Buitenlandsche
1 Mei-zangen
in soli en koren
Het nieuws van heden
GOUDEN HORLOGES
Z.H. de Paus naar
Castel Gandolfo
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
LAMfcRIS
De verkiezingen in
Japan
Het ongeval van den
„Vliegenden Pater"
DE BAROMETER
De Führer juicht hij een
Germaanschen Mei-boom
Aanval op de houding
der Katholieke Kerk
Kardinaal Bisleti
geopereerd
Het Weer IIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIjl
GEEN ROODE BUS REED
UIT IN LONDEN
Welkom geheeten door
Hollywood zonder
arbeiders?
een juichende menigte
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
foor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR OE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866
ZONDAG 2 MEI 1937 - OCHTENDBLAD
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20541
T oetssteen
DIT NUMMER BESTAAT UIT
ACHT BLADZIJDEN
Men rekent op 80 pet. stemmen
voor Minseito en Seyoekai
Het gareel, waarin de Duitsche
jeugd gespannen en ge
slagen wordt
Men is bezorgd, doch heeft thans
alle hoop op genezing
Te Weenen betoogt het
Vaderlandsche Front
Parijs vierde feest
Na de mijngasontploffing bij Charleroi werden een doode en twaalf gewonden
geborgen. Hierboven een aantal slachtoffers, opgenomen in het ziekenhuis
Wapengekletter te Moskou
De H. Vader is overtuigd, dat Zijn
herstel thans krachtig be-
vorderd zal worden
In de provincie hadden echter
slechts 6000 man het werk
neergelegd
Mogelijk zullen ook de acteurs aan
de staking deelnemen
BRAND IN HOKKAIDO
NIEUWE HAARL
COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regel SO ct., Ingez.
mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cenl
per regel. BIJ contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
UURWE&KHftHDEL 3:
IEIOSCHESTHAAT16 4;
Het is steeds interessant en door
gaans leerrijk iemand beurtelings met
zijn meerdere en zijn mindere, of
ondergeschikte, te kunnen gadeslaan.
Is hij in 't eerste geval overdreven
onderdanig, tot het kruiperige toe,
dan zal hij in het tweede zich daar
voor schadeloos trachten te stellen
door een noodeloos hoog woord, een
hard bevelende stem en ander hau
tain gedoe, waaruit zijn aanzien blij
ken moet.
Het gaat bijna altijd op. En in beide
gevallen wedijvert, bij alle verschil
van vertoon, het tekort aan bescha
ving met het gemis aan karakter.
volgens gezamenlijk optroklïen naar de of-
ficieele tribune op de renbaan van Vin-
cennes.
Z. H. de Paus arriveert te Castel Gandolfo on
der het gejuich der opgetogen bevolking.
1 Mei-viering in het buitenland; incidenten te
Warschau; aanval van Hitler op de Encycliek
van den H. Vader.
De staking in het Londensche bus-bedrijf was
algemeen, in de provincie hadden echter niet
meer dan 6000 man het werk neergelegd.
Mogelijk zullen ook de filmacteurs in Holly
wood aan de staking van de vakvereenigingen
in het studiobedrijf deelnemen.
H.M. de Koningin woonde Zaterdagavond te
Amsterdam de voorstelling van de Wagner-
vereeniging bij.
Nationaal Laer der R.K. Voortrekkers te Vo
gelenzang.
Het loongeschil bij Jansen en Tilanus te Vrie-
zenveen bijgelegd. Consortium gevormd voor de
bereiding van wol uit Caseïne.
Arrestaties te Groningen en Amsterdam in ver
band met uitgebreide rijwieldiefstallen.
Beurs van New York: Stemming prijshoudend.
TOKIO, 1 Mei. (Domei). Om 21.15 uur
was de stand der verkiezingen aldus: Minseito
132 zetels, Seyoekai 121, Sjowakai 14, sociale
volkspartij 32, nationale liga 6, Tohokai 8, an
dere groepen 4, onafhankelijken 18. Het eind
resultaat der verkiezingen zal Zondagmiddag
bekend zijn.
