De opmarsch in Biscaye door
de rechtschen voortgezet
1
k - m
ri
1
De „Potato Jones" der romantiek en
de „Potato Jones" der werkelijkheid
Vrachtauto botst
tegen autobus
Het nieuws van heden
b
«li
Blaffende honden
hij ten niet
f
KROON-BEHANGSELS
Nazi's te Weenen
gearresteerd
ONGERUSTHEID OVER
SPORTVLIEGER
DE BAROMETER
II
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
EXTBA TIJDING
DAGBLAD LM TC EG EVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
ZATERDAG 24 APRIL - AVONDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20528
Benarde positie der
regeeringstroepen
De val van het strategisch belang
rijke dorp El Orrio is te
verwachten
De verdedigingsraad
te Madrid opgeheven
De „Vliegende Pater"
naar beneden gestort
Hij komt er echter zonder letsel af
De eerste rede van
Koning George VI
De misdadigheid in de
Vereenigde Staten
Pater Schulte, de „vliegende missionaris"
bij zijn vliegtuig
De staking in Kent
Het vakverbond dringt aan op
werkhervatting
Aardappelen-Jones is niet zoo
boos als de „oorlogscorrespon
denten" wel doen voorkomen
Hij wilde alleen maar
2000 pond verdienen
Ciano naar Tirana
"T
5 i
I
üfmSmmÊÈÊm
,V? v
l*vvV' WKKÊÊÊÊÊÊKfÊ
Te Brussel is aangekomen een Engelsch mailschip, dat den dienst
LondenIstanboel onderhoudt. Het schip, dat vroeger de „Stad Luik"
heette in de sluizen
Het W eer iiiiiiiiiniiniiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiniiiffi
DE ONRUST IN WAZARISTAN
Vijf der bus-passagiers min of
meer ernstig gewond
Een inval in het centraal-bureau
der in Oostenrijk onwet
tige beweging
Automatische S.O.S.-
signalen
Chineesche gevangenen
weten te ontsnappen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
VEERTIEN BLADZIJDEN
Na zijn vertrek uit Pisa niets
meer vernomen
Kleine kostwinners
Twee jongens van 9 jaar verzorgen
hun „huisgezin"
De stationskruiers te
New-York willen staken
Nog een „zit"-staking bij Ford
Zaterdag 1 Mei a.s. trekking loten CK6DIT-
NATIONAL 1920 (Pr. Staatsgarantie). Hoofdprijs
1 millioen francs. Verder zeer veel prijzen y2 mll-
liocn francs, frcs. 200.000, frcs. 100.000, frcs. 50.000,
enz. Storting voor een deelname, welke recht geeft
op den vollen prijs, die er op valt, slechts f 2.50, 2
stuks f 4.50. 5 stuks f 10.—. Trekkingslijst wordt
gratis toegezonden. Zendt nog heden postwissel
of girostorting No. 135113 aan de firma J. SANDERS,
Comm. in Effecten, Hoogstr. 4, Den Haag, Tel. 116587.
WAAGT UW KANS VOOR DE 1 MEI-TREKKING!
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel 30 ct, Ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
SALAMANCA, 24 April. (Havas) Radio
Nacional heeft in zijn laatste berichten
medegedeeld, dat aan het front in Biscaye
de rechtsche colonnes hun opmarsch op
schitterende wijze hebben voortgezet. Zeer
belangrijke stellingen zijn bezet. De vijand
trekt zich terug op den weg, van EI Orrio
in de richting van Durango.
Men beschikt nog niet over nauwkeurige ge
gevens over deze operaties in verband met het
feit, dat het terrein in deze streek zoo geacci
denteerd is.
Ook in het officieele communiqué van Franco
wordt medegedeeld, dat de opmarsch der
rechtschen aan het front van Biscaye is voort
gezet.
