Granaten springen in de Spaansche hoofdstad m Het Volksfront en het Rad. Soc. congres te Carcasonne SCHOOLBRAND EISCHT ELF DOODEN De politiek van Japan EERSTE ONDERHOUD TE VENETIË Lansbury toont optimisme Het nieuws van heden DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS Gisteren vijftig dooden en 150 gewonden Waarschuwing tegen gebruik van gas De ontwapenings conferentie Delbos en Sarraut weten breuk te voorkomen Streven naar hervor ming van het kiesstelsel gjjgg Een steenkolenmijn ingestort Daladier te Londen De suikerconferentie BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: voor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f3.25; per Post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR &E N.V. DRUKKERU DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 VRIJDAG 23 APRIL - OCHTENDBLAD DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20525 Minder comité's en meer brood!" eischen de vrouwen te Barcelona De blokkade van Bilbao Moorden op religieuzen Voor negen kinderen bestaat geen hoop meer Zal het zijn houding ten opzichte van China en Rusland wijzigen Het if Schuschnigg drie uur bij Mussolini Uitstel tot einde Mei? De radicalen gevoelen zich niet thuis in het Volksfront, doch zij zien geen anderen uitweg Hij gelooft, dat men in Europa zich van den oorlogsgeest verwijdert De meening van Washington Zeven mijnwerkers bedolven; één doode Zelfkennis In een critiek stadium gekomen NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen repel 50 et, Ingez. mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cenl per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek. MADRID, 22 April. (Havas). Vanmiddag om vier uur is het bombardement van de Spaansche hoofdstad weer begonnen met een groote felheid. Onder de projectielen, die neerkomen, bevinden zich brisantgranaten en brandbommen. Om vjjf uur twintig waren 21 granaten op de Gran Via gevallen en 30 in de wijk van de Calle de Toledo. Men schat het aantal slachtoffers van vandaag op 50 dooden en 150 gewonden. Hulpafdeelingen werken samen bij het blus- schen van branden en het vervoeren van ge- Wonden. In de Calle de Alcala is een op een steiger werkende arbeider door een granaat ge dood, terwijl twee voorbijgangers gewond wer den. De trams rijden leeg en langzaam door. Er is geen enkele paniek waar te nemen. De toestand der rechtschen in de Univer- siteitswijk wordt dagelijks nijpender. Naar raming zitten 3500 hunner belegerd in de verschillende gebouwen. Aan de oevers van de Manzanares hebben de nationalisten eenige putten gegraven, om hun Watervoorziening te verzorgen. Hun pogingen om drijvende bruggen te bouwen in plaats van de door de regeeringsbatberijen vernielde, misluk ten. De regeeringstroepen, die opgesteld zijn aan beide kanten van de passage, die de Universi- teitswijk verbindt met het Casa de Campo, zijn Voortdurend op hun hoede en richten bij het eerste alarm een kruisvuur van automatische Vuurwapenen en kanonnen op den vijand. Vanmorgen hebben de nationalisten in den sector Barrio Usera bij verrassing een aanval ondernomen, waardoor de regeeringstroepen Werden gedwongen een door hen bezette loop graaf te ontruimen. De regeeringstroepen on dernamen een tegenaanval en heroverden de loopgraaf, terwijl zij eveneens de loopgraaf van Waaruit de aanval der rechtschen was ingezet, Veroverden. Vanmorgen is aan het front van Pozoblanco een rechtsche compagnie, bestaande uit 175 man, haar de regeeringstroepen overgeloopen, nadat de manschappen hun officieren gedood hadden. Sedert den middag richt het geschut der link- schen een buitengewoon hevig voorbereidend vuur op de stellingen der rechtschen. i Op het San Juanplein te