Verbod der Caritas-collecte in Duitschland Ontstemming in Oostenrijk Het nieuws van heden Winterhulp duldt geen concurrentie H. Vader ontvangt vele pelgrims WEER DRIE SCHEPEN NAAR BILBAO België vrij van Locarno Japan en Rusland AUTOBUSSTAKING OOK IN LONDEN DE BAROMETER ALGEMEEN VERKOOPLOKAAL VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS ZONDAG 25 APRIL - OCHTENDBLAD BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 53 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: poor Haarlem en Agentschappen per ftareek 25 cent; per kwartaal f3.25; per f>ost, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20529 De Nazi's bemerkendat het niet zoo gemakkelijk is de parti culiere liefdadigheid dood te maken De Staat tegen den invloed der Kerk Toespraak van Z. H. tot de jonggehuwden De toestand van Kard. Bisleti gunstiger Men heeft weer hoop op zijn herstel De linkschen dringen bij Toledo steeds meer voort Het Weeriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii^ De desbetreffende documenten Zaterdag te Brussel uitgewisseld Het onderzoek van Van Zeeland Frère brengt verslag uit van zijn bevindingen te Parijs en Londen Goering bij Mussolini? Zondagavond komt hij te Rome aan Een opname tijdens de in Helsingfors gehouden conferentie tusschen de ministers van Buitenlandsche Zaken van Noorweg en, Denemarken, Zweden en Finland (v. links naar rechts) Wordt het bericht over a.s. deel name der nazi's aan de regee ring te Weenen officieel tegengesproken Ook Hongarije toont belangstelling Kabinetsraad te Boedapest HELMUTH HIRSCH Hef machtige standbeeld van vrouwe Justitia in Old Bailey (Londen wordt bij ge legenheid van de kroningsfeesten in een smetteloos verfkleed gestoken. Dat ook haar attributen een vernisje krijgen, zal aan de gerechtigheids-idee wel geen afbreuk doen Ondanks tegenspraak houdt de Nitsji Nitsji de berichten over een accoord staande Personeel dreigt met 1 Mei 't werk te zullen neerleggen De hongersnood in China 35 millioen menschen werden er door getroffen NIEUWE AMEUBLEMENTEN Huis-, Eetkamers, Salons en Slaapkamers DIT NUMMER BESTAAT UIT ACHT BLADZIJDEN Laat voorbij gaan! Laat veel maar niet alles aan u voorbij gaan. Ge moet ook iets weten niet te zien, niet op te merken. Niet op alle slakjes zout leggen, is 'n oude volkswaarschuwing. Het is een toe ken van een juist inzicht en nobel karakter wanneer men véle beleedi- gingen en krenkingen niet waardig oordeelt om er boos over te worden. Intusschen: eer is teer. Laat zéér veel aan u voorbijgaan. Maar niet alles. Wanneer het uio eer raakt dient ge op te treden. Maar men kieze met zorg.' Bij heel veel komt alleen uw gevoeligheid niet uw eer te pas. On derscheid dus scherp. Maar zoodra uw goede naam wezenlijk op het spel staat dient ge voor uw reputatie te zorgen. Overigens: leer de kunst om voor veel de oogen te sluiten en de ooren dicht te houden. Dan blijft er heel wat ruzie uit de wereld! Een radiorede van George VI Op den avond van zijn kroningsdag NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen reget 50 ct., Ingez. mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces „Omroepers" zte de rubriek. (Van onzen Berlijnschen correspondent) Monseigneur dr. Konrad Graaf von Preysing, bisschop van Berlijn, liet Zondag 18 April jj. in alle kerken van zün bisdom vanaf den kansel bekend maken, dat dit jaar de Caritas-collecte niet op straat, doch in de kerk gehouden zal worden. Deze mededeeling is niet alleen voor de Berlijnsche of meer in het algemeen de Duitsche katholieken van belang, ook in protestantsche kringen heeft zij groot op zien gebaard. Het besluit om de Caritas-col lecte niet meer op straat te