De „Deutschiand"
gebombardeerd
Bombardement op
Almeria
De Paus houdt geen
radiorede
Meer dan 20 personen der bemanning werden
gedood en ruim 80 gewond, waarvan
sommigen hoogst ernstig
Dr. Colijn krijgt
opdracht
"""1
at
Bijzondere kabinetsraad te Berlijn
Memorial Day in
Frankrijk
Het nieuws van heden
DE BAROMETER
Si
VEREENIGDE KATHOLIEKE PERS
MAANDAG 31 MEI 1937 - AVONDBLAD
BUREAUX VOOR REDACTIE EN ADMINISTRATIE:
NASSAULAAN 51 - TELEFOON 13866
ABONNEMENTEN:
voor Haarlem en Agentschappen per
week 25 cent; per kwartaal f3.25; per
post, per kwartaal f3.58 bijvooruitbetaling
DAGBLAD UITGEGEVEN DOOR DE N.V. DRUKKERIJ DE SP AARN EiSTAD,/ HAA RLEM TELEFOON 13866
DRIE EN ZESTIGSTE JAARGANG No. 20586
Een incident in de Middellandsche Zee, waarbij een Duit-
sche kruiser, welke deelneemt aan de non-interventie-contróle,
zou getroffen zijn door verschillende bommen geworpen uit een
tweetal vliegtuigen der regeering te Valencia, wordt thans be
vestigd.
Wederzijdsche ernstige
beschuldigingen
Zoowel de Duitsche regeering als
die te Valencia beweren zon
der noodzaak te zijn
aangevallen
De „Deutschiand" loopt
te Gibraltar binnen
-
- J 5 l
Het Duitsche pantserschip Deutschianddat Zaterdag door vliegtuigen van de
regeering te Valencia werd gebombardeerd, behoort tot het type kleine slagschepen,
die door Duitschland volgens het Verdrag van Versailles mochten gebouwd worden.
De „Deutschiand" werd op 19 Mei 1931 door president Von Hindenburg te water
gelaten
Tot vorming van een Kabinet
De beteekenis van de
opdracht
(Vervolg elders in dit blad)
ScMirrf Real* manzana4iee, AiBAceTe
De situatie rond Almeria
wmm
Vandaag is het 21 jaar geleden, dat de grootste zeeslag in den wereld-oorlog, de slag bij Skagerrak, werd
geleverd. Twee maal mislukte het de Duitsche vloot in het begin van het jaar 1916 in contact te komen met
den vijand. De derde aanval gaf aanleiding tot den grootsten slag in den geheelen zeeoorlog. In den namiddag
van den 31en Mei kregen beide vloten voeling met elkaar. De pantserkruisers van beide zijden leidden het
gevecht in. Aanvankelijk boekten de Duitschers groote successen; twee moderne Engelsche pantserkruisers
werden in den grond geboord, dochspoedig had de Èngelsche hoofdmacht het krijgstooneel bereikt, waarop de
Duitschers in allerijl vluchtten. Hierboven een reproductie van een schilderij, dat een aangrijpend beeld geeft
van dezen geweldigen zeeslag
Een represaille door Duitsche
oorlogsschepen tegen het bom
bardement van de
„Deutschiand"
Uit Gibraltar seint Havas, dat
Duitsche oorlogsschepen, als
repressaille-maatregel tegen het
bombardement van de „Deutsch
iand", hedenmorgen Almeria
zouden gebombardeerd hebben.
Duitschland bevestigt de
berichten
Amerika's ambassade
te Valencia
De kwestie der veilig
heidszones
De reisvergunning van
Duitschers naar Parijs
Britsch schip vergaan
bij Ostende
DIT NUMMER BESTAAT UIT
TWAALF BLADZIJDEN
Het Weer
WANDGEDIERTE
Zuiverings-Ondern. „Radicaal"
Pauselijke Academie wordt mor
gen geopend, zonder de aan
wezigheid van den
H. Vader
Na twintig jaar
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
Advertentieprijzen: Per lossen regei 30 ct., ingez.
mededeelingen 50 cent; idem op pag. één 65 cent
per regel. Bij contract sterk verlaagde prijzen. Voor
de kleine annonces „Omroepers" zie de rubriek.
rr„c:
In de eerste binnenkomende berichten werd de getroffen oorlogsbodem de
„Admiraal Scheer" genoemd. Uit Berlijn echter bericht Havas, dat niet de
„Admiraal Scheer", doch de „Deutschiand" werd gebombardeerd.