Barcelona heb ben talrijke vrouwen, onder het geroep „Weg met de comité's", „Minder comité's en meer brood" betoogd. Tevens scheurden aldus het Duitsche Nieuwsbureau de vrouwen de propagandabiljetten der Anarchistische Federatie af. De politie moest ingrijpen om de orde te herstellen. Drie personen werden hierbij gedood en 17 gewond. De Britsche regeering heeft aan de reeders instructies gegeven inzake de vaart in de Noor delijke Spaansche wateren. Ten aanzien van den toestand voor Bilbao kan de regeering den sche- ben niet aanraden de haven binnen te loopen. Wat betreft Santander en Gijon is de vaart °nderhevig aan risico, dat evenwel iederen dag wisselt, zoodat de regeering geen raad van Permanent karakter kan geven. Verder bevestigt zü de verklaring van Eden in het Lagerhuis, dat de schepen in volle zee beschermd zullen worden. ifa lange en moeizame onderhandelin gen is het bekende bergspoor van Ler- Pioos (Oostenrijk) verkocht aan de Deiersche Bergspoor A.G., een feit, ivaarvan men belangrijke verwachtin gen heeft in verband met het vreem delingenverkeer Een zeker aantal Britsche parlementsle den denkt er over naar Bilbao scheep te gaan, aan boord van het s.s. Backworth, groot 2481 ton, dat met een lading van 200 tón levensmiddelen, gekocht door de Brit sche vakvereenigingsbeweging, te Imming- ham er op wacht om in zee te steken, tot nog meer levensmiddelen en geneesmidde len, ter waarde van 2000 pond, aan boord zijn gebracht. Hoewel er geen teekenen zijn, die erop wij zen, dat een van beide partijen in den Spaan- schen burgeroorlog voornemens zou zijn strijd gassen te gaan gebruiken, heeft de Britsche re geering het eenige dagen geleden toch nuttig geoordeeld, beide partijen te waarschuwen en te wijzen op het gevolg, dat het gebruik van strijdgassen zou hebben voor het aanzien van de schuldige partij. Deze waarschuwing is overhandigd door be middeling van de Britsche vertegenwoordigers te Hendaye en Valencia. De regeering te Valencia heeft geantwoord, dat zij niet voornemens is over te gaan tot het gebruik van strijdgassen; Franco heeft nog niet geantwoord. Het comité van deskundigen, dat belast is met de bestudeering van het vraagstuk der terugtrekking van buitenlandsche vrijwilligers uit Spanje, zal morgen voor de eerste maal bijeenkomen. Verschillende Orden en Congregaties hebben onlangs nieuwe statistieken gepubliceerd over de slachtoffers in Spanje. Volgende getallen worden als authentiek aangegeven. Van de Paters Lazaristen werden 26 leden ge dood, waaronder 18 priesters. Van de Paters Augustijnen werden 133 mon niken te Alcala de Henares gevangen genomen; vijf werden er gedood te Madrid en twee in Malaga. Van de Salesianen werden 36 leden gedood, waaronder ook zusters. Meer dan 400 Salesianen en 66 zusters bevinden zich nog in de gevangenis of in levensgevaar. Van de broeders der Christelijke Scholen wer den er in de provincie van Madrid 10 broeders van het noviciaat Grinon doodgeschoten. Van do leden in de provincie Barcelona is nog geen enkel bericht binnengekomen. Zeventig broeders konden deels naar Frank rijk, deels naar Italië vluchten. In de inrichting te Moncada werden 5 broe ders gedood, in Saltol en in Gerone 2. De Paters Oblaten hadden in Juli 1936 20 Paters en 48 Fraters in Spanje. Te Pozuela werden 1 priester gedood en 6 fraters scho lastieken. Het klooster te Urnieta is afgebrand. Van de Paters Claretanen werden 50 leden van de orde gedood, waaronder 9 priesters, 35 studenten en 6 leekebroeders. op den Grebbe berg TALLINN, 23 April. (D. N. B.) Het aantal dooden by den schoolbrand in Killinginoe- me aan de Estlandsch-Letlandsche grens is gestegen tot elf, doordat zeven zwaarge wonden zijn