Voortzetting van den opmarsch
in Biscaye
Wordt België bevrijd van zijn
militaire verplichtingen?
Wit
Het nieuws van heden
VEREENIGDE katholieke pers
Hevige strijd in de
Universiteitswijk
Het incident te
Grudziadz
Belangrijke verklaring van
Parijs en Londen verwacht
Intervenieert Italië
in Spanje?
DE BAROMETER
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
Voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 centper kwartaal f 3.25per
Post, per kwartaal f 3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR BE KV. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
VRIJDAG 9 APRIL AVONDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARCANG No. 20501
en
Regeeringstroepen bij Blasquez
zouden verbinding hebben
gekregen met de troepen
in Estremadura
Bombardement van
Toledo en Valladolid
Juan March te Gibraltar
^4'iezam^ AJf
VITQRI
Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuii
ANTHRACIET-EIERKOLEN
DE SPAARNESTAD"
FBIESCHE VARKENMARKT 6—10
TELEFOON 14164
De gouverneur-generaal van Canada, Lord Tweedsmuir, heeft een tegenbezoek
aan president Roosevelt gebracht. Het escorte werd onder meer gevormd door
twee militaire pantserwagens
V0T£27
asm:;
vote
BEIGE
Hu de verkiezingsdag in België dicht genaderd is, wordt de reclame voor de beide
candidaten steeds intensiever. Sparen de aanhangers van Van Zpeland kosten
noch moeite, ook de volgelingen van Degrelle laten zich niet onbetuigd
Duitschland voldaan over de ver
klaring der Poolsche
autoriteiten
Danzig wil zijn schuld
regelen
De moeilijkheden der
kerk in Duitschland
Felle actie der nazi's tegen
het Concordaat
De gids van den Paus
overleden
Britsche zendelingen
uit Abessinië gezet
Frankrijk en Engeland bereid den
Belgischen premier dezen troef
in dén verkiezingsstrijd in
handen te spelen
Koning Leopold deed de
eerste stappen
SI
Te Brussel is een Internationale Jaarbeurs geopend. Minister Isacker
sprak de, ppeningsrede uit
België zou nog slechts de verplichting behou-
Koning Leopold, aan wien de Belgische
diplomatie een groot deel van het
succes, dat zij dezer dagen waarschijn
lijk zal boeken, te danken heeft
Goering over het vier
jarenplan
Hij garandeert het dagelijksch
brood
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ZESTIEN BLADZIJDEN
Frankrijk zou een onweerlegbaar
dossier over Italiaansche acti
viteit in Spanje sedert
10 Maart bezitten
Aardbeving in Peru
Tornado in Alabama
Zware brand in Vera
Cruz
Eischen der Britsche
spoorwegarbeiders
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 50 ct, finger
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cenl
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
ANDUJAR, 9 April. (Havas) De regee
ringstroepen, die bp Blasquez ten Noorden
van Pennaroya strijden, hebben thans ver
binding gekregen met de linksche troepen in
Estremadura, aan de Noordelijke grens tus-
schen de provinciën Cordova en Bajadoz.
Vliegtuigen der regeering hebben rechtsche
Mdeelingen bij Pennaroya, Pueblo Nuevo en
Puente Ovejuna onder vuur genomen.
Langs den weg naar Estremadura zijn de re
geringstroepen vierhonderd meter opdrukt. Zy
hebben hierbij de verbindingslijnen van de
fechtschen over grooten afstand verbroken. De
aanval werd gesteund door vechtwagens.
Gisteravond van negen uur af, wordt uit
Madrid vernomen, was aan het front van
Madrid en in het bijzonder in de universi
teitswijk een hevig kanonvuur gaande. Alle
gebouwen zijn hier thans vrijwel vernield.
De mortieren donderden voortdurend, terwijl
machinegeweren en geweren een onafgebroken
geknetter lieten hooren.