1 De troepen van Franco staan zeer dicht
bij El Orrio. Wanneer deze stad gevallen
zal zijn, zullen alle stellingen der regee
ringstroepen op de heuvels van Enchorta,
den berg Santa Maria en bij het dorp El
Gueta omsingeld zijn, zoodat de linkschen
terug moeten trekken, willen zij niet gie-
vangen genomen worden.
De verdedigingsliniën der regeeringstroepen
zijn in groot gevaar gekomen door de vorde
ringen, die de rechtschen hier hebben gemaakt.
Door de bezetting van het klooster Santa Ca-
talina is het verkeer op den weg van Modragon
naar Villa Real, dat sinds Augustus onderbro
ken was, weder mogelijk geworden. De heuvel
Udala, die van groote strategische beteekenis is,
werd eveneens bezet, en de vijandelijke stellin
gen in dezen sector zijn vrijwel geheel om
ringd.
Er is een verandering gekomen in de
wijze van samenstelling van den Madrileen-
schen gemeenteraad. De nieuwe raad zal
heden zijn arbeid aanvaarden. De gedele
geerde verdedigingsraad is opgeheven.
Generaal Miaja blijft commandeerend gene
raal in den middensector met Madrid als
standplaats en heeft de plichten te vervullen,
die voortvloeien uit zijn functie van comman
dant van het leger in den middensector. De ge
meenteraad zal alle burgerlijke diensten te ver
zorgen hebben, terwijl de politiedienst zal worden
beheerd door organen, die aan het ministerie
van binnenlandsche zaken ondergeschikt zijn.
Franco heeft tot de Britsche regeering een
nota gericht, waarin medegedeeld wordt,
dat de in handen der regeering van Valen
cia zijnde Middellandsche Zee-havens door
mijnen zullen worden versperd.
In zijn radiotoespraak van gisteren verklaarde
Queipo de Llano, sprekende over de nota, die
Valencia kortgeleden aan de Britsche regeering
heeft overhandigd over het gebruik van gifgas
sen, dat de regeeringstroepen reeds verschei
dene malen gebruik van gas hebben gemaakt.
De rechtschen, zeide hij, hebben nooit eraan
gedacht, gifgassen te gebruiken, hoewel zij in
staat zouden zijn, op alle aanvallen van dezen
aard te antwoorden.
De bekende missionaris dr. Paul Schulte, de
directeur van de Miva, is tijdens een vlucht
boven de ijsvelden in den Poolcirkel bij Fort
Albanië naar beneden gestort. Behalve de „Vlie
gende Pater" bevonden zich op het oogenblik,
dat de ramp plaats greep, nog drie andere pas
sagiers in het toestel. Geen hunner heeft eenig
letsel bekomen. Pater Schulte was bij een lan
ding ^sneeuwblind" geworden, zoodat hij afgleed
en daarbij nog vrij fortuinlijk terecht kwam.
Onmiddellijk is een hulpexpeditie met honden
en sleden uitgetrokken om den piloot en zijn
medepassagiers te redden.
Pater Schulte keerde juist terug van een ex
peditie in de Noordelijke Ijsvelden, waar hij
post, levensmiddelen en verbandstoffen had
afgeleverd aan de verafgelegen missieposten in
den Poolcirkel.
Dit is de tweede maal gedurende de 20 jaar,
dat Pater Schulte vliegenier is, dat hein een
ongeluk is overkomen.
LONDEN, 24 April (Havas) Koning Ge
orge VI heeft gisteren te Windsor, ter gelegen
heid van de onthulling van een gedenkteeken
voor zijn vader, zijn eerste openbare rede ge
houden.
Hij bracht daarin hulde aan de nagedachtenis
van Koning George V en sprak de hoop uit bij
de vervulling van de zware taak, waarvoor hij
en zijn gemalin zich geplaatst zien, het ver
trouwen en de genegenheid der volken van En
geland en het Britsche Rijk te mogen ont
vangen.
