Vni# svan Kvsberoten
MAANDAG
I EXTRA-DAG
Uü/Wodehuis'!
Bridgen
WAT HEB JE
OOK TW KENNISSEN
BUIT VAN EEN SEIZOEN:
1400 WAL VISSCHEN!
ZONDAG 18 APRIL 1937
R. K. BLINDENBOND
Cabaret- en dansavond
TIEN JAAR „HOBAHO"
öe Nationale Reclasseerings-
collecte
Mc,
'Pgramma van de Haarl. Radio-
Gntrale op Maandag 19 April
®vonden dieren en voorwerpen
BURGERLIJKE STAND
CRICKET
De vooruitzichten voor
het komende seizoen
Hoe staat het met de Haarlemsche
vereenigingen
Een zwaar verlies voor H.C.C.
daar toch een vlot costuum aan en wat een aparte
stof. Bij welken kleermaker laat je dat toch maken?
zullen U dit vragen, maar
Uw costuum bestellen bij:
dan dit voorjaar
Kleermakers
ZIJLSTRAAT 87 (bij de Cr. Markt) TELEFOON 16963
BRIDGEN
WOLLEN-, ZIJDEN-
EN WASSTOFFEN
Mail- en luchtpostverzending ge
durende het tijdvak 1925 April
De stakingen in de
hoofdstad
Organisaties weigeren eiken
steun
R.K.S.V. Teylingen te Sassenheim
Afd. Wandelsport
ONBEWOONBAAR VERKLAARD
VRAGENBUS
Graannoteering
Drijvend slachthuis van machtige
en toch machtelooze dieren
Zuidzee over een paar
jaar leeggevischt?
Schuim scheppen
Hoe het jachtseizoen verloopt
T.b.c.-besmetting op
school
Elf leerlingen te Hilversum door
onderwijzer besmet
GEVESTIGD:
W. NAESSENS
TEMPELIERSSTRAAT 12
STAD
R.k. Blindenbond „St. Odilfa", afdeeling
parlem, organiseert op Maandag 26 April om
x'aft over acht in het gebouw St. Bavo een
Jal>aretavond met medewerking van Haarlems
^lein Cabaret. Na afloop kunnen de dans-
üstigen zich vermeien op een gezellig bal, dat
"ader leiding van den bekenden dansleeraar
Schroder staat. Zij, die eens een vroolyken
av°nd willen genieten, eens hartelijk willen
achen, en tevens een goed en menschlievend
""el willen steunen de avond is ten bate der
Janden hebben hier een uitstekende gelegen-
waarvoor zij, tegen een gering entree,
parten kunnen bekomen bij den heer F. Lou-
?lar>, Ged. Oude Gracht 106, of bij de dames
5- de Bruin, Velserstraat 41, Fr. Hazenberg,
'"ter Kiesstraat 25, M. Kampmeijer, Ver-
aronckweg 155 en M. Visschers, Tetterodestr.
gelegenheid van zijn tienjarig bestaan is
.et weekblad „Hobaho", uitgegeven door N.V.
glands Bloembollenhuis te Lisse, in feest-
«eWaad verschenen. Het vakblad heeft voor deze
gelegenheid een omvang van niet minder dan
l? Pagina's en is in een fraai omslag in vier-
"drendruk gestoken.
Pi een hoofdartikel geeft de redactie een
Jerzicht van de afgeloopen tien jaren. De N.V.
Jlchands Bloembollenhuis werd in April 1921
^gericht en ging er in 1927 toe over een eigen
er§aan uit te geven, dat zich weldra in zulk
belangstelling mocht verheugen, dat het
.jher de vakbladen het grootste aantal lezers
betalende abonné's bezit. De oud-directeur,
de
heer Homan, trad in het begin als redacteur
11 het nieuwe vakblad op- Reeds na een jaar
hij zijn taak echter over aan den heer W.
v' h. Laan, die ongeveer zeven jaar lang de ziel
u?h „Hobaho" is gebleven. Het formaat van het
'aö werd vergroot en wekelijks bevatte het or-
;aaU een of meer artikelen van de hand van
eP redacteur, welke „Hobaho" een algemeene
Seödheid wisten te verschaffen. Toen de
eer v. d. Laan in Febr. 1935 ten gevolge van
hi
"en
noodlottig ongeval was overleden, heeft ae
jeetje zelf de redactie van „Hobaho" weer ter
genomen. Zij wordt hierbij ter zijde ge-
Jhan door een aantal medewerkers, van wie
heeren O. de Wit en J. P. C. Sentel (belas
t-specialist) wel de voornaamsten zijn.
J ®et keurig verzorgde feestnummer bevat ver-
j,er artikelen van den oud-directeur, den heer
^bian, en van de vaste medewerkers, terwijl
JJP groot aantal bijdragen werd opgenomen
l er veilingswezen en gladiolencultuur, freesia,
Pitenlandchen handel, Mendeltulpen, teelt-
"ver
l°8elijkheden op Texel en in Groningen en
de tulpencultuur in Engeland.
het feestnummer zal in vakkringen ongetwy-
met veel belangstelling zijn ontvangen.
