De plechtige kroning van koning George VI van Engeland Feest van kleur en klank in de Britsche hoofdstad Eén jubelende menigte langs de kroningsroute Koning George VI gekroond WOENSDAG 12 MEI 1937 Alle naties, alle rassen, alle talen vertegenwoordigd in de onaf zienbare menschenmassa Onvergetelijk schouw spel Bij Buckingham Palace Ue beide Prinsesjes Elisabeth en Margaret Rose slaan met belangstelling vanuit het rijtuig de vreugde langs de kroningsroute gade Koning George VI en Koningin Elisabeth op weg naar Westminster Abbey Bij de Abbey BELANGSTELLING IN NED.-INDIË cfl4 op ed« wal ef ""lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllülllllllllllllllllllllllllllllllilllllH |||||||||||||l|||||||||||||||||!l||||!llll!!lllllllllllllllll||ll|l||||llli|ll!|llllllllllllllllllllllllllllllllll!l|l||llllllllllllllllllllllllllllllllll!llllllllillllllllll!IIIM 1» (Van onzen specialen verslaggever) Een millioen, twee millioen, of meer menschen wij kunnen geen poging wagen de gestalssterkte dier onafzienbare massa's te schatten staan langs de mijlenlange kronings route geschaardtien, vijftien ge lederen diep, waar de trottoirs, zoo als die van de Mall en van Consti tution Hill, breed zijn, maar ternau wernood minder talrijk langs die weinige stukken van de route, welke, zooals St. James's Street, nauwer in gebouwd zijn en minder ruimte bie den. De mijlenlange rijen tribunes, die zoovele Weken lang de mooiste straten van Londen ontsierd hebben, zijn thans een en al kleur en leven. Zij rijzen op achter de dichte men- Schenmassa's op de trottoirs als de oevers van 6en rivier bezielde oevers van duizenden en duizenden menschen in feeststemming en feestgewaad. Parliament Square, het plein waaraan zoowel de Abbey als het Parlementsgebouw gelegen 2ijn, is één en al tribune. Sommige daarvan 2ijn zóó hoog, dat zij thans op levende torens Selijken; tribunes zijn opgebouwd tegen de gevels van gebouwen, en op platte daken. Êoven op een hoog nieuw huis in Piccadilly is een geweldige tribune gebouwd; alleen door öiiddel van kijkers zullen diegenen, die daar Plaatsen gekregen hebben, iets kunnen zien t'an wat voorvalt in het diepe ravijn beneden hen. Londen is een stad van kleuren. De gevels der huizen, het hout der tribunes en de klee ding der menschen zijn bedekt met de vele symbolische en tal van niet-symbolische kleuren van het Britsche Rijk. Die duizenden draperieën, Vlaggen, wimpels, al die roode en blauwe verf, al die vergulde kronen, al die guirlandes kunnen leelijk zijn, maar ze zijn vroolijk en feestelijk, eh de klatering van Londens straten wordt Oog verhoogd door de uniformen van de sol daten die heel den weg sinds vanmorgen vroeg feeds afgezet hebben een eindelooze ver- Scheidenheid van uniformen, en met alle grillige schilderachtigheid welke de ononder broken Britsche tradities ook aan de parade- dniformen verleenen. Aan al die kleuren paren Sich de glans van het staal en de vroolijker schittering van het koper der blaasinstrumenten. Want Londen is vandaag niet alleen een stad van jubelende kleuren, maar ook een stad van schallende klanken. Langs heel de route zijn sinds vanmorgen zes uur reeds militaire kapellen opgesteld alle mannen in groot tenue en zij geven een bijna doorloopend concert ten behoeve van het wachtende publiek. Zestien van die kapellen, alle behoorend tot beroemde regimenten, zijn opgesteld langs verschil lende deelen van de route. Niet minder dan 150 man, de befaamde Kneller Hall Band, laten Parliament Square daveren van hun marschen en liederen; onder hen bevinden zich 50 trompetters, die straks, bij de nadering van elk lid der Koninklijke Familie, fanfares zullen doen schallen. Op Trafalgar Square speelt de kapel der Koninklijke Genie, op Waterloo Place die der koninklijke artillerie, bij St. James's Palace die der garde, bjj Marble Arch die van het eerste bataillon Green Howards, op de Embarkment die van het tweede bataillon van het beroemde Schotsche Regiment der Black Watch. Toen vanmorgen de zon opging hadden reeds ontelbare tienduizenden hun plaatsen ingeno men. Heel den nacht door had in Londen een drukte en beweging geheerscht, veel indruk wekkender nog dan in dien nacht