NEW YORK, 24 April. (Havas). Edgar
Hoover heeft voor 900 Amerikaansche dagblad
directeuren een toespraak gehouden, waarin hij
als chef van het federaal bureau voor crimi
neel onderzoek de pers verzocht een voortdurende
publiciteit te geven aan de gepleegde misda
den, teneinde mede te werken in den strijd
tegen de misdaad. Hoover citeerde getallen,
waaruit bleek, hoe groot de taak van de poli
tie is. Verleden jaar zijn 1.333.526 belangrijke
misdaden in de Vereenigde Staten gepleegd.
Iedere veertig minuten werd een misdaad be
gaan, iedere tien minuten een diefstal met
braak, iedere twee minuten een eenvoudige
diefstal en om de veertig seconden een kleine
diefstal.
LONDEN, 24 April. (Havas.) De secretaris
generaal van het vakverbond, Bevin, heeft gis
teravond een verklaring gepubliceerd, waarbij
hij de stakers der transportondernemingen in
Kent en de aangrenzende graafschappen ver
zoekt het werk te hervatten om mogelijk te
maken, dat hun eischen op regelmatige wijze
worden onderzocht en door de transportarbei
dersfederatie aan de directies der maatschap
pijen worden voorgelegd.
Te Windsor in Berkshire is een gedenk
George V onthuld door Koning George VI
woordigheid van de meeste leden der ko
werd gevormd door het kasteel van Win
zijn naam ontleent. Het gedenkteeken,
twee fonteinen, is een geschenk van de
Windsor in Canada. Op de foto ziet men
George VI en zijn gemalin Koningin
Gloucester staan geheel rechts, voor hen
deken van
teeken voor den overleden Koning
De plechtigheid had plaats in tegen-
ninklijke familie, waarbij de achtergrond
dsor, waaraan het Engelsche vorstenhuis
bestaande uit een marmeren cenotaaf en
bevolking van Windsor in Engeland en
zeer duidelijk Koningin Mary, Koning
Elizabeth. De hertog en hertogin van
de Aartsbisschop van Canterbury en de
Windsor
LONDEN, 24 April (Eigen ber.) Wij heb
ben heel wat gehoord van den vermetelen
blokkade-breker „Potato Jones", gezagvoer
der van de „Marie Llewellyn" die, zooal
niet uit mensclienliefde, dan toch omdat hij
er 2000 mee verdienen kan, zijn aardap
pelen wil afleveren aan de hongerige Bas-
ken.
„De Spaansche marine! Ik heb nooit ge
hoord, dat er na de Spaansche Armada (wat wij
de „Onoverwinnelijke Vloot" noemen) ooit een
vloot geweest is!" heeft hij gezegd.
Er zijn tegenwoordig zelfs twee Spaansche
vloten.
Hij heeft nog veel meer gezegd:
„Het maakt me ziek te denken, dat die Spaan
sche dons trotsch stappen over den schans van
hun miserabele oorlogsschepen, en de Britsche
marine intimideeren, en de Britsche scheep
vaart lastig vallen.
„Als er iets gebeuren moet, laat de Britsche
marine het dan doen. Dan zullen er ten minste
wat minder van die bruine booswichten zijn."
En kapt. Jones zal zijn 2000 verdiend heb
ben.
Deze schrik van den Oceaan bekommerde zich
om niets en om niemand zelfs niet om de
officieren van de Britsche torpedojagers Bra
zen en Brilliant ja, zelfs niet om den cor
respondent der „Daily Express".
Zijn antwoorden waren zooals alleen een
smokkelaars- of zeerooverskapitein uit een
boek ze geven zou:
„Hoe laat gaat u onder stoom?"
„Dat zul je wel zien."
„Waar gaat u heen?"
„Naar Avonmouth."
Avonmouth is de haven van Bristol. Natuur-
ROME, 24 April (Havas) De minister van
Buitenlandsche Zaken graaf Ciano, zal zich 28
April naar Tirana begeven. Hij zal per vliegtuig
reizen en er twee dagen blijven. De reis ge
schiedt in volledige overeenstemming met Zuid-
Slavië. De eerste uitwisseling van brieven heeft
tusschen Italië en Zuid-Slavië ten aanzien
van de Albaneesche kwestie plaats gehad, on
middellijk na het sluiten van het Verdrag van
Belgrado. Sindsdien is de overeenstemming langs
den weg der kanselarijen nader uitgewerkt. De
Italiaansche gezant te Tirana is dezer dagen
naar Rome gekomen.
