Catalonië strijdt tegen de anarchistische benden m De H. Bloedprocessie trekt door Brugge's straten Stadt Schanke De nota van den H. Stoel Bouw van nieuwe tankschepen Het nieuws van heden Dooden en gewonden te Barcelona gevallen Goering bezocht Joego-Slavië I HEERKENS THIJSSEN G Hayashi houdt vol Een dag van emotioneele devotie I DE BAROMETER VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS WOENSDAG 5 MEI 1937 - OCHTENDBLAD BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE: NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866 ABONNEMENTEN: 0oor Haarlem en Agentschappen per week 25 cent; per kwartaal f3.25; per post, per kwartaal f3.58 bij vooruitbetaling DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SPAARNESTAD, HAARLEM - TELEFOON 13866 DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20545 De rechtsche colonnes zuiveren het door hen veroverde gebied van hun tegenstanders Vluchtelingen worden uit Bilbao gehaald De strijd in Baskenland De evacuatie van Bilbao Duitsch-Italiaansch streven, om het land los te maken van de Kleine Entente? STAKING IN ZWEDEN Het Weer iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiii^ i TRANSPORTVERZEKERINGS- 1 CONTRACTEN I Nogmaals wordt herinnerd aan de rechten, die het Concordaat aan de Kerk geeft De Seyoekai wil met de Minseito hem tot aftreden dwingen Partijen verzetten zich Sato's politiek Bulgarije geteisterd door noodweer Duizenden vreemdelingen slaan den indrukwekkenden stoet gade Twee koningskinderen aanwezig Belangrijke order van de Konink' lijke Shell aan Nederlandsche werven Koninklijke belangstelling Waar dineer ik alt ij d, maar zeker op Hemelvaartsdag? Diners 90 ct. - 1.15 en 1.40 Onze a la carte-schotels 85 ct. Laf BEHOEFTIGE VREEMDE LINGEN GEDEK TREEDT AF NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT Advertentieprijzen: Per lossen rege! 50 ct, tnget mededeelingen 50 cent; Idem op pag. één 65 cent per regel. Bi} contract sterk verlaagde prijzen. Voor de kleine annonces .Omroepers" zie de rubriek. PERPIGNAN, 4 Mei. (Havas). Vanmid dag hebben de officieele radiostations van de Generaliteit van Catalonië een drin genden oproep der Catalaansche regeering voorgelezen, waarin alle burgers worden op gewekt zich aan de zijde der loyale strijd krachten te scharen, ter bestrijding van de „gewapende benden, die de openbare orde dreigen te verstoren". Na de bloedige gebeurtenissen te Bellver, waarbij de leider van het anarchistisch comité van Puigcerda, Antonio Martin, om het leven is gekomen, heerscht een gespannen toestand tusschen de orde-partijen en de anarchisten. Vierhonderd carabineros en guardia de asal- to zijn door de generaliteit in opdracht van de regeering te Valencia naar Puigcerda gezon den, om de douaneposten en de grensbewaking te verzorgen. De anarchisten van Puigcerda en Seudur- gell hebben al hun gewapende aanhangers verzameld, en wachten op het teeken om de macht te heroveren. De regeeringstroe- pen hebben alle maatregelen genomen om een verrassing te voorkomen. De weg van Puigcerda naar Seudurgell is biet loopgraven en prikkeldraadversperring ver sperd, en men is bezig een ring van verster kingen rond Puigcerda aan te leggen. Volgens uit Catalonië ontvangen berichten Vas de spanning tusschen de overheid en de A. I. (Iberische Anarchistische Federatie) öen laatsten tijd critiek geworden, o.m. te Barcelona. De incidenten van Bellver hadden de Vegeering van Valencia er toe gebracht, de Ge- neraliteit van Catalonië te verzoeken op te tre den. Er werd toen een termijn gelaten aan *|e F. A. I. om de wapens neer te leggen. Toen