THEEPRIJZEN
KOFFIEPRIJZEN
KREMER'S
Auto plaatwerk
CHRISTiAANSE
Alléén D.K.W.
Ed. Kimman Co.
DE HUIFKAR
WiigeveHlOfiCt.kottiHpoft:
MUZIEKFEESTEN
en Vertier
VRAAGT
UWEN
WINKELIER
VRAAGT
UWEN
WINKELIER
Alléén D.K.W.
Alléén D.K.W.
MATRAS
f
ERRES
P. A. Tammer
GEBR. VAN DUIVENBODEN
RADIO-DISTRIBUTIE - HAARLEM
BELNUMMER
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
LANGE HEERENSTRAAT 36-38
HAARLEM TELEFOON 14371
DAT DE
STANDAARD
uitvoering
BEZOEKT ONZEN STAND
LOS EMINENTES- en
HUIFKAR-SIGAREN
Sigarenhandel firma H. A. KROES
Contant gekocht gedurende de B.E.L.week bij:
Niet duurder
Deze korting wordt NIET gegeven op Maatwerk
Special.
40
cent
per
ons
Goal Para
30
cent
per
ons
Afternoon
36
cent
per
ons
Zwartmerk
28
cent
per
ons
Blauwmerk
34
cent
per
ons
Bruinmerk
27
cent
per
ons
Jaarbeurs.
32
cent
per
ons
Reclame 25
25
cent
per
ons
Roodmerk
32
cent
per
ons
Reclame 24
24
cent
per
ons
Groenmerk
30
cent
per
ons
Reclame 23
23
cent
per
ons
NETTO GEWICHT
Door directen import van Koffie en Thee uit de pro
ductielanden en vakkundige behandeling, brengen wij
de beste mélanges in den handel, welke uitmunten door
fijnheid van smaak en aroma. De uitstekende reputatie
van onze zaak, welke sinds 1792 is gevestigd, waar
borgt U 100% kwaliteit voor den prijs, welken U besteedt.
Roodmerk 50 cent per XA pond
Blauwmerk 45 cent per XA pond
Witmerk 40 cent per Yi
Bruinmerk 32 cent per Vi pond
Reclame 27 cent per H pond
pond Anti-Cadeau 22 ct. per M pond
Groenmerk 37 cent per Yi pond Zuivere Koffie 18 ct. per Yi pond
NETTO GEWICHT
VERPAKTE KOFFIE- EN THEESOORTEN
Wij spuiten kuilen en
deuken met onze me
taalspuit onzichtbaar
dicht, waar men anders
niet bij kan komen.
Voor slechts 65 ct. per week
ADVERTEER
regelmatig
Het zal U baten!
herstelt U het evenwicht in Uw
automobielbudget bij de snel stij
gende benzineprijzen
Heel eenvoudig Ruilt Uw wagen
in tegen een D. K. W.
rijdt 1 op 18 600 c.c. motor
of 1 op 15 700 c.c. motor
heeft een wielbasis van 2.61 M. in
deze prijsklasse, dus uitstekende
veering en ligging op den weg,
en veel ruimte en comfort, geen
vermoeiend rijden.
heeft zulke lage onderdeelen-
prijzen, dus ook goedkoop onder
houd.
Leverbaar uit voorraad v.a. 1095.-
Agente voor Haarlem en Omstreken
N.V. Haarlemsche Rijwiel- Automobiel Mij.
HAARLEM, Zijlweg 55 —Telef. 11905-11906
A'DAM, Stadh.kade 100-101 Telef. 90964-90975
190-120, 3 DEELEN
f 39.25
ZIET ONZE SPECIALE ETALAGE
GED. OUDE GRACHT 108-118
Speciaal Beddenzaak No. 118 - Telefoon 17165
DE GROOTSTE ATTRACTIE DER B.E.L.-TENT00NST.
ELKE 25ste INSCHRIJVING EEN GRATIS AANSLUITING
PYJAMA'S
NACHTHEMDEN
TRICOTAGES
BABY-ARTIKELEN
THEE-HANDDOEKEN
LAKENS -SLOOPEN
TAFELGOEDEREN
enz. enz.