Het pantserschip werd door de aan boord ontplofte bommen ernstig be
schadigd, terwijl volgens officieele Duitsche mededeelingen 20 personen
der bemanning werden gedood en 73 werden gewond. Havas seinde echter
later, dat 23 personen waren gedood en 83 gewond, waarvan 19 hoogst
ernstig.
Het bericht over het incident verwekte te Berlijn hevige opschudding. Hitier
confereerde te München met Von Neurath, Von Blomberg en admiraal
Rader, waarop in den middag per vliegtuig naar Berlijn werd vertrokken.
In den vooravond had op de rijkskanselarij een bespreking plaats, welke
later werd gevolgd door een spoedeischenden bijzonderen kabinetsraad. De
Duitsche regeering besloot maatregelen te treffen, welke niet nader werden
bekend gemaakt, doch aan de non-interventie-commissie zouden worden
medegedeeld.
Betreffende de toedracht van het
gebeurde worden twee volkomen
afwijkende lezingen verstrekt. Een
Duitsch communiqué beschuldigt de
regeering te Valencia van een on-
waardigen aanval op een controle
schip, de regeering te Valencia be
weert, dat de „Deutschiand" zich
bevond, waar het pantserschip zich
niet behoorde te bevinden en zonder
eenige noodzaak het vuur opende op
regeeringsvliegtuigen.
De officieele Duitsche lezing luidt als volgt:
„Nadat enkele dagen geleden roode vliegtui
gen de in de haven van Mallorca liggende En-
gelsche, Duitsche en Italiaansche schepen met
bommen hadden bestookt en daarbij op een
Italiaansch schip zes officieren doodden, werd
aan de Duitsche schepen het verdere verblijf
in deze haven verboden.
Op Zaterdag 29 Mei lag het pantser-
schip „Deutschiand" op de reede van Ibiza.
Het schip behoort tot de strijdkrachten,
welke bestemd zijn voor de internationale
controle ter zee. Niettemin werd tusschen
zes en zeven uur 's avonds het pantserschip
plotseling door twee in glijvlucht dalende
vliegtuigen van de roode regeering te Va
lencia met bommen bestookt.
Daar het schip in rust lag, bevonden de man
schappen zich in de voor hen bestemde onbe
schermde ruimte in het voorschip. Zooals on
langs bij het Italiaansche schip de bom in de
officierscantine terecht kwam, zoo viel zij dit
maal in de cantine der matrozen. Twintig doo-
den en 73 gewonden zijn het gevolg van dezen
misdadigen aanslag.
Een tweede bom trof het zijdek, doch richt
te daar slechts geringe schade aan.
Het pantserschip, dat geheel gevechtsklaar
was en gereed om op te stoomen, vertrok naar
Gibraltar, om daar de gewonden aan land te
brengen.
Het schip had geen schot op de vliegtui
gen gelost.
Nadat de roode regeering te Valencia twee
maal door de non-interventie-commissie en door
de Duitsche regeering is gewaarschuwd, geen
verdere aanvallen te doen op de schepen, welke
in dienst staan der internationale controle,
dwingt deze nieuwe misdadige aanslag op een
Duitsch schip de Duitsche regeering tot maat
regelen, welke zij onverwijld aan de non-inter
ventie-commissie zal mededeelen."
Het communiqué der regeering te Valencia
geeft de volgende lezing;
„Zaterdagmiddag om vijf uur maakten
twee vliegtuigen verkenningsvluchten boven
de Balearen. Toen zij Ibiza passeerden open
de een oorlogsschip, hetwelk zich op onge
veer 200 meter uit de kust bevond, met zijn
luchtafweergeschut een hevig vuur op de
vliegers, ofschoon deze geen enkele daad
van agressie hadden begaan tegen genoemd
oorlogsschip of de stad Ibiza.