bezweken. Bovendien zijn nog negen kinderen zóó ernstig gewond, dat geen hoop op levensbehoud bestaat. De onderwysautoriteiten hebben besloten voorloopig het vertoonen van films in scholen te verbieden. LONDEN, 22 April (A.N.P.) De „Daily Telegraph" meldt, dat de te Tokio verschijnende bladen een belangrijke wijzi ging in de Japansche politiek ten opzichte van China en Rusland doen verwachten. Volgens genoemde bladen herwint het ministerie van Buitenlandsche Zaken, on der leiding van minister Sato, van het extre mistisch militaire element den controlee renden invloed in buitenlandsche aangele genheden. Indien dit zoo is, zal de houding van Japan ten aanzien van China geheel verschillend zijn van wat zij in de afgeloopen vijf en een half jaar is geweest. Sato zal ongetwijfeld streven naar vrede en samenwerking op den grondslag van China's gelijkheid met Japan. Ook zal hij streven naar betere betrekkingen met Rusland. Volgens berichten, welke niet officieel beves tigd zijn, zouden de ministers van Oorlog en Marine, generaal Nakamoera en admiraal Yonai de algemeene lijn van Sato's politiek hebben goedgekeurd. Dit zou beteekenen, dat de burgerlijke ele menten de macht over Japans lot hebben her kregen. Het is evenwel niet meer dan natuur lijk, dat men tegenover de waarschijnlijkheid van deze ontwikkeling eenigszins sceptisch staat, totdat zij in de practijk duidelijk tot uiting is gekomen. Bij zijn terugkeer te Tokio zag Sato dat Japan, dat bijna zes jaar lang zijn aandacht op het Verre Oosten had geconcentreerd, zijn ruimen blik op de wereld verloor. Hy stelde zich on middellijk tot taak, verbetering in deze ziens wijze te brengen, S VERWACHTING: Meest matige wind uit H Westelijke richtingen, half tot zwaar be ll wolkt, weinig of geen regen, iets zachter. E VERDERE VOORUITZICHTEN: Opkla- H rend, zacht. illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllliH VENETIË, 22 April. (Havas). Na de stad bezichtigd te hebben heeft de Oostenrijk- sche Bondskanselier Schuschnigg in een restaurant het noenmaal gebruikt. Om vier um: begaf hij zich naar Mussolini, met wien hij een bespreking had, die tot zeven uur duurde. Morgenochtend zullen de staatslie den een tweede onderhoud hebben. De Giornale d'Italia publiceert een hoofdarti kel van zijn directeur, volgens hétwelk bij de besprekingen tusschen Mussolini en Schusch nigg de volgende punten behandeld zullen wor den: De Italiaansch-Oostenrijksche betrekkin gen en de betrekkingen der beide landen met de nabuurlanden in het algemeen; de werking der protocollen van Rome; de politieke belan gen van Italië en Oostenrijk ten aanzien van het Duitsch-Oostenrijksche accoord van 11 Juli 1936 en de latere accoorden tusschen Italië en Duitschland, gebaseerd op de as Rome-Berlijn; de uitwerking van de Italiaansch-Joego-Slavi- sche accoorden op de politieke belangen van Oostenrijk en op het stelsel der protocollen van Rome; de kwestie van de restauratie der mon archie in Oostenrijk en de in sommige landen bestaande neiging, te trachten Oostenrijk te verwijderen van de drie punten van zijn politie- ken koers, de zorg voor de protocollen van Rome, de Duitsch-Oostenrijksche accoorden en de Duitsch-Italiaansche accoorden. Volgens het blad zal de ontmoeting te Venetië vooral ten aanzien van het laatste punt ophel dering brengen. De verklaringen, die Schusch nigg naar aanleiding van zijn jongste bezoek aan Boedapest heeft afgelegd, sluiten volgens de Giornale de mogelijkheid uit van een nieuwen koers der politiek van Weenen, waarbij deze zich zou afkeeren van de traditioneele samen werking met Italië. LONDEN, 22 April. (Reuter) Het bureau van de ontwapenings-conferentie te Genève heeft de Britsche regeering