^eter Zichtzendingen
Tel. 10763
DE WAARDE VAN MUZIEK
FEESTEN VOOR EEN STAD
ALS HAARLEM
V__
DE BAS-BLAZER GEEFT EEN SOLO
HAARLEMSCHE MOTET- EN MADRIGAALVEREENIGING
de beste stofzuiger der wereld in
Uw huis!
99
Reeds in 18 maanden Uw eigendom
(zonder vooruitbetaling).
WIJ GEVEN 2 JAAR GARANTIE
Vraagt juist nu demonstratie bij het
bekende adres:
Hoofdkantoor: KLEVERLAAN 176
tegenover 't Sportveld - Telef. 14753
Filiaal Bloemendaal:
BLOEMENDAALSCHEWEG 119
hoek Dr. D. Bakkerlaan - Tel. 23937
Hoe
Gedragen door een groot
aantal veertjes, die zich aan
het lichaam aanpassen,
voelt U zich eiken morgen
frisch.
De SOUPLESSE MATRAS
wordt onder garantie gele
verd.
Leverbaar in alle maten en
zeer mooie collectie Da
masten.
het „veevende wonder" wordt genoemd is
zeker niet zonder reden.
Nog te veel menschen slapen onnoodig op matrassen die hun niet de
juiste nachtrust geven. De SOUPLESSE MATRAS verschaft U niet
alleen de aangename ligging, maar ook de verkwikkende rust <üe men
noodig heeft.
op het attractieterrein der tentoonstelling „O.pbloei"
Speciaal geëxposeerd met ons merk
Alle bestellingen aan onzen Verkoopstand worden onder
garantie franco verzonden door heel Nederland.
Z. B. SPAARNE 2, hoek Kampersingel - TELEF. 13138
BEZOEKT OP ATTRACTIE-TERREIN DE HUIFKAR
BIEDT U
Is U nog geen abonné van de RADIO CENTRALE
Laat ons dan Uw naam en adres noteeren aan onzen Stand op de
B.E.L.-Tentoonstelling en U krijgt een pracht kans op een GRATIS
AANSLUITING ter waarde van 7.50 en 50 korting op een bij
ons te koopen luidspreker
Deze kans kost U niets en is dusDE KANS VAN UW LEVEN
WANT.... RADIO-DISTRIBUTIE IS NIET TE OVERTREFFEN
Hoofdkantoor Nieuwe Gracht 5 - Tel. 10010
iiiiiiiiiiiiiimiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiimiiiiiiiiti
Naar aanleiding van onze nieuwe Stich
ting „Haarlems Bloei", die tot doel heeft
het vertier in en h^t vreemdelingenbe-
zoek aan Noord-Hollands hoofdstad te bevor
deren, is het van belang te wijzen op het nut
van het organiseeren van groote, jaarlijks te-
rugkeerende muziekfeesten.
Hebben niet vele steden in het buitenland al
leen reeds een gunstige reputatie door hun
„Festspiele"? Welk een vermaardheid bezit b.v.
Bayreuth door de jaarlijksche Wagneruitvoe-
ringen? Wie zou er bij de instelling van deze
Spelen hebben durven verwachten, dat er ten
slotte ieder jaar tienduizenden vreemdelingen,
waaronder zelfs een groot aantal Amerikanen,
zouden komen?
Trekt niet Weenen nog immer door zijn
Opera- en Operettegezelschappen? Het is en
blijft daar het onbekommerde Weenen van
Strauss.
Salzburg wordt ook al een middelpunt der
muziekwereld. En om nu eens dichter bij huis
te blijven, op de Twentenaren oefent de Ope
ra te Münster een geweldige aantrekkings
kracht uit en de Ned. Spoorwegen hebben
goed gezien met regelmatig extra treinen te
doen loopen naar Düsseldorf vanwege de uit
muntend verzorgde opera-voorstellingen al
daar. Waarlijk, uitvoeringen van kunstwerken
alleen reeds kunnen aan een stad een reputa
tie verschaffen.