deze termijn verstreken was, werden verster kingen van guardia de asalto en carabineros gezonden naar de plaatsen, waar de anarchis ten het heft In handen hadden. In Barcelona kregen de guardias bevel zich meester te maken van de telefooncentrale, die door de anarchisten bezet gehouden werd. Na een korten strijd werden de guardias terugge slagen. Zij maakten echter eenige gevangenen. De anarchisten trachtten toen een over val te plegen, waarbij zij onder bedreiging met revolvers agenten van politie gevangen hamen. De regeering der Generaliteit moest de gevangen genomen anarchisten toen Weer op vrije voeten stellen. Na deze ge beurtenissen braken te Barcelona relletjes hit, waarbü dooden en gewonden vielen. Companys zou een beroep gedaan hebben op onttroepen hit Aragon. De grens is gesloten m den bergpas van Perthus. De anarchisten Weigeren hier hun posten over te geven aan öe guardia de asalto. Volgens te Parijs ontvangen berichten zon hedenavond de anarchistische beweging onderdrukt zijn, en zon Companys weer meester zijn van de situatie te Barcelona. Bi het Noorden hebben de rechtsche troepen r vlootbrigade in Baskenland het bergmas- ®lef van Sollube geheel gezuiverd. Dit massief •o°Pt tot aan den oceaan, en de uitloopers ko- ®J®n uit bij Bermeo, Mundaca en Pedemales. Ult deze positie beheerschen de nationalisten interessant overzicht van Australië's grootste stad Sydney. Luis Companys, de president van den generaliteitsraad van Catalonië de geheele streek, die ligt tusschen de bocht van Guernica en den Rio Bilbao. Met hun artillerie kunnen zij den regeerings- troepen iedere beweging onmogelijk maken. In de richting van Durango hebben de rechtschen een streek ten Noorden van de wegen naar Bil bao gezuiverd, o.m. den weg, die op 4 K.M. ten Westen van Durango begint en uitkomt op den weg van Amorebieta naar Guernica. Tijdens deze krijgsverrichtingen zijn talrijke gevange nen gemaakt. Uit Bilbao wordt vernomen, dat een vliegtuig der rechtschen hét dorpje Larraura heeft ge bombardeerd. Er zouden talrijke slachtoffers te betreuren zijn. De artillerie van de regeering is aan het front bij Gijon zeer actief geweest, evenals bij Oviedo. De kazerne van Pelayo werd ernstig beschadigd. Op den berg Escamplero werden enkele loop graven van de rechtschen door de artillerie van de regeering vernield. De administratie van de Fransche Marine heeft drie schepen uitgekozen voor de evacua tie van Bilbao. De Margaux zal te middernacht uit Bordeaux vertrekken en te Bilbao vijfhon derd vluchtelingen aan boord nemen; 24 uur later zullen de Carimare en de Chateau Pal mer naar Bilbao vertrekken en respectievelijk duizend en vijfhonderd vluchtelingen aan boord nemen. De door de Somme naar St. Jean de Luz gebrachte Spaansche uitgewekenen zijn aan land gegaan. In de heden gehouden bijeenkomst van de ondercommissie der non-interventiecommissie is een Britsch voorstel besproken, dat beoogt aan de beide partijen in Spanje te verzoeken, zich te onthouden van het bombardeeren van open steden. De bestudeering van deze kwestie zal Vrijdag worden voortgezet. In den tusschen- tijdzullen de delegaties zich over dit vraag stuk met hun regeeringen beraden. LONDEN, 4 Mei (A.N.P.). Zaterdagavond is generaal Goering, naar eerst thans be kend wordt, op zijn terugreis van Italiè incognito te Bied in Joego-Slavië aangeko men, waar hij ontvangen is door Prins- regent Paul. De Engelsche „Times" meent te weten, dat Goering met Prins Paul en den eveneens aan wezigen Joego-Slavischen premier en minister van Buitenlandsche Zaken, dr. Stojadinowitsj, een onderhoud heeft