Een uur later was de hevigheid van het vuur
hog niet verminderd. Om elf uur nam de acti
viteit af. Men verzekert, dat de rechtschen de
linies der regeeringstroepen niet hebben kunnen
haderen.
Begunstigd door het klare weer heeft de
luchtmacht van de regeering de stellingen
van den vijand achter het front bestookt. Te
Toledo werden verscheidene militaire objec
ten getroffen, o.a. het bisschoppelijk paleis,
waar het hoofdkwartier van de opstandelin
gen zetelt, het postkantoor en verscheidene
hulpkazernes.
De aangerichte schade is zeer aanzienlijk. Ook
het spoorwegstation van Valladolid werd gebom
bardeerd.
In den sector Guadalajara versterkten de re
geeringstroepen de stellingen, welke zij kort ge
leden hebben bezet. Op den weg naar Aragon
Werden concentraties van den vijand gebombar
deerdde opstandelingen gaven bijna geen tee-
ken van leven.
Aan het Jaramafront bij den berg Pingaron
Werd een levendig vuurgevecht geleverd en ook
in de sectoren Maranosa en San Martin dela
Vega heerschte groote activiteit. De regeerings
troepen vielen hier de voorste linies van de
Vechtschen aan.
Het hoofdkwartier der troepen van Franco
deelt mede:
Vac de vijfde divisie valt niets te melden.
t>e zesde divisie heeft aan het front van San
tander verkenningen uitgevoerd bij Sargentes
dela Lora, waarbij veertig man van de regee-
Hngstroepen sneuvelden. De radioberichten van
den vijand over overwinningen in dit gebied
zlin onjuist.
Aan het front in Biscaye worden de ope
raties met succes voortgezet. De rechtsche
troepen rukten op in de richting van El
Gordea, Chitu Conga en Arralde. Vele wape
nen en een groote hoeveelheid munitie
vielen in handen van de rechtschen.
Aan het front van de achtste divisie werden
krtilleriegevechten geleverd. Een kleine aanval
van de regeeringstroepen werd afgeslagen. Bij
Madrid werden lichte vuurgevechten geleverd.
Do Zuidelijke legers sloegen een aanval van den
Vijand bij Granada af, evenals een aanval op
Dennaroya. Aan dit geheele front verloor de
Vijand ongeveer 500 man.
Generaal Queipo de Llano heeft in zijn dage-
hjksche radiotoespraak ontkend, hetgeen in
Ge communiqué's der regeering staat vermeld.
Sprekende van de operaties aan het Noorde
lijk front, verklaarde hij, dat de rechtsche
troepen hun opmarsch voortzetten. Zij hebben
Verscheidene belangrijke stellingen bezet en
Veel materiaal buitgemaakt.
Hij besloot: Men kan in dezen sector van
oogenblik tot oogenblik belangrijke gebeur
tenissen verwachten.
Ten aanzien van het Zuidelijk front verklaar.
Ge hy, dat de regeeringstroepen verscheidene
malen hardnekkig hebben aangevallen, maar
Zonder resultaat te bereiken.
De Baskische strijdkrachten verklaren
den opmarsch van de rechtschen ten Zui
den van Bilbao tot staan te hebben ge
bracht, tenminste voor het oogenblik. Zij
zijn er zeker van in staat te zijn iederen
hieuwen aanval te kunnen weerstaan.
De rechtschen te Vitoria geven officieel toe,
öat de Baskische bergbewoners nog steeds den
Pas van Urquiola bezet houden.
De Spaansche financier Juan March is gis
teravond in gezelschap van eenige vrienden te
Gibraltar aangekomen.
Volgens het Spaansche persagentschap, dat
^h spreekbuis is van de regeering te Valencia,
z°u hij zich daar onmiddellijk aan boord bege
ven hebben van het Italiaansche schip „Conté
Gi Savoia", waarmede hij naar Italië zou réi-
zon. Naar verluidt zou het doel van zijn reis
ZÜn, er by de Italiaansche autoriteiten op aan
^e dringen, dat zy nog meer hulptroepen naar
Spanje zenden. Na de onderhandelingen in
Italië zou hy zich met eenzelfde missie naar
■duitschland begeven.
