieke scholen en schrijft: „Terwijl men op deze wijze optreedt tegen de confessioneele school, gaat de eenheids- school, waar, naar men beweerde, het gods dienstig onderwijs de vrije godsdienstige scholen nutteloos moest maken, voort met het vertoonen van niet te betwijfelen sporen van wat de bisschoppen tot dusverre hebben bekend gemaakt ten opzichte van het conflict tusschen de eenheidsschool en het katholieke geloof". Verder teekent het blad het antwoord aan, dat gegeven zou zijn tijdens een congres van de „Duitsche godsdienstbeweging" op de vraag: „welk gebruik zal men maken van de kerken, wanneer de generatie, die in God gelooft, ver dwenen zal zijn", luidende: „De artistieke ker ken zullen behouden worden en dienen voor plechtige byeenkomsten, nadat de Christelijke symbolen er uit verwijderd zullen zijn, de an dere zullen worden afgebroken". Aldus zou in wezen het antwoord geluid hebben. „Het is een program, dat gelijk is aan het bolsjewistische, waartegen het natio- naal-socialisme Europa en de wereld be weert te verdedigen, en dat in experimen- teele scholen in Rusland en Spanje wordt toegepast", aldus besluit het blad. Tijdens het weekeinde heeft dr. Mueller, het hoofd van de Belijdeniskerk, den plaatsvervan ger van Hitler, Rudolf Hess, een memorandum overhandigd, waarin het standpunt van de pre dikanten der kerkelijke oppositie wordt uiteen gezet. Men is van meening, dat deze geste een stap zou kunnen beteekenen in de richting- van een verzoening. Het verluidt, dat Rudolf Hess be loofd heeft het memorandum ernstig te bestu- deeren. BELGRADO, 5 April. (D. N. B.) De president van de Tsjecho-Slowaaksche Republiek, dr. Benesj, is heden te Belgrado aangekomen. De bladen wijzen erop, dat het bezoek van Benesj de vriendschap tusschen Joego-Slavië en Tsjecho-Slowakije opnieuw in het licht zal stellen. Benesj heeft des middags een onderhoud ge had met den Joego-Slavischen minister-presi dent Stoyadinowitsj, waarna hij twee leden van den regentschapsraad, Perowitsj en Stan- kowitsj, ontving. In den namiddag gebruikte hij de thee in de villa van Koning Peter en de Koningin-Moeder, wien hij het grootlint der orde van den Witten Leeuw overhandigde. By dè aankomst van Benesj trachtten enkele groepen communisten te betoogen. De politie kwam echter onmiddellijk tusschenbeide en ver richtte verscheidene arrestaties. KAAPSTAD, 5 April. (Reuter.) De Duitsche gezant te Kaapstad, Wiehl, heeft aan generaal Hertzog een nota overhandigd, waarin gepro testeerd wordt tegen de proclamatie tot beteu geling der Duitsche politieke activiteit in Zuid- West-Afrika. Gil Robles zou zich met zijn partij „Accion Po pular" achter Franco willen scharen. In Madrid werd een complot tegen de linkschen ontdekt. De rechtschen behaalden nieuwe successen in het Noorden. De Duitsche legerleiders zouden bij Hitier heb ben aangedrongen op toenadering tot Sovjet- Rusland. De Belgische minister-president Van Zeeland is bereid de internationale economische opdracht te aanvaarden. Prof. Quellin O.F.M. betoonde zich zeer opti mistisch aangaande den gezondheidstoestand van Z. H. den Paus. De schoolstrijd in het Derde Rijk. De „Osser vatore Romano" spreekt van een program, dat gelijk is aan het bolsjewistische. Te Genève had een ontploffing plaats in een huis, waarbij vier personen gedood en zeven ge wond werden. De Internationale Suikerconferentie is te Lon den begonnen met een rede van MacDonald, die een uitvoer- en productieregeling voorstelde. De Belgische gezant bij het Nederlandsche hof, de heer Ch. Maskens, is Maandagavond over leden. Vernieuwing van de vloot der Stoomvaart Mij. Zeeland met steun der regeering. Maandag heeft de K.L.M. den luchtdienst op Boedapest hervat. De toestand in het veenbedrijf; tegemoetko mend voorstel van de verveners. De Gouverneur-Generaal van Ned.-Indië heeft bezwaar gemaakt tegen de door den Volksraad aangenomen Koffiebelangen-ordonnantie 1936. Bij fabrieksongeval te Apeldoorn zijn zes ar beiders onder gloeiend ijzer geraakt; allen wer den gewond, van wie een ernstig. Nederland zal deelnemen aan de internationale tentoonstelling van woning en hygiëne ten plattelande, te Parijs te houden. Brand op Noorsch schip op de werf van Wilton te Schiedam. New-Yorksche beurs: bij weinig beteekenenden handel had de markt een verdeeld voorkomen. Wie niet voor Mij is, is tegen Mij" heeft Christus gezegd. Wie zou tegen den Godmensch echter in opstand durven komen? Ieder die den Chris tus belijdt als den Zoon van den Vader, gelijk aan Hem, God, één in wezen, zal zich niet tegen Hem wil len verzetten. Maar volgens Gods woord zijn we óók tegen Hem wan neer we ons afzijdig houden en ons niet vóór Hem verklaren. „Vóór God" moeten ive ons dus uitspreken; de idee „vóór God" moet geheel ons den ken bezielen. We kunnen niet zon der meer blijven toezien in den strijd der machten van goed en kwaad. We moeten partij kiezen. We moeten ons uitspreken voor God en onze daden stellen voor God en onze evenmen- schen winnen voor God, niet het minst door ons eigen voorbeeld. Woorden wekken, voorbeelden trek ken. De strijd voor God dient dus ge adeld tot den edelsten, nobelsten, schoo7isten strijd. En als tijdens de kruistochten zij onze leuze bij de afweer van en aanval op alle kwaad en de verbreiding van alle goed: „met God". ROME, 5 April. De Rector van de Universi teit van het H. Hart te Milaan, Pater Dr. Agostino Gemelli O.FM., de bekende genees heer in wien de H. Vader zoo'n groot vertrou wen stelt, heeft na zijn jongste bezoek ten Va- ticane verklaard, dat de gezondheidstoestand van den H. Vader van dien aard is, dat hy nog jaren en jaren kan leven. Stand op Dinsdag 1 uur v.m. 75J Vorige stand: "57-5

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1937 | | pagina 1