De twee vliegers beantwoordden den aanval
door twaalf bommen uit te werpen, waarvan er
vier op het oorlogsschip tot ontploffing kwamen
en brand veroorzaakten.
Het communiqué van Valencia zegt ver
der, dat buitenlandsche oorlogsschepen, wel
ke met de controle belast zijn, hun taak
moeten vervullen op een afstand van min
stens tien mfjl uit de kust. Het Duitsche
oorlogsschip bevond zich echter in de baai
van Ibiza en dicht bij de pier.
Bovendien, zoo zegt Valencia verder, berust
de controle in de streek van Ibiza overeenkom
stig het besluit der non-interventie-commissie
bij een Fransch smaldeel en heeft een Duitsch
oorlogsschip derhalve niet het recht zich in de
betrokken Spaansche wateren te bevinden.
Eerst na middernacht werd het gebeur
de te Berlijn bekend en verwekte in be
paalde kringen groote opschudding.
Rijkskanselier Hitier bevond zich voor de
opening van een landbouwtentoonstelling te
Muenchen, toen hij kennis kreeg van den aan
val der vliegtuigen van de Spaansche regeering.
Na de opening der tentoonstelling heeft de
Fuehrer een bespreking gehad met den intus-
schen reeds te Muenchen aangekomen rijks
minister van buitenlandsche zaken, Von Neu
rath.
Om 2 uur 35 kwamen ook de opperbevelhebber
der vloot, generaal-admiraal Raeder en generaal
Von Blomberg per extra-vliegtuig te Muenchen
aan. Zij begaven zich direct naar Hitler, met
wien zij een bespreking hadden. Om vier uur
verliet de rijkskanselier Muenchen en keerde
in gezelschap van den rijksminister van buiten
landsche zaken, den opperbevelhebber der ma-
De regeeringspersdienst bericht:
Hedenmorgen heeft H.M. de Konin
gin dr. H. Colijn, minister van Staat,
ontvangen en hem opdracht gegeven
tot vorming van een kabinet.
Dr. Colijn heeft verzocht die op
dracht in beraad te mogen houden.
Naar aanleiding van de mededeeling, dat
H. M. de Koningin dr. Colijn opdracht heeft
gegeven tot vorming van een kabinet hebben
wij ons tot dr. Colijn gewend met de vraag
wat de formule waarin de opdracht is vervat, be-
teekent.
De formule aldus dr. Colijn komt
overeen, als ik mij goed herinner, met de
formule, waarin in 1918 de opdracht aan den
heer Nolens was vervat, in 1923 de opdracht
aan den heer Kooien en in 1925 de opdracht
aan mijzelf. Uit den aard der zaak laat die
formule aan den formateur de vrijheid om
in verschillende richtingen naar een oplos
sing te zoeken, wat intusschen niet weg
neemt, dat ik uiteraard begin met te zoeken
naar een oplossing, waarbij redelijkerwijze
mag worden verwacht, dat een te vormen
kabinet door de personen, die het bevat en
door zijn werkprogram in de Staten-Gene-
raal voldoenden steun zal vinden.
rine en generaal Von Blomberg naar Berlijn
per vliegtuig terug.
Te Berlijn werd een bespreking gehouden in
de Rijkskanselarij, welke gevolgd werd door een
spoedeischenden, bijzonderen kabinetsraad,
waarbij alle op dat oogenblik te Berlijn aan
wezige ministers tegenwoordig waren. Naar
wordt medegedeeld, besloot de regeering directe
maatregelen aan de non-interventie-commissie
aan te kondigen, welke echter niet nader wer
den gepubliceerd.
Een zegsman van het Ministerie van Marine
heeft medegedeeld, dat alleen matrozen om 't
leven gekomen zijn, daar de eerste bom in het
manschappenverblijf terecht kwam. Tot de
dooden en gewonden behoort geen enkele of
ficier of onderofficier.