VAUL I 5 K A J E/j
gg»# t.
PLEUC1A
->s. MUM&U1A
UPRNICA
MARQUlNfc
II RAP VCUERRICMZ^. ASHG&B
CZ.UA/^MEUOARO
it. ff/AZOLA
sEG°!BAf?
LAGRABEIUA
AZCOITIA^
LEMQU0
S.PEDR
ElBMUmAWCEUCIA
IZ.URZA
MAU^^\^EL|fUETgmR6ARA T0L0S
MIRAV&LLE.S
f
OCHA^Ol^a^Vv>/^=^möNDRAGON
0ROZCO i LV
VIUSRE&I/T] fft
7/ /uiUBARRIÏ
J^ZUMARRAGA
HOOFDWEGEN
LANDWEGEN
SPOORWEGEN
g^UETfc BILBA.0. FROUI
Hoogste barometerstand 769.0 te Beval
Laagste barometerstand 739.3
te Vestmanöer
1 VERWACHTING: Zwakke tot matigen,
- in het Zuiden wellicht toenemende wind
uit Zuidelyke richtingen, zwaar bewolkt EE
tot betrokken, tijdelijk regen, aanvanke- EE
lijk iets zachter.
E Zon op v.m. 5.18 onder n.m. 6.46 uur. EE
EE Licht op n.m. 7.16. Maan op v.m. 4.07 EE
EE onder n.m. 4.54. Nieuwe Maan 11 April.
DE ALLERBESTE
1.40 per H.L.
BERLIJN, 9 April. (Havas). De bladen*
publiceeren den tekst van het officieuze
communiqué van de Poolsche autoriteiten
over de incidenten van Grudziadz en verkla
ren zich hierover voldaan.
De Poolsche autoriteiten te Warschau heb
ben de houding van de West-Poolsche ver-
eeniging en van de autoriteiten van Grudziadz
gedesavoueerd. De bladen spreken den wensch
uit, dat dit communiqué van Warschau zal be
dragen tot het herstel van de kalmte in de be
trekkingen tusschen Duitschland en Polen.
DANZIG, 8 April (Havas). De vrije stad
Danzig is voornemens haar schuldeischers een
regeling te vragen van haar buitenlandsche
schuld, die in ponden sterling en dollars luidt.
De Danzigsche „Vorposten", het nat. soc. or
gaan, wüst er op, dat de Vrije stad geen een-
zqdige beslissing wil nemen, maar dat de
schuldeischers rekening moeten houden met
haar toestand.
In verschillende streken van het Aartsbisdom
Keulen wordt het gerucht verspreid, dat het
Ryksconcordaat, dat met dien H. Stoel in het
jaar 1933 werd aangegaan, slechts voor den
duur van 4 jaar werd gesloten, zoodat deze
overeenkomst in den zomer van 1937 zou be
ëindigd zijn. De bedoeling van deze nationaal-
socialistische fluistercampagne is duidelijk.
Zoo wordt ook in diezelfde kringen beweerd,
dat de Führer nooit het voortbestaan der bij
zondere school in Duitschland zou hebben be
loofd of gegarandeerd.
Speciaal wordt er by vermeld, dat de desbe
treffende woorden van den Führer,"die ih het
Herderlijk Schreven der Duitsche Bisschoppen
worden aangehaald, vervalscht zijn.
Hiertegenover kunnen we met den meesten
nadruk verklaren, dat het citaat, dat de Duit
sche Bisschoppen gebezigd hebben, woordelqk
te vinden is in het stenografische verslag van
de redevoering, die Adolf Hitler op 23 Maart
1933 als Rijkskanselier in den Rijksdag gehou
den heeft.
Naar uit Domodossola wordt geseind, is op
80-jarigen leeftijd te Macugnana overleden de
meest populaire gids van het dal Clement Im-
seng, die in kringen van Alpenbeklimmers een
groote vermaardheid genoot en in 'zeer hoog
aanzien stond.