houden, bewijst, dat zulks officieel verboden is. En het recht, dat men de Caritas ontzegt, zal men zeer zeker de protestantsche „Innere Mis sion" niet toekennen. De Caritas is de toporganisatie der katholieke weldadigheid in Duitschland. Het nationaal- socialisme had haar het bestaan reeds lang zeer moeilijk gemaakt door nog slechts één enkele straatcollecte per jaar te dulden. Intusschen was de Caritas niet de eenige, die door het Derde Rijk in haar bewegingen sterk gehinderd, om niet te zeggen gesaboteerd werd. De protes tantsche „Innere Mission" en andere confes- sioneele vereenigingen van milddadigheid als de katholieke en protestantsche „Bahnhofsmis- sion" zagen zich al even veel hinderpalen in den weg gelegd. Het vorig jaar, in Juni, kreeg de Caritas voor het laatst verlof om een straatcollecte te hou den. Men gunde haar echter niet het rijk alleen. Tegelijk met de Caritas moesten ook „Innere Mission" en „Bahnhofsmission" trachten, op één enkelen dag genoeg middelen te verzamelen om een vol jaar haar ideëele taak te vervullen. Klaarblijkelijk opdat de confessioneele organi saties het zoo moeilijk mogelijk zouden hebben, liet het Derde Rijk toe, dat op dienzelfden Zondag bovendien nog twee partij-organen honderd-duizenden collectanten de straat op stuurden, zoodat den „milden gever" niets an ders overbleef dan zijn gift in vijf deelen te splitsen Want men kan nu wel denken, dat het een ieder vrijstaat, om zijn „Groschen" te stoppen in het busje zijner keuze, in den totalen staat is dat anders. Juist het feit, dat dien zonnigen Juni-dag van het vorig jaar vrijwel heel Berlijn zich getooid had met de blauwe Caritas-bloempjes en de zil veren „Innere Mission'-kruisjes, is vermoe delijk de reden geworden, waarom men thans tot deze collecten geen verlof meer gegeven heeft. De inzameling der partij-organen, die de actie der confessioneele organisaties moest verstoren, is op een hopeloos fiasco uitgeloopen. Alleen de katholieke en de protestantsche liefdadigheid verzamelden grootere en kleinere giften en het was opvallend i te zien, hoe vrijwel niemand al leen maar het speldje droeg van de katholieken of van de protestanten. Vrijwel ieder droeg bei de. De verkoop was bovendien zoo enorm, dat de Caritas in den loop van den dag nog inder haast een paar honderd-duizend bloempjes op moest koopen, die voor een heel ander doel ge reed waren, daar haar voorraad volkomen was uitgeput. Over officieele cijfers betreffende het resultaat der verschillende collecten beschikken wij niet. Wel echter vernamen wij, dat te Ber lijn, in een stad dus, waar nauwelijks iedere tiende inwoner katholiek is, de Caritas tus- scnen een half en drie-kwart millioen mark mocht ophalen. Het behoeft geen betoog, dat een en ander in zekere kringen met leede oogen werd aan gezien. Het succes der confessioneele mild dadigheid werd zooal niet officieel, dan toch zeer algemeen en openhartig ronduit verklaard tot een uiting van den oppositie-geest, welke er leeft onder het Duitsche volk. Of dit standpunt juist is, valt moeilijk na te gaan. Natuurlijk zijn er massa's katholieken en protestanten, die bij deze gelegenheid eens extra in hun beurs heb ben getast. Maar of dit zonder meer tot een Uiting van oppositie kan worden verklaard? Veeleer gelooven wij, dat de ontzaglijke nood, Waarin allerlei instellingen van liefdadigheid der beide groote confessies verkeeren, hier den doorslag heeft gegeven. Wat het Derde Rijk batreft is het zeer de Vraag, of het dezen nood niet eerder toejuicht dan wel betreurt. Door haar ontelbare institu ten van publieke weldadigheid ziekenhuizen en opvoedingsgestichten, weeshuizen en inrich tingen voor ouden van