gehad over de besprekin gen, die hij te Rome gevoerd heeft en tevens voorstellen heeft gedaan voor nauwere samen werking tusschen Joego-Slavië en Duitschland, en Joego-Slavië en Italië. Hij deed voorts mededeelingen over het be zoek, dat de Italiaansche minister van Buiten landsche Zaken, Ciano, zoo juist aan Albanië heeft gebracht. Het bezoek van generaal Goering aan Bied schijnt er, volgens de „Times'' op te wijzen, dat Italië en Duitschland hun ge zamenlijk streven, Joego-Slavië los te ma ken van de Kleine Entente, krachtiger dan ooit voortzetten. De gevolgde methode is te trachten, Oosten rijk en Hongarije ertoe te bewegen, de aspi raties, die tegen de Joego-Slavische belangen indruischen, de restauratie in Oostenrijk en de Hongaarsche revisionnistische eischen tegen Joego-Slavië, te laten rusten of geheel prijs te geven, en intusschen Oostenrijk er van af te brengen naar nauwere betrekkingen met Tsje- cho-Slowakije te streven en de Hongaarsche revisionnistische ambities ten aanzien van Tsjecho-Slowakije aan te moedigen. Het Duitsche Nieuwsbureau heeft desge vraagd bevestigd, dat ministerpresident Goe ring op de terugreis van Venetië naar Duitsch land een bezoek heeft gebracht aan de in de nabijheid der Italiaansche grens gelegen Joego-Slavische badplaats Bied. Als reden geeft het D.N.B. op, dat Goering den Joego-Slavi schen Prins-regent Paul, dien hü sinds jaren persoonlijk kent, op diens zomerverblijf een particulier bezoek heeft willen brengen. In 17 Zweedsche steden hebben de bouwvak arbeiders het werk neergeegd. Te Stockholm sta- Jren wegens een loonconflict ongeveer 4000 man. H Verwachtingen: Zwakke tot matigen, Zuidwestelijke tot Westelijken wind, half H tot zwaar bewolkt, eenige kans op regen of onweer, koeler. E ^Verdere vooruitzichten: Wind uit Wes- rf telijke richtingen, koeler. illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllNIIIIIIIIIMIIIMIIIillllllli ^iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiu ASSURANTIEBEZORGERS DAMRAK 60 AMSTERDAM Tel. 45014 45016 SiiiiiiimiiiiimimimiiiiiiiHimiiiiHiiiimiiiniiimiiimiimiimmiiiirc Onze Rom. correspondent seint ons d.d. 4 Mei: De Vaticaansche nota aan de Duitsche rijksregeering geeft een waardig antwoord op de Duitsche protesten naar aanleiding van de Encycliek „Mit brennender Sorge". De nota zet het recht van de Kerk uiteen om zich tot de Duitsche geestelijkheid en geloovigen te richten door middel van een encycliek, en wijst nogmaal op de rechten, die de Kerk overeenkomstig het Concor daat toekomen. Volgens Havas vestigt men er de aandacht op, dat de antwoordnota van het Vaticaan aan Duitschland werd overhandigd tijdens het ver blijf van minister Von Neurath te Rome. Tot nu toe is nog niet het voornemen te kennen gegeven, dat Von Neurath een onder houd zal hebben met den Kardinaal-staats secretaris. Alleen zal Von Neurath morgen een bezoek brengen aan den Duitschen gezant bij het Vaticaan, Von Bergen. Evenmin als Goering en de andere Duitsche persoonlijkheden, die onlangs een bezoek hebben gebracht aan Rome, zal hij naar het Vaticaan gaan. TOKIO, 4 Mei (Domei). Volgens de „Koku- min Sjimbun" heeft de Japansche minister president Hayashi verklaard, dat de regeering in deze moeilijke oogenblikken niet voor ae partijen kan wijken. Of de regeering af zal treden tijdens de buitengewone zitting van het parlement, zal geheel van de omstandigheden afhangen. Tenslotte deelde hü mede omstreeks vijftien Mei drie ministers te zullen benoemen voor Opvoeding, Spoorwegen en Overzeesche Zaken, doch zü zullen zich moeten onthouden van elke partüpolitiek. Het