-Gedurende meer dan 50 jaar heeft hij dui
zenden toeristen begeleid bij het beklimmen
van de bergtoppen en gletschers. Hy was ook
steeds de gids van mgr. Ratti bij diens ver
schillende tochten naar den Mont Rosa.
LONDEN, 9 April (Havas) Dr. Barlett,
voorzitter van de „Bible Churchmens Missionary
Society" heeft in een openbare vergadering te
Bath medegedeeld, dat de Britsche zendelingen
aan den vooravond van het Paaschfeest uit
Abessinië zqn gezet, zonder eenige opheldering,
nadat hun een respijt van zeven dagen was toe
gezegd om het land te verlaten.
Twee weken voordat hun het uitzettingsbevel
werd medegedeeld, heeft men hun de leerlingen
ontnomen: zy hebben dezen niet teruggezien.
Zij geloven, dat deze menschen over verschillen
de verafgelegen dorpen verdeeld zqn. De zende
lingen hebben reden om aan te nemen, dat
drie inboorlingen, die bekeerd waren, ter dood
gebracht zqn.
Van onzen correspondent te Brussel:
De onderhandelingen, die de Bel
gische diplomatie de jongste weken
voerde te Londen en Parijs, en die
óp waardig'e wijze werdetfgestSïiftd
door de voetstappen, die Koning
Leopold III, persoonlijk te Londen
bij Koning en regeering deed, schij
nen het welslagen nabij. Het is zelfs
mogelijk dat er nog vóór Zondag
a.s. een plechtige diplomatieke ver
klaring komt die tegelijkertijd te
Londen en te Parijs zou worden af
gelegd.
Er ligt natuurlqk eenig verband tusschen
den verkiezingsstrqd Van ZeelandDegrelle
en de as. publicatie van dit diplomatiek
Belgisch succes. Het valt te begrijpen, dat
Londen en Parijs bereid waren den heer Van
Zeeland dezen troef in handen te spelen en
aeri Belgischen premier in dezen strijd te
helpen. Parqs heeft het langst geaarzeld, maar
hier moeten zijdelingsche politieke overwegin-
gèn den doorslag hebben gegeven. Tusschen de
tendenzen Van Zeeland en de vermeende of
veronderstelde tendenzen Degrelle is voor een
regeering-Blum niet te aarzelen. Zoo verwacht
men dan morgen (Vrijdag) mededeeling van
de nieuwe inzichten van Parqs en Loden.
Wegens de huidige Brusselsche politieke om
standigheden zal deze gewichtige genoegdoe
ning aan het Belgisch zelfstandigheidsstreven
worden verhaast, en zoo krijgt men in België
dan toch nog wat goeds van zulke eigenaar
dige en bitter omstreden verkiezingen, waarin
werkelijk als op leven en dood tusschen twee
cocentraties en twee ideologieën met uiterste
passie, en met een in België ongekende felheid
en volksopwinding wordt gestreden.
Men zou echter ongelijk hebben te gaan
denken, dat hier slechts een relatief of tijdelijk
resultaat werd bereikt, dat niet méér zou we
zen dan een verkiezingseffect en een eendags-
succes der Belgische diplomatie.
Ten eerste is het onafhankelqkheidsstreven
de wil om zich van oude verplichtingen te ont
doen, sterk en breed tot uiting gekomen onder
de bevolking zooals men weet het meest bij
de Vlamingen en het is een feit, dat de
meeste Van Zeelandisten (met uitzondering van
een deel der socialisten, en van de communis
ten, die vasthouden aan het principe der col
lectieve veiligheid) en al de Rexisten, het met
de oriënteering door Van Zeeland en Spaak aan
de Belgische buitenlandsche politiek gegeven,
volkomen eens zqn. Van Zeeland en Spaak vol
gen hierin trouwens de sporen van de Bro-
queville, die in Maart 1934 brutaal de oude
wegen verliet.