Si
's t
SS
•v Krxs-
1 VERWACHTING: Meest matige, later |j
afnemende Noord-Westelijke tot Noor- Er
delijken wind, gedeeltelijk bewolkt, waar- ES:
schijnlijk droog weer, kans op nacht-
vorst, weinig verandering in temperatuur EEEE
=j overdag. EE
Hoogste barometerstand:
EE 771.6 te Akureyri.
Sr Laagste barometerstand:
754.7 te Stettin. |j
Zon op v.m. 4.45 onder n.m. 7.12 uur.
Licht op n.m. 7.42. Maan op n.m. 630 S
onder vm 3.49. Volle Maan 25 April.
IlllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIÏH
zijn mooier niet duurder
GROOTE HOUTSTRAAT 179 b. d. Houlbrug
De beroemde Aardappelen-J ones is niet
zoo kwaadaardig als de oorlogscor
respondenten wel schrijven. Hij vaart
thans rustig met zijn boot naar
Alicante. Hierboven ziet men den ouden
zeerob bij zijn vrachtschip de „Marie
Llewellyn"
lijk gaat Potato Jones daarheen. Ieder schip
gaat ten slotte naar zijn thuishaven.
„Waarom gaat u naar Engeland terug?"
„Da's mijn zaak."
„Hebt u commandant Caslon (van den flo-
tilleleider Blanche) medegedeeld, dat u den
Franschen loods van boord gestuurd hebt?"
Antwoord (schreeuwend): „Nee!"
Aan de legende van den romantischen,
schilderachtigen Britschen aardappelen-ka
pitein heeft Sir Samuel Hoare, de Eerste
Lord der Admiraliteit, helaas een einde ge
maakt, door het gesprek-weer te geven dat
per radio gevoerd is tusschen den comman
dant van den torpedojager „Brazen" en „Po-
tano Jones.
Diens uitdrukkingen waren heel wat
minder overweldigend geweest dan wij, na al
het nieuws der „oorlogscorrespondenten"
omtrent zijn persoon, hadden mogen ver
wachten.
Hier is 't gesprek:
Brazen: Welk schip?
Antwoord: Marie Llewellyn.
Brazen: Er zijn Spaansche torpedojagers in
de buurt. Raad u aan niet de territoriale wa
teren binnen te varen. (De Marie Llewellyn
begint zich te wenden).
Brazen: Waarheen gaat gij?
Antwoord: Keer terug naar St. Jean de Luz.
Wat raadt gij aan?
Brazen: Wat voor instructies hebt ge?
Antwoord: Geen. Eigen risico.
Brazen: Raad u aan niet de territoriale wa
teren binnen te varen.,
Antwoord: Keer naar St. Jean de Luz te
rug. Wel bedankt.
Dit is dus de Potato Jones der werkelijkheid:
correct en beleefd. Hij past zeker beter in het
kader van onzen tijd dan de Potato Jones der
„oorlogscorrespondenten."
Gisteren is hij met zijn schip na een zeer
geheimzinnige reis te Gibraltar aangekomen.
Volgens de „oorlogscorrespondenten" had hij
weer een van zijn booze buien. Aardappelen-
Jones schijnt zijn kalmte echter weer gauw te
hebben teruggekregen, want nog denzelfden
avond is hij, zooals het een gehoorzaam schip
per betaamt, met een waarnemer van de inter
nationale controle-commissie aan boord, met
zijn schip naar Alicante vertrokken.
Neen, alles bij elkaar, lijkt ons Potato-Jones
nog zoo kwaad niet!
SIMLA, 24 April. (Reuter). Op order der re
geering van Indië heeft generaal Coleridge de
politieke controle in Wazaristan en over de
grensstammen op zich genomen.