gevraagd of zij bezwaar had tegen het uitstellen van de vergadering, welke was bepaald op 6 Mei, tot einde Mei. De Britsche regeering antwoordde, dat zij hierte gen geen bezwaar had. De juiste datum zal worden vastgesteld, wan neer alle antwoorden zullen zijn ontvangen. f:' De Koning van Egypte is vergezeld van zijn moeder vertrokken. Bij hun vertrek uit Calais naar Engeland (Van een bijzonderen correspondent) Het oude Zuid-Fransche vestingstadje Carcasonne met zijn middeleeuwsche mu ren, is nog altijd een burcht; zjj het in den politiek-figuurlijken zin van bolwerk van het Fransche radicalisme. In Carcasonne en omgeving hebben socialisten en communis ten de radicale hegemonie niet kunnen aantasten. Dit is geenszins bevreemdend, want met de „Midi" in het algemeen heeft de streek van carcasonne gemeen, dat 't bewoond wordt door- vele kleine en gemiddeld-groote grondbezitters en wie is meer aan den privaten eigendom ge hecht dan de bezitter van grond, of hij er nu veel of weinig van zijn domein mag noemen? Op Carcasonne waren Zondag de oogen van politiek Frankrijk gericht, in het bijzonder die van de rechtsche kringen. Het was daar, dat het congres gehouden werd van de „Jeunesses Radicales". Rechtsch had dit congres tegemoet gezien, zoo'n beetje in de verwachting van: van Carcasonne zal de ondergang van bet Volks front uitgaan. Deze verwachting is bedrogen ge worden. Het is een feit, dat in de radicaal-socialisti sche gelederen ontstemdheid en onbehaaglijk heid heerschen over de houding, die de Volks- frontregeering ten aanzien van zekere eischen De twee Japansche vliegers, die met de „Verheven Wind" een recordvlucht maakten, hébben een bezoek gebracht aan 't Fransche vliegveld Le Bourget LONDEN, 22 April (Reuter) Lansbury is vandaag uit Berlijn teruggekeerd. Hij verklaarde te hopen een bezoek te kunnen brengen aan Mussolini. Voorts zeide Lans bury, dat hij er van overtuigd is, dat de rampspoed, die: een oorlog voor de wereld zou beteekenen, vermeden zal worden, en dat hij gelooft, dat men zich van den oor logsgeest verwijderd. „Ofschoon Hitier en ik er ons rekenschap van geven, dat er moeilijkheden zijn, geloof ik, dat Hitier, evenals ikzelf, niet van meening is, dat met goeden wil de moeilijkheden onoverkomelijk zullen blyken", Een toespeling makende op het resultaat der niet-inmengingscommissie, zeide Lansbury, niet de reden te zien, waarom de mogendheden niet bijeen zouden komen ten behoeve van den internationalen vrede. Lansbury is van mee ning, dat het bij wijze van proef gedane aanbod van Hitier, samen te komen met de andere mogendheden, uiteraard na raadplegingen, met open armen zou behooren te worden ontvan gen. „Niemand is het meer dan ik oneens met den regeeringsvorm in Duitschland, maar dat is een kwestie, welker regeling alleen aan het Duitsche volk behoort." Te Washington beschouwt men de verkla ringen, die Baldwin en -Neville Chamberlain over het onderhoud tusschen Hitier en Lans bury hebben afgelegd, als een onweerlegbaar bewijs van een langzame, maar voortdurende wending der Europeesche politiek in de rich ting van de economische ontwapening, die door Huil bepleit wordt. In gezaghebbende kringen uit men zijn vol doening daarover. Men onthoudt zich echter van geestdriftige woorden, met het oog op de gematigdheid en de voorzichtigheid der jBritsche verklaringen. der extremisten van het front aanneemt en van het weinige ontzag, dat zjj aan. de C.G.T. weet in te boezemen. Aan deze ontstemdheid en onbehaaglijkheid is echter te Carcasonne niet in zoo scherpen en veelbeteekenenden vorm uitdrukking gegeven, als in rechtsche kringen wel verwacht en ge hoopt werd. Voor een groot deel is dit zeker toe te schrijven