Men rekent er op, dat de Minseito, de libe-
raal-industrieele partij en de Seyoekai, de con-
servatief-agrarische partij, tezamen 80 procent
der stemmen zullen verkrijgen.
Naar aanleiding van het vliegtuigongeval,
dat Pater Schuite in de ijsvelden van Canada
is overkomen, vernemen wij nog de volgende
bijzonderheden.
Pater Schuite is thans bezig met het in
dienst stellen van twee vliegtuigen op ski's in
de Canadeesche Missie. Toen de „Vliegende
Pater" onlangs voor een verkenningstocht was
opgestegen en weer naar zijn basis terugkeerde,
waar de landing moest geschieden bij inval
lende duisternis, schatte Pater Schuite den
afstand tot den grond te laag, met het gevolg,
dat hij het landingsgestel met de twee ski's
verloor. Het toestel zelf bleef onbeschadigd.
Stand op Zondag 1 uur v.m,: 768.4
Vorige stand: 769.6
BERLIJN, 1 Mei (D.N.B.). In geheel
Duitschland zijn heden ter gelegenheid van
de viering van den eersten Mei de straten
in alle steden en dorpen versierd.
Daarentegen reden Metro en autobussen ge
woon en ook de levensmiddelenvoorziening en
de reinigingsdienst functionneerden normaal.
Parijs en omgeving kregen echter geen kran
ten ter gelegenheid van 1 Mei. Alleen het blad
van de Action Frangaise verscheen en werd op
de boulevards verkocht.
De betoogingen hadden het uiterlijk van een
volksfeest, dat in een kalmen geest is verloo-
pen. De deelneming was ongekend groot en de
arbeiders van alle categorieën hebben betoogd
voor toepassing van het program van het volks
front, speciaal voor de invoering van de voor
gestelde hervormingen, o.a. van het plan der
C. G. T., en voor de solidariteit der arbeiders
met de strijdende kameraden in Spanje.
Aan 't hoofd van den stoet op den Boulevard
Voltaire merkte men o.a. op Jouhaux. Een
enorm spandoek beeldde af een intellectueel en
een handarbeider, broederlijk vereenigd. Bij
het voorbijtrekken zag men de omstanders en
de kijkers uit de omringende huizen met de
gebalde vuist groeten.
De voetpaden stonden vol nieuwsgierigen.
Onder de gebruikelijke borden met opschrif
ten bevond zich één van nieuw geluid, n.l.
„Werk voor de jongeren, en brood voor de
ouderen." Een vliegtuig „schreef" in de
lucht met rook de drie pijlen van het volks
front en den naam „Blum".
Z. H. de Paus heeft heden 1200 echtparen
ontvangen en ruim 1300 buitenlandsche, voor
namelijk Fransche en Oostenrijksche pelgrims.
Tevens wordt gemeld, dat de Patriarch van
Alexandrië zich aan boord heeft begeven van
het Italiaansche stoomschip Marco Polo, om
een bezoek te brengen aan Rome en Z. H. den
Paus te bezoeken.
Te Berlijn was het reeds vroeg in den och
tend druk, de Hitlerjeugd hield om half negen
in het Olympisch stadion een demonstratie,
waarbij de Führer en de rijksjeugdleider aan
wezig waren. In het stadion waren 120.000 jon
gens en meisjes vereenigd.
Hitier hield een toespraak tot de verzamelde
jeugd. Hij wees er op, dat de nationale een
heid, waarvoor meer dan duizend jaar is ge
streden, thans een feit is geworden.
De jeugd is garant, dat deze eenheid blijft
bestaan, daarom wordt de versplintering in
de jeugd opgeruimd. Er bestaat één Duitsch
volk en daarom kan er ook slechts één
Duitsche jeugd met één Duitsche opvoeding
bestaan.
Zij, die hopen, dat toch nog eens de tijd zal
komen, dat men, beginnend bij de jeugd, het
Duitsche volk weer uiteen zal drijven, vergissen
zich.