^en schrijft ons:
i. -het voor bovenstaand doel gevormde Haar-
o'Psche Comité van uitvoering hield dezer
t«h zijn tweede bijeenkomst.
Ij, °or de gestadige uitbreiding van Haarlem
s ?ek het noodzakelijk, zoo mogelijk de be-
Pikking te krijgen over twaalf lokalen van
Jaruit op 5 Juni a.s. de straat- en huiscollecte
t. higeerd zullen worden. Gedurende ongeveer
,ee Weken, aan den collectedag voorafgaande,
eene krachtige propaganda gevoerd worden,
door het doen rijden door geheel Haarlem
Wagens, voorzien van de ditmaal zeer ge-
jaagde toepasselijke plaat, door de vertooning
I? ,he verschillende bioscoop-theaters van een
Ke'he film, die een duidelijk beeld geeft van
<1 zoo veel omvattende reclasseerïngswerk,
lv0or het doen ophangen van raambiljetten,
^Pprvoor het comité reeds nu bij voorbaat de
j.Jj'cwerking inroept van de verschillende win-
rs en anderen om daarvoor een kleine
aats op hunne ramen te willen inruimen en
j, °r de bezorging aan huis van de bekende
ec'asseeringscourant, die in een oplaag van
v P millioen exemplaren voor geheel Nederland
v tschijnt en waarvoor de aantrekkelijkheid nog
.ethi
P°ogd wordt door een daarin opgenomen
^en verbonden zijn.
aan welks oplossing meerdere mooie
«seZ
v^en verbv.i.-
^het behoeft natuurlijk geen betoog, dat een
tcvL ër°°t aantal collectrices en collectanten
Si» '8 zal blijken te zijn om de collecte te doen
a6en.
}w'i die genegen zijn hieraan mede te werken,
iS aan de straat- of de huiscollecte, worden
vet;
^Pcht onder mededeeling van hun volledig
es zich vóór 1 Mei a.s. te willen opgeven aan
der navolgende adressen:
U Mevrouw mr. J. H. G. Schutte—Struick, Uit
P Boschstraat 5 Haarlem, Telefoon 11772.
J> cxd/b %j XX.Ctanwii,
vj - H. Hagedorn, le Secretaris van het Comité
i P Uitvoering, Pension „Rustoord", Wester-
P'Park 34 Haarlem, Tel. 13465.
V- F. G. L. Kelder, Spaarne 106, Haarlem,
Jffoon 12435.
J. Bouwens, Parklaan 82, Haarlem,
j- kl. j. Neeteson, Frankestraat 43, Haarlem
>j, P het Comité van aanbeveling heeft ook nog
ijl Pg genomen de Secretaris van de afdeeling
W ai'leni van het Nederlandsch Genootschap
0 kedelijke verbetering der Gevangenen, mr.
®lankevoort.
tjA0gr. 1: 8.00 Keulen: 9.50 Pauze; 10.05 Lon-
^P Beg.; 11.50 Vlaamsch Brussel; 1.20 London
iJM 4.20 Vlaamsch Brussel; 5.05 Keulen; 6.50
°h Reg.! 7.15 pauze; 7.20 Fransch Brussel;
iL Beulen; 8.55 London Reg.; 9.20 Vlaamsch
loSjsel; 9.30 Fransch Brussel; 10.20 Weenen;
j,. Boedapest.
kJPgr. 4: 8.00 Vlaamsch Brussel; 9.35 Droit-
11.20 Danmarks Radio.
!>t P°gramma 5: 8.00—7.00 Diversen; 7.00 Eigen
^^Piofoonplatenconcert (wals-marsch)Trau-
X'M,aUf dem Ozean; Waldteufel Reigen; Die
V«e:
<j Estudiantina; Weaner Mad'len; Espana;
{iw, Ui'ia; stiefelputzer Marsch; Blaze Away;
Europa; Stars and Stripes; With Sword
Is,. Lance; Soldatenblut; Washington Grey;
l^jjPenputser Galopp; 8.00 tot 12.00 Diversen.
yzigingen voorbehouden).
ti^.PPchtingen ten politiebureele Smedestraat
«jWtend tusschen 11 en 13 uur).
jPhjurs en handschoenen: Politiebureau,
uestraat 9. Armband: Dijkman, Nic. v. d.
Laanstraat 9 zw. Bankbiljet ad 10: Visser,
Roosveldstraat 42. Bril in étui: Van Beek,
Burgwal 92 rd. Bedrag ad 50 cent: Koremans,
Spaaxnoogstraat 19. Handwagen: Bergman,
Eemstraat 14. Hond: Loerakker, Molukkenstr.