aan het overwicht, dat in de radi cale partij de oude rotten der politiek op de jongeren weten uit te oefenen. Door de delegaties der jongeren werden woorden gesproken aan het adres der regeering, die meermalen de kracht van sommaties had den, wat betreft het onaantastbare en ten koste van alles te verdedigen recht voor ieder op vrijheid van pers, van vereeniging, van ver gadering, van woord en van arbeid. Vrijheden, welke in het verleden door de regeering, onder druk van Communistische Partij'en C.G.T. lang niet altijd gerespecteerd zijn. Maar na de kalmeerende tusschenkomst van enkele vooraanstaande, oude leden als Delbos en Sarraut, die het debat handig overbrachten naar het terrein van de buitenlandsche en de aJgemeene politiek, werd het congres besloten met een motie van aanhankelijkheid en trouw aan het Volksfront. Weliswaar onder zekere voorwaarden, maar het algemeene congres van de radi cale party, dat vorigen zomer te Biarritz werd gehouden en waar het er rond de deelname van de radicale partij aan het Volksfrontbe wind heel wat warmer toeging, werd eveneens met zoo'n tamme motie van „adhaesie en trouw onder voorwaarden" aangenomen. Aan de vervulling van deze voorwaarden heeft sindsdien nogal eens wat gehaperd, en niette min bleven de radicalen deelnemen aan het Volksfront en bleven zij de Volksfrontregeering meehelpen in het zadel blijven. Men kan dan ook zeggen, dat het Congres van Carcasonne de door rechtsch zoo begeerde groote scheuring in het Volksfront niet nader in zicht heeft ge bracht. Dit behelst nog niet, dat de radicale party zich in het Volksfront ook geheel op haar ge mak bevindt. Maar zij schijnt geen andere mo gelijkheid te zien, waarvan zij voor de macht van de partij heil verwachten kan. De vanuit rechtsche kringen nogal eens naar voren ge brachte idee van een nationaal front, dat, wan neer het inderdaad tot een fusie van de com munistische en socialistische partyen in één groote Fransche arbeiderspartij mocht komen, slechts bestaan kan in een samengaan van de radicalen met de verschillende rechtsche groe- pecringen, schijnt de radicale leiding vooralsnog allerminst aan te lokken. Waarschijnlijk is zy van oordeel, dat, wanneer de radicale party zich.in een dergelijk frontverband aan het kie zerscorps zou voorstellen, zij niet minder de verliezende partij zou zijn, dan het geval was, toen zy in het voorjaar van 1936 in het ver band van het Volksfront optrad. Wat ons dan ook van het congres van Carcasonne als de voornaamste winst voor komt is de met veel klem naar voren ge brachte noodzaak van een hervorming van het Fransche kiesstelsel, waarmede niets anders dan de invoering van de evenredige vertegenwoordiging bedoeld is. Onder een stelsel van evenredige vertegen woordiging zou iedere partij geheel op zichzelf staand en met het eigen, onverwaterde pro gram naar de gunst der kiezers kunnen din gen en de radicale partij zou het dan niet noodig hebben monsterverbonden aan te gaan. zooals zij voelt, dat het Volksfront er een is en als een z.g. nationaal front met de rechtsche partijen voor haar niet minder er een zijn zou. Het is dan ook niet uitgesloten, dat uit 't voor de radicale partij onder verschillende opzich ten beschamende Volksfront-experiment, in Frankryk eindelijk de verwerkelijking van de evenredige vertegenwoordiging geboren wordt. LONDEN, 22 April (Havas) By een instor ting in een steenkolenmyn te Brodsworth zyn zeven arbeiders bedolven. Zij konden snel wor den uitgegraven, doch één is overleden en de zes anderen werden gewond. Zy zijn in het ziekenhuis van Doncaster opgenomen. LONDEN, 22 April. (Havas). Hedenmiddag heeft Eden ter eere van den Franschen minister van