Het verluidt, dat hij zich naar Bannu zal be
geven.
Britsche troepen hebben bij het vliegveld van
Razmak schoten gelost. Van dooden of gewon
den wordt geen melding gemaakt.
In het dorp Nehror in den staat Al war zijn
botsingen ontstaan. De politie zag zich gedwon
gen op betoogers te vuren. Hierbij werden veer
tien personen gedood en twee en veertig ge
wond.
I
Vanochtend om half zeven is op den weg
VriezenveenAlmelo een vrachtauto met
een autobus in botsing geweest, waardoor
eenige personen werden gewond.
Op genoemd tijdstip kwam uit de richting
Vriezenveen een vrachtauto van den houthan
del De Groot uit Vroomshoop. Voor den auto
reden nog enkele voertuigen. De bestuurder
wilde deze passeeren, doch bemerkte niet, dat
uit tegenovergestelde richting een autobus na
derde. Deze bus kwam uit Almelo en vervoerde
werkloozen naar de werkverschaffing in Ambt-
Hardenberg.
Met groote kracht vloog de vrachtauto
tegen den autobus, waardoor laatstgenoemd
voertuig grootendeels vernield werd. Vijf
der inzittenden werden door deze botsing
min of meer ernstig gewond.
Met een passeerenden autobus werden de ge
wonden naar het ziekenhuis in Almelo ver
voerd.
De vrachtauto werd slechts licht beschadigd.
WEENEN 24 April. (Havas). De politie
heeft gisteravond een inval gedaan in een
lokaal midden in de stad, waar vele natio-
naal-socialisten waren bijeengekomen. Men
zou hier te doen hebben met het centrum
der onwettige nationaal-socialistische pro
paganda en den zetel der beweging in Oos-
twirijk.
Tot dusverre zijn twintig personen in hech
tenis genomen, een groote hoeveelheid propa-
ganda-materiaal is in beslag genomen.
In een officieel communiqué wordt de arresta
tie van een aantal nationaal-socialisten en de
ontdekking van een centraal bugeau der on
wettige nationaal-socialistische beweging in
Oostenrijk, bevestigd.
Uit het in beslag genomen materiaal is ge
bleken, dat dit centrum de nationaal-socialis
tische demonstraties had georganiseerd, die in
Oostenrijk naar aanleiding van den verjaar
dag van Hitier hebben plaatsgevonden, en dat
het bureau bovendien aanwijzingen gaf voor
het organiseeren van nieuwe demonstraties en
te dien einde gelden en propaganda-materiaal
ter beschikking van de demonstranten stelde.
Zeshonderd Amerikaansche vrachtschepen
zullen worden voorzien van automatische S.O.S.-
ontvanginstallaties, als gevolg van het besluit
van de Amerikaansche scheepvaartinspectie,
waarbij wordt geëischt, dat schepen, die grooter
zijn dan 550 ton, een automatisch waarschu
wingstoestel en minstens één marconist, of wel
een 24-uursdienst van marconisten moeten heb
ben.
De automatische S.O.S.-ontvanger bestaat uit
een stelsel van alarmschellen, geplaatst in de
radiokamer, op de brug en in de hut van den
marconist.
Voordat de marconist van een zich in nood
verkeerend schip begint met het uitzenden van
noodseinen, zendt hij een signaal uit, waardoor
alle alarmschellen op de schepen, die hij per
radio kan bereiken, automatisch in werking
treden. De marconisten worden door het rin
kelen van de schellen gewaarschuwd en moeten
zich onmiddellijk naar de radio-kamer begeven,
waar intusschen het ontvangtoestel automatisch
de positie van het in nood verkeerende schip
heeft opgeteekend.
Tevens zullen deze automatische toestellen
worden voorzien van een zelf-werkenden zender,
die het S.O.S.-signaal zal blijven uitzenden, ook
wanneer de marconist door een of ander om
standigheid gedwongen is zijn toestel te ver
laten.