dagen, klinieken, scho len, volkskeukens en wat dies meer zij oefe hen de beide groote confessies een machtigen invloed uit op ongetelde duizenden, waaronder er velen zijn, die het zou struisvogelpolitiek zijn, zulks te ontkennen, niet in de laatste Plaats door de ondervonden hulp en steun ten deele hechter aan het kerkverband worden ver bonden en ten deele ook alleen maar daardoor hiet geheel uit het kerkverband treden. En nu kan het Derde Rijk wel ontkennen, dat het ook maar eenige pressie uitoefent op de Duitsche katholieken en protestanten om hun kerk te verlaten: in elk geval moet het toegeven, dat heel zijn streven er op is gericht, het Duitsche volk zooveel mogelijk los te maken van de kerk en in elk geval de kerk elke moge lijkheid te ontnemen om haar geloovigen op elke andere dan zuiver geestelijke wijze aan zich te binden. De totale staat kent in principe de liefdadig heid niet. Iedere „volksgenoot" heeft dezelfde vechten op dat deel der nationale welvaart, het welk voor zijn levensonderhoud noodzakelijk is. Tot zoover het ideaal. De werkelijkheid ia, dat ook de totale staat niet zonder liefdadigheid kan, doch hij laat deze niet over aan particu lieren. Integendeel, de machtsfactor, welke in de bedeeling schuilt, komt hem zeer van stade in zijn pogen om het volk absoluut en uitslui tend te beïnvloeden. Zoo kent het nationaal-socialistische Duitsch land slechts één vorm van liefdadigheid, de winterhulp. Nog dezer dagen kon de hoogste leider van het „Winterhilfswerk", dr. Goebbels, den Führer mededeelen, dat er in den afgeloo- pen winter voor rond 400 millioen mark was ingezameld. De bekende liefhebberij van den totalen staat, om al maar florissantere statis tieken te publiceeren, had er ditmaal toe geleid, dat men nog een extra straatcollecte verordon neerde, ten einde het eindresultaat een paar millioen gunstiger te maken dan verleden jaar. Het uiteindelijk doel van de winterhulp is, heel de bedeeling van alle behoeftige volksge- nooten in handen te krijgen. En krachtens het totaliteitsprincipe duldt de staatsbemoeiing in het Derde Rijk geen enkel soort van concur rentie. Maar niettemin is de particuliere lief dadigheid nog niet dood. Nauwelijks was het verbod der Caritas-collecte bekend, of overal begonnen lijsten te circuleeren, waarop zeer ijverig en gul geteekend wordt. VATICAANSTAD, 24 April. (Havas.) Z. H. de Paus heeft heden 1700 pas getrouwde echtparen ontvangen, alsmede 2000 pelgrims uit Duitsch land, België, Zwitserland en Oostenrijk. In Zijn toespraak zeide de H. Vader, dat de wereld den Zegen Gods noodig heeft om uit de tegenwoor dige, zoo ernstige, zoo wreede en zoo waarlijk smartelijke moeilijkheden te geraken, waarin zij zich bevindt. Daarop gaf Z. H. Zijn specialen Zegen aan alle aanwezige geloovigen, opdat zij dien Zegen zouden meedragen naar hun huis en hun land. De audiëntie was de grootste in aantal, welke Z. H. de Paus sinds Zijn ziekte heeft verleend. Onze Romeinsche correspondent seint ons dienaangaande Onder de Nederlandsche pelgrims merkten wij Mgr. Diepen op, die met Mgr. Smit dicht bii den Pauselijken troon stond. Vender zagen wij Mgr. Eras, pater Zey S.J., dr. P. Rutten en den leider van de bedevaart, jhr. mr. G. Ruys de Beerenbrouck met de leden van het nationale comité: deken Meyer, baron A. van Wijnbergen, pastoor Willenborg, pastoor G. Wysgernick en den heer Jos. Stieger. In zijn toespraak richtte de H. Vader zich ook tot de afgevaardigden der Belgische jour nalisten, die Hem namens alle Belgische jour nalisten een huldeblijk aanboden. VATICAANSTAD, 23 April De berichten over den gezondheidstoestand van Z. Em. Kard. Bisleti, die eenige dagen geleden een ernstige