verkiezingscomité van de Seyoekai-partij heeft hedenmiddag besloten de eerste vergade ring der parlementaire partij leden te doen bij eenkomen ongeveer II Mei as., om een tegen de regeering gerichte resolutie aan te nemen. De Seyoekai beschouwt het aanblijven van Hayashi onder de gegeven omstandigheden in strijd met de grondwet. Alvorens een motie van wantrouwen in het Lagerhuis in te dienen wil de Seyoekai, naar verluidt, gezamenlük met de Min- seito-partü een campagne openen tegen ae regeering, waartnj de eisch zal worden ge steld tot onmiddellük aftreden der regee ring. De commentaren ln de pers zijn zeer on gunstig voor Hayashi's verklaring. De Japansche minister van Buitenlandsche Zaken, Sato, heeft aan de pers zün indrukken medegedeeld over de gevolgen van de verkie zingen op de buitenlandsche politiek van Japan. Sato is van meening, dat het thans niet het juiste oogenblik is om onderhandelingen te openen over ontwapening ter zee. Japan acht het beter een afwachtende houding aan te ne men. Ten aanzien van de betrekkingen tusschen China en Japan is de minister van oordeel, dat men moet voldoen aan de wenschen van China-, dat rekent op een initiatief van Japan. De beste politiek zou zün wederkeerig concessies uit te wisselen. SOFIA, 4 Mei. (D.N.B.) Bulgarije is in den afgeloopen nacht door hevig noodweer geteis terd; overal hebben wolkbreuken ernstige scha de aangericht. De hoofdspoorlün van Sofia naar de Zwarte Zee-haven Boergas is versperd, daar het spoor over een lengte van verscheidene kilo meters door een wolkbreuk is vernield. Bijzon der zwaar getroffen is de omgeving van Sofia, waar eenige dorpen volkomen overstroomd en vele huizen ingestort zün. In de Donaustad Widin staan reeds meer dan 700 huizen onder water. De materieele schade wordt reeds op eenige honderden millioenen lewa's geschat. Een detail uit de Heilig Bloed-processie te Brugge (Büzondere correspondentie) BRUGGE, 3 Mei Op den Maandag volgend op den eer sten Zondag in Mei, geeft Brugge aan ge heel het Vlaamsche volk het sein tot her leving en tot het houden van een schier eindelooze reeks processies. Het Vlaamsche volk is eenvoudig, werkt naarstig, het bedevaart als geen ander volk en houdt de traditie hoog. Wü bedachten dit toen wü gistéren in de schoone stad Brugge vertoefden teneinde ge tuige te zün van de schilderachtige vertooning, Naar wü vernemen, heeft de Koninklüke Shell aan Nederlandsche werven order ge geven tot den bouw van drie nieuwe tank schepen. Twee schepen voor het vervoer van olie, elk van ongeveer 4100 ton, zullen gebouwd worden bü de werf Van der Giessen te Krimpen aan den Ussel en bij de Neder landsche Dokmaatschappü te Amsterdam. Het derde schip, dat bestemd ls voor het vervoer van verpakte producten en dat ook ongeveer 4000 ton zal zijn, wordt gebouwd bij de werf Gusto te Schiedam. Met deze order zijn eenige millioenen guldens gemoeid. 'n Kunstwerk van Tïlman Riemenschneider, de Apostel Mathias, is in het Duitsch museum te Berlijn tentoongesteld om even als duizenden vreemdelingen op dezen dag, te komen onder de geheime bekoring wel ke uitgaat van de H. Bloedprocessie. Brugge is een stad, welke men altijd weer met vreugde terugziet en die men noode ver laat. Aan den vooravond van den grooten Proces siedag maakten wij een wandeling door de drukbevolkte straten van de „parel van het Vlaamsche land". Niemand ontkomt aan de bekoring, welke van Bruge uitgaat en zeker niet in den avond. Het is feest in de stad. Hotels zijn overvol, duizenden vreemdelingen, w.o. vele Nederlan ders, genieten van den fantastischen aanblik, welken Brugge