Wij bedoelen echter niet uitsluitend derge
lijke uitvoeringen, daar deze in hoofdzaak het
„groote" publiek trekken. Neen, stedeling en
dorpeling van eiken rang en stand moeten
zich er thuis gevoelen, dientengevolge moet
er zijn muziek in allerlei vorm, dus ook goede
plein- en parkmuziek.
Dat muziekfeesten van belang zijn, werd in
Nederland al in de eerste helft der vorige
eeuw ingezien. De oprichting van „De Maat
schappij tot bevordering der Toonkunst" ge
schiedde juist door het verlangen om in ons
land in navolging van Keulen en andere plaat
sen meerdaagsche Muziekfeesten te organisee
ren.
Bij de oprichting dezer Maatschappij in 1829
dacht men nog niet aan muziekonderwijs, aan
het stichten van Muziekscholen en Conserva
toria, maar wel aan uitvoeringen met orkest,:
o.a. van Oratoria en bijzonder aan het houden
van Muziekfeesten.
Tot genoemd jaar was er in Holland geen
sprake van uitvoeringen op groote schaal.
Groote orkesten en groote gemengde koren, in
staat Oratoria uit te voeren, bestonden toen
maals niet. Als orkest wordt alleen genoemd
de Hofkapel in Den Haag, ongeveer 30 vak
musici tellende, en wat koren betreft, er be
stonden alleen eenige liedertafels. Deze lieder
tafels, de naam zegt het duidelijk, waren in
tieme gezelschappen. Het geven van openbare
uitvoeringen behoorde toenmaals niet tot hun
werkkring. Als openbaar golden in hoofdzaak
de muziekuitvoeringen in kerken.
De kerken, gewoonlijk eigendom der stad,
waren reeds in de 17de eeuw tevens een wan
del- en verzamelplaats. Dit niet het minst „bij
den wintertijd, wanneer de luyden door
onstuimigheyd des lochts weynichs mogende
buyten wandelen, meest haer toevlught na de
kercke nemen", aldus lezen we omtrent Haar
lem in die eeuw.
Op last van de overheid speelde de stadsor-
ganist iederen dag op vastgestelde tijden, soms
met medewerking van de stads-„speellieden".
Deze lieden bespeelden „scalmeyen, trompet
ten en andere instrumenten". Die medewerking
zal wel zijn vervallen met de opheffing van
het instituut Stadsspeellieden", het orgelcon
cert van stadswege heeft zich hier en daar ge
handhaafd.
Daar één der eer
ste muziekfeesten te
Haarlem werd ge
houden en aan dit
feest een zangwed
strijd was verbonden,
geven we over deze
feesten enkele bij
zonderheden, waar-
in alle Haarlemmers,
vooral de ontelbare
zangeressen en zan
gers, wel belang zul
len stellen.
Het eerste groote
Muziekfeest werd ge
geven te Den Haag
op 16 en 17 October
1834. Daar men niet
over een groote zaal
beschikte, had dit
„feest" met toestem
ming van den Kerke-
raad in de Groote
of Sint Jacobuskerk
plaats. Het voor dit
doel samengestelde
koor bestond uit 231
leden, de Hofkaj^l
breidde men met ama
teurs en enkele vak
musici tot een or
kest van 112 strijkers,
34 balzers en 2 pau-
kenisten uit.
Feestdirigent was J.
H. Lubeck. Het pro
gramma van den eer
sten avond bevatte:
Beethovens Zevende
Symphonie en het
Oratorium „Die
letzten Dinge" van L. Spohr. Dat van den twee
den avond: Beethovens Egmont-Ouverture en
het Requiem van Mozart (dit werk onder den
titel „Hymne" en met Duitschen tekst, als
concessie aan het kerkelijk bezwaar tegen ka
tholiek-liturgische teksten); na de pauze: Ju
bel-ouverture van v. Bree, het tweede deel van
het Oratorium „Das Ende des Gerechten" van
Schicht en het Halleluja uit de Messias van
Handel.
De Koning woonde met zijn gezin het feest
van het begin tot het einde bij. Het geheele
corps-diplomatique en de hooge ambtenaren
waren aanwezig. Het getal luisteraars werd op
5000 per uitvoering geschat. De Koning schonk
o.a. den dirigent een herinneringsmedaille ter
waarde van 25 gouden ducaten.