die twee jaren geleden voorafging aan den dag van het zilveren jubileum van George V. Gisteravond hadden dichte drommen de versierde straten van het Westend gevuld. Voetje voor voetje schoof men voort. Eindelooze stroomen auto's bewogen zich langzaam voort over den rijweg zes, acht files breed. Zoo was het reeds avond op avond geweest, maar toch iederen volgenden avond drukker en overweldigender dan den voorgaanden. Gisteren scheen het hoogtepunt bereikt te zijn. Vele honderdduizenden uit de provincie, uit andere deelen van het Rijk. uit het buiten land, vertoeven thans te Londen. Alle naties, alle rassen, alle kleuren, alle talen waren ver tegenwoordigd in die onafzienbare menschen- massa's. De Londenaars uit de verste voor steden waren met heele families naar de stad getogen om de versieringen en verlichtingen te zien en deel te nemen aan de feeststemming. Vele duizenden waren niet voornemens dien nacht nog huiswaarts te keeren; zij bi vakkeerden in de parken, nabij de kronings route. Naarmate de avond vorderde, nam het rij verkeer af, maar op de trottoirs scheen het niet stiller te worden. Tegen middernacht kwamen nieuwe drommen uit de buitenwijken en voorsteden opdagen, en daarna werd het drukker, van uur tot uur. Nïet alleen de voor- stadstreinen voerden tienduizenden aan, maar in de groote stations kwamen in weinige uren tijds honderden en honderden extra-treinen aan uit alle deelen des lands: zij kwamen van ver uit het noorden, van Schotland en North- humberland en Westmorland, en uit de dicht bevolkte handels- en nijverheidsgebieden van de Midslands, en uit Devonshire, Cornwal en Wales in het Westen. Zoo rukten geweldige legers van man nen en vrouwen uit alle richtingen op naar Ramsay MacDonald 'begeeft zich naar de kroningsplechtigheid het hart van het Britsche Rijk. Zij, die vroeg aankwamen, moesten erkennen dat anderen vroeger geweest waren; de voorste gelederen op de voornaamste deelen der route schenen sinds weken reeds bezet te zijn. Voor auto's en andere verkeersmiddelen was heel de wijk, waardoor de stoet trekt, vannacht afgesloten. Zij, die zich uit de voorsteden of uit de omgeving van Londen per auto naai de tribunes begaven waar zij plaatsen gehuurd hadden, moesten hun wagens op minstens een mijl afstand van het centrum verlaten, en zich te voet of per ondergrondschen trein naai de plaats hunner bestemming begeven. Die genen, die plaatsen hadden op tribunes aan den „heenweg", moesten deze reeds vóór zes uur ingenomen hebben. Rondom het plein bij Buckingham Palace schaarden zich talrijke rijen van menschen, toen bet plein vroeg in den morgen werd opengesteld. Hier is het uitzicht ruim. Hier, op het plein voor het paleis, is het uitzicht ruim. Het is omgeven door parken en brcede avenues. Men ziet, van een tribune af, of indien men een goede standplaats heeft, de eindelooze menschenmassa's op het plein, en verder op aan de Mali en, aan de andere zijde, aan Constitution Hill, die langs de tuinen van het paleis voert. Men ziet die on afgebroken rijen oploopende tribunes, met dui zenden menschenhoofden, en vol kleur en schittering, en ook tot op verren afstand de uniformen der militairen, die den weg afzetten; vele uniformen, waar de Londenaars niet vertrouwd mee zijn: paradetenues van de regimenten die zij zelden gezien hebben, en vooral ook de uniformen van de soldaten, die hierheen gekomen zijn als vertegenwoordigers van de strijdmachten der Dominions, der ko loniën, van Indië. Alle processies begeven zich van Bucking ham Palace uit naar de Abbey. Daar slechts weinigen der deelnemers in het Paleis wonen, heeft het publiek, voor zoover het een direct uitzicht op het paleis heeft, reeds lang voor het uitrijden van den eerster, stoet, veel afleiding gevonden in de aankomst van hooge gasten, in het aan- en afrijden van gedelegeerden en functionarissen in groot gala, en in heel die drukke bedrijvigheid, waar van. slechts weinigen de beteekenis kennen, maar die misschien juist daarom des te meer boeit. Men herkent prins-en en staatslieden, en noemt hun namen, vaak geheel verkeerd, maar dit doet er niet toe. Zelfs het bekendste ge zicht is vaak moeilijk te herkennen wanneer het uitsteekt