longontsteking kreeg, luiden thans weer iets gunstiger, zoodat men op een herstel mag hopen. Desondanks blijft men bezorgd voor den Kerk vorst, die een zoo hoogen leeftijd bereikt heeft. Naar onze Romeinsche correspondent nog eint heeft, naar he theden uitgegeven bulletin, .e behandelende geneesheer alle hoop op een poedig algeheel herstel. LA ROCHELDE, 24 April. (Havas.) Drie Britsche vrachtschepen, de „Stesso", de „Thorpehall" en de „Thurston", welke sinds eenige dagen in de haven van La Rochelle- Pallice liggen, daar zij wegens de blokkade niet naar Bilbao konden opstoomen, heb ben zich thans gereed gemaakt om naar deze stad te vertrekken. Zü worden geconvoyeerd door den Brit- schen kruiser „Shropshire", die tien dagen geleden voor La Rochelle-Pallice het anker heeft uitgeworpen. De nieuwe gemeenteraad van Madrid bestaat thans uit vertegenwoordigers van de volgende partyen: U. G. T. 5, C. N.T. 5, socialisten 5, communisten 5, links-republikeinen 3, repubii- keinsche unie 2, terwijl de syndicalisten, links federalen, anarchisten, vrijheidsjeugd, jong socialisten en jong-republikeinen allen één ze tel bezetten. De socialist Rafael Encle de la Plata is tot burgemeester van de stad benoemd. In den politieken raad van Franco's nieuwe partij zijn benoemd: Manuel Hedilla Larrey, To- mas Dominguez Arevalo, Dario Gazapo Valdes. Tomas Jimenez Caballero, José Maria Mazol, Pedro Gonzalez Bueno en Ladislao Lopez Bassa. Uit Madrid wordt gemeld, dat de actie der regeeringstroepen in de richting van Toledo onvermoeid wordt voortgezet. Verscheidene stellingen, die de stad om ringen, zijn weer op de nationalisten ver overd. 1 VERWACHTING: In het Noorden mati- 1 ge, later afnemende Noordwestelijke tot s Noordelijken wind, gedeeltelijk bewolkt tot betrokken, in het Zuiden matige tot zwakken, Noordelijke tot Noordoostelpken wind, half tot zwaar bewolkt, weinig of geen regen, weinig verandering in tempe- ratuur. Kans op nachtvorst in het Zuiden. 1 VERDERE VOORUITZICHTEN: Rui- Él mende wind, opklarend, aanvankeiyk nog guur. IIHIIII BRUSSEL, 24 April (Belga.) Hedenochtend zijn op het Belgische ministerie van Buiten- landsche Zaken tusschen minister Spaak en de ambassadeurs van Frankrijk en Engeland, Laroche en Esmond Ovey, twee documenten uitgewisseld, die tevoren reeds waren onder teekend. Het eerste document is de gemeenschap pelijke verklaring van Engeland en Frank rijk, waarby België wordt ontheven van zijn verplichtingen van het Locamo-verdrag en de verplichtingen van Londen van 19 Maart 1936, waarbij evenwel de verplichtingen van bijstand van deze beide staten ten opzichte van België gehandhaafd blijven. Het tweede document is de brief van de Bel gische regeering, waarin zij met groote vol doening kennis neemt van deze verklaring en de beide regeeringen dankt. De tekst van deze beide documenten zal morgenochtend gelijktijdig te Londen, Parys en Brussel worden gepubliceerd. De verklaring der regeeringen van Frankrijk en Engeland beslaat één stuk, dat in het Fransch en Engelsch is opgesteld. De beide teksten staan in kolommen tegenover elkaar; het Fransch links, het Engelsch rechts. Het stuk beslaat drie groote getypte bladen, door een blauw lint verbonden. Het is onderteekend door Laroche, den ambassadeur van Frankryk, en Sir Esmond Ovey, den ambassadeur van Groot-Brittannië. Laroche overhandigde het document aan minister Spaak namens zichzelf en namens zyn collega. Spaak overhandigde vervolgens aan elk der ambassadeurs den tekst van een brief, waarin de Belgische regeering kennis neemt van de gemeenschappelijke Fransch-Engelsche verklaring. De minister van Buitenlandsche Zaken, Spaak, heeft de Italiaansche en