SJANGHAI, 24 April (D.N.B.) In de ge
vangenis te Foesjoen nabij Tsjoengking hebben
tachtig gedetineerden de cipiers overweldigd,
waarna zij met de buitgemaakte wapens een
aanval ondernamen op een naburige kazerne.
Bij het daarop volgend gevecht met de mili
tairen werden twintig gevangenen gedood en
tien soldaten gewond. De overige zestig gevan
genen wisten te ontkomen.
Belangrijke vorderingen der rechtschen aan het
front in Biscaye; de val van het dorp El Orrio
verwacht; de verdedigingsraad van Madrid
werd opgeheven.
Verscheidene nazi's te Weenen bü een inval in
het centraal-bureau dezer in Oostenrijk onwet
tige beweging gearresteerd.
Twintigduizend New-Yorksche stationskruiers
dreigen met staking.
De „Nederland" gaat haar Indië-vloot met
een nieuw motor-passagiersschip uitbreiden.
Een Zuid-Afrikaansch sportvliegtuig, de ..Sa-
charias Sais", bestuurd door den Nederland-
schen heer Proost, dat eenigen tijd geleden uit
Johannesburg vertrok met bestemming Schip
hol, heeft, volgens de Telegraaf, de laatste da
gen, na gestart te zijn in Pisa, op weg naar
Marseille, niets meer van zich doen hooren.
Dank zij aandringen van de familie te Am
sterdam hebben de Nederlandsche consuls in
Genua en Marseille zich de uiterste moeite ge
geven, nadere berichten betreffende dit toestel
te vernemen. Zij hebben zelfs weten te bereiken,
dat zoowel Italiaansche als Fransche militaire
vliegers op het oogenblik aan het zoeken zijn
op de route PisaMarseille en de familie in
Amsterdam leeft in de hoop, dat de heer Proost
misschien ergens een noodlanding heeft moeten
maken en niet in staat is geweest nog bericht
aan zijn familie te sturen.
Op de Provinciale Griffie te Serajewo vei-
schenen onlangs twee bengels van 9 jaar, die
om hulp kwamen vragen voor ,Jiun" huisge
zin. Uit het ingestelde onderzoek bleek dat deze
ouders der jongens overleden waren en dat deze
beide kinderen in den afgeloopen zomer en
herfst alleen het werk op het veld hadden ge
daan en den heelen oogst hadden binnenge
haald. Ieder der beide jongens had thuis nog
vier zusjes, die door hen ook geheel onderhouden
werden. Tijdens de lange wintermaanden had
den zij hun taak nog weten te volbrengen, maar
nu waren de beide kostwinners ten einde raad.
Daarom hadden ze 48 uur achter elkaar geloo-
pen om bij het Provinciaal Bestuur hirn nood
te gaan klagen. Onmiddellijk werden de benoo-
digde gelden verstrekt, terwijl de kleine bazen
nog de beschikking kregen over enkele werk
loozen om hun landerijen te bewerken.
NEW YORK, 24 April. (Reuter). Twin
tigduizend stationskruiers hebben gedreigd,
hedenmiddag in staking te zullen gaan, in
dien hun eischen, o.a. inzake verhooging
der loonen, niet worden ingewilligd.
In de montagewerkplaatsen van de Ford Mo
tor Company te Richmond zijn 1800 arbeiders
een zitstaking begonnen, daar de directie ge
weigerd zou hebben hun vakbond, welke aange
sloten is bij de United Automobile Workers, te
erkennen.
Nader wordt gemeld:
De staking met gekruiste armen, die in de
montagewerkplaatsen van Ford was uitgebro
ken, is slechts van korten duur geweest. De
arbeiders hebben de werkplaatsen ontruimd, na
van hun leiders de verzekering te hebben ont
vangen, dat spoedig een regeling kan worden
verwacht.
ij^i k v wwwwuutwuwimizZ
L/A
ITO
Stand op Zaterdag 2 uur n.m.: 763.7
v Vorige stand: 764.2