Gaf men de groote muziekfeesten in navol
ging van Duitschland, een zangwedstrijd zal
vermoedelijk geheel op eigen initatief zijn uit
geschreven. Althans de eerste „Deutsche Ge-
sang-Wettstreit" had plaats te Düsseldorf op
19 en 20 Mei 1850 en de eerste in Nederland
ter gelegenheid van het Muziekfeest te Haar
lem op 13, 14 en 15 Juni van hetzelfde jaar.
Reeds eerder was er over wedstrijden gespro
ken. In de Circulaire, verzonden voor de Al-
gemeene Vergadering in 1841, lezen we onder
de nieuw-voorgestelde middelen: „het uitloven
van prijzen voor een wedstrijd van gezelschap
pen voor harmonymuziek en mannenzang in
verschillende provincies, tegelijk, of bij afwis
seling jaarlijks te houden". Maar de notulen
der afdeelingen wijzen niet op een eerder ge
houden wedstrijd dan die in 1850 te Haarlem.
Omtrent dit muziekfeest (inclusief wed
strijd) vond J. D. C. van Dokkum in jaarver
slagen, notulen e. d. de volgende, interessante
gegevens; deze zijn door hem vastgelegd in
zijn „Bijdrage tot de Ned. Muziekgeschiede
nis".
Het Feest vond des avonds plaats in de Groo
te Bavokerk, waar men vóór het orgel een
groot podium had opgeslagen. De wedstrijd
werd voorafgegaan door een optocht met banie
ren, een ontvangst op het stadhuis, een repe
titie (blijkbaar van den samenzang), en nog
maals een optocht, nu naar het „feestlokaal".
De jury werd gevormd door de heeren: A.
ten Cate J.Azn., J. H. Lübeck en W. Hutschen-
ruyter. Hieraan waren toegevoegd gecommit
teerden van de mededingende liedertafels, Eu-
fonia te Amsterdam, Wega te Haarlem, Am-
phion te Rotterdam, De Rotterdamsche Lieder
tafel, Frisia en Het Doel te Haarlem.
Een gecommitteerde mocht echter over zijn
eigen koor niet meestemmen!
De eischen, die gesteld waren, luidden;
a. zuivere intonatie;
b. nette nuanceering met Inachtneming te
dynamiek;
c. opvatting van den geest der compositie
d. het rein doorvoeren en volhouden van den
eenmaal begonnen toonaard;
e. het meest beantwoorden aan den eisch
van goede zangmethode.
Over de praestaties staat niet veel vermeld,
wel dat er in de jury nogal verschil van mee
ning bestond!
De uitslag luidde:
eerste prijs, een verguld zilveren Apollo-lier
met een lauwerkrans aan Eufonia;
tweede prijs, een zilveren lier, aan de Rot
terdamsche Liedertafel;
derde prijs, een zilveren medaille, aan Am-
phion;
troostprijs (opidat ze van zoo verre gekomen
was) aan Frisia.
Voor den aanvang speelde de Stadsorganist,
de heer J. H. Schumann, de Mozart-Ouverture
„Cosi fan tutti", iets wat critiek uitlokte.
Vervolgens zongen de gezamenlijke lieder
tafels „Liedes Freiheit" van Marschner onder
leiding van J. B. van Bree.
In het eerste deel van het concert op den
tweeden avond trad weder het gezamenlijke
koor van 500 man op. In het tweede deel zong
een gemengd koor gewijde werken. Na afloop
brak er een „bataille des fleurs" over den di
rigent van Bree los. De dames bestrooiden
hem met bloemen.
Op den derden avond werd het Oratorium
Elias van Mendelssohn onder leiding van
Joh. Verhulst uitgevoerd. Het orkest telde 150
leden, het koor 418 leden. Koristen van 6 an
dere afdeelingen verleenden hunne medewer
king. De beide feestdirigenten ontvingen een
zilveren herinneringsbeker. Heye, die toen
maals secretaris van de Maatschappij was, ge
tuigde aan het slot van „echte geestdrift en
bezieling." Niet alleen artistiek, maar ook fi
nancieel was dit feest een succes. Haarlem had
het zoo zuinig beheerd dat niet de geheele toe
gestane som door de hoofdkas f 2000.be
hoefde gebruikt te worden (het deficit van
een later gehouden Feest te Rotterdam be
droeg f 6000.totale uitgaven f 60.000.het
Haagsche Feest in 1834 kostte de Maatschappij
f 640.—).