50. Dames-armbandhorloge: Kuyken, Hoog
straat 14. Bruine jongensjas: Slot, KI. Hout
straat 55. Grijze jongensjas: Bruggink. Ko
ningstraat 54. Dekkleed van auto: Helmink,
Witte Heerenstraat 57. Damesportem. met 15
ct.: Alberts, Voorduinstraat 1. Rozenkrans: Ves-
sen, Ruyterweg 5. Heerenrijwiel: Lagerwey,
Gortestraat 116. Bruine beugeltascli: Melcier,
Harmenjansstraat 2. Zakdoek: Wille, Bosch en
Vaartstraat 3.
Geboren: M. VlugSchönenbach, z; M. Wes-
selinkPerl, z; E. J. KlinkhamerDekker, d;
A. M. A. OotemanHubert, z; C. H. TerolTe-
geler, d; G. M. MeijerStrack, d; G. Lups—
Vlugt, z; J. J. KroezeBree, d.
Overleden: J. P. Knape, 62 j., L. Veerstraat.
U kunt uw Zomergoed opzoeken,
U ziet jong groen al overal,
maar an'thraciet moet er nog wezen,
PERQUIN! die nog wat brengen zal!
De competitieleider van den Nederlandschen
Cricketbond zal ongetwijfeld met welgevallen de
positie van de cricketspelende voetbalclubs heb
ben gadegeslagen. Doordat de terreinen van
H.F.C., Haarlem, H.V.V., Hermes D.V.S. en
V.O.C. nu reeds ter beschikking van de cric
keters gesteld kunnen worden, laat het zich
aanzien dat by uitzondering aan de afwerking
van het competitie-programma in het a.s. cric
ketseizoen vroegtydig begonnen kan worden.
Rood en Wit is aan de Spanjaardslaan reeds
met de oefeningen begonnen en Haarlem volgt
dezer dagen. Verliezen van beteekenis hebben
de beide Haarlemsche 1ste klassers voor zoover
thans bekend, niet geleden. Rood en Wit zal
in de eerste wedstryden captain mr. F. A. Da
vidson noodgedwongen moeten missen en W.
Kramer is niet vóór Juni beschikbaar. De Span-
jaardslaanclub krygt zeer waarschyniyk ver
sterking van een goeden Engelschen all-rounder
die tydelijk in ons land vertoeft.
Een der meest geziené figuren op onze cricket-
velden, F. Ruychaver, de V.O.C.-captain, sinds
1916 in 1ste klasse cricket, aanvankeiyk voor
H.D.V.S. uitkomend, hangt het wilgenhout aan
den kapstok.
in het by zonder en de Nederlandsche cricket-
sport in het algemeen, beteekent het vertrek
van Wim v. d. Bosch naar Singapore, alwaar
hij minstens 5 jaren verbiyf zal houden. Jhr.
W. v. d. Bosch behoort tot een der meest talent
volle jonge cricketers uit de „Haagsche
school", die gedurende de laatste 10 jaren een
overwegende rol in ons club- en internationaal
cricket gespeeld hebben. Hij was een tijdgenoot
van dr. Max Jansen, Tonny de Beus, mr. H.
van Manen e.a. en had gelegenheid veelvuldig
met deze voortreffeiyke cricketers onder leiding
van den onvolprezen Fred Warburton te oefe
nen. Sinds 1925 voor H.C.C. uitkomend, scoorde
v. d. Bosch in 124 innings niet minder dan 5000
runs met een gemiddelde van ruim 46. Hoogste
score 231 not out. Hij nam 331 wickets voor
4015 runs. Zijn bowlen heeft, sinds hij zijn actie
wijzigde, de laatste jaren aan kracht ingeboet,
doch gelet op het feit dat v. d. Bosch mede een
uitstekend fielder was, kunnen wij zeggen dat
hy tot een der beste all-rounders behoort die
ooit op onze cricketvèlden in actie geweest zyn.
Voor het Nederlandsche Elftal, dat zonder v. d.
Bosch niet volledig was, speelde hij 23 maal en
scoorde in 37 innings 1041 runs met een ge
middelde van ruim 29. Hoogste score 101 not
out tegen de Free Foresters. Ook in Engeland
heeft hy voor de Flamingo's met bat en bal
prachtige prestaties geleverd.
Tot de oudere getrouwen die het spel er aan
geven behoort ir. G. Bouwmeester; oud-speler
van Rood en Wit en Haarlem, die vervolgens
voor V.R.A. en voor H.C.C. II uitgekomen is.
In 1907 verscheen Bouwmeester het eerst in,
lste klasse cricket en werd in latere jaren
meermalen voor het Nederl. Elftal gekozen. Een
uitstekend batsman met een sterke verdediging
en een prima fielder. Niet minder dan 11 cen
turies (Haarlem 1, V.R.A. 2, H.C.C. 8) heeft de
H.C.C.-er achter zyn naam staan.