Hitier zeide verder een gezonde jeugd te ver
langen, gezond naar lichaam en ziel. Een jeugd,
die offers weet te brengen, die open en eerlijk
is. Ieder zal in het Derde Rijk den maarschalk
staf in den ransel dragen, zoowel militair als
politiek, doch niemand kan bevelen, die niet
zelf gehoorzamen heeft geleerd. Deze jeugd zal
sterker zijn dan de vorige. Want zij zal van
begin af leeren gehoorzaam en trouw, fatsoen
lijk en eerlijk, moedig en vastberaden, doch ook
jong te zijn.
In den Lustgarten voor het slot werd een
groote demonstratie gehouden, waar minis
ter Goebbels, organisatie-leider Ley en de
Führer hebben gesproken.
Duizenden trokken op naar den Lustgarten,
waar een veertig meter hooge Meiboom stond
opgesteld.
Voor eventueele geneeskundige hulp waren
30ö doktoren en 3000 ziekendragers aanwezig.
In zijn rede in den Lustgarten zeide de
Führer o.a. dat het feest van den eersten
Mei, zooals dit in Duitschland vroeger werd
gevierd, niet verschilde van de viering, welke
heden ten dage nog in de andere landen
geschiedt. Er was geen sprake van feest,
doch van politieke demonstraties.
In Duitschland echter is het een feest
dag van den staat, van de Duitsche volks
gemeenschap.
Hitier behandelde vervolgens de levenspro
blemen van het Duitsche volk, met name, het
gebrek aan grondstoffen. Duitschland is van
nature stiefmoederlijk bedeeld en daardoor is
de strijd om het bestaan moeilijker dan voor
andere landen, die door de natuur rijker zijn
bedeeld aan grondstoffen. Om dezen moeilijken
strijd te voeren moeten allen samenwerken, het
is de plicht van allen alles uit te buiten om
de grondstoffen voor de productie te verzekeren.
Hierdoor is het vier-jaren-plan ontstaan. De
grootste inspanning is noodig. In de nationaal-
socialistische economische opvatting staat niet
het woord „kapitaal" vooraan, doch het woord
«productie".
Het is gemakkelijk vandaag de loonen te
verhoogen en morgen de prijzen. Het is mis
schien populair den arbeidstijd te vermin
deren en de loonen te verhoogen, doch dan
is de ondergang zeker.
De productieve goederen moeten gemaakt
worden, dan is een verbetering van den levens
standaard verzekerd. Slechts dan heeft een volk
iets, wanneer het arbeidt, wanneer het de koop
kracht stelt tegenover de productiekracht. Het
resultaat hangt af van de politieke leiding.
Verder verklaarde Hitier, dat in vier jaar niet
kan worden goedgemaakt, wat in eeuwen is be
dorven, doch de vaste wil om te overwinnen
bestaat. Wij hebben niet alleen slechts arbei
ders aan het verdienen gebracht, maar in het
bijzonder de productie van allen verhoogd, ten
einde daarmede aan hun loon een werkelijken
grondslag te geven. Dat is tot dusver gelukt en
het zal blijven gelukken.
Het is iets wonderlijks, dat een onbe
kende uit het millioenenleger van Duitsche
menschen, arbeiders en soldaten, aan het
hoofd van het rijk kan geraken.
Maar ik sta niet alleen, naast mij staan tal-
looze Duitsche menschen, uit alle lagen, die
thans aan de leiding der natie deel hebben.
Hitier
Wij hebben geen klassen doen verdwijnen om
nieuwe op te richten, maar om het volk op zijn
plaats te brengen. Vooral met de jeugd zijn wy
begonnen. De kinderen voeden wij op tot nieuwe
Duitsche menschen. Wij vormen een gemeen
schap uit hen en houden hen bij elkander tot
zij 18 jaar zijn. Dan komen zij in de partij, in
de S.A., S.S. of andere formaties, of zij mar-
cheeren terstond in de bedrijven, en komen van
daar weer in het arbeidsfront, en den arbeids
dienst. Vervolgens komen zij twee jaren in den
militairen dienst. Kan er iets mooiers bestaan,
dan een organisatie, welke uit een volk de kun-
digste koppen haalt en op de vooraanstaande
plaatsen zet? Dat is het hoogste socialisme,
dat er bestaat, omdat het het verstandigste is.