Duitsche am bassadeurs ontvangen en hen in kennis gesteld van de uitwisseling der diplomatieke nota's van heden. Ook de Volkenbond zal den tekst regis- treeren. BRUSSEL, 24 April (Havas) Hedenmor gen heeft Van Zeeland den heer Frère, die juist in Brussel is teruggekeerd, ontvangen. Frère bracht verslag uit van zijn gesprekken in Londen en Parijs betreffende het economi sche onderzoek, waarmede Van Zeeland door de regeeringen van Engeland en Frankryk be last is. BERLIJN, 24 April (Havas) in politieke kringen wordt vernomen, dat Goering waar schijnlijk Zondagavond in Rome zal aankomen en, indien hij daartoe gelegenheid heeft, Mus solini zal ontmoeten. Dinsdag wordt hij in Berlijn terug verwacht. WEEN'EN, 24 April. (Havas). Bondskanselier dr. Schuschnigg en staatssecretaris dr. Schmidt zijn hedenmorgen van hun reis naar Venetië hier teruggekeerd. De publicatie in de ,,Giornale d'Italia" van een artikel, waarin het blad binnen kort de deelneming der Oostenrijksche nationaal-socialisten voorziet aan de re geering, heeft in politieke kringen te Wee nen een zeer ongunstigen indruk gemaakt. De Weensche pers heeft van deze publi catie geen melding gemaakt. Uit gezaghebben de Oostenrijksche bron wordt verklaard, dat de berichten der „Giornale" over een waar- schijniyke evolutie in de binnenlandsche po litiek van Oostenryk van eiken grond ontbloot zijn en in de bevoegde kringen toont men zich sterk verbaasd over de publicatie van het ar tikel, dat niet in overeenstemming is met den aard der besprekingen te Venetië, noch met de daar behaalde resultaten. Men meent te kunnen aannemen, dat de verbazing der leidende Oostenrijksche kringen haar uitdrukking zal vinden in een officieuze of officieele mededeeling, waarvan de tekst overwogen wordt. De besprekingen te Venetië hebben te Boe dapest een levendige belangstelling gewekt. Vrijdagavond laat heeft de Italiaansche gezant, graaf Da Vinei, nog een bezoek gebracht aan De Kanya, om hem op de hoogte te stellen met de conclusies, welke men te Rome trekt uit de besprekingen te Venetië. Onmiddeliyk hierna kwam de ka binetsraad bijeen. Havas merkt op, dat ter zelfder tijd, dat minister-president Daranyi strenge maatrege len neemt tegen de agitaties van uiterst rechtsch, de Hongaarsche nat.-socialisten van buiten af 'n aanzienleken steun ontvangendoor de besprekingen van Venetië. Het staatsdepartement der V. S. heeft zich er van overtuigd, dat Helmuth Hirsch, die eenige maanden geleden door een Duitsche rechtbank wegens verraad is ter dood veroor- deeld, en binnen enkele weken zou worden te rechtgesteld, Amerikaansch staatsburger is. Het staatsdepartement heeft den ambassadeur der Vereenigde Staten te Berlijn, Dodd, instructie gegeven den veroordeelde allen mogelijken bij stand te verleenen. TOKIO, 24 April (Havas) De woordvoer der van de Gaimucho heeft aan Havas ver klaard, dat het bericht, volgens hetwelk een accoord tusschen Japan en Sovjet-Rusland is tot stand gekomen, voorbarig is. Sato en Joe- renef hebben elkaar sinds den terugkeer van den laatste te Moskou slechts tweemaal ont moet. De „Nitsji Nitsji" meldt echter, dat de Japansche regeering de autoriteiten van Mandsjoekwo en van het Kwantoengleger raadpleegt over de geschiktheid om onder handelingen met de Sovjets te openen, op basis van het principieele accoord tusschen Sato en Joerenef. Sato, zoo zegt het blad, is zulk een accoord stellig goed gezind, en de militairen schijnen hun verzet tegen het accoord te hebben opge geven. Welingelichte waarnemers zijn van mee ning, dat de thans aan den gang zijnde be sprekingen tusschen Sato en Joerenef vooral loopen over de algemeene methoden tot rege ling der hangende