CIUDAD REAL Almavlsa "lVAU&H
y' v> ValoÊpehaAaLBACETC..--\ «Al
HeLUH» jj
POSORLA ,miRE3 l
OBOOBA .UBEOA.S 'MoRATRUf
jj AEH JV MURCIA. V
Coodobai «JAM Murcia^
'••'*1 •AguJLAO J j Lopca 9
A I mi-Aia fVAVA* 1
fciiA Lucena baia:
-Vj GRAUADA,
•GBAWAOA j CUFVA'
S~ ALMEE
Ibebja
'AUtEgOERA
RIHU
OBAH
MAOÖKKO
PARIJS, 31 Mei (Havas). Te Parijs heb
ben gisteren verscheidene plechtigheden
plaats gevonden ter viering van Memorial
Day, welke dag dit jaar samenviel met de
herdenking van het feit, dat de Vereenigde
Staten zich vóór twintig jaar in den wereld
oorlog aan de zijde der geallieerden schaar
den.
Op de groote Amerikaansche begraafplaats,
onder Montfaucon, heeft de Amerikaansche
generaal Pershing een prachtige kapel inge
wijd, die gebouwd is ter nagedachtenis aan
14.238 „sammies", die tijdens den oorlog op de
Fransche slagvelden zijn gesneuveld.
In een rede verklaarde Pershing o.a.: „Ge
zien den huidigen wereldtoestand, nu de be
wapeningswedloop voortduurt, Is nog niet voor
ons land het uur gekomen de voorbereidingen
voor onze verdediging te verwaarloozen. Doch
voortdurend doen zich meer redenen voor om
te hopen, dat wij in de toekomst bij de rege
ling der verschillende geschillen tusschen de
volken van het vasteland het verstand over het
gevoel zullen kunnen zien zegevieren, en dat
reeds de vrees voor den modernen oorlog kan
dienen om de leidende persoonlijkheden er van
te overtuigen, dat er een betere weg bestaat."
Te Süresnes was het de minister van oorlog,
Daladier, die op het Amerikaansche oorlogs
kerkhof aldaar een rede ter gelegenheid van
Memorial Day hield, waarin hij uiting gaf aan
den vredeswil van Frankrijk.
Nader meldt Reuter nog uit Ge
neve, dat Del Vayo dezen morgen
bevestigde van zijn regeering mede
deelingen te hebben ontvangen, dat
te 7 uur vanmorgen Almeria door
een Duitschen kruiser en twee torpe
dojagers werd gebombardeerd.
De regeering van Valencia heeft
door Del Vayo een verzoek doen
richten tot den Volkenbond, on
middellijk den Volkenbondsraad bij
een te roepen.
Uit Valencia wordt geseind, dat
het bombardement op Almeria be
langrijke schade veroorzaakte en een
groot aantal slachtoffers heeft ge-
eischt.
Te Genève zijn diplomatieke krin
gen zeer onder den indruk van het
gebeurde.
Om één uur hedenmiddag werd
over de Duitsche radiostations bet
bericht omgeroepen, dat „ter vergel
ding van den misdadigen aanslag op
den kruiser Deutschiand", eenige
Duitsche kruisers en torpedobooten
Almeria gebombardeerd hebben.
Na de havenwerken vernield te
hebben en den rooden batterijen het
zwijgen opgelegd te hebben, heeft
men aan de „vergeldingsactie" een
einde gemaakt.
Naar verder verluidde, zullen meer
Duitsche schepen naar de Spaansche
zóne gestuurd worden.
WASHINGTON, 29 Mei (Havas). Omtrent de
overweging de Amerikaansche ambassade uit
Valencia terug te trekken, wordt nader ver
nomen, dat deze maatregelen genomen worden
in verband met de herhaalde luchtaanvallen
op de stad. Er is geen sprake van de Ameri
kaansche vertegenwoordiging van Valencia
terug te roepen, doch alleen van een veiliger
huisvesten van deze vertegenwoordiging.