Onze geweldige beweging zal overwinnen en
eigenzinnigheid of domheid van den enkeling
voorbijgaan. f
Wjj kunnen niet dulden, dat dit gezag,
dat het gezag is van het Duitsche volk,
door anderen wordt aangevallen.
Dat geldt ook voor alle kerken. In zooverre
zij zich bezig houden met hun godsdienstige
kwesties, houdt de staat zich niet met hen
bezig, maar wanneer zij trachten door welke
maatregelen ook, brieven, encyclieken, enz. zich
rechten aan te matigen, welke slechts den staat
toebehooren, zullen wij ze terug drukken naar
hun taak van geestelijke zielzorg.
Het gaat ook niet aan de moraal van een
staat te critiseeren, wanneer er reden genoeg
bestaat, zich om zijn eigen moraal bezorgd
te maken.
Het Duitsche volk moet gezond blijven. De
opgroeiende generatie zullen wij voor elkeen
behoeden. Zij moet eens het groote werk, dat
wij begonnen zyn, voortzetten, wy zijn thans
niet anders dan de baanbrekers van een nieuwen
tijd, de wegbereiders voor een grootere toekomst
van ons volk.
De Duitschlandvlucht, welke het luchtschip
Hindenburg in verband met het feest van den
eersten Mei zou houden, is tengevolge van den
ongunstigen wind boven het vliegveld niet
doorgegaan.
Heden vond te Weenen een groote byeen-
komst plaats van het Vaderlandsche Front,
Het défilé van de leden langs de tribunes,
welke tegenover het raadhuis waren opge
steld, en waar zich o.a. de leden der regee
ring bevonden, duurde verscheidene uren.
Bondskanselier dr. Schuschnigg heeft een rede
uitgesproken, waarin hy o.a. verklaarde: Wij
kunnen met voldoening neerzien op den in de
laatste jaren afgelegden weg.
Wat de buitenlandsche politiek van
Oostenrijk betreft, biyven wy onwrikbaar
getrouw aan het accoord van den llen Juli
met Duitschland.
Inzake de binnenlandsche politiek en de
mogelijkheid om tot rust te geraken, hebben wij
niets toe te voegen aan of af te nemen van,
hetgeen wy reeds gezegd hebben. Betreffende
de werkloosheid constateeren wij, dat het aan
tal werkloozen in April j.l. 22.000 minder be
droeg dan het vorige jaar. Onder toejuichin
gen der aanwezigen besloot de bondskanselier
zijn rede met te zeggen, dat hy op den tot dus
ver gevolgden weg zou voortgaan.
Parijs verlangde het aanzien van een
feestdag, de meeste winkels bleven ge
sloten, de restaurants en café's waren even
wel als gewooniyk geopend. Op de kan
toren werd niet gewerkt en ook de ambte
naren hadden vrij.
Worosjilof
Er vormden zich twee optochten, één op
den Boulevard Voltaire en een op den Bou
levard Beaumarchais, welke elkaar ont
moetten op de Place de la. Nation, en ver-
Onze Romeinsche correspondent seint ons d.d.
1 Mei:
Nadat in het proces der longontsteking van
Kardinaal Bisleti een aanzienlijke beterschap
was ingetreden, heeft zich gisteren en vannacht
een ernstige complicatie voorgedaan, die den
vorm heeft van een pleuritis met emphyaema
en die reden tot groote bezorgdheid geeft.
Hedenmiddag is de Kardinaal door den chi
rurg prof. Tirelli geopereerd.
De operatie is goed geslaagd en hedenavond
koesterde de omgeving van den Kardinaal alle
hoop op genezing.
Nadat de groote optocht op de renbaan van
Vincennes was aangekomen, nam Léon Jouhaux
de algemeen secretaris der C.G.T., het woord
en zeide o.a.:
Wjj herdenken een in de geschiedenis on
gekende overwinning der arbeiders. Bewust
van onze macht, kunnen wü verzekeren, dat
geen geweld en geen list ons die overwin
ning zullen afnemen.