bü avond biedt. Maandagmorgen, 3 Mei.... De straten zün zwart van het volk. Enkele jaren achtereen kon de Processie slechts gedeeltelijk, soms zelfs heelemaal niet uitgaan vanwege het ongunstig weer. Vandaag echter kunnen wij den stoet in vollen luister gadeslaan. Het ls een zonnige dag! De lucht is vol vetreuk van langs de straat staande fritüre en smoutbollenkramen. Vlaan deren zou Vlaanderen niet zün zonder deze feestelüke stemming op den processiedag. Het volk in de straten wacht op den indruk wekkenden stoet, die uitgaat na de plechtige Hoogmis van negen uur, welke in de eeuwen oude San Salvatorkerk in de Steenstraat wordt gecelebreerd door Mgr. Lamiroy, Bisschop van Brugge, hierbü geassisteerd door Mgr. Mac. Nulty, Bisschop van Nottingham (Engeland) en H. H. E. E. Dom Nève, abt van Sevenkerken, Dom Modest Van Assche, abt van Steenbrugge e.a. Gedeeltelijk in en voorts buiten de kerk gaat de kilometers lange stoet zich formeeren. Politie en gendarmerie te paard inspeeteeren de route; alles is gereed, de militaire muziek weerklinkt, oude vanen ontplooien zich, de me nigte zwijgt devoot, de processie is op weg. Waarheen? Naar een duizendkoppige menig te, die door geheel Brugge te wachten staat en met als einddoel den Burg, waar de zegen met de reliquie gegeven zal worden. Het is ons niet mogelijk alles in extenso op te sommen wat hier aan ons oog voorbijtrekt. Hoe indrukwekkend is die inleiding reeds, hoe schoon die zang der Bingsche Maagden „Veni Creator" zingen zü en het ontroert. Dan na vele kleurige groepen de Bijbelsche figuren, beginnende bü Adam en eindigende met Christus, „den tweeden Adam'' Wat suggestief is alles en treffend eenvou dig. Mannen en vrouwen zingen 't „Hosanna": wü zien den zegevierenden intocht in Jeruzalem. Dande Kruisweg, de Losprijs der Zalig heid, vrouwen zingen het „Stabat Mater". Het derde deel der processie nadert. Het om vat de vereering van het H. Bloed en begint met den intocht van Diederik van den Elzas in Brugge (1150). Dit historische deel wordt besloten met Brug ge's eerewacht voor het H. Bloed: n.l. de paro chies met haar kostelijke jreliquieën. Wü zün aan het vierde of laatste gedeelte: dc kerkelüke hulde. Voorafgegaan door de kloos tergemeenten, geestelükheid der parochies, leer lingen van het Groot-Seminarie en kapittel der Hoofdkerk, is daar de kostbare Relikwie van het H. Bloed, gevolgd door de hooge geestelijk heid w.o. de bisschoppen Mgr. Lamiroy (Brugge) en Mgr. Nulty (Engeland) en voorts de burger - lüke autoriteiten, allen in kleurrijk ambtsge waad. Het kost ons moeite te gelooven dat wü in de 20ste eeuw leven op dezen dag. Aan dezen dag werd nog wel zeer büzonde re luister bügezet door de aanwezigheid van de twee koningskinderen Josépine Charlotte en Boudewün. Uit Brussel gekomen, werden zij ontvangen in het gouvernementsgebouw. Vandaar wandel den zü, begeleid door de Ministers Lippens, Jaspar en Spaak naar de dichtbü gelegen eere tribune aan de Rozenhoedkade. Een daverend gejuich en een „leven de Prin sen" steeg uit de menigte op. Toen de processie in aantocht was en de gendarmerie de tribune passeerde, wuifde de kleine Prins Boudewijn enthousiast, tot groot pleizier van de menigte. Twee blauwe kussens werden aangedragen toen de relikwie van het H. Bloed in aantocht was. De koningskinderen knielden eerbiedig neer. Het was een treffend moment. En als de stoet voorbij is en de jonge Prinsen naar het Gouvernementsgebouw worden teruggeleid, heeft de politie de grootste moeite om het pu bliek in bedwang te houden. Dan beginnen de klokken weer te luiden, de processie zal