Ook van Tienhoven (V.R.A.), een onzer beste
fielders is wederom naar Ned. Indië vertrok
ken, zoodat ons nationale team, dat in Sep
tember j.l. tegen Kent speelde, 2 uitstekende
krachten mist.
Het internationale programma is wederom
goed verzorgd. Een der trouwe gasten van de
laatste jaren, de Harrow Wanderers, komen dit
jaar niet naar ons land, doch de Free Foresters,
de Bootleggers, de Petrels Cricket Club en waar
schyniyk de „Gentlemen of England" zullen de
gasten van de Nederlandsche cricketers zyn,.
De clou van het seizoen 1937 zal ongetwijfeld
de wedstryd NederlandNieuw Zeeland zyn,
welke te Amsterdam gespeeld wordt. De onder
handelingen zyn nog gaande, doch wy kunnen
er vrywel van verzekerd zyn, dat 't test-team van
Nieuw Zeeland dat op 5 Mei den eersten wed
stryd van den toer in Engeland speelt, naar
ons land komt. De Nieuw Zeelanders spelen in
totaal in Engeland 37 wedstryden, waaronder 3
testmatches op Lord's, Old Trafford en de
Oval. Aanvoerder is M. L. Page en het team
bestaat voorts uit: W. A. Hadlee, A. W. Roberts,
J. L. Kerr, W. Carson, W. Vivian, W. M. Wal
lace, E. Tihdill (wicketkeeper), J. Cowie, D. A.
R. Moloney, J. R. Lamason, G. L. Weirr, J. A.
Dunning, N. Gallichan en M. P. Donnelly.
Naar wy vernemen organiseert de Bridge
club „Haarlem" voor R.K. op Zondag 9 Mei
een Nationale Bridge-drive in het Gebouw
COUPONS
GERZDM
Ned. Indië: Zeepost via Rotterdam, m.s. Kota
Radja 23 April. Laatste tijdstip ter postbezor
ging gewone stukken 2.15, aangeteekende stuk
ken 22/4 19.30: Mail via Marseille 22 April, 13.15,
13.Vliegdienst Amsterdam—Bandoeng 21, 24
April, 2.15, v.d. 1980.
Suriname: Zeepost en Mail via Amsterdam
23 April, 3.25, 22/4 19.30. Vliegdienst vanaf New
York 20, 23 April, 18—, 17.45.
Aruba, Curasao, Bonaire: Mail via le Havre
20 April, 18.—, 17.45; Mail via Southampton 23
April, 16.45, 16.30. Vliegdienst vanaf New York
21 April, 16.45, 16.30; 23 April, 18—, 17.45.
Vereenigde Staten van Amerika: via le Havre
20 April, 18.—, 17.45; via Southampton 21 April,
16.45, 16.30; via Cherbourg 23 April, 1817.45.
Canada: via le Havre 20 April. 16.45, 16.30;
via Southampton 21 April, 16.45, 16.30; via Glas
gow 23 April, 8.55, 8.40.
Brazilië en Uruguay: via Genua 20 April,
13.15, 13.via London 23 April, 2.15, 22/4 19.30.
Alleen Pernambuco en Bahia: via Boulogne
24 April, 2.15, 23/4 19.30.
Argentinië en Chili: via Genua 20 April, 13.15,
13.Luchtdienst DuitschlandZuid Amerika
2'1 April, 11.35, 11.20; Frankryk—Zuid Amerika
24 April, 12.35, 12.20.
China, Hongkong en Japan; via Siberië 19,
22 April, 18.—, 17.45. Vliegdienst Amsterdam-
Bandoeng 21 April, 2.15, 20/4 19.30.
Philippynen: via Siberië 22 April, 18.17.45.
Irak (Mesopotamië)via Istanbul—Damascus
20, 23 April, 3.25, v.d. 19.30. Vliegdienst als Ned.
Indië.
Palestina: via Piraeus 18 April, 22.30, 14/4
16.—; via Marseille 22 April, 13.15, 13.—; via
Piraeus 23 April, 22.30, 19.30; via Piraeus 25
April, 22.30, 24/4 16.—. Vliegdienst als Ned.
Indië.
Britsch Indië: via Marseille 22 April, 10.—,
9.45. Vliegdienst als Ned. Indië.
Ceylon: via Marseille 22 April, 13.15, 13.
via Napels 23 April, 18—, 17.45. Vliegdienst als
Ned. Indië.
Penang en Siam: via Marseille 22 April, 10
9.45. Vliegdienst als Ned. Indië.
Singapore: via Marseille 22 April, 13.15, 13.
via Napels 23 April, 18.—, 17.45. Vliegdienst als
Ned. Indië.
Egypte: via Piraeus 18 April, 22.30, 17/4 16.
via Marseille 22 April, 13.15, 13.—; via Piraeus
23 April, 22.30, 19.30. Vliegdienst als Ned. Indië.
Oost Afrika: via Marseille 22 April, 10—, 9.45.