Elke poging, welke zich tegen onze vrijheden
richt, zal ons met dezelfde vastberadenheid
doen opstaan, gereed tot dezelfde opofferingen
als onze vaderen. De vreedzame stryd voor vol
ledige erkenning der arbeidsrechten moet or-
deiyk en kalm worden voortgezet, maar met
een onwrikbaren wil om de sociale democratie
te vestigen. Allen zün wij betrokken in de
groote onderneming der sociale hernieuwing
en wat wij bereikt hebben, moet nog worden
uitgebreid.
Hoe meer onze overwinningen zich echter
ontwikkelen, hoe vmeer plichten wij krijgen
tegenover de gemeenschap.
Wij moeten bewijzen, dat de arbeidersklasse,
na de politieke, ook de economische capaciteit
heeft verkregen. Onze revolutie is een evolutie,
welke wordt voortgestuwd door gelijkheid van
plichten en rechten voor allen. Vastberaden
zijn, om alle hinderpalen, welke wü op den
weg naar gelijkheid en sociale rechtvaardig
heid ontmoeten, omver te werpen, dat is de
eed, welken wij op dezen 1-Meidag van 1937
afleggen.
Zooals gebruikelijk, is te Moskou op het
Roode Plein de groote troepenparade gehou
den. Op de treden van het Mausoleum voor
Lenin stonden o.a. Stalin, Molotof, Kalinin,
Kaganowitsj en andere regeeringsleden, als
mede Dimitrof, de leider der Komintern. De
volkscommissaris van Oorlog, Worosjilof, hield
een toespraak tot de troepen. Hij verklaarde
o.a.: Het leger moet steeds tot den strijd be
reid zyn. Het is de plicht van de roode gar
disten om op wacht te staan voor het Sovjet
volk en voor de proletariërs der geheele we
reld. Daarna legde Worosjilof persoonlijk en
namens het leger opnieuw een belijdenis van
trouw af aan de party en aan Stalin.
By de parade zag men voor de eerste
maal weer formaties kozakken in hun bonte
vooroorlogsche uniformen. Voorts werden
waargenomen: zware artillerie, tanks van
alle modellen en formaten, en vooral ook
de luchtmacht. In een half uur tijds vlogen
ongeveer duizend vliegtuigen over het Roode
Plein. Het was de grootste luchtdemon-
stratie, welke Moskou ooit beleefd had.
(Zie verder pag. 2)
Levende tinsoldaatjes zullen de leerlingen
de Kroningsfeesten te Londen. lederen
tinsoldaten" zoo natuurlijk
van de militaire school te Dover zijn bij
dag oefenen zij zich om de „parade der
mogelijk te doen zijn
Schuschnigg
Verwachting: Meest matige Noordelijke
H tot Oostelijken wind, gedeeltelik bewolkt, p
j= weinig of geen regen, koude nacht, iets rE
warmer overdag. EE
Verdere vooruitzichten: Onzeker.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiH
LONDEN, 1 Mei (Reuter) De auto.,
busstaking te Londen is vandaag algemeen
geweest. Geen roode autobus (de kleur der
bussen te Londen) is vertrokken uit de
garages, bij de deuren werd door stakers
doorloopend gepost. Het schijnt zeker te
zijn, dat de staking minstens een week zal
duren.
De staking onder het autobuspersoneel in
de provincie heeft tot dusver nog lang niet
dien omvang aangenomen, waarop de organi
satoren hadden gerekend. Niet meer dan on
geveer 6000 man hebben het werk neergelegd.
Onze Romeinsche correspondent seint ons
d.d. 1 Mei:
Hedenavond is Z. H. de Paus naar Castel
Gandolfo vertrokken. Om tien voor zes is
de H. Vader naar het Damasusplein afge
daald, waar reeds eenige Vaticaansche auto's
wachtten.
De H. Vader droeg een zwarte jas en een
grooten rooden hoed en maakte een afge-
matten indruk na de bijzonder drukke
audiënties, die Hem heden hebben bezig
gehouden.