Ten tweede is er het feit, dat de te verwach
ten verklaringen van Londen en Parijs een
blijvenden nieuwen juridischen toestand zullen
scheppen voor België, de liquidatie inleiden van
de voorloopige overeenkomst van Londen door
de overblijvende Locarnisten in Maart 1936
aangegaan na de remilitairisatie van 't Rqnland,
en tenslotte de West-Europeesche verhoudingen
grondig wqzigen.
Ben ik goed geïnformeerd, dan komt de
verklaring van Londen en Parijs neer op
het verleenen van toestemming tot beper
king der verplichtingen, die België op zich
had genomen in het'Locarnopact en in het.
accoord van Londen Maart 1936.
Een beperking, die zoo ver zou gaan, dat
België geen militairen bijstand meer te verlee
nen heeft aan de overige Locarnisten in geval
van conflict, en zelfs niet meer de verplichting
zoü hebben den doortocht van vreemde troe
pen over zqn grondgebied toe te staan tot ver
weer tegen een aanvallenden staat. Ook geen
luchteskaders zou het toe te laten hebben over
zqn grondgebied.
den in elk geval zyn eigen grenzen met de
noodige kracht en doeltreffendheid te verdedi
gen, opdat België geen bruikbaar opmarschge-
bied zou kunnen worden tegen andere staten.
Maar daarentegen zullen Engeland en Frank
rijk (en men verwacht: dat ook Italië een der
gelijke verzekering zal laten volgen) garandee
ren, dat zq België's onafhankelijkheid en on
schendbaarheid beschermen zullen tegen eiken
aanvaller.
De termen zelf van de verklaring van Lon
den en Parijs zullen alle aandacht verdienen,
want er zal moeten blijken naar welke juridi
sche nuance het heengaat met den toekomsti-
gen status van België: feitelijke neutraliteit of
gewaarborgde onafhankelqkheid.
Omtrent de moeilijkheden, die men met
Londen en Parijs heeft gehad, werd mq van
gezaghebbende zqde het volgende gezegd:
Parqs en Londen beweren dat een ern
stige, welgemeende waarborg van onze
onafhankelijkheid ook een ernstig risico
medebrengt. Frankrijk en Engeland moe
ten rekenschap houden met de eventuali
teit, dat zij zullen moeten overkomen om
onze grenzen te verdedigen.
Wanneer? Als ge geroepen wordt, anders
niet! zou koning Leopold III hebben ge
antwoord, juist zooals Koning Albert I in
1914.
Een ander punt is de strategische moeilijk
heid van een militaire actie, die niet in bq-
zonderheden is doorzien. Daarom scheen
Frankrqk van het behoud van het Fransch-
Belgisch accoord tusschen de militaire staven
een voorwaarde te willen maken voor het ver
leenen van den verlangden waarborg. En En
geland sprak van de wenschelijkheid van mi
litaire vliegvelden als steunpunten bq een
eventueele tusschenkomst. Moest België daar
niet in toestemmen, dan zouden Frankrijk en
Engeland het schenken van dien waarborg te
genover België te precair, te gevaarlqk vin
den.
Het moeten deze moeilijkheden zijn, die de
jonge Koning in Maart j.l. zelf te Londen is
gaan oplossen. België kan de genoemde wen-
schelqkheden niet aanvaarden, omdat de on
afhankelijkheid dan toch weer slechts een ge-
deeltelqke zou wezen en een eenzijdige samen
werking met de militaire staven van Engeland
en Frankrqk zou, wat begrijpelijk is, het wan
trouwen wekken van Duitsche zijde. België
heeft getracht Londen en Parijs daarvan te
overtuigen.
Dit alles brengt echter mee, dat men
met spanning wacht op de verklaring van
Londen en Parijs, waarvan de tekst op dit
oogenblik reeds in het bezit moet zqn van
ons Departement van Buitenlandsche Za
ken.