Vliegdienst als Ned. Indië.
Zuid Afrikaansche Unie: via Marseille 22
April, 2.15, 21/4 19.30; via Southampton 22 April,
16.45, 16.30. Vliegdienst als Ned. Indië.
Australië: via Marseille 22 April, 10.—, 9.45.
Vliegdienst als Ned. Indië.
Nieuw Zeeland: via Cherbourg/S. Francisco
23 April, 18.—, 17.45,
De Algemeene Bond van Metaalbewerkers.de
R. K. en \de Christelyke organisatie hebben
Zaterdagmiddag vergaderd in verband met de
Wilde staking op de scheepswerven aan de over
zijde van het IJ. De drie byeenkomsten waren
zeer druk bezocht, doch tot directe resultaten
hebben zij niet geleid.
De bestuurders der drie organisaties deel
den namens hun hoofdbesturen mede, niet
achter de staking te zullen gaan staan, zoo
dat bij een eventueelen voortgang de sta
kers ook van deze zyde geen financieelen
steun zullen hebben.
Op de conferentie van Vrijdagmiddag heeft
de Metaalbond namens de directies van de
scheepswerven, naar thans blykt, verklaard, dat
indien as. Dinsdag het werk niet is hervat, aan
het stakende personeel op korten termijn ont
slag zal worden aangezegd. De Nederlandsche
Scheepsbouw Maatschappy zou zelfs voor onbe-
paalden tyd sluiten.
Aangezien het hier een advies betreft, werd
op geen der vergaderingen een stemming ge
houden. De stemming onder de aanwezigen was
zeer verdeeld, doch algemeen bleek men er
weinig voor te voelen het werk te hervatten.
van den H.K.B., Tempelierstraat 35, Haarlem.
Alle R. K. bridgers (sters) zullen ongetwij
feld van deze unieke gelegenheid gebruik ma
ken, om in kennis te komen met de R.K. brid-
ge-beweging.
Daar gespeeld wordt volgens Scheveningsch
systeem heeft iedere bridger(ster) een kans
op een der zeer fraaie pryzen.
Wij verwijzen naar de advertentie in ons
blad.
B,ovengenoemde vereenigïng zal op Zondag
25 April 'n grooten Bloembollenmarsch organi-
seeren.
Evenals bij de vorige marschen, loopt nu de
inschrijving ook weer goed, zzoodat het een re
cord aantal deelnemers belooft te worden.
De start wordt weer gehouden in Sassenheim
vanaf het K. S. A.-gebouw, om 12 uur, en de
marsch is 30 K.M. lang.
Voor inlichtingen en inschrijvingen wende
men zich tot: W. P. v. d. Berg, Bergamolaan 15,
Voorhout.
Mijn huis? vraagt ge ongeloovig, dat bestaat
niet!
Inderdaad, de gemeente zal u rustig uw be
zit laten behouden, maar de huurders denken
er niet aan uw huis te nemen, als er niet eens
het minste comfort is.
Tegels worden geëischt en met reden. Ze
zyn niet duur en verhoogen de waarde van
een huis met sprongen. Vraagt eens prys-
opgave by
KOL'S TEGELHANDEL, Kleine Houtweg 13,
Haarlem, tel. 16572. (Adv.)
Vr.: Kunt U mij mededeelen het minimum
aantal dienstjaren, welke voor pensioen van
een korporaal der infanterie, hier te lande,
noodig zijn om voor pensioen (geen vol) in
aanmerking te komen?
Hoeveel bedraagt zoo'n pensioen?
Antw.: Wend u tot den Garnizoenscomman
dant te Haarlem.
Vr.: 1. is lot no. 17085 van het Voogdyge-
sticht St. Josephkerk te Heer (L.) uitgeloot?
2. en no. 56940 van Zonnestraal?
Antw.: 1. Geen lijst ontvangerr 2. Neen.
Vr.: Ik heb een huis gekocht voor 2570. De
vcrige eigenaar had er 3700 voor gegeven.
Waarvan moet men nu pers. bel. betalen: van
2500 of 3700. De rente die ik moet betalen
is 108.50 per jaar.
Antw.: De personeele belasting moet worden
betaald van de huurwaarde van het huis. In
dien het geen huurhuis is wordt de huurwaarde
bepaald naar de waarde van andere huizen
van gelijke grootte e$i gelyken stand.
Vr.: Hoe geschiedt de vaststelling van de be
lastbare opbrengst van een perceel (gebouwd en
ongebouwd) door den controleur der grondbel.?
Het betreft hier een huis met tuin te Alkmaar.
Antw.: De grondbelasting wordt geheven van
een gemiddelde opbrengst der eigendommen
„belastbare opbrengst" geheeten. Deze gemid
delde opbrengst wordt bepaald door de belast
bare opbrengst van het te schatten perceel ge-
lyk te stellen met de b.v. van een vroeger ge
schat dergeiyk eigendom in dezelfde gemeen
te.