Wegens het recente bombardement op Ita-
ïlaansche schepen te Palma de Majorca, zal de
kwesie der veiligheidszones, welke beide par
tijen in het Spaansche conflict op zich zouden
moeten nemen te eerbiedigen, Maandagmiddag
door het subcomité der non-interventiecomrris-
sie behandeld worden en maatregelen te dien
einde worden vastgesteld.
BERLIJN, 29 Mei (Havas). Door tusschen-
komst van den vertegenwoordiger van de scheep
vaartmaatschappijen Jacques Besnard en den
Franschen zaakgelastigde te Bejlijn, Amal,
hebben de Duitsche autoriteiten de verordening
inzake het reizen van Duitschers naar Frank
rijk voor den duur van de tentoonstelling ge
wijzigd, waarbij rekening wordt gehouden met
de Fransche verlangens.
LONDEN, 29 Mei (D.N.B.). In den nacht van
Vrijdag op Zaterdag is het Britsche vrachtschip
Boscobel voor Ostende door tot nu toe onbe
kende oorzaak vergaan. De uit zes personen
bestaande bemanning dreef enkele uren in een
reddingsboot rond en werd in den ochtend door
een Belgischen krabbenvisscher gered.
ALMERIA DOOR DUITSCHE OORLOGSBO
DEMS GEBOMBARDEERD ALS REPRES-
DEMS GEBOMBARDEERD ALS REFRE-
BARDEMENT VAN DE „DEUTSCHLAND".
H.M. DE KONINGIN HEEFT DR. COLIJN
OPDRACHT GEGEVEN TOT VORMING VAN
EEN KABINET.
De gezondheidstoestand van Z. H. den Paus
laat niet toe persoonlijk aanwezig te zijn bij de
opening van de Pauselijke Academie van We
tenschappen.
Een onbekende duikboot zou gevuurd hebben
op Spaansche vrachtschepen; minister Giral
eischt onvoorwaardelijke overgave der nationa
listen en weigert elk accoord.
De Duitsche kruiser „Deutschiand" gebombar
deerd door vliegtuigen der regeering van Va
lencia; ruim 20 dooden en 80 gewonden; bij
zondere kabinetsraad te Berlijn.
Een der voornaamste medewerkers van Jago-
da achteruitgezet en naar Saratof over
geplaatst.
In Frankrijk werd de Memorial Day gevierd en
het bondgenootschap van Amerika in den
wereldoorlog herdacht.
Benoemingen in het bisdom Haarlem.
Arbeid bij de Twente-kanalen gedeeltelijk
hervat.
E VERWACHTING: Meest matige Noor
Westelijke tot Westelijken wind, zwaar
bewolkt met tijdelijke opklaring, later
weer kans op regen, iets koeler.
Hoogste barometerstand 768.0 te Warschau
Laagste barometerstand 749.6 te Andanet
Zon op v.m. 4.45 onder n.m. 9.10 uur.
Licht op n.m. 9.40. Maan op n.m. 11.52
onder v.m. 9.37. Laatste kwartier 2 )un.
ABSOLUTE VERDELGING
MET SCHRIFTELIJKE GARANTIE
GEN. CRONJéSTRAAT 135
mU_L1651
Onze Romeinsche correspondent
seint ons:
De opening van de Pauselijke
Academie van Wetenschappen, die
hedenmiddag om zes uur moest ge
schieden, en welke door de radio zou
worden uitgezonden, is wegens den
gezondheidstoestand van den H.
Vader uitgesteld.
De opening zal morgen te Rome
zonder de aanwezigheid van Z. H.
den Paus geschieden. Naar verklaard
wordt, geeft de gezondheidstoestand
van den H. Vader geen reden tot on
gerustheid, maar hij liet de ver
moeienis van deze opening niet toe.
WASHINGTON, 29 Mei (Havas) Het de
partement van buitenlandsche zaken heeft den
schuldenaar-staten een nota gezonden, waarin
wordt medegedeeld dat 15 Juni as. wederom
de schulden vervallen.
Finland heeft zonder aansporing medege
deeld dat het zijn schulden zal betalen.
Stand op Maandag 1 uur n.m. 761.3
Vorige stand: 767.4