Landsverdediging, Daladier, een lunch aan geboden. Verscheidene leden van de regeering en van den generalen staf zaten hierby aan. Daladier was des middags tegenwoordig by een receptie te Manchester, welke de burgemees ter te zijner eer heeft georganiseerd. Opnieuw werd Madrid gebombardeerd; het aantal dooden was gisteren 50. Vrouwen hou den hongerbetoegingen in Barcelona. Britsche parlementsleden zouden scheep gaan met le- vensmiddelen voor Bilbao. Het eerste onderhoud van Schuschnigg met Mussolini duurde drie uur. In het Britsche Lagerhuis is de nieuwe positie van België in verband met den Volkenbond ter sprake gekomen. Een Duitsch generaal over de general e-staf-besprekingen. De suikerconferentie is in een critiek stadium gekomen. Vóór Woensdag a_s. wordt geen over eenstemming verwacht. By" instorting in een Engeische steenkolen mijn kwam een arbeider om het leven, terwijl zes anderen gewond werden. Men meent te mogen verwachten, dat Japan zyn politiek ten aanzien van China en Rusland zal wijzigen in gunstigen zin. Na een bezoek aan Rome is Goering te Napels aangekomen. De Britsche regeering heeft geen bezwaar tegen uitstel van de ontwapeningsconferentie tot ein de Mei. Lansbury betoonde zich na het onderhond met Hitier optimistisch. De schoolbrand in Estland kostte elf kinderen het leven, terwijl voor nog negen slachtoffer tjes geen hoop meer bestaat. De Raad voor de Scheepvaart te Batavia heeft voortgezet het onderzoek naar de ramp van de Van der Wyck. In de openingsrede by de jaarvergadering der K. N. A. C. heeft de voorzitter gewezen op de zware lasten, welke op het autoverkeer drukken. Hoogere ontvangsten bij de Ned. Spoorwegen. Prof. dr. J. Drerup, hoogleeraar te Nijmegen, is benoemd tot eere-doctor der Atheensche Universiteit. New-Yorksche Beurs: Slot lager. Na de opsomming van allerlei voor komende lastige menschen gisteren het lijstje werd nogal lang komt een lezer tot de openbare bicht: „Ge makshalve reken ik mezelf tot de on- uitstaanbaren, omdat ik van alles wat zal hébben." Dit kan van veel zelf kennis getuigen en zelfkennis is altijd een prijzenswaardige eigenschap. On ze hulde! Maar daarna wordt ons op den man af gevraagd: ,jEn tot wélke groep (soort) van lastige menschen rekent u uzelf?" Nu, met de hand op ons hart kunnen we verklaren: tot geen enkele groep. De inzender heeft gelijk: ,(Er zijn ook een heéléboel lieve menschen." Welnu: al willen we lie ver niet voor „lief" doorgaan (de he mel beware ons!) toch geven we den inzender vergunning ons onder de bijna-volmaakten te rangschikken. Neen, zeg nu niet, dat die niet be staan. We weten dan bij de grootste groep te behooren. De meeste men schen denken diep in hun ziel dat ze eigenlijk héél goed zijn. Er zijn te weinig die tot een zelfkennis komen van den briefschrijver. LONDEN, 22 April (Reuter) In een rede voering aan het jaarlijksche banket van het Britsche beetwortelsuikergenootschap heeft de earl of Feversham, de parlementaire secreta ris van den minister van Landbouw verklaard, dat de suikerconferentie thans in de critieke phase is gekomen. Men meent te weten, dat de suikerconferentie vandaag eenige lichte vorderingen heeft ge maakt, doch geeft te verstaan, dat tot dus verre de door de Russische delegatie gemaakte reserves een emstigen hinderpaal vormen voor een doen opschieten der werkzaamheden. Het schynt, dat men de hoop heeft opgegeven vóór Woensdag a.s. tot overeenstemming te komen, en de Britsche autoriteiten zoeken thans naar een lokaal, waar de conferentie na dien dag zal kunnen worden voortgezet. INl i> iI 11 m 11 m 11 i m iv/. Stand op Vrijdag 1 uur v-m.: 754 Vórige stand: 360.9

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1937 | | pagina 1