Vr.: Waar moet men zich aanmelden om in
lichtingen te verkrijgen omtrent politie of ma
rechaussee voor Ned. Indië?
Antw.: Wend u tot het Departement van
Koloniën, te Den Haag.
Vr.: Weet U ook een middel om kleine slakjes,
die zich om en bij de plantjes bevinden, te ver
delgen? 2. Hoe verdrijft men aardvlooien?
Antw.: Bespuiten met phytophyline, kant en
klaar verkrijgbaar by handelaars in tuinbouw-
artikelen.
Vr.: Zijn nos. 10023 en no. 10026 van de vo
rige Staatsloterij met een niet, of met een eigen
geld uitgekomen?
Antw.: Wy kunnen ons niet belasten met het
nazien van deze loten.
LIVERPOOL, 17 April. Tarwe. Mei 9/2Vi,
Juli 9/2, Oct. 8/9%.
De meeste lieden, groot of klein, gruwen
van levertraan. Alleen reeds de reuk van
het toch naarstig gezuiverde, keurig gebot
telde, goudglanzende vocht, dat als gezond
heidsmiddel zoozeer wordt aanbevolen, doet
hen rillen van afkeer. Eén zoo'n hartige
slok en zij zijn voor uren een bedorven
mensch.
In de Amsterdamsche haven ligt thans
een schip, dat voor al deze lieden niet be
paald als pelgrimsoord mag gelden. Voor de
levertraan-schuwen geldt het parool: blijft
uit de buurt van den walvischvaarder „Vi
kingen". Daar loopt men in traan, daar
grypt men in traan, daar ruikt men traan,
eiken stap, dien men zet.
7300 ton van dit trage, glibberige vocht
lost de „Vikingen" hier in Amsterdam. Blijft
dus uit de buurt!
Met deze lossing te Amsterdam is voor de
„Vikingen", van de Noorsche reedery Rasmus
Mac Hue, het jachtseizoen 1936'37 achter
den rug.
Een onzer moedigste medewerkers heeft van
het tankterrein der K. N. S.M. by Schelling-
woude het schip opgezocht, om naar enkele
byzonderheden te informeeren en wat dat be
treft hebben de Noorsche zeelieden in geenen
aeele teleurgesteld. Zoowel de eerste officier E.
Gleditsch als de tweede officier L. Nilsen heb
ben alle inlichtingen verschaft en met opge-
wekten ijver voerden zy ons door de ingewan
den van deze dryvende fabriek. En overal waar
we kwamen, was het even imposant en even....
vettig, terwyl het geheele schip, van onder tot
boven, van een penetrante traanlucht was door
trókken.
Vergezeld van den eersten officier begon deze
omwandeling op de brug en daar bleek al da
delijk, dat deze reedery door een vooruitstre-
venden geest wordt geleid. Een brug om van
te watertanden. Nautische volmaaktheid met
het comfort der wachthebbenden vereenigd!
En dat mag ook wel, want al wordt het Zuid
poolgebied alleen in den zomer bezocht, het
klimaat is ook dan lang niet paradyselyk. Na
de brug brachten we een bezoek aan de ver-
blyven, keken even in het machtige draadlooze
station en daalden vandaar af naar 'tdek, dat
hier beter een slagveld mocht heeten.
In het achterschip bevindt zich namelyk een
sleephelling, waarlangs de geschoten walvisch,
door machtige stalen kaken vastgeknepen, met
een 100-tons winch wordt opgetrokken. Zoo
komt het doode beest aan dek, waar het tus
schen twee lage en zware stalen schotten voor
een al te wild heen en weer rollen wordt be
hoed. Op het dek immers begint de de
montage. Eerst komt het walvischspek, in het
Engelsch, zéér welsprekend, „blubber" genaamd,
dat met geweldige messen wordt afgesneden en
direct in de kookketels verzinkt. Voor het vel,
het vleesch en de beenderen zyn afzonderlyke
kuipen, doch de behandeling gaat toch vlugger
dan met de potvisschen, die aan onze kust
aanspoelden. Met een machtige stoomzaag
wordt het dier zonder omslag in mooten gezaagd
en in enkele uren is de zaak afgeloopen. Al
thans uitwendig, want met de brokken gaat de
fabriek beneden aan het werk. Het walvisch
spek wordt een uur of tien, het vleesch nog
wat langer gekookt en via velerlei tanks en
machines blyft tenslotte de traan over, die in
de ladingstanks wordt opgeslagen.
Geheel beneden ligt de fabriek, waar de be
handeling begint in een klein doch veni/nig
machientje, dat spek en vleesch met vlijm
scherpe, draaiende messen tot snippers snydt.
Deze snippers worden vervolgens in machtige,
wentelende ketels „au bain Marie" gekookt en
zoo zoetjesaan ontstaat dan de traan, die
wegdrupt naar een bezinktank, waar mogelijke
vaste stoffen op den bodem tot rust komen.