Den vierden dag was het nog feest: vauxhall,
vuurwerk en illuminatie!
Of dit feest slaagde en in den geest viel?
We lezen nader hieromtrent:
„dat de Haarlemsche Meistersinger naar het
klassieke voorbeeld van die te Nürnberg onder
de Gotische gewelven van den St. Bavo hun
Singstreit hielden, was een romantisch getin
te bijomstandigheid, die aan het feest karak
ter en décor gaf en welke den dichterlijken va
derlander lang niet onverschillig geweest zal
zijn (hiermede werd bedoeld Heye, die reeds
enkele jaren te voren de bevordering van den
mannenzang onder de middelen had genoemd
tot bloei van de Maatschappij);
„wat het feest voóral charme gaf was het
kleine milieu (tegenover Den Haag en Rotter-
am) waarin het gevierd werd. De stad Haar
lem was in feesttooi en geheel onder indruk
ervan", en „de deelneming werd onvoldoende ge
acht, hoewel de belangstelling groot was, want
ofschoon slechts 6 vereenigingen concurreerden,
waren er 18 banieren in den optocht, in welke
ook nog andere liedertafels meeliepen, die
geen banier hadden."
Nu zult ge, geachte lezer, wellicht opmerken:
maar we hebben in Haarlem toch een Sym-
phonie-orkest, uit vakmusici bestaande, de
H. O. V., groote Oratoriumvereenigingen, zeer
goede Mannenkoren benevens kleinere koren en
vele uitstekende Harmonie- en Fanfarecorp
sen, die regelmatig uitvoeringen ook op pleinen
geven, bovendien muzikale rondgangen ma
ken, serenades brengen, enz. enz. Dan is er
toch al een proef genomen met een groot-
sche, veelomvattende pleinuitvoering door da
gezamenlijke koren en corpsen.
Dit is allemaal juist, doch lo. het grootste
en een zeer belangrijk deel dezer werkzaam
heden (orkest- en oratoriumuitvoeringen) ge
schiedt in het winterseizoen, 2o. wat er des
zomers plaats vindt, gaat niet volgens een ge
ordend plan en 3o. veel wat er gegeven wordt
is niet Hollandsch van karakter.
Ook des zomers moeten er groote gecombi
neerde orkest- en kooruitvoeringen en deze
met al het overige volgens een vastgesteld plan
worden gegeven. En wat eveneens van groot
belang is, uit alles moet een echt-Hollandsch
karakter spreken.
Wij mogen nog zoo verdienstelijk werken van
buitenlandsche componisten, werken in ande
re talen geschreven kunnen uitvoeren, een
vreemdeling, althans een buitenlander, die in
Haarlem komt om van Hollandsche Schilder
en Beeldhouwkunst, van Hollandsche Archi
tectuur enz. te genieten, dienen wij ook op het
gebied van de Toonkunst onze eigen voort
brengselen te toonen.
Nu hebben we een Haarlems Bloei en tot
haar taak zal zeker behooren, die gewenschte
ordening aan te brengen. Een ordening, waar
door het mogelijk is, dat Haarlem het geheele
zomerseizoen door in stemming verkeert.
Dan zal Haarlem, wijd en zijd, bekend en ge
liefd worden, geen onvoldoend bekende pro
vincieplaats tusschen Hoofd- en Hofstad blij
ven, ja, wellicht juist door haar intimiteit en
recht gezelligen aard tot de meer uitverko
ren steden gaan behooren.
Muziekvereenigingen zijn er in groote getal
len aanwezig, aan medewerking hunnerzijds
zal het niet ontbreken en Haarlems Bloei telt
mannen met organisatietalent.
~Nu nog de ordening!
O.K.
I