kwesties, voornamelijk die in zake de grenzen en de visscherij. LONDEN, 24 April. (Reuter; De gede legeerden van het personeel der Londensche autobusdiensten hebben in hun heden ge houden vergadering besloten, dat het werk om middernacht 31 April zal worden neer gelegd. Dit besluit beteekent dus, dat op 1 Mei in de straten van Londen geen enkele* autobus zal ryden, tenzij inmiddels een wyziging in dit be sluit tot stand komt. Na vannacht een langdurige conferentie te hebben gehouden, hebben 800 man autobusper- soneel uit Norwich en Cambridge besloten, hedenmorgen het werk te staken. De staking van het autobuspersoneel, die on geveer tien dagen geleden in Rochester begon nen is, is thans algemeen in tien graafschap pen: Kent, Sussex, Bedfordshire, Essex, Hert fordshire, Northamptonshire, Buckinghamshire, Untingdonshire, Cambridgeshire en Norfolk. SJANGHAI, 24 April (D.N.B.) De alge meene secretaris van de Chineesche Commis sie tot leniging van den hongersnood heeft bij zijn terugkeer van een veertiendaagsche inspectiereis, door het Noordoostelijke deel van de provincie Sjetsjoean gerapporteerd, dat in de hooggelegen deelen dezer provincie, waar sinds Augustus verleden jaar geen regen ge vallen is, een verschrikkelijke hongersnood heerscht, waaronder 35 millioen menschen ge troffen worden. In Tsjoeng Kiang zijn 18.000 vluchtelingen aangekomen, onder wie talrijke sterfgevallen als gevolg van ziekten zijn ont staan. De toevoer van levensmiddelen uit andere gebieden gaat met de grootste moeilijkheden gepaard, daar de rivier de Yangtse als gevolg van den lagen waterstand slechts voor kleine vaartuigen-bevaarbaar is. Nieuwe Gracht 74 P. HOOGEVEEN Lzn. Vanaf morgen (Maandag) deze week dagelijks te bezichtigen diverse zeer keurige. in fijne afwerking gebouwde waarvan verkoop vanaf MAANDAG 10 uur. Voor de eerstvolgende inboedelveiling kunnen wederem dagelijks goederen worden ingebracht ol afgehaald. Telefoon 13845. Z. H. de Paus heeft 5400 pelgrims, waaronder 3400 jonggehuwden uit verschillende landen, ontvangen en toegesproken. De documenten, waarbij Frankrijk en Engeland België vrij verklaren van zijn Locarno-verplich tingen, zijn Zaterdagmorgen te Brussel uitge wisseld. Te Weenen is men over de Italiaansche be richten omtrent deelname der Nazi's aan de Oostenrijksche regeering zeer ontstemd. De Hongaarsche kabinetsraad kwam bijeen. Frère heeft aan Van Zeeland verslag uitge bracht over zijn bevindingen te Parijs en Londen. De toestand van Kard. Bisleti is iets gunstiger geworden. De rad.-socialisten van Le Havre weigeren ver dere samenwerking met het plaatselijke Volks- front-comité. Met de gedelegeerden van Nederland en Java zou het ter Suikerconferentie tot een overeen komst gekomen zijn. Plannen tot het voeren van een actie tot schadevergoeding tegen den Staat wegens het niet-convooieeren der Sarkani. Voorloopig verslag der Eerste Kamer over het wetsontwerp tot reorganisatie van het Spoor wegbedrijf. Resultaat der besprekingen betreffende de lange omroepgolf. Radio-avond ten behoeve van het A.S.LB. Maandag zal de Hertog Hendrik naar de Straat van Gibraltar vertrekken. New-Yorksche beurs: stemming gedrukt. O LONDEN, 24 April. (Reuter.) Op den avond van den twaalfden Mei, na de kroning, des avonds acht uur, zal koning George VI van Engeland een rede tot het Britsche volk hou den, welke per radio zal worden uitgezonden. Vermoedelijk zal deze toespraak tien minuten duren. De Koning zal worden ingeleid door den mi nister-president Baldwin. INi II li 1 1 n I I mi i I lil II II1 I m M) Mv. Stand op Zondag 1 uur van.: 756 Vorige stand: 763.7

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1937 | | pagina 1