De schoone traan wordt opgeslagen, het be
zinksel wordt nog eens onder handen genomen,
zoodat er met recht geen drupje verloren gaat
en het wnardelooze residu slechts enkele pro
centen van het oorspronkelijke gewicht be
draagt, waaronder nog onbruikbare stoffen als
darminhoud enz.
Maar al vormt de afval slechts enkele
procenten, toch is het nog genoeg, om er
een transportband voor de verwydering op
na te houden. Want in het afgeloopen sei
zoen zijn er ongeveer veertienhonderd wal-
visschen gevangen, in gewicht varieerend
van 130 tot 50 A 60 ton, zoodat men wel
kan begrijpen, dat deze drijvende fabriek
op zijn jachtstation als continubedrijf moet
werken. De trappen en de dekken zijn daar
bij met een glibberigheid bedekt, die
het loopen bij stilliggend schip reeds tot
een riskante onderneming maakt en zoo
kan men zich denken, wat de opvarenden
in vol bedrijf moeten meemaken. Zwaar
slingerend schip de Zuidelijke zeeën zijn
berucht om haar deining! glibberigheid
rondom, benauwde warmte beneden, ijzige
koude aan dek en een zoo intense traan-
walm, dat er een geforceerde ventilatie noo
dig is, om er te kunnen vertoeven.
Ook buiten het seizoen valt er genoeg werx
te verrichten, want de „Vikingen" is een stoom
schip, dat de ketels met vloeibare brandstof
stookt. Voor de geheele reis laadt het éénmaal
vloeibare brandstof, die dan in de ladingtanks
wordt opgeslagen en met het vorderen der
werkzaamheden komt de traan in de leegge-
stookte tanks. Dus permanent tank schoon
maken en dat werkje hebben we in een geloste
tank mogen zien. Peilloos diep beneden, in een
tank, waar aan alle ijzeren deelen de klodders
gestolde traan hingen, waren halfnaakte werk
lieden bezig, dit stolsel byeen te schrapen, met
emmers op te halen en in een naastgelegen
tank te ledigen. Want ook deze restanten moe
ten nog nuttig worden gebruikt. De volgende
stap is het uitboenen met heet sodawater, zoo
dat de traan verzeept en er slechts een walg-
lyk vuil en week schuim overblyft. Nadat dit
eveneens verwyderd is een zeer merkwaar
dige sensatie dat gerucht- en gewichtlooze
schuim te scheppen! wordt de tank nage-
spoten, drooggepompt en geventileerd. Dit is
wel de gemakkelykste reiniging, want een
spoortje traan in de brandstof maakt niet uit,
doch andersom, als de onverzeepbare, minerale
olie verwijderd moet worden, komt er nog wat
anders kyken. Ook een minimaal restantje
stookolie door de traan zou zich door petro-
leumsmaak aan het eindproduct blyven ver
raden.
Vandaar ook, dat de „Vikingen" een be
manning voert, die voor een vrachtschip wel
uniek zal zyn: 187 man! Niet in de gebrui
kelijke drie, doch in vier diensten verdeeld:
dek. machine, civiele dienst en „workmen",
De R.K. Bridge-club „Haarlem"
organ, op ZONDAG 9 MEI a.s.,
des middags om 1 uur e«u
BRIDGE-DRIVE, in het Geb.
van den H.K.B., Tempeliersstr.
Haarlem.
De inschrijfkosten bedragen 1.
p. p., bij inschrijving te voldoen.
Gespeeld wordt volgens Scheve-
ningsch systeem.
Inschrijven tot en met 3 Mei
bij A. WESTERMAN, Damiate-
straat 28 en bij de heeren P. en
M. MURINGER, Schoterweg 142
en telefonisch onder no. 12003.
De laatste categorie vormen de eigenlyke
walvischjagers en traanbereiders.
Zooals de eerste officier ons vertelde, verloopt
een jachtseizoen als volgt: in October ver
trekken de walvischvaarders de maatschappy
bezit drie schepen eerst naar het Neder
landsche eilandje Curasao in West-Indië,
waar voor de geheele trip een 12.000 ton stook
olie wordt aangeschaft. Van Curasao gaat de
trip naar Walvischbaai in Zuid-Afrika en on-
dertusschen zyn de eigenlijke jagerschepen op
eigen gelegenheid van Noorwegen derwaarts
vertrokken. Deze jagers zyn kleine snelle sche
pen, met elf man bemand, waarvan elke wal
vischvaarder er een zestal medekrygt. In Wal
vischbaai ontmoeten de schepen elkander, daar
worden drie smaldeelen gevormd en dan gaat
het Zuidwaarts tot aan het jachtgebied, dat zich
in verband met het uitmoorden van deze
diersoort steeds Zuidelyker uitstrekt. Het
eerste offer viel het vorig jaar op 1 December
en op zeven Maart van dit jaar vond kapitein
EmilHaga het welletjes. Toen had hy veertien
honderd walvisschen, ieder a 120 vaten traan,
geschoten en maakte de Zuidelyke ■winter een
langer verblijf onrendabel. Het weer was door
gaans goed geweest, doch de buit was beneden
de verwachting gebleven. Slechts de gestegen
traanprijs had het goed gemaakt. En, zoo
als de stuurlieden zich zeer positief uitlieten:
„Nog een paar jaar en de zee is afgevischt.