boven een massieve massa goud en ridderorden. Men weet dat alles precies „volgens program" zal verloopen, en laat zich dus niet van de wijs brengen als nu en dan wat extra bedrij vigheid achter de paleishekken het vermoeden zou wettigen, dat er iets bijzonders op til is. Niet vóór maar ook geen minuut na 8 uur 40 zal de eerste stoet het paleis verlaten. Als dit uur nadert, neemt de spanning toe. Men ziet aan de nóg grootere, ofschoon streng gereglementeerde bedrijvigheid, dat het eerste tooneel van het groote schouwspel een aanvang zal nemen. Er heerscht een stemming (maar dan duizendvoudig vergroot) gelijk heerscht in een schouwburg in de minuten vóór het scherm opgaat voor de première van een stuk van een beroemd tooneelschrijver. Officieren geven bevelen, kort en sner pend. Men hoort het klikken van wapenen en hielen. De trompetters heffen hun in strumenten op, als leden der koninklijke familie komen aangereden. Een oogenblik schijnt het zeer stil. Dan schallen zes maten van het Volks lied over het plein op het zelfde oogenblik, waarop een lange rij hofauto's over het voorplein komt gereden. De vaandels neiger^tot het brengen van den koninklijken groet, want in deze vijftien auto's zitten die leden der koninklijke familie, die niet deel uitmaken van de processie der souve- reinen. Zij worden bijna onmiddellijk gevolgd door een veel langeren stoet van auto's, waarin de vertegenwoordigers van vreemde mogendheden naar de Abbey rijden: prinsen, staatslieden, admiraals, veldheeren velen wereldvermaard door hun persoonlijkheid of door hun loop baan. Dit is het voorspel en het publiek juicht, misschien met meer geestdrift dan hartelijk- Om 12.31 uur Greenwichtijd plaatste dr. Lang, de aartsbis schop van Canterbury, de kroon van St. Edward op het hoofd van George VI. Driemaal trilde de kreet: „God save the King" door de gewel ven van de abdijde bazuinen schalden, en buiten dreunde het geschut. Koning George VI van Enge land was gekroond en uitgeroe- pen. heid, want de massa der voorbijrijdende prinsen en afgezanten is te groot dan dat de persoonlijkheid van elk hunner niet erin ver loren zou gaan. Terwijl de eindelooze stoet van auto's voor bij trekt, presenteeren de militairen hun wapenen. Weinige minuten nadat de laatste auto de Mali afgereden is alles bijeen kunnen het niet veel minder dan honderd auto's geweest zijn ontstaat opnieuw beweging achter en rondom de hekken van het paleis. Het is kwart over negen geworden. Een lange stoet van koetsen en ruiters nadert. Koetsen, trappe lende paarden en ruiters met glinsterende de gens dat is wat het volk zien wil op een dag van nationale geestvervoering. De auto is dan te banaal en te onromantisch. En in de koetsen, die naderen, zitten de mannen die het Rijk regeeren namens den koning en krachtens den wil van het volk. Nu paart zich aan de opgetogen feeststemming ook ware geestdrift. Het is de geestdrift, welke op zulk een dag opgewekt wordt door de mannen die, ofschoon heden slechts een bescheiden rol spelend, toch de werkelijke regeerders zijn van land en Rijk, de steunpilaren van den troon en de vertrouwden van het volk. Mr. Baldwin, die in de eerste koets zit, neemt een geweldige ovatie in ontvangst. Hij bevindt zich aan het einde van zijn groote loopbaan, terwijl de koning zijn loopbaan aan vangt. Misschien voelen thans allen wat zij eenige maanden geleden niet voelden: dat deze Eerste Minister zijn waren plicht moedig ver vuld heeft tot heil van het volk. Zij begroeten met geestdrift, maar ook met eerbied den man, die om hetgeen hij in December deed, gerekend zal worden onder de groote staatslieden van Engeland. Zijn koets wordt gevolgd door een afdeeling Londensche politie te paard. In het tweede rijtuig zit de 'Eerste Minister van Canada, Mr. W. L. Mackenzie King. Ook hij wordt luid toe gejuicht als de vertegenwoordiger van dat onmetelijk Nieuw-Engeland aan gene zijde van den Oceaan waarop Oud-Engeland zoo trotsch is. Bereden Canadeesche politie (de beroemde „Mounties") die haar eigen prachtige paarden meegebracht heeft, begeleidt de koets. Het gejuich is niet meer van de lucht. Het volk, trotsch op zooveel macht en glorie, ver persoonlijkt in