BERLIJN, 8 April (Havas) Generaal Goe
ring heeft tqdëns het congres van gemeenten
een redevoering uitgesproken over de rol, die
de gemeenten spelen in het vierjarenplan.
Sprekende over de moeilqkheden van dit
plan zeide Goering: „Ik weet, dat gedurende
het vierjarenplan de moeilijkheden niet altqd
zullen kunnen worden vermeden. Men zal niet
altqd plaatselijke spanningen op de levens
middelenmarkt kunnen oplossen. De leiders der
gemeente hebben dan den plicht de bevolking
de oorzaken uiteen te zetten van de schaarschte,
maar ik garandeer het dagelqksch brood".
De regeeringstroepen bq Blasquez zouden ver
binding hebben gekregen met de troepen in
Estremadura; hevige strqd in de universiteits
wijk van Madrid; voortzetting van den opmarsch
in Biscaye.
Frankrijk zou een onweerlegbaar dossier bezit
ten over Italiaansche activiteit in Spanje sedert
10 Maart.
Duitschland is voldaan over de verklaring der
Poolsche autoriteiten inzake het incident te
Graudenz.
Heftige Duitsche perscampagne tegen Oosten
rijk.
Commissie ingesteld ter bevordering van de op
leiding in technische richting van jonge werk-
looze onderwijzers.
Minister Colijn spreekt op de deputatenverga-
dering der Anti-revolutionnaire Party.
PARIJS, 9 April. (Havas). De correspon
dent van de Figaro te Londen bericht aan
zqn blad, dat hij van een hooge autoriteit
heeft vernomen, dat de regeeringen van En
geland en Frankrijk op het oogenblik een on
weerlegbaar dossier over de Italiaansche ac
tiviteit in Spanje sedert 10 Maart bezitten.
Dit dossier zal worden overhandigd aan de
niet-inmengingscommissie, wanneer de Itali
aansche vertegenwoordiger een officieel protest
zal indienen tegen de beweerde Fransche in
menging in Spanje.
De onthullingen, welke de Fransche ver
tegenwoordiger dan over de Italiaansche in
menging zon kunnen doen zqn van dien
aard, dat Frankrqk zoo knnnen eischen, dat
onmiddellijk de Italiaansche strijders uit
Spanje worden teruggeroepen.
De interventie van Rome en de beschuldigin
gen tegen de Italiaansche regeering gaan veel
verder dan de Spaansche kwestie.
Het schijnt, dat de Britsche regeering deze
houding zou steunen.
LIMA, 9 April. In de provincie Libertad zqn
de plaatsen Cajabomba en Huamachucho, op
340 mijl ten noorden van Lima, gisteren door
een sterke aardbeving getroffen; verscheidene
huizen werden vernield en onder de bewoners
ontstond een paniek. Van persoonlijke ongeluk
ken wordt echter geen melding gemaakt.
BRUNDIDGE (Alabama), 9 April. Gisteren
is de plaats Brundidge door een tornado ge
teisterd, waardoor één persoon werd gedood,
dertig menschen gewond werden, 15 huizen met
den grond gelijk werden gemaakt en alle ver
bindingen verbroken werden.
MEXICO-STAD, 9 April. Naar hier vernomen
is, is de stad Pozarica in den staat Vera Cruz,
voor drievierde deel door brand vernield. Twee
meisjes kwamen in de vlammen om, verschei
dene personen werden gewond, en 500 werden
dakloos.
LONDEN, 8 April (Havas) Onafhankelqk
van elkaar hebben vandaag de drie groote vak-
vereenigingen der Engelsche spoorwegarbeiders
bij de vier groote Engelsche spoorwegmaatschap
pijen verschillende eischen gesteld, waarvan de
voornaamste zqn:
terugkeer tot het loonpeil van voor de .crisis
van 1931 en toekenning van een jaarlijksche va-
cantie van twee weken met behoud van loon.
Stand op Vrqdag 12 nnr n.m.: 759.9
Vorige stand: 760.7