Tegen het moderne jagen is de vischstand niet
opgewassen."
Zoo waren de indrukken, die wy in dit
dryvend slachthuis mochten opdoen. Het
was alles byzonder boeiend en grootsch,
doch over het geheel hangt toch een sfeer
van ellende en dood. Van machtige en toch
zoo machtelooze dieren, die om hun vleesch
en spek meedoogenloos met kanonnen en
ontplofbare patronen worden uitgemoord.
Het uitgestrekt dek krijgt dan den indruk
van een schavot en al ziet men met eerbied
op naar de veertigtons laadboomen, de stoe
re winches en de kolossale takels, met hun
zilver-glanzende, soepele staaldraden, het
idee dat zy dienen om walvischkoppen te
hijschen en te verstuwen, bederft veel.
Dit alles neemt echter niet weg, dat men
respect moet hebben voor de zeelieden, die
zoo'n geweldig bedrijf, in zulke byzondere om
standigheden, weten gaande te houden. Door
warnetten van pijpen weten zy den weg als
burgermenschen in hun broekzak en wat dan
tenslotte het onderhoud betreft: dat is pheno-
menaal! Wy hebben vele schepen gezien, van
oude zure kraken tot hypermoderne zeekastee-
len, doch een bedrijfsschip, dat van onder tot
boven zoo in de puntjes onderhouden was, zyn
wij zelden of nooit tegengekomen. Daar be
hoeft de besté Hollander zich niet voor to-
schamen.
Een geval van t.b.c.-besmetting heeft zich
voorgedaan op de openbare lagere school
aan den Schuttersweg te Hilversum. By
het laatste onderzoek is komen vast te staan,
dat elf leerlingen van ongeveer acht jaar
door een onderwijzer zyn besmet met tu
berculose.
De betreffende onderwyzer werd 14 Septem
ber 1.1. door zyn huisdokter in behandeling ge
nomen wegens kinkhoest. Tot 10 October ver
bleef de man daarvoor thuis, hetgeen langer
was dan beslist noodzakelyk. Daarna was hij
door zijn huisdokter en de cöntroleerenden ge
neesheer van den G.GD. dr. A. T. Planten ge
schikt verklaard zijn arbeid te hervatten.
Na eenige dagen kreeg hij evenwel weer hooge
koorts en bleef hy weer thuis. De huisarts kon
toen echter geen afwijkingen vinden. Toen de
patiënt daarna bloed ging opgeven, werd hij
naar het Diaconessenhuis te Hilversum ver
voerd, waar open t.b.c- geconstateerd werd.
Er werd in de klas van den betrokken onder
wijzer een onderzoek ingesteld door dr. W. C.
J. B. Hülscher, leider van het Consullatiebureau
te Hilversum. Van de 55, meest achtjarige, kin
deren werden er 51 onderzocht, waarvan er drie
positief besmet bleken.
Naderhand werd nogmaals een onderzoek in
gesteld, dat geschiedde op 31 October en toen
bleken dezelfde drie leerlingen positief besmet,
welke besmetting echter van ouderen datum
kan zyn.
De derde proef werd 27 Februari genomen.
Negen ouderparen weigerden toen medewerking
te verleenen, zoodat slechts 43 leerlingen konden
worden onderzocht.
Het resultaat van dit onderzoek was, dat by
dc drie reeds eerder positief t.b.c. gebleken
kinderen er thans zeven nieuwe positieve ge
vallen werden geconstateerd.
Eüervan moet worden aangenomen, dat het
inderdaad een kwestie van besmetting door den
onderwyzer is.
De deskundigen achten een vierde proef on-
noodig. Bij een van de kinderen, waarvan door
de ouders het onderzoek geweigerd werd, is la
ter nog besmetting geconstateerd.
Al de positief besmet gebleken kinderen wor
den thuis behandeld en gelukkig is er reden
om te veronderstellen, dat de gevolgen van ty-
aeüjken aard zijn. Het overige personeel van
de school zal nu ook onderzocht worden, als
mede de oudere leerlingen. By het massa-
onderzoek van schoolpersoneel, dat in den lande
in vollen gang is, was de onderhavige school
nog niet aan de beurt gekomen.
Kinderarts
Particulier spreekuur (voorloopig)
Di., Do. en Za. 10—10% uur
Polikliniek Mariastichting
Di., Do. en Za. 8%9%
Polikliniek Haarlem-Noord
Ma., Wo. en Vr. 8Va—9