eenvoudige mannen, ziet het Britsche Rijk voorbijtrekken. Mr. J. A. Lyons, eenvoudig familievader, maai ieider van een heel Britsch werelddeel: Australië. Bereden Australisch Escorte. Mr. J. Savage, Eerste Minister van Nieuw Zeeland, Generaal J. B. M. Hertzog, Eerste Minister van Zuid Afrika beiden met nationaal escorte. Hierop volgen in één koets Sir Muham mad Zafrullah Khan, vertegenwoordiger van het Indische Keizerrijk, en dr. Ba Maw, ver tegenwoordiger van Burma, met 'n prachtig escorte van Indische cavalerie. In het volgende het zevende rijtuig zit Mr. G. M. Huggins, Eerste Minister van Zuid Rhodesia, met Rho- desiaansch escorte; in het achtste Lord Crai- gavon, 'Eerste Minister van Noord Ierland. In de laatste drie rijtuigen, elk met een escorte Indische lanciers, zitten Aziatische en Afri- kaansche koloniale heerschers: de sultans van Negri Sembilan, van Pahang, van Trengganu, van Johore en van Zanzibar, en de Emir van Transjordanië. Het zal nu nog geruimen tijd duren alvorens de stoet der souvereinen om half elf Buckingham Palace verlaat. Zij, die eenige honderden meters verder een standplaats in- Ook de troonopvolgster, prinses Elisabeth, droeg een uit zeer licht materiaal vervaardigde kroon genomen hebben, zullen Koningin Mary om 10.10 Marlborough House kunnen zien verlaten. Met haar zuster, koningin Maud van Noor wegen, rijdt zij vandaar in een glazen koets, met twee escortes, naar de Abbey. In de omgeving van het paleis moet het publiqk thans geduld), beoefenen. Maar het wachten valt niet lang. Men is thans volkomen in de stemming. Er er is zoo oneindig veel te zien; er zijn zooveel prachtige militairen, er is zooveel bedrijvigheid, er is zooveel kleur, er is zooveel muziek De processies van den Lord Mayor, van den Speaker, van de leden der koninklijke familie, van de buitenlandsche vertegenwoordigers, van de Eerste Ministers, en ten slotte die van Ko ningin Mary zijn achtereenvolgens aangeko men; peers en Lagerhuisleden, Privy Coun cilors en Gouverneurs, Lord Luitenants en rechters, ambassadeurs en gezanten, allen in groot gala gestoken, in fonkelende uniformen en in de antieke staatsie-mantels, die zooveel luister bijzetten aan de groote openbare plech tigheden in dit land, zijn onder het lange baldakijn naar de voor hen bestemde ingangen geschreden. Er is oneindig veel meer te zien geweest dan zelfs de aankondigers der radio, in hun glazen duiventillen hoog in de lucht, met eenige mogelijkheid hebben kunnen zien. Men heeft gejuicht en gejubeld, terwijl fanfare op fanfare schalde, en het volkslied de leden der ko ninklijke familie begroette. Thans, nu na de drie koetsen met prinsen en prinsessen ook de glazen koets van Koningin Mary aange- gekomen is, wacht de tallooze menigte ii» uiterste spanning. (Vervolg elders in dit blad) BATAVIA, 12 Mei (Aneta) In uitgebrei- den kring in de hoofdstad van Ned. Indië treedt de groote belangstelling voor het Britsche kro ningsfeest aan den dag:. De feestelijkheden, welke de Britsche ge meenschap viert, zijn gisteren ingezet met een godsdienstplechtigheid in den Sikhtempel, te Tandjong Priok. Hedenmorgen was de ruime woning van den Britschen consul-generaal te klein voor het enorme aantal belangstellenden, die zich had opgemaakt om gelukwenschen aan te bieden. Nadat diverse toespraken waren gehouden, bracht consul-generaal Fitzmaurice een dronk uit op Koningin Wilhelmina, waarna de vice- president van den Raad van Indië, de heer Van den Bussche, een toast uitbracht op den Ko ning en de Koningin van Engeland. Hierna ,f> zongen alle aanwezigen het Nederlandsche en Engelsche volkslied. Ook te Soerabaja waaiden van vele particu liere en openbare gebouwen de vlaggen ter ge legenheid van de kroning in Engeland. De her denking werd gevierd met een plechtigen kerk dienst in de Engelsche kerk. In verschillende andere plaatsen van Ned Indië werd eveneens de Engelsche kroning ge vierd. Dr. Cosmo Gordon Lang, de Aartsbisschop van Canterbury, heeft koning George VI gekroond Reeds vroeg in den morgen rukten te Londen de troepen aan om de straten waarlangs de kroningsstoet zou gaan af te zetten.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1937 | | pagina 5