spoe dig zün afgeloopen. Op den Burg wordt de zegen gegeven. Kreu pelen en verminkten zijn hier samengestroomd; zij gaan bedelen. Er wordt veel gegeven. Op zulk een dag kan men moeilük iets weigeren. Wü bezoeken nog eens de rustige plaatsen, het standbeeld van Guido Gezelle en de grachtjes die hü bezong We wandelen nog eens naar het Begünhof en het Minnewater, Gruuthuuze en de hofjes. Brugge is zichzelf gebleven. Op dezen dag is Brugge weer ontwaakt; 't eigen schoon is haar roemt Natuurlijk in de Leidscheplein 59 - Amsterdam - Tel. 33072 De nota van den H. Stoel aan Berlijn herinnert nogmaals aan de rechten, die volgens het Con cordaat aan de Kerk toekomen. In Catalonië is de strijd aangebonden tegen de anarchistische benden. Op zijn terugreis van Italië heeft Goering een bezoek gebracht aan Prins Paul van Joego- Slavië. De Seyoekai-partij wil samen met de Minseito het Japansche kabinet-Hayashi tot aftreden dwingen. In de abdij van Tongerloo ontving dr. Stal- mans uit handen van Kard. van Roey de H. Abtswijding. Men hoopt, dat ter Suikerconferentie op 6 Mei a.s. een gezamenlijk accoord zal worden onder teekend. Wolkbreuken boven Bulgarije richtten vooral in de omgeving van Sofia groote schade aan. De Kon. Shell heeft aan Nederlandsche wer ven opdracht gegeven tot bouw van drie nieuwe tankschepen. De overval te Wieringen; behandeling voor de Alkmaarsche rechtbank. Op Ypenburg is Dinsdag een demonstratie gegeven met een nieuw stunt-vliegtuig. Voor het Permanente Hof van Int. Justitie is voortgezet de behandeling van de procedure in zake de aftapping van Maaswater. Na de aanvaring bij het lichtschip Noordhinder; beslag gelegd op het vrachtschip Plavnik. In de Staatscourant is de ministeriecle beschik king verschenen betreffende de aanwijzing van voorrangswegen. Voorloopig verslag der Eerste Kamer over het wetsontwerp der L. O.-wet. Gunstige resultaten bij het P. T. T.-bedrijf over de eerste drie maanden van dit jaar. New Yorksche Beurs: Opening en slot weder vast. „Het is zoo verd.... laf iemand achter zijn rug en in zijn afwezigheid zwart te maken," placht wijlen onze vriend, de gepensionneerde majoor, te zeggen, wanneer er van achterklap sprake was. En met een veelbeteeke- nend gebaar streek hij dan zijn zeld zaam geworden knevel op. We hebben hem tal van jaren ge kend, en samen kenden wij heel veel menschen. Ook was hij niet gewoon een blad voor den mond te nemen, wanneer hij meende, dat iets, onver schillig wat, moest worden afgekeurd. Maar aan het kwaadspreken, al of niet op fluistertoon, het geniepig neerhalen van iemand achter zijn rug, het klakkeloos spelen met eens anders goeden naam, had hij een hartgrondigen afkeer; en we hebben het hem al de jaren van onze vriend schap nooit, maar dan ook nooit, hooren doen. „Het is zoo verdlaf luidde steeds en onveranderlijk zijn vonnis. De Senaat der V. S. heeft een wetsontwerp aangenomen, waarbü de regeering gemachtigd wordt den overtocht van de Staten naar hun geboorteland te betalen voor behoeftige vreem delingen, die hierom verzoeken. Gedek, de socialistische afgevaardigde in den landdag van Danzig, die kort geleden werd ge arresteerd en eerst vrijgelaten, nadat hij een verklaring had onderteekend, dat hij lid van de nat.-soc. partij was geworden, heeft den voorz. van den landdag een schrijven gezonden, waar in hü verklaart af te treden als lid van den landdag. De verklaring, dat hij lid is geworden van de nat.-soc. partü, is hem met geweld ontrukt. 6 tand op woensdag I uur v.m.: 755 Vorige stand: 758.7

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1937 | | pagina 1