In het voorbijgaan zegende de H. Vader de
Vaticaansche functionarissen, die op het plein
stonden en steeg daarna spoedig in den voor
Hem gereedstaanden auto, tezamen met Zijn
particulieren secretaris. Eenige andere Vati
caansche auto's, waarin de gouverneur van de
Stad van het Vaticaan en de commandant der
Vaticaansche gendarmerie en eenige andere
autoriteiten hadden plaats genomen, reden voor
en sloten aan achter den auto van den H. Va
der, die in snelle vaart het Vaticaan verliet.
Op het St. Pietersplein wachtte een kleine
menigte, waaronder een honderdtal Askari's van
de Italiaansche gekleurde troepen, die zooeven
den St. Pieter hadden bezocht. Zij juichten den
H. Vader bij zijn vertrek frenetiek toe.
HOLLYWOOD, 1 Mei. (Havas) Tiendui
zend man personeel van het filmbedrijf
hebben gedreigd hedenavond in staking te
zullen gaan, indien hun vakvereeniging
niet erkend wordt.
De vier vakvereenigingen van decorateurs,
schilders, teekenaars en kappers hebben, zoo
als reeds gemeld, een staking afgekondigd en
posters voor de studio's geplaatst.
Het is nog niet bekend, of ook de acteurs
aan de staking deel zullen nemen, doch
hun vereeniging, de Actors Guild, heeft
gisteren de mogelijkheid hiervan bespro
ken. Op 3 Mei zal de vereeniging haar be
sluit kenbaar maken.
Tot haar leiders behooren de acteurs Robert
Montgomery, James Cagney, Joan Crawford.
Boris Karloff en Chester Morris.
TOKIO, 1 Mei. (Domei) Te Bihaimachi in
Centraal Hokkaido is een geweldige brand uit
gebroken, welke na 2V, uur bedwongen was,
maar waardoor inmiddels ruim zeshonderd
huizen waren verwoest en honderden men
schen dakloos waren geworden.
Om 6 uur 35 werd Castel Gandolfo bereikt,
dat geheel bevlagd was en welks bevolking
zich onder de ramen op het plein had ver
zameld. Spoedig verscheen de H. Vader op
het balcon en gaf den zegen aan de jui
chende menigte, die Hij met zichtbare vol
doening gade sloeg.
De H. Vader toonde zich zeer tevreden in
Castel Gandolfo te zyn, daar Hij er van over
tuigd is, dat de lucht van de heuvels Zijn her
stel krachtig zal bevorderen en volledig zal
bijdragen om de afmatting te boven te komen,
die Hem de laatste weken drukte.
Reeds morgen begint te Castel Gandolfo
de gewone serie Pauselijke audiënties en zal
de H. Vader o.a. den gouverneur der Vati
caansche Stad en den directeur van het
Vaticaansch radiostation ontvangen.
Pater Stein S.J., de directeur der Vaticaan
sche Sterrenwacht, heeft onlangs een onderzoek
ingesteld naar de klimatologische toestanden en
den vochtigheidsgraad van Castel Gandolfo. Of
schoon dit jaar de warmte lang op zich laat
wachten en de vochtigheidstoestand nog niet zeer
gunstig is, heeft prof. Milani toch gemeend Z.
•H. den Paus een spoedig vertrek te moeten aan
raden, daar van de luchtverandering een gun
stige invloed wordt verwacht voor een spoe
dig en volledig herstel van krachten, terwijl
verder het stille Castel Gandolfo de rust van
den H. Vader beter waarborgt dan de drukke
omgeving van de Vaticaansche Stad.
Gisteren heeft Z. H. de Paus den gouver
neur van Rome, prins Piero Colonna met zijn
gemalin in bijzondere audiëntie ontvangen.
In een bijzonder hartel&k onderhoud, dat in
de particuliere studeerkamer van den Paus
werd gehouden, schonk de H. Vader aan den
prins zijn portret in miniatuur en bood